Het bouwplan 1954 en herstel
of wederopbouw boerderijen
Verkoudheid
Vraag Vooral
De Cirkelgang
250 h.a. cultuurgrond ging verloren
Verbetering der structuur door aanwending van gips
Voor een bespreking met de getrof
fenen uit de gemeenten Duivendüke,'
Eikerzee, Ellemeet, Noordwelle, Se-
rooskerke en Renesse, werd in de
laatste gemeente een vergadering be
legd in het „Wapen van Zeeland",
waar Dr Ir C. W. C. van Beekom het
Bouwplan 1954 uitvoerig besprak en
de heer M. Murre een causerie hield
over het herstel dan wel wederop
bouw boerderijen.
Na ingeleid te zijn door de voor
zitter der plaatselijke afdeling der
Z.L.M., de heer K. Steur, gaf deze
eerst het woord aan Ir van Beekom,
die stipuleerde dat men er in Schou
wen erger aan toe is dan na de inun
datie na de wereldoorlog 1940-1945,
vooral wat de verliezen aan gronden
geschat op 250 ha en gebouwen
betreft. Toch meende spr. enige licht
punten te kunnen aanwijzen. Na de
oorlog had men niet de beschikking
over voldoende vakkundige arbeids
krachten en machines, 's Lands fi
nanciën waren uitgeput, terwijl we
er nu wat dat betreft er beter voor
staan. Voorts kan men nu gebruik
maken van de in Walcheren opge
dane ervaring. Het herstel behoeft
daarom naar sprekers mening niet
langer te duren dan na de wereld
oorlog.
Goede afwatering cis
Wat dient men nu het eerst aan te
pakken? Daar waar de sloten zijn
volgeslibd, dient men voor goede toe
stroming van het polderwater te zor
gen, daar anders de ontzilting der
gronden wordt tegengehouden. Wach
ten op de herverkaveling is onge
wenst, daar men deze werkzaamhe
den 1 2 jaar ten achter is. Het hoge
zoutgehalte verdwijnt vrij spoedig
als er voldoende regen valt en de
ontwatering van de polder en de
daarin gelegen percelen goed is. Ver
wacht mag worden dat het meeste
zout, daar waar de ontwatering goed
is, door de -winterregens zal worden
uitgespoeld. Een stijging is evenwel
mogelijk door geringe neerslag en
warmte in de zomer.
Ernstiger schade wordt toegebracht
door de invloed van het zout op de
structuur van de landerijen. Het ver
schijnsel is des te ernstiger naarmate
de grond zwaarder is en meer zout
bevat. De verslechtering van de
structuur der kleigronden kan wor
den tegengegaan door de grond rust
te gunnen en tevens rijkelijk van gips
te voorzien, welk materiaal gratis
door de Rijksdienst voor Landbouw-
herstel wordt verstrekt. Alleen als de
grond droog is, mag ze worden be
werkt, want zoute grond droogt lang
zaam. Wie zijn grond wil bewerken
moet vroeg beginnen, om half Octo
ber klaar te zijn. Zware grond dient
het eerst met de ploeg kennis te
maken.
Gips bespoedigt ontzilting
Voor het herstel van de grond zijn
drie factoren van belang: le het gips
moet goed en op tijd worden aan
gebracht; 2e de van nature in de
grond voorkomende kalk; 3e de wer
king van de plantenwortels en bo
demorganismen.
De grond dient de eerste jaren on
diep bewerkt te worden, niet dieper
dan 10 cm. Ieder jaar kan de bouw-
voor iets dieper worden. Komt men
in het najaar niet op tijd klaar met
de grondbewerking, ga dan niet
knoeien in de natte grond. Op zware
kleigrond zal het gips de verslem-
ping niet geheel kunnen tegengaan.
Door natte bewerking wordt de
schade door verslemping erger en
duurt de verbetering langer. Beter
kan men dan de grondbewerking uit
stellen tot het voorjaar, wanneer de
gronc^ droog is.
