DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Men taxere de Zierikzeese zandzakken-
barrière op haar juiste
waarde en betekenis
Terugtrekking van het ijs
brengt rustiger weer mee
H.M. de Koningin bracht kort werk
bezoek aan Schouwse duingemeenten
/JFRIKZ I- E SCHE W\I EIIWS BODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIÊN.
PrU» Per 3 maanden b(J vooruitbetaling 2,47,
per week Id cent. Losse nummers 10 cent.
Verschijnt 3 maal per week.
Advertentieprijs 15 cent per mm. Succesje*
(max. 15 mm.) f 1 per stuk.
WAARIN OPGENOMEN
1797-188»
REDACTIE EN ADMINISTRATIE!
Lange Nobelrtraal A 171, Zlerikzee, Postbus nr. 1, Telefoon
nr. 32, Girorekening nr. 137677 UitgaveN.V. Drukkerij voorh.
Leken man Ochtman Lange Nobelstraat A 171 Zierlkzee.
WOENSDAG 25 MAART 1933
No. 17245 109e Jaargang
Het verantwoorde „egoistische" plan(netje')
Omstandigheden dwongen gemeente tot compromis
ZIERIKZEE wordt een eiland ln de tweede macht* want als de zand-
zakkenbarrlère er eenmaal It, zal het een eiland z(jn temidden van een
zee, die ook nog wel eiland wordt genoemd. Vandaar onze wiskunstige
betiteling voor de nieuwe te ontstane toestand ln Zlerikzee. Zolang Immers
het water nog wel aan de voet van de St. Llevensmonstertoren komt of
komt gluren uit de Driekoningenlaan of een stukje ln de Manhuisstraat,
weigeren we Zlerikzee een eiland te noemen.
deel der deskundigen zeker op so
lide technische overwegingen was
gegrond.
Intussen blijft een zandzok een
zandzak en ieder doet er goed aan
te begrijpen, dat de noodwal slechts
een poging is om een einde te maken
aan de voortdurende overstroming
van talrijke stedelijke woningen.
De wal biedt, naar het ons voor
komt, geen afweer, waarachter men
het leven op voorrampse voet kan
voortzetten. Hjj biedt een kans om
droog te komen en wat aan de huizen
te doen, maar z(j Impliceert geen
massale terugkeer, geen zich veilig
voelen en opnieuw Inrichten van de
Aanleg van de zandzakkenbarrière schuiving voorgedaan en een tweede woningen met do kwade kans dat het
ls een klein „egoïstisch", maar ver- Schelphoek wordt gevreesd, wat ook allernoodzakelijkste van Rampfonds-
antwoord egoïstisch plan, omdat hon- automatisch het einde zou betekenen geld aangeschafte goed ook weer in
derden hulzen met ondergang wor- van het gemaal, dat zich nog staande de bruisende golven verdwijnt,
den bedreigd, als het wachten zou heeft weten te houden dicht bijL de
zijn op het sluitstuk van het Schelp- bloedende wonde in het Schouwse Een mens gelooft vaak wat hij
hoekdrama, dat in het laatste sta- dijklichaam. wenst, maar laat Ieder zich de toe-
dium echter, naar ieder vurig hoopt, Het gaat er nu echter met betrek- stand goed realiseren. Er is altijd een
de allure van een blijspel zal gaan king tot de zandzakkenbarrière om, kans (en nóch de gemeenteraad nóch
aannemen. Dit ziet er tussen haakjes de zaak op de juiste waarde te ta- de technici kunnen daar Iets aan .ver-
nog niet naar uit. In de bocht van xeren. De zandzakkenwal is een anderen), dat het water tegen de
de dijk, ln de richting van Burgh- noodverband in afwachting van de nieuwe wal op een kwade dag een
sluis, heeft zich weer een zware af- komst der waterstaatkundige dokto- flinke hoogte bereikt. Bij een sterke
ren, die de patiënt meer afdoende wind ontstaat dan een nieuw over-
onderhanden nemen. We schrijven stromingsrisico, dat men durft te ne-
dit ten overvloede, omdat, blijkens men, omdat de wil om iets te doen
talrijke informaties „uit Holland", de voorzit Rampzalig evenwel zou het
