UIT SCHOUWEN-DUIVELANDS HISTORIE Stad en Provincie Boerderij „De Helle" te Noordwelle was oorspronkelijk jachthuis ONDANKS DE NAAM IS HET ER GOED WONEN GEMEENTERAAD OOSTERLAND Aanschaffing van leermaterialen voor de Christelijke School Verhoging subsidie „Oosterland's Fanfare" Premies voor woningverbetering Ontheffing reinigingsrechten Twee nieuwe lichtpunten Staatsieportret H.M. de Koningin voor de Raadszaal Sluiting pad op St.-Joostdijk Do raad dezer gemeente vergaderde coder leiding van haar voorzitter, de heer 9. W. A. Laurenae, burgecneeattjr. Met keuniageving waa afwezig de heer Ure uwer, wethouder. Tot de ingekomen stukken behoorde ecu dankbetuiging van mevr. M. M. van der Have-vau der Vliet, voor het medeleven hi] het overlijden van haar lechtgenoot. Voorts werd mededeling gedaan van goedkeuring door Ged. Staten van de raadsbesluiten tot^ aan koop van de woning Dorpsweg A 99 als ambtswoning voor de burgemeester en van verkoop van bouwgrend in de Burgemeester v. d. Haveatraat aan P. Barendse en aan het bestuur van de polder Ooster- en Sirjansiand. In ver- band met een schrijven van Ged. Sta ten werd de begroting 1952 gewij zigd, zender hoofdelijke stemming. Ingevolge artikel 72 der Lager On derwijswet 1920 werd besloten mede werking te verlenen tot het verkrijgen van gelden voor aanschaffing van leer middelen (handenarbeid) en sohoolmeu- belen (inktkokers) ten behoeve van de Christelijke school te Oosterland. De bestaande subsidie van de mu ziekvereniging „Oosterlanda Fanfare", werd op haar verzoek verhoogd en zonder hoofdelijke stemming nader be paald op f 100 *s jaars. Do heren hij de Vaate en Bolle (S.G.P.) verzochten aantekening dat ze geacht wilden worden te hebben te gengestemd. Vastgesteld werd een verordening tot wijziging van de verordening houdende e«u interimregeling ziektekosten ge- meeutepersoneel 1952. Ten aanzien van een drietal gevallen werd beelcten medewerking te verle nen tet het tcekennen van een T-pr«- roie vcor woningverbetering. Ontheffing werd verleend vcor een Jialf jaar van het betalen van rei nigingsrechten, belastingjaar 1952, aan erven L. M. Kraak (overleden) en H. de Rijke (vertrekken). Vaststelling vond plaats van een nieuw contract voor de straatverlich ting. In aansluiting hierep werd beslo ten een tweetal lichtpunten tce te vcegen aan het straatverlichtingsnet, t.w. In de Oud Heilige Weg, één bij de Blauwe Keet en één bij de Eierheul. Vervolgens werd onbewoonbaar ver klaard de woning Markt A 149. Verdek werd besloten een stpatsiefoto aan te schaffen van H.M. Koningin Juliana vcor de raadszaal, zomede een gelijkt, foto vccT de scholen. Tenslotte werd besloten het pad tus sen de Later en Hendrikse op de Sint Jccstdijk af te sluiten voor verkeef van Voertuigen. Nadat de voorzitter nog enige me dedelingen had gedaan ovpr sluiting van de Stcofdreef en openstelling van de Hofweg, sloot hij de vergadering. Na de rede van Sukarno Australië is er niets mee ingenomen De „Sydney Morning Herald" heeft in een hoofdartikel critiek geleverd op de rede, die president Sukarno op do onafhankelijkheidsdag hield en waarin hij de Indonesische aanspraak op West- Nieuw-Guinca herhaalde. De Indonesische eisen, zo sohreef hot blad, en de taal, waarin zij gesteld werden, zouden slechts de ontwikkeling van nauwe en vriendschappelijke be trekkingen tussen Indonesië en Aus tralië belemmeren. Australië acht het noodzakelijk, dat geheel Nieuw-Guinea in vasto en be vriende hond is, aldus het blad. „De regering te Djakarta ontbreekt het de middelen om doelmatig samen te wer ken bij de verdediging daarvan". „Zcuden de Nederlanders hun sou- verciniteit (over