Een bevolking van 10 millioen T. PRIEMUS SNELLE BEVOLKINGSGROEI EIST GROTE INDUSTRIE Het toeval heeft gewild, dat Nederland in hetzelfde jaar, waarin het zijn koloniale gebieden verloor eens voor het moederland een bron van rijke inkomsten en een uitgestrekt arbeidsveld voor de gestaag groei ende bevolking zijn inwonertal tot ongekende hoogte zag stijgen. Wie de tien-millioenste Nederlander is en wanneer hij of zij precies geboren werd zelfs het Centraal Bureau voor de Statistiek (het bestond 7 Januari 50 jaar) anders toch voor geen klein geruchtje vervaard heeft het niet kunnen vaststellen. Men mag echter aannemen, dat de ge boorte omstreeks half October is geschied. Maar al is deze tien-millioenste Nederlander dan een onbekende, een uiterst belangrijk personage is hij njettemin. Want een groot deel van de energie, die ons land in het afge lopen jaar heeft opgebracht, is gebruikt voor het scheppen van moge lijkheden om deze tien-millioenste landgenoot, straks, wanneer hij vol wassen zal zijn, geregeld werk en een redelijke welvaart te bieden. Wat regering en volk in 1949 ge presteerd hebben en welke plannen voor de toekomst ontworpen zijn om een zekerheid te scheppen, dat al deze millioenen Nederlanders steeds hun maag zullen kunnen vul len, behoorlijk gekleed zullen kun nen gaan en een dak boven het hoofd zullen kunnen hebben het is, wanneer men slechts enkele cou rantenkolommen ter beschikking heeft om een geheel jaaroverzicht in te persen, te veel om op te noe men. Om ons daarom tot het be langrijkste te beperken: een enorm industrialisatie-programma is op gesteld en bevindt zich voor een deel reeds in uitvoering overal verrijzen nieuwe fabrieken en wor den reeds bestaande uitgebreid; een industrie kan niet werken zonder geschoolde arbeiders daarom zijn en worden overal in den lande nieuwe vakscholen geopend; aan de ontwikkeling van de landbouw wordt de grootste zorg besteed ook op dit gebied streeft men naar een steeds boter onderwijs en be tere voorlichting; onze werven wer ken op volle kracht tot uitbreiding van de vloot Rotterdam zag in dit jaar voor het eerst sinds de oorlog weer meer dan 10.000 schepen zijn havens aandc m; niets wordt nage laten om de erkoop van onze pro ducten in he buitenland te stimu leren da voor is een speciaal lichaam doo de regering in het le ven geroep dat door experts de buitenlandse, in het bijzonder de be langrijke Amerikaanse markten laat bewerken, en bovendien werd in September bepaald, dat exporteurs over 10 procent van de bedragen die zij in dollars ontvangen, vrij mogen beschikken, nieuwe projec ten tot landaanwinning staan op het programma Lauwerzee en Wad denzee zullen gedeeltelijk worden drooggelegd. Er is haast, veel haast bij de uit voering van dit alles. Want wel heb ben wij ons dit jaar nog in een be trekkelijke welvaart mogen verheu gen, maar deze was meer schijn dan werkelijkheid zy werd mogelijk gemaakt door de gratis hulp, die ons in het kader van het Marshall-plan werd verstrekt en naar reeds vast staat, in ieder geval nog tot 1 Juli 1950 geschonken zal worden. Uiter lijk 1952 echter en misschien zelfs nog eerder, zal Uncle Sam ophouden de royale oom te spelen en dan zul len wij op eigen benen moeten staan. En daar wij onze eens zo flinke spaarpot in het buitenland zo goed als geheel opgesoupeerd hebben en de Indonesische bron van inkomsten voor een groot deel voor ons verloren is gegaan, zullen wy van dat ogenblik af voor alles wat wij importeren'(broodgraan, grond stoffen voor onze industrie en wat al niet meer) met onze export moe ten betalen. Minister Mansholt heeft daarover in de loop van het jaar iets verteld: 60 procent van de dan nodige deviezen zal de landbouw moeten verdienen; 40 procent zal verkregen moeten worden uit de uitvoer van de industrie