WERKERS VAN HOOFD EN HAND UIT HET GEHELE LAND WERKTEN GESTADIG AAN WEDEROPBOUW
Foto links: Een belangrijke gebeurtenis voor het eiland vormde het
heien van de eerste paal voor het door Zweden geschonken Rode Kruls-
zlekenhuis te Zierikzee, dat in 1956 voltooid kan z(jn. - Foto hierboven
en rechts: Voorbeelden van geschenkwoningen in Duiveland.
(Vervolg van pagina Koninklijk bezoek
„Grote klappen"
Na een rustige Koninginnedag
kwam de zoete Mei, die al dadelijk
begon met iets groens te Haam
stede, waar planten werden uitge
reikt, geschonken door Diepenveen.
- De „lintjesregen" had ook enkele
spatjes laten vallen op Schouwen-
Duiveland. - Een begin wérd ge
maakt met een niet gemakkelijk
karwei, nl. de afsluiting van het
Dijkwater. - Brouwershaven kreeg
een herinneringsbank aangeboden
door Voorburg en de raad van Dui-
vendijke bepleitte met hartstocht
In 1951 beheerste de dragline het
beeld in de polder. De zwaaiende
hefbomen waren symbool van het
voortschrijdend herstel.
de herbouw van Looperskapelle. -
3 Mei was het feest te Scharen-
dijke, toen daar de nieuwe nood
schoot kon worden geopend. - Een
Zierikzeese delegatie bracht een
bezoek aan de Engelse gemeente
Hatfield. - Intussen ging het dijk
herstel nog door, maar het aantal
arbeiders was reeds ingekrompen
tot 1.100. - De Mei-gebeurtenis te
Kerkwerve vormde de planting van
een boom in het dorpscentrum,
door de Commissaris der Koningin
in de provicie Friesland, mr H. P.
Linthorst Homan. Nog twee andere
bomen werden geplant, alles bij ge
legenheid van Fries bezoek.
Trouwens in Mei vielen de „grote
klappen". Zo sloeg de Zweedse con
sul-generaal, de heer W. E. W. Ek-
man, de eerste paal voor het nieuw
te bouwen Rode Kruis ziekenhuis
te Zierikzee; een voor het eiland
wel heel bijzondere gebeurtenis. -
Vijf nieuwe scholen voor het eiland
werden toegezegd door de minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, mr J. M. L. Th. Cals. -
Een ingestelde enquête te Nieuwer-
kerk wees wel uit, dat men daar
voor samenvoegingsplannen ook
niet veel voelde. - Op 8 Mei ver
liet de C.C.H.-ploeg Nieuwerkerk.
Het werd een luidruchtig feest met
een spoortje weemoed, omdat dap
pere helpsters en helpers het eiland
weer gingen verlaten. - Op 12 Mei
kreeg Noordwelle een geschenk
zending vee aangeboden.
Het droge voorjaar bracht heel
wat fronsende voorhoofden. Het
wilde niet erg met de natuur en
later bleken de gevolgen maar al
te duidelijk. - Een cheque van
f 200.000,—, gift van Z.H. de Paus,
werd op 17 Mei aangeboden door
de Pauselijke Internuntius, mgr P.
Giobbe, in het Cornelia-ziekenhuis
te Zierikzee. - Noordwelle kreeg
acht woningwet- en vijf geschenk
woningen toegewezen. - De strijd
tegen de zee ging verder, want om
vangrijke zinkwerken aan de Lan-
gendijk kwamen gereed. - De
nieuwe R.T.M.-zomerdienstregeling
toonde al aan, dat het met de „bus-
siflcatle" van het eiland menens
begon te worden.
