In en om de Heilige Grafkerk
hernieuwde belangstelling
De folklore rond Pasen verheugt zich in een
Het
„Paaseiland" is een geheimzinnige
stip in de Grote Oceaan
PAASOS
Getallen met zes nullen op
Barneveldse eierveiling
de
BRIEF UIT ISRAËL
jrr i, 1 ,i 5 den dleo»ten mogen houden. EtgOo-
Waar ligt \jOlgOtna lijk la de Heilige Grafkerk e«n va>
zameling van kapellen. Men kan
zeggen dat de heuvel Golgotha ge-
Onder de ontelbare heiligdommen, kerktormatles, met uitzondering van doorgraven en volgebouwd U.
dia de CbrtatrmheM In de loop dier de proteatantm De voornaamste b®- Rondom de eigenlijks grafkapel lig-
—it— heerdere zijn de Grleka-Katholieke de kapel r Heilige Kroisviiv-
eauwen heaft gebouwd, rifc er een Rooras.Ksttloiieke kerken; de k,pel vaThM OprlSwn
paar, die een bijzondere plaats In- verder hebben de Ab«6stniëi», de van Kruis, de kapel der Na-
nemen, voornamelijk doordat zij Armeniër», de Kopten en de Sy- gei^ aan j,et Krols, de kapel van
zich op plekken bevinden, Welke rtërs er rechten op. De koster d<* de Verdeling der Kleren,
in onmiddellijke relatie mat de Bij- ^^rt^^T^Sulzen- -N?" de overlevering luidt, zou
M staan. We behoren hier maar dea restau-
ie herinneren aan de Sint mer „tie van het bedehuis, terstond WJ- „ift ^torid ^W^Tdto
t« Rome, het bedehuls, dat - g«- een rijn Indien elke k«rk een deel mmj£ dat naaJn fjSrfSdhle-
UJk de traditie «vil - bet graf vo°' ho®f delpiaata" verband houdt met bet
van d» apostel Petrus overkoepelt, d« gevd tovdei ao- vlnden va." ,Ada?'' 'ohedel de
V«i bekender zijn «vedvej de tonen (Cgeen kan i*.
heiligdommen, die vertrtmd houden den tot het verkrijgen van grote* da idhtóel w Aton^
met bet begin en het eind van zeggensdhapover de kerkjhe^t B^slve het graf van
QiriiW leven; de Geboortekerk "J*® <*e»e methode niet toegepast, ook do graven van
t. Bethlehem en d« Hel^e Graf- W VaLjord^" om"? ta de krodtóeuvel mo»-
kerk to Jerusalem, kerkrestauratie uit zijn beurs te be- len ll«gwl'
koatlgen, werd afgewezen. M^ngunt\ Over de plaats van Golgotha is
Bekend li, dat de kerk van het hem evenmin rechten op het kerk- *nen &et overigens ndg lang niet
Heilig Graf vorig Jaar door brand gebouw, dat op zijn gebied bet eens, al heeft de Heiige Grafkerk
werd geteisterd. Daarbij liep de Arabische deel van Jeruzalem traditie van ongeveer zestien
koepel ernstige schade op. Uit d,« staat. eeuwen. Volgens vei'er overtuiging
besprekingen over het hArstel van De bedoeling ls nu dat het her- Ii8t de heuvel veel t/e dicht bif
deze schade kan men opmaken hae stel van de kerk wondt bötaaDd bet tempelplein. De BijbAl schrijft
vreemd de positie van dezA kerk uit de opbrengst ener internatio immers dat de plaats der kruisi-
ls. ZIJ behoort ln eigendom toe nalQ ciommissie, gehouden onder toe- gMg buiten de stad lag. Maar dezfi
aan de verschillende christelijke ^dht van een neutrale commissie. P*ek lig* zo nabij het centrum, dat
Geen der belanghebbende partijen ook al zou er een stadsmuur tus-
zal er dan bijzondere voordelen van 8011 .geweest rijn, het gekerm der
hebben en alien tezamen trekken kruiselingen tot op het tempelplein
Beslissende wedloop profijt van de gerestaureerde kerk. gehoord kon tworden.