en uit dienstbetoon aan het buitenland (transportdiensten bij voorbeeld). Daaruit blijkt wel, hoe belangrijk het werk van boer en tuinder voor ons volk geworden is. Zullen wy er werkelijk in slagen, economisch op de been te blijven? Verschillende deskundigen hebben in het afgelopen jaar getracht, deze vraag te beantwoorden. Er zijn zwartkijkers, die voorspeld hebben, dat het Nederland zal vergaan als Japan en Italië landen, arm om dat zij op een betrekkelijk magere bodem een veel te grote bevolking moeten onderhouden. Tegenover hen staan degenen, die voldoende vertrouwen in de energie, het uit houdingsvermogen en de vinding rijkheid van ons volk en in de gun stige resultaten van een zich steeds meer aftekenende internationale sa menwerking ook op economisch ge bied hebben, om te durven bewe ren, dat wij het wel zullen klaren.' Wij houden het bij do mening van deze laatsten. GRENSCORRECTIES Wij spraken zojuist over landwin ning. Nu, Nederland heeft reeds dit jaar enig grondgebied gewonnen, zij het ook niet door middel van droog legging. Op 23 April, om 6 uur in de morgen, trokken Nederlandse mi litairen, marechaussées en ambtena ren onze oostgrens over en plantten in samenwerking met Britse autori teiten vlaggetjes en grenspalen op Duits gebied. Dat was de correctie van de grenzen, waartoe de Weste lijke mogendheden kort tevoren be sloten waren; de overneming van luttele vierkante kilometers grond, enige dorpen en wat gehuchten, voor ons slechts belangrijk, omdat er enige lastige waterstaatkundige en verkeersproblemen, waarover wij het met de Duitsers nooit eens had den kunnen worden, door opgelost werden en dat was alles, wat van onze in de oorlog gekoesterde an- nexatiedromen overbleef. En zelfs deze uiterst bescheiden vergoeding voor de enorme ons in de oorlog toe gebrachte schade, deed de Duitsers op de achterste benen staan. NEDERLAND EN DE BENELUX De opheffing van de distributie, gepaard gaande aan de schrapping van bepaalde subsidies, waardoor verschillende artikelen aanzienlijk duurder werden, geschiedde voor een groot deel met het oog op de verwezenlijking van de Economische Unie tussen België, Nederland en Luxemburg. Helaas heeft men het doel, dat men zich oorspronkelijk gesteld had, namelijk deze unie op 1 Januari 1950 te doen ingaan, niet bereikt. Want evenzeer als een hu welijk van een gefortuneerde jon geman met een meisje van beschei den middelen, op bepaalde bezwa ren pleegt te stuiten, vlotte het ook met het economisch huwelijk van het rijke België met het arme Ne derland niet zoals men zich gewenst had. Maar de ondertrouw is reeds een feit geworden: de Voor-Unie, eerst vastgesteld op 1 Juli 1949, is Vele landbouwers vertrokken naar andere landen. Vooral Canada was in trek. Man ten uit een stuk voelen zich er weldra thuis. op 1 October ingegaan en op 12 October werd de zogenaamde vrije lijst gepubliceerd van goederen, waarvan de invoer uit en de uit voer naar België, Luxemburg en de Belgische Congo thans vrij mag ge schieden. Reeds eerder in het jaar werd een unificatie van accijnzen met België en Luxemburg bereikt. Gaat nu verder alles goed en er is weinig reden om daaraan te twij felen dan kan op 1 Juli 1951 de huwelijksmars gespeeld worden. Dat Nederland de geest des tijds, die eenvoudig om de allernauwste internationale samenwerking op vele gebieden schreewt, goed verstaat, blijkt niet slechts uit ons opgaan in het Benelux-verband. Op talrijke wijzen hebben wij dit jaar laten blijken, dat het aan ons niet ligt, wanneer deze samenwerking mis schien nog steeds niet zover is voort geschreden, als de omstandigheden wel eisen. Traden wij in 1948 reeds toe tot de Westerse Unie (die dit jaar bewees meer te zijn dan slechts een militair bondgenootschap door het sluiten van belangrijke sociale en