DE RAMP EEN LES
Rijkswaterstaat houdt
toezicht op herstel der dijken
SCHOUWEN-DUIVELAND
DE MIDDENSTAND KREEG
GUNSTIGER REGELING
ZIERimSCHEWNIEUWSBODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIÉN
Prij» per 3 mnd. bij vooruitbetaling f 4,94, p. w 38 ct
Lo«e nummers 10 ct Verschijnt iedere werkdag. Advertentieprijs
1 5 ct per mm Succesjes {ma* 15 mm.) minimum I 1,— p stuk.
WAARIN OPGENOMEN
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
DINSDAG 17 FEBRUARI 1953.
No. 17331 —109e Jaargang.
1797-1889
REDACTIE EN ADMINISTRATIE
Lange Nobelstraat A 171, Zierikzee, Postbus nr. t. Telefoon
nr. 32, Girorekening nr. 137677 Uitgave: N.V. Drukkerij voorh.
Lakenman Ochtman Lange Nobelstraat A 171 Zierikzee.
De Schelphoek een bron van grote zorg
De militairen
vertrokken
Heden, Dinsdag, vertrokken de mi
litairen die zulke uitstekende dien
sten hebben verleend aan stad en
eiland. De meldingen die binnen
kwamen waren niet verontrustend.
Een klein deel van ons eiland en De organisatie van alles wat aan Wel t>üjven nQg enkele Ducks achter
wel de polder Zonnemaire en de de dijken moet gebeuren bevindt zich v00r het houdcn van verbindingen
duinrand is vrij gebleven van het thans nog in het stadium van voor- tLlssen de verdronken dorpen en
zeewater dat in de rampnacht de bereiding, een overgangstijd dus, boerderijen. ook blijven zoeklichten
dijken doorbrak en de vruchtbare doch binnenkort komt alles tot volle hiei. geEtationneerd om onmiddellijk
akkers overspoelde. Voor de rest is ontplooiing. te kunnen worden ingeschakeld.
alles water wat men ziet wanneer Het plan bestaat bij Burghsluis een
men zich even buiten de stad waagt, zinkstuk aan te brengen om verder
't Is één binnenzee, die geregeld door uitslijpen van de geul te voorkomen,
de dijkbreuken in verbinding blijft De dijkbreuk bij de Schelphoek eist
met het buitenwater. Het gat bij de grote zorgen. Voorlopig kan er nog
voormalige Schelphoek is wel een niets aan worden gedaan. Het ligt
der ergste calamiteiten. Daar heeft in de bedoeling in de naaste toekomst fclJ w6ti
de zee een bres gemaakt van pl.m. een dijk rond het gat te leggen. De geffitafel VTOr'iTdagTangaf°"Het
260 meter, met een diepte aan de werkzaamheden ter plaatse zullen officlële bericht kon pas to de loop
Springtij bracht geen
nieuwe gevaren
Do stand van het water was Maan-
met het springtij lager dan de
binnenkant van ongeveer 25 meter.
Niet op alle punten is het gat even
diep, daar men bij peilingen de juiste
diepten zal kunnen bepalen.
Grote gaten heeft de zee geslagen
in de dijken die de Vier Bannen-
polder moesten beschermen, Sommi
ge gaten zijn daar 15 meter diep.
Zoals bekend heeft de Rijkswater-
geruime tijd in beslag nemen.
Aan de waterleiding
wordt hard gewerkt
van heden worden medegedeeld.
Op 1 Februari bereikte het zee
water een hoger peil dan ooit werd
aangenomen. Dit blijkt uit een over
zicht in „De Ingenieur". De vloed
steeg 60 tot 70 cm. en hoger dan tij
dens de zwaarste storm in vroeger
tijden.