Wie zich aan deze genoemde wen
ken houdt, zal ondervinden dat de
bewerkig van zoute gronden niet een
voudig is, maar het opvolgen dier
wenken is echter voorwaarde de
grond zo snel mogelijk in de oude
toestand terug te brengen. Inzaai
van gerst, waar dit mogelijk is, ver
dient aanbeveling. Al komt het pro
duct niet op, het komt toch de struc
tuur der gronden ten goede.
Na de heer van Beekom hield de
heer Murre een causerie over het
herstel en de wederopbouw der boer
derijen, waarbij vooral de aandacht
zal moeten worden geschonken aan de
meestal primitieve verlichting en ac-
comodatie der veestallen. Gezamen
lijke aanbesteding zal de bouw be
spoedigen en het bouwtoezicht ver
eenvoudigen. Eén excursie wordt
voorbereid naar Zuid-Beveland en
Walcheren, teneinde daar gevestigde
boerenbedrijven te bezichtigen.
Ingezonden mededeling
van neus. keel of borst,
snuift en wrijft U weg met
De vluchtelingen in
Duitsland
Tot dusver zijn uit Duitse middelen
meer dan 23 milliard mark besteed
aan de 8.3 millioen ontheemden en
2 millioen vluchtelingen uit Oost-
Duitsland, die eind 1953 in de West-
duitse bondsrepubliek waren.
59.000 vluchtelingen hebben zich
door deze hulp weer als zelfstandige
handswerklieden kunnen vestigen. Er
zijn 7.000 kleine en middelgrote in
dustrieën gevestigd. 40.000 boeren en
44.000 neringdoenden verkregen weer
een zelfstandig bestaan. Negentig
procent van de beoefenaars van vrije
beroepen konden weer aan het werk.
De bromfiets wordt
veiliger
Bromfietsbond richt adres
tot Eerste Kamer
De Nederlandse Brom fietsen bond heeft
zich in een adres tot de Eerste Ka
mer gewend, waarin o.m. betoogd
wordt, dat het bromfietsvraagstuk be
zig is zich voor een groot deel zelf
op te lossen. De berijders raken met
de bromfietsen vertrouwd, evenals do
andere weggebruikers. Bovendien heeft,
dank zij hot achterwege blijven van
do verplichting tot rijbewijzen, ken
tekenen, maximum snelheid enz., de
bromfiets zich do laatste tijd ontwik
keld tot een veel betrouwbaarder ver
voermiddel dan het oorspronkelijke rij
wiel met hulpmotor. Uit de statistie
ken blijkt, dat hot ongevallenpcrcen!-
tago der bromfietsen de laatste tijd
sterk dalende is.
A.N.W.B. heeft ruim
270.000 leden
De Kon. Nod. Toeristenbond A.N.
W.B. deelt mede dat in 1953 het aantal
leden van 257.327 tot 270.855 is ge
stegen. Het aantal Wegenwachtledcn
onderging in dezelfde periode een uit
breiding van 119.593 tot 131.192.
In 1953 "werden op de A.N.W.B.-
kantoren 209.418 grensdocumenten af
gegeven tegen 162.615 in 1952.
De gestegen reislust van het publiek
weerspiegelt zich nog in andere cijfers,
aldus de Bond. In 1953 verschafte de
Bond zijn leden 117.848 buitenlandse
reisinlichtirtgen en 61.292 rcisinlichtin-
tingen voor het binnenland. Deze cij
fers waren in 1952 resp. 108.314 en
52.77:1'.
Het aantal afgegeven of verlengde
.kampeerdocumenten bedroeg in 1952:
138.632; in 1953: 151.639. Do Wegen
wacht tenslotte hielp in 1953 in to
taal 83.417 leden die met pech langs
de weg stonden.
Gunstig verloop van
ontzilting zoute
gronden
Regenval in Augustus
deed zoutgehalte dalen
De zomer van 1953 is ongekend
gunstig geweest voor de ontzilting
van de zoute landbouwgronden. In
het Zeeuws Landbouwblad wordt
hieraan een uitvoerige beschouwipg
gewijd door Ir C. van den Berg te
Goes, die op grond van genomen
proeven in verschillende delen van
Zeeland ,tot de conclusie is gekomen
dat de grootste daling van de zout-
cijfers van de geïnundeerde gronden
is opgetreden in de maanden Augus
tus en September. Dit wordt veroor
zaakt door de grote regenval die
vooral de Augustusmaand kenmerkte.
