Watersnoodnummer van
Zeeuws Tijdschrift
het Herverkaveling in het rampgebied radio-programma
het OFFENSIEF
waarschuwing
1
1
De gedenktegel
Watersnood 1953
„Geloof en Volharding"
De „Stichting 1955", die ten doel
heeft het lenigen van de nood in de
getroffen gebieden, onder meer door
het uitgeven van een „Watersnood-
tegel'H heeft thans de goedkeuring
verkregen van de accountantsdienst
van het Nationaal Rampenfonds.
Reeda zijn grote aantallen van
deze in drie kleuren uitgevoerde ge
glazuurde tegel voor de prijs van
t 2,50 verkocht. Zoals bekend, bevat
de tegel een door de Amsterdamse
kunstenaar Jac. Groot ontworpen af
beelding van een dijkwerker die de
hand aan de schop heeft geslagen.
Op de achtergrond staat ter linker
zijde een beeld van'het verwoeste
land en aan de andere kant het her
bouwde land met de golvende koren
velden. Het onderschrift luidt: „Ge
loof en Volharding".
Het batig saldo komt geheel ten
goede aan het Rampenfonds.
Ingezonden mededeling
Ter voorlichting van Zeeuwen, maar vooral van
hen, die niet in onze provincie wonen
Bij sanering van een bedrijfsgrootte van 4 ba
is op Schouwen-Duiveland 500 ba nodig
De drooglegging van Schouwen-
Duiveland hebben wij al eerder ver
geleken met een offensief. Hoe meer
men in de gelegenheid is de zaken
op de voet te volgen, hoe meer pun
ten van overeenkomst worden ont
dekt. Daar zijn de lange voorberei
dingen, noodzakelijk om een werke
lijk belangrijk gat te dichten. Daar
zijn ook de „onbegrijpelijke dingen",
waarover het publiek zich zo dikwijls
verwondert, zo niet ergert. Daar zijn
verder de vergissingen, de misreke
ningen die worden gemaakt. Alles
tesamen vormt het een complex van
factoren en verschijnselen, die her
innert aan de ervaringen van een op
rukkend leger. De vergelijking dringt
zich nog temeer op, daar de bittere
oorlogsjaren met allo spanningen, te
genslagen en hoopvolle verwachtin
gen, nog zo kort achter ons liggen.
De lange voorbereidingen kunnen
de moed wel eens in de schoenen
doen zinken. Dat was toen zo en het
is weer zo. Niemand gelooft dat het
Schelphoekgat met de Herfst zal ge
sloten zijn. Het gebrek aan geloof
berust op de indrukwekkende ver
nieling, die hier in het dijklichaam is
aangebracht. Tegenover de scepsis
staat de toezegging van de technici,
dat met alle macht zal worden ge
poogd de komende operatie met goed
gevolg te volvoeren. Meer is niet no
dig en meer kan er ook niet gegeven
worden, want het spel van wind en
water is onberekenbaars hoe men het
ook wil zien.
De „onbegrijpelijke dingen" heb
ben vaak een geheel andere achter
grond dan men bij oppervlakkige be
schouwing zoji kunnen vermoeden.
Als ergens toevallig geen materiaal
aanwezig is, dan staat het niet a pri
ori vast dat hier een laakbare slap
heid van handelen achter steekt. Nog
dezer dagen hoorden wij b.v. van de
enorme moeilijkheden om het nodige
materiaal voor het maken van zink-
stukken te pakken te krijgen. In de
voorste linies ontbrak het ook wel
eens aan munitie en benzinel
De Westhavendijk is er het voor
beeld van. Dat komt ook al overeen
met het militair offensief. Waren ooit
de parachutisten bij Arnhem geland,
als men had geweten dat zij regel
recht in de armen van een uitgeruste
S.S.-divisie zouden vallen? Was er
geen artilleriebombardement op eigen
Canadese troepen aan de Rijn?
Hoe fout echter is, afgaande op dit
alles, min of meer opzet te willen
veronderstellen, of gebrek aan initia
tief. De drooglegging van Schouwen-
Duiveland was en is het grote doel.
