Hoe de mannen in de kopergordel van Noord-Rhodesia vacantie houden DE ZIERIKZEESCHE COURANT Gedichtenbundel van huwelijkskaartformaat ZATERDAG 3 JULI 1954 No. 17566 - 110e Jaargang ZIERIKZEESCHEWNIEUWSBODE ABONNEMENTEN EN ADVERTENTlÈN Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling 13.50, per week 27 cent Losse nummers 10 ct Verschijnt Dinsdag, Donderdag, Vrijdag en Zaterdag Advertentieprijs 15 cent per mm. Succesjes (ma*. 15 mm) f 1,— per stuk WAARIN OPGENOMEN 1797-1889 REDACTIE EN ADMINISTRATIE Lange Nobelstraat A 171, Zlerikzee, Postbus nr. 1, Telefoon nr. 32, Girorekening nr. 137677 - Uitgave: N V Drukkerij voorh. Lakenman Ochtman - Lange Nobelstraat A 171 - Zlerikzee RedacteurM. J. BIJ DE VAATE - Tel'. 309 Toestand in Palestina schijnt gevaarlijk ge spannen te zijn Israëlisch kabinet de spoedzittingin bijeen Volgens een woordvoerder van het Israëlische leger is een Israë lische soldaat gedood door schoten uit het door Jordanië bezette deel van Jeruzalem. Hjj zeide, dat een bus In een der hoofdstraten even eens beschoten werd uit Jordaanse posities op de muren van de oude stad. Er vielen geen slachtoffers. De incidenten in Jeruzalem zijn Woensdag begonnen. De volgende dag werd de Israëlisch-Jordaanse wapenstilstandscommissie het eens over een „onvoorwaardelijk en op recht staken van het vuren". Maar hierna is nog sporadisch geschoten op de grenslijn van ongeveer tien km lengte, die de Jordaanse- en Is raëlische delen van de stad scheidt. In politieke kringen in de Is raëlische hoofdstad noemt men de toestand „gevaarlijk gespannen" en men meldt, dat in het oude stads gedeelte van Jeruzalem verster kingen van het Arabische legioen aankomen. Premier Mosje Sjaret heeft het kabinet in buitengewone zitting bij eengeroepen. Ook de chef van de generale staf, Mosje Dayan, zal hierbij tegenwoordig zijn. Deze laat ste heeft in een onderhoud met ge neraal Bennike, hoofd van de waar- nemersgroep der V.N., uiting ge geven aan de bezorgdheid, die de Israëlische autoriteiten eveneens koesteren ten aanzien van de toe genomen spanning aan de grens met Syrië, na de incidenten op het meer van Tiberias. Churchill teleurgesteld huiswaarts? Volgens een bericht in de „New York Times" heeft de weigering van Sir Winston Churchill, om aan verslaggevers een onderhoud toe te staan voor hij Donderdag uit New York naar Engeland vertrok, de in druk gewekt, dat hij teleurgesteld is over de resultaten van zijn be sprekingen met Eisenhower. De Britse premier weigerde zelfs voor fotografen te poseren. Eden nam eenzelfde houding aan, aldus dit bericht. Spanningen in Marokko Frankrijk zendt troepen De Franse regering zendt 4.000 militairen naar 'Marokko, waar een nieuwe golf van aanslagen de span ning zeer heeft doen toenemen. Zwaar gewapende Franse en Afrikaanse soldaten patrouilleerden Donderdag door de straten van Ca sablanca. De Franse kolonisten hadden na de moord op hun offici ële woordvoerder, dr. Emile Eyraud aangekondigd, dat zij geweld met geweld zullen beantwoorden. Een nieuw Amerikaans wetsontwerp op de spionnage en sabotage Krachtens een door de juridische commissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden goedge keurd wetsontwerp, zal men be paalde personen als spionnen en sa boteurs kunnen arresteren en ver oordelen als zij zich niet bij de mi nister van Justitie hebben laten in schrijven, aldus werd Donderdag te Washington vernomen. In Congres kringen zei men, dat de voorge stelde wet ten doel heeft agenten te vangen, van