culturele overeenkomsten), in April 1949 tekenden wij het Atlan tisch Pact; en de Raad van Europa, het begin naar men hopen mag van een federale Westeuropese regering, die dit jaar voor het eerst in Straats burg bijeenkwam, zag ook onze ver tegenwoordigers in zijn vergaderin gen optreden. De samenwerking der Westerse naties brengt natuurlijk niet slechts voordelen, zoals daar zijn grotere veiligheid, ruimere afzetgebieden yoor onze producten enz. zij legt ook verplichtingen op. Voor een deel moeten deze helaas van militaire aard zijn en maarschalk Montgomery, de opperbevelhebber der Westeuropese strijdkrachten, is twee maal naar Den Haag gekomen om onze hoogste politieke en mili taire leiders duidelijk te maken, wat in dit opzicht van ons verwacht wordt. Een langere diensttijd hangt onze dienstplichtigen boven het hoofd en de kosten van onze bij drage aan het Atlantisch defensie stelsel zullen zeker niet gering zijn. DEVALUATIE Dat de internationale samenwer king echter nog niet altijd klopt, be wees de geschiedenis van de deva luatie. Nadat de Britten, die dit jaar in ernstige moeilijkheden waren ge raakt, eerst bij hoog en bij laag be zworen hadden, dat zij de waarde van het pond niet zouden vermin deren, devalueerden zij in Septem ber toch en wel liefst met 30 pro cent. Zij deden dit, zonder hun part ners in de Organisatie voor Euro pese Economische Samenwerking van tevoren op de hoogte van deze stap te hebben gesteld. Dit plaatste onze regering, die weliswaar de noodzaak van een algehele devalua tie inzag, mkar beslist minder ver had wilen gaan dan de Engelsen, voor een voldongen feit: om aan de concurrentie op de buitenlandse markten het hoofd te kunnen bie den, moest de gulden het pond ster ling volgen. De consequentie van deze devaluatie zal op de duur ze ker een stijging van de kosten van het levensonderhoud zijn en de drang naar een nieuwe loonronde heeft zich dan ook nog voor het einde van het jaar merkbaar ge maakt. Overigens heeft de devaluatie ook bepaalde voordelen gebracht: het aangaan van de Voor-Unie van de Benelux werd er gemakkelijker door gemaakt en zonder haar zouden de in de laatste maand van 't jaar be gonnen besprekingen tussen Frank rijk, Italië en de Beneluxlanden, over het sluiten van een monetaire unie men heeft daar reeds de weinig schone namen Fritalux en Fibenel voor uitgevonden nau welijks mogelijk geweest zijn. Natuurlijk kon in een tijdsverloop van een jaar leed ons volk niet be spaard blijven. Velen, die wij hoog achtten, werden ons door de dood ontrukt. Van hen noemen we de architect Cuypers, bouwer van de Sint Bavokerk te Haarlem, dr. Kruyt de „grote zendeling van Celebes", de zangeres mevrouw Noordewler- Reddingius, oud-minister Féviez, de schilder Willy Sluyter, de schilder Herman Moerkerk, oud-burgemees ter van Lansschot en de schrijver Nico van Suchtelen. In Indonesië vielen velen van onze militairen bij de uitvoering van him taak orde en rust te handhaven. Enige Neder landse schepen liepen op mijnen. Stormen teisterden onze kusten, waardoor onze reddingboten vele malen moesten uitvaren. (Hun be manningen, onze helden der zee, werden voor de vele, vele dappere daden, die zij in de loop der jaren verricht hebben, in October, bij het jubileum van de reddingsmaatschap pij in de Haagse ridderzaal in aan wezigheid van Koningin Juliana, door Prinset Wilhelmina geëerd met hoge onderscheidingen). Bran den legden vijf 17-de eeuwse pak huizen in Amsterdam ln as. Maar het meest onder de indruk moest men ook dit jaar weer geraken van de zware tol, die van de luchtvaart werd geëist. Ongelukken als met de „Franeker" bij Bombay en de „Roermond" bij Barl werden als niet minder dan nationale rampen gevoeld. Zwaar getroffen werd men ook door het ongeluk met een Da kota van de Aero-Holland