De droge herfstmaanden hebben in
enkele gevallen de zoutcijfers weer
doen stijgen, maar dit is van geringe
betekenis.
De ontzilting is plaatselijk erg ver
schillend en deze verschillen hangen
samen met de toestand van de grond.
Hoe doorlaatbaarder de grond is, hoe
beter over het algemeen de ontzilting.
Ook een goede ontwatering bleek van
groot belang te zijn. Op grond van
tot dusver opgedane ervaringen leeft
de verwachting, dat percelen die vlak
na de inundatie in de bouwvoor een
zoutcijfer van 10 hadden, bij normale
regenval ten tijde van de zaai nog
een zoutcijfer van 1 a 1% zullen
hebben.
Voorwaarde is dan echter dat het
goed ontwaterde percelen zijn met
doorlatende grond. Zoutcijfers van
10 tot 15 kunnen onder dezelfde voor
waarden dalen tot 1 2, terwijl zout
cijfers boven 15 het nog kunnen
brengen tot 2 4.
Voor de grondbewerkingen, het
strooien van gips en het herstel van
de dijken in het rampgebied, was het
afgelopen najaar buitengewoon gun
stig. Algemeen leefde de verwachting
dat het echter slecht gesteld zou zijn
met de ontzilting. Thans blijkt dat
de toestand niet ongunstig is, dank zij
de natte zomer.
Ingezonden mededeling
EooJ dat zuurbranden
op Uw maag.
Neem een of twee Rennies als er
van Uw maal eens iets „verkeerd ge
vallen" is. Rennies blussen dat zuur
branden dadelijk. Een smakelijk mid
del, onfeilbaar in zijn werking en
onopvallend in te nemen. Iedere
Rennie hygiënisch verpakt één
voor één.
Stad en Provincie
ZIERIKZEE
Herstel verkeersverbinding
Zierikzee—Brouwershaven
Vooral in automobilistenkringen
wordt met verlangen uitgezien naar
het gereedkomen van de oude ver
keersverbinding Zierikzee-Brouwers-
haven via Schuddebeux-s. Het ge
deelte van de weg dat voor rekening
van de Provincie wordt hersteld, is,
volgens mededeling van de Prov.
Waterstaat, zo goed als klaar. Het
wachten is nu op het gereedmaken
van de opritten aan het einde van
de zgn. Vijfminutenweg. Dit object is
een aangelegenheid van de Rijks
waterstaat. Er wordt dx-uk aan ge-
werkt.
Bezoek Amsterdamse
Gemeenteraad uitgesteld
Het bezoek dat de gemeenteraad
van Amsterdam op 12 en 13 Januari
aan Schouwen-Duiveland zou hebben
gebx-acht, is uitgesteld tot 22 en 23
Januax-i a.s. Zoals bekend heeft de
hoofdstad na de watersnoodramp ons
eiland geadopteerd.
Minder bedrijvigheid
in de haven
De grote bedrijvigheid, die in 1953
in de haven heeft geheerst, begint
langzamerhand af te nemen. In het
afgelopen jaar kenmerkte de haven
zich door een enorme drukte, die ver
oorzaakt werd door de vele bij de
dijkdichting betrokken vaartuigen
van allerlei soort, waarvan een groot
deel Zierikzee als ligplaats had ge
kozen. Door zijn lange kaden, die
kort voor 1 Februari geheel waren
hersteld, leende de haven zich hier
voor bij uitstek. Nu de dijken op het
eiland gesloten zijn, is veel van het
gebruikte materiaal weer naar de
Zuiderzeewerken teruggebracht. Aan
de allergrootste drukte in de haven
is daardoor een einde gekomen.
Niettemin gonst het er nog altijd
van de motoren. Sinds enkele maan
den worden hier namelijk millioenen
kubieke meters grond aangevoer^,
bestemd voor de versterking van de
dijken op het eiland. Deze grond
wordt per schip van Heerewaarden
in de Betuwe naar Schouwen-Duive
land getransporteerd.
