Radio-toespraak van de Minister-President ter
gelegenheid van Koninginneverjaardag
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Het „Huis Doorn" is bezit van het
Nederlandse volk geworden
zuivere militaire organisatie
DINSDAQ I MO I960
No. 12896 104o Jaargang
mtHraSCEBENEUMBODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIÊN.
PrIJi per 3 mnd. bij vooruitbetaling I 3.90, p. w. 30 ct.
Lotte nummin 10 cl V»r»chljnt Iedere werkdag. Advertentieprijs
12 et per mm Succenei (me» 15 mm.) minimum 11,— p. «luk
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDACTIE EN ADMINISTRATIE
Lange Nobelstreat A 171, Zlerikzee, Postbu» nr. 1. Teleloon
or. 32. Girorekening nr. 137677 Uitgave; N.V. Drukkerij voorh.
Lekenman Ochtman lange Nobelstraal A 171 Zierlksee.
Het werd museum en zal de aandacht trekken
Herinneringen aan de tl|d van oorlog en verzet
Koninlngshuis symbool en waarborg van
eenheid en vrijheid
De minister-president Dr. W.
Drees, heeft Maandagavond in
het Nationale Programma over
beide zenders, ter gelegenheid
van de verjaardag van H.M. de
Koningin, de volgende radio
toespraak gehouden:
enigd Koninkrijk der Nederlanden,
zijn, daarvan ben ik overtuigd, dit
jaar tenslotte de banden nauwer
aangehaald toen Z.K.H. Prins Bern-
hard op de reis naar Amerika, die hij
Wilhelmina en Koningin Juliana 8 ^8I?.ds be*anS ondernam, kon
beiden, algemeen zijn gevoeld als doen blijken van diepe en brede be-
symbool en waarborg van de een- langstelling in Suriname en de An-
heid en van de rechten en vrijheden en daarbij op zo hartelijke
van ons volg. w*>ze werd beSroet
Als wij straks de bevrijding vieren
Andere band Nederland-Inöonesië en terugzien op de 5 jaar die ver-
Ik gewaagde er van hoe beslis- lopen zijn sinds de heugelijke 5e
„Nu wij vandaag do verjaardag Bend het jaar> waarop wij terug- Mei 1945, dan weten wij, dat die
van Koningin Juliana vieren, is voor zjen| jg geWeest voor het Konink- jaren niet alles hebben gebracht wat
het eerst sinds zij werd ingehuldigd, rjjk der Nederlanden. Indonesië is in de vreugderoes der bevrijding
van verjaardag tot verjaardag een niet meer een deel van het Konink- werd verwacht. Toch zal, wie zich
volle jaarkring doorlopen. Het is een al ig er tusgen Nederland en rekenschap geeft van de toestand
jaar geweest, zwaar van gebeuren Indonesië op andere wijze een band van ons land en van de lotgevallen
en in de geschiedenis van het Ko- gelegd. Het Koninkrijk is kleiner van ons volk en wie daarbij een
ninkrijk van beslissende betekenis, geworden, maar groot is de wijze vergelijking maakt met de verhou-
Bovendien valt de viering ditmaal geweest, waarop Koningin Juliana dingen en omstandigheden elders,
op de eerste van de maand, waarin gevoelens heeft vertolkt, ge- beseffen hoeveel er is waarvoor wij
machtige herinneringen ons volk be- wefct door de diep ingrijpende be- reden hebben dankbaar te zijn.
stormen. Wij zullen weldra geden- s]jssing) die bekrachtiging vond toen
ken hoe 10 jaar geleden Nazi-Duits- Koningin Juliana de souvereini- Bijdrage tot vrijheid en vrede
land bij zijn grote aanval op West- teitsoverdracht ondertekende. Hoge
Europa ook ons land besprong op waardigheid en ontroerende mense- Wij kunnen, ook als historische
een dag, waarvoor het woord geldt, vloeiden samen in de rede grootheid schijnt terug te wijken,
dat Henrietta Roland Holst in an- ,jje er zoveei toe bijdroeg om dit re- ook als Nederland niet meer heerst
der verband eens schreef: „Afgrond sujtaat van een ontwikkeling, die over grote gebieden in andere we-
gelijk staat die dag tussen nu en al qqqj. haar wezen in de lijn der his- relddelen, een gelukkig, een sterk,
het vroegere". torie lag, maar naar tempo en vorm een geëerbiedigd volk zijn.
