13 manen aan de Westelijke avondhemel
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Zware moessonregens belemmeren s,elt
activiteit van de luchtmacht
ZATERDAG 1 MEI 1954
No. 17530 - 110e Jaargang
ZMZEESCHEMNIEIIWSBODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIÉN
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling 13.50, per «eek 27 cent
Lo*je nummers 10 ct Verschijnt Dinsdag. Donderdag, Vrijdag
on Zaterdag Advertentieprijs 15 cent per mm. Succesje»
(max. 15 mm) 11 per stuk
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDACTIE EN ADMINISTRATIE
Lange Nobelstraat A 171, Zierikzee, Postbus nr. 1, Telefoon
nr. 32, Girorekening nr. 137677 - Ultgare: N.V. Drukkerij voorh.
Lakenman Ochtman - Lange Nobelstraat A 171 Zierikzee
RedacteurM. J. BIJ DE VAATE - Tel'. 309
in werking
Waterreservoir zo groot als
Schotland
DE STRIJD IN INDO-CHINA Koningin Elizabeth
Vrees voor uitbreiding van het conflict
Koningin Elizabeth van Enge-
land heeft Donderdag te Djindje in
Zware moessonregens beperken len isoleren voordat Amerikaanse Oostelijk Oeganda de „Owen Falls-
de aanvallen van Franse vliegtul- tt°epen Tonkin kunnen bezetten. <jam" in de Nijl, bij het Victoria-
Een on aanvoercolonnes van de 0 fra"se z.akenlJeden e" wlnke" meer, in werking gesteld. De 820 m
gen op aanvoercoiunn b jlerg jn jjan01 ZOuden proberen zo ianee dam zal electriciteit ver-
40.000 belegeraars van Dien Rlen snel mogelijk hun zaken te liquide- schaffen voor de groeiende indu-
Phoe. Ook het neerlaten van ver- ren en naar Frankrijk terug te ke- striële ontwikkeling van Oeganda en
sterkingen voor het belegerde gar- ren, In verband met geruchten over tezelfder tijd het waterverloop in de
rechtstreekse Amerikaanse inter- NijX, mede ten behoeve van Egypte
STICHTING NIEUW SCHOUWEN-DUIVELAND
Loopgangen aan oprijbruggen naar
Zijpse Veer zouden practisch zijn
Problemen van de Middenstand aan de orde
icui unccnsc ruuci mt
nlzoen werd door de reeen belem- ventle ln Indo.Chlna.
merd.
Het slechte weer heeft de opera
ties in de delta van de Rode rivier
onderbroken, waar Franse jacht
bommenwerpers Vietminh-afdelin-
gen aanvallen, die verbindingen
tussen Hanoi en de strategisch be
langrijke haven Haiphong, waar-
Anti-semitisme in
Oost-Europa
De directeur van het Joods-Ame-
en Soedan, regelen.
Het Victoriameer wordt door öe
dam ln een reusachtig reservoir
voor water herschapen, dat een op
pervlakte heeft zo groot als Schot
land. Door dit reservoir zal men zo
wel Egypte als Soedan kunnen be
hoeden voor droogte.
De bouw van de dam, die in 1949
begon, heeft^220 «««oei BUMenge.
Hp "France trnenen in Indo-China rmu önuster> nee" uonaevang Ver- kost. In de dam zijn zes grote tur-
moe^ passerenf trachten te ver- Waard dat de Tsjechoslowaakse re- blnes aangebracht,
breken.
gering openlijk haar aanvallen op kunnen opwekken.
die 150.000 kwh
De activiteit rondom Dien Eien J°<Je£ die zij d.yerlcenners
Een particuliere Amerikaanse
Phoe was beperkt tot sporadisch van het Westelijk imperialisme" en
vuur van 75-mm geschut der Vlet- „samenzweerders tegen de volks-
minh, dat door de belegerden be- democratieën en de Sowjet-Ume organisatie, „De kruistocht voor de
antwoord werd. noemt, heeft hervat. Zich beroepen- vrijheid", heeft Donderdag millioe-
druk op1fSoleTrdtposWee ot zoWe sïuTteTdafne" anti-communistischa pamflet-
geveer 5 km ten Zuiden van de Sen viif hooggeplaatste Tsjechoslo- ten door middel van ballonnetjes in
commandopost van generaal De waakse functionarissen werden ver- Tsjecho-Slowakije verspreid, aldus
Castries. oordeeld als handlangers van oud- deze organisatie te München. Deze
Van de geringe activiteit hebben minister Clementis tot gevangenis- pamflettenactie is het begin van de
de verdedigers gebruik gemaakt om straffen van 10 jaar tot levenslang.
