X Droevige sociale toestanden onder naturellen oorzaak van onlusten BEWEGING DIPLOMATIE GORDIJNPLUCHE FOKKELMAN DE ZEEUWSE PLATTELANDSVROUWEN IN THOLEN EDEMAND WEK DE GAL IN UW LEVER OP Een Spinster Het kleurllngenvraag8tuk In Zuid-Afrika Ook het groeiend nationalisme begint een rol te spelen Generaal Smuts heeft ln een In terview verklaard, dht de Randse onlusten niets te maken hadden met partijpolitiek of met apartheid. „De regering zou haar plicht hebbed verzaakt, indien zij niet op 1 Mei jl stappen zou hebben ondernomen om publiek en eigendommen te be schermen", aldus zelde hij. De correspondent van het A.NP*' tekent hierbij nog het volgende aan; De directe oorzaken van relletjes als die van 1 Mei jl. zoeke men' vooralsnog in sociale richting. De IN DE In een bijna regelmatige opeen volging zyn de gebeurtenissen de laatste maanden elkaar opgevolgd, gebeurtenissen, die er niet toe heb ben bijgedragen de spanningen us- sen Oost en West te verminderen. Als steeds lokt echter ook hier de actie de reactie uit en als antwoord op de gemelde gebeurtenissen is er sprake van een verhoogde diploma tieke activiteit in het Westen, die ten doel heeft de bestaande proble men tot oplossing te brengen en een nieuwe politiek uit te stippelen voor de naaste toekomst. Daar is aller eerst het voorstel van de Franse minister Schuman, die verleden week met een werkelijk bewonde renswaardige moed mededeling deed van een plan, dat een oplossing kan bieden. Zowel de Franse als de Duitse staalindustriën zouden moe ten samensmelten- en onder een ge meenschappelijk beheer gesteld die nen te worden. Dit voorstel heeft uiteraard zeer de aandacht getrok ken. Zeer vele politieke figuren en ook persorganen hebben er het hun ne van gezegd en over het alge meen is de reactie niet ongunstig te noemen. Vooral de Amerikaanse pers klapt in de handen, de Engelsen zyn wat voorzichtiger, hoewel Attlee achter het plan bleek te staan. In Frankrijk is, behoudens de communisten, wel licht niemand tegen dan de Franse staalmagnaten, die begrijpen dat een dergelijk van opofferingsge zindheid getuigend plan, veren kan kosten. Uiteraard is er over een der gelijk plan het laatste woord nog niet gesproken. Het door Schuman bekend gemaakte plan heeft nog maar de waarde van een suggestie. Indien het plan ten uitvoer gelegd zou moeten worden, zijn er nog de- tailsgewyze besprekingen nodig. In het algemeen is dit plan zeker de moeite waard. Frankrijk is lange tijd huiverig geweest in zee te gaan met de Duitsers. Dat kan wel nie mand kwalyk nemen. Elseviers weekblad schreef onlangs de veel betekenende zin: „wij houden eigen lijk helemaal nog niet van Duitsers, maar wij weten ze nodig te hebben, wil de Europese samenwerking ooit een kans krijgen". Zo is het precies. Duitsland mag niet op het appèl ont breken. Om nu de vertragende en de ver lammende werking van de eeuwen oude controverse Frankrijk-Duits- land de nek te breken, is Schuman met zijn voorstel gekomen. De ge combineerde Frans-Duitse industrie kan worden aangewend ten nutte van Europa, kan (door de neutrale contróle) nooit in dienst gesteld worden van een herlevend Duits na tionalisme en het conglomeraat van krachten besloten in deze gecombi neerde industrie, is groot genoeg om te fungeren als afdwingende tegen hanger van combinaties in het Oos ten in de sfeer van het staal. Verder is dan de conferentie te Londen tussen de ministers van Buitenlandse Zaken van de V.S., En geland en Frankrijk het bewijs, dat allerwege het politieke Lente-offen sief is losgebroken. Het doel van deze conferentie is de divergerende politieke inzichten