Maar evenzeer zal herrijzen in on- grote tegenstellingen aanleiding Wij kunnen bijdragen tot het be-
ze herinnering hoe 5 jaar geleden heeft gegeven, te doen aanvaarden, houd niet alleen van eigen vrijheid,
bfj de bevrijding een storm van ook door wie uitermate be- maar van vrijheid en vrede in de
vreugde over ons land ging. Die dag 2waard gevoelden. wereld. Wij weten, dat daarbij Ko-
herstelde ook voor heel het land de Moge in de geest, die uit de rede ningin Juliana voorgaat in geest-
feitelijke verbinding met ons Vor- Sprak, en die ook op Indonesische kracht, in bereidheid tot het bren-
stenhuis, waarmede de geestelijke vertegenwoordigers diepe indruk gon van offers, in vastbesloten wil
binding door de donkere jaren der maakte, H.M. Koningin Juliana als om alles te doen wat de eenheid van
bezetting heen niet slechts was blij- hoofd van de Unie, overeenkomstig ons volk kan versterken en het een
ven bestaan, maar was verdiept en het door beide partners aanvaarde waardevolle plaats in de rij der vol-
Unie-statuut, de idee verwezenlij- keren kan doen innemen,
ken van vry willige en duurzame sa- Wetend te spreken uit naam van
menwerking tussen de deelgenoten, het Nederlandse Volk wens ik Ko-
ningin en Prins geluk rnet deze da
De band met de West :i_ u—
Het „Huis Doorn", het kasteel
waar de Duitse ex-keizer woonde
tydens zijn ballingschap na de No-
vemberrevolutie in 1918 tot 4 Juni
1941 zijn sterfdag is voortaan
dagelijks voor het publiek openge
steld. Dit heeft Zaterdag de Com
missaris van de Koningin in de pro
vincie Utrecht, de heer M. A. Rei-
nalda, medegedeeld.
Niet minder dan dertig verhuis
wagens vol meubilair en historische
kostbaarheden, zijn na de eerste we
reldoorlog uit de verschillende pa
leizen van de ex-keizer Wilhelm II
in Duitsland verzameld en naar
Doorn overgebracht. In de laatste
oorlog zijn alle bezittingen van de
HohenzoUerns, die nog in Duitsland
waren, vernietigd. Daarbij waren
achttien kastelen in Oost-Duitsland.
In „Huis Doorn" zijn dus de laatst
overgebleven eigendommen van de
dynastie bijeen en ingevolge de wet
geving, als vijandelijk vermogen Ne
derlands staatseigendom geworden.
Grote historische betekenis
Daar „Huis Doorn" de laatste
woonplaats was van ex-keizer Wil-
versterkt.
Een mijlpaal
Nu Mei 1950 in deze dubbele zin
een mijlpaal is, is er bijzondere re
den te gedenken hoe naast Konin-
Het is in feite „een nieuwe Duitse Weermacht"
en geef ik uiting aan de hoop dat
Met de overzeese gebiedsdelen in ook dit jaar zegen moge rusten op
gin Wilhelmina, moeder van het ver- de West, die evenzeer hebben opge- hen beiden, op hun bloeiend gezin
zet, het toenmalige Prinselijk Paar, houden koloniën te zijn, maar die en op hun arbeid voor het Konink-
Prinses Juliana en Prins Bernhard, deel blijven uitmaken van het Ver- rijk.
zich wijdden aan de dienst van het
vaderland. De oorlog bracht hun
ballingschap, bracht nu en dan lange x .xfl
scheiding, maar bracht vooral arbeid Ij0 OOSI^DUIISC VOlKSpOlltlG IS 0011
en toewijding aan de grote zaak van
vrijheid en recht, van stryd voor
land en volk.
