DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Hechte samenwerking tussen Neder
landse troepen en T.N.I. in O.-Java
Naar volledige alliantie tussen
Rusland en China?
BONTÉ MENGELING VAN
KERSTGEBRUIKEN
Geen kans op herleving van
militarisme in Duitsland
ZATERDAG 24 DECEMBER 1949
No. 2*769 104. Ju*:#*»
ZIERIKZEESdEMNIEUWSBODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENT1ÉN.
PrIJi p*r 3 mnd. bij vooruitbetaling f 3.90, p. w, 30 ct.
lots* nummert 10 et Verschijnt Iedere werkdag. Advertentieprijs
12 ct. per mm Succetjet (mes 15 mm.) minimum M,-> p stuk.
WAARIN OPGENOMEN
1797-1609
REDACTIE EN ADMINISTRATIE i
long* Nobelstroot A 171, Zlerlkitt, Poitbut nr. 1, Telefoon
«sr. 32, Girorekening nr. 137677 Uiige vei N.V. Drukkerij voorh
lekenmen Ochlm*n lenga NobeJil/eet A 171 ZlertVxtm.
Republikeinse troepen krijgen Nederlandse uitrusting
Tijdens ©en persconferentie heeft
genera al-majoor Scheffeiaar mede
gedeeld, dat in Oost-Java de;
samenwerking tussen het Neder
landse en het Republikeinse leger
niets te wensen overlaat. De taak,
die het T*N,I. wacht, noemde de ge
neraal zeer zwaar, maar hij geeft
d© T-N.I, ©en faire kans en zegt
straks niet: ziet ge wel, de T.N.I.
brengt er niets van terecht, want
vannacht is er weer ingebroken
Dit zou niet eerlijk zijn.
De militaire hulp van Nederlandse
zijd© wordt thans in een zodanig
tempo verstrekt, dat de T.N.I. het
niet kan bijhouden. Tot Maandag
werden in Oost-Java overgedragen
7 personenauto's, 20 driekwartto.il-
laers, 3 GJVLQ.-wagens, 120 vracht
wagens, 24 jeeptrailers, 71 motor
rijwielen, 11 brenncarriers en 5 am
bulances. Wat het verbindings
materiaal betreft is alles geleverd
wat er werd gevraagd, evenalfe)
munitie, uitrustingsstukken, als
koppels, draagriemen en patroon
tassen zijn in zulke hoeveelheden
verstrekt, dat de T.N.I. de aanvoer
ervan niet 'heeft kunnen verwer
ken. Onlangs Zijn 23.000 uniformen
geleverd en aan de T.N.I, is mede
gedeeld, dat zij gebruik kan maken
van alle hoofd-, hulp- en locale
werkplaatsen en smeerstations voor
de autodlenst in Oost-Java. Aan de
Nederlandse commandanten is op
dracht gegeven, aan de T.N.I. pri
oriteit te verlenen.
Concentratie Nederlandse troepen
De concentratie van de Neder
landse troepen verloopt op votu
komeft bevredigende wijze. Dit
vraagstuk was uiterst moeilijk, daar
het gaat om het onderbrengen van
£5 S0 0o0 Nederlandse militairen,
waarbij nog vele vrouwen en kin
deren komen.
Het hoofdkwartier van kolonel
Sungkono is gevestigd iin de A,MJSl
te Surabaja. Onderbrenging in het
huidige hoofdkwartier van de AJ
divisie was om technische redenen
niet mogelijk.
De „Grote Beer" op
thuisreis
Met het troepentransportschip
„Grote Beer", idart op 17 December
f4. uit Tandjong Friok is vertrok-
ken, repatriëren o.m. het bataljon
3—11 RL, alsmede militairen van
de 3de hMpveZbandplaats afdeling,
voorzover deze niet reeds onder-
lweg zijn naar Niaderlanid per „Si-
bajak", (weak schip omstreeks 30
December te Rotterdam wondt ver
wacht. In totaal bevinden zich 955
mam aan boord' van de „Grote
Beer".
Het plan bestaat, om op do dag
der souvereiniteitsoverdracht een
gezamenlijk défilé te houden door
de K.L.' het K.N.1I.L. en de TiN-L
De periode, waarin d© Neder-i
landse troepen hier geen inilitai're
taak meer zullen hebben, zal wor
den benut voor training voor hun,
eventiele taak in het kader v,an
het Atlantisch pact.
richting van ons land' Jjn beweging
komen.