West-Niouw-Guinea) prijsgeven, dan zou dat betekenen, dat een aanmerkelijke bres in de Australi sche verdediging geslagen wordt. Met de onzekerheid van de Indonesische politiek zou het op zekere dag ook do vestiging daar van een communistische buitenpost kunnen betekenen". Het blad voegde er aan toe, dat do rede van president Sukarno de on heilspellende suggestie bevatte, dot de wensen van Indonesië niet plotseling zcuden mogen ophouden met West- Nieuw-Guinea. In Teheran was het weer onrustig Aanhangers van de Perzische commu nistisch gezinde Tuedeh-partij zijn Dins dag in de voornaamste winkelwijk van Teheran slaags geraakt met leden van de fascistische „Soemka"-partij. Nadat de politie de vechtenden had geschei den, werden alle winkels in de wijk gesleten. Do politie, die tien dagen geleden sinds de opheffing van de staat van beleg, was teruggetrokken, patrouil leert thans weer Ln de straten van Teheran. Israël doet vredes-beroep op Egypte De Israëlische minister-president Ben Gcerion heeft Maandag in de volks vertegenwoordiging, bij hot bespreken van het wetsontwerp waarbij do mili taire dienstplicht in Israël van twee op twee en een half jaar wordt ge bracht, Egypte uitgenodigd vrede te sluiten met Israël. „Van alle Arabi sche staten is Egypte het land, waar mede wij geen feitelijke meningsver schillen hebben", zeide «,hij. De premier gaf ex-koning Faroek de schuld voor het deelnemen door Egypte aan de oorlog der Arabische staten 'tegen Israël, nu vier jaar ge ledon, hieraan toevoegend*. „Wij kun nen aannemen dat generaal Naguib de waarheid sprak, toen hij zei zich verzet te hebben tegen Egyptes deelne ming aan de oorlog in Palestina"). Ben Goerion wenste de generaal suc ces toe na zijn staatsgreep in Egypte. Het dorpje Oranjeville in de Unie van Zuid-Afrika zal binnenkort entruimd worden, wanneer de nieuwe Vanldam, welke zeven meter hoger zal zijn dan de huidige, do omvang van het kunstmatige meer zal verdub- helen. De werkzaamheden hebben tot dusverre tien millioen gulden gekost. De uitlatingen van de Syrische legerchef Israëlisch Ministerie van Buitenlandse Zaken zal protesteren Do cppcrbevolhebbcr van het Sy rische leger, kolonel Ahid al Sjisjaldi, heeft, als gemeld tegenover een ver slaggever van het te Cairo verschij nende dagblad „Al Ahram" onder meer verklaard, dat „het Midden-Oosten niet groot genoeg is om als woonplaats te dienen voor zowel Joden als Arabie ren'", waaraan hij had toegevoegd van mening te zijn dat „do Israëliërs uit eindelijk de zee zullen worden inge dreven". Het Israëlische Ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft thans Maandag avond bekend gemaakt, tegen deze uit lating van de Syrische legerchef te zullen protesteren en wel bij de alge mene vergadering en de Veiligheids raad der Verenigde Naties en bij luite nant-generaal William Rily, stafchef van de militaire waarnemers der Ver enigde Naties in Palestina. Geprotes teerd zal werden tegon „deze ernstige sohending van de Palestijnse wapen- stilstandsovereenkomst". De Israëlische regering wil ook dat de gemengde Syrisch-Israëlische wapen- stpstandscommissie hijeen zal komen, om do opmerkingen van kolonel Sji- sjakli te bespreken. Het rasSen-probleem in Zuid-Afrika Kleurlingen ondernamen „ongehoorzaamheids.actie" Niet-blanke inwoners der Zuid-Afri kaanse Unie zijn Maandag de tweede twaalf nura-„ongehoorzaamheidsactief' begonnen, waarmede zij willen protes teren tegen bepaalde, door de rege- ring-Malan genomen wettelijke maatre gelen. Maandag zijn te Port Elizabeth 205 en in do afgelopen twee dng3n in totaal 301 kleurlingen wegens deel neming aan deze actie door de politie gearresteerd. Tot nu toe