wie niet bewezen kan worden, dat zij zich aan onder mijnende activiteit hebben schuldig gemaakt. Volgens het wetsontwerp moeten allen Amerikanen en buitenlan ders die geoefend zijn in sabo tage en spionnage, zich laten in schrijven. Deze bepaling betreft niet de diplomaten, militaire atta- ché's en agenten die werken voor de Verenigde Staten, een bondge noot of een veiligheidsorganisatie als de N.A.V.O. Japans verzoek om hulp aan Russen bleef onbeantwoord De Japanse regering heeft een schip van de kustwacht uitgezon den om de bemanning te hulp te komen van de „Mikasa Maroe", die 29 Juni in de Russische territoriale wateren van het eiland Sjinsji (Bo- nin-archipel) is gestrand. Het besluit is genomen, nadat het gestrande Japanse schip herhaal delijk vergeefs om hulp van de Sowjetrussische autoriteiten had verzocht en de Japanse regering dit verzoek kracht had bijgezet in een boodschap aan de Russische in stanties door tussenkomst van een derde mogendheid. Van Russische zijde is nog niet gereageerd. KUNST EN LETTEREN Zierikzeese leraar P. Minderhout publiceerde „Zilveren scherf" BIJ HET BEZOEK VAN HENRI FORD II AAN NEDERLAND. Eindproductielijn van de Ford Motor Company in Dearborn (Michi gan). Uit van vele zijden aangevoerde onderdelen is van een dood chassis een levend-zoemende automobiel geworden. Gratificatie aan personeel Rode planeet „Mars" was bij het lager onderwijs „dichtbij" de aarde In Staatsblad no. 271 is opgenno- men een K.B. tot toekenning van een gratificatie aan hoofden en on derwijzers bij het Lager onderwijs. Dit K.B. heeft ten doel de voor 1953 gegolden hebbende regeling tot toe kenning van een vacantietoeslag aan rijksambtenaren, mede van toepassing te verklaren op die hoofden en onderwijzers bij het La ger onderwijs die op grond van be palingen van het Gratificatiebesluit burgerlijke rijksambtenaren 1953, nog geen aanspraak op vacantie toeslag in het jaar 1953 konden doen gelden. Verlofbesluit lager onderwijs Bij K.B. is thans vastgesteld het „Verlofbesluit lager onderwijs". Bij dit besluit zijn de aanspraken van de onderwijzers tijdens verlof we gens ziekte en militaire dienst ge regeld en in overeenstemming ge- bacht met de terzake geldende re gelen voor de rijksambtenaren. Te vens bevat het besluit een regeling voor uitkering van het zgn. smarte- geld, alsmede een nader voorschrift betreffende het verpicht genees kundig onderzoek. Aan het besluit is terugwerkende kracht verleend tot 1 Januari 1953. De grote overstromingen in de staat Coahuila, aan de grens van Mexico en de Verenigde Staten, breiden zich nog steeds uit. De plaatsen Jimenez, Piedras, Negras en Ciudad Acuna zijn reeds onder gelopen. Meer dan 60.000 mensen zijn dakloos. Hoewel tot dusver nog g'een melding van slachtoffers is ge maakt, is de materiële schade aan~ zienlijk. Sterrenkundigen van achttien sterrewachten in tien landen heb ben het tot nog toe volledigste en meest gecoördineerde net van sta tions opgebouwd om de rode pla neet Mars te fotograferen, toen deze Vrijdagavond op een afstand van ongeveer zestig milioen km van de aarde stond het dichtste bij se dert dertien jaar. Behalve sterrenkundigen hebben ook weerkundigen, scheikundigen en biologen waarnemingen verricht. Dr Slipher van het Lowell-ob- servatorium te Flagstaff in Arizo na, die een groep Amerikaanse ge leerden te Bloemfontein in Zuid- Afrika leidt, verklaarde dat men thans meer gegevens had verkre gen over de vraag, of er op Mars leven bestaat. Sedert 11 Mei heeft