Met G.M.C.'s uit spelerijden
De chauffeur J. K. uit Nieuwe
Tonge parkeerde 19 December jl.f
vóór hij zich naar zijn kosthuis be
gaf, zijn wagen nabij de Zuidhaven
poort. Kort daarop hoorde hij dat de
motor weer begon te lopen en de
auto voor- en achteruit tegen de
poort x-eed. Uit het raam van zijn
kamer riep hij de bestuurder toe, wat
zulks te betekenen had. Uit de cabine
kwam een onverstaanbaar geluid en
uit de taal die werd geuit, conclu-
deex-de hij dat de man achter het
stuur dronken was. Direct snelde hij
er op af, maar dat heeft de spele-
rijder niet afgewacht. Toen K. bij de
wagen kwam, was de vogel gevlogen.
De accu van de auto was inmiddels
geheel leeg.
Op 21 December pax-keerde de
chauffeur P. C. te Oosterhout na vol
brachte dagtaak zijn G.M.C.-vracht-
auto bij het Sas. De volgende morgen
zocht hij zijn wagen weer op, maar....
die was spoorloos verdwenen. Latër
op de dag werd deze aan de Toldijk
onder de gemeente Nieuwerkerk aan
getroffen. De vrachtauto bleek erg
beschadigd, terwijl diverse gereed
schappen uit de wagen waren ver
dwenen.
Op 8 Januari 's avonds zette de
chauffeur P. U. P. uit Rotterdam zijn
G.M.C.-auto neer in de Lange Nobel-
straat. De volgende morgen zou hij
weer achter het stuurrad gaan zitten,
maar er was geen vrachtwagen te
bekennen. Diezelfde dag werd echter
de auto op de Beddewaerdse dijk aan
getroffen, waarbij bleek dat de wa
gen enige schade had opgelopen.
Van al deze voorvallen werd bij de
politie aangifte gedaan, die een on
derzoek instelde. De grondwerker B.
M. te Giethoorn werd aangehouden,
die niet in het bezit bleek te zijn van
een rijbewijs om dergelijke wagens
te besturen. Hij bleek zich aan bo
venstaande handelingen te hebben
schuldig gemaakt, met uitzondering
van het wegnemen van gereedschap.
Zaterdagavond had hij tevens H. v.
E. te Voorschoten mishandeld, door
hem vuistslagen toe te dienen en een
bloemenvaas als slagwapen te ge
bruiken, waar vazen niet tegen kun
nen. Al deze feiten bekende B. M.,
die nog vier maanden gevangenis
straf te goed had, hem door de recht
bank te Zwolle opgelegd. Daarheen
is de man inmiddels overgebracht.
Pompen en noodgemaal ver
wijderen het overtollige water
Bij het gemaal van de polder
Schouwen aan Flaauwers-inlaag, zijn
momenteel 10 pompaggregaten inge
schakeld om het nog overtollige wa
ter uit de polder te verwijderen. Een
hulpgemaal pompt het water in de
kleine boezem vóór het gemaal en
door een noodgemaal wordt het bui
tendijks geloosd. De natuurlijke wa
terlopen worden ook thans weer in
geschakeld.
Bij Serooskerke staan vier pompen
die het water uit de daar liggende
geul wegmalen. Door het aanslaan
van deze pompaggregaten zakt het
polderwater behoorlijk. De geulen
naar de waterlopen worden open ge
maakt door een noodontwatexing, zo
dat ook in het lage weidegebied, de
Prunje, het peil steeds lager wordt.
De brug aan de Provinciale weg bij
Sex-ooskerke wordt weer berijdbaar
gemaakt en de stroomgeul met zand
gedicht, teneinde een vluggere ver
binding te krijgen.
RENESSE
Hond beet 27 kippen dood
Bij de landbouwer D. Janse wer
den op de boerderij „Bies ter veld",
verspreid over de gehele boerderij,
27 doodgebeten kippen aangetx-offen.
Aan de sporen die wei-den achterge
laten, wordt vermoed dat dit het
werk van een hond is geweest. Hou
ders van honden worden dan ook in
hun eigen belang gewaarschuwd hun
dieren niet los te laten lopen. De
politie stelt een onderzoek in.