Aangezien 'dit hogeidruhgebied
nog geen tekenen van verzwakking
vertoont is die kans groot dat het
Weer met d)e Kerstdagen tamelijk
rustig zal Zijn, met plaatselijk -ne
vel of mist, nu en dlan overdrij'-
vendie wolkenvelden, maar ook pe
rloden van zonneschijn en vrij1 wel
geen regen.
De temperaturen kunnen tijdiens
nachtelijke opklaringen hier en daar
wei iwiaer to«t evien ondier het vries
punt diaien, -voornamelijk in het zul-
dpn ien oosten van het ianid.
Mao Tse Toeng onderhandelt te Moskou
NEEM EN LEES
Bijbelgedeelten voor elke dag
Lucas 21-7
Urn met aarde uit Indonesië
komt naar Nederland
Met het vliegtuig uit Batavia,
dat hedenmiddag 24 December om
streeks 13.00 uur op Schiphol ver
wacht wordt, komt een urn met
aarde van elk der 22 erevelden
van de Indonesische Archipel naar
Nederland. Hiermede worden ge
symboliseerd de offers, welke bur
gers zowel als militairen daar te
lande hebben gebracht in de strijd
tegen Japan en voor vrede en recht.
Een comité zal op Schiphol deze
urn in ontvangst nemen en deze
tijdelijk doen bewaren in de SV
Jacobstkerk te 's-Gravenhage.
Het is de bedoeling, dat de urn
later een plaats zal krijgen in het
nationaal monument iop de Dam
te Amsterdam.
Namens de Koningin zal bij het
plechtig in ontvangst nemen pp
Schiphol aanwezig zijn de adjudant
van Hare Majesteit de luitenant ter
zee der le klasse C. Wi. Th. Baron
van Boetzelaer, terwijl tevens de
regering vertegenwoordigd zal zijn-
Op het vliegveld zal een erewacht
der Ken. Landmacht opgesteld staan
Een escorte van het Wapen der Kph.
Marechaussée zial de un begeleiden
naar de St»-Jacobs!k'erk,
Rustig weer tijdens de
Kerstdagen
Gedurende de laatste dagen is
die invloed van de hogedmkgebie-
dien op het 'weer in West-Europa-
steeds groter geworden. Een kleine
storing trok in die nacht van Dotn-
dieridag op Vrijdag weliswaar nog
vergezeld' van veel bewolking enige
dagen over de Noordzee naar De
nemarken en Noord-West-Duitslarid,
di'och tdeze Werd gevolgd door nieu
we drukstij gingen. Tegelijkertijd
werdien ook in Scandinavië de ba
rometerstanden veel hoger.
Deze ontwikkelingen in die luciit-
drukverdeling hadden tot gevolg
dlat de Oceaandepressies nu niet
meer over die Britse eilanden naar
het Noordzeegebied en Scandinavië
trekken, maar meer in die richting
■van IJsland. Een zeer diepe storm-
diepressie nadert nu dit eiland. In
het Europiese hogedirukgebied ko
men in Frankrijk en Duitsland uit
gebreide m istgebieden -voor en f lier
en daar bij temperaturen van om
streeks 4 graden onder nul. Het
is niet onmogelijk dat ideze kille
mistbanken later langzaam: in de
Kerstbrood in Geleen
Kerstmis kent nog vele vreemde
gebruiken. Zo was het vroeger
in Geleen gewoonte, dat de kos
ter de Kerstdag een zeer hard ge
bakken kerstbrood uit de kerk
toren wierp, waar de jeugd van
Geleen, Krawinkel en Lutterade
om vocht. Wie het broodje mach
tig werd, was de broodjeskoning.
Men meent, dat dit gebruik werd
afgeschaft, omdat eens als prijs
voof de winnaar het knapste
meisje uit het dorp werd uitge
loofd. Daardoor ontaardde de
wedstrijd in een verwoed ge
vecht. Met zekerheid is hierom
trent niets bekend. Hoe het zij,
zeker is dat er in 1842 een einde
kwam aan dit „kerstvermaak".