waarde van een dergelijke bescher- kunnen zijn, wanneer de bevolking
mingswal te hoog wordt aangeslagen, zich weer vlak achter de zandzakken
Het gemeentebestuur van Zierik- heeft geïnstalleerd. Dan is het middel
zee stond voor een moeilijke beslis- erger dan de kwaal en het tweede
Prins Bernhard in
Amerika
Meer dan één mlllloen dollar
voor de rampslachtoffers
Prins Bernhard heelt in New York z« naar wa «eto- wee minstens zo groot als het eerste
een bezoek gebracht aan de kantoren ven' o™r naar dB overtuiging dat de ..Kunnen we weer terug abt de wal
van „Holland Flood Relief Ine" (de P"tsgewl]ze drooglegging van het er ls?" Informeren vele gebvacueer-
Amertkaanse hulporganisatie voor de eUand de iuis?e niet !8 zeS" den- Hot antwoord Is! men zal terug
overstromingsslachtoffers. HU werd pn mogelijke manier ls om de wa- kennen om wat te drogen, te poetsen
ontvangen door de voorzitter en de 'e"«?nd 4<\verdrijvm. Z« gevoelde en te redderen, maar niet om te wo-
secretaris van het comité, die de dch dus mede verantwoordelijk voor nen to de lage delen der stad. Dat
prins een uiteenzetting gaven van de tet l0? van Schouwen, maar wist wacht op de so lde afsluittog van
werkwijze van het comité en de tot ™>r da/'8f> gemeente het water Schouwen-Dmyeland tegen het bui-
dusver behaalde resultaten. tot aan de dPPen re staan. Ze een- tenwater hetaj doormeuwe bmnen-
Tezamen met elders in de Ver. vaardde daarom het compromis, wel dijken of door dichting der princi-
pla^bl^wltoférteeltghet™oWe f verkeerde optimistische concta- ste besluit der gmneenteraad geen
r clpq mrt top! npcrrlinpnn nat hot nnr- anripro rnnrlimiea +rp!rlrg»n
wetend dat dit aanleiding zou geven pale gaten. Wij kunnen uit het jong-
bedrag thans de som van één mll
lloen dollar overschreden.
Op de negende verdieping van het
kantoorgebouw van de „Seamens
Bank for Savings", waar de admini
stratiekantoren van de „Holland
Flood Relief" gevestigd zijn, onder
hield de prins zich afzonderlijk met
ruim twintig assistenten en klerken,
die nog steeds druk bezig zijn ont
vangstbewijzen uit te typen voor de
aanhoudende stroom binnenkomende
van de watersnood
sies en wel begrijpend dat het oor- andere conclusies trekken.
Kans op storm door de regressie verminderd
Onlangs publiceerden wtf een uit- Prof. Visser vestigt de aandacht
gelden. Prins Bernhard nam met be- treksel uit een artikel door Prof. Ir op de
langstelling inzage van foto's van de j. j. Broezo geschreven ln „Do In-
speciale „Holland Dike"-treln, die genleur". Prof. Brocze poneerde daar- eigenschappen van de
Zaterdag voor een week inzamellngs- in de stelling dat de laatste tientalion windbcweglngen
acties ondernam ln de buurtgemeen- jaren, tengevolge van de regressie
ten ten Noorden van New York. van het pool- en pakijs, het gevaar ro.nd een depressie. Dit „cyclonale"
voor opwaaien van het water b(J windsysteem, waarvan de richting
MpHpIpvpn nn Knrpa mpt Noordelijke stormen in de nauwe ?egen d® wi3zers van de klok in is,
Medeleven op norea mei hechtor Tan d0 Noortoe BaMlen,ük brengt bewesten het depresslecen-
slachtoff ers b vermeerderd. rur"da Noordenwinden, die het wa-
ter ln de trechter opstuwden, maar
In het nummer van „De Ingenieur" Oostelijk ervan Zuidenwinden, aan
van vorige week reageren Prof. Dr de Noordkant Oostenwinden. Deze
Sedert het bericht over de water- P. Groen uit De Bilt en Prof. Dr S. Oostenwinden moeten het doordrin-
enood ln Nederland op Korea werd W. Visser, op het artikel van Prof. gen van poolwater in belangrijke
