C0EBER8H
SCHENKT
¥111611
reis rond de wereld bekentenissen gedwongen
DE ZEE NAM EN DE ZEE GEEFT TERUG
Droogmaling van de Polder Schouwen
begint in laatste stadium te komen
Suikerpatiënten vrijwel geschikt
voor elk beroep
Ex-student keek in de iris van zijn
patiënt en „wist" het dan
BESSEH ntiW
De Cirkelgang
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - DONDERDAG 29 OCTOBER 1953 - No. 17436
Prestatie van Fregat „Willem van der Zaan" De Z.g.n. bacteriologische
Nederlandse bodem maakte oorlogvoering
0 Gevangenen werden tot
l i De politieke commissie van de V.N.
Na 2l/a jaar weer in thuishaven is begonnen met het debat over de
beschuldiging van communistische
Na een afwezigheid van byna 2V> Mevcaanae havenplaatsje Mazanillo, zijde, dat de Amerikanen zich in
jaar is Maandagmorgen Hr Ms fregat öan Diego (vanwaar Loa Angeles en de Koreaanse oorlog van bacteriolo-
„Willem van der Zaan" met nage- "«"Ie" bezocht), .Umed. gische strijdmiddelen hebben be-
rearl Harbour, alwaar slechts boeien diend.
noeg dezelfde bemanning waarmede bij Je .^«^wratkei, nog herinneren De Amerikaanse medicus Dr Char-
het in Juni 1951 uit het vaderland aan de Japanse aanval en de Ameri- les Mayo legde beëdigde verklaringen
vertrok, in de haven van Den Helder kaanse mar ine basis Kwajalein (Mars- van zes Amerikaanse piloten over,
teruggekeerd, alwaar het schip werd h»U eilanden). Daarna volgde een ve:r- waaruit zou blijken dat een door de
Zwaar geschonden landschap valt droog
verwelkomd door de marinierskapel
tiendaags verblijf op Nieuw-Guinea. Russische bioloog Pavlof uitgevonden
Hier werd Hollandia aangedaan en methode is gebruikt om van gevan-
van de Koninklijke Marine en een wertien jc piaatsen Biak, Manokwari gen genomen Amerikaanse piloten
grote menigte familieleden van de e.i Sorong bezocht. Op 1 September „bekentenissen" over bacteriologische
154 opvarenden en belangstellenden. wertl d<-' thuisvaart ondernomen. oorlogvoering los te krijgen. Deze zg.
Het fregat heeft een totale afstand bekentenissen zijn later door de vlie-
De commandant, kapitein luitenant „fggjggj van 20.426 zeemijl, ofwel gersr ingetrokken, terwijl zij tevens
Willis".. |s ni«t rn=t 3782a d>, u u keer
de afstand een beschrijving gaven van de wijze
het schip uitgevaren. Hij is chef sta Airëterdam-Parijs. waarop zij verkregen zijn.
geweest van de commandant der ma
rine in de Nederlandse Antillen, aty- - -
vorens hij met het commundo over het
fregat werd belast. Overste van Wil
ligen vertelde dat toen de twee jaren
in Curasao er op zaten en dc beman
ning vernam, dat eerst nog een we
reldreis zou worden gemaakt, de man
nen aanvankelijk niet zeer enthousiast
waren. Doch de vaart door het Pana-
makanaal maakte zo'n overweldigende
indruk en de ontvangst in San Diego,
Honolulu, Singapore en Colombo was
zj overweldigend, dat velen blij Wa
ren deze reis te hebben kunnen ma
ken. In ruim vier maanden tijd werd
de reis rond de wereld afgelegd, via
Curacao, Panamakanaal, Balbao, het
Militairen met groot
verlof
Bij legerorder is bepaald, dat op
22 November a.s. groot verlof zal
worden verleend aan:
1. Alle dienstplichtigen, met inbe
grip van kader, van de lichtings-
ploeg 1952-l-„vooropkomst" (in wer
kelijke dienst gekomen tussen 1 Jan.
en 1 April 1952);
2. De dienstplichtigen van de lich-
tingsploeg 1952-1, in werkelijke dienst
gekomen in de maand April 1952, met ^er ^aan" te begroeten, welk oorlogsschip uit de Nederlandse Antillen
uitzondering van hen:
a. die in opleiding zijn genomen
tot reserve-officier of dienst
plichtig onderofficier;
b. die behoren tot de cavalerie;
c. die behoord hebben tot het voor
malig artilleriemeetregiment;
d. die behoren tot één der regi
menten verbindingstroepen (voor
zover niét ingedeeld bij het
102e verbindings bedieningsba
taljon) of voor 6 Juli 1953
Sneller dan men aanvankelijk nog
zou hebben gedacht, begint het water
uit Schouwen de aftocht te blazen.