Een andere kwestie vormde die
van samenvoeging der polders. Het
college van G.S. wees zes vertrou
wensmannen aan voor Schouwen-
Duiveland inzake deze centralisa
tie. - De R.T.M. maakte bekend dat
een bedrag van f 6 00.000,zou
worden geïnvesteerd in het land-
vervoer op Schouwen-Duiveland. -
Nieuwerkerk zette een flinke stap
op de weg naar herstel door de
(eilandelijke) aanbesteding van 60
woningen. - Het bestuur van de
Joanniter-orde te 's Gravenhage
kwam eens een kijkje nemen op
het eiland. - Hemelvaartsdag was
een topdag wat betreft het tourls-
tenverkeer. Het zag zwart (of wit,
hoe men het noemen wil) aan de
stranden in de Westhoek en ook
het bezoek aan de sluitcaissons bij
Schelphoek begon zich te ontwik
kelen.
Zierikzee moest begin Juni een
veer laten door afbraak van de
„Godskamertjes", een rij oude huis
jes tegen het voormalige Slinger-
bos aan. Oorzaak was de vervallen
staat der huisjes, maar tevens het
bouwrijp maken van de grond be
stemd voor een complex van 131
woningen tussen Hofferplein en
Slabberswerf. - De sportieve noot
vormde de ontmoeting Ajax-Blauw
Wit op het sportveld te Renesse. -
De jaarlijkse paardenmarkt (2 Juni)
te Zierikzee bracht weer heel wat
drukte mee. - Zuster C. P. van
Zijp-Bij lo te Kerkwerve werd in
de bloemetjes gezet in verband met
haar 25-jarig zustersjubileum. -
Het herstel van de Zierikzeese ha-
vendammen werd aanbesteed en
gegund. - Plannen werden bekend
over nieuwe watergemalen bij
Prommelsluis, Ouwerkerk en Drei-
schor met opheffing van enkele be
staande. - Te Bruinisse vond op
5 Juni een bescheiden muziekfes
tival plaats. - Ook te Haamstede,
zulks in verband met het 70-jarig
bestaan van „Witte van Haem-
stede". - Als op andere jaren
oracht H.K.H. Prinses Beatrix en-
xele dagen van de (Pinkster)va-
oantie door in de Westhoek. - Te
zierikzee kwam de eerste Noorse
geschenkwoning onder de kap en
de afdeling Zeeland van de Ned.
Bond van Varkenshandelaren hield
de jaarvergadering te Zierikzee. -
De polderbesturen en de gemeente
raad van Zonnemaire boden Am
sterdam op 10 Juni een fraai her
inneringsbord aan, als dank voor
de uitgebreide adoptieve hulp. -
Op 12 Juni werd te Zierikzee de
speeltuin „Molleman" geopend.
Een droeve dag was 16 Juni, toen
zowel te Nieuwerkerk ais Ouwer
kerk de bij de ramp omgekomen
slachtoffers werden herbegraven.
Aan de droeve plechtigheden gin
gen kerkdiensten vooraf, - Een be
gin werd gemaakt met de bouw
van een lagere landbouwschool te
Zierikzee. - De politiek sprak een
hartig woordje mee tijdens de ver
kiezing voor de Zierikzeese ge-
meenteraad. Een nieuwe partij,
„Roer Om", presenteerde zich als
typische oppoisitiepartij. - Dè dag
van de maand was 22 Juni, toen
H.M. de Koningin naar Schouwen-
Duiveland kwam en achtereenvol
gens een bezoek bracht aan Brui
nisse, Nieuwerkerk, Ouwerkerk,
Zierikzee, Kerkwerve, Serooskerke,
Renesse en Burghsluis. - Op 24
Juni concerteerde de Amsterdamse
politiekapel te Sirjansland en Oos-
terland. - Op 26 Juni vond de aan
besteding plaats van de voltooiing
van het Schelphoekproject en te
Zierikzee concerteerde de Politie
kapel in de Concertzaal, ter afslui
ting van een eilandtournee.