zijn groep vijfduizend geslaagde fo to's gemaakt, die „interessante ver anderingen op het oppervlak van Mars en in zijn atmosfeer" hebben laten zien. Mars passeert in dit sei zoen bijna loodrecht boven Zuid- Afrika. Na een afwezigheid van ruim twee jaar is het 499 b.r.t. metende kustvaartuig „Hulst", van Hudig en Pieters Algemene Scheepvaart-Mij. NV te Rotterdam, in de Maasstad teruggekeerd. In deze tijd heeft het schip een afstand van ongeveer honderdduizend mijl afgelegd. Het zuidelijke deel van het Philippijnse eiland Luzon is Vrij dag door een krachtige aardbeving geteisterd. Volgens de eerste be richten zijn in de stad Sorsogon zeven mensen om het leven geko men. Een toren van de kathedraal stortte omlaag en bijna alle gebou wen in de stad werden beschadigd, aldus de berichten. KIJKJE IN EEN VREEMDE WERELD Een „Wilde Westen" in tropisch décor In Johannesburg en in andere grote steden in het Noorden der Zuidafrikaansc Unie, ontmoet men wel eens lieden die daar met va cantie zijn, maar die véél en véél Noordelijker, in de zg. kopcrgordel van Noord-Rhodcsia hun werk hebben. In Noord-Rhodesia exploi teren de „Anglo American Corpo ration" de „Rhodesian Selection Trust Ltd." en de „British South Africa Company", mijnen die zo langzamerhand tot de belangrijkste koperproducentcn ter wereld zijn gaan behoren. Over levensomstandigheden in dit gebied is echter ook elders in Afri ka laat staan buiten Afrika nog maar betrekkelijk weinig be kend. Het doet echter al dadelijk merkwaardig aan, als men ver neemt dat zo'n vacanlievierende jonge man die er door voorkomen, kleding en gedrag uitziet als een ingenieur of minstens als een se cretaris van een grote onderne ming, daar in het hoge, tropische Noorden „alleen maar" mijnwerker is! Mijnwerker is een beroep dat in de Unie van Zuid-Afrika immers hoofdzakelijk, zo niet uitsluitend, door gekleurde werkkrachten be oefend wordt. Ondervraagt men deze jongelieden dan echter naar de omstandigheden, die hen in Noord-Rhodesia dit beroep deden kiezen, dan krijgt men prompt tot antwoord dat zij heus met niemand zouden willen ruilen. Want als „rock crusher" verdienen zij, mits zij hun vak verstaan en wat geluk hebben, 200 per maand, in vele gevallen 300 tot 400 of zelfs nog meer! Voor jonge, lichamelijk sterke en met de mijnarbeid be kende Europeanen liggen als „rock crusher" in de „copperbelt" van Noord-Rhodesia dan ook mogelijk heden, waar men in het goudmijn- gebied van Johannesburg niet van droomt en die ook elders ter wereld niet meer bestaan. De Europese bevolking In 1939 telde Noord-Rhodesia nog maar 25.000 Europeanen dat wil zeggen blanke inwoners. Thans is dit aantal gestegen tot 50.000 en verwacht wordt dat dit aantal zich in de komende tien jaar nog eens zal verdubbelen. Meer dan de helft van de in Noord-Rhodesia ge registreerde Europeanen woont in Ndola en in de vier mijnsteden Kitwe, Chingola, Luanshya en Mu- fulira, die de mijnmaatschappijen voor hun personeel nabij de mijnen gesticht hebben. Meer dan 6.000 Europeanen vinden hun bestaan rechtstreeks in de koperindustrie. Deze jonge Noord-Rhodesiase mijn- steden hebben echter niets gemeen met de mijncentra die men in Poëtisch schoon in klein bestek Als men de cultuurwaardering zou moeten afmeten naar de hoe veelheid gedichtenbundels, die de boekhandelaren verkopen, staat het er niet zo best voor. Toch brengt de uitgave van een gedichtenbun del heel wat onkosten met zich mee. Om te grote risico's te vermijden is de jonge Kerkraadse auteur Otto van Loo daarom begonnen met het publiceren van losbladige werkjes met verzen. Korte berichten uit het Binnenland ROTTERDAM. Een gevangenis straf van acht jaar met aftrek en daarna ter beschikking stelling van de regering om in een inrichting te worden verpleegd, heeft de officier van Justitie bij de Rotterdamse rechtbank, Jhr. mr. F. A. Groeninx van Zoelen geëist tegen de 40-jarige mevr. M. J. R.