DE ZIERIKZEESCHE COURANT Hechte samenwerking tussen Neder landse troepen en T.N.I. in O.-Java Naar volledige alliantie tussen Rusland en China? BONTÉ MENGELING VAN KERSTGEBRUIKEN Geen kans op herleving van militarisme in Duitsland ZATERDAG 24 DECEMBER 1949 No. 2*769 104. Ju*:#*» ZIERIKZEESdEMNIEUWSBODE ABONNEMENTEN EN ADVERTENT1ÉN. PrIJi p*r 3 mnd. bij vooruitbetaling f 3.90, p. w, 30 ct. lots* nummert 10 et Verschijnt Iedere werkdag. Advertentieprijs 12 ct. per mm Succetjet (mes 15 mm.) minimum M,-> p stuk. WAARIN OPGENOMEN 1797-1609 REDACTIE EN ADMINISTRATIE i long* Nobelstroot A 171, Zlerlkitt, Poitbut nr. 1, Telefoon «sr. 32, Girorekening nr. 137677 Uiige vei N.V. Drukkerij voorh lekenmen Ochlm*n lenga NobeJil/eet A 171 ZlertVxtm. Republikeinse troepen krijgen Nederlandse uitrusting Tijdens ©en persconferentie heeft genera al-majoor Scheffeiaar mede gedeeld, dat in Oost-Java de; samenwerking tussen het Neder landse en het Republikeinse leger niets te wensen overlaat. De taak, die het T*N,I. wacht, noemde de ge neraal zeer zwaar, maar hij geeft d© T-N.I, ©en faire kans en zegt straks niet: ziet ge wel, de T.N.I. brengt er niets van terecht, want vannacht is er weer ingebroken Dit zou niet eerlijk zijn. De militaire hulp van Nederlandse zijd© wordt thans in een zodanig tempo verstrekt, dat de T.N.I. het niet kan bijhouden. Tot Maandag werden in Oost-Java overgedragen 7 personenauto's, 20 driekwartto.il- laers, 3 GJVLQ.-wagens, 120 vracht wagens, 24 jeeptrailers, 71 motor rijwielen, 11 brenncarriers en 5 am bulances. Wat het verbindings materiaal betreft is alles geleverd wat er werd gevraagd, evenalfe) munitie, uitrustingsstukken, als koppels, draagriemen en patroon tassen zijn in zulke hoeveelheden verstrekt, dat de T.N.I. de aanvoer ervan niet 'heeft kunnen verwer ken. Onlangs Zijn 23.000 uniformen geleverd en aan de T.N.I, is mede gedeeld, dat zij gebruik kan maken van alle hoofd-, hulp- en locale werkplaatsen en smeerstations voor de autodlenst in Oost-Java. Aan de Nederlandse commandanten is op dracht gegeven, aan de T.N.I. pri oriteit te verlenen. Concentratie Nederlandse troepen De concentratie van de Neder landse troepen verloopt op votu komeft bevredigende wijze. Dit vraagstuk was uiterst moeilijk, daar het gaat om het onderbrengen van £5 S0 0o0 Nederlandse militairen, waarbij nog vele vrouwen en kin deren komen. Het hoofdkwartier van kolonel Sungkono is gevestigd iin de A,MJSl te Surabaja. Onderbrenging in het huidige hoofdkwartier van de AJ divisie was om technische redenen niet mogelijk. De „Grote Beer" op thuisreis Met het troepentransportschip „Grote Beer", idart op 17 December f4. uit Tandjong Friok is vertrok- ken, repatriëren o.m. het bataljon 3—11 RL, alsmede militairen van de 3de hMpveZbandplaats afdeling, voorzover deze niet reeds onder- lweg zijn naar Niaderlanid per „Si- bajak", (weak schip omstreeks 30 December te Rotterdam wondt ver wacht. In totaal bevinden zich 955 mam aan boord' van de „Grote Beer". Het plan bestaat, om op do dag der souvereiniteitsoverdracht een gezamenlijk défilé te houden door de K.L.' het K.N.1I.L. en de TiN-L De periode, waarin d© Neder-i landse troepen hier geen inilitai're taak meer zullen hebben, zal wor den benut voor training voor hun, eventiele taak in het kader v,an het Atlantisch pact. richting van ons land' Jjn beweging komen. Aangezien 'dit hogeidruhgebied nog geen tekenen van verzwakking vertoont is die kans groot dat het Weer met d)e Kerstdagen tamelijk rustig zal Zijn, met plaatselijk -ne vel of mist, nu en dlan overdrij'- vendie wolkenvelden, maar ook pe rloden van zonneschijn en vrij1 wel geen regen. De temperaturen kunnen tijdiens