F*™ T7or»un.0iinw iror«ii»« °°k de aanwezigheid (elders bij
Het ls een eigenaardig verschijn- verzame g Kape Jeruzalem) van een heuvel, dieveri
sel, maar het gros van de Chris te- Uiteraard komen er het hele jaar gelijkenis met een hoofdschedel
lijke feestdagen is pasklaar gemaakt door mensen op bezoek in de H&i- heeft, maakt de plaats van Gol-
voor een groiotdeels ontkerstende llge Grafkerk. Tallozen hebben gotha tjwijfelaohtig. De totale ver-
wereld. Rond Kerstmis is er veel reeds een blik geslagAn in het Goesting van Jeruzalem door de
licht en goed) eten, dat de aandacht krypte, waar men zegt, dat een- Romeinen in 70 na Christus, heeft
afleidt. D,e Kerstman is een gezel- maal Jezus' dode lichaam heeft ge- alle herinneringen aan Jezus' lijden
llge ouide kab'outerbaas met louter legen. Het is een zeer kleine kapel en sterven ^weggevaagd, zodat lniet
verrassingen in zijn onevenredig met graftombe en altaar; zij blijft iwel voor eeulwig onbekend zal Mij-
grote schoiiiderzak. Het treft dan het gemeenschappelijk eigendom van ven of de Heilige Grafkerk jnd'dr-
verder goed, dat met Pasen juist alle kerken, die er op gezette tij- daad het graf van Christus dekt.
het voorjaar is begonnen. De
schoonmaak is een element rond de
Paas-idyile en natuurlijk de Paas
haas. die met eieren goochelt, dat
het een lust is. Maar met Goede
Vrijdag weten velen geen raad. Men
huivert er voor die dag als een
„erkend phrJstelijke feestdag" te
beschouwen, want er is feitelijk
niets aan Ersatz te bedenken voor Aan de Westkust van Chili ligt in keerde hij op vaderlandse bodem te-
dat ontstellend gebeuren in de och- de Grote Oceaan een eilandengroep, rug, maar was een totaal ander
tend van o<nze jaartelling. Het is Oceanië, waarvan het Oostelijkste mens geworden. Zijn vrijzinnige
ook oen droeve geschiedenis, dat eiland de merkwaardige naam van denkbeelden waren de Middelbur-
6terVen van Christus en het strookt Paaseiland draagt. Die naam heeft gers te bar en hem werd de toe-
ntet ierg met de oppervlakkigheid het te danken aan de Nederlander gang tot de stad ontzegd. Op aan-
onzer dagen. En wie zou droefheid Jacob Roggeveen, een Middelburgse sporing van zijn vader besloot Jacob
en dood een bijzondere plaats wil- notaris uit de 18e eeuw. Hoe een no- Roggeveen een wereldreis te maken
len geven in het herdenken. Er taris ertoe kon komen een ontdek- in de hoop, nieuwe gebieden te ont-
3s immers zoveel geleden in de ja- kingsreis te organiseren, wordt U dekken. In vier jaar tijds vergaarde
ren achter ons. Het is wellicht b'eter duidelijk, als we iets uit zijn leven hij de nodige gelden, zijn vader te-
de vrolijke Paashaas het volle pond vertellen. kende een aantal zeekaarten en, na-
te geven en niet teveel te prakki- Zijn vader, Arent Roggeveen, was dat de West-Indische Compagnie
zeren over dat schandelijk stukje een bekend zeevaartkundige, die hem drie schepen had toevertrouwd,
onrecht op Golgotha. Het is lang daarnaast nog het merkwaardige koos hij op 16 Juli 1721 zeeZijn
geleden en in de jareni van oorlog ambt van gouseerder, d.i. wijnproe- bedoeling was om Kaap Hoorn te
en bezetting is er zoveel rechtsver- ver, had. Arent beoefende boven- zeilen, om het nog onbekende Zuid-
krachting geweest, dat dit ene voor- dien wiskunde, cosmografie en aard- land te ontdekken. De reis verliep
beeld nauwelijks nog voldoende re-- rijkskunde en gaf les in de theorie voorspoedig en Kaap Hoorn werd
lief krijgt. Het is ook geen gemak- van de zeevaart. Zijn zoon had aan- in het voorjaar van 1722 bereikt,
kelijke zaak met al die „Christelijke vankelfjk meer zin in het leven van Toen koerste de kleine vloot Noord
waarheden", er Is zoveel over ge- landrot, werd opgeleid in staatsza- waarts op zoek naar onbekend land
gediscussieerd en gepreekt, dat men ken en, na een tijd als notaris werft- en op Paasmorgen van dat jaar
door al de theologische bomen het zaam te zijn geweest, vertrok hij in scheen het doel bereikt. Groot was
bos niet meer kan Zien, En dan1706 naar de Oost om er Raad van te teleurstelling toen het ontdekte
is de wetenschap ver gekomen. D« Justitie te worden. Negen jaar later land slechts een oppervlakte bleek
eerste de beste parapsycholoog weet
het veel beter, dan de apostelen.