Veerhaven „de Val"
Begin Juli viel de „klap", die
nog niet direct voelbaar is, maar
straks de Zierikzeese haven zal
treffen. Ged. Staten droegen nl. de
Provinciale Waterstaat op een ont
werp gereed te maken voor het
inrichten van de veerhaven „De
Val" onder Zierikzee. - Gemeente
raadsverkiezingen werden gehou
den te Serooskerke en Noordwelle,
bewijzen dat ook deze zwaar ge
troffen gemeenten er weer boven
op begonnen te krabbelen. - Op 4
Juli werden Schouwen-Duiveland-
se kinderen vorstelijk onthaald op
het Britse oorlogsschip „Apollo",
dat ligplaats had gekozen in de
Amsterdamse haven. - Op de jaar
vergadering van „Stad en Lande"
te Burgh werd medegedeeld, dat er
een goede kans bestaat dat Ouwer
kerk een molen krijgt. - De afde
ling Westelijk Schouwen van de
Ned. Vereniging van Huisvrouwen
herdacht het 25-jarig bestaan.
Aan de hulpverlening kwam ook
in de zomer geen eind, want op 8
Juli kwam een ploeg Duitse hulp
krachten aan, die in dienst kwam
van de gemeente Zierikzee - Dui-
vendijke. Eikerzee en Ellemeet had
den op 7 Juli raadsverkiezingen. -
Zierikzee kocht tot op dat tijdstip
71 krotwoningen aan. - Ouwer-
kerkse kinderen gingen met vacan-
tie naar Rome en te Haamstede (14
Juli) vond de eerste eindles plaats
van de Prot. Chr. Landbouwhuis-
houdschool.
Het trekken van de jeugd begon
al vroeg en vele schoolkinderen uit
verschillende gemeenten gingen
met vacantie naar binnen- en bui
tenland. - De polderbesturen van
Schouwen-Duiveland maakten een
uitstapje naar de Zuiderzeewer
ken. - Op 15 Juli werd te Nieuwer
kerk de nieuwe Gereformeerde
noodkerk in gebruik genomen. Over
het oude kerkgebouw viel nog geen
beslissing. Het schijnt restaurabei
te zijn. - Op 22 Juli vond de grote
exodus plaats van schoolkinderen
die onder auspiciën van „Pro Ju-
ventute" naar pleeggezinnen gin
gen overal in het land verspreid.
Dezelfde dag werd bekend dat
plannen bestonden (en bestaan) een
delingsdtyk te leggen dwars door
Schouwen. De kwestie werd prompt
een heet hangijzer, omdat In het
bijzonder het polderbestuur van
„Schouwen" de mening is toege
daan dat de extra kosten die een
dergelijke djjk met zich mee brengt
beter kunnen worden aangewend
voor de buitenste weringen, die nog
lang niet overal op voldoende
sterkte z(jn gebracht.
De firma Maas Westbroek nam
een grotere veerboot in dienst op
de lijn Zijpe-Anna Jacobapolder, -
Een exotisch gezelschap, allen deel
nemers aan het F.A.C.A.Y.-festival,
bezocht de Concertzaal te Zierik
zee en had een leuke avond. - De
ramp, maar nu in verf gestold,
vroeg andermaal de aandacht op
een expositie van schilderijen van
de kunstschilder J. Meine Jansen
te Zierikzee. - Te Zierikzee werd
het verdrinken van een buitenland
se deelnemer aan het kamp van de
Wereldraad van Kerken, in „De
Koebel" gehouden.
Geslaagde tentoonstelling
Op 7 Augustus werd te Brou
wershaven de schilderijententoon
stelling „Land en Water", in het
stadhuis geopend. Een gelukkig
initiatief van burgemeester J. L.
van Leeuwen, die de kunst dichter
bij het volk wilde brengen met deze
zeer geslaagde expositie, in hoofd
zaak werken bevattend van schil
ders uit de Haagse School. - Het
ziekenhuis „Schouwen-Duiveland"
te Noordgouwe kreeg de beschik
king over een moderne ziekenauto.