ontvangen zijn niet alleen bij hot No- Broeze. mate belet hebben. Hierbij dienen we
derlandae detaohement Verenigde Na- Volgens Prol Groen ls het duide- n.l. te bedenken, aldus Prof. Visser,
tiee, maar ook bij alle andere gealliH lijk dat de opzet, die door een Noor- dat door de aardrotatie de stroming
eerde legereenheden aldaar inzamelin- delijke wind ln het Zuidelijk deel van van het water ten opzichte van de
gen gehouden ten behoevo van het een open zeegebied veroorzaakt kan windrichting naar rechts afwijkt; dit
wateranoodfonda. worden, zowel afhangt van de uit- betekent, dat het poolwater een uit-
Tot de 14e Maart bracht het N.D. gestrektheid van dit zeegebied van laat in Zuidwestelijke richting vond
V.N. een bedrag van 3404,35 dollar Noord naar Zuid als van de afstand tussen IJsland en Schotland. Het
bijeen. Amerikaanse legereenheden stort- waarover de storm Noord-Zuid lijkt Prof. Visser toe, dat de opzet
ten 5069,35 dollar, het Franse batal- blaast. Bepalend voor de uitkomst van het zeewater in de Zuidelijke
jon 200 dollar, de Canadezen 1081,25 ls de kleinste van deze twee afme- Noordzee weinig of niets met het te-
dollar en nog steeds stromen de gif-i tingen en dat is voor onze kust in rugtrekkende ijs te maken heeft ge-
ten binnen. Films over de ramp, ge- het gevaarlijkste geval, het geval van had.
maakt door Polygoon, worden in heel een Noord-Noordwestelijke storm, al-
Korea roor de militairen eau olie tijd da lengte van de storm. Dat zulk De kans op storm wordt volgens
nationaliteiten afgedraaid en meestal een storm zou reiken van de rand
is daaraan tevens een collecte verbon- van het pakijs (73 graden Noorder- Prof' Visser door regressie van het
den, terwijl de omroepers van de „Fa< breedte) tot ln de Zuidelijke Noord- heslist verminderd. Bij toeneming
East Network Korea" (Strijdkrachten- zee, komt niet voor. van het ijs komt het poolfront Zul-
programma's)' hnn luisteraars nansjx* Bij de storm van 31 Januarl-1 ljjker, neemt de temperatuurtegen-
ren om voor het fonds te storten. Februari was de lengte van de stpillnff mpt ri_ pvpnnnr m„
Thans ls bij het N.D.V.N. reed. bij-' Noordstroming, toen zij de Noordzee *temn* met de evenaar toe en hier
na tienduizend dollar aan giften Inge- binnendrong, ook veel minder dan door 00 de "tormfrequentie. Terug
schreven, waarnaast de United Nations de afstand tot het pakijs, zelfs al had trekken van het ijs daarentgen brengt
Funding Officer ook nog een teer aan-* de grens van dat pakijs nog daar mee, dat de Zuidwesten- en Westen-
ricnlijk bedrag heeft ingezameld. Dit gelegen waar hij vijftig jaar geleden winden bestendiger worden en mooi
toont wel duidelijk het medeleven van lag.
do militairen op Korea met de slacht- De conclusie van Prof. Groen is, g brengen zonder stormen,
offers van de ramp, die Nederland dat er geen reden ls om aan te ne- Naarmate de regressie van het Ijs
heeft getroffen. Een treffend staaltje men dat de grens van het pakijs het voortschrijdt, wordt ons klimaat gun-
van offervaardigheid gaven do drl^ stormvloedgevaar op onze kust be- stlger. Wel heeft, naar Prof Visser
honderd Korean.», die bij het N.D.V.N. langrljk beïnvloedt. Vijftig jaar ge- tensIotle opmerkt| onderzoek
rijn ingedeeld, ran wie de moesten leden zou een storm als die van 31
niet meer dan een dollar per maand Januari-1 Februari een catastrofale naar de m°gelijkheid van vergrote
verdienen, maar die toch gezamenlijk gevolgen gehad hebben als hij nu ge- wateraanvoer uit de Noordelijke
361,50 dollar opbrachten. had heeft. zeeën zeker zin.