weer wat naar elkaar toe te buigen. Er zijn op ve lerlei punten verschillen van in zicht. Behoudens de brandpunten in de wereld: Duitsland, Midden- en Verre Oosten, zijn er nog allerlei nevenproblemen, waarmede de di plomaten worstelen. Eén daarvan is (vooral Engeland is hierover be ducht) de toenemende concurrentie van Duitsland en Japan op de we reldmarkt. Dat zit de Engelsen niet glad. Het specimen van het Engelse Labourregering zal moeten zijn: de werkloosheid buiten de deur te hou den. De eigenaaardlge figuur bestaat intussen nu maar, dat de Amerika nen Duitsland vol dollars stoppen, waarmede Washington direct de po litiek van Londen doorkruist. Intussen is er ook al meer bekend geworden ven de grote lijnen, waar- i rezlopon, Bo- wonlngtoestanden in de naturellen- agglomeraties op de „Rand" kwe ken broeiplaatsen van criminaliteit. Het zal miilioenen ponden en jaren "werk kosten, eer deze toestanden tot het verleden zullen behoren. In de laatste tijd is in het bijzonder het verschijnsel van „hooliganism" op de Rand1 naar voren getreden, en* niet alleen onder naturellen. De' hooligans" nu schijnen de directe' oorzaak van de pnlusten te zijn geweest. De naturel Is nieuwsgierig en vóór hij het weet, is hij in een rel betrokken. Stam- of ras-bewustzijn Een tweede aspect van groeien de onrust pnder do naturellen is1 nationalisme. In het bijzonder on der d'e Intellectuele naturellen is dit in opkomst. Dit nationalisme ia pas in zijn beginstadium, waarbij" niet uit het oog mag wprden ver loren, dat het in eerste aanleg een' stam- of rasbewustzijn is. Ook niet- -bianken hebben hun „apartheid". Een kleurling uit Kaapstad acht zich verre verheven boven die van St. Helena. De afstammeling van' een kapitein van een Bantoestam bemoeit zich niet met de ^minder gegoeden" van zijn stam. Nog veel sterker is het apart zijn tussen di verse stammen: Swazi's, Basoetp's ©te. Daar is ten slotte nog een per- soonlijkt aspect aan de reactie van' de naturel. Hij is ver genoeg ont waakt uit zijn primitiviteit, om! gevoel' voor verhoudingen te krij gen. Op de ontwikkeling van de verhouding tussen blank en zwart zal van zeer grote invloed blijken' te zijn de verhouding tussen die in dividuele blanken en de Individuele rivarten. De zwarte heeft een fijri gevoel voor rechtvaardigheid. Zijn' onevenwichtigheid, die zich bij al- ierlei omstandigheden demonstreert, is een gevaar voor hem'. Ingezonden mededeling Zeer mooie kwaliteitea Diverse kleuren Z. 9.10 1t50 14?° MATHENESSERPtEIN29R'DAM Nederlandse producten op de Holland Fair bevallen De heer L. Smit, directeur van het Bureau voor de Exportbevorde ring, die op het ogenblik in Phi ladelphia vertoeft in verband met de aldaar in het warenhuis Gimbel georganiseerde Holland Fair, heeft in de regeringsuitzending over Hil versum! I het een en ander mede gedeeld over deze Neder-.aiud£e teu- toionstel'ling, die op 6 Mei jl. door ZKH Prins Bernhard werd geopend. De heer Smit deeldo ïmede, dat hij 'ln de gelegenheid was geweest te spreken met leden van de direc tie van het concern, die de Neder landse waren goed beoordeelden. De prijzen werden juist geacht, de kwaliteit was goed en, wat spr. wel het belangrijkste achtte, de ver pakking werd geprezen. Nederland, aldus de heer Smit, is dus op 'de goede weg. De directie is tot de overweging gekomen, dat talloze artikelen voor het concern bruik baar zijn en 'ln de warenhuizen verkooht zullen worden. HERINNERING AAN MOEDERDAG Is het kindje, nog een peuter, heel de dag bij moeder thuis, dan klinkt steeds de kreet van kleuter „Mammie, mammie", door het huis. „Mammie, 'k stak me aan