nachtelijke opklaringen hier en daar wei iwiaer to«t evien ondier het vries punt diaien, -voornamelijk in het zul- dpn ien oosten van het ianid. Mao Tse Toeng onderhandelt te Moskou NEEM EN LEES Bijbelgedeelten voor elke dag Lucas 21-7 Urn met aarde uit Indonesië komt naar Nederland Met het vliegtuig uit Batavia, dat hedenmiddag 24 December om streeks 13.00 uur op Schiphol ver wacht wordt, komt een urn met aarde van elk der 22 erevelden van de Indonesische Archipel naar Nederland. Hiermede worden ge symboliseerd de offers, welke bur gers zowel als militairen daar te lande hebben gebracht in de strijd tegen Japan en voor vrede en recht. Een comité zal op Schiphol deze urn in ontvangst nemen en deze tijdelijk doen bewaren in de SV Jacobstkerk te 's-Gravenhage. Het is de bedoeling, dat de urn later een plaats zal krijgen in het nationaal monument iop de Dam te Amsterdam. Namens de Koningin zal bij het plechtig in ontvangst nemen pp Schiphol aanwezig zijn de adjudant van Hare Majesteit de luitenant ter zee der le klasse C. Wi. Th. Baron van Boetzelaer, terwijl tevens de regering vertegenwoordigd zal zijn- Op het vliegveld zal een erewacht der Ken. Landmacht opgesteld staan Een escorte van het Wapen der Kph. Marechaussée zial de un begeleiden naar de St»-Jacobs!k'erk, Rustig weer tijdens de Kerstdagen Gedurende de laatste dagen is die invloed van de hogedmkgebie- dien op het 'weer in West-Europa- steeds groter geworden. Een kleine storing trok in die nacht van Dotn- dieridag op Vrijdag weliswaar nog vergezeld' van veel bewolking enige dagen over de Noordzee naar De nemarken en Noord-West-Duitslarid, di'och tdeze Werd gevolgd door nieu we drukstij gingen. Tegelijkertijd werdien ook in Scandinavië de ba rometerstanden veel hoger. Deze ontwikkelingen in die luciit- drukverdeling hadden tot gevolg dlat de Oceaandepressies nu niet meer over die Britse eilanden naar het Noordzeegebied en Scandinavië trekken, maar meer in die richting ■van IJsland. Een zeer diepe storm- diepressie nadert nu dit eiland. In het Europiese hogedirukgebied ko men in Frankrijk en Duitsland uit gebreide m istgebieden -voor en f lier en daar bij temperaturen van om streeks 4 graden onder nul. Het is niet onmogelijk dat ideze kille mistbanken later langzaam: in de Kerstbrood in Geleen Kerstmis kent nog vele vreemde gebruiken. Zo was het vroeger in Geleen gewoonte, dat de kos ter de Kerstdag een zeer hard ge bakken kerstbrood uit de kerk toren wierp, waar de jeugd van Geleen, Krawinkel en Lutterade om vocht. Wie het broodje mach tig werd, was de broodjeskoning. Men meent, dat dit gebruik werd afgeschaft, omdat eens als prijs voof de winnaar het knapste meisje uit het dorp werd uitge loofd. Daardoor ontaardde de wedstrijd in een verwoed ge vecht. Met zekerheid is hierom trent niets bekend. Hoe het zij, zeker is dat er in 1842 een einde kwam aan dit „kerstvermaak". Veertien leden van een bende, die de afgelopen vier jaren de streek van Palermo onveilig heeft gemaakt, zijn gearresteerd en op gesloten. Een grote partij wapens en munitie werd in beslag genomen Betrouwbare waarnemers te Lon don staan Sceptisch tegenover de bericidep, 'welke in kraCht schij nen te winnen, dlat ld© iwierklelijke bedoeling van Mao Tse Toeng's bezoek ,aan Moskou is te ondier- hanacjen over een volledige allian tie tussen d!e Sovjet-Unie en Com munistisch. China. (Mao Tse Toeng heeft - d'e viering van Stalin's ver jaardag te Moskou bijgewoond). De opening van het Heilige Jaar Een dielegatie van Italiaanse ar beiders, bestaande uit een tram conducteur, een metaalarbeider, een drukker, een boerenarbeider, een kiiejk van een ministerie, ©en.met selaar, een kleine