Bij alle slagen die ons land als ge
volg van de oorlog hebben getrof
fen, en bij de vele teleurstellingen Amerikaanse districtsrecht- geallieerde kommandantura te Ber-
die ook daarna ons deel zijn ge- faaQk Ber[ijn yan mening, dat lijn. De beide mannen, die hun
weest, is het een voorrecht voor Ne- n schuld toegaven, werden ook schul-
derland, dat nu de oorlog geen te- de „Volkspolitie in de Russische bevonden aan het bezit en het
genstellingen over staatsvorm en zöne van Duitsland, een onwettige di-agGn van wapens en het vervoe-
Vorstenhuis ons land hebben ver- paramilitaire organisatie is. ren van oorlogsmateriaal. Dit was
deeld, maar dat, integendeel, zowel in strijd met de verordeningen van
onze constitutionele instellingen als De Amerikaanse rechter bevond geameercle bestuursraad,
de persoonlijkheid van Koningin twee leden van de Volkspolitie die 01
in de Amerikaanse sector van Ber- Een der beklaagden, een 21-jarige
lijn werden gearresteerd, schuldig luitenant van de Volkspolitie, ver-
aan het dragen van de uniform van klaarde, dat deze politie in feite een
een paramilitaire organisatie, zulks nieuwe Duitse weermacht is. Hij
in strijd met de voorschriften van de wist wist mede te delen, dat er ten
minste 36 z.g. „Bereitschaften" in
de Russische zóne zyn, die elk 800
Z.K.H. Prins Bernhard
vertrokken naar Amerika
Opening „Holland Fair"
te Philadelphia Onrlnrt in Hp P«r»ifir> 1000 ^eden tellen. De infanterie-
Maandagavond Is Z.K.H. Prina UOHOg ln r«Cmc eenheden werden geoefend met ka-
Bernhard der Nederlanden mol het Onwaarschijnlijk rabijnen, lichte en zware machine-
geweren en granaatwerpers. Zij
KLM-lijnvliegtuig naar do Verenigde Admiraal Radford, opperbevel- hielden veldoefeningen zoals vroe-
Staten van Amerika vertrokken om hebber van de Amerikaanse vloot ger het Duitse leger deed. De drie
fop( 6 Mei in Philadelphia de „Hok- de Stille Oceaan, heeft te Mei- tankeenheden beschikten over Duit
land-Fair" te ooenen bourne aan de pers verklaard, dat se Tigertanks en Russische tanks van
oorlog in de Stille Oceaan in de het type T-34. De zes artillerie-een-
De Prins arriveert op 3 Mei in naaste toekomst onwaarschijnlijk is. heden hadden geschut tot een kali-
New York en zal daar aanwezig Admiraal Radford zal als gast van ber van 20 cm. Er was een lucht-
!zijn bij een ontvangst van de ge- de Australische regering de feeste- macht te Kochstedt, maar het was
hele Nederlandse kolonio, waartoe lijkheden bijwonen ter herdenking beklaagde niet bekend of zij over
de Prins bij zijn laatste bezoek aan van het feit, dat de geallieerden in vliegtuigen beschik te. De instruc-
New-York geen gelegenheid had. De 1942 in de Koraalzee hun eerste teurs waren Russen en Duitsers,
volgende dag zit ZKH aan bij een grote overwinning behaalden op de Door de „Bereitschaften" werd in
lunch met de leden van de Kam^r Japanse vloot. Mochten vijandelijk- het geheel geen politiewerk gedaan,
van Koophandel. heden uitbreken, dan zou Australië zij waren op zuiver militaire basis
In de morgen van 5 Mei vliegt eerst op zich zelf aangewezen zijn, georganiseerd,
de Prins naar Philadelphia, waar doch het zou niet lang duren, of an-
hij ontvangen zal worden door de dere landen zouden zich er in men-
burgemeester en andere autoritei- gen, aldus Radford.
ten. Des avonds is er een officieel
diner. Do Prins zal dan een belang- Verzoek Britse communis»-
rijke rede houden.
In de morgen van '8 Mei vblgt sche partij buiten de wet
de oepnlng van de „Holland-Fair". te Stellen
ZKH gaat daarna naar Washington^
waar hij zal verblijven ais gast Het conservatieve
Wervelwinden over hef
Zuiden der V.S.