een speld, het doet zo zeer, o mammie, au," Moeder komt gauw toegesneld, troost de kleine dreumes gauw. Is de kleuter „groot" geworden, komt hjj op de school terecht, in zo'n grote klas met borden, dan begint het traangevecht. Langs de wangen rolt een traan, och, wat heeft hij een verdriet, 'i liefst zou hij naar moeder gaan, maar dat mag nu eenmaal niet. Later, als hij werkelijk groot, huis en hof voor lang verlaat, op een hele grote boot ergens naar de vreemde gaat. Dan ziet men de tranen glyden, langs moeder's wangen van verdriet, omdat zij in lange tijden haar zoon helaas niet wederziet. En zo is er steeds de band tussen moeder en haar kind, een band, die gisteren in dit land, zo innig was, want eensgezind vierden kind'ren, groot en klein, waar of men ook henen zag: Zondag allen één festijn, Moeder's feest: de MOEDERDAG. H. OKKELS. Dodelijke aanrijding op de weg Bergen op Zoom-Goes Vrijdagavond is de 55-jarige ge huwde heer C. Blomaard uit Kloe- tinge bij het per fiets oversteken van de weg Bergen op Zoom-Goes, door een auto gegrepen en op slag gedood. Het ongeluk gebeurde bij de spoorwegovergang te Kloetinge. De auto werd bestuurd door de heer M. J. J. uit Goes,-die uit de richting Kapelle kwam. De heer Blomaard werd over een afstand van ongeveer dertig rneter meegesleurd. Het stof felijk overschot is naar het zieken huis „Oostwal" te Goes overge bracht. De heer Blomaard heeft negen jaar lang zitting gehad in de gemeenteraad van Kloetinge. Begunstigd door prachtig voor jaarsweer trokken Donderdag 11 Mei uit alle delen van onze provinr cie leden van de Zeeuwse Bond van Plattelandsvrouwen naar Tho- len, waar de Voorjaarsvergadering werd gehouden in de grote garage van de heer P. L. van der Zande. Ruim SOo dames waren in de mét bloemen versierde garage aanwe zig. Tholen, een welvarende streek Mevrouw Kooijman-Krijger open de als presidente van de gastvrouwj de afdeling Tholen van genoemde Bond, de bijeenkomst met een har telijk Welkomstwoord. Ze vertelde de aanwezigen daarna iets over het ontstaan en de groei en bloei van het eiland Tholen, een streek dia niet in de verkeersroute ligt. Aan vankelijk waren er 5 kernen, waar van de oudste Westkerke en Scher- penisse zijh. Na 1868 was het eiland Tholen van omvang zoals het nu ongeveer is. Steeds is een hardie; strijd gevoerd tegen het wlater en nergens in Zeeland vindt men dan ook zoveel dijken als op dit eiland/. De bevolking is ijverig en wlelva- rend, hoofdzakelijk bestaande van de landbouw, daarnaast ook van vis serij. Het ThooJse botje het moet levendig wiorden verkocht is genoegzaam bekend, evenals de oesters en kreeften- Industrie vindt men er niet. De arbeiders hebben in het zilveruien- seizoen een goede bron van inkom sten. De inundatie in 1944 bracht een zwiare slag toe aan de bevol king en ook aan de grond. Van (een mooi b egroeid eiland wterd het een dorre vlakte met venviuilde dorpen. Gelukkig is de wederopbouw ter stond met alle kracht aangepakt en thans zijn wleer overal' boompjes geplant en is de structuur van da grond ai' wleer verbeterd. Mevr. Kooijman besloot met de iwlens, dat het jongere geslacht het wierk door de oudere generatie aan dit eiland gedaan, mag voortzetten met dezelfde moed en volharding. Tevoren had ze nog meegedeeld, dat de afdj. Tholen uit 180 leiden bestaat. De bond groeit gestadig De presidente van de ZeeuWise Bond, riep inzonderheid burgemees ter v. d. Hoeven een wiejkomstr Woord toe, hem dankend vojor de aanwezigheid en medewerking. De Zeeuwse Bond mag rich nog steeds in een toenemende groei verheu gen. Er zijn thans 14 afdelingen/, nadat ook in