die onbegrijpelijke Joodse mannen
met hun geestelijke complexen en
visionnaire neigingen.
Zo staat de sceptische mens van
1950 in twijfel over de geloofswaa-
beden, klemt zich vast aan de stro
halmen van gedurfde hypothesen
of dartelt meit de Paashaas In het
onschuldige gras van de voorjaars
wei Maar Christus is gestorven.
Het is een "belangrijker feit, dan
de machtsusurpatie der aardse
grootmachten. Het is de spil der
gebeurtenissen, het £3 het zitob'e-
palende feit van het leven. Gol
gotha vormde het concentratiepunt
van alle vrees, haat, kleinmenselijk
zelfbedrog en bruut ongeloof. Hier
op dite kale heuveltop werd de wed
loop tussen verlossingsmogelijkheid
en trieste verlorenheid definitief en
voor alle tijden met onovertref
bare felheid gelopen. De uitslag op
de Paasmorgen liet geen twijfel-
over. En met die uitslag krijgjt
ieder mens te maken. Ook rij „die
inöet 'aan wonderen geloven". Zij
staren zich blindt op de „onna
tuurlijke dingen" en begrijpen niet,
dat de natuurlijke even moeilijk
en even wonderlijk zijn. De mys te-
fles van ééfci waterdroppel zijn
reeds voldoende om een mens klein
moedig te maken. Hoezeer dan de
verlossingsdaad van de Man van
Smarten, Die boette voor de twijfel,
de gemakzucht, de eigenwijsheid ©n
onrechtvaardigheid, van een dishar
monische wereld'. Het was een groot
jen vreselijk offer, om een ontsnap
pingskans te creëren uft het moeras,
waarin ook het raderwerk onzer
Ingewikkelde maatschappij schijnt
vastgelopen. Het „goede" van de
dood op Vrijdag, wordt openbaar
op de Paasmorgen, wie het zjo
vermag te ïöen.
Schepen van vriend en vijand kwamen er
te hebben van circa honderd vier
kante kilometer en dus onmogelijk
Zuidiand kon zijn. De schepelingen
gingen aan land en qntmoetten
vreedzame inboorlingen, die op het
onherbergzame eiland een bestaan
vonden in de visvangst en de teelt
van tropische producten. Na de beide
Paasdagen op het eiland te hebben
vertoefd, stak de vloot weer in zee,
om na lange omzwervingen in Oost-
In dië terecht te komen, waar de
schepen door de Oost-Indische Com
pagnie verbeurd verklaard werden.
Ontmoedigd kwam Jacob Roggeveen
weer in Middelburg aan, waar hij
zijn bevindingen te boek stelde en
in 1729 overleed.
Inmiddels was echter het licht ge
vallen op de eilandengroepen aan
de Chileense westkust en andere
mogendheden kregen hiervoor be
langstelling. Een andere ontdek
kingsreiziger, James Cook, trok er
op uit en hij stichtte aan de enige
landingsplaats ln de moeilijk toe
gankelijke kust de Cookshaven. La
ter nam Chili het bestuur van de
eilanden over en stuurde xendelin-
gen naar de Polynesiërs; de koop
lieden begonnen zich voor de ba
nanen, bataten en suikerriet te In
teresseren.