Daarnaar wordt gestreefd met alle
menselijke kracht, maar ook met alle
menselijke zwakheid. Het zal niet
gaan als een erwtje van een plahkje.
Het gaat gepaard met vallen en op
staan, met fouten, tekortkomingen en
met heel veel weerstanden. Niemand
mag te wantrouwend en niemand
mag ook te idealistisch zijn. We snap
pen best dat er in het grote arbeids
leger genoeg rondlopen, wien Schou-
wen-Duiveland kan worden gestolen.
Er zal best een ingenieur zijn, die er
de damp in heeft dat hij uit zijn
Zulderzee-routinewerk wordt ge
haald en naar dit bprre oord wordt
overgeplaatst. Maar zijn we niet al
len mensen en is onze eigen wil al
tijd even sterk en ons humeur altijd
goed?
De vraag stellen is haar beant
woorden. Er zitten nu eenmaal men
selijke kanten aan deze zaak en het
lijkt ons het beste het vertrouwen
te bewaren, te hopen en te bidden op
een goede afloop on vooral van dag
tot dog de vorderingen, hoe gering
ook vaak schijnend, te willen zien.
Dat geldt voor do blijvers en voor de
geëvneueorden, want zonder enig
vertrouwen zal het niet gaan, of het
zal heel slacht gaanl
Het dubbel nummer van boven
staand tijdschrift Is geheel gewijd
aan de ramp die Zeeland en zeer in
het bizonder ook Schouwen-Dulve-
land trof. Dit tijdschrift werd in
grote getale verspreid om vooral de
nlet-Zeeuwen er van te doordringen
wat er is gebeurd en nog dagelijks
geschiedt, doordat het zeewater vla
de dijkbreuken toegang heeft tot de
eenmaal vruchtbare akkers en bloel
ende dorpen, die zich veilig dachten
achter de brede Scheldedijken, waar
het goed wonen was.
Uitvoerig gaat Drs Verburg, de re
dactie-secretaris, de geweldige schade
na, welke direct of indirect een ge
volg ls van de ramp die Zeeland trof,
onder de titel „De ontwrichting van
het economisch leven". Hij vraagt
zich af of Zeeland zich zal kunnen
herstellen van de derde ramp die het
in 13 jaar tijds heeft getroffen? Wan
neer men weet dat Zeeland-zich snel
en grondig heeft hersteld van de oor
logsschade, dan mag men verwachten
dat dit herstel nog sneller en gron
diger kan zijn nu men over veel be
tere middelen beschikt en oris land
de gevolgen Veel gemakkelijker kan
dragen dan omstreeks 1945, toen Ne
derland economisch totaal was uitge
put. Dit geeft mogelijkheden, maar
ook rechtenl
Het verkeer en vervoer
vormen de hefboom van de welvaart
en de grondslag van economische een
heid van Zeeland. Zeer groot kwaad
is dan ook gesticht door het vermin
ken van het transportapparaat. Zo
is op Schouwen-Duiveland normaal
vervoer uitgesloten. De economische
gevolgen van deze verkeersafsluitin-
gen zijn zeer ernstig. De producten
van land- en tuinbouw, de grond
stoffen en fabrikaten voor en van de
industrie van Schouwen-Duiveland,
hebben moeten overschakelen op an
der en/of duurder vervoer. Do be
roepsvervoerders hebben zware ver
liezen geleden. Tachtig vrachtauto's
zijn zwaar beschadigd of vernield.
Op Schouwen-Duiveland, waar enige
vervoerders juist gereed kwamen
met de vernieuwing van het wagen
park, kwamen er alleen al 27 onder
water. Vele bode- en lijndiensten zijn
voor lange tijd onmogelijk. Ook de
eigen vervoerders leden zware
schade. De verkeerssector toont een
desolate toestand.