Wemeidinge en Ril land een afdeling is gevormd^ Dankbaar is rij voor het door mevit Minnaart-Lockerse gemaakte ge dicht, dat met algemene stemJmJen werd goedgekeurd als bonidsiied/, Voor de vervaardiging idjaarfvlam Wierd mevr. Mirmaart een mopie lijst aangeboden, waarin het bondslied, verlucht met passende tekeningen was vervat. Staande wierd dit lied daarop gezongen. Uit het jaarverslag bleek, wlelk een activiteit de Zeeuwise "Bond ook in het afgelopen jaar ontwikkelde. Het aantal leden bedroeg op 81 Deo. 1949 1098, een vermeerdering van 124 in vergelijking met vorig jaar. Door mevr. N. Koster-Scheéle (wierd daarop verslag uitgebracht van de jaarvergadering te Utrecht. Daaruit bleek, dat 82000 plattelands vrouwen bij de Nederlandse Bond ziijn aangesloten. De secretaresse gaf vervolgens een toelichting op de plannen voor een Canadese dag, die op Donderdag lö Juni in Goes rwiordt gehouden. Mevr. Kooajman-Krijger sprak daarop een hartelijk dankWIooiidi tot de eigienaar van de garage, dhi(. Pt L. v. d. Zandje en diens echtge note, voor de medewerking en het verrichte wlerk;. Alis attentie werd mevr. v. d. Zande een boek aan geboden; He loflied van de boer Na de middag hielld Ir. M- A. Geuze te Poortvliet een voordracht met als titel bovenstaand kopje. Met een levendige en boeiende toe lichting, afgeiwiisseld met citaten van dichters werd een bëeJIdi gege ven van de situatie wiaarin de boer vroeger leefde. De boer, die even als de grond hetzelfde is gebleven, al wordt er dan opk aan die gronld gewerkt. De 'boer, die dikwijls ge- hopnd en veracht wns iem op wie RADIOPROGRAMMA Maandag 15 Mei HILVERSUM I. 402 M. 7 nieuws. 7.15 Te Deum Laudamus. 7.45 Woord voor de dag. 8 nieuws. 8.10 sportuitslagen. 8.20 gram. 9.15 t voor de zieken. 9.30 waterstanden. 9.35 herhaling familiecompetitie. 10.10 gram. 10.30 morgendienst. 11 gram. 11.20 voorlezen. 11.40 piano recital. 12.10 gram. 12.30 medede lingen voor land- en tuinbouw. 12.33 gram. 1 nieuws. 1.15 orgelconcert. 1.45 gram. 2 schoolradio. 2.35 gram. 3 muzikaal kwartet. 3.30 ensemble Lachman. 4 bijbellezing. 4.45 gram. 5 voor de jeugd. 5.15 orkest en zang solist. 5.45 vocaal kwartet. 6.05 voor de jeugd. 6.20 sportpraatje. 6.30 koor en 6olisten. 7 nieuws. 7.15 Engelse les. 7.30 gram. 7.40 radiokrant. 8 nieuws. 8.05 gram. 8.15 strijkorkest en harpsoliste. 9 hoorspel. 10 gram. 10.15 toespraak. 10.25 zang. 10.45 overdenking. 11 nieuws. 11.15-12 Zweedse gram. HILVERSUM II. 298 M. 7 nieuws. 7.15 gymn. 7.30 gram. 8 nieuws. 8.18 concertorgel. 8.45 gram. 10 voor de oude dag. 10.05 morgen wijding. 10.20 gram. 10.30 voor de vrouw. 10.45 voor de zieken. 11.20 sopraan en piano. 11.40 voordracht. 12 vrolijke gram. 12.30 mededelin gen voor land- en tuinbouw. 12.33 voor het platteland. 12.38 muzikaal kwartet. 1 nieuws. 1.15 dansmuziek. 1.50 gram. 2 pianorecital. 2.30 cau serie. 2.45 gram. 3 hoorspel. 4.25 gram. 5 voor de jeugd. 5.30 gram. 5.45 causerie. 6 nieuws. 6.15 varia. 6.20 gram. 6.30 voor de strijdkrach ten. 7 zangsoliste. 7.15 gram. 7.25 saxofoon en piano. 7.45 causerie. 8 nieuws. 8.05 actualiteiten. 8.15 sextet 8.45 cabaret. 9.20 toespraak. 9.23 or kest. 9.45 boekbespreking. 10 radio- philharmonisch orkest en solist. 11 nieuws. 