-J. uit Brielle. Zij werd er van verdacht haar echtge noot T. R. van het leven te hebben beroofd. Zij had zichzelf, na drie en een half jaar bij de politie aan gegeven. ROTTERDAM. Woensdagavond laat is de 34-jarige glazenwasser N. W. van T. alhier, tengevolge van een verkeersongeval om het leven gekomen. In de bocht van de Ko gelvangerstraat naar de Korte Ba jonetstraat verloor hij de macht over zijn bromfiets. Hij reed tegen d«f trottoirband en botste tegeneen winkelpui. Het slachtoffer werd met ernstige hoofdwonden naar het ziekenhuis Coolsingel vervoerd, doch daar bleek, dat de man reeds was overleden. VOLKEL. Op Volkel zijn uit Os lo 16 Noorse Thunderjets aangeko men, die zes weken op het vlieg veld zullen worden gestationneerd. Zij zijn voor deze periode toege voegd aan de eerste tactische jacht- groep van de majoor-vlieger Flin terman. 's-GRAVENHAGE. Het bestuur van de Pieter Stuyvesantstichting, die zich ten doel stelt de nagedach tenis van Pieter Stuyvesant te eren, wil trachten een monument op te richten ter nagedachtenis aan deze Nederlandse historische figuur, die in het dorpje Scherpenzeel in de gemeente Weststellingwerf is gebo ren en onder wiens bewind Nieuw Amsterdam, het tegenwoordige New York, in Februari 1653 stadsrechten heeft gekregen. Europa kent. Hier hangt geen met rook en smook geladen atmosfeer, zoals boven 'het grote Westeuro- pese mijngebied, dat zich van de Ruhr over Zuid-Limburg en België tot in Frankrijk uitstrekt of als bo ven de Engelse Midlands. Alles in Noord-Rhodesia doet meer denken aan het Noordameri- kaanse „Wilde Westen", maar dan geplaatst in een tropisch décor. Ndola, het belangrijkste centrum, is een stad die overal zonder plan matigheid uit de grond gegroeid schijnt te zijn, een geweldig ruime stad ook. Op drie kwartier afstand van Ndola, gescheiden door een gordel struikgewas en licht oer woud, verrees rond de mijnen der „Roan Antelope Copper Mines Ltd." de jonge nederzetting Luanshya, een tuinstad van louter brede prachtige straten tussen magnifieke bloemperken en beschaduwd door tropische bomen. In deze mijnste den zijn steeds drie wijken te her kennen: een bestuurswijk met de kantoren van het burgerlijk be stuur, de bank, winkels, garages, hotels en woningen van het hier werkende personeel. Dan de veel grotere, voor het Europese perso neel der mijn, gereserveerde villa wijk en tenslotte de „Afrikaanse township", een over kilometers zich uitstrekkend net van kleine huisjes voor de 10.000 zwarte mijnwerkers en hun 16.000 familieleden. Het is een aangenaam leven dat de bewoners van zo'n Europees Township leiden. Directeur, kan- tooreployé en mijnwerker gaan op voet van gelijkheid met elkaar om. Ieder hunner woont, met zijn gezin, in een der mooi gelegen bunga lows, door de maatschappij voor de zeer lage huur van 2 tot 5 per maand ter beschikking van haar personeel gesteld. Het woord „werkjes" is feitelijk te zwaar, want de verzen worden gedrukt op Oud-Hollands papier en elk werkje bevat drie pagina's tekst, de eerste bladzijde is voor de titel en een korte verantwoording vindt