Autobusdienst
Wat de waterleiding voor de bevol
king betekent wordt men dagelijks
staat het toezicht op het dichtmaken gewaar. Wel rijden er tankwagens
der buitendijken, welk werk door die goed drinkwater aanvoeren en
diverse aannemerscombinaites zal waar men zijn emmertje kan laten Zierikzee-Brouwershaven
worden uitgevoerd. De grootste vollopen, maar de kraan blijft ideaal.
moeilijkheid is de gaten in de dijk De afsluiter der leiding te Renesse yan de zijde van de directie van
te naderen, want er staat meestal is wel geopend, maar leidingwater de R.T.M. kregen we een circulaire
een zeer sterke stroom langs de kust. krijgt men nog niet. Vermoedt wordt betreffende autobusdiensten Zierik-
Het is dan niet eenvoudig daar met dat er buisbreuken zijn in het mid- zee-Brouwershaven. Zo vertrekt van
zandzuigers dicht bij te komen. De den van Schouwen, waardoor kost- zierikzee een bus om 8.12 en 17 uur,
grootste omzichtigheid is hier een baar drinkwater wegvloeit. Steeds die te Brouwershaven aankomt resp.
eerste eis. Toch is er al een kleine wordt met duikers en kikvorsman- 8.30, 12.30 en 17.30 uur. Vertrek van
vloot met zandzuigers en ander dij- nen gewerkt om te trachten de breu- Brouwershaven 9.13 en 18 uur.
Ons eiland zal niet ondergaan,
Wij blijven er voor vechten.
Hoe fel de stormvloed ons mag slaan,
Wij laten ons niet knechten.
Al staat het water nog zo hoog,
Straks raaien wij de polders droog.
Der Zeeuwen kracht zal blijken
Uit de herstelde dijken.
Al zijn we allen arm, berooid,
De wilskracht is gebleven.
En die is sterker dan ooit
Zij zal ons nooit begeven.
Wij heffen fier omhoog de kop
En werpen nieuwe dijken op.
De Zeeuw zal niet versagen;
Zijn lot manmoedig dragen.
ONDERWIJS
Geslaagd voor het practijkdiploma
Engelse Handelscorrespondentie van
18.30. Met deze busdienst wordt post gehouden op 12 Januari j.l. te Goes,
vervoerd. de heer K. de Oude Lz.
kersmateriaal onderweg of wellicht ken op te sporen. Alles wordt gedaan Aankomst te Zierikzee: 9.30, 13.30 en de Ned- Ass- voor Practijkexamens,
aangekomen. Werklieden van beken- om zo vlug maar mogelijk is, duin-
de aannemersfirma's uit Sliedrecht water naar Zierikzee te pompen,
zijn reeds gearriveerd om de eerste
voorbereidingen te treffen. Zij zullen
ook de plaatselijke arbeidskrachten
helpen bij het verzekeren van de
binnendijken, die onder beheer staan
De gasvoorziening
De gemeente Gasfabriek kan voor
van de waterschaps- of polderbestu- lopig geen gas leveren. De geruchten
ren. Op diverse plaatsen wordt reeds als zou de fabriek worden opgeheven,
hard aan de dijken gewerkt, o.a. voor missen alle grond. Reeds zijn een
de verbinding tussen Zierikzee en tweetal deskundigen hier geweest,
Brouwershaven. Een belangrijke fac- om de toestand op te nemen. Binnen
tor bij al deze werkzaamheden is het afzienbare tijd verschijnen er rap-
Bedrijfshoofden krijgen veertien dagen respijt
Zondagmiddag kwam de Centrale Maandag 16 Februari. De reeds uit-
De postverbindingen
op en naar
Schouwen-Duiveland
De postverbinding met Duiveland
is uitgesloten behalve met Bruinisse,
dat 1 keer per dag post ontvangt.
Met Schouwen is er een verbinding
met Schuddebeurs, Noordgouwe,
Zonnemaire, Brouwershaven, Scha-
rendijke, Renesse en Burgh-Haam-
stede. Scharendijke is bijna geheel
geëvacueerd. Enkele personen zijn
nog achtergebleven. Hun correspon
dentie wordt besteld.
De verbinding Brouwershaven
Scharendijke is nog provisorisch. Zij
aantal arbeidskrachten. Nu heeft porten over de levering van BUTA- Middenstandsvereniging ln het „Huis gereikte voorlopige vergunningen is voor een deel afhankelijk van het
men er nog tekort, maar dat euvel en mijngas.
zal spoedig verdwijnen wanneer er
een betere huisvesting voor deze
mannen komt. Een begin hiervoor is
reeds gemaakt doordat midden in de
stad barakken zullen worden opge
richt. Een daarvan schonk Prinses
Wilhelmina. Aan
daarin onderdak worden verschaft.