Er zijn vooral in de laagste delen nog
aanzienlijke stukken waarover het
water golft, maar het is toch duide
lijk te zien dat na betrekkelijk korte
tijd Schouwen droog zal zijn. Thans
is het stadium aangebroken dat de
wegen droogvallen en ook grote delen
van het maaiveld boven water begin
nen uit te steken.
Het water heeft veel lelijks bedekt.
De verwoesting en het bederf wer
den door het water verborgen, maar
nu rijzen de dingen in al hun wan
staltigheid omhoog. In de polder ruist
en borrelt het nu overal van water,
dat via de tochten en sloten een uit
weg zoekt naar de sluizen en gema
len. Heel dikwijls vormt het terug
stromende water tegen wegkanten en
bermen kleine watervalletjes, die
bruisend zich storten over de bar
rières die de weg versperren. Strui
ken, palen, schuttingen en allerlei
door de stroom meegevoerde rommel
vertoont zich weer aan de vrije lucht,
maar het is wel sterk gemetamorpho-
seerd. Doorgaans zijn de voorwerpen
wit uitgeslagen van het zout, wier
heeft zich er aan vastgezet en ook
mosselen hebben zich eraan gehecht.
Een tocht naar Schuddebeurs is vrij
goed mogelijk, maar grote delen van
de weg zijn verzakt. De stenen zijn
hier losgewoeld en liggen in de weg
als golfjes op zee en bij de oprit in de
richting Stenendijk is de weg geheel
onberijdbaar. De weg is hier aan
zienlijk verzakt en de straatstenen
liggen in wanorde door elkaar. Ook
Kerkwerve is over land te bereiken.
De laagste delen van de weg evenwel
zijn vettig en vochtig.
De huizen
De huizen aan de Blokweg tonen
ons dan de gevolgen van een maan
denlange inundatie, die de gebouwen
zelf nog heeft gespaard (de huizen
lagen nog wat meer in de luwte dan
elders), maar die ze toch in een ont
zettend aangetaste toestand achter
laat. Een dikke groene laag heeft zich
op de muren vastgezet. Diep is het
vocht en het zout in de muren inge
vreten. Dikwijls zijn deuren en ra
men weggespoeld. Aanbouwsels en
schuurtjes e.d. zijn verdwenen. De
woningen zullen heel veel zorg eisen
om bewoonbaar te worden, maar het
lijkt er op dat ze toch niet behoeven
te worden afgebroken. Tenslotte is
het „zicht" van de huizen al dadelijk
na het ontmodderen en drogen een
Commissie duidt aan voor welke niet
HR. MS. „WILLEM VAN DER ZAAN" TERUG NA WERELDREIS.
Byna geheel Den Helder was uitgelopen om Hr. Ms. fregat „Willem van
der Zaan" te begroeten, welk oorlogsschip uit de Nederlandse Antillen
via de Pacific en Nieuw-Guinea Maandag in de thuishaven arriveerde en
een wereldreis heeft volbracht.
