IVOftOL
g*
TWEEDE KAMER
Wetsontwerp inzake bestrijding rundvee-
tuberculose goedgekeurd
Tegenstelling tussen Patriotten en w^L" 4T^TouSir11!;
Prinsgezinden op Schouwen-Duiveland
HET DRAMA IN DE BOSSEN
VAN KATYN
Koninklijk beiaardier J. Vincent
gaat heen
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE - ZATERDAG 26 APRIL 1952 - No. 17091
De verlenging van de duur der herhalingsoefeningen
Woensdag heeft de Kamer het wets
ontwerp tct regeling van dj bestrijding
der tuberculose cnder het rundvee be
handeld. Het vervangt de bczettings-
regeling en ondervangt een aantal tn
do practijk gebleken leemten.
Do heer van Dia (SGP) was van me
ning, dat voer de gewetensbezwaar
den afzonderlijke bepalingen gemaakt
moeten werden. Werkelijke gewetens
bezwaarden moeten z.i. werden vrijge
steld.
De heer de Ruiter (CH) bepleitte in
voering van een gevarieerde premie
boven de alachtwaarde van reagtreu-
de dieren. Docr gesprekken mot ge
wetensbezwaarden kan z.i. resultaat
worden bereikt.
De heer Cornelisaen (WD) vrceg
medczcggingechap van de veehandela
ren via de centrale organisatie van de
veehandel.
De heer Droescn (KVP) meende dat
do regeling straks in haar geheel moet
worden getroffen door het Landbouw
schap.
De heer .Vondeling (PvdA) vrceg
de aandacht voer de bestrijding van
andere besmettelijke ziekten. Gewetens
bezwaarden mogen een snelle t.b.o.-
bestrijding niet in de weg staan.
Minister Mansholt achtte het niet
juist hot zwaartepunt der berechting
to verleggen naar de gezondheidsdien
sten. Hij bracht een overgangsbepaling
aan, opdat de gezondheidsdiensten nog
een zokoro tijd kunnen blijven werken
als het huidige besluit vervalt. Ont
heffing voer gewetensbezwaarden moet
oen hoge uitzondering blijven. Zij zul
len strenge voorwaarden moeten ver
vullen. Een strenge afzondering van
hun veo zal al hot -minste zijn. Tegen
inschakeling der ccntralo veehandela
ren-organisatie had spr. geen bezwaar,
tegen het gebruik maken van hulp
krachten had hij wel bezwaar. Het
wetsontwerp werd z.h.o. aangenomen
(tegen de SGP)
Verlenging der herhalings
oefeningen
Vervolgens hooft do Komer een aan
vang gemaakt met do behandeling van
het wetsontwerp tct vorlonging van
do dunr der herhalingsoefeningen in
1952, 1953 en 1954.
De heer van Vliet (KVP) verklaar-
do dat zijn fraotie het ontwerp zender
voorbehoud doch ock zonder geest
drift, aanvaardt. Hij taemoreerde het
rapport ever de laatste herhalings
oefeningen van enderoffioieren uit het
Koningin Juliana en Prins Bernhard
poseren in gala-toilet voor de foto
grafen. Zij staan op het pont een te
huner ere aangeboden diner in San
Francisco bij te wonen.
kamp Oirschot dat z.i. vernietigend ia
en vroeg waarom de oefeningen niet
zijn afgelast. Hij pleitte voer ver
betering der kostwinnersvergoeding en
zou voorstemmen als van de verleende
bevoegdheden sleohts gebruik zal wer
den gemaakt als alle voorwaarden voor
het weblagen verzekerd zijn.
De heer v. Sleen (PvdA) meende
dat in zeer dringende gevallen vrij
stelling moet werden verleend en vroeg
ock verder gaande kost winners vergoe-
ding.
De heer Wagenaar (CPN) verklaarde
dat zijn fractie tegen het ontwerp is.
Minister Staf verklaarde dat docr
voorlichting zal worden bevorderd het
geen zal bijdragen tot goed begrip.