zijn vier min derjarige arrestanten tot vier stokslagen elk veroordeeld, 87 anderen moeten hetzij tien pond aterling boete beta len, hetzij twee maanden gevangenis straf uitdienen. Een monument op Neiuw-Guinea Herdenking van gevallenen in de strijd tegen Japan Zaterdagochtend zijn met een sobere pelohtigheid op de algemene begraaf plaats te Hollandia de gevallenen uit de oorlog tegen Japan herdacht. Op deze begraafplaats is thans in do onmiddellijke omgeving van de mili taire graven een gedenkzuil opgericht, waarop de inscriptie „voor hen, die in Nieuw Guinea vielen" in aange bracht. Dc plechtigheid werd bijgewoond door «Ie gouverneur van Nieuw Guinea, de heer S. M. J. von Waardenburg, in zijn functie van opperbevelhebber van land en zeemacht cn voorts door afvaardi gingen van de strijdkrachten en ver tegenwoordigers uit alle landen der Nederlandse en dor autochthone bur- gcrij. Do gouverneur cpende dc plcohtig- hcid met een toespraak, waarin hij o.m. in herinnering bracht, dat het zeven jaar geleden was, dot de oorlog tegen Japan tot een einde kwam. Naast vreugde over dat feit post eohter ook rouw om de gevallenen. „Moge", aldus de gouverneur, „dit eremonument lot in lengte van dagen herinneren aan hun moed en trouw. Laat ons bid den, dat hun hoogste offer niet voor niets is geweest". Begrafenis verongelukte Nederlandse vlieger in Indonesië Dezer dagen vond te Tjililitao de begrafenis plaats van de op 10 October 1949 verongelukte luitenant van de Nederlandse luchtmacht A. B. A. M. Brokx. Op laatstgenoemde datum was de lt. Brokx met de lt. F. J. Scherff te Medan opgestegen, ieder als bestuur der van een jachtvliegtuig, teneinde deze vliegtuigen naar Bandung over te vliegeo, alwaar de concentratie plaats vond van <ie in Indonesië (toen nog Nederlands Indië) aanwezige vliegtai- gen, in afwachting van de overdracht der souvereiniteit aan de Republik Indonesia Serikat. Na hun vertrek is nimmermeer iets van de beide vlieger* vernomen. In de loop van 1950 werden twee vliegtuigwrakken ontdekt op enkele dagreizen van Pakan Baru (Sumatra) af. Aanvankelijk werd vermoed, dat wen hier met een verongelukt vliegtuig Van de R.I. te makeu had, maar een door de Auri uitgezonden expeditie Constateerde, dat de twee wrakken af komstig' waren van de verongelukte vliegtuigen uit Medan. De door do R.I. uitgezonden expeditie beschikte 'evenwel niet over voldoende middelen om met succes een nader onderzoek in te stellen naar de stoffelijke overblijf selen van genoemde vliegers. Eerst in Augustus 1952, begunstigd door de droge moesson, ken opnieuw een expeditie ïaar Pakan Baru worden uitgezonden. Door deze expeditie kon fiet stoffelijk overeohot van de It. Brckx worden geborgen en naar Tji- lilitan veryoerd. Dit bleek niet moge lijk ten opziohte van het stoffelijk overschot van de lt. Scherff, wiens toestel naar de sohatting van do expe ditie vcor het grootste deel pl.m. 10 m. onder do oppervlakte van een ter plaatse aanwezig moeras is verdwenen. De plechtigheid op Tjililitan, waarbij de Auri het vuurpeloton lovordo cn een R.K. gcostelijko do dienst leidde, had een sober karakter. Origineel Congres in de hoofdstad Aquariumhouders bijeen in „Krasnapolsky" Tijdens de internationale bijeenkomst van aquariumhouders op 23 en 24 Augustus a.s. in Krasnapolsky te Am sterdam, zullen inleidende besprekingen worden gevoerd over de oprichting van een wereldfederatie van aquariumhou ders, een overkoepelend orgaan ter ver eenvoudiging van het werk der talrijke aquariumliefhebbers, over de gehele wereld verspreid. Allerlei vragen over uitwisseling van vissen, import en export, teelt, uit wisseling van nieuwe vondsten