In 1888 werd er een Chileense
strafkolonie gevestigd, waar vele
misdadigers wefden opgeborgen,
van wie sommigen zich vermeng
den met de inboorlingen. In de oor
log schijnt het eiland nog een ty
pische rol te hebben gespeeld bij
de strijd ter zee, omdat om beurten
schepen van de Engelse en Duitse
marine kwamen fourageren, althans
volgens de mededelingen van de be
volking.
Eigenaardige beelden
Een merkwaardige bijzonderheid
van het eiland zijn de wonderlijke
vijf meter hoge beelden, grof be
werkte steenmonumenten, die daar
overal worden aangetroffen, meren
deels afbeeldingen van grote man
nenkoppen. De meeste van deze
beelden, die uit lava zijn vervaar
digd, vindt men in en om de krater
van de grootste vulkaan op het
eiland en een plaatselijke overleve
ring geeft een verklaring voor hun
aanwezigheid en ook voor de merk
waardige lange oren, die deze beel
den kenmerken. Volgens deze le
gende splitsten de oorspronkelijke
bewoners van het eiland zich op
een gegeven ogenblik in twee groe
pen. Hun lichaamsbouw was aan
deze splitsing blijkbaar niet vreemd,
want het verhaal wil, dat de „kort-
origen", die afstamden van een ze
kere Hoatoematoea, zich in de laag
vlakte terugtrokken, terwijl de
„Iangorigen" met de broeder van
Hoatoematoea, Machaa genaamd,
zich om de top van de vulkaan ne
der lieten. Zo leefden beide stam
men in pais en vree, totdat een
„langoor" het op een dag in zijn
hoofd kreeg, dertig jonge knapen
van de stam der kortorigen op te
peuzelen. Dit werd door Hoatoema
toea en de zijnen bloedig gewroken,
zo bloedig zelfs, dat zij alle Iang
origen uitroeiden. Men denkt nu,
dat de eigenaardige beelden de
vroegere langorige voorvaderen
voorstellen, wier geesten men door
het eren van hun beelden vreed
zaam hoopt te stemmen. Ook de te
genwoordige bewoners van Paas
eiland hebben n.l. nog een groot
ontzag voor deze beelden.
Hoe dit nu ook zij, Paaseiland is
alleen voor vorsers nog van belang
en zal verder wel als een onbelang
rijk eilandje in de Stille Oceaan
voortbestaan, waarbij slechts zijn
naam nog een herinnering zal vor
men aan het roemrijke Nederlandse
verleden. Tenzij er vandaag of mor
gen uranium wordt gevonden,...
We hebben de Passossen nog niet
gezien. Toch zijn ze er, want berich
ten van veemarkten en tentoonstel
lingen van de keur der Nederlandse
stallen, hebben reeds berichten ge
stuurd. De Passossen zullen dus nog
wel komen.
Het is een trieste weg die de Paas-
os volgt. Zij het met enige nervosi
teit, pleegt hy toch met een zekere
trots door de straten te lopen. Het
is een laatste gang, ondanks het rood
van zijn strikken en de glanzlng van
ztfn huid. De Paasos vertoont sich
in al de indrukwekkende kracht van
zijn vlezig vermogen. Toch ls er fan
tasie voor nodig om de geest te
transformeren van dit logge koe
beest naar de sputtering van een
biefstuk in de pan en de bloedbe-
traande vettigheid van een rollade.
Die weg is niet alleen triest, maar
ook lang. Eerst wanneer de slager
zijn mes der onttakeling in het in
terieur van de geweldenaar gaat
zwaaien, komt er begrip voor de
grote consumptieve mogelijkheden
die dit mestproduct in zich draagt.
Die en die prijs in de serie dikbil-
ligen zegt niets, maar een kwab
vlees van een halve meter, een kuip
vet en ander lillends van die trotse
Paasos spreekt cullinaire boekdelen.