Koffie en thee
worden duurder
De consumentenprijs van koffie en
thee is verhoogd. De prijsstijging be
draagt voor koffie per kg 40 58 ct
en voor thee per kg 30 80 ct. Een
hogere koffieprijs had men reeds ge
ruime tijd verwacht, daar dit artikel
in Amerika, dat nog steeds de toon
aangeeft, de laatste tijd geregeld ge
stegen ls. Koffle-kringen te Amster-
c"V»m menen, dat deze prijs een rede
lijke aanpassing is aan het wereld
marktniveau. Een half pond koffie
zal dus voor de consument in de toe
komst gemiddeld circa 12 cent duur
der zijn.
Bij de thee liggen de zaken Iets
anders. In het begin van het jaar had
men de detailprijzen verlaagd, maar
thans blijkt, dat het tijdstip daarvoor
ongunstig was gekozen. Zowel in
Amsterdam als op de wereldmarkten
zijn de prijzen van geveilde thee
sinds Januari regelmatig gestegen.
Ook hier was een aanpassing nood
zakelijk. Daarom is de verlaging van
begin Januari thans te niet gedaan.
Daar verhoudingsgewijs meer duur
dere dan goedkopere thee wordt ge
dronken, zal de thee voor de consu
ment gemiddeld circa 6 ct per ons
duurder worden.
Het besluit tot prijsverhoging ls
dezer dagen genomen door de geza
menlijke theepakkers en lcofflebran-
ders. Dit wil nog niet zeggen, dat ter
stond de hogere prijzen over de ge
hele linie in de detailhandel zullen
gelden. Detaillisten met oude voor
raden zullen nog tegen de oude prij
zen kunnen verkopen. Voor de nieuwe
voorraden, die tegen de vastgestelde
hogere prijzen van pakkers en bran
ders moeten worden betrokken, zul
len uiteraard de nieuwe prijzen gel
den.
De watersnood en
zijn 'gevolgen
Moderner beveiliging els
Op een vergadering van de Stich
ting Krimpenerwaard, te Berken-
woude gehouden, heeft Ir W. N. van
Nooten uit Rotterdam een inleiding
gehouden over „De watersnood en
zijn gevolgen".
Bij het bespreken,van de schuld
vraag legde spr. er de nadruk op, dat
men tevoren deze ramp had kunnen
voorzien. Niet alleen omdat men be
schikt over zelfregistrerende schalen,
waaruit kon blijken dat Zaterdag
dus ongeveer zes uur vóór de ramp
geen eb werd'geregistreerd, maar
ook omdat na de vloed van 1916
toen een staatscommissie was inge
steld reeds voldoende cijfers be
kend waren. Het stond vast, dat op
een 6chaal op een hoogte moest wor
den gerekend bij stormvloed van vier
meter minimaal plus N.A.P.
In 1939 heeft Ir P. J. Wemelsvelder
ln „De Ingenieur" een artikel gepu
bliceerd over 't optreden van storm
vloeden. Deze ingenieur kwam hier
bij reeds tot de conclusio, dat een
vloed van 3.80 meter plus NA.P.
drie maal in de duizend jaar zal
voorkomen en van 4 meter plus
N.A.P. één maal ln de duizend Jaar.
Wil men, aldus vervolgde Ir van
Nooten, over 90 zekerheid be
schikken, dat zich ln een eeuw tijd
geen catastrofe zal voordoen, dan
moet men rekenen op een dljkhoogte
van 4.08 meter plus N.A.P.
Spr. was van mening dat men niet
de schuld alleen op de waterschap
pen kan leggen, doch dat deze ge
combineerd wordt gedragen door wa
terschappen, provincie en Rijk. Er is
te licht en dus niet verantwoord ge
oordeeld. Uit zuinigheidsoverwegin
gen is een groot risico genomen.
Spr. besloot met de wens uit te
spreken dat uit de harde les die men
thans geleerd heeft, het verouderde
zal worden afgeschaft, het goede zal
worden behouden en het nieuwe zal
worden toegepast, waardoor men
een moderne apparatuur zal verkrij
gen, waarachter ons land zich veilig
weet.
Voor zover Maandag bekend
was, zijn bij de aardbeving in Tur
kije 249 personen om bet leven ge
komen, 193 zwaar- en 295 licht ge
wond. Door sneeuwval en koude ls
de omstandigheid waarin ongeveer
tienduizend daklozen verkeren, zeer
moeilijk. De aanvoer van tenten, de
kens en voedingsmiddelen ondervindt
ernstige vertraging door de sneeuw.