Wilde konijnen lijden aan
myxomatose
Hoewel velen in onze streek reeds
meenden dat de epidemie van de
myxomatose achter de rug is, zijxi
deze week in de duinen ook wilde
konijnen gesignaleerd die aan deze
onder de konijnen zoveel slachoffers
makende ziekte leden. Geheel ver
suft en met gezwollen koppen en ge
deeltelijk of geheel blind, dwalen
deze dieren nu door de duinen. Op
verschillende plaatsen zijn reeds ka
davers van konijnen gevonden die
aan deze ziekte wax-en bezweken. Het
ex-gste wordt thans gevreesd voor de
wildstand in de duinen. Aan houders
van tamme konijnen wordt aangera
den hun dieren geen eten te verstrek
ken van plaatsen waar zich ook wel
eens wilde konijnen bevinden. Te
vens dienen de hokken goed te wor
den onderhouden. Nu de ziekte waar
genomen is, is het vervoer van ko
nijnen verboden.
ELKERZEE
Maandagavond te plm. 22.30 uur
x-eed de heer A. G., geëvacueex-d te
Renesse welke zich wat onzeker ach
ter het stuur bevond van een per
sonenauto, nabij het Baken van de
dijk. De auto kwam met de wielen
naar boven te liggen, tegen een stapel
rijshout. De bestuurder bekwam geen
letsel. De Rijkspolitie heeft een na
der ondex-zoek ingesteld.
Ingezonden mededeling
Vi
BROUWERSHAVEN
Huishoudelijke voorlichting
Maandagavond belegde de afdeling
Brouwershaven der Plattelandsvrou
wen een bijeenkomst in de Openbare
lagere school, uitgaande van de Prov.
Commissie voor Huishoudelijke Voor
lichting ten Plattelande in Zeeland.
Mej. Draaisma uit Goes hield op deze
avond een'lezing over de bouw, her
bouw en inrichting der woning. Spr.
gaf een duidelijke toelichting aan de
hand van een plattegrond van een
boerderij, hoe men de kamers en de
keuken het beste kan inrichten, opdat
de bouw der nieuwe woning zeer
practisch zal zijn en niet, zoals men
vooi'heen zag, met uitbouwsels e.d.
Het is wel aan te bevelen een archi
tect te raadplegen, maar in ieder ge
val moet men z'n eigen wensen ook
kenbaar maken, opdat de inrichting
zo geriefelijk mogelijk is. Een was
gelegenheid binnenshuis noemde mej.
Draaisma zeer aanbevelenswaardig,
opdat een huisvrouw niet dagelijks,
zoals de statistieken uitwijzen, 1 2
km per dag afleggen door haar huis.
Met het oog op de kinderen is de
bouw van twee aaneengesloten ka
mers zeer aan te bevelen. De keuken
moet zeer licht en ruim zijn, opdat
deze goed te ondex-houden is.
Met belangstelling volgden de da
mes een aantal lichtbeelden over zeer
moderne keukens in Nederland en
Amerika, waarna deze leerzame voor
lichtingsavond door mej. Draaisma
werd gesloten.
Bestrating vordert goed
De bestrating in deze gemeente,
welke door de overstx-oming veel te
lijden heeft gehad, is krachtig ter
hand genomen. Dezer dagen kwaxxi
het Kerkslop, dat plm. drie meter
door de krachtige stroom was uitge-
schuurd, klaar. Ook de Nieuwstraat,
welke altijd zeer slecht lag, is ge
heel vernieuwd, wat voor vele be-
woners een grote verbetering bete
kent. Het verkeer gaat momenteel
weer steeds meer de vroegere ver
keersweg nemen, nl. van de Schouwse
dijk door de Noordstx'aat. Dit bete
kent dat de gevaarlijke smalle weg
over het havenhoofd vermeden kan
worden en ook de kleine en scherpe
bocht Baanslop-Nieuwstraat. Hopen-
lijk wordt het slechte stuk aan het
eind der Noordstraat spoedig verbe
terd, opdat de verkeex-sperikelen in
deze gemeente spoedig tot het ver
leden zullen behoren.