Niet alle dienatplichtigen zullen oefe
nen in Duitsland: zij zullen er 9 of
1') df.gen vertoeven. Een grcot deel
der opgerccpenen blijft in Nederland.
Bij dienstplichtigen bestaat geen be
zwaar legen oefenen in Duitsland. Spr.
heeft gevraagd voor de Nederlandse
deelnemers de Zondag van de oefenin
gen uit te zonderen.
De gebeurtenissen In Oirschot
Wat de gebeurtenissen te Oirschot
betreft waren spr. en de Generale
Staf op.do hoogte voor de publicaties
in de pers. Het onderzoek is nog niot
geëindigd. Wat de organisatie betreft
waren er feuten te constateren. Er
zijn tekortkomingen ontstaan waaruit
Iertug valt te trekken. De organisatie
zal verbeterd worden. Aan de voeding
en ontspanning werdt ook alle aan
dacht besteed. Een verhoging van de
kostwinnersvergoeding zou grote finan
ciële lasten veroorzaken. In geen enkel
land wordt integrale vergoeding go-
geven. Tot overleg is spr. echter steeds
bereid. In dringende gevallen wordt
uitstel verleend als het enigszins mo
gelijk is.
Drie moties-Wagennar
Do heer Zandt (SGP) drong er cp
aan dat op Zondag geen oefeningen
worden gehouden. Do heer Wngonoar
(CPN) achtte aan het verblijf in Wcst-
Duitsland vele bezwaren verbonden. Do
kostwinnersvergoeding noemdo hij on
voldoende, Hij diende 3 moties in:
lo. dot de dienstplichtigen niot langer
dan 30 dagen in werkelijke dienst
hvorden gehouden en do herhalings
oefeningen binnen de grenzen werden
gohouden; 2e. de .opgeroepen dienst
plichtigen tenminste 80 pot. van hun
locn te doen uitkeren; en 3e. oproe
ping van niet meer dan 1 dienstplich
tige uit hetzelfde gezin.
Minister Stof antwoordde dat eloohts
in zeer bepaalde omstandigheden Ne
derlandse troepen crp Zondag zullen
oefenen. Hij wees 'de 3 metios af, die
allo werdon verworpen met 63 tegen
7 stemmen (CPN). Hot wetsontwerp
word goedgekeurd met 61 tegen 7
stemmen (togen: CPN, afwezig: SGP)
Financiën en Economie
Vergroting van
de Engelse voedselproductie
Do Britse minister voor de Landbouw
sir Thomas Dugdalo, heeft Donderdag
in het Lagerhuis meegedeeld, dat de
Britso boeren voor hun oogsten van
1953 39 millioen pond sterling meer
zullen ontvangen. Dit zal geschieden
als onderdeel van een plan tot vergro
ting van de Engelse voedselproductie.
Do boeren zullen een deel van dit be
drag ontvangen doordat hun zal wor
den toegestaan meer voor hun pro
ducten te berekenen. Het overige deel
zullen zij ontvangen door middel van
subsidies van de regering.
Maandag valt besluit
inzake Westerling
Het besluit is gevallen dat de Am
sterdamse rechtbank Maandagmiddag in
Raadkamer zal beslissen of Westerling
alsnog in voorlopige hechteuls zal ge
nomen worden.
Naar bekend willigde de rechter
commissaris, mr. J. Knottenbelt, het
verzoek van het Openbaar Ministerie
om Westerlingtijdens het door het
O.M. in te stellen gerechtelijk voor
onderzoek in voorlopige hechtenis te
laten nemen niet in en werd do ex-
KNlL-kapitein de vorige week na ver
hoord to-zijn weer in vrijheid gesteld.
Tegen deze beslissing tekende het
O.M. hoger beroep aan, dat thans door
de rechtbank, onder presidium van mr.
B. de Gaay Fortman, in raadkamer zal
worden behandeld. Of de rechtbank
Maandagmiddag reeds meteen een be
slissing zal nemen, dan wel de uit
spraak op een andere datum zal be
palen is van te voren niet bekend.