Veertien leden van een bende,
die de afgelopen vier jaren de
streek van Palermo onveilig heeft
gemaakt, zijn gearresteerd en op
gesloten. Een grote partij wapens
en munitie werd in beslag genomen
Betrouwbare waarnemers te Lon
don staan Sceptisch tegenover de
bericidep, 'welke in kraCht schij
nen te winnen, dlat ld© iwierklelijke
bedoeling van Mao Tse Toeng's
bezoek ,aan Moskou is te ondier-
hanacjen over een volledige allian
tie tussen d!e Sovjet-Unie en Com
munistisch. China. (Mao Tse Toeng
heeft - d'e viering van Stalin's ver
jaardag te Moskou bijgewoond).
De opening van het
Heilige Jaar
Een dielegatie van Italiaanse ar
beiders, bestaande uit een tram
conducteur, een metaalarbeider, een
drukker, een boerenarbeider, een
kiiejk van een ministerie, ©en.met
selaar, een kleine boer en een win
kelmeisje heeft de Pauis die uit
invooir en goud gemaakte hamer
en de troffel overhandigd, waar
toe de «hij1 heiden de heilige -deur
van óp Sint Pi/eter zal openen. Met
dlit symbolische gebaar zal de Paps
het -Heilige jaar van de Rooms-
Katholieke Kerk inluiden*
Duizenden Italiaanse arbeiders
hebben iedler tien lire bijgedragen
voor die hamier en de troffel, die
mooie hand werkstukken zijn- De
werktuigen zijn versierd' met ide
emblemen van die voornaamste
handwerken. Zij werlden in een
dioos van esorenhout, ingelegd met
zilver, aangeboden.
Er schijnt reden te zijn om' aan
te nemen, dat het bestaand© Chi-
nees-Sovje t-RussisCh© verdrag van
1945, eventueel meit enige wijzi
ging, reeds voldoende tegemoet
komt aan die wens van Moskou
en Heking. Het verdrag van 1945
met nationalistisch China gaait in
sommige opzichten verder (dan over
eenkomstige verdlragen tussen ide
Soviet-Unie en die landen van Oost-
Europa.
In het belangrijke artikel in dl't
■verdrag, Idat voorziet in weder
zijdse bijstand, wordt gezegd, dat
„indien 'Ben van de verdragspar
tijen het slachtoffer van agressie
wordt" 'de andere partij militaire
en andere hulp zal verschaffen.
Daarentegen wordt bijvoorbeeld
volgens het verdrag tussen de sov
jet-Unie en Polen wederzijds hulp
alleen verstrekt ingeval van agres
sie van die zijide van Duitsland
of staten, „die zich miet Duitsland
direct of in enige andere vorm
hebben verenigd".
Extra-treinen met de
feestdagen
In verband met ide te verwach
ten kerstdrukte zullen d© "Neder-
landsche Spoorwegen van Vrijdag
23 tot en met Dinsdag 27 Decem
ber een groot aantal extra trei
nen inleggen.
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Lucas 28-14
Lucas 2 15-20
Lucas 2 21-32
Lucas 232-40
Lucas 2 41-52
Psalm 90
Menigeen houdt zich voor fijn
besnaard omdat hij licht ont
stemd is.
WEERBERICHT
Weersverwachting, medegedeeld
door het K.N.M.I. te De. Bilt, geldig
tot Zaterdagavond:
Nevel of mist
Mistig of nevelig overwegend droog
weer met weinig wind en later en
kele verspreide opklaringen; iets
kouder.
25 Dec. Zon op 8.48, onder 10.32.
Maan op 12.15, onder 23.15.
26 Dec. Zon op 8.48, onder 16.33.
Maan op 12.25, onder
27 Dec. Zon op 8.48, onder 16.34.
Maan op 16.34, onder 0.26.
Eerste Kwartier 27 December te 7.31
Een met fcinderverlammingl-
virus ingespoten aap, die door d©
universiteit van Maryland (V.S.) als
proefdier werd gebruikt, wist uit
zijn kooi te ontsnappen ©n vluchtte
de bossen in. De politie ontdekt©
U©t dier na verlooft' van
uren en schooit het dood.