en van personeel, contrdle op ziekten in inter nationaal verband, enz. komen tijdens het congres ter sprake. De secretaris van !de organisatie-commissie, de heer W. Veldhuizen uit Hilversum, zal Za terdag het congres openen. Voorts zal een rede worden gehouden door dr. J. M. Lodewijks, voorzitter van de Neder- landso bond „Aqua Terra", de gast heer van de ruim 20 deelnemers uit België, Engeland, Frankrijk, West- Duitsland, Ierland, Italië, Oostenrijk, BIMEN BAM „Nee, jullie kunnen niet aan boord komen", zegt de kapitein tot Bim en Bam, die graag een zeetochtje zouden willen maken. Desondanks sluipen de twee beertjes 's nachts aan boord. Ze hebben een geweldige pijp bij zich. De volgende morgen vertrekt het schip, maar waar zijn Bim en Bam? Nergens zijn ze te zien. Als het schip weer terug is in de haven, steekt Bim zijn hoofd buiten de schoorsteen en de kapitein schrikt zich gewoonweg een hoedje. Ze hebben de pijp zo geplaatst, dat hij precies lijkt op de andere schoorsteen en al de tijd zijn ze er in verborgen geweest. Vlug rennen ze nu de wal op en lopen hard weg, want ze willen liever maar niet met de kapitein te doen krijgen, die woedend Is. Zweden en Nederland. Ook de bekende Engeleman dr. A. Fraser-Brunner uit Landen van het British Museum for Natural History zal het congres bij- ZIERIKZEE Met ingang von 1 Augustus jl. word de berocpsvliegtuigmccuniën bij do Ma rine Luchtvaart Dienst J. L. B. van Leeuwen bevorderd tot korporaal, v. L is gestatiannoord op do vliegbasis Val kenburg. Woning van gemeentewege ontruimd Gistermorgen is een aan de Bagijoe- straat staande woning, die de familie de J. had betrokken, zonder de ver eiste toestemming van het college van B. en W., van gemeentewogo ontruimd. De bewoner was tevoren medegedeeld, dat hij in deze door hem gekochte woning niet zou mqgen gaan wonen. Van gemeentewege werd hem een an dere woning toegewezen, maar d. J. betrok het huis aan de Bagijnestraat. Enig respijt verleende de gemeente nog in verband met familie-omstandigheden, maar gistermorgen heeft de politi: de inventaris uit het desbetreffende pand gehaald. SEROOSKERKE Aan de R.K. Modevakschool 'te Den Haag slaagde voor coupeuse onze dc rps- genote mej. Janny J. de Witte. BROUWERSHAVEN Lang gewacht met aanleg Sportterrein is begonnen Nadat ongeveer een jaar geleden de plannen omtrent het aanleggen van een sportterrein in deze gemeente een enigszins vaste vorm hadden gekregen, diende nog heel veel te geschieden om deze plannen te verwezenlijken. On danks de vele bezworen en moeilijk heden die sindsdien zijn gerezen, kon dezer dagen met de aanleg worden be gonnen. Do uitvoering geschiedt door de DUW, die momenteel met 20 h 25 mensen onn het werk is. Thans zaJ Brouworshnven spoedig ccn van do bes te sportterreinen van ons eiland be zitten. DRmCSO» Concert „Crescendo" in de tent Zaterdag jl.gaf het muziekgezelschap „Crescendo" een geslaagd ooncert in de tent. Inderdaad geslaagd, want de muzikanten hebben bijzonder hun best gedaan. Onder straffe directie (kondsn zij enkele uren uitstekond musiceren cn zodra weer meer tijd beschikbaar is vcor studie kan „Crescendo" het muzikale peil nog behoorlijk opvoeren. Het is immers thans erg druk ter plaatse. De landbouw en vlasserij eisen vele vrije uren op en dat wos ook van invloed op het bezoek. Het is ten slotte te begrijpen, dat do bevolking na een zware werkweek ook wel eens rustig thuis wil blijven. Maar aan dc kwaliteit van het door „Crescendo" gebrachte lag dit zeker niet-. Bij de voertduur wordt dan ook gehoopt, dat het muziekgezelschap zal voortgaan met het geven van buitenuitvoeringen, waar voor de inwoners niet dankbaar