bij Oslo, een zeer tragische geschiedenis, om dat de slachtoffers voor het grootste deel kinderen waren. REDENEN TOT VREUGDE Maar naast reden tot verdriet was er toch ook veel aanleiding tot vreugde. Het koperen bruiloftsfeest van Koningin Juliana en Prins Bernhard bood weer eens extra een gelegenheid om te getuigen van de verbondenheid van ons volk met het Huis van Oranje. De beëindiging van het Indonesische conflict stelt tienduizenden van onze jongens in staat, naar huis terug te'keren. Ver schillende zaken, verband houdend met de achter ons liggende oorlog, werden afgewikkeld: de afdoening der materiële oorlogsschade werd wettelijk geregeld; de bijzondere rechtspleging heeft, na nog met landverraders en oorlogsmisdadi gers, onder wie lieden als een Van der Waals en Rauter, afgerekend te hebben en een Schreieder over de grens te hebben verdreven, haar taak vrijwel volbracht. Het Dir. Gen. Bijzondere Rechtspleging en de Bijzondere Gerechtshoven in Amsterdam en Leeuwarden konden reeds worden opgeheven. En dezelf de K.L.M., die zulke zware verlie zen moest lijden, vierde haar der tigjarig bestaan, waarbij zij wel op een bijzondere staat van dienst kon wijzen. Met een hoogte- en snel heidsrecord bewees majoor Flinter man, dat niet slechts onze burger-, maar ook de militaire luchtvaart tot topprestaties in staat is. De Spoorwegen waren opnieuw in staat de frequentie en de snelheid van hun diensten te verhogen. Meer dan 2 millioen gulden bracht ons volk bijeen voor het „Koningin Wilhel- minafonds" ter bevordering van de kankerbestrij ding. kortom, 1949 was een jaar, waar over wij, terugziende op hetgeen door het Nederlandse volk onder moeilijke omstandigheden volbracht werd, tevreden mogen zijn. HOE DE WONING BOUW VORDERDE In ons algemeen overzicht van ido gebeurtenissen op Soiooi-wen- Duiveiandi in Liet vervlogen jaar, hebben wij "dan hier idan daar, er reeds aan herinnerd hoe de <wiotning- bquwi met kraobt werd voortgezet. Menigmaal hebben wij gestaan bij -de fundamenten van nieuwi te bou wen huizen en menigmaal heeft een burgemeester zijn ambtsketen omgehangen ter gelegenheid van de bijzondere gebeurtenis, idat weer idóm zoveel huizen toe waren aan ido officiële „eerste steen". Dat is een gelukkig verschijnsel, -want de woningtoestand in Nooird-Zeeland -in het algemeen en Schouwen-Dui veiandi in het bijzonder is niet ge malrikeiijik- Te Zierikzee werden ve i© huizen gebouwd in de bestaande gevelrijen. De aard van de destijds aangebrachte verwoesting maa<v. dit ook logisch» Het granaatvuui dat in de trieste oorlogswinter vai. 1944 oveT de stad waaierde, v©.1 ocjrzaakte een grillige verwoesting Behoudens de nieuwie wijik aan he. Slabbers werf, richtte de bouwacti vitieit zich dan ook op het aanvul len in ide verschillende straten vat 'de geslagen bressen. Dan hier, da. daar. verrees een gevel. Lang nie altijd stonden op deze jplaatsei volwaardige huizen. Uitgesprakei. slechte woningen werden uiteraaro niet hersteld en juist op deze plaat sen worden de nieuwe panden, iru afbraak van de oude, gebouwd. Dc moeilijkheden rond de wederop bouw in het algemeen, dLe in 194. uit en tena -werden besproken, gol den uiteraard ook voor Zierikzee Dat het bereikte in 1949 -dan ook zou voldoen aan alle bestaande ver langens is -een te boute uitspraak, maa? een zekere tevredenheid maj toch zek-er bestaan. Ter plaats- ■werden 53 woningen gebouwd en. 85 zijn in aanbouw. In oniderstaarj:. staatje geven de eerste cijfers de nieuw gebouwde woningen aan, dt cijfers in het tweede staatje Kk woningen in aanbouw: iRruinisso 125 lp Niouworkerk 8 3 Ouwe-rkerk 17 Oosterianid 21 9 Dreisohor 7 CZonnemalre 7 Nooirdigouwie 7 Korkwerve 5 2 Puivendijke 2 4 El ie meet 1 Serooskerke 7 NoordweRe 5 Burgh 19 1' Reaesse 29 83 ADVERTENTIES