de loopgraven en mangaten dicht Zu zouden nagelaten hebben „de „Operatie-Vet waaraan ook de
te gooien, die eerder in de week op misdadige activiteit van de Joden" particuliere Amerikaanse radiozen-
tientallen meters van hun linies te verhinderen. der „Radio-Vrij Europa" deelneemt.
door vijandelijke patrouilles waren
gegraven.
Waarnemers in Parijs en Hanoi
zijn van mening, dat ingeval van
Amerikaanse interventie in Indo-
Shrmecsto^uïiT'hcbltnTé- Vertegenwoordigers van de Vietminh
maakt van Hanoi en Haiphong zul-
DE GENEEFSE CONFERENTIE
NATIONALE
HERDENKING 1954
De officiële herdenking van de
slachtoffers van de oorlog, het ver
zet alsmede de gesneuvelden in In
donesië, zal ditmaal vallen op
Dinsdag 4 Mei 1954.
Om 18.00 uur wordt de klok van
het stadhuis geluid en worden de
vlaggen halfstok gehesen. Op dat
uur sluiten de winkels en bedrijven
alsmede de café's en openbare ver
makelijkheden enz.
Om 19.00 uur wordt men uitge
nodigd zich te verzamelen op het
„Kerkplein" bij de Grote Kerk, ten
einde deel te nemen aan de „Stille
Omgang", welke om 19.15 uur, van
af dit plein via de Meelstraat. de
beide Nobelstraten en de Grachtweg
naar het R.K. Kerkhof vertrekt en
vandaar naar de Algemene be
graafplaats, terug naar het „Kerk
plein", waar de stoet ontbonden
wordt.
In aansluiting hierop volgt een
interkerkelijke samenkomst in de
Grote Kerk, waaraan de Zierik-
zeese Oratorium Vereniging haar
medewerking zal verlenen.
Iedereen wordt uitgenodigd aan
deze stille omgang deel te nemen.
Zij kent rang noch stand en al
leen de naaste bloedverwanten van
de gesneuvelden hebben een plaats
aan het hoofd van de stoet, welke
in langzaam tempo onder volkomen
stilte voortgaat.
Op de kerkhoven wordt niet ge
sproken.
Vaandels noch vlaggen worden
meegevoerd.
Het leggen van bloemen op de
graven van de gevallenen wordt op
prijs gesteld.
Van 19.45 uur tot 19.57 uur zullen
de klokken van het stadhuis en de
R.K. kerk worden geluid.
Om 20.00 uur precies zullen twee
minuten volkomen stilte, waar men
ook is, in acht worden genomen.
Alsdan zal alle arbeid worden
neergelegd, zullen alle verkeers
middelen tot stilstand gebracht
moeten worden en worden hetzij
in huis hetzij buitenhuis de doden
staande herdacht.
Het ogenblik van algemene stilte
wordt aangegeven door de op de
stadhuistoren aanwezige sirene.
De burgerij wordt verzocht op
deze avond te 18.00 uur de vlaggen
halfstok uit te hangen en deze op
Woensdag 5 Mei a.s. volstok te
hijsen.
Zierikzee, 29 April 1954.
De Burgemeester van Zierikzee,
A. M. DEN BOER, lo.
worden ter bespreking uitgenodigd
Molotof brengt niets nieuws te berde
Het bericht uit Cannes, dat het
Vietnamese kabinet „voorwaarde
lijk" heeft toegestemd in het uitno
digen van vertegenwoordigers van
de Vietminh bjj de bespreking van
de Indochinese kwestie in Genève,
is in kringen van de conferentie
met voldoening ontvangen. Vrijwel
algemeen was tevoren de mening
geuit, dat die bespreking nutteloos
zou zijn geweest als er geen ver
tegenwoordigers van Ho Tsji-Minh
aan hadden kunnen deelnemen.