DREISCHOR
Cursus Vlasbewerking
Vrijdag 15 Januari a.s. zal in
de O.L. school de cursus Theorie
Vlasbewerking, welke door de storm
ramp werd onderbroken, weer wor
den hervat. Deze cursus wordt na
mens de Stichting Vakonderwijs voor
Vlasbewerkei's gegeven door de heer
Gvamsberghe te Standaardbuiten.
Op 9 Januari jl. slaagde te Wie-
ringermeer aan de Oostwaax-dhoeve,
onze dorpsgenoot A. P. Kloet, voor
het diploma Tractoren en Tractor-
wex'ktuigen.
OUWERKERK
Ingezonden mededeling
ZEVEH&EdGE*
Voorbereidende opmetingen
Er worden momenteel waterpas
werkzaamheden uitgevoerd. De be
doeling hiervan is na te gaan in hoe
verre het terrein, dat opgemeten
wox-dt, geschikt is of geschikt is e
maken voor eventuele woningbouw.
BRUINISSE
De havenbeweging in de gemeente
haven alhier stond in 1953 in sterke
mate in het teken van de ramp en ex-
was weinig uitvoer en zeer veel aan
voer. In Januari 1953 werd nog uit
gevoerd 310540 kg aardappelen en 74
ton vlas. Aangevoerd werd toen
109700 kg pulp en 110 zak gedx-oogde
pulp. Voorts werd aangevoex-d: 628500
stenen (bouwsteen en straatklinkers),
grond 7.649.193 kg, hoogovenslakken
3.794.904 kg, gx-int 2.022.627 kg, zand
792 ton, kolen 359 ton, gips 2.817.529
kg, pakken turf 1910 stuks, beton
blokken 2430 stuks, draineerbuizen
439 stuks. Er wex-den 14 draglines ge
lost en 71 stuks haspels met telefoon
kabels. Het aantal inkomende en uit
gaande schepen was 789 stuks.
ANNA JACOBAPOLDER
Brand in autobus
In een autobus van de Fa Max-ij-
nisse uit Breda brak bi-and uit, welke
met een blusapparaat spoedig was
gedoofd. Het was een bus voor
gx-oepsvex-voer. Ze stond te'wachten
op werkvolk uit Schouwen-Duive
land.
Auto op slik
Een pex-sonenauto, die kwam aan
gereden uit de richting Steenbergen,
reed regelx-echt op de slikken van het
Zijpe te Anna Jacobapolder. Persoon
lijke ongelukken deden zich niet voor.
Met een tractor werd de auto weer
op de weg gebracht.
FEUILLETON
45
door
MAARTJE ZELDENRIJK
„Goed, ik zal wel oppassen", zei
Wim. „Maar laten we nu eens even
open kaart spelen met elkaar. Ik ben
een doodgewone schildex-sknecht met
het enige vooruitzicht, dat ik over
enkele jaren misschien een klein
baasje wordt. Dan is het nog hard
werken en een betrekkelijk kleine
verdienste, want ik maak me daar-
omti-ent niets geen illusies. Laten we
aannemen, dat we het eens zullen
blijven. Dat kunnen we op het ogen
blik nog niet zeggen, omdat we el
kaar daarvoor te kort kennen. O, niet
wat mij betreft, hoor, want als jij
zoudt zeggen: ik wil met je tx-ouwen,
dan zou ik dat best aandurven, want
ik weet nu wel dat ik van je houdt.
Ja meid, kijk me nu niet zo' aan,
want dan kan.ik niet op m'n stoel
blijven zitten. Dan moet ik je zoenen.
Nee, stil maar, ik zal het niet doen.
Nou, dan ga ik naar je vader en zeg:
Blauwboer, Jannie en ik houden van
elkaar en willen tx-ouwen. Wat zal je
vader dan zeggen?"
Het meisje dacht een poosje na.
„Tja", antwoordde ze ten leste, „dat
weet ik ook niet."
„Maar ik wel. Het antwoord zal
dan wel luiden: schilder, mijn doch
ter ti'ouwt met een boerenzoon. En
dan kan Wim Spaans zijn biezen
pakken, om nooit meer op „Bouw-
lust" tei-ug te komen en.