van Nassau" bijeen onder voorzitter- aan niet voor andere werkzaamhe- getij. De directeur van het postkan
schap van de heer M. J. Snoek, die den ingeschakelde middenstanders t°°r te Zierikzee is persoonlijk te
de heer A. S. de Jong het woord gaf, tot blijven na 15 Februari, werden Brouwershaven geweest. De reis
teneinde nadere mededelingen te ingetrokken voorzover het de ge- daarheen ging, maar tussen Noord-
doen over zijn die voormiddag ge- zinsleden betreft. De voor herstel in gouwe en Zonnemaire was het op
houden besprekingen met B. en W., aanmerking komende bedrijfshoof-, letten.
zulks naar aanleiding van een pro- den moeten voorkomen op een lijst Men zoekt momenteel naar een
250 mannen zal tonnen muur op de Nieuwe Haven ^at van de middenstand was uit- die door de secretaris van de Kamer wegverbinding met Brouwershaven
Betonmuren zullen
vloedplanken vervangen
Plannen zijn in overweging een be
te bouwen met doorgangen voor het gegaan, in verband met evacuatie- van Koophandel aan het gemeente- „en Scharendijke. De bereikbare kan-
verkeer op pl.m. 3 meter van de maatregelen. De besprekingen wer- bestuur zal worden overgelegd. In- toren zijn: Schuddebeurs, Noordgou-
huizen nan de haven den bijgewoond door de evacuatie- dien onverhoopt als gevolg van thans we> Zonnemaire, Brouwershaven,
commissaris, de heer mr. van Liere, niet voorziene calamiteiten verslech- Scharendijke, Renesse en Burgh-
de wnd. commissaris van politie, de tering van de toestand intreedt, dan Haamstede. In deze laatste plaatsen
Verplaatsing van heer Kooij en de heer de Jong. wordt deze voor de middenstand zitten veel geëvacueerden uit Elle-
secreiariën Het resultaat van deze besprekin- gunstige regeling ingetrokken. meet, Eikerzee, Duivendijke en
gen is geweest, dat de bedrijfshoof- De heer de Jong, die een grote ver- Noordwelle. Uit deze gemeenten be-
De stad Almelo in Overijsel, Dan- jn e zaah van heer M. J. Snoek den» die v00r evacuatie zijn aange- antwoordelijkheid op zich had gela- vinden zich ook ambtenaren van de
ville in de Verenigde Staten en Hays aan de Appelmarkt, worden de wezen en die voorraden hebben, per- den bij deze besprekingen, vroeg het P.T.T, in Burgh-Haamstede. Zij-be-
secretariën gevestigd van de ge- soonlijk nog maximaal 14 dagen, der- vertrouwen van de middenstand om lasten zich met het bezorgen der cor-
meenten Ouwerkerk en Nieuwerkerk halve tot uiterlijk 1 Maart 1953, te zich aan de verkregen toezeggingen respondentie aan de evacué's uit hun
Zierikzee mogen blijven. Hun gezin- te houden. Bovendien zou het hoogst gemeenten.
nen moeten Maandag 16 dezer zijn onverantwoordelijk zijn zich niet aan De verbinding met overig Neder-
Nog geen verlieslijsten afgevoerd. Wil de eigenaar der zaak gunstige regeling te houden.
met zijn gezinsleden vertrekken, dan
De verlieslijsten zullen worden be- krijgt hij of zij de gelegenheid om
kend gemaakt wanneer men over zo spoedig mogelijk terug te komen
volledige en betrouwbare gegevens om orde op zaken te stellen. Indien
De hervatting van het onderwijs beschikt. We zullen ons te dien aan- hiermede niet accoord werd gegaan,
aan het Lyceum te Zierikzee is ge- zien met het Rode Kruis in verbin- moet alles volgens het evacuatie-
durende de lopende cursus niet mo- ding stellen. schema worden afgevoerd en wel
Zierikzee door drie
plaatsen geadopteerd
in Canada, hebben Zierikzee geadop
teerd.
Hervatting der lessen
aan het Lyceum voorlopig
uitgesloten
Schade aan
Motorvoertuigen
gelijk. Aan ouders wordt verzocht
zich ten 'spoedigste te wenden, liefst
schriftelijk, tot de Rijksinspecteur,
dr. J. de Boer, Sijzenlaan 19, Den
Haag, die bemiddeling voor 't plaat
sen van leerlingen verleent.