J. A. v. Nleuwenhuijse G. O. v. Nieuwenhuljze- VOüvercn Nieuwerkerk p. L N. BL WAGERIAKER Timmerman - Brouwershaven wenst U een gelukkig en voorspoedig 1950 J. Stoel TV. RL S to el-Bom Manufacturenhandel Brouwershaven g. n. J. P. v. d. Velde T. v. d. Velde-Smits Melkhandel Brouwershaven g. n. C. W. den Boer C. den Boer-v. d. Wekken Brouwershaven g.n. 0. v. <L Velde Timmerman J. V. d. Velde-Malepaard Brouwershaven g. n. Hotel „JACOB CATS" Brouwershaven g. n. P. J. v. d. Velde Schildersbedrijf Corn.a v. d. Velde-Mallander Brouwershaven p. L L A. C. Berrevoets Bakkerij A. RL Berrevoets-Steenland Brouwershaven g. n. Gelukkig nieuwjaar toege wenst aan familie, vrienden en cliëntèle, zowel binnen als buiten de gemeente L ZORGE, groenten en fruit Brouwershaven Gebr. SOONS Coiffeurs Brouwershaven p. f. M. Kroon D. Kroon-Viergever Rijwielhandel Brouwershaven p. f. J. D. v. Nieuwenhuize N. K. v. Nieuwenhuize- de Jonge Slagerij Haamstede g. n. H. RL Zijta P. A. Zijta-Goudswaard Winkelier Haamstede p. f. W. Capelle C. Capelle-Smalheer Haamstede, Hoogezoom p. f. Familie A. L. CAPELLE Bakkerij Haamstede g. n. J. Goudswaard B. D. Goudswaard-Kramer Haamstede p. f. 1. A. Bakker C. W. Bakker-Verton Levensmiddelenbedrijf Haamstede g. n. E. C. Priester C. P. Priester-Verton Haamstede, Noordstr. 171 p.f. J. J. Rademaker M. RL Rademaker-Noordhoek Vrachtvervoer Haamstede p. f. Firma P. SAMAN ZOON Smederij Haamstede p. f. H. J. A. Blom W. Blom-Verwest Haamstede p. f. M. W .Dalebout K. A. Dalebout-van Gastel Haamstede p. f. L. P. Giljam K. J. Giljam-v. d. Zonde Smederij Haamstede p. f. P. J. PLEUNE Manufacturen Haamstede g. n. Wed. O. M. B. Noordhoek- Beije Haamstede, Dapperweg 33 p.f. P. Honse J. C. Hanse-de Roo Eikerzee, 1 Januari 1950 p. f. C. v. Splunder P. v. Splunder-Hubregtse Scharendijke, 1 Jan. 1950 p. L L. J. LINDKKS Gelukkig nieuwjaar aan fa milie, vrienden en bekenden Burgh, 1 Januari 1950 Slagerij Eikerzee, 1 Jan. 1950 p.f. L. Kristeiyn C. P. Kris te lijn-Stoel Scharendijke, 1 Jan. 1950 p. f. H. Ringelbexg EL C. Ringelberg-v. du Boa „Repard" Scharendijke, 1 Jan. 1950 p. f. Familie J. MEGANCK Eikerzee p. L A. Coomans RL Coomans-Gebraad wensen familie, vrienden en bekenden een gelukkig 1950 Eikerzee J. FINSON wenst cliëntèle een gelukkig nieuwjaar Eikerzee RL a V. d. HOUTEN Bakkerij - Kruidenierswaren Eikerzee A 125 p.f. L. M. v. Westervoort M. v. Westervoort-Matthijsae Winkelier Eikerzee p. t A. Rooze Kl.a Rooze-v. d. Panne Scharendijke p. L S. Verjaal K. E. Verjaal-Boot Scharendijke p.f. RL VAANE ZN. wenst cliëntèle een gelukkig nieuwjaar Scharendijke A. C. Verjaal D. M. Verjaal-Dalebout Bakkerij Scharendijke g. n. Familie FLOH1L Scharendijke p. f. Kinderen v. d. LINDE Winkelier Scharendijke p. f. ZUSTER v. NIEUWENHUIZE Scharendijke g. n. A. Rotte B. Rotte-bij de Vaate Bakkerij Scharendijke g. n. DANKBETUIGING Langs deze weg wil ik mijn familie en kennissen hartelijk dank zeggen voor de vele blij ken van belangstelling, bij mijn terugkeer in het Vader land. Ook mijn hartelijke dank voor hetgeen mij werd aan geboden. EJkerzee, 31 December 1949 Soldaat C. M. KRISTELIJN Scharendijke J. S. VERBOOM wenst familie, vrienden en klanten een gelukkig nieuw jaar „De Automaat" - Ellemeet L. C. Hanse D. Hanse-Klapwijk Eikerzee, 1 Januari 1950 p. f. W. Beije C. L. Beije-Ornée Slagerij Haamstede g. el J. C. VAN STRIEN Schildersbedrijf Haamstede p. f. W. E. Quaak W. J. Quaak-Braal Zaadhandel Haamstede g. n. C. A. Prince C. M. Prince-Klaassen Haamstede p. f. J. Smalheer RL J. Smalhcer-Overbeeke Betonwerken Haamstede p. f. A. de Bruine E. J. de Bruine-Jonker Bakkerij Haamstede p. f. J. Blom RL C. Blom-v. d. Zande Haamstede p. f. Beste wensen voor 1950 Kapsalon SIMONS Haamstede

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1950 | | pagina 10