Kruidendokter gebruikte boekje uit 1618
,De laatste tijd neemt het onge- de kruidengeneeswijze wordt be-
tot een van dié*regimenten Ye- oorloofd uitoefenen van de genees- schreven. Hij bestelde bij de behan-
hoord hebben en toen regi-^unst hand overhand toe", aldus deling een „oogdiagnose" door mid-
t r a t i e f zijn overgeplaatst zeide de ambtenaar bij het Openbaar del van een vergrootglas, waaraan
naar regimenten van andere wa- Ministerie, Mr H H. Lobman, toen een lampje was bevestigd dat het
of dienstvakken- het kantongerecht te Rotterdam een oog bescheen. Zo bekeek hij de iris
pens zaak behadelde tegen -A. N. den H., van het oog, waarna hij de patiënten
e. die behoren tot het regimen wonen(je Dordrecht, aan wie ten kruiden voorschreef.
technische troepen of v o o r iaste was gelegd dat hij in Rotter- De kantonrechter sprak van „zeer
Juli 1953 daartoe behoorden en mensen een djagn0se had riskant". Hij had het gevoel dat der
toen registratief zijn over- geste^ waarna hij hun kruiden had gelijke dingen werken op de sugges-
geplaatst naar regimenten van voorgesc}ireven. tie van mensen, die geen vertrouwen
andere wapens of dienstvak en, j)eze „wonderdokter" was de eerste in de dokter hebben en hij zag een
f. die behoren tot het regiment van aantal, dat zich voor het groot gevaar in deze wijze van zieken
aan- en afvoertroepen of daartoe kantongerecht had te verantwoorden, behandelen. Verdachte had de over-
voor 6 Juli 1953 behoord verdachte, die medisch student is ge- tuiging, dat er dingen in de natuur
hebben en toen registratief zijn weest en nu „zelfstandig studeert", zijn, die geneeskracht hebben,
overgeplaatst naar regimenten zoajs hij vertelde, kreeg maximaal De ambtenaar O.M. merkte op, dat
van andere wapens of dienst- f 2,50 per geval. Hij bezigde, zo ver- de mensen altijd bedrogen willen zijn.
vakken. telde hij, een boek uit 1618, waarin Een arts maakt minder „tam-tam",
Deze uitgezonderde groepen zullen, zo vervolgde hij. Hij eiste tenslotte
behoudens onvoorziene omstandig- vijf geldboeten van f 300,— subsidiair
heden, met ingang van 28 Maart 1954 Aantrekkelijk Z V.U. winter- vijf maal drie weken hechtenis, waar-
^^nmnrlrinn ïunf. van viif cplHhnpt£>n nf viif mnnl twpp
„In principe zijn diabetici, die .be
hoorlijk geregeld zijn en bü wie de
diabetes enige tijd bestaan heeft, ge
schikt voor elk beroep, behoudens en
kele uitzonderingen". Dit is de con
clusie waartoe de medische advies
commissie van de Nederlandse Ver
eniging van Suikerzieken is gekomen.
Deze commissie, bestaande uit en
kele deskundigen op het gebied van
de diabetes, die zich vrijwillig en be
langeloos beschikbaar hebben gesteld
om de N.V.S. te adviseren in me
dische aangelegenheden, heeft reeds
geruime tijd het vraagstuk besproken
van de aanstelling van diabetici in
het bedrijfsleven.
Als uitzonderingen op bovenstaande
conclusie-noemt de commissie in de
eerste plaats die beroepen, waarbij
de werkindeling het gebruik van
maaltijden op normale geregelde tij
den onmogelijk maakt, en in de
tweede plaats die beroepen, waarbij
eventuele hypoglycaemiën gevaar
voor de patiënten zelf of voor ande
ren zouden kunnen opleveren, bijv.
vervoerspersoneel, buschauffeurs,
trambestuurders, glazenwassers, bad
meesters, werk op stellingen, steigers
en ladders of aan hoogspanning.
Hoewel de commissie geen enkel
bedrijf en geen enkele instantie kan
bewegen, laat staan verplichten, deze
normen te aanvaarden, hoopt zij toch
dat deze nonnen door de keurende
medici in den lande worden aan-
vaax-d. Overigens wordt er op gewe
zen, dat diabetici geen rechten moe
ten ontlenen aan hun ziekte, zoals
het vragen van loonsverhoging op
grond van de extra-kosten voor het
dieet.
heel stuk beter. De huizen aan de
Grachtweg zien er even smerig uit.
Sommige liggen erg laag en staan
zelfs nu nog in het water.