Als gevolg van de talrijke wer
velwinden, die het Westelijk gedeel-
Lagerhuislid te van de staat Texas en in midden
van de Nederlandse ambassadeur, sir Waldron Smithers, die bekend Oklahoma hebben geteisterd, zijn
De Prins Is uitgenodigd door de is om zijn sterke anti-communisti- negen personen gedood, meer dan
Amerikaanse luchtmachtstaf oml, ln- scho gezindheid, zal premier Attlee honderd gewond en tientallen hui-
idlen de tijd dat toelaat, nog onlgo in de loop van de volgende week in zen beschadigd. De kleine stad Hol-
belangrijko Inrichtingen van de Ame- het Lagerhuis de vraag stellen of hij denvllle (Oklahoma) had onder de-
rikaanse luchtmaöht in ogenschouw bereid is het door de Australische ze wervelwinden het zwaarst te lij-
te nemen. In verband hiermee is regering gegeven voorbeeld te vol- den, daar vijf personen om het le
lde datum waarop ZKH naar Neder- gen, door de Britse communistische ven kwamen, terwyi een honderd-
land zal terugkeren nog niet vast- party eveneens onwettig te verkla- tal gewond is en talryke huizen vol-
gasteLd, ren. ledig werden vernield.
Behekste
schommelstoel
Reeds honderden mensen
zyn komen kyken naar de
schommelstoel van de familie
Holliday te Muscatine in de
Amerikaanse staat Iowa, die
nu reeds 37 maanden lang,
zonder aanwysbare oorzaak
naar het lykt „ledig" staat te
schommelen. De stoel, die door
de Hollidays in 1942 werd
gekocht, had nimmer iets
vreemds aan zich laten mer
ken totdat het gezin in een
van een verwant, Brossart, ge
huurd huis was getrokken.
Brossart kwam op 17 Maart
j.l. te overlyden en zes dagen
daarna begon de stoel te
schommelen
Ook gesneuvelden koop
vaardijvloot worden herdacht
Bij de herdenking te Den Kelder
op 4 Mei as. van de geva~i.enun
iin de zee oorlog zullen tnans cox
herdadht worden de gesneuvelden
en overledenen van de Neüer.a>Jdse
(koopvaardijvloot dm de tweede we
reldoorlog.
Van officiële zijde zal bij' deze
plechtigheid onder andere aanwezig
zijn de plaatsvervangende directeur-
generaal van de scheepvaart, Mr. J.
M. Vos, die het woord zal voeren
thamens de Nederlandse koopvaardij.
De bemanning van de Nederlandse
koopvaardijvloot zal vertegenwoor
digd zijn door een delegatie, be
staande uiit aCe rangen van de han
delsvloot. De tot deze delegatie be
horende personen hebben aLen ge
durende de afgelopen oorlog op
de Nederlandse koopvaardijvloot ge
diend. Tevens zal de Neaeplami^e
redersvereniging zloh bij deze pledh-
tigheid doen vertegenwoordigen. In
de tweede wereldoorlog gaven on
geveer 8000 man van de Neder
landse koopvaardijvloot, die een
igrooit aandeel heeft gehad in de
strijd ter zee, hun leven voor Ne
derland.
Minahassa wordt deelgebied
van de Republiek
D® MLnabassaraad heeft besloten,
de Minahassa los te maken van de
Negara Oost Indonesië en heeft zich
tmet ingang van Vrijdag j.l. gepro
clameerd tot deelgebied van de re
publiek Indonesië, aldus bericht de
oorrespondent van Aneta to Menat-
do. Het „Front Kesatuan" te Me-
nado heeft een resolutie aangemo-
men tot liquidatie van do staat O.-
Jndonesië.
