f
J
Gestadig levensrhytme niet doorbroken
door opvallende gebeurtenissen
Overdenking
SCHOU WEN-DUIVEL AND IN 1950
Feitentrits van een jaar eilandelijk leven
Geen markant jaar voor Schouwen-Duiveland. Dat is de eindconclusie
wanneer men de verschillende gebeurtenissen uit 1950 de revue laat
passeren. De krantenkoppen waren zelden aan Schouwen-Duiveland ge
wijd. Dit impliceert dat grote rampen ons bespaard bleven, het betekent
echter ook dat opvallende dingen in andere zin uitbleven. Het was een
rustig jaar. liet eiland lag als een oase van rust temidden van een naar
vrede en rust snakkende wereld en inzoverre mag er dankbaarheid
bestaan. Alleen de rust kan te „rustig" zijn. Men kan zich niet aan de
indruk onttrekken, dat andere delen der provincie ons voorginggen met
allerlei initiatieven en plannen en ook met de realisering daarvan. Vele
plannen konden door allerlei oorzaken hier hun beslag nog niet krygen,
als de stichting van een B.L.O.-school, het inrichten van een zeilers
kwartier te Zierikzee, de oprichting van een burgerschool, de aanschaf
van een zwingelturbine te Dreischor, e.d.
„Eilandelijk initiatief gevraagd" was de titel van één der hoofdartikels
die wij in de loop van het jaar schreven. Deze noodzaak bestaat nog
steeds. Wij zijn niet blind voor de vele goede dingen die er waren, maar
in het algemeen moeten autoriteiten en bevolking met nog meer ver
beeldingskracht werken aan het omhoogstoten van de levensgemeenschap
op Schouwen-Duiveland. Het zij hier gezegd, er waren ook invloeden
die de concretisering van plannen moeilijk maakten. De gemeentebe
sturen kunnen tegen het corrigerend potlood van G.S. niet opwerken,
maar daarnaast en daarboven kan nog veel geschieden door particulier
initiatief, waarvan vooral In de Westhoek dikwijls op succesvolle wijze
sprake was.
Een grandioos feit in Augustus
was het Koninklijk bezoek, dat ge
paard ging met een enthousiasme en
een opgewektheid die zeldzaam zijn
voor het bedachtzame volk van ons
eiland. Het bezoèk duurde slechts
kort en gold Duiveland en Zierik
zee. De zegetocht werd door do ge-
Weegbrugvereniging „Burgfcsluis"
in gebruik gesteld. De gemeenteraad
te Nieuwerkerk besloot tot de bouw
van een verenigingsgebouw. Eea
Zierikzees meisje sprak voor de
radio over haar stad en een da
mescomité bood de familie Doele-
man een geschenk aan als blijk van
waardering voor de actie „koek
trommel". Tegelijkertijd ontbrand
de te Zierikzee de strijd om de
Godskamers. Een eind October te
Sercoskerke gehouden Groene Kruis
aan. De intimiteit in een streek
als de onze vormt nu eenmaal een
bazar werd een enorm succes. Voorname factor. Terugziende op
Noordgouwe en Brouwershaven or- het afgelopen jaar kan er hoop be-
ganiseerden bazars en de geiefor-
meerde gemeente te Oost er land
kreeg centrale verwarming. Een
ontploffende mijn te Bruinisse knal
de de Octobermaand uit.
leend als Ontvanger-Griffier. „Con afrekening de éne penning; óók rij
A more" te Noordgouwe vierde haar die pas laat in de middag (,..ter
40-jarig jubileum en Kerkwerve elfder ure") waren aangekomen,
kroeg een nieuw gemeentewapen. Allen diezelfde éne penning. Hoe
Natuurlijk is er nog meer gebeurd bestaat dat? Dat is niet zelf ver-
op Schouwen-Duiveland. Onze chro- diend: nee» dat is genade-loon.
nologische optelsom geeft een re- Oudejaarsavond zegt ons: de af-
lais van de voornaamste feiten. Zo rekeninngsure is vlakbij. En nie-
reilde en zeilde het eiland ln 1950. mand onzer kan beweren, dat hij
De aard der gebeurtenissen toont of zij niet geroepen zou rijin door
een opgewekt gemeenschapsleven God. Allen rijn we geroepen door
de prediking, door uw bijbellezen,'
door dat sterfgeval in uw familie»
door het lezen van deze meditatie
allen geroepen! Hebt gij geluisterd
naar 's Heren roepstem en rijt ge
al tot Hem gekomen? 'tls Kerst
feest geweest: God is in Jezus
Christus ook voor u gekomen, Hij
wil ook uw Zaligmaker rijn.