Hoofdstuk 11.
De oorlog was in Nederland al
spoedig voorbij. Op die noodlottige
Dinsdag na Pinkstex-en, waarop een
deel van Rotterdam in enkele minu
ten tijds werd verwoest, zag iedereen
aankomen, dat deze te ongelijke strijd
spoedig beslist zou zijn. In de Beem-
ster zat men ook niet rustig meer,
want het was reeds bekend, dat de
Duitsers tot aan de Afsluitdijk ge
naderd wax-en en het niet lang zou
dux-en of ze zouden in Noox-d-Holland
zijn. Bovendien was Den Helder des
avonds gebombardeerd. De toestand
was onhoudbaar.
En het was, met honderdduizenden
in den lande, een bedrukte familie
Blauwboer, die 's avonds luisterde
aan de radio, dat Nederland, met uit
zondering van Zeeland, onvoorwaax"-
delijk had gecapituleerd. Nederland
had deze oorlog tegen een numeriek
veel sterkere overweldiger, vex-loren.
Een bange tijd lag in het verschiet.
Een tijd van onzekerheid en ellende.
Onze Koningin was naar Engeland,
onze regering eveneens. We waren
aan de genade van de Duitser-s over-
gelevex-d.
„Wat zal dat moeten worden", ver
zuchtte de boerin.
„Dat zal de toekomst uitmaken,
vrouw", antwooi-dde de boer op ern
stige, maar bedaarde toon.
Oorlog of vx-edehet werk op de
boerderij moet voortgang vinden. Het
schilderwerk lag sinds Donderdag
avond voor Pinksteren stil. Wim
wei-kte, evenals zijn broer Aart, dap
per mee op de boerderij en kreeg
langzamerhand de smaak beet. Don
derdags, na de capitulatie, kwam een
der knechts, die bij de B.V.L. was, op
„Bouwlust" terug, maar deelde te
vens mede, dat Langereis, de andere
knecht, niet meer kwam. Die bleef
voorlopig op het gemeentehuis, had
hij gezegd. Dat leek hem beter.
„Ik heb dat wel zien aankomen",
antwoordde Blauwboer rustig. „Hij
was niet ui het goede boerenhout ge
sneden." Maar Wim dacht opeens aan
zijn broer; nu had Aart een kans om
te kunnen blijven. Tenminste, als hij
wilde.
Aart had zich vol goede moed op
het zware boerenwerk gewox-pen. Ook
voor hem viel dat niet mee. Jaren
lang niet gewerkt, had hij zachte
handen gekregen. Nu zaten de bin
nenkanten vol met blaren. Maar hij
had wilskracht en bezat een gx-ote
dosis koppigheid. Daax-om zette hij
door, ondanks alles.
Op die bewuste Donderdag was hij
het varkenshok aan het uitmesten.
Nel, die even naar de schuur ging om
wat gex-eedschap te halen, zag hem
bezig, terwijl hij een vol opgetaste
kruiwagen naar de hoop reed en daar
omkeerde. Opeens ontdekte zij z'n
ontvelde handen. Ze gooide de schof
fel, die ze gehaald had, neer en liep
op hem toe.
„Laat me je handen eens zien", be
val ze kort en bondig, zoals ze altijd
kort aangebonden was.
„Och, dat betekent niets", ant
woordde Aart koppig en wilde verder
gaan. Maar Nel trok hem vastbera
den aan de riem, die hij om zijn
overall had en de jongen moest wel
blijven staan. Ruw greep ze z'n han
den en keek er in.
„Moet je infectie krijgen met dat
mestrijden?" mopperde ze. „Je kunt
toch echt zien, dat je uit de stad komt.
Kom mee, dan zal ik er wat op doen.
En dat mestrijden laat je de eerste
paar dagen maar; dat kan een ander
wel doen."
En of Aart wilde of niet, hij moest
mee naar het achterhuis, waar Nel
wat zalf op de wonden deed en er een
stevig verband omwikkelde. „Zo, en
nu ga je met mij mee het land in,
wieden, dat is beter voor je handen."
(Wordt vervolgd).