De landbouw is als tak van
bedrijf het zwaarst getroffen. De to
tale vermogensschade wordt op plm.
veertig millioen gulden geschat, dat
wil zeggen zonder de bedrijfsgebou
wen daarin te betrekken. De schade
aan het inkomen is niet te schatten.
Het eerste jaar zal over een grote
oppervlakte het agrarisch inkomen
zeer sterk dalen. De volgende jaren
zal dit effect telkens geringer zijn.
Pas na wellicht vijf jaar zal het bi
komen weer op het oude peil zijn
aangeland. Men denke hierbij aan de
ernstige gevolgen voor de midden
stand, handel, ambacht en verkeer.
De industriële potentie
van Zeeland is minder getroffen.
Deze is n.l. vooral geconcentreerd in
de drooggebleven gebieden. Van de
getroffenen noemen we de vlasnij
verheid met name te Dreischor en
Nieuwerkerk, die weggevaagd is, en
kele bedrijven te Zierikzee en in de
Westhoek die grote verkeersmoeilijk
heden 'hebben, zo o.a. de Kon. Zee-
landia te Zierikzee.
De schade aan de v i s s e r Ij bleef
beperkt. De vloot bleef bijna geheel
intact en kon haar zegenrijk red
dingswerk verrichten.
Het recreatiewezen, dat in
het komende seizoen zijn jaarlijkse
vruchten moet gaan opbrengen, dreigt
te worden getroffen door de moei
lijke verbindingen. Dit geldt wel spe-
Veevoederdistribufie
wordt opgeheven
Aangezien de huidige situatie op
de internationale markt de handha
ving van de veevoederdistributie
niet langer noodzakelijk maakt, heeft
de minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening, zoals reed*
aangekondigd, besloten, mede gelet
op de gunstige ontwikkeling van de
voederverbouw in ons land, de be
staande regeling in te trekken en
wel met ingang van 28 April a.s.
Deze beslissing is genomen na
overleg met de Stichting voor de
Landbouw en na ad^Nes van het Be
drijfschap voor veevoeder. Ook het
bestaande menggebod zal na ge
noemde datum niet langer van
kracht zijn. Omtrent eventueel te
stellen kwaliteitseisen en de hieraan
vorbonden contróle wordt mot do ge
organiseerde landbouw overleg go-
pleegd. Ook wordt thans in overleg
met de georganiseerde landbouw be
zien, op welke wijze do ontwikkeling
van do veestapel, inzondorheid van
de varkens- en pluimveehouderij, in
goede banen kan worden gehouden.
ciaal voor de kop vbn Schouwen. De
klein- en groothandel is uiteraard
geheel uitgeschakeld. De financiële
vergoeding van 80 90 van het
inkomen van 1952 moet dit gedeelte
lijk goed maken. Voor velen zal de
bange vraag rijzen hoe de weder
opbouw van hun zaak zal worden ge
financierd; of zij niet te zware lasten
op zich zullen moeten nemen.
Aan de openbare nutsbedrij-
v e n ls evenzeer grote schade toe-
gobracht. Vooral de P.Z.E.M. leed
enorme schade door verbroken ver
bindingen, enz. enz. en niet te ver
getende waterleiding- en gasbedrij
ven.
Verwoest of zwaar beschadigd wer
den plm. 4500 huizen en 2200 boerde
rijen. De totale herbouw- enher-
stelkosten worden op plm. vijf en
veertig millioen gulden geraamd voor
de boerderijen en op zeven en twin
tig Viillioen gulden voor de wonin
gen; totaal dus plm. twee en zeventig
millioen gulden.
De weg naar herstel zal heel lang
zijn. Het vermogen en het Inkomen
van Zeeland zullen nog jaren gere
duceerd zijn. Aandacht van de rege
ring voor deze situatie kan niet na
drukkelijk genoeg worden gevraagd.
De conclusie kan luiden dat Zee
land recht heeft op zo integraal mo
gelijke schadevergoeding, vooral ook
aan exploitatieschadc. Voor zover
deze laatste niet of slechts ten dele
wordt vergoed, dient een andere op
lossing te worden gevonden, n.l. een
extra steun aan Zeeland om haar
welvaartsbronnen te herstellen en uit
te breiden. Zo dit niet gebeurt wordt
een blijvende inkrimping van de
werkgelegenheid verwacht.