Ouders, wier kinderen reeds naar
een H.B.S. of Lyceum zijn overge
gaan, wordt eveneens dringend ver
zocht aan hetzelfde adres daarvan
mededeling te doen.
Verschillende Lycea in den lande
boden hulp. Zo deelden die van
Hoorn en Doetinchem aan leerlingen
op te nemen, die dit jaar eindexamen
moeten afleggen. Leiden kwam met
een groots gebaar. Daar wilden ze
het hele Lyceum uit Zierikzee, met
leerlingen en leraren, tijdelijk opne
men, aan welke royale geste geen
gevolg kan worden gegeven.
Leerlingen van de U.L.O.-school
kunnen in Apeldoorn geplaatst wor
den. Zij worden ondergebracht bij
ouders van leerlingen of leraren. Het
opnemen geschiedt gratis. Mochten
de leerlingen niet voldoende boeken
hebben, dan worden deze door de
uitgevers gratis verstrekt. De rector
van het Zierikzees Lyceum, dr. Wes
tendorp Boerma, blijft in Zierikzee.
Tot hem kan men zich om inlichtin
gen wenden.
land wordt onderhouden met de
Prov. Boot, die echter ook evacué's
moet vervoeren. Is de boot beschik
baar dan wordt daarmede post ver
voerd.
Naar verluidt zal binnenkort de
Prov. Boot weer volledig ter beschik-
king komen. Men zal evenwel ook
De E.V.O. heeft zich gericht tot de f
met deze verbinding rekening moe
ten houden met het getij. Tweemaal
per dag wordt post naar Holland
verzonden. Dat was ook Zondag het
geval.
Het bericht in ons
Minister van Verkeer en Waterstaat
met het verzoek om in de uit te
vaardigen richtlijnen terzake schade
loosstelling slachtoffers watersnood,
een bepaling te willen doen opnemen,
dat aan de houders van vracht
nummer van
bestelwagens en uiteraard ook an- Vrijdag betreffende de P.T.T. berust-
dere motorvoertuigen, naast de repa- te op een misverstand,
ratiekosten, een schadeloosstelling De heer 't Jong werd aangewezen
wordt gegeven voor de door hen ge-
voor de mobilifoonverbinding. De di-
maakte kosten ter voorkoming van recteur van het Postkantoor bleef en
verdere schade aan motor en onder- *s heiast met het beheer der P.T.T.
delen (tijdelijke demontage, reini
gen, invetten e.d.). Deze kosten zul
len gemaakt moeten worden in al die
gevallen, waarin onmiddellijk herstel
tengevolge van de te verwachten
Evacué's uit een tehuis voor ouden van dagen te Zierikzee vonden een
„koninklijk" onderkomen in Palcis het Loo, dat voor het herbergen van
vluchtelingen uit de rampgebieden door H.M. Koningin Juliana gedeel
telijk beschikbaar werd gesteld. Aankomst van één der bussen, die
de bejaarde lieden vervoerden, aan de rechcrvlcugel van het Paleis.
Tien procent van de
ingezamelde goederen waren
vodden
Bij de inzameling van goederen
overbelasting van de garage- en re- voor de slachtoffers van de waters-
paratiebedrijven niet mogelijk is. nood zijn vele zeer goede dingen bin-
Voorts verzoekt de E.V.O. zulks nen gekomen. Er waren echter ook
gezien het feit dat ruw geschat de stukken bij, die slechts op de naam
waarde van het wagenpark dat door „lompen" aanspraak kunnen maken,
de watersnood getroffen is pl.m. 84 Dit betreft ongeveer 10 procent van
millioen gulen bedraagt, te willen de ingezamelde goederen en wel
onderzoeken of het niet noodzakelijk voornamelijk matrassen, kussens e.d.
zal zijn bijzondere maatregelen te De kleding was in het algemeen in
nemen tot het bergen van de motor- een goede staat. Van de genoemde
voertuigen, met een daarop volgende 10 pet. is een klein gedeelte op last
speciale behandeling ter reiniging van de G.G.D. in Den Haag verbrand
en behoud van wagen en motor, een daar er gevaar voor besmetting be
en ander zo mogelijk onder leiding stond. De rest van de vodden wordt
van de betreffende Rijksinspecteur voorlopig opgeslagen, tot beslist is
van het verkeer. wat er mee zal gebeuren.