Buitengewoon ernstig is de toe
stand in de straks droog vallende
dorpen. Het is nu nog niet bij bena
dering te zeggen hoeveel huizen pre
cies moeten worden afgeschreven,
maar het zullen er vele honderden
zijn, die zich voegen bij de 530 boer-
dei-ijen die op het eiland verwoest
zijn. Eerst als de juiste cijfers be
kend zijn, kunnen binnen het raam
van gedachte structuurwijzigingen de
plannen ten uitvoer worden gelegd,
om zo snel mogelijk met de herbouw
op grote schaal te beginnen. Het
ware te wensen dat hierbij geen dag
langer verloren gaat dan strikt nood
zakelijk is, maar dat de herbouw
mede profiteert van het droogvallen
van de polder bij het begin van de
winter. De landbouw zal dit zeer
zeker doen.
Stad en Provincie
NOORDGOLWE
De collecte voor de Stichting
„Erefonds voor oud-verpleegsters"
heeft in deze gemeente opgebracht
f 58,50. Er werden tevens 100 lepeltjes
verkocht. Een woord van dank aan
hen die zich met de collecte en de
verkoop hebben belast, is wel op zijn
plaats.
DREISCHOR
Nummering candidatcnlijsten
De nummering van de candidaten-
lijsten voor de verkiezing van de ge-
meentei-aad op 25 November 1953 is
als volgt vastgesteld:
No. 1: Partij van de Ai-beid (mét
als eerste candidaat J. van der Doe).
No. 2: Vrijzinnige Kiesvereniging
Gemeentebelangen (met als eerste
candidaat L. M. Moermond).
Nummer 3: Christelijke Kiesver
eniging (met als eerste candidaat J.
J. Klaasse).
Eerlijke vinder
Het zoontje van de heer K. had het
geluk op de vuilnisbelt in deze ge
meente, tussen de vele afvalstoffen
van de watersnood, een blikken trom
meltje te vinden, inhoudende een be-
drag aan geld, benevens enige stuk
ken, waardoor het mogelijk was de
rechtmatige eigenaar op te sporen.
Ingezonden Mededeling
FEUILLETON
programma voor
Schouwen-Duiveland
Overheidssteun maakte uitbreiding
mogelijk
van vijf geldboeten of vijf maal twee
weken voorwaardelijk, met een pi-oef-
tijd van drie jaar.
De kantonrechter veroordeelde de
verdachte tot vijf geldboeten van
f 300,subsidiair vijf maal 25 dagen
De Zeeuwse Volks Universiteit hechtenis, waarvan vijf geldboeten
tigen, die niet in Europa dienen en heeft in een rondschrijven bekend van f 200,of vijf maal 20 dagen
zij, die zich in militaire detentie be- gemaakt, dat het voorlopig winter- voorwaardelijk met drie jaar proef-
vinden. programma is samengesteld. Aan het tijd.
oorspronkelijk opgestelde programma
|UDJ RnHp Kruis stuurt k°n, dank zij overheidssteun, een aan-
Nea. noae I\rui& MUUI zienlijke uitbreiding worden gegeven.
In bedoelde circulaire wordt er ver
der op gewezen, dat het streven van
Het Nederlandse Rode Kruis verleent de Z.V.U. er op gericht is, goede ont-
rceds hulp aan de bevolking van Ca- spanning te bieden voor de bewoners
labric. Op het ogenblik vertoeft de van Schouwen-Duiveland.
heer A. van Emdcc, directeur van het
Nederlandse Rode Kruis in Genève vereniging met „Wat is de waar
voor groot-verlof in aanmerking wor
den gebracht.