Wie Hem (nog?) niet gelooft als
Heiland en volkomen Zaligmaker en
Verlosser» die zal zélf het verdiende
loon op rijn leven moeten dragen:
de eeuwige toom van Gods recht
vaardig oordeel in de verdoemenis.
Maar wie tot Hém gevlucht is
met zijn zondige, verloren leven
en tot Hem de toevlucht neemt
-met rijn schuldbelijdenis over 1950,
die mens mag geloven, dat Jezus
Christus zich gebogen heeft onder
de toom Gods en het oordeel ge
staan op de onbekende toekomst.
Als ieder zich wijdt aan de hem op
gedragen taak, kunnen en mogen
wij de uitslag overgeven in een
rmstig vertrouwen. Moge dit alle
inwoners van het eiland in 1951
deelachtig worden.
DE AFREKENING
,.Als het nu avond geworden
was zei de heer van de wijn
gaard tot zijn rentmeester:
roep de arbeiders en geef
hun het loon" (Matth. 20:8) dragen heeft als Borg en Middelaar.
Gezien in het grote wereldverband
begon de „trits der kleine dingen"
maar van groot belang vooral voor
betrokkenen, met een victorie van
jcLe rode haan, die kraaide in een op
slagplaats van de firma Timmerman
vallenen in de oorlog 1940-45.
Haamstede kreeg een nieuw gefor
meerd Verenigingsgebouw en te
Zierikzee werd in Mei een zeer
geslaagde bazar gehouden ten bate
van de stichting Kinderherstellings-
oiukp»""-'
Verbeek te Zierikzee op 9 Januari oorden en Vakantiekolonies. In
Aan de uitbouw van de burgerver- Juni werden te Zijpe nieuwe zink-
dedigiog werd gewerkt, zonder al stukken aangebracht voor de oever-
te grote medewerking van de bur- defensie. De maand gaf vertier te
gerlijke instanties. Groepen van de Zierikzee door de landdag van de
Nationale Reserve werden opgericht Chr. Vrouwenbond gewest Zeeland,
to Bruinisse en Renesse. De r-estau- welk muisje een staartje kreag door
ratio van de Ger. Kerk te Anna- een heftige discussie inzake het
Jacobapolcler werd voltooid (15 vervoer van en naar Schomven-
Januari). Sint Philipsland noteerde Duiveland1. Een knap stuk werk
in dezelfde tijd een minder prettige Vormde de voltooiing van een grooit
gebeurtenis: vreemd optreden van gedeelte kademuur te Zierikzee. De
de gemeente-ontvanger, waardoor gereformeerde kerk te Oosterland
de gemeente prompt noodlijdend toeeg een nieuw pijporgel,
werd. Te Brouwereteven kwam de Zonnemaire kr borstbeeid
fruitteelt m dezelfde maand aan
bod, door aanleg van een boom
gaard door de heer Bolkenbaas. In
verschillende gemeenteraden werd
zJwaar .gediscussieerd over het voor-
stel-Dreisöhor inzake de Waterlei
ding Maatschappij „Schouwen-Dui-
-*- in
Profesor Zeeman
De zomer verlokte velen op reis
•te gaan, ook de ouden van dagend
die van vrijwel alle dorpen hun
bustrips naar elders maakten. On
dertussen stond de activiteit op
hele verdere provincie voortgezet en Een „vuilniskwestie"
eindigde te Yerseke.
Begm^tember tuurden velen* 00 Novembermaand begon goed
(helaasrevèrgeefs )lde foemel af ltlaar ,™or de Zlank2ees6 P^v'uders die
'de eventuele komst van de ballons k™ m gebruik
die deelnamen aan de Coupe d'Am- 'e ^dej>eurs. Een vre-
sterdam. Waar o, het weer was sell)k -omgeluk op de Oosterscheide
Oudejaarsavond is de avond van
vele dingen: oliebollen en borrels,
herinneringen en mijmeringen, kerk
gang en huiselijke gezel.ig'heid. Maar
vooral de avond van de afrekening,
de balans.