- Burgemeester H. R. Nieborg van
Duivendijke werd benoemd tot
burgemeester van Nieuw Lek-
kerland. - Opwekkend voor Zon
nemaire was het bezoek van een
heel groot gezelschap Elzassers,
die de gemeente een gedenk
plaat aanboden. - Strijd ontstond
te Kerkwerve inzake de eventuele
herbouw van de Christelijke school
te Moriaanshoofd. - Een kampvuur
brandde aan de Kadeweg te Zie
rikzee, ten afscheid van het U.N.O.-
en I.V.H.-kamp, waarin enthousi
aste jongeren, die deelnamen aan
Grootscheeps werd in 1954 de Boomplantactie door de Stichting „Nieuw
Schouwen-Duiveland" aangepakt. De propaganda was even veelom
vattend als doeltreffend. Comité's van vrijwilligsters verkochten in de
magazijnen van „De Bijenkorf" te Amsterdam, Rotterdam en 's Graven
hage boomcertificaten ten behoeve van de Boomplantactie. Burge
meester J. Romcijn van Ouwerkerk kocht het eerste certificaat.
een hengelsportvereniging opge- de wederopbouw van het getroffen
richt. - Een grote dag voor Ouwer- eiland. - De leerlingen van het
kerk (30 Juli) was het toen aan de Zierikzees Lyceum keerden terug
bevolking geschenkpaketten wer- van een zeer geslaagde éénmaandse
den uitgereikt door echtgenoten trip door Normandië. - Oosterland
van Kon. Rott. Lloyd-personeel. kreeg electrificatie van het toren-
Een door de dames te knopen uurwerk en luidklokken. - Op 26
wandtapijt werd toegezegd. - Zie- Augustus mislukte de eerste po-
rikzee schonk Almelo een klok als ging om het Dijkwater af te sluiten
bewijs van dankbaarheid voor de van de zee. Het was een gx-ootse
vei'leende adoptiehulp. poging, maar de zee bleek sterker
Augustus begon met hog* be- dan de mens' die opnieuw moest
langstelling. De Commissaris der ^«'nnve°' J SP?.c'«cu1^ h.et
Koningin in de provincie Zeeland, W-S a8
altijd vol interesse voor het lot van 7"?.?»Hamï"hi? «trharenrfii'ke en
Schouwen-Duiveland, bracht met a' 5™ sf
het college van G.S, en de hoofd- nLwe fnielo en
ingenieur-directeur van de Rijks- inlaag en de Meeldijk,
waterstaat, ir J. H. v. d. Burght, een r)- mannAc,n
bezoek aan verschillende gemeen- Ue laatste vwr maanden
ten op het eiland. - De dag tevoren Door de laatste vier maanden van
was het bestuur van de Ned. Vei-- 1954 gaan wij heen met een snel-
eniging „Neerlandia" te Antwerpen treinvaart. De herinnering speelt
op bezoek geweest te Zierikzee, hierbij immers nog een woordje
waarbij een cheque werd overhan- mee en we zullen dan ook volstaan
digd aan de Stichting „Nieuw met een opsomming van de aller-
Schouwen-Duiveland" van f 2500, voornaamste feiten,
ten behoeve van de Boomplantactie. Begin September bracht een
- Een gebeurtenis was de eerste groep Deense journalisten een be
steenlegging van het complex van zoek aan het eiland. - In aanwe-
46 woningen te Oosterland door de zïgheid van delegaties uit de adop-
toenmalige directeur-generaal van tex-ende gemeente Rijssen werden
het Departement van Wedei-opbouw te Oosterland en Sirjansland nieuwe
en Volkshuisvesting, dr ir Z. Y. van scholen geopend. - Het Deltaplan
der Meer. - Inmiddels wèi-d de wei-d uitvoerig besproken door ir
hervei-kavellng met kracht voort- Mesu op een te Zierikzee door de
gezet, Niet minder dan tweeduizend Stichting „Nieuw Schouwen-Dui-
mensen en tweehonderd draglines veland" belegde vergadering. -
waren begin Augustus ingezet aan „Forum Hadriani" te Voorburg ox--
dit grote object. - Tragisch wasganiseerde een muziekfeest te
Brouwershaven. - Te Nieuwerkerk
kon het kleuterondex-wijs weer be
ginnen. - Een herinnering aan de
ramp vormde de afsluiting van het
Brokkengat te Ouwerkerk. - Be
kend werd dat de gemeente Am
sterdam de fabelachtige som van
f 350.000 besteedde voor hulp aan
het getroffen eiland. - De presi
dente van de Wereldbond van Plat
telandsvrouwen, mrs Alice Berry,
bracht op 21 September een bezoek
aan Schouwen-Duiveland. - In de
Westhoek hielden de Zeeuwse, N.