Van vorenstaande groot-verlofre
geling zijn ook nog uitgezonderd de
dienstplichtigen, die door vrijstelling
of uitstel later dan April 1952 in
dienst zijn gekomen, de dienstplich-
dekens naar Italië
KERKNIEUWS
Lutherse hogeschool
in Abcssinië
De Lutherse Wereldbond heeft, een
Toneel. 4 Nov.: De Ned. Toneel- aanzienlijke som gelds ter beschik
king gesteld voor het oprichten van
voor een vergadering voor het uitvoe- heki"; Jan.-Febr.: nader aan te kon- een hogeschool. Het initiatief hiertoe
rende comité van de Liga van Rode ^jgen toneel- of cabaretvoorstelling; ia uitgegaan van het Noorse Luthers
Kruisverenigingen. Op zijn aanbod hulp g Maart; De Ned. Comedie waar- zendingsgenootschap, één Duits en
ic verlenen heeft men het Nederlandse schijnlijk met „Via Lissabon". twee Zweedse zendingsgenootschap-
Rodo Kruis verzocht dekens te zen- Declamatieavond (le helft pen. De school zal gebouwd worden
den voor de getroffen bevolking. In- December) door F. Berkhemer met in de nabijheid van de Abessijnse
middels hoeft het Nederlandse Rode muzjkaie omlijsting van de harpiste hoofdstad Addis Abeba, en zal zich
Kruis reeds een partij van 2.000 de- j^osa Spièr (in samenwerking met de in het bijzonder bezig houden met de
kens naar het Italiaanse Rode Kruis QUiturele Raad van de Ned. Herv. opleiding van toekomstige jeugdlei-
gcstcurd. Kerk in Zeeland). ders; zij zal in positief christelijke
Muziek. 26 Nov.: Het Rotter- geest worden geleid. Alle Lutherse
dams Kamer Orkest olv. Piet Ket- zendelingen in Abessinië hebben toe-
Uit de ruïnes van een 3000 jaar ting, solisten: Thomas Meyer en Koos gezegd achter dit plan te zullen staan.
oud paleis nabij Poeloes in Grieken- Verheul in het concert voor twee
land, waar eens koning Nestor ze- fluiten en orkest van Cimarosa; Jan.-
telde, zijn de afgelopen zomer ver- Febr.: Opera-concert o.a. met Gré Generaal Matthew Ridgway,
scheidene onderdelen van een drink- Brouwenstein en Frans Vroons van voormalig opperbevelhebber der Ver
servies en inmaakvaten gevonden, bij de Ned. Opera. bonden legers in Korea, daarna com-
opgravingen door een onder de Ame- Lezingen. Nov.: Hans Schintz: mandant der NAVO-strijdkrachten in
rikaan Dr Ch Blegen staande expe- „Brandwacht in de Rockies"; Dec.: Europa en thans chef van de Ameri-
ditie. Voorts werden in een graf- J. J. Schilstra: „Indianenleven in de kaanse legerstaf, maakt een inspectie
tombe, die kennelijk met bladgoud de Ver. Staten"; Jan.: Gerben Son- reis in het Verre Oosten, waar hij
bekleed is geweest, juwelen gevon- derman: waarschijnlijk over zijn rei- Amerikaanse militaire instellingen
den. De gevonden voorwerpen blij- zen met Prins Bernhard; Febr.: Dr bezoekt. De generaal is Dinsdag
ven eigendom van de Griekse re- C. G. Egeler en Drs J. de Booy: „De avond in Tokio aangekomen en ging
gering. Andes-expeditie 1952". Woensdag door naar Korea.
door
MAARTJE ZELDENRIJK
,Komt Cor dit weekend nog thuis?"
vroeg Wim aan zijn vader.
„Ik denk het niet. De vex-loven zijn
nog steeds ingetrokken en als hij in
de buurt was, kon hij er 's avonds
nog wel eens een paar uurtjes tussen
uitknijpen, maar Brabant is veel te
ver."
„Die vex-maledijde oorlog ook",
mopperde Wim. Dat ze nu juist een
van de twee, die werk had, nog
moesten mobiliseren."
„Ja", antwoordde Spaans wijsge
rig, „zo gaat het in 't leven. Ik denk
dat Bakker, z'n baas, het helemaal
niet erg gevonden heeft, dat Cor in
dienst moest, want zoveel werk had
hij ook niet meer."
„Als hij er maar terug kan komen,
als die rommel straks achter de rug
is."
„Dat zullen we moeten afwachten.
En anders moet hij ook maar gaan
stempelen. Een rijksbetrekking met
vast loon en je hoeft er maar weinig
voor te doen", grapte vader.
,,'t Is me anders de betrekking wel",
meende Wim. Hij stond op en liep
naar het plaatsje, waar Aart nog
steeds met zijn fiets aan het prutsen
was. Belangstellend kwam hij er bij
staan. Als het er op aan kwam, hield
hij van zijn oudste broer nog het
meeste. Al bakkeleiden ze nogal eens
met elkaar.