In de gelijkenis» waarin de tekst
dezer overdenking staat, krijgen de
arbeiders, die per dag gehuurd zijn,-
's avonds hun loon uitbetaald. Ja,
zo, is het ook op de Oudejaars
avond: een jaar is voorbij en woirdt
afgesloten en de 'balans wordt op
gemaakt. En zo wijst deze avond
heen naar de grote eindafrekening,
die komt die komende is!
Welk loon zullen wij dan krijV
gen, als de Here God met ons
komt afrekenen? Wat hebben wij
verdiend? Och, laten we nou maar
eens geen onderscheid gaan maken
•.tussen kerkgangers en onkerkelij-
kem, tussen zieken en gezonden,
tussen ouderen en jongeren, tussen
'mensen met eelthanden en met een
wit boord om: wanneer wij wie
we idan ook rijn geroepen wor
den om af te rekenen, dan is 'uw
en mijn loonzakje leeg. Neen, toch
niet; er rit een briefje in» waarop
veland (omzettae van de N.V. ta het bouwfromt niet stil. Talrijke Siui- slight. Het'sWle'en hët jjoótl 'r°k f^adht. Sijhevig storm- staat: „verdiend dedo'edfcieie zon^
- - -•-* zen werden gebouwd. Te Zierikzee ön de ballons stuurden de nne* kaPsei*de s.ee^sdup onder dige mens heeft de aeuwioe vo-*_
de -Westhoek, waar het bakkersbe
drijf van de heer Capelle tot de
grond toe afbrandde. Niet louter
als brandmelder was er kort tevo
ren Ln de kerktoren te Haamstede
een nieuwe lutdklok gehangen.
Gesprek over de Waterleiding-
Maatschappij
diige mens heeft de eeuwige ver
lorenheid verdiend''.
Geef hem het loon: dat is het
bedrijf op publiekrechtelijke basis) zen werden gebouwd, ie zuerikzee m de ballons stuurden de poes.1 ^scanp onoer
27 Januari trok de rode haan naar werd, 29 Juni de Poortersbazar «e- Van belang was de duikproef van twea sdÜpp*i?:
opend, die een uitermate gunstig de onderzeeboot Zwaardvis" in de e1 leven kwamen. De o
verloop had'. Te Dreischor werd Oostersehelde bij Zierikzee. Ook ?at"ur toleef overvloedig aan water loon, dat de mens verdiend: heeft
een nieuw postkantoor geopend. Oosterland kreeg een nieuw post- deze maand; een omstandigfie.d Maar ffeSc!hiedt het grote won-
Een gebeurtenis van be.ang vorm- fcantoor en Noordgouwe was blij waarvan vooral de landbouw veel ider (lees de igelijkenjs Matlheus 20)
«•c» puvj MitttmcHJö cyj)
u p j «iwiiwn/i nwiuguumo wcio ""•J ""-last oncLervCüidDe R.T.M. nam allem die inehöo'rH (hébben naar de
Me de aanbieding van een bon,tbee.d „et cen gerestaureerde ..Coeyenj». cen Jljeuwe trej]n ^ruik en de ^TlijaeZdS m
van. wijlen professor Zeeman ami Brouwershaven ging me de e.epa.m ereforme6ri;e kerk te Haamstede getom® zita in de SaSd dte
'de gemeente Zomnemaire. Ter gele- strijken in een ei landelijke brand- „herdacht het mn-inri» wtoon n;_ 1 - wijn^aara, aie
igenheiid van het 55-jarig bestaan
van „Apollo" te Brouwershaven
[werd een muziekfeest georganiseerd jnenn te testen en op te voeren.
Vrijwilligers uit Zeeland waren bijl-
Februari begon met het eerste
mstTum van de Z.V.U., die ook op een e0n kainp d)C Nationale 5AUWl" 4CCa1, WC1U 5cvieru ter ne Weei
Schouwen-Duivelandhaar zegenrijk Rcserve lfi Ha^stede. Te gelegenheid van het vijftig-jarig stemmtn
werk verrich e. De C.ir. wershaven werd rnet vennieilvvd bestaan van de N.V. „Zeelandia", van criti(
cultureel
UVIViiteTUll HUl'UJ 11V V'VlllJJVUVVU
Gem. Zangvereniging V.Z.O.S. e schoolgebouw van de O.L. School in
Oosterland bestond 40 jaar en e genomen, terwijl eind Juli
Bruinisse kreeg men begin Februari
(weer wat h.oop» door mosselexport
naar Frankrijk. In de culturele sec
tor viel nog een belangrijk jubileum
he1 100-jarig bestaan van het Lees
gezelschap. „Tot Nut en Bescha
ving" te Dreischor (5 Februari)
Ce C.J.M.V. „Samuel" te Zierikzee
vierde haar 60-jarig bestaan (7
Februari). De folklore kreeg het
volle pond door opgewekte Strao-
feesten in de Westhoek. Teneinde
de Commissaris der Koningin het
nieuwe Groene Kruisgebouw te
Noordwelle officieel opende. De
totstandkoming van dit .gebouw
vormt een prachtig staal van
Schouwse ondernemingsgeest.