Brabantse en Limburgse afdelingen
van de Ned. Vex-eniglng van Huis
vrouwen een stx-eekdag, gepaard
gaande met een symbolische boom
planting. - Te Zierikzee werden
plannen aangenomen tot herstel en
vernieuwing van de kademuren en
het baggeren van de sctadsgrachten.
De gemeente Ouwerkerk werd
buitengewoon bedacht met een ge
schenk uit het buitenland, be
staande uit een nieuw te bouwen
toren, een dorpshuls met inrich
ting, een kerk met complete in
richting en een nieuwe pastorie.
Uit Zwijndrecht kreeg de Gere
formeerde kerk te Nie.uwerkerk
een zaalorgel en andere geschen
ken. - Voorburg schonk het stad
huis van Brouwershaven een ver
lichte wijzerplaat. - Over de be
malingsplannen voor Schouwen
werd bekend, dat in 1955 een twee-
pomps Dieselgemaal bij de Prom
melsluis zal worden gebouwd. - De
maand sloot best voor Kerkwerve.
Daar kwamen de mannen van de
Rijkspolitie op bezoek, die een
geldsbedrag overhandigden be
stemd voor een schoorsteen in het
gemeentehuis. Voor het eerst werd
de mars „Nieuw Schouwen-Duive
land" gespeeld, die werd aangebo
den aan de gelijknamige stichting.
De gemeenten in Duiveland be
sloten tot het instellen van een
gemeenschappelijke vuinisophaal-
dienst. Tot dusvex"re een uniek
voorbeeld van intex*-gemeentelijke
samenwerking. - Wegens het be
reiken van de pensioengex-echtigde
leeftijd werd eervol ontslag ver
leend aan de heer H. J. Roelvink
als bux-gemeester van Zonnemaire.
Hij werd daarop tijdelijk benoemd
als waai-nemend burgemeester. -
De Landbouwsociëteit „Ceres" te
Zonnemaire herdacht het 75-jarig
bestaan. - De Nutsbibliotheek te
Zierikzee werd heropend en startte
met niet minder dan 2900 boeken. -
Rumoer ontstond opnieuw doör de
plannen inzake een aan te leggen
delingsdijk door Schouwen. De
Stichting „Nieuw Schouwen-Dui
veland" vei-zocht in een adres aan
de minister van Verkeer en Water
staat niet tot aanleg hiei'van over
te gaan.
Dijkwater afgesloten
Op 6 October werd de poging
het Dijkwater van de zee af te slui
ten, met succes bekroond. Hierdoor
kon de kustlijn met 6% km wox-
den bekort.. - Ondanks slecht oogst-
weer wilde het wel lukken met de
fruitoogst in de Westhoek. Er wa
ren goede kwaliteiten en vrij rede
lijke prijzen. - De restaux-atie van
de Ned. Hervormde kerk te Brou
wershaven werd aanbesteed. - Een
moeilijk karwei bleek de restaura
tie van de Zierikzeese havenhoof
den te zijn. Vooral het stormachtige
weer in de hexfstmaanden werkte
belemmerend. - Het rusthuis voor
Westelijk Schouwen te Haamstede
kwam onder de kap. - Te Bruinisse
werd de eerste steen gelegd voor
een nieuwe kleuterschool. In de
zelfde gemeente kreeg de Herv.