IN VERLEDEN EN HEDEN
Verklaring van Mc. Cloy
De Amerikaanse hoge commissa
ris, Johin McCloy, verklaarde Don
derdag op een persconferentie te
Frankfort er niet aan te twijfelen,
dat het gros van het Duitse volk
zich afgewend had van een herle
ving van het militarisme ©n na'tLor
naal-sociallsme.
Hij waarschuwde echter, dat het
militarisme en nationaal-soclailiisme
toch zouden kunnen herleven als
het individu toet bereid was zich
ér tegen teweer te stellen- Hij
Roemde de prijs van individuele
vellighejd „eeuwigdurende waak
zaamheid".
De crltiöi, die hemi beschuldigden!
van concentratie op ectonomisch'e
vraagstukken en verwaarlozing van
de politieke gevaren van het Duitse
nationalisme, voegde McCloy toe:
JkGeeni eerlijk mens kan ditmaal
de geallieerden ervan beschuldigen,
een democratische regering op ka
rig© wijze t© bejegenen en later
Concessies te dpen aan nationalis
tisch getier, zoals na de laatst©
wereldoorlog".
McCloy herhaalde, dat hij de hou
ding van het Duitse volk tegenover
de Jodei11 zou beschouwen als een
van de proeven van zijn vermogen
en bereidheid, een liberale staat
te scheppen. Hij 'betoogde, dat geen
enkel land welk ander land ook
kon heropvoeden of 'heroriënteren
„Al wat we kunnen' 'doen is eehi
voorbeeld geven en gelegenheden
bieden, waardoor een land zich kan
re-oriënteren en zijn gezichtskring
verruimen".
McCloy zeide te hopen, dat het
lastige vraagstuk van de ontman
teling thans uit de weg geruimd
was. De vorderingen in het nieuwe
jaar zouden grotendeels afhangen,
niet van de hoge commissie, maar
van het initiatief van de Duitse re
gering. zelf bij de behandeling van
haar problemen als de werkTpos-
heid, het vluchtelingenvraagstuk en
het wonlngpnobleem.
Kerstviering
in Zuid-Dalmatiè
In Dalmatië, meer in het bijzon
der aan de voet van het steile ge
bergte, op welks tpppen de Mon-
tenegrijnen wonen en die nog vrij
wel geïsoleerd leven en werken,
wordt de dag vóór Kerstmis, de
24e December, op eigenaardige
wijze gevierd. De zede, die hierbij
tot uitdrukking komt, is van oor
sprong Servisch ©n Montenegrins
en schijnt tot pp de oerbevolking
der Illyriërs terug te gaan.
DeZe dag heet in de Slavische
taal „b'adnji-idao", d.i.„dan" of
dag van de „Eadnjaik", het „heilig
Kersthiout".
Het gaat hier om! iets geheel
anders dan de in onze landen in
zwang zijnde Kerstsp arren, en wel
om een inluidende plechtigheid, een
voorbereiding tof het eigenlijke
Kerstfeest.
Drie dagen vóór de „baidnji-dan"
gaat de oudste inwoner van elk
huis het bes in en kapt van armdik
eikenhout zóveel' rechte, pngleveer
een im'eter lange staven, als er
mannelijke personen: in het gezin
aanwezig Zijn. Deze takken, ide
„badnjaks", worden op bepaalde
Wijzen aan weerszijden toegespitst
en met olijven, hulst- of laurier
takken ter versiering omwonden.
Men Zet Ze voor het gebruik klaar
tegen de buitenkant van het huis
en op de avond van d'e 24e Decem
ber begeven zi'ch vader en zonen,
vanaf de oudste tpt de jongste,
naar buiten, voorzien zich ieder
vain ©en ei'kenstaaf en dragen die
op ide öchpuder naar binnen, ter
wijl zij allen, die in het huis zijn,
begroeten met een plechtige zegen
wens. De vrouw d.es huizes werpt,
speciaal in de Servische huizen,
als heilsteken een handvol kPren-
korrels op de dragers der „b'adn-
jaks". Deze stapelen thans hun last
op een tevoren klaargelegde laag
kerstblokken onder de schouw, zo
danig, dat de eikenstokkan het eerst
in het midden zullen vlamvatten en
«doorbranden. Het voor wordt op
plechtige wijze met béhulp van een
loliela'm'p ontstoken en dit ogenblik
krijgt nog een bijzondere luister
dioic r het afvuren van vreugdesalvo's
buiten. Het hout wordtthans met
wijn of „rakkia" (brandewijn) be
sprenkeld en vanaf h©t begin raakt
niemand het vuur op, totdat de eer
ste „badnjalk1" in het midden b'ezw©-
(kjen is. Dan schiet men opnieuw de
geweren in de lucht af.