Ingezonden Mededeling
Sproeten? SPRUTOL
Bij weerbarstigeSprutol-Sterk
KUNST
Elisabeth Schumann f
De beroemdo liederenzangeree Elisa
beth Schumann is Woensdagavond na
een ziekte van enige weken in New
York overleden. Zij was zestig jaar.
Het prachtige voorjaarsweer, dat in korte tijd de vruchtbomen hun
bloesempracht ten toon heeft doen spreiden, schenkt de huisvrouwen
volop gelegenheid de voorjaarsschoonmaak buitenshuis te verrichten.
Een gecombineerd bloesem- en schoonmaaktafereeltje in de omgeving
van Goes.
RECHTZAKEN
Jongeman vermoorde zijn
meisje
Vijf jaar gevangenisstraf heeft de
officier van justitie, mr. W. B. J.
Aberson, gecist togen do 22-jarige H
K. G. do Werd uit Amsterdam, du
voer de Amsterdamse Rechtbank terecht
in de polder Kltakeriand onder Redding voor Tien Gemeten
Nieuwe Tonge op Goeree-Overflak-
Elisabeth Schumann was vooral ge- kee zijn verscheidene malen bevers Er is electrisch licht
liederen van Schubert eu Mozart, in gesignaleerd. Deze voor de dijken
liefd om haar vertolkingen van de en bermen zeer schadelijke dieren Het eiland Tiengemeten, waar zich
salons of kleine zalen. Haar vertol- zijn voor Goeree-Overflakkee ge- tien boerderijen bevinden en dat 175 fltl^d wegens moord, subs doodsleg.
kingen van rollen in opera's van Mo- heel onbekend. Het is in samenwer- inwoners heeft, wordt aangesloten aan erdachte^ die een U-tal maanden
zart on Richard Strauss waren wereld- king met de polderopzichter gelakt het electrisch net van de centrale to ua\ m0t mei6J°
beroemd. Zij was een directe afstam- enkele exemplaren onschadelijk te Dordrecht. De ingebruikneming zal he- 'j6' a Qür °P £VCDd
melingo van Henrietta Sontag, een van maken, doch ook zijn al enkele nes- donmiddag met enige plechtigheid go- van 0 aa ,na cen ezoc aan
Duitsland, grote sopranos. ten met jongen gevonden. achieden. oud"1'Jkce w"'"f 'D oea
v tusson do Sarphatickade en Aohter
Oosteinde „opzettelijk met kraoht en
NEDERLAND EN ORANJE VOOR TWEE EEUWEN moge ons enigszins verwonderen als Soweld oen aantal steken en 6ncdcn
daar geschreven wordt „dat zij1 ho- mo* ee° mefl *a hals, rug cn nek,
kerk, wanneer zij duidelijk willen m<|[en g^cgd had, do verkering te
Nieuwerkerk en Ouwerkerk kenden hun ware maken het kwaad dat hun wethou- zdl.en t6rbreken- °p de bewuste avond
„Oranjeklanten"
(Van een bijzondere medewerker)
Ruim twee eeuwen geleden was
het een tijd van troebelen in ons
land. De weerslag daarvan drong
zelfs door tot onze geïoleerde eilan
den. Het volk was daardoor gesplitst
in twee delen, ml. de Patriotten en
Prinsgezinden. De eersten waren de
tegenstanders van het stadhouder
schap door de Oranje's over onze
gewesten en van de vriendschap met
Engeland, welke, sinds stadhouder
Willem IH koning van Engeland
was, vast en onverbrekelijk was ge
worden.