kerk een nieuw orgel. - Schouwen-
Duiveland toonde het gulle hart bij
een groots opgelette collecte voor
de watersnoodslachtoffers in Oos
tenrijk. Grote bedragen kwamen
binnen en het leek er een beetje
op dat de gemeenten een sportieve
strijd voerden wie het hoogst ko
men kon.
De oogst was niet groot op
Schouwen-Duiveland, maar 't viel,
de erbarmelijkee omstandigheden
in aanmerking genomen, toch nog
een beetje mee. - Door een inge
stelde enquête kwam het probleem
van de sportvelden op Schouwen-
Duiveland aan de orde. Veel be
hoefte bleek er te bestaan, maar
nog niet veel bevi-edigende oplos
singen. - Het Toelagefonds „De
Eersteling" te Renesse herdacht het
70-jarig bestaan. - Te Nieuwerkerk
werd op 21 October de eerste steen
gelegd voor een complex van 58
woningwetwoningen. Op 22 Octo
ber brachten leden van het Ver
bond van Ned. Werkgevers een be
zoek aan het eiland, op uitnodiging
van de Koninklijke „Zeelandia"
N.V. te Zierikzee. - De Stichting
„Rode Kruis ziekenhuis op Schou
wen-Duiveland" werd opgericht. -
Op 28 October werd te Haamstede
de Prot. Chr. huishoudschool offi
cieel geopend.
De Stichting „Nieuw Schouwen-
Duiveland" droeg de Ned. Heide
maatschappij het maken van her-
beplantingsplannen op, nadat tevo-
i*en hiermede allex-lei tegenslag on
dervonden was. - Na een periode
van dertig jaar hier niet aanwezig
te zijn geweest, werd de gemeente
secretarie van Kerkwerve naar het
eigen grondgebied overgebracht. -
Bruinisse voelde sterk de noodza
kelijkheid van een aparte haven
voor de vissersschepen en een brief
ging uit naar de minister, waarin
op de onhoudbare momentele toe
stand de aandacht werd gevestigd.
Scholen en kleuterscholen
Op 9 November werd de nieuwe
noodschool te Ellemeet geopend en
de volgende dag te Oosterland de
door de Zweedse Vereniging „Rad-
da Barnen" geschonken kleutex--
school, in tegenwoordigheid van de
Zweedse gezant, dhr. S. V. Dahl-
man. - De minister van Verkeer en
Watex'staat beval in een schrijven
de aanleg van een delingsdijk door
Schouwen aan, maar het water
schapsbestuur maakte zijn argu
menten kenbaar, die er lijnrecht
tegen in gingen. De nadruk werd
hierbij gelegd op de noodzakelijk
heid v. e. afdoende versterking der
buitenste weringen. - Te Renesse
werd de „Stichting Dox-pshuis" in
het leven gex"oepen. Voor een nieuw
te bouwen kleuterschool in deze
gemeente wex'd reeds een bedrag
ontvangen van f 40.500. - Interes
sant en belangrijk was een „praat
middag" te Zierikzee gehouden,
onder auspiciën van de Contact
commissie V.V.V. De te verwachten
toekomstige ontwikkeling van het
(Vervolg op pagina 3).
Bewoners van „Ons Iïnis" te Zierikzee brachten hun cvacuatieperlode
door in do konlnkl(jke sfeer van paleis „Hot Loo" te Apeldoorn. Op 19
Februari werd In weemoedige stemming afscheid genomen, maar bltf
was het weerzien te Zierikzee, waar de bejaarden nu nog vaak verhalen
vertellen over die wonderlijke t(jd daarginds doorgebracht.