11.15-12 dansplaten. M U NT* I LJ E t 9xz 0567S3 Binnenkort zullen nieuwe muntbiljetten van een gulden in circulatie worden gebracht, volgens onderstaande om schrijving: De voorzijde: Naast het por tret van Koningin Juliana, met Haar naam en een orna ment oranje-appelen er onder, staat bovenaan: „Nederland" en „muntbiljet". In het mid den bevindt zich een 1, het waardecijfer, en onderaan in de rand van vlechtlijnen zijn de woorden „een gulden" en „wettig betaalmiddel" uitge spaard. De achterzijde: Als een cen trale figuur prykt de 1 in een ruit temidden van donker bruine rozetten met grijs blauw, terwijl in de linker bo venhoek en de rechter bene denhoek ook het cijfer 1 is aangebracht. mien veeüial afgunstig wias als het' hem' goed ging. Ook het eigenlijk tragisch bestaan van een arbeider in vroeger tijd wierd door Ir. Geuze geschetst aan de hand van poëti sche ontboezemingenIn het twee de gedeelte van rijn voordracht (werd de Zuid-Afrikaans© boer ge schetst met rijn geloof en zijn drang naar do vrijheid'. Een hartelijk applaus bledoonde deze gieestige causerie. Na een wioord van dank door Ida presidente, mevr. Kostense-Kraak, tanerd de officiële vergadering ge sloten en wierd onder leiding van de afdeling Tholen een wiandélimjg door de gemfeente gemaakt, de oes terputten en het kreeftenpark be- fea'ehtigd en een kijkje genomen bij de restauratie van de Grote Kerk; In haar slot woord gewaagde dia presidente van reclame, maar de Plattel andsvroifwien hiebben geen re clame nodig, waar ze door hun ac-> tiviteit zelf belangstelling voor hun vereniging Wwieken en door hun daden tot aansluiting prikkelen; Een bond wier b'estaansrcht ong inziens ds verzekerd en waarvan tnog veel nut kan uitgaan. Ingezonden mededeling «nlt 's morgens „kiplekker" fL- uit bod springen. Elke dag moet uw lever een liter gal ln uw Ingewanden doen stromen, anders verteert uw voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt, wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige CARTER'S L-EVERPrLLETJES om die liter gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel gang op natuurlijke wijze te regelen. Een plantaardig zacht middel, onover troffen om de gal te doen stroman. Eist Carter's Leverplllotjes. Br Zal eon onderzoek worden in gesteld, hoe bet Amerikaanse pu bliek op' de ten verkbiop aangebo den Nederlandse waren reageert. Op de tentoonstelling zijn 157 fabri kanten door 104 exposanten verte genwoordigd. langrijk is de verwachting, die werd uitgesproken, dat de koude oorlog wordt voortgezet van Russische zij de. Zekerheid daarover bestaat er uiteraard niet, maar de Westerse de fensie plannen worden er toch op afgestemd. Verder moet deze de fensie parallel lopen met een ge zonde economische ontwikkeling. Dit laatste is wel het voornaamste, dat van de conferentie bekend werd. Alle pogingen in welke vorm ook en op welk niveau hebben geen zin, als de welvaart der volken niet toe neemt, waardoor de bodem steriel wordt gemaakt voor een leer als het communisme, dat tenslotte eertijds ontstond als reactie op werkelijk heel bedroevende sociale toestanden. Een geeselijke regeneratie en inten sivering kan daarbij niet worden ge mist, want alle pogingen tot bestrij ding van een leer, die de vrije we reld niet kan accepteren, zullen zelve niet moeten blijven steken in het materialisme, maar daarboven- uitr(jzen, het waarmerk openbarend van de grote dingen die op het spel Oost-Duitse VoJkspolitJe nog driester dan S.S. De Berliijitisie correspondent va'p de „Daily Telegraph" vergelijkt de vojkspolltie in de So'wijiet-zóne mot de voormalige SS. Die voikspolltle is in feite oen leger van ongovcei; een millioien man, dat zwiaar ge traind is in het gebruik van mo derne automatische wapenen, alldii^ de corresponednt. „Zij 'beschikken, over artillerie-eenheden met mor tieren, antl-tankgeschut en rivare kanonnen, gewapende eenheden) mot tijgertanks en te Schwierin overeen, vjooteenhield. Het venvioer is uit gebreid geregeld en zij hebben een