Om' het vuur verzamelen zich
Grienden en buren en niet zelden
wordt 'de avpn'd verder doorge
bracht biet het zingen van de zeer
melodieuze oud-Slavische Kerst
liederen, onder bewerking van de
fraai-'bfewerkte éémsnarige Mointene-
grijinise viool, „gusla" genoemd. En
niemand zal ziCh1 die nacht te sla-
pén leggen vóórdat de „badnjakfe"
midden doorgebrand Zijn.
De volgende morgen, de eerst©
Kerstdag, in de vroegte, komt ©en
speciale vriend 'des huizes. „Polazje-
nik" genaamd, en vervult de laatst©
rol bij id.it typische inzegetongis-i
feest.
Om badhjafc, die in oude tij
den wellicht één of andere godheid
personificeerde, een geschenk te
bieden, brengt hij sinaasappelen, of
noten mede en legt ze pp de inmid
dels doorgebrande eikenstammen.
Het vuur is opnieuw aangestoken
en de bezoeker neemt de onver-»
brawde einden en schuift ze in de
vlammen, daarbij «de Kerstwens uit
sprekende:
„Nazdravje Bozjitsch!"
(Gezegend Kerstfeest!)
Toen^ Joegoslavië nog een ko
ninkrijk was, geschiedde deze plech
tigheid ook jaarlijks aan het hof,
waaibij een koninklijke gardist de
taak van „polazjenik" pp zich nam!.
's Werelds grootste
Kerstboom
Een kerstboom' van 66 meter
lengte verwelkomde in 1937 met
Zijn duizenden veelkleurige lichtjes
de schepen, die de baai van San
Francisco invoeren. De beroemd©
Californische wpuden zijn in dat
jaar afgezocht Oim' deze reoordboom,
vopir zover bekend tot op heden
nog de grootste ter wereld, t©
vinden. DeZe bop'm pronkte toen
op Treasure Island.
Een speciale commissie was ge
vormd om deze grootste alles kerst
bomen te zbeken en er voor te zor
gen', dat hij op tijd voor het Kerst
feest Zo«u worden geplaatst. En toen
deze wonderkerstboom gevonden
was, begonnen d© zorge'n eigenlijk
pos. In de eerste plaats moesten
maatregelen genomen worden, dat
de boom Zo« geveld werd, dat geen!
van de machtige takken Zou wor
den 'beschadigd. Een Ingewikkeld
systeem van stalen draden is toege
past, waardoor de boom1 zonder
schokken of stoten op de grond
.werd gevlijd. Daarna is ide boom
in twee stukken gezaagd en ra/et
grote moeite naar San Francisco
vervoerd. Hier stonden .twee grote
kranen gereed óm de .gevelde en
doorgezaagde reus op twee sche
pen te laden en daarna begon 'de
reis naar Treasure Island. Daar is
de 66 meter hoge bpiom weer in
al zijn waardigheid van koning der
wouden verheven. Trots steeg zijn
torenhjoge piek ten hemel en des
avonds, als de duizenden electrb
sdhfe lichtjes op de glinsterende
slingers en veelkleurige versjeriin-)
gen schenen, stond de sproiokjes-
boPim! daar om degenen, 'die het ver
geten mochten zijn er aan t© her
inneren, dat het grote feest van
Kerstmis naderde.
Gevaarlijk Kerstgebruik
Tot vpiciT enkele jaren geleden,
was er 'in Engeland een gebruik
in zwang, dat toet alleen niet hygië
nisch' was. maar bovendien gevaar
lijk. De koks hadden namelijk vpior
gewoonte geldstukjes in de kerst
puddingen te verbergen. In de oor
log is deze gewpionte gelukkig in
onbruik geraakt en, vppr zover be
kend, thans helemaal verdwenen.