men in een noot op de vierde pa gina. De serie heet „De Zilveren Scherf", een zeer toepasselijke naam, want in omvang zijn de werkjes niet groter dan een fors formaat huwelijkskaarten. Het gaat echter niet om de scherf, maar om het zilver, dat rijk aanwezig blijkt in deze serie verschenen uitgaven. De te Renesse woonachtige leraar aan het Zierikzees Lyceum de heer P. Minderhout, heeft ook een zil veren scherfje geleverd onder de titel „De Parelvissers". De rijmloze poëzie is vaak ongemeen boeiend van zegging en verbeelding. Over het nachtduister dat in de vroege dageraad nog wat blijft hangen tus sen de bomen zegt de dichter: „Tus sen de grijparmen van de dennen rekt het donker nog". Een ander voorbeeld: „De dag staat biddend in de tuin de bomen slepen scha- duwzomen als koorgewaden uit hun kruin". Prachtig is ook: „Kraai en vallen als as over het land, De kraaien laten uit hun vleugelslagen de koude druipen over het land", uit het gedicht „Herfst". Zo is er veel schoons in deze poëzie, die echter dikwijls de onrust verraadt, die de dichter in zich gevoelt. RUST NA REIS. Facetten van een klein kristal de uren van de dagen de rust sleept overal de dag staat biddend in de tuin de bomen slepen schaduwzomen als koorgewaden uit hun kruin de vloedlijn van de nacht zal komen schuimschemerrand voor grijs het licht zal in de diamanten bloemen stromen en sterven in hun harten. Wijs als priesters staan de bomen Wijs als priesters staan de bomen O rust die onrust lijkt na elke reis. EEN PLAATJESACTIE Twee kinderen wonnen een studieverzekering Peter Sijbrandij en Hannie van Wamel hebben een studieverzeke ring gewonnen. De ouders van de nog pas vier maanden oude Peter die beide in een sanatorium te Kat wijk aan Zee worden verpleegd en de ouders van de anderhalfjarige Hannie die helaas doofstom is, heb ben respectievelijk de eerste en de tweede prijs gewonnen in een wed strijd die een stoomspinnerij en -weverij te Borne (O.), (de N.V. Stoomspinnerijen en -Weverijen v.h. S. J. Spanjaard) had uitge schreven. Winnaars waren degenen die de meeste plaatjes hadden uitgeknipt uit advertenties van deze textiel fabriek. Het echtpaar Sijbrandij zond maar liefst 95.675 uitgeknipte plaat jes en het echtpaar van Wamel 88.263 stuks in. De eerste prijs is een studiebeurs van f 5000, de tweede een studie beurs van f 3000. De derde prijs, een studiebeurs van f 2000, gaat naar de familie J. de Bakker uit Geleen, die 61.617 stuks inzond. Vertegenwoordigers van Is raël en Jordanië hebben op een speciale byeenkomst van de be- standscommissic besloten tot een „onvoorwaardelijk en oprecht sta ken van het vuren" in Jeruzalem. Na deze bekendmaking is echler nu en dan nog schieten gehoord. Vol gens de tot dusver gepubliceerde cyfers is een Israëliër gedood. Meer dan twintig raakten gewond. Van Jordaanse zydc is medegedeeld, dat een Jordaniër gesneuveld is en 9 gewond werden. De Amerikaanse evangelist Billy Graham is Woensdagavond, na in zeven Europese landen ge preekt te hebben, met de „Queen Mary" uit de Franse haven Cher bourg naar de Verenigde Staten vertrokken. In Frankrijk heeft Gra ham geen evangelisatie-bijeenkom sten gehouden. In conferentiekringen te Ge- nève is vernomen, dat Groot-Brit- tannië een voorstel om communis tisch China toe te laten tot de Ver enigde Naties (op de aanstaande al gemene vergadering van deze orga nisatie, in September), zal steunen, als de Geneefse conferentie zal lei den tot een accoord o\)er Indo-Chi- na. Men meent zelfs te weten, dat Eden dit aan Tsjou En Lai, de pre mier en minister van Buitenlandse Zaken van China, heeft beloofd, al dus meldt A.F.P. uit Genève. O O O Een goede opvoeding is een O sieraad bij voorspoed en een 6 toevlucht in tegenspoed. o O o <>0000000000000000000000 Het K.N.M.I. verwacht tot Zaterdagavond; Meer winil Half- tot zwaar bewolkt met tij delijk enige regen; matige tot krachtige Zuidwestelijke wind; de zelfde of iets lagere temperaturen. 