genoeg kunnen zijn. Ook onder de leden van „Crescendo" immers zijn velen, die overdag heel wat werk hebben verzet. OOSTERLAND Inrichting burgemeesters- woning In de door de gemeente aangekochte wening van wijlen burgemeester v. d. Have is men thans begonnen met het uitvoeren van enkele herstellingen. De wening is bestemd voor burgemeester S. W. A Lourense, die thans nog te Wassenaar woont. Daardoor zal aan het dure en tijdrovende heen en weer rei zen van dc burgemeester spoedig een einde kernen. (Van een bijzondere medewerker) In de Griekse mythologie was Helle de dochter van Ahtamas en Nephele. De moeder geraakte bij haar man in ongenade. Later nam Athamas een vrouw, die, tijdens een misoogst die in de streek heerste, meende dat de toorn der Goden, door welke de hon ger gekomen was, afgewend kon worden door Helle en haar broer aan Zeus te offeren. Doch de ware moe der der kinderen kwam dit ter ken nis en zond een ram die een gouden vacht had, welke de kinderen zou vervoeren naar een veilige plaats. Helle nam plaats op die ram, doch viel tijdens de overtocht ln zee en verdronk. Sindsdien werd dit water Hellespont genoemd. In de Germaanse mythologie heeft Helle de betekenis van onderwereld, evenals in het Midden-Nederlands. Bij de oud-Saksers was Helja de go din der gestorvenen, alsook bij de Gothen de godin Halja. Voorheen kende Westelijk Schou wen drie boerderijen: de Helle, de Hemel en de Doodkiste, namen die ons nu vreemd schijnen maar die elders ook voorkwamen als namen van erven in elkanders nabijheid, zo als om Enschedé: vagevuur, hel, he mel en paradijs. De naam Hel of Helle komt of kwam veelvuldig voor, n.l. de Helle te Arnhem, reeds in 1502 genoemd, het goed „ter Helle" bij Dlepenhelm, bij Albergen „Scharp an die Helle", te Kamperveen „de Hel", wat een hellend stuk welland is bij de watermolen. De naam Helweg in de betekenis van openbare landweg komt óók voor en zo noemde men de weg van Enschedé naar Gronau in Duitsland ook de Helweg. Erven op een hoogte Deze meer voorkomende of aan verwante namen zullen dan ook wel een bepaalde beduidenis hebben ge had. Bij een nadere beschouwing ko men deze namen voor aan erven die op een hoogte staan, die hellende was of in de laagte. Zo noemde men te Esch ln Noord-Brabant alle lage lan den Hellewitten. Vroeger heette men de Waal of Maasmond Heldinezee of Helium. In verband met die namen komen dan voor de plaatsaanduidingen Wljhil, Wahil en Wljderhil. Een sprank of zijtak van de Waal of Maas in de toenmalige Zeeuwse eilanden liep door de Voornselanden löngs Breehll (Brielle) en Hellevord (Hellevoet), welke laatste wijst op een doorwaadbare vord plaats in deze sprank. Een andere aftakking van de Waal of Maas was tussen Goeree en Schouwen, langs de plaats waar nu nog de boerderij „de Helle" gevonden wordt, en waarvan naar men veronderstelt, ook de namen (H)Ellemeet en (H)Elkersee met ver onachtzaming van de (H), afstammen. De Schouwse hofstede „de Helle", gelegen ten Zuidoosten van het Slot Moermond, ls te vinden aan wat hier genoemd wordt „de pitten", wat dus ook laagten betekent. De benaming „Helle" zou dus hier kunnen her inneren aan de oude, diepe of vaar weg, die in de tijden van de opkomst dezer landen, zich door deze opwas sende gronden een weg baande en aan welke vaarweg eens de grond slag van de voorgaande en van de tegenwoordige behuizing is gelegd. „De Helle", bekend uit de nalaten schap van Rljnbrand Verboom, raad en schepen van Zieriksee, welke leefde van 1624-1670, en toen groot was 29 gemeten. In dit jachthuis wa ren elf grote familieportretten en acht grote en drie of vier kleine schilderijen van „verscheijdene