,vGezond maar arm", wellicht is
dit een passende kwalificatie van
de tosstand op Schouwen-Duiveland
in 1950. Vandaar de vele bazars.
Te Zierikzee vermeldden wij reeds
maar ook te Renesse werd er een
k9ijUl 11U lUltJ WiJUlgö
wegwedstrijd die ten dbel had ,herdacht, hf' 100-jarig bestaan. Di- EUan krijgen op de avond van de
weerweasinjo, aie len ooei naa verse plagen organiseerden win-
paraatheid van de brandweerman- itieiwei(en- Medio. December nam de
Zierikzeese raad het besluit de Ron-
Een groot feest werd gevierd ter ide Weel voor vuilstprting te be-
,rorr0„i.o;^ i men, een besluit, dat een storm
critiek uitlokte. De Zierilkzeese
die het predikaat „Koninklijke" padvirdsters vierden hun le lus-
verwierf. Het was feitelijk een feest trum na de bevrijding en op de
in besloten kring, maar *toch ook Decemher-vergaderinig van het Wa-
weer niet, want een zoete koekjes- terscihapi Schouwen werd de heer
regen daalde neer op de hoofden jP. A. G. van Dijk eervol ontslag ver-
van de Zierikzeese burgerij en zie
ken, ouden van dagen en school-
kinderen werden rijkelijk getrac-
teerd. Het was een feest om nimmer
te vergeten, dat treffend de verbon
denheid van de Koninklijke Zeelan- ry
dia N.V. en de bevolking demon- /7133V CCTl pV3d.lJC
Voor die mens, die door de Heilige
'Geest heeft leren „geloven", de ge
lovige dus, zal de ure der afreke
ning straks zijn de ingang in het
eeuwig zalig Leven. Uit vrije ge
nade. Geloofd rij Jezus Christus in
eeuwigheidAmen.
Niet of deels beschermde
vogels
(Bepaald is, dat in het gehele Rijk
niet zullen behoren tot de be
schermde vogels ln de zin der Vo-
gelwiet 1936:
a. (Gedurende het tijdvak van 1
Januari 1951 tot en met 81 De
cember 1952: de schollevaar,
de mantelmeeuw, de houtduif,
de boute kraai, de ekster, de
Vlaamse gaai, de roek, de kauw;
b- gedurende de tijdvakken van
1 Januari to»t en met 15 April
,1951, van 15 Juli 1951 to«t en
met 15 April 1952, alsmede van
15 Juli tot en met 31 December
1952: de zilvermeeuw', de kok-
iOf kapmeeuw1;
c. gedurende de tijdvakken van
1 September tot en met 31
December 1951, alsmede van 1
September tot en met 31 De
cember 1952: de blauwe reiger;
•d. gedurende de tijdvakken van
15 Juni tot en met 30 Novemj-
ber 1951, alsmede van 15 Juni
tot en met 30 November 195$:
de spreeuw.
Ingezonden mededeling
het probleem der organisatorische ten bate van de Ned.
1f ....(..lA.rl.VnDvarJl.llt
opzet van het waterleidingbedrijf
nader te belichten, sprak prof.
Krul over het voorstel-Dreischor.