In verband met do ernstige si-
ttuatlo is van Vrijdag af oen militair
bestuur ingesteld over de Doerad
Minahassa, onder leiding van do
majoor Sumual, bsslsoGimmandant
van Menado. De troepen van het
KNIL zijn in hun verblijven gecon
signeerd. Do politie is gemilitari
seerd onder leiding van do APRIS
(hot leger dor RIS),
helm, heeft dit goed een, men kan
wel zeggen internationale belang
stelling verworven en wanneer wy
realiseren, dat de achtergebleven
inboedel vele voorwerpen van uit-
zonderlyke historische waarde uit de
geschiedenis van het Duitse vor
stenhuis bevat en dat de collectie
niet alleen herinnert aan de ex-kei
zer, maar in wellicht nog meerdere
mate aan diens illustere voorzaten:
Frederik de Grote en de grote keur
vorst, dan zou het wel eens kunnen
zijn, dat „Huis Doorn" de enige
plaats in Europa is, waar nog een
enigermate samenhangende docu
mentatie van een belangryke ge
schiedkundige periode is te vinden.
„Huis Doorn" met zyn inboedel zal
uit dezen hoofde stellig internatio
nale belangstelling blijven wekken
en bezoek trekken. Het besluit der
regering om „Huis Doorn" bhjvend
als museum in stand gehouden te
willen zien, zal het vreemdelingen
verkeer stimuleren. Vandaar, dat de
gemeente Doorn de grootste belang
stelling heeft voor dit ongerept
voortbestaan.
Kasteeltuin
Daarby heeft de gelukkige gedachte
voorgezeten het park te herschep
pen in een fraaie kasteeltuin, waar
binnen een keur van bloemen en
siergewassen, door de Nederlandse
tuinbouw met kundige hand aange
plant, het oog zal bekoren. Men
hoopt de vele vreemdelingen xe con
fronteren met wat de Nederlandse
tuinbouw te bieden heeft, en dat dit
niet zal nalaten een gunstige invloed
uit te oefenen op de afzet en ex
port onzer tuinbouwproducten.
Reeds is nauwe samenwerking ge
zocht met de Nederlandse tuinbouw-
raad om „Doorn's Tuin" als het wa
re tot een levende advertentie te
maken. Nadat deze plaats met mede
werking van de Ryksdienst uitvoe
ring werken een grondige verbete
ring heeft ondergaan, zyn thans de
eerste vruchten dezer samenwerking
aan de dag getreden. Een uitgelezen
bolcollectie is juist in bloei geko
men. Er wordt verwacht, dat de be
langstelling zodanig zal zyn, dat aan
het bestuur der stichting hierdoor
de middelen zullen toevloeien om
zyn plannen te verwezenlyken, na
melijk: „Huis Doorn" te maken tot
een sieraad van het gewest en van
heel het land.
Groot staand geschilderd
portret van H.M. de Koningin
De Larense beeldhouwer-schilder
P. W. Zwart heeft een meer dan
levensgroot staand portret vervaar
digd van H.M. Koningin Juliana.
Hare Majesteit is gekleed in een
blauw fluwelen japon en draagt de
kroningsmantel met het ordelint
van de militaire Willerhsord, de
distinctieven van het grootkruis van
deze orde. Hoewel de Koningin niet
voor Zwart heeft geposeerd, is de
schilder toch in de gelegenheid ge
weest schetsen van haar te maken.
Het doek, dat geplaatst zal word-
den in hótel Gooiland te Hilversum,
heeft een afmeting van 1.80 x 3
meter.
Zoeloe's vochten weer
ouderwets
Een zwaar gewapende politie
macht moest in alleryi van Durban
naar het Mapoemoeloedistrict in
Zuid-Afrika worden gebracht, waar
duizenden Zoeloes elkaar met ge
weren en assegaaien te lijf waren
gegaan.
Na een rustig verlopen huweHjks-
plechtigheid op Donderdag, begon
nen Vrydagnacht van wyd en zyd
Zoeloes toe te stromen om aan een
plotseling uitgebroken vechtparty
deel te nemen.
Al gauw kwam het tot brandstich
ten en verschillende hutten werden
vernield. Het is nog niet bekend
hoeveel slachtoffers zyn gevallen
en hoe groot de schade is, die werd
aangericht.
Het brandstichten en vechten
heeeft de gehele nacht geduurd.
Vrachtwagens met politie zyn naar
dit gebied gezonden. De streek is
echter zo rotsachtig, dat de politie
mannen de laatste kilometers te
voet moesten afleggen.