Toch is de gang van een Paasos
iets wat op e«i of andere onver
klaarbare wijze pijn doet. Een dier
op zijn tocht door de straten, een
laatste tocht voor hij aan de mens
ten offer valt, is eigenlijk een zie
lige vertoning. Kwaad steekt er niet
in, dv es moet toch dood en
het ?aat er maar om de aantrekke-
lijkheaen en deugdelijkheden van
het r«.a*0\,;».cht op een comfortabele
manier te etaleren. De slager kan
moeilik met xjjn bloederige last en
rijn kuipen gaan sjouwen om te la
ten rien, wat hij heeft. Maar het
thema Paasos bracht ons die rond
gang weer in gedachten en dat een
mens feitelijk wreed is, ook al moet
het en al gaat het vaak soms zo
maar gedachtenloos.
Het Paaseitje is wel verzekerd
Vruchtbaarheidsfeest werd een vreugdebetoon!
akkers vruchtbaar zullen w'otnden
en de 'boomgaarden veel fruit dra
gen. Hier 'blijkt duidelijk de samen
hang met het oude vruchfbö a rfhieids-
feest van onze heidense voorva
deren.
Die brandstapel wordt ontstoken
onder 'het zingen van christelijke
liederen door er 'een brandend stuk
hout uit de haard in te werpen, in
de roomskathojieke streken' d(oar
een geestelijke. Men houdit dan rei
dansen rond het hoogoplaaiende
vuur en zingt oude liederen. Wan
neer het vuur langzamerhand be
gint te doven vangt men aan met
het „zfwartmaken" van de meisjes
een voorrecht, dat natuurlijk spe-
oiaa.l voor de jongens gereserveerd
ds.
Na afloop van het feest neemt
iedere aanwezige een verkoold stuk
hout mee naar huis. Zo'n stuk hout
heeft gTote waarde als talisman
tegen ziekten en ongerief. Ook hiier
blijkt duidelijk de oude afstamming.
In die verschillende dorpen zijn
er nog kleine bijzonderheden, af
wijkingen van de gebruikelijke gang
van jaken. Juist deze verbreken
de eentonigheid en geven aan leder
paasvuur een eigen cachet. Men
laat gedeelten weg van de alge
mene ritus of voegt er andere
gebfuiken aan toe. Zo rijn er te
Heegen (wee paasvuren. De jon
gens proberen daar elkanders vuur
qntijdig aan te steken.
(Van een verslaggever)
Zo omstreeks Pasen begint de
huisvrouw een grotere belangstel
ling aan de dag te leggen voor de
eierprys dan gewoonlijk. En dat is
te begrijpen, want wat is Pasen zon
der eieren? Van ouds her heeft men
op het Paasmenu een grote plaats
ingeruimd voor de producten van
de gepluimveerde tweevoeter, die
met luid gekakel "haar waren aan
prijst en geen verdere reclame van
node heeft.
In de oorlog en de eerste tijd daar
na behoefde die plaats echter niet
zo groot te zijn, maar thansja,
om ons daarvan op de hoogte te stel
len zyn wy naar Barneveld getogen
om een kijkje te nemen op de eier
markt aldaar, die de grootste van
Nederland is.
Vlak bij de kerk en het beeld van
Jan van Schaffelaar staat 't nieuwe
gebouw van de eiermijn. Een mo
derne hal, waarin licht en lucht on
gehinderd kunnen binnenstromen.
Talloze boeren en handelaars scho
ven bij ons binnentreden door el
kaar en grote hoeveelheden kisten,
en manden met eieren stonden langs
de wanden en tussen groepen pndei>
handelende kopers en verkopers.
Men zag daar de echte Veluwse boe
ren met hun zwarte pakken, nauw
sluitende broeken en hoge zwart
zijden petjes. Ook een enkele boe
renvrouw met de karakteristieke
kanten muts en gouden oorijzers,
probeerde haar eieren aan de man
te brengen. Heel de ruimte was ge
vuld met pratende en rokende boe
ren en kopers.
Wij kregen de indruk, dat de za
ken uitstekend gingen en daarom
maakten wij zo hier en daar een
praatje, om eens te horen wat de
belanghebbenden er zowel van
dachten.