De revolutie van 1747, welke men
zedde dat door het buitenland werd'
gesteund^ die zou hebben moeten
dienen om de regenten-regering om
ver te werpen en de burgerlijke re
gering tot stand te brengen, was
Op 30 April gaan de vlaggen
weer uit. Met Koninginnedag
schaart het Nederlandse volk zich
dichter om de troon van Oranje,
In vole vrijheid mag ons volk die
dag weer gedenken. Zo is het al
tijd niet geweest, ook in onze
streek niet. In nevenstaand ar
tikel wordt een beeld geschetst
van de toestanden op Schouwen-
Duiveland, die als elders werden
beheerst door d>e tegenstelling
tussen Patriotten en Prinsgezin
den.
ders brouwen, als zj} zeggen „heb- wiIde h6t meisie aan baar
bende bet helse vuur van tweespalt ™?oe,i.nB 8?™» ™"JrdcJor. ™da°bto
aangestookt" en dergelijke fraaie
uitdrukkingen meer.
Hieruit blijkt hoe groot de haat
van de dorpsbewoners was, niet di
rect tegen de regenten, maar meer
tegen' de kuiperijen die bedoeld wa
ren het gezag der Oranje's te onder
mijnen. Zij hadden de vrede lief en
feioh „dermate opwend, dat hij allee
voer zija ogen zag rollen", zoals hij
verklaarde.
Na het ongeval bracht de jengeman
zichzelf enige steken toe aan berst
cn polsen en spreng vervolgens in da
Amstel, waaruit hij nog juist bijtijds
docr do Waterpolitie werd gered. Daar-
verzetten zich tegen, de naar hm r68'.1^ "J?8.6 ,iid ™2>>aaS?
mening onverantwoordelijke daden dcn ,n. h,!t H™8 VTW> Bawaru2 to
en wensten langs een geordende »a Vught .De ofW
weg te komen tot opheffing van de vamiaIdda °°S. dat cp het moment
bestaande wanverhouding. vaI! .dra0 aaf'"S- do mMder Tan, he'
meisje op sterven lag en even later
Bovenal werd hier duidelijk hun ls G>'crkdcn' u:tsPrMk CP 7 Mai
grote verknochtheid aan het Huis
van Oranje, daar zij, niettegen
staande alle aantijgingen, de Prins
oranje versierd! en riepen zelfs hieven erkennen als de hoogste ge-
„Oranje boven". Dit kostte hen enige zagsdrager, een mening die echter
dagen van hm vrijheid daar zij op- iater bleek niet geheel juist te zijn.
mislukt. Wel hadden de regenten £esk>tei1 werden in het Steen. Daar-
niet helemaal de moed om te han- na werden zg veroordeeld om op De ondertekenaars dezer reques-
delen tegen de volkswil, maar toch blote bun Techteis ten Z<J? b« ^ame bekend en, waren
werden de belde partijen op dm bldden> Waaram
duur scherper onderscheiden, zon- zy_ 0 voldeden,
der dat zij een afgerond volksdeel
Proberen blijft begeren!
Huizen stortten in
te Menton
Tien doden
In Menton (bij Nice) zijn tien per-
Deens deskundige vertelde gruwelijke bijzonderheden
van zijn vondst
Handen der slachtoffers waren op de rug vastgebonden
Mot het voorgewende doel van
zelfbeveiliging tegen buitenlandse
Bij de voortzetting van het horen der
getuigen inzake dc moord op de Poolse
officieren en gelecrdea in de bossen
van Katyn, heeft verder hot woord
gë'voerd de Deense"deskundige d*. Tram3
•en, die mededeelde, dat hij in 1943
opdracht kreeg van hot Deense minis
terie van Buitenlandse Zaken zich te
voegen bij de internationale commis-
sio, dio con onderzoek naar de ontdek
king der Duitsers had ingesteld.
Hij kende, door internationaal we
tenschappelijk contact, vorsoheidene le
den der commissie, onder meer do
Zwitserse professor in de geneeskunde
dr. Franz Naville, woonachtig te Ge
oève.
De getuige beschreef tot in bijzon
derheden do resultaten van het door
hem cn zijn mede-commissioleden inge-
stcldo onderzoek. Er waren in totaal
ongeveer acht honderd lijken onder
zocht. De handen van vrijwel alle stof
felijke overschotten waren met tonw op
de rug gebonden. In sommige geval
len waren do handon mot riemon cn In
twee met ijzerdraad gebonden geweest.