Mensen en dieren zijn 't ge- t
lukkigst en groeien 't voor
spoedigst in de vrijheid.
«>T> o
WEERBERICHT
Weersverwachting, medegedeeld
door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig
tot Dinsdagavond:
Meer bewolking
Voor het Oosten van het land:
droog en overdag aanvankelyk zon
nig weer met zwakke tot matige
wind uit Zuidelijke richtingen en
dezelfde of iets minder hoge tem
peraturen dan gisteren;
Voor het Westen van het land:
overdag geleidelijk toenemende be
wolking, maar nog overwegend
droog weer; zwakke tot matige Zui
delijke wind en iets koeler.
8 Mei. Zon op 5.07, onder 20.08.
Maan op 22.52, onder 5.13.
Laatste Kwartier 8 Mei.
Systeem van seizoenprijzen
voor huisbrand wordt weer
ingesteld
Teneinde een zo geleidelijk mo
gelijke afléverimg van huisbrand te
bevorderen, heeft d«e regering het
systeem voor seizoenprijzen van
huisbrand weer ingesteld. Daardoor
wordt het aantrekkelijker voor het
publiek, de kolen reeds te bestellen
in 't zomerseizoen en niet te wach
ten toit het tijdstip dat de huis
brand diirect nodig is.
De nieuwe prijsregeling, waarom
trent overleg met de Stichting van
de Arbeid is gepleegd, is gisteren
jjn werking getreden en Zal van
daag in de Staatscourant worden
gepubliceerd. Zij, die hun brand
stoffen reeds in Mei en Juni in
slaan, betalen ten opzichte van 'de
toit dusver geldende prijzen 50 cent
milnder per eenheid (1 H.L.) an-
thraciet, esskolen, 8/4 vetkolen en
eiierbriketten en -35 cent minder een
heid1 (2 H.L.) cokes. Voor de maan
den Juli en Augustus zullen deze
prijsverlagingen van alle kolensoor-
ten 15 cent per eenheid bedragen.
De win terp rijzen, die op 1 Septem
ber as. van kracht Worden, zullen
daarentegen voor anthraciet, ess
kolen., 3^ vetkolen en eiierbriketten
per eenheild 20 cent hoger dan de
huidige prijzen worden, terwijl de
prijzen voor cokes 15 cent per een
heid hoger zullen worden.
Joego-Slavië gaat Oosten
rijkse krijgsgevangenen
terug sturen
Het Oostenrijkse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft mfcc'e;o-
deald, dat Joego-Slavië de kweste
der Oostenrijkse "krijgsgevangenen
die zich nog steeds in Joegor-Slavië
bevinden, heeft herzi'en.
Aan de Oostenrijkse vertegen
woordiger in Belgrado, wtas mede
gedeeld dat besloten is de Oosten
rijkse krijgsgevangenen in Joego
slavië „of onmiddellijk of in de
nabije toekomst" terug tG zenden.
Over het algemeen zal aan de ge
vangenen, die veroordeeld zijn op
beschuldiging van ocrYigsmlsdaden
kwijtschelding der straffen worden
verleend, indien zij de he'.ft van
hun straf hebben uitgezeten. De ge
vallen dergenen, die lange straffen
hebbeln uit te zitten, zullen opnieuw
onderzocht worden evenals de doofdj-
vonnlssen.
Voorts zuilen de gevangenen, die
in Joego-Slavië blijven grotere voor
rechten verkrijgen. Zij zullen eens
ïh de drie maanden bezoek mogen
ontvangen van verwanten1.
De Oostenrijkse regering noemt
de bovenstaande maatregelen een
belangrijke stap naar verdere nor
malisering der betrekkingen tussen
Oostenrijk en Joegoslavië.
Het eiland Formosa ln
gevaar?
John Foster Dulles, de pas be
noemde adviseur van minister Ache-
son, heeft in een radiorede ver
klaard, dat de val van Hainan
„roept om Amerikaanse actie" om
het strategische eiland Formosa uit
de handen van de Chinese commu
nisten te houden.
Waaruit deze actie zou moeten
bestaan, zeide de republikeinse ad
viseur van de minister van Buiten
landse Zaken niet.