af- beeldinghe", waarvan de laatste hin gen in de Noordelijke kamer. Na hem was eigenaar Cornells Pous, die het huls heeft verbouwd en er sierlijke plantage's heeft doen aanleggen in 1679 en 1679. Hij werd ook door de Staten van Zeeland (zie notulen van 30 Maart 1685) bedeeld met de „hèusche jacht" ln de Grafe lijke duinen van Schouwen, zodat aangenomen mag worden dat na de jachtdagen menig jachtmaal zal ge noten zijn en de nu nog grote keuken zal zijn bevolkt geweest met sierlijke schotels van heerlijk wildbraad. De wijnkelder zal geleverd hebben het ultgegiste druivennat, waarna het ge zelschap zal hebben gesproken het befaamde jagerslatijn. Nu is „de Helle" een boerenhoeve en de bewoners, die van Thoolse af komst zijn, bewerken rustig hunne akkers, genietende de vruchten die noeste vlijt hun geeft, waarbij het blijkt dat het in „de Helle" geen kwaad wonen ls. Bakkersvakexamens Voor hot to Middelburg gehouden examen tor verkrijging van het Bak- kcrsgczcllcndiplomu (brood- en bonket- bakken, theorie cn proctijk) slaagden c.a. de heren H. Bonman to lion esse, Joh. Hendrikso te Ouwcrkerk, A. Vier gever te Noordgouwe en H. P. llcln- goudt te Sint PhHipsland. Voor bet theoretische gedeelte slaagde de h;cr L. Kooman te llcnesse. Allen volgden een cursus van de Stiohting Vakoplei ding en examens in het Bakkcrsbe- bcdrijf o.l.v. de heer P. G. Rotte ts Zierikzce. „De Volksgezondheid t in het geding" Rapport van „Dr Wiardi Beekman-Stichting" over Ziekenfondswezen Versohenen is „Volksgezondheid in het geding", een rapport van de dr. Wiardi Beekman Sticlfling het wetenschappelijk bureau van de Partij van de Arbeid waarin een beschou wing over en voorstellen tot een hér- vorming van het ziekenfondswezen ge geven worden. Alhoewel in het plan van de Partij van de Arbeid „Do weg naar Vrijheid" enige hoofdlijnen ten aanzien van de gezondheidszorg zijn gegeven, is oen oplossing op korte termijn voer het ziekoufendswezen eohter dringend nodig wegens de aoute en steeds toenemende moeilijkheden. Een wettelijke regeling, Vit© verder reikt dan het toezicht op de ziekenfondsen, is een gebiedende eis, aldus het rapport. MARKTBERICHTEN Veemarkt ROTTERDAM, 19 Aug. Totaal aan gevoerd: 3250 dieren, n.l. 610 vette koeien en ossen, 953 stuks gebruiks- vee, 225 vette kalveren,. 305 graskal veren, 270 nuchtere kalveren, 124 varkens, 182 biggen, 124 paarden, 127 veulens, 281 schapen en lammeren, 49 bokken en geiten. Prijzen per stuk: kalf- en melk koeien f 1125-1000-875, vare koelen f 750-680-630, vaarzen f 875-775-680, pinken f 600-500-375, graskalveren f 375-325-200, nuchtere kalveren f 70- 65-60, biggen f 65-50-45, schapen f 120-90-70, lammeren f 90-75-60; per kg: vette koeien en ossen f 2,80-2,95, f 2,60-2,75, f 2,20-2,50, vette kalveren f 2,30-2,45, f 2,20-2,30, f 2-2,10, slacht- paarden f 2,15-2,10-2. Vette koeien en ossen: aanvoer Iets minder, handel traag, prijzen vooral niet hoger, prima exemplaren Iets boven notering. Vette kalveren: aan voer ruim, handel willig, prijzen even hoger. Graskalveren: aanvoer groter, handel redelijk, prijzen iets stijver. Nuchtere kalveren: aanvoer matig, handel vlot, prijzen omhoog gaand. Biggen: aanvoer kleiner, handel flauw, prijzen onveranderd. Slacht- paarden: aanvoer als vorige week, handel slepend, prijzen iets minder. Schapen en lammeren: aanvoer iets groter, handel kalm, prijshoudend. Kalf- en melkkoeien: aanvoer ge woon, handel tamelijk, prijzen iets stijver. Vare koeien: aanvoer tame lijk, handel flauw, prijzen stabiel. Vaarzen en pinken: aanvoer als vo rige week, handel redelijk, ruim prijshoudend.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1952 | | pagina 3