Tegenstrijdige meningen
Marinup van het Hofke, een ge
zellig dik Veluws boertje, had een
uitstekende bui. Geen wonder, want
In Huissen werpt men
Judas in de vlammen
Talrijk rijln de volksgebruiken romd
het Paasfeest. Iedereen kent het
paasei, dat welhaast in elke streek
andere gewoonten met zich mee
brengt. Palmpasen is vooral in de
streken boven de grote rivieren
een echt kinderfeest. Die prachtige
palmpaas, versierd met haantjes en
kransen van brood, uitgeblaizen
eieren, dennegroen en snoepgoed,
is in w"ezen niets anders dan de
heidense Meiboom, die tod in onze
tijden ijs blijven bestaan. Minder
bekend is de „Poask'aai" fn 't Home
land yan Groningen. De jongen',
die daar op Goede Vrijdag te lang
itn rijn bed bleef liggen, werd tot
„Paaskaai" (paasei) gebombardeerd
Ün welke functie hij de gehele ver
dere dag geplaagd werd. In Noord-
Holland' kennen wij eenzeflfde ge
bruik bij het „luilakfeest" met
Pinksteren. In ons land' vinden wij
echter nog 'een andere gewocnte,
die ook al zeer oud is. Wij bedoelen
het branden van paasvuren,
In de provinciën Groningtn,
Drente, Overijsel, Gelderland, Noord-
Ljjmbiurg en in sommige delen van
Brabant worden op Paaszondag of
Paasmaandag grote vuren ontsta
ken. Bij1 onze Oostelijke buren bran
den ze in geheel Nederssksen, van
de Rijn tot de Moezel. In de Ger
maanse tijd deed men dit ook om
ongeveer dezelfde tijd als dit nu
geschiedt. Waren bet echter to©n
vrOBchtb'aarheidsvuren ter ©re van
de Zonnegod, thans wil 'men Ze
meer zien als vreugdevuren voor
de weerkomende len tie.
Al weken van te voren wordt
door de schooljongens de nodige
brandstof aangevoerd. Takkebossen,
stro, snoeihout, hele bomen, alles
ls welkom. In Drente zingt men
daaiblj %èn speciaal liedje:
Hej ook olde maanden
Die wiw met Poasen braanden,
Of 'n b'ossiien strooi pf riet,
aandens braandt oes Poasvuur niet.
Op eön hoge plaats wordt de
brandstof opgetaslt. Midden in de
hoop zet men een lange paal met in
de top een oude teerton of zonne-
rad, bekroond dpor een palmtak.
Het paasvuur moet op «en zo hoog
mogelijke plaats opgericht worden,
want de oude overleveringen zeg
gen, dat zover de rook komt en
het licht van het vuur adiljnt, da
Judas en Krioter
In het dorpje Beugen (bij Box
meer) steekt men pas op Baloken
Pasen het vuur aan, terwijl men te
Wleel een pop met twee koppen in
de teerton zet. Een zeer bijzondere
paasviering, heeft het plaatsje Dene
kamp. Het paasvuur vinden we daar
terug onder een menigte van andere
gebruiken, die sinds mensenheugenis
daar ieder jaar plaats vinden.
Ni'et de gehele schooljeugd verza
melt het hout, do,ch dit doen sleclhts
tw'ee jongens, die voor deze ge
legenheid de namen dragen van
Judas en Krioter (misschien is deze
naam een verbastering van Iska-<
riot). Uit een naburig bos wordt
een boom gehaald, die op de aloude
vuurplaats gezet wordt. Boven in
de top plaatst men weer een teer-i
ton. 's Avonds Zet men een ladder
tegen ide 'boom; Judas klimt er op
en verkoopt bij opbod1, onder hoon-i
gelach en allerlei plagerijen van
de omstanders, de duigen en som§
de hoepels van de ton. Judas steekt
hier met veel ceremonieel het vuur,
aan. Overigens mag hij zich zalig
prijzen, dat hij' niet in Huifcsen,
woont, want daar is het gebruike
lijk, om de Judas (van stro!) in
hét vuur te werpen.
Zo heeft iedere plaats, ieder dorp,
zijn eigen gewoonten en gebruiken
en het is te hopen dat deze niet
verdwijnen in de loop der tijden.