Onmiddellijk na de overstromings
ramp in het Zuidwestelijke gebied
van Nederland, heeft de Commissie
Grondgebruik van de Stichting voor
de Landbouw zich bezonnen op de
vraag of het wenselijk is van deze
gelegenheid gebruik te maken om in
verschillende streken over te gaan
tot herverkaveling. Door deze over
stroming immers ls op de eilanden
een toestand ontstaan, welke grote
overeenkomst vertoont met de toe
stand van Walcheren in 1945. De
commlsle heeft toen aan het L.E.L
verzocht een oriënterend onderzoek
naar de wenselijkheid van herverka
veling in dit gebied in te stellen.
De afdeling Streekonderzoek van
het L.E.I. is onmiddellijk aan het
werk getogen en heeft een overzicht
van de toestand in het rampgebied
samengesteld. In dit overzicht is in
het bijzonder aandacht besteed aan
de verkaveling en de grootte en het
geen daarmede verband houdt.
Het aantal kleine bedrijven blijkt
op Goeree-Overflakkee (in het bij
zonder op Goeree), Tholen en de zak
van Zuid-Beveland groot te zijn. Op
Duiveland en St. Philipsland nemen
de kleine bedrijven een relatief min
der grote plaats in.
Uit verkavelingsoogpunt blijkt in
volgorde de situatie op Duiveland,
Tholen, zak van Zuid-Beveland en
Goeree ongunstig te zijn. Op Flakkee
is de toestand in dit opzicht gun
stiger.
Samenvattend kan men zeggen, dat
wat het vraagstuk der kleine bedrij
ven betreft dit in drie gebieden ur
gent is, n.l. Goeree, Tholen en de zak
van Zuid-Beveland. De verkaveling
moet op Duiveland, Goeree,
Tholen en de zak van Zuid-Beveland
als ongunstig worden gekwalificeerd.
De verzamelde gegevens over de
bedrijfsgrootte en verkaveling tonen
volgens de afdeling Streekonderzoek
genoegzaam aan, dut de uitvoering
van een herverkaveling in genoemde
gebieden stellig nadere aandacht ver
dient. In de andere overstroomde ge
bieden in Z.W. Nederland zou een
hei-verkaveling (dus incl. bedrijfs-
grootte-sanering) niet urgent zijn.
Teneinde tot een meer definitief oor
deel over de herverkaveling ln deze
gebieden te komen in het bijzon
der wat betreft de gebieden waar een
herverkaveling het meest urgent is
zullen evenwel nog een aantal
aanvullende gegevens moeten wor
den verzameld.
Ter illustratie kan tenslotte nog
dienen dat, bjj een sanering van de
bedrtffsgrootte tot 4 ha, op Goeree-
Overflakkee nodig zouden zijn 1500
ha, op Tholen en St. Philipsland 1000
ha, op Schouwen-Duiveland 500 ha
eu ln de zak van Zuid-Beveland 1000
ha. Zou men de bedrijfsgrootte wil
len saneren tot 5 ha, dan zijn voor
deze gebieden achtereenvolgens no
dig: 2800, 2000, 1000 en 1000 ha.
Volgens aan de Chinese com
munistische uers ontleende berich
ten wordt een gebied ter lengte van
3500 kilometer in Midden-China ge
teisterd door droogte. De toestand
wordt ,zeer ernstig" genoemd. Het
getroffen gebied strekt zich in een
grote boog van de provincie Tsjech-
wan, in het Zuidwesten, naar de
Mandsjoerijse grens in het Noord
westen uit.
KERKNIEUWS
Ned. Herv. Kerk
Benoemd tot hulpprediker te Apel
doorn: J. J. Karres, em. pred. aldaar.
Beroepen te Vlissingen (toez.): C.
Jongebroer, Lisse; te Garderen: J.
van Dijk, Gameren; te IJmuiden: J.