Oosthavendijk
bij Brouwershaven
gedicht
Op initiatief van de gemeente Brou
wershaven is na een tiental dagen
van hard werken door Nederlandse
en Engelse militairen, o.a. een afde
ling van het regiment „Jan Willem
Friso", Nationale Reserve, de Ko
ninklijke en Engelse Marine en bur
gers, de Oosthavendijk gedicht. Dit
was het eerste dijkgat met een snelle
uitstroming, dat gedicht werd op
Schouwen en dat zonder rijshout,
draglines enz., alles met materiaal
als perkoenpalen, zandzakken en los
hout uit een coaster.
Met landingsvaartuigen werden
iedere dag zandzakken aangevoerd
en moeizaam bijeengebracht. Toen
alles gereed was, kwam vervolgens
de aannemer van waterwerken, de
heer van Oortland uit Brouwersha
ven. Deze werd zo gegrepen door
het enthousiasme van militairen en
burgers, dat hij een dag en een nacht
bleef om van technisch advies te
dienen. Het werd een felle strijd tus
sen honderd mensen en de sterke
zeestroming. Een omroeper moest de
gemeente door om het meest critieke
ogenblik alle weerbare mannen op
te roepen. Verbeten werkte iedere
burger en militair aan het transport
van zandzakken.
Daarna kwamen de burgemeester,
de dokter, zee-officieren en land-
officieren, wat landbouwers en een
knecht totdat bij velen het bloed uit
de nagels liep, maar zij wonnen het
tenslotte na enige zware overspoe
lingen. Een grote zeedijk werd hier
door gered.
Men kan het Nederlandse volk toch
moeilijk verwijten, dat het nooit iets
heeft gedaan om het land, waarop
het leeft water vrij te krijgen en te
houden. Zelfs tot ver over onze gren
zen weet men, dat Nederland uitste
kende waterbouwkundigen voortge
bracht heeft en zij op de allereerste
plaats hun krachten aan eigen land
en volk hebben geschonken.
De ramp, die storm en springvloed
over ons land hebben gebracht, was
voor de deskundigen geen verrassing.
Kustbescherming en dijken in de om
geving van de benedenrivieren wa
ren niet voldoende veilig om de ge
bundelde kracht van wind en water
massa's te kunnen keren.
Toch was de kans op zulk een
ramp niet groot; op grond van be
rekeningen en studies was een der
gelijke samenloop van weers- en
springvloedomstandigheden slechts
eens in de twee tot drie eeuwen te
vrezen.
De Zuid-Hollandse- en Zeeuwse
eilanden zijn wel de kwetsbaarste
gebieden in ons land. Water en wind
hebben vrij spel op de waterkerin
gen; de talrijke waterwegen tussen
de eilanden vormen enorme „gaten",
waarin het water, door de winden
tot huizenhoge massa's opgezweept,
nog slechts een uitweg kan vinden
op duinen en dijken.
Deze ramp houdt een les in. De
les, dat de énige en afdoende bevei
liging kan worden gevonden in be
dijking en inpoldering van het gehele
water- en eilandengebied vanaf Ro
zenburg tot aan Walcheren'toe. Zulk
een enorm werk, waarin bovendien
voor de mondingen van de talrijke
waterwegen en rivieren een oplos
sing dient te worden gevonden, i3
onze Nederlandse waterbouwkundige
ingenieurs evenwel niet vreemd. Was
het immers niet zó, dat de droog
legging van de voormalige Zuider
zee een der machtigste water
bouwkundige werken van deze eeuw
niet alleen tot stand kwam na
aanvaarding van het plan van ir.
Lely, doch mede door het feit, dat
men een oplossing wenste voor de
gevaarlijke situatie, die in de Zuid
westhoek van de Zuiderzee bestond,
en waar dan ook op de 14e Januari
1916 op tientallen plaatsen dijkdoor
braken voorkwamen. Sinds de bedij
king van de Zuiderzee en vooral nu
door de vorderende inpolderingen
vormt dat kustgebied geen probleem
meer.
Voor de Zuidhollandse- en Zeeuw
se eilanden is de toestand mogelijk
nog moeilijker, maar de vakkennis
van onze Nederlandse ingenieurs kan
er borg voor staan, dat een dergelijke
ramp als daar op de eerste Februari
van het jaar 1953 plaats vond, wordt
voorkomen en de bevolking zeker
zal kunnen zijn van een veilig be
staan.