'I Het Kolenfonds te Oosterland be
stond 60 jaar (20 Februari) en in
Maart werd het modehuis „De Nij
verheid" na grondige verbouwing
heropend. Op 8 Maart werd door
v het Rode Kruis een rampendepöt
ingericht. Dreischor bleek een ge
zond land, want de heer Kip werd
99 jaar. Een opwekkend feit, ge
volgd door de nieuwe organisato
rische vorm waarin „Kunst en Eer"
te Zierikzee werd gegoten. Het mu-
ziekgezelschap werd eigendom"
f van .de burgerij. De nieuwe kleu
terschool te Nieuwerkerk werd ge
opend (27 Maart) en de volgende
dag werd de eerste plaat gelegd
voor de bouw van een nieuwe gas
houder te Zierikzee.
r Herstel kademuren Zierikzee
Begin April vierde de Coöpera
tieve Boerenleenbank te Haamstede
haar 40-jarig jubileum. In dezelfde
maand begon de schooltandartsen
dienst zijn werk op het eiland. Te
Bruinisse werd een nieuw schoolge-
"bouw van de „School met de Bijbel"
'in gebruik genomen en te Drei
schor een nieuwe kleuterschool.
Het Kruis van Verdienste 1940-1945
werd aan een vijftal inwoners van
Zierikzee uitgereikt. Opgewekte
konimginnefeesten besloten deApril-
maand. In Mei werden vier dap
pere inwoners van Bruinisse ge
decoreerd door de Kon. Z.H. Red
ding Maatschappij. De ernstige noot
vormde de herdenking v«n de ge-
Herv. Kerk. De lang verbeide Poor-
tersdagien te Zierikzee werden in
Augustus gehouden. Het leek in de
oude stad weer een beetje op de
Eeuwfeesten. Een grandioos succes
werd het niet, maar er kwam toch
'Leven in de zo. stille zomerbrou-
werij.- Vochtig en warm was de
natuur. Het echte vaeantieweer wil
de maar niet komen en felle regens
belemmerden de oogst^werkzaamhe
den. Todh was er een druk vreem
delingenverkeer. vooral in de West
hoek. De dorpen in de Westhoek
handhaafden hun reputatie en zeer
velen tegen naar Schouwen's punt
ter ontspanning van de zenuwen.
streerde.
Minder prettig waren een cycloon
te Oosterland en de lage uienprijzen
waarover de te ers je.emieeidcn.
Zeeuwse dagen te Gent
In October sprak de Zierikzeese
Taad zich in beginsel uit voor het
stichten van een centrale slacht
plaats. Begin October werden te
bij een plaatje
Bloesemende bomen met daar
tussen een kerktoren. Het is een
liefelijk beeld uit de Lente van het
thans vervlogen jaar. De troosten
de regelmaat der seizoenen werd
niet verstoord door het wielend
Gent de Zeeuwse ^Itureïdagen wereldgebeuren. De mensen«er-
gehouden. Eelangrijk materiaal ook deeld in twee reusachtige kampen
van Schouwen- Dui vel and was aan- spraken harde woorden tegen el-
wezig op de tentoonstelling in het kaar. Soms grepen zij naar de wa-
Gentse paleis van Schone Kunsten, penen en de scherpe lucht van
Zierikzee werd opgeschrikt door Oiet
late uitblijven van een schooljon
gen, een zaak; die aanleiding gaf
tot een krantenartikel. Medio Oc
tober werd. de Fairbank van de
brand vulde de atmosfeer. Het kra
kend geluid van knetterende wa
pens was als een hels concert vol
dissonanten van de haat. Maar de
regen viel neer en drenkte de
aardede wind kwam aansuizen
en dreef de tere voorjaarswolken
voor zich uit. De zon schonk haar
warmte en haar kracht naar de
aarde en allerwege kwam het won
der openbaar van het ontluikende
leven. Zie de seizQQUfty^jiamen
geen einde. De, &<&Mjga}krachten
W - inlfffii%atïiuijrweTitienmdQQ%oo%ij{
des-aard-
rijks", zij deden de bloesems uit
spruiten en trokken een waas van
het ijlste groen over de weerbar
stige aarde. Dat was ook een troos
tend teken in een jaar vol smart.
We mogen dat niet licht achten,
want de genade van het wisselend
beeld der seizoenen is groot.
En nu staat het nieuwe jaar voor
ons. Het kan wel niet anders of in
een nieuwe Lente, een nieuwe
openbaring van het leven.
Bloesemende bomen met
Schepping, door de onrust der tij
den, door de wirwar van mense-
„.wwmhag uumvn vun lijke onenigheid en twisten heen,
ons „veel heil en zegen" ligt be- daartussen een kerktoren. Twee tot aan de einder van het aards
sloten de bede om de troost van symbolen van het eeuwige in de bestel.