Maar als de voorwaarden van
Bao Dai inderdaad inhouden, dat
de status van de Vietminh op de
conferentie ondergeschikt moet zijn
aan die van Vietnam en de andere
deelnemende landen, zal dit nog tot
grote moeilijkheden kunnen leiden.
Een Russische zegsman verklaar
de tegenover de speciale correspon
dent van het A.N.P.: „Wij denken
er niet aan, over Indochina te on
derhandelen als de Vietminh daar
niet bij aanwezig is. En evenmin
denken wij daaraan als de Viet
minh niet op voet van volkomen
gelijkheid met de andere deelne
mers zou worden gesteld".
Maar ln Westelijke kringen is
men van mening, dat het zover niet
zal hoeven te komen en dat mid
delen zullen worden gevonden om
Vietnam en Vietminh gezamenlijk
aan de conferentietafel te brengen.
De rede van Molotof bracht geen
enkele verrassing. Het was een
voortzetting van de reeks van rede
voeringen waarin de vertegenwoor
digers van beide kampen de laat-
Maastrichtenaar naar
Vreemdelingenlegioen
Half Maart verdween de 36-jarige
mijnwerker H. Smael uit Maas
tricht. Nadat hij zijn vrouw uit het
ziekenhuis had afgehaald, deelde
hij mede een boodschap te moeten
gaan doen. Hij keerde echter niet
in zijn woning terug.
Enige tijd geleden ontving de
vrouw een brief van haar man uit
Zuid-Frankrijk, waarin hij mede
deelde dat hij voor vijf jaar had
getekend voor het Vreemdelingen
legioen in Noord-Afrika. Inmiddels
zou hij scheep zijn gegaan naar
Marokko. Zodra hij in het hoofd
kwartier van het legioen te Sidl-
Bel-Abbes zou zijn aangekomen, zou
hij nader bericht zenden.
ste dagen hun reeds lang bekende
posities opnieuw uiteen hebben ge
zet.
Een lid van de Nederlandse de
legatie was van oordeel dat de rede
voornamelijk voor Aziatische con
sumptie bestemd was. ,Voor 95 °/o
bestond ze uit de gebruikelijke
communistische thema's, ditmaal in
het bijzonder toegespitst op het op
hemelen van de Aziatische landen,
voor welke de Sowjet-Unie zich als
kampioen tracht op te werpen", al
dus deze gedelegeerde.
Congres Kon. Nederl.
Middenstandsbond
Ledenvergadering en congres
te Hengelo
Op 11 Mei a.s. houdt de Konink
lijke Nederlandse Middenstands
bond zijn algemene ledenvergade
ring en op 12 Mei zijn nationaal
middenstandscongres te Hengelo.
De afdeling Hengelo treedt op als
gastvrouwe.
In de algemene vergadering, die
om 14.00 uur ln het verenigingsge
bouw van de Gebr. Stork begint,
zullen na de openingsrede van de
voorzitter, de heer L. de Groot, de
jaarstukken worden behandeld.
Door de afdelingen en aangeslo
ten vakorganisaties zijn o.m. de
volgende onderwerpen aan de orde
gesteld:
de zware druk van verevenings
heffing en omzetbelasting, het weer
Instellen van een Bondsraad, de
huidige stand van ontwikkeling der
Publiekrechtelijke Bedrijfsorgani
satie en het S.E.R.-advies inzake de
oudedagsvoorziening.
Het congres zal zich de volgende
dag met slechts één onderwerp be
zig houden: de Middenstandsnota,
waarover dhr Dr J. J. R. Schmal,
lid van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal en van het College
van adviseurs van de K.N.M.B., een
inleiding zal houden.
Russische geleerden hebben
onder het ijs tussen Groenland en
Siberië een keten van ruim 3.000
meter hoge bergen ontdekt, die de
IJszee in twee helften verdeelt. Al
dus een rapport voor de Russische
Academie van Wetenschappen.