IN VREUGDE MAAR OOK IN DRUK
Talrijke mensen uit het rampgebied
werden voorgesteld
Tijdens een tocht door de Zeeuwse rampgebieden heeft H.M. de Ko
ningin Maandagmiddag een bezoek gebracht aan de Schouwse duindorpen
Burgh, Haamstede en Renesse. H.M. arriveerde omstreeks half drie ln de
haven van Burghsluls aan boord van het politlevaartulg R.P. 75, in ge
zelschap van Haar particulier secretaresse mevr. Smlt-Avls, de Commis
saris der Koningin in de provincie Zeeland Jhr Mr A. F. C. de Casembroot,
de leden van G.S. van Zeeland Mr Dr A. J. J. M. Mes en A. Schoot, de
Griffier der Staten Mr J. M. Pilaar, de Hoofdingenieur-Directeur van de
Provinciale Waterstaat Ir H. D. J. Swaters, en verschillende andere
Zeeuwse autoriteiten.
Geruime tijd hanteerden de man
nen van de Rijkspolitie op de zo be
drijvige havenkade van Burghsluls
de verrekijker, óm een scheepje met
de koninklijke standaard te ontdek
ken. Het zou half een zijn, of half
twee, tenslotte werd het half drie.
Een loopplank werd haastig geïm
proviseerd en een heldere vlag hing
wat slapjes ln de nevelige middag.
Het was een bezoek zonder statie,
want eenvoud omgaf H.M. de Ko
ningin voor dit werkbezoek aun het
drooggebleven stuk Schouwen-Dul-
veland, waarvan de inwoners de
komst van de Vorstin wel heel bij
zonder hebben gewaardeerd. „We le
ven maar stilletjes op onze zand
plaat", zei ons een oud manneke,
maar juist daarom werd het zo op
prijs gesteld dat de koninklijke be
langstelling ook naar dit eenzame
stukje Nederland uitging.
De burgemeester van Burgh, Jhr
A. van Citters, verwelkomde Hare
Majesteit, Die al dadelijk belangstel
ling toonde voor het werk aan de
Burghsluise haven. Het gezelschap
ging, na een korte wandeling over
de binnendijk, scheep in een tweetal
roeiboten en onder de hoede van
schipper D. Dijkgraaf werden de hoge
gasten gevaren door het gqt in de
Meeldijk. Per politiejeep ging het
daarna in snelle vaart naar Burgh,
waar een dichte haag van mensen
zich rond het raadhuis had opgesteld.
Even toefde Hare Majesteit met
Haar gevolg in de raadszaal en bui
ten werden diverse mensen aan Haar
voorgesteld, t.w. de rampslachtoffers
de heer en mevr. Fondse, de heer F.
van Diest en diens zoon, de heer
J. Jonkeren de heer W. van Dongen,
de kleinzoon van de oudste Inwoner
J. van Loozen, de raadsleden, het
damescomité in de persoon van mevr.
Boot-Fokker, de oudste evacué de
heer K. de Oude, de heer Padmos en
de dame9 Beije en Speelman, de heer
A. Sperling (oud-diepzeeduiker, af-,
komstig van Burghsluls), de heer M.
J. Fokker, lid van de bcrgingsploeg,
het secretariepersoneel en uiteraard
de echtgenoten van de burgemeester
en weth. Bolkenbaas.
Bijzondere belangstelling toonde
H.M. voor een hond, die bij de
ramp niet minder dan 45 koeien
naar een droge strook grond wist
te drijven, zodat de dieren be
houden bleven.
Naar Rcncsso en Haamstede
De bezoeken te Renesse cn Haam
stede hadden een soortgelijk verloop,
want, gelet op de uitgebreide tour
nee van de dag, moesten de bezoeken
snel worden afgedaan. Te Renesse
hadden zich de burgemeester en de
wethouders verzameld van de ge
meenten uit Schouwen, die ter plaat
se thans gastvrijheid genieten. Bur
gemeester G. F. Lunsingh Tonckens
van Renesse stelde diverse personen
uit zijn gemeenten en uit de over
stroomde dorpen voor, t.w. de heer
Vriesendorp van Renesse, mevrouw
Bouman, de zwaar getroffen dames
Verboom, dokter Simons en zijn staf,
de heer Kappers en zijn mannen van
de brandweer, de raadsleden, de
heer Verboom (havenmeester van
Scharendijke), de wachtmeester Mie
ras van Serooskerke, mevr. de Bruijn,
de echtgenote van de overleden bur
gemeester van Eikerzee en Ellemeet,
en mevr. Nieborg.