Op de lijken werden overjnsson 'of
leren jassen aangetroffen. Do gedoden
waren klaarblijkelijk warm goklcodgo-
wecst. Vele lijken hadden, daar zij
bedekt woron geweest door andoro stof-
felijko ovorschotten en tonnen zand, het
aanzien van mammi's gehad.
Do leden der internationale commis
sie van onderzoek waren vrij geweest
in do kenzo van de te onderzoeken lij
ken. Do Duitsers hadden administra
tief personeel en alle instrumenten,
voor hot verrichton van lijkopeningen
beschikbaar gestold.
Do door dr. Tramsen aangetroffen
documenten, die hij de commissie liet
zien, waren Januari en April 1940 ge*
datoerd. Er bevond zich een lijst on
der met de geboortedata en rangen
van Poolse artillerie-officieren.
personen. Bezien we de namen dan
a vouw.ucca Intussen werd het op de dorpen treffen we daarau nog voorkomende
verteeenwoordieden en, ondaT alle °°k Tum°erig en' wel nader te Brou- familie's daar ter plaatse of in de gonen om hot "lo'ven gekomen, doordat
klassen van het volk waren de aan- wershaven, Zonnemaire en Drei- naaste omgeving aan, die toen de ongeveer 20 huizen zijn ingestort. De
haneers van de beide Bronnen ver- schor" ZeUs de schout vaQ Zonae- z«de van de Prins openlijk kozen en ingtortingeo zijn het gevolg van de
cni-oid rv voïven hei maire moest vluchten naar Zierik- niet vatbaar waren, voor de geest overstroming van drie rivieren, ver-
sterkst vertegenwoordigd onder het zee om te teSe>1 het der revoluüe. Voor Nieuwerkerk oorzoakt door do aanhondendo regen-
gewone valk. woedende volk. Wel verzochten de werd o.a. getekend door Jacob de val. Op verschillende plaatsen 6tond
na Pai.. iiQr, j, v. Staten aan Zierikzee het verbod om Bruine, Adriaan de Vin, Claas Bom, het overstromingswator anderhalve me-
Oranje te dragen in te trekken, doch Thomas van Vesten (Westen?), Ja- ter hoog.
en heten geen middel ongebruikt om de mackt dfr gemeenten was toen cob Marinus Nikerk, WUiem Otten, Ongeveer 200 perzonen z^n goêvac-
rvOr vrrjir ir, Vttir, rwrarfïwrr rTzvmv, aanmerkelijk verschillend van die m Jan van der Male, Cornells van der oord; oen huis op een heuvel stortte
ook het volk in hun mening te deen dagen en faet stadsb€stuur Have en Johannis Overbeeke. Voor omloog.
zich aan het eens genomen basluit Ouwerkerk: Jacob en Pieter Ja- Hot Amerikaanse oorlogsschip „Ste
en trok zich van de Staten niets aan. cobsse Kooijman, Dirk Boogerd, phon Topper" heeft een vrouw gored,
Was het in het Schouwse deel van Abraham Vijverberg, drie personen dio ongeveer 300 motor zeowaarts af-
het eiland in alle dorpen oproer- van de familie Heule, Matthijs Hen- gedreven was,
mogendheden werden weerbaar- ach;tig, geheel anders ging het toe drikse, Adriaan Jacobsse van Oost, Men neemt aan, dat nog tien perso-
heidsgenootschappen opgericht op in Duiveland. Evenmin als elders Willem Janse Timmerman en Izak non vermist wordon. Elf mensen raak-
vele plaatsen, zo ook in Zierikzee, was men daar tevreden met het be- Lievense Boeye. ton gewoncL
welk laatste korps zelfs naax Utrecht staande regiem. De familieregering
werd door velen gelaakt en dat va-
gmg om daar het regentschap <her der en zoon_ oom en nee£ op de kus.