Het Departement Leeuwarden van
de Ned. Maatschappij voor Nijver
heid en Handel zal op 5 Mei a.s. een
bezoek brengen aan Schouwen-Dui-
veland. Aldus werd medegedeeld
op de jongste bestuursvergadering
van de Stichting „Nieuw Schouwen-
Duiveland", onder voorzitterschap
van de heer P. Heering (later de
heer J. Stevense). De Stichting zal
het uit plm. 70 mensen bestaande
gezelschap op een passende wijze
ontvangen.
Enkele moeilijkheden met het
busvervoer kwamen verder ter
sprake. Op sommige tijden worden
reizigers iiit Brabant aangevoerd
met vijf bussen, die dan aan de
overkant worden opgevangen in
twee bussen. Daardoor ontstaan wel
eens spanningen. Het vervoer met
het s.s. „Krammer" op Maandagen
en Vrijdagen is vaak zeer lastig. Al
gemeen echter werd ingezien, dat
het ook weer niet aangaat een twee
de boot te laten varen, want door
de week gaat het altijd uitstekend
met de verbinding. In aanmerking
genomen werd ook het feit dat de
toestand zich nog altijd niet heeft
genormaliseerd. Op 20 Mei a.s. zal
een Rotterdamse deputatie een be
zoek aan Schouwen-Duiveland, met
name Renesse brengen, zulks in
verband met de door Rotterdam ge
dane toezegging dé beplanting te
verzorgen rond de Oostenrijkse wo
ning-complexen. Nog steeds is geen
bericht ontvangen van de adviseur
der Stichting inzake beplantings
aangelegenheden, ir. Otto te Utrecht
Men zal zich nu tot de gemeente
Amsterdam wenden deze taak over
te nemen. Amsterdam voelde zich
min of meer gepasseerd voor deze
zaak niet gevraagd te zijn.
Wat het veer te Zijpe betreft werd
nog gewezen op de moeilijkheden,
die de aanrijbruggen met zich bren
gen. Het zou zeer wenselijk zijn,
dat buitenom aparte loopgangen
aangebracht worden voor voetgan
gers, die nu steeds op het autover
voer moeten wachten. De bruggen
missen nl. trottoirs. In dier voege
zal ter bevoegder instantie worden
geadviseerd. De werving van nieu
we leden zal opnieuw onder ogen
worden gezien, al zijn de verwach
tingen niet hoog gespannen.
Voor de boomplant-actie is in
middels een „dikke ton" bij elkaar.
Burgemeester van Eeten nam op
zich namens de Stichting het felici-
tatieregister te tekenen bij gelegen
heid van de receptie van de Com
missaris der Koningin.
Uitvoerig werden de problemen
van de middenstand besproken. Als
voorbeeld werd aangehaald een
bakker in Schouwen, die niet op
dezelfde plaats mag herbouwen,
maar zeer gebaat zou zijn met een
uitkering, waardoor hij in staat is
een bedrijf te huren.
In dit verband werd ook de nood
zakelijkheid van sanering der mid
denstand besproken. Op verschil
lende plaatsen zijn in diverse bran
ches teveel zaken en deze kwestie
zai onder de aandacht worden ge
bracht van de Koninklijke Midden
standsbond. De Stichting kan pas
initiatieven nemen, als zij de be
schikking heeft over betrouwbare
cijfers, waaruit conclusies m.b.t. de
overbezetting kunnen worden ge
trokken. Dhr. M. J. Snoek nam op
zich dit werk ter hand te nemen en
eveneens te informeren naar gestel
de normen, die voor de midden
stand gelden. Ter vergadering werd
tenslotte een speciaal ontworpen
certificaat getoond, dat zal worden
aangeboden aan het Nederlands
Padvindsters Gilde, in verband met
een enkele maanden geleden ge
schonken cheque tot dit bedrag ten
behoeve van de boomplantactie.