4 Juli. Zon op 4.26, onder 21.02. Maan op 9.14, onder 22.44. 5 Juli. Zon op 4.26, onder 21.02. Maan op 10.27, onder 22.59. 6 Juli. Zon op 4.27, onder 21.01. Maan op 11.38, onder 23.12. Eerste kwartier: 8 Juli te 2.33. HOOGWATERSTANDEN ZIERIKZEE: 4 Juli 6.01 v.m. 18.12 n.m. 5 Juli 6.41 v.m. 18.48 n.m. 6 Juli 7.14 v.m. 19.22 n.m. BROUWERSHAVEN: 4 Juli 5.21 v.m. 17.45 n.m. 5 Juli 6.01 v.m. 18.24 n.m. 6 Juli 6.38 v.m 19.02 n.m. Springtij: 18 Juli. Doodtij: 10 en 25 Juli. Drietal iepen op Dorpsplein te Renesse moeten gerooid Hogere salariëring der wethouders Onder voorzitterschap van de lo co-burgemeester, wethouder M. de Roo, kwam deze week de gemeen teraad in openbare vergadering bij een. Na opening deelde de voorzitter mede, dat waarschijnlijk een drie tal bomen op het dorpsplein tenge volge van iepenziekte zal moeten worden gerooid. De rekening over 1952-'53 van de Dienst Schooltand- verzorging, welke voor Renesse de som van f 53,04 bedraagt, wordt z.h.s. aanvaard. Het financieel ver slag van de N.V. Waterleiding Maatsch. „Schouwen-Duiveland" werd, na door de voorzitter te zijn toegelicht, voor kennisgeving aan genomen. Tegen het voorstel van G.S. om de wethouders gedurende de periode van 15 Februari 1953 tot 31 December 1954 een extra toelage van f 250 te geven, bestaat bij de raad geen bezwaar, daar dit in overeenstemming is met een reeds eerder aan G.S. gericht verzoek tot verhoging. Op verzoek van een be woner aan de Hogezoom op de grens van de gemeente Haamstede, om doortrekking van de electrische kabel door de P.Z.E.M., wordt be sloten financiële medewerking te verlenen. Op de begrotingswijzigin gen 1952 en 1953 worden geen aan merkingen gemaakt. Na bespreking van enkele kleine punten bij de rondvraag, sluit de voorzitter de vergadering. AANBESTEDINGEN Bouw Chr. school Scharendijke ELKERZEE. Deze week werd in het openbaar aanbesteed het bou wen van een drieklassige Chr. school le Scharendijke, waarvoor werd ingeschreven als volgt: Voor de massa: H. Stouten te Brouwershaven f 71.700; C. A. Prince te Haamstede f 72.500; Aan nemingsbedrijf „De Combinatie" te Hoedekenskerke/'s Gravenpolder f 76.550; J. Walraven le St. Lau rens f 76.970; Chr. Slager te Haam stede f 80.000; D. Ornée te Scharen dijke f 84.109; S. Verjaal le Scha rendijke f 80.000. Voor perceel I (zonder loodgie- terswerk, electricileits-, glas- en schilderswerk): C. M. van de Walle te Hulst f 66.980. Voor perceel II (loodgieterswerk en bitumineuze dakbedekking); Fa A. Jobse te Middelburg f 5.025. Voor perceel I (loodgieterswerk); Fa T. van der Klooster en Zn. te Goes f 3.900. KERKNIEUWS Ned. Herv. Kerk Bedankt voor Houten (toe?..): A. J. Timmer, Oude2-kerk a/d Ussel; voor Huizen: R. de Bruin, Barne- veld. Geref. Kerken Beroepen te Ottoland: eand.. A. v. Leeuwen, Den Helder. Geref. Kerken (Art 31 K.O.) Aangenomen naar Maastricht: cand. H. D. Doorenbos, Kampen. Geref. Gemeenten Beroepen te Amsterdam-C. en te Meliskerke; cand. H. Rijksen, Mid delburg.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1954 | | pagina 1