In 1936 richtte de Britse Rijks
munt een waarschuwing aan alle
kloks in Engeland, oimidat «de twaalf-
kantige three-penny stukjes, di© dat
jaar geslagen waren, vervaardigd
werden van koper, vermengd met
nikkel. Dit (metaal' zo,u niet alleen
de smaak van de pudding niet ten
goede komen, maar bovendien be-
fcans op gevaar voor vergiftiging^
Ondanks deze waarschuwing Mel
den nog verschillende koks aan de
oude gewpionte vast en namen ook
deze geldstukjes, «die ze in de pud
ding 'deden. En gedurende de
Kerstdagen van 1936 werden een
aantal mensen ziek, na hiet eten
van pudding, waarin «deze geldstuk
jes verborgen waren. Despndanks
vond dit gebruik pok in de jaren
'37, '88 en '39 nog plaats. Daarna
is er niets imaer van vernomen.
Zodat kan worden aangenomen, dat
dit onsmakelijke en gevaarlijke ge
bruik verdwenen is.
Winterpret rond Kerstmis
Kerstmis is afgeleid vna „Chris
tus-mis" en kermis van „Kerkmis",
Er is niet Zo heel veel fantasie vpoir
nodig, om deze beide feesten te
verenigen en o«mstreeks de 18e eeuw
trof men in verschillende Neder
landse derpen en kleinere steden
'gedurende de tijd' van Kerstmis tot
Nieuwjaar volksfeesten aan, dl©
voornamelijk p|? het ijs gehouden
werden want Kerstmis zonder ijs
was in vroeger eeuwen, blijkens
de geschiedenisboeken, toet denk
baar.
Het schaatsenrijden is in Neder
land al heel oud. De oorspronke
lijke schaats was van been en het
is bekend, dat men reeds in de
14e eeuw in ons land deze sport
beoefende. Een Zekere Lidwina van
Schiedam kwam bij het schaatsen
rijden in de 14e eeuw zo ongelukkig
te vallen, dat Zij heel haar verdere
leven hulpbehoevend bleef en pp
38-jarige leeftijd stierf. Het schaat
senrijden had meteen eén patropn-
hleilige, want Lidwina van Schie
dam' werd later heilig verklaard. Uit
deze tijd moet ook het rijmpje
stamtoen:
't En is gieen ijs
of 't kost rnensevleys.
De naam arreslede ontleent haar
naam' aan de narren, de zotten. Zo
als reeds gezJegd, vierde men in
vroeger eeuwen éen kermis pp het
ijs aan het einde van het jaar, «dik
wijls genfaskerd en iiitgedost in
Zotte kledij. Voornamelijk zag men
dan allerlei narren, zittende in hun
belïenpakjes in de grote sleden*
Men sprak toen van1 narrensleden,
waarvan arrestee overgebleven is.
Trouwens, de sleden, die m'en
vroeger pp hét ijs Zag, waren pro1-
tiucten van kunstenaars. Dikwijls
rijk gebeeldhouwd en versierd en
h'oie rijker de bezitter van zoM slee,
des te kunstiger was de bewerking
van het Voertuig, Er Zullen er.
voornamelijk in Friesland en West-
Friesland. nog wel enkele van deze
prachtige sleden te vinden zijin'.
Een mooie sport was het hard-
rij>den; met aangespannen sleden.
wat reeds in het begin der 17©
eeuw plaats vond. En nu mPet men
noioiit zeggen, dat wedden en gok
ken begrippen Zijn, die mén vanuit
andere landen in Nederland wil'
overplanten, want het is bekend,
dat reeds in de 18e eeuw bij deZe
harddraverijen wild gewed werd,
zo zelfs, «dat de B8«nk van Lening
er wel bij vo©r, want om de wed
denschappen, die men verloor, t©
toininen betalen, moest dikwijls het
een en ander bij „Janoom'' beleend
worden
Een ander ijsvermaak rond Kerst
mis was het zeilen met ijsschuitjeS.
Aan het einde der 17© eeuw vond'
dit jaarlijks plaats op de Friese
(mieren. Dat men «ook in die dagen
kon opsnijden ©n gevoel voor hu-
mioir had, bewijst het vp«lgende ver
haal: een Amsterdammer, die mee
deed aan «de ijszeilsport, had een
pijl en boog mieegenomen en schoot
tijdens het rijden een pijl af, maar
zo snel ging de schuit, dat d©
pijl gepasseerd werd «en d© pijl
achteraan' kwam!