veldtelefoonnet. Ook beschikken zij over een vliegeenheid, die op hot ogenblik blijkbaar nog niet in trai ning is". Het verschil miet de SS ds, dat de SS zich langzaam herbewa pende ion deeds in het geheim, ter- Iwiljil de herbewapening ln Oost- Duitsland, aldus de correspondent, een opien fase is van de Soiwij et- Russische agressie ln een veel snel ler tempo en met een möer direct de hied FEUILLETON 63 in de Zon naar het Engels van Myrtle Reed „Is er nooit iemand geweest?" .,Ja." „Dat begrijp ik wel. U is zo lief dat dit haast niet anders kanl Is h(j gestorven?" „Ja." „Zo is het dominee Thorpe óók vergaan. Ze hadden elkaar fiel en zouden trouwen, maar zij is gestor ven. Htf zei dat de dood niets ver anderde aan hun liefde.-Maar daar is Ralph 1" „O, jou kleine heks! Dacht je, dat ik volle vijf minuten kon wachten?" Ze zaten ruim een half uur in de kamer bij Miss Evelina. Die hoefde zelve geen woord te zeggen. Ze wa ren er zich in het geheel niet van bewust, dat ze haar niet betrokken in het gesprek en zij genoot in stilte van hen. Het was wel een kwart eeuw geleden, dat jeugd, vrolijkheid en liefde daar in huis waren ge weest! „Komt eens gauw weer!" drong Miss Evelina, toen ze weggingen. Die levendige vreugde was een welkome gast, dio haar nu nlot bespotte. Toc^ ro hot tuinpad waren, keerde Ralph terug tot de gesluierde gedaante, die op de drem pel stond. Araminta zat intussen op kinderlijke wijze op het hekje te schommelen. Ralph vatte Evelina's hand in de zijne: „Ik wilde wel, dat ik onder woor den kon brengen, al wat ik voel", begon hij schuchter. „Van ganser harte zou ik wat van m\jn geluk aan U willen afstaan!" „Ik ben tevreden sinds ik ver giffenis heb geschonken." „Als U dit niet had gedaan, zou ik nooit weer gelukkig kunnen zijn. Zelfs nu schaam ik mij nog! Is U van plan.die sluier.èltijd te dragen?" „Neen", fluisterde zij, „maar ik wacht op een sein." „Moge dit gauw komen!" „Ik ben gewoon aan wachten, moet je denken. God zegene je bei den!" „God zegene U ook!" zei hü, eer biedig een kus op haar hand druk kend. Hij wilde ijlings gaan, maar ze hield hem terug en sprak ontroerd en met nadruk: „Ralph, wees waar tegenover haar en laat haar nooit aan je twij felen! Verbreek nooit een belofte tegenover haar. Ik ben oud en ik weet dat er tenslotte toch niets be ters bestaat, dan de liefde tussen 'n mensenpaar! Bedenk wel, dat trouw tegenover haar beduidt: trouw t*- grx-xrsr God!" „Dat beloof ik U!" antwoordde Ralph, op zachte, plechtige toon. „Mijn eigen moeder zou ook zo te genover mij gesproken hebben als zij nog in leven was geweest. Ik dank U!" Het huis was heel eenzaam, nadat ze weg waren, ofschoon de echo's van liefde en lachen nog schenen te weerklinken; hier, waar ze eens ook druk vernomen werden. De namiddag begon al ten einde te lopen en de cypres wierp z'n lange schaduw in de tuin. Evelina glimlachte eens in zichzelve: het was immers maar een schaduw? De jasmijn, lavendel en rosema- rijn verspreidden haar balsemende geuren in het duister. Een meteoor schoot langs de hemel, waaraan slechts Venus de liefdesster blonk. De maan was nog niet op. Van uit haar kamer herkende Evelina de gestalte van fluitist Tom en trad naar buiten, om hem te begroeten. Ze had de sluier over het gelaat getrokken, maar haar hart was vervuld van een grote blijdschap. „Zullen we wat in de tuin gaan zitten?" vroeg ze. „Ja, laten we dat doen. Het zal toch voor het laatst zijnl" Zijn stem klonk droef en Evelina verlangde niets liever dan dat z(j hèm helpen kon, zoals bij haar ge holpen had. (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1950 | | pagina 2