„Gaat het niet?" vroeg hij.
„Ach nee, weet je, het is allemaal
versleten. D'r komt eens een eind
aan. Als ik maar een ander trapstel
en een nieuwe ketting had, dan was
ik al een heel eind.. De banden zijn
nog tamelijk goed."
Wat drommel, dacht Wim opeens,
Aart moet geholpen worden. Als hij
geen steun meer krijgt, is hij hele
maal op zijn fiets aangewezen om een
paar centen te verdienen, geld, dat
toch al zo hard nodig is.
„Wat zou dat grappie kosten?"
vi'oeg Wim.
Aart keek op van zijn gepruts.
„Grappie? Wat bedoelje?"
„Nou, een nieuw trapstel en ket
ting."
„Och, een trapstel kan ik wel
tweedehands krijgen, maar 'n nieuwe
ketting is natuurlijk wel nodig. Een
gulden of vijf, zes bij elkaar."
„Nou, je hebt toch nog wel een
paar centen? Koop het dan!"
„Man, ik heb ternauwex-nood nog
twee gulden en die moet ik houden
als bedi'ijfskapitaal."
„Bedrijfskapitaal?"
„Ja, voor liedjes te kopen. Die krijg
ik niet op de pof."
Wim keek nog eens een paar mi
nuten naar het gepruts. Hij kon het
geld aan zijn broer natuurlijk lenen,
hoewelhij had ook wel eens wat
aan Bert geleend en nooit terugge
kregen en aan Alie ook eens, zonder
dat hij er ooit een cent van terugge
zien had. Maar ja, Aart was anders....
„Weet jij hier in de buurt een
tweedehands, trapstel te koop?"
„Natuurlijk, in de Ten Katestraat."
„Nou, laten we dan maar eens gaan
kijken, want aan al dat gepruts heb
je toch niks. Vandaag of morgen
breek je je nek nog. Ik zal je het
geld dan wel zo lang voorschieten."
Aart keek hem wantrouwend aan.
„Heb je vandaag dan al loon ge
beurd?"
„Welnee, dat krijg ik morgen pas.
Maar ik heb 'altijd wel wat geld op
zak."
„Goeie, ik heb nooit geweten, dat
jij zo'n Croesus was."
„En dat hoeft ook verder niemand
te weten, dus houd je mond dicht,
hè? Kom op, dan gaan we even in
de Ten Katestraat kijken."
Voor een daalder kocht Aart een
nog vrij goed uitziend trapstel en met
en nieuwe ketting van drie gulden
was hij klaar. Wim betaalde een en
ander en Aart verzekerde, dat hij het
tot de laatste cent terugkreeg.
Onderweg naar huis, Aart met do
nieuwe aanwinsten in zijn hand, zei
Wim: „Zeg, dat tegenwerken van je,
als ik naar een kosthuis wil in de
buurt van m'n werk, dat was toch
maar een lolletje, hè?"
Aart keek hem eens aan en kneep
een oogje dicht. „Ben je het dan wer
kelijk van plan?"
„Ja, natuux'lijk. Je moest eens we
ten hoe alles thuis me de keel uit
hangt. Altijd maar armoede en na
righeid en rommel en stank. En dan
steeds maar die herrie. Daar wil ik
uit, helemaal. Begrijp je dat dan
niet? Kijk eens, ik wil wat andei's
worden in de wereld. Uit die cirkel
gang, waarin de meeste mensen x-ond-
draaien, die altijd maar blijven wat
ze zijn en nooit verder komen. Jan
Boezex-oen blijft altijd Jan Boeze-
roen en als er een crisis komt, is de
arbeider weer de eerste die de klap
pen krijgt. Dat is altijd zo geweest in
het leven en dat zal ook altijd wel zo
blijven. Wie zijn er werkloos? Niet
de hei-en, die in een auto rondrijden,
maar de arbeider, die Zaterdags om
één uur. z'n handje moet ophouden en
tegenwoordig elke week in vx'ees en
even leeft, of hij zal kunnen blijven
of dat hij ook op stx-aat komt te staan.
Nou, en daar wil ik bovenuit zien te
komen."
(Wordt vervolgd.)