stad te steunen. sens zaten, was niet naar de zin van
Nadat z« waren weergekeerd tet volk. fmes wat in hen was kwam
werd te Zierikzee een feestmaal aan- djf*egen verzet en mogekjk was
gericht waar de korpsleden aanza- n0/ wal^avfrd de be'
♦on mot rtm vnorrio+na+lT oio, staande „WET" of wethouders geen
ten met de magistraten en waar alsi onverl>eterlijke patriotten waren ge- Do 83-jarigo boiaardier van hot ca- do cariUonbespoling. Nadat ik echter
U&BteurSfLn LteS wlsCdSr de familie-regering al 'ülon op hot Koninklijk Paloiz op do bij do geboorte van Prinsen Jul,an.
SfnrTn t A J!? een sinds eeuwen bestaande ge- Dom> J' Vineont, zal Maandagmiddag oen speciale bespeling had gogovcn en
woonte was geworden en bestuurs- a-»- Mi" laata'a a»ncort Op 1 de zomeravood-, de Paas- cn Kenrt-
u-aagd werd' om toch do vriend- functie3 bepaai<ie kringen ver- Maart 1300 «nnvaarddo do heer Vin- bcspelingon had ingovoerd word do bo-
-chap met de Franse koning te wil- Cont Amstcrdammor van goboorto langstelling steeds groter. Bij het ver
en bestendigen. zijn functie als koninklijk bcioar- gaan van do „Titanio" gaf ik eon
dior, dio hij na, na 52 jaar, neor gaat spccialo bespeling mot hot door dezo
loggen. ramp bokend geworden „Nader mijn
Met dit Duivelandse deel Wordt Voordat hij hot carillon op hot Pa- 'God tot u". zo vertelde do heer Vin
gen! zich tooien met Oranjekokardes hier in hoofdzaak bedoeld Nieuwer- lois ging bespelen, had hij reeds tweo cont aan eon verslaggever,
of linten, doch dit werd bij publieke kerk en Ouwerkerk. De gemeente- jnar hot klokkonspol op do toren van Hooveel bespelingen hij in dozo 52
aankondiging door het stadsbestuur naren dezer dorpen erkenden de do Zuidorkerk bespeeld. Do toenma- jaar heeft gegeven? Volgons zijn glo-
op 13 November 1786 verboden en stadhouder als het wettig gezag, ligo organist daarvan, Pompor, was de balo berekening 3.900. Niot minder dan
nog wel op straffe van verbannen te welke macht door de wethouders leermeester van Vincent on hij maakto 204 treden moost Vincent telkenmale
worden. werd tegen gestaan. De burgers dier zijn locrling or indortijd op attent, dat beklimmen, om in zijn kamertje op do
Boeren trokken naar Zierikreo dorpen, verzochten dan ook ieder do botrekking van beiaardier bij het toron te komon. Lator kwam or con
op zich zelf aan Zijne Doorluchtig- Koninklijk Paleis vacant was. Eon half lift, dat scheelde 100 tredon, do laat-
Enige boeren trokken zich daar heid de Prins van Oranje per re- janr werd Vineont op proof aango- sto otoppo nnor zijn hogo positie gaat
echter weinig van aan en vertoon- quest om van die wethouders verlost stold, doch voordat do tonnijn vor- altijd nog via oen trap. Ook gednren-
d'en zich op Donderdag 16 November te worden. stroken was, had hij roods zijn vasto do do bezettingsjaren hooft do boiaar-
in de herberg „De drie Morianen" De eigenaardigheid van het taal- aanstolling gokrogon. „Toon ik begon dior rijn post niet verlaten,
op d!e hoek Dam-Melkmarkt, met gebruik van die dagen in het request was or zeer weinig belangstelling voor
52 jaar op de hoogste post
Zij die nog een weinig Oranje
gloed in zich hadden traden daarna
f poedig uit deze genootschap en gin>-
deelcL
Bevolking contra wethouders