Achtduizend leden van de Oost-
Duitse volkspolitie hebben, volgens
mededeling van het Nedersaksische
ministerie voor vluchtelingen, sinds
1949 om asyl in de Westduitse Bonds
republiek verzocht. Dit ls ongeveer
zo veel als de gehele geüniformeerde
politie van Ned er-S aksen.
In spanning wachtte inmiddels de
verzamelde menigte voor het raad
huis te Haamstede, waar burgemees
ter Röell een uur later H.M. mocht
verwelkomen. Hij stelde de wethou
ders voor en de raadsleden, de heer
van Nieuwhuijzen (afkomstig van
Nieuwerkerk), de heer en mevr.
Oosse, de heren Kootstra, J. C. de
Bruijne en L. van Vessem, do groep
centrale keuken en uitdeling kleding
o.l.v. mevr. Röell-Cramer, do huis-
raadbergingsploeg, dhr J. J. Kosten
van de P.T.T., de heer Meganek, de
heer Busquevillo van do Rijkspolitie
alsmede de predikanten Kultcrt,
Meijer en v. Vliet. H.M. toefde al die
tijd voor het raadhuis en ongedwon
gen liep zij tussen de rijen do:r op
weg naar de gereedstaande jeep.
Even over vier uur was het einde
al weer daar en werd naar Burgh-
sluis gereden, waar werd ingescheept
op het politlevaartulg, dat daarna
koers zette naar Stavenisse.
Door de charme van de eenvoud
is de liefde voor de Vorstin in Schou-
wen's Westhoek weer diep opge
bloeid, want juist in tijden van
rampspoed betekent koninklijke be
langstelling en medeleven meer dan
men zich zo oppervlakkig kan voor
stellen. De Westhoek zal dit bezoek
nimmer kunnen vergeten I
Het K. N. M. I. voorspelt
tot Woensdagavond:
Zelfde weertype
Rustig weer met in de nacht en
ochtend mist; later op de dag op
klaringen; ongeveer dezelfde tempe
raturen als Dinsdag.
25 Maart. Zon op 6.82, onder 19.01.
Maan op 13.45, onder 4 50.
26 Maart. Zon op 6.30, onder 19.03.
Maan op 14.56, onder 5.06.
Het gat in de
Westhavendijk
Een afschuiving ln het resterende
deel van de Westhavendijk heeft zich
ontwikkeld tot een nieuw gat, dat
zich reeds enkele meters heeft ver
breed. Dit heeft de situatie voor de
technici, die zich inspannen het an
dere grotere gat in deze dijk te dich
ten, weer ingewikkelder gemaakt.
Wellicht zal worden gepoogd het
nieuwe gat met stenen en keileem
te dichten. Voor dichting van de
grote breuk is aanleg van 'n nieuwe,
schuin op de oude havenpieren, aan
sluitende dijk noodzakelijk. Hiertoe
heeft men enkele zinkstukken neer
gelaten in het verlengde van een
tweetal gezonken bakken. Bakken en
zinkstukken zullen de basis vormen
voor deze hulpdijk, die de stroom
zover zal moeten afsnoeren dat met
dichting van het eigenlijke gat kan
worden begonnen.
Record-walerlevering
door Rotterdam
De Rotterdamse drinkwaterleiding
heeft het laatste weekeinde een re
cord geboekt in het zenden van
drinkwater naar de getroffen gebie
den, n.l. ruim 2700 ton.
Zaterdag j.l. vertrokken van Rot
terdam naar Vlissingen de „Libia"
met 600 ton drinkwater, naar Zle
rikzee de „Venlo" met 300 ton, en
Zondag vertrokken naar Oude Tonge
en omgeving de „Abcoude" met 120
ton, naar Ooltgensplaat en Brui
nis s e de „Olievos" met 300 ton en
naar Middelburg resp. de „Italia"
met 800 ton en de „Dalmatië" met
600 ton.