Jaarlijks appèl van
Stichting 1940-45 op
Nederlandse volk
„Help de Stichting 1940-1945 van
de inzamelinmarkt af". Dat is, in
beginsel, de leuze waaronder dit
jaar (van 26 April tot 8 Mei) en het
volgende weer inzamelingsacties
zullen worden gehouden ten bate
van slachtoffers van het verzet, zo
heeft de heer A. H. van Namen,
voorzitter van de Stichting, Donder
dagmorgen medegedeeld.
Het Stichtingsfonds waaruit ver-
zetsslachtoffers en hun nabestaan
den worden gesteund zal volgens
deskundige berekeningen nog met
8% millioen moeten worden ver
groot ter waarborging van de no
dige, levenslange hulp. Dit jaar
hoopt het bestuur met de inzame
lingsactie evenals in 1953 omstreeks
anderhalf millioen te vergaren, en
het hoopt de dan nog ontbrekend»
zes millioen in een groots opgezet
te tweede-lustrumactie vóór 1955
te kunnen bijeenbrengen. Bij de
schatting is er op gerekend dat de
vaste contribuanten niet in aantal
(nu 25000) zullen verminderen en
een financiële basis groot 650.000
per jaar zullen blijven verschaffen.
O O
O O
O Mensen, die altijd precies doen o
O wat hun gezegd wordt, doen o
ook nooit iets anders.
O O
Het K.N.M.I. verwacht
tot Zaterdagavond:
Plaatselijk buien
Veranderlijke bewolking met plaat
selijk enkele buien; zwakke tot ma
tige wind, aanvankelijk tussen Zuid
en West, later veranderlijk; na min
der koude nacht, overdag iets la
gere temperaturen dan Vrijdag.
2 Mei. Zon op 5.10, onder 20.05.
Maan op 4.24, onder 20.16.
3 Mei. Zon op 5.08, onder 20.06.
Maan op 4.53, onder 21.45.
4 Mei. Zon op 5.06, onder 20.08.
Maan op 5.34, onder 23.03.
Nieuwe maan: 2 Mei te 21.22.
HOOG W ATERST A NDEN
ZIERIKZEE:
2 Mei- 2.31 v.m.
3 Mei 3.22 v.m.
4 Mei 4.10 v.m.
15.04 n.m.
15.50 n.m.
16.39 n.m.
14.25 n.m.
15.11 n.m.
16.02 n.m.
BROUWERSHAVEN:
2 Mei 2.00 v.m.
3 Mei 2.48 v.m.
4 Mei 3.34 v.m.
Springtij: 4 en 19 Mei.
Doodtij: 11 en 27 Mei.
Aan onze postabonné's
Begin April deelde de Hoofd-di-
recteur der Posterijen mede aan
alle dag- en nieuwsbladen, dat op
de Koninginnedag één postbestel
ling zou worden uitgevoerd, ook in
de buitenwijken.
Eerst in de late namiddag van 29
April werd bekend, dat deze toe
zegging niet gestand werd gedaan.
Toen was het echter te laat voor
bijzondere voorzieningen. Als ge
volg hiervan ontvangen de post
abonné's hedenmorgen twee kran
ten tegelijk.
In verband met de verschijning
van ons blad, kon het personeel op
Koninginnedag de verplichte vrije
dag niet verkrijgen. Daarom zullen
de kantoren van drukkerij en krant
HEDEN ZATERDAG GESLOTEN
zijn.
De administratie.
OP 5 MEI:
In de eerste week van Mei Is er
veel geschitter van hemellichamen
aan de Westelijke avondhemel te
zien. De zon is nog maar goed en
wel onder, of daar doorboort reeds
het heldere schijnsel van de pla
neet Venus de avondschemering.
Even later ontdekt ge, iets hoger
aan de hemel en ook meer naar
links, de planeet Jupiter. En ook de
maan houdt zich in dezelfde hemel
streek op. Op de avond van de 4de
Mei zal zü vlak „boven" Venus
staan, in de avond van 5 Mei staat
de maan bij Jupiter.
Onze ogen zien aan de hemel geen
perspectief; het lijkt alsof al deze
drie hemellichamen even ver van
ons af staan. In werkelijkheid is de
toestand heel anders. Het dichtst
bij ons bevindt zich de maan, op on
geveer 360.000 kilometer afstand.