Gelukkig ziet het er thans niet naar
uit. Integendeel. Men bespeurt eer
der een toename van het aantal
paasvuren. En -dit is een verheu
gend verschijnsel, want we kun
nen nooit zuinig genoeg rijn iop
onzJe folklore.
a A. R. K.
zijn eieren hadden een goede prijs
opgebracht. Op onze vraag of hij
nogal tevreden was, werd met een
brede lach geantwoord: „Dat gaat
best meneer, we mogen, niet klagen.
Het gaat weer lijken op vroeger èn
wat het aanbod èn wat de vraag
betreft. De prijzen, och, ze konden
beter, maar er is toch nog voor te
werken". Wij lachten even, want
als een boer zo praat, dan weten wij
wel dat de zaken heel best gaan.
De voorzitter van de Exportgroep
Barneveld, was niet zo bijster goed
te spreken over de huidige gang van
zaken. Zeker, de aanvoer was groot
en deze begint al weer aardig op de
vooroorlogse te lijken. De vraag
gaat ook wel, maar de prijs.i
Het buitenland wil geen dure
eieren en de boeren verkopen ze
niet voor een schijntje. Zo zit er
voor de handelaren weinig winst in
en de exporteurs ondervinden daar
de narigheid van. Zij mogen zelf
niet van de boeren kopen als ze
geen verzamelvergunning hebben.
Zij zijn dus afhankelijk van de han
delaars, die wel zo'n vergunning
hebben. Nee, leuk is het niet meer,
maar ach, het zal wel beteren. Dat
hoopten wij ook en Wij maakten
meteen van de gelegenheid gebruik
om eens wat over de markt te vra
gen.
„Hoe groot is de aanvoer weke
lijks?"
„Ja, dat is niet zo gemakkelijk te
zeggen. In de wintermaanden onge
veer 330.000 stuks per week. Dat
loopt langzaam op tot circa 1 mil-
lioen in het gunstigste seizoen."
„Merkt omstreeks Pasen n.j-
van een grotere vraag?"
„Vroeger wel. Toen kwamen de
kopers uit alle plaatsen van ons land
naar Barneveld. Ze kochten hui.
eieren voor een lage prijs en kte-
gen nog „kneusjes" op de koop toe-
Dat waren gouden tyden. Maar zo
als ik net al zei, mag dat niet meer.
Tegenwoordig moet men een ver
gunning hebben om op de markt te
kopen. Eens in de drie weken wordx
er wel eens eentje gesnapt door de
controleurs."
33 millioen export-eieren per week
Het rinkelen van de telefoon be
tekende het einde van ons gesprek.
De voorzitter haastte zich naar het
kantoortje, na ons aan een expor
teur overgedragen te hebben. Deze
vertelde ons iets over zijn werk op
en buiten de markt.
Per week worden ongeveer 33
milloen eieren geëxporteerd naar
alle streken van de aarde. Zojuist
had hy nog een zakenreis naar
Griekenland gemaakt, voordien had
hij contracten afgesloten met En
geland, Frankryk, België enz. Het
gekleurde ei is in het buitenland
veel gevraagd, terwijl ook de smaak
en de grootte veel ter zake doen.
Het eerste is natuurlijk zuiver een
kwestie van vertrouwen in de ex
porteur èn in het land van herkomst.
Wanneer men eenmaal slechte eie
ren geleverd heeft, krijgt men niet
gauw een nieuwe opdracht. Daarom
is de eierkeuring van zoveel belang.
In Nederland zelf zorgen de gros
siers voor de kwaliteit. Export-
eierén worden voorzien van een
stempel, dat voor het buitenland een
waarborg is voor goede kwaliteit.
De eiermijn te Roermond werkt mo
menteel bijna geheel voor de ex
port, terwijl hier in Barneveld de
eieren voor het binnenlandse ge
bruik en de verzending naar het
buitenland gekocht worden.
Eierfetend Nederland behoeft zich
niet ongerust te maken over een
eventueel tekort aan eieren. Dat
heeft het bezoek aan Barneveld ons
wel duidelijk gemaakt.