H. W. Dickhout, Jutrijp-Hommerts;
te Zandvoort: D. van Krugten, Soest;
te Harlingen: W. H. den Ouden, Bu
ren; te Zwijndrecht: H. A. van Slo
ten, Hierden; te Huizen: A. Klein
Kranenburg te Kootwijk; te Ban
doeng: G. Donee te Lonneker.
Aangenomen naar Valkenburg
(Z.H.): D. Lekkerkerker, Scharnegou-
tum; naar Hardenberg: R. J. Ybema,
Nieuwleusen; naar Losdorp (Gron.):
H. Rietberg te Emmen; naar Hurwe-
nen: J. G. Mees, cand. te Souburg.
Bedankt voor Kampen: F. J. Sinke,
Heteren; voor Putten: H. Harkema,
Zeist; voor Rouveen (toez.): P. J.
Lamens te Elspeet; voor Nieuw Lek-
kerland (toez.): B. Haverkamp te
Veen (N.B.); voor Lienden: W. Hop
te Renswoude (U.).
Geref. Kerk.
Beroepen te Holwerd: R. Siertse-
ma, cand., Haarlem; te Zaamslag: D.
Middelkoop, St. Pancras; te Marken:
K. Vegter te Noordscharwoude; te
Maasdijk: J. P. Boer te Zwart?broek;
te 's-Gravenhage (O.): P. de Jong te
Zwolle, die dit beroep aannam.
Aangenomen- naar Neede: J. Wes-
sel, cand. te Leiden.
Geref. Kerk (Art. 31 K.O.)
Beroepen te Utrecht: P. K. Keizer
te Groningen.
Aangenomen naar Terneuzen: C.
J. Breen te Amsterdam.
Bedankt voor Hoogeveen: A. Bos,
Haarlem.
Chr. Geref. Kerk
Beroepen te Hulzen (N.H.): C. den
Hartog, Urk; te Haarlem: J. P. Geels
te Rotterdam (O.).
Bedankt voor Doesburg: H. U. Wes-
tertorp, Lutten (O.); voor Artosla
(Cal.): C. Smits te Sliedrecht,
Evangelisch Lutherso Kerk
Bedankt voor Leeuwarden: Dr J,
P. Boendermakcr, Eindhoven.
Geref. Gemeente
Beroepen te Knïamazo (U.S.A.): J.
W. Kersten te Genemuiden; te Pa-
terson (U.SA.): F. J. Dieleman te
Yerseke.
Bedankt voor Rijssen: F. Mallan
te Bruinisse.
Oud-Geref. Gemeenten
Aangenomen naar Aalburg: A, P.
Lucas, Monster.
Dr. Mohammed Mossadek, de
Perzische eerste minister, heeft
Maandag in een radiorede verklaard
nooit voornemens geweest te zijn do
monarchie ln PerziiS te vervangen
door een republiek waarvan hijzelf
president zou worden. Hij voegde er
aan toe, dat de vorst in constitutio
nele monarchieën geen regeringsver
antwoordelijkheid heeft.
Donderdag 9 April
HILVERSUM H. (298 ra.)
7.00 nieuws. 7.10 gram. 7.15 idem.
7.45 morgengebed en kalender. 8.00
nieuws. 8.15 gram. 9.00 voor de huis
vrouw. 9.35 waterstanden. 9.40 gram.
10.00 gram. 10.10 morgendienst. 10.40
reportage van de huwelijksinzege
ning van Erfgroothertog Jan van Lu
xemburg en Pr inses Josephine Char
iot© van België. 12.30 lundbouw-
mededelingen. 12.33 gram. 12.55
zonewijzer. 1.00 nieuws. 1.20 gewijde
muziek. 2.00 kamerorkest. 2,45 voor
de vrouw. 3.15 gram. 3.25 kamermu
ziek. 4.00 bijbellezing. 4.30 cello en
plano. 4.65 gram. 5.00 voor de jeugd.