Een vliegtuig met een snelheid van
duizend kilometer per uur zou dus
ruim twee weken nodig hebben om
daar te komen.
Jupiter, die men op de vijfde Mei
's avonds „vlak bij de maan" zal
zien staan, bevindt zich op dat
ogenblik 876.000.000 kilometer van
ons af, dus ruim 2400 keer zo ver
als de maan. On2e straaljager zou,
met zijn snelheid van duizend kilo
meter per uur, dus meer dan ne
gentig jaar onderweg zijn voor een
reisje naar deze ver van ons (en ver
van de zon) staande planeet, waar
de zonnewarmte maar in zo geringe
mate doordringt, dat ©r aan de op
pervlakte van deze grote bol (de
middellijn van Jupiter is ongeveor
twaalf keer zo groot als die van de
aardbol), een temperatuur heerst
van 150 graden onder nul.
Wie op de avond van de vijfde
Mei naar de Westelijke avondhe
mel kijkt, mag beweren, dat daar
dertien manen aan de hemel staan.
Want behalve „onze" maan, die wel
eens de tweelingplaneet van onze
aarde wordt genoemd, staan daar
immers de twaalf manen van Ju
piter.
Jupiter is de grootste planeet van
ons zonnestelsel en om deze planeet
cirkelt ook het grootste aantal sa
tellieten (of wachters, of manen).
Maar acht van die twaalf manen
zijn zo klein, dat men ze niet kan
zien, tenzij men werkelijk een grote
sterrenkijker ter beschikking zou
hebben. Vier van Jupiters manen
vertonen echter behoorlijke afme
tingen hun middellijnen variëren
van ruim 3000 tot ruim 5000 km.
en zijn al zichtbaar in een gewone
binocle: vier fijne lichtpuntjes in
de buurt van hun „moederplaneet",
die zich in dezelfde kijker als een
schijfje vertoont.
Galileï, de beroemde Italiaanse
sterrenkundige, wiens naam in het
begin van de zeventiende eeuw op
aller lippen kwam, is de eerste die
die vier grote manen van Jupiter
heeft gezien: hij was de eerste mens
op aarde, die een verrekijker ge
bruikte. Dit instrument was in 1604
uitgevonden. Voor het eerst aan
schouwde daar een mens dat in
drukwekkende schouwspel van Ju
piter en zijn vier manen. En het feit
dat dit Jupiter-stelsel daar aan de
hemel voor het eerst in zijn ware
gedaante werd waar genomen, deed
een schok door de geleerd© (en gees
telijke) wereld gaan.
Hier immer» zag men het bewijs
dat onze aarde niet het middelpunt
van alle draaiende beweging in het
heeelal was. Ook Jupiter was zo'n
middelpunt. Later zou men ontdek
ken, dat de meeste van onze plane
ten dergelijke satellieten hebben.
Maar op die heldere Januari-avond
van het jaar 1610 eigenlijk twee
avonden: op de tiende Januari zag
Galileï er drie en de vierde ont
dekte hij drie dagen later ging
het oude wereldbeeld, waarin „alles
draaide om de aarde", aan scherven.
Alle wijsheid en wetenschap van
Babyloniërs, Assyriërs, Grieken en
Romeinen omtrent de plaats van d©
aarde in het heelal, moest wijken
voor de opvatting, die reeds tevo
ren door de Poolse geleerde Coper
nicus was gepubliceerd maar waar
van Galileï thans voor het eerst de
bevestiging met eigen ogen aan
schouwde.
Veel leed heeft hem die ontdek
king berokkend: het nieuwe inzicht
was in strijd met het wereldbeeld,
zoals de bijbel dat beschreef. De in
quisitie dwong hem, zijn „dwaal
leer" te herroepen. Hij deed het (en
de legende wil dat hij daarna van
de aarde zachtjes heeft gezegd: Ep-
pur si move en tóch beweegt zij
Maar heden ten dage kunnen wij
vrijelijk een blik in de kijker wer
pen, om die vier heldere manen van
Jupiter, die 350 jaar geleden zo'n
opschudding veroorzaakten, zelf t»
zien. Dr. S. TELLA.