5.30 gram. 5.40 voordracht. 6.00 re
portage van de feestelijkheden in de
stad Luxemburg. 6.15 vocaal en
semble. 6.35 „Op do stelling". 6.45
gram. 7.00 nieuws en weeroverzicht,
7.10 Levenvragen van allerlei aard.
7.30 gram. 8.00 radiokrant. 8.20 ge
varieerd programma. 0.45 interview.
10.10 reportage vsn de feestelijkhe
den ln de stad Luxemburg. 10.20 zang
en piano. 10.45 avondoverdenking.
11.00 nieuws. 11.15-12.00 gram.
HILVERSUM I. (402 m.)
7.00 nieuws. 7.10 gram. 7.15 gymn.
7.30 gram. 7.50 dagopening. 8.00
nieuws. 8.15 gram. 9.00 morgenwij
ding. 9.15-Tlederen. 0.25 voor de huis
vrouw. 9.30 gram. 10.50 voor de kleu
ters. 11.00 amusementsmuziek. 12.00
instrumentaal trio. 12.25 In 't spion
netje. 12.30 landbouwmededelingen.
12.33 pianospel. 12.50 uit het bedrijfs
leven. 1.00 nieuws. 1.15 mededelingen
en gram. 1.25 Musette-orkest. 1.55
„Désirée", hoorspel. 2.45 gram. 3.00
voor de zieken. 4.00 Tussen vier en
vijf. 4.45 voor de jeugd. 5.30 militaire
causerie. 5.40 gram. 5.45 regerings
uitzending: „Cultuuraspecten in In
donesië". 6.00 nieuws. 6.15 sportpro-
blemen. 0.25 reportage of gram. 6.30
lichte muziek. 7.00 Gesproken brief
uit Londen. 7.05 jazzmuziek. 7.45 or
gelspel. 8.00 nieuws. 8.05 radio-phil-
harmonisch orkest. 9.15 mededelingen
9.20 reportage. 9.30 lichte muziek.
10.10 ,Mijn vrienden en ik", hoorspel.
10.30 viool en piano. 11.00 nieuws.
11.15 sportactualiteiten. 11.30-12.00
gram.
Ten aanzien van de instelling
„Hulp ln Nood", gevestigd Hooidrlft
53 A te Rotterdam, wordt hot volgen
de medegedeeld:
Deze instelling, welke ten onrechte
„Stichting" wordt genoemd, tracht
door colportage met een blaadje, ge
naamd „De Helpende Hand" gelden
in te zamelen. Dit geschiedt meestal
door vrouwen in verpleegstersuni
form.
Er wordt voorgegeven, dat de col-
portage-opbrengst wordt besteed aan
gratis gezinszorg in gezinnen waar
deze hulp nodig is, doch welke om
financiële redenen achterwege moet
blijven.
Gebleken ls, dat deze instelling
geenszins serieus kan worden ge
noemd, doch dat onder het mom van
een „Stichting voor Weldadigheids-
arbeid" hoofdzakelijk eigen persoon
lijke belangen worden nagestreefd
en waarbij de sociale taak als zeer
bijkomstig moet worden beschouwd.
In verband hiermede is het ge
wenst om het publiek in overweging
te geven aan deze instelling geen
gelden te verstreJcken.
GER. GEM. Vrijdag 10 April 7.30
uur ds. Malan van Bruinisse.
FEUILLETON
30
Drie
VROUWEN
door W. RERREMANS
„We hebben die boeken niet voor
radig", zei de bediende, „maar we
kunnen ze voor u bestellen. Het is
dan samen f 30,20".
Dat was een groot bedrag en Ma
rien durfde zulk een som niet in eens
uitgeven voor iets wat eigenlijk meer
voor eigen plezier was. Hij besloot
daarom een keuze te doen en bestelde
alleen de twee Hollandse. De be
diende zei, dat die ook het vlugst ge
leverd konden worden en hield zich
aanbevolen voor verdere opdrachten.
Een week later arriveerden de twee
boeken tegen rembours.
Hoe greep die studie de boerenjon
gen aan. Nu was het niet slechts
ijver, niet alleen de wil om de dingen
te leren waarvan men had gezegd,
dat het nodig was ze te weten, maar
nu studeerde hij met bezieling en
volle overgave. Hij genoot van zijn
studie en verlangde er op het kan
toor al naar, die tc kunnen hervatten.
Hij liet er zelfs zijn paarden voor in
de steek. Van Schippers had hij ge
leerd om bij de studie niet te vol
staan met lezen, maar na elke studie
tijd aantekeningen te maken ovor het
behandelde, die hij dan doorlas voor
hij do volgende maal zijn studie her
vatte.
Binnen zes weken had hij de twee
boeken degelijk doorgewerkt en zijn
paardenpassie was nu zo brandend
geworden, dat hij dadelijk ook de
twee andere boeken liet komen, zon
der zich nog te békommeren om de
prijzen.
Dat viel niet mee in het begin, om
in een andere taal te lezen en het ge-
lezene ook te begrijpen. Het was ont
moedigend toen hij daarin was be
gonnen en hij wanhoopte er aan, die
dure boeken te kunnen benutten.
Doch juist omdat ze zo duur waren
geweest zou en moest hij ze ook ge
bruiken. Hij kon toch niet dat vele
geld voor niets hebben uitgegeven en
de boeken ongebruikt wegzetten. Zin
voor zin las hij, zocht de hem onbe
kende woorden op in zijn woord
boek, schreef die op en trachtte
daarna de gehele zin te begrijpen.
Het duurde lang voor hij een blad
zijde had verwerkt en herhaaldelijk
kwam de verzoeking bij hem op, deze
onmogelijke arbeid te staken.
„Onmogelijk", zei hij tot zichzelf.
„Zo gauw als ik zeg dat het onmoge
lijk is, dan ls 't gedaan, maar als ik
nou maar zeg, dat het best kan en
dat het wel beter zal gaan, dan blijf
ik tenminste aan 't proberen. Mees
ter Schippers heb me dikwijls genoeg
gezeid, dat niets omogelijk is voor
hen die willen. Vooruit Marien, vol
houden. Noem nog eens een blad
zijde".
Zwaar ploeterde hij door het ge
compliceerde Duits heen, maar hij
hield vol. Het was ook zo kostelijk en
interessant wat hij las en wat hij
gaandeweg beter leerde vorstaan. Na
tien bladzijden kon hij al hele stuk
ken lezen zonder hulp van de dic-
tionnaire, na twintig bladzijden had
hij het gevoel overwonnen te hebben
en na dertig bladzijden was hij er.
Toen las hij niet verderviS5ar begon
de lectuur van vooraf aan en">fe§n,
hetgeen hij las, gemakkelijk begrij-""
pen, opnemen en er aantekeningen
uit maken.
Hij verblufte de huzaar met zijn
verworven kennis van paarden, do
verzorging, het rijden en de huzaar
zei:
„Paardrijden kan j^ uit een boek
niet leren man, maar je hebt nou al
vast in je kop hoe of dat 't mot".
Marien ging nog eens naar Berings
en vertelde hem van zijn succes. Hij
besprak met de veearts het geleerde
en deze was ten uiterste verbaasd
over de kermis, die deze eenvoudige
boerenjongen had verworven. Hit
leende hem nu uit eigen beweging
een boek over paardenfokkerij, waar
in hij Marien enige hoofdstukken
aanwees, die voor hem van belang
konden zijn.
Het beeld van het meisje dat op
zijn leven zo'n diep ingrijpende in
vloed had gehad en het een geheel
andere richting had gegeven dan hij
ooit had kunen denken, was nog wel
eens bij hem opgekomen, maar hij
had haar geen andere gedachten go-
schonken dan op die middag. Hij ver
langde in 't geheel niet haar nog oena
weer te zien, er was geen spoot van
verliefdheid ln hem, zij had ellcvn
hom de grote schok gegeven.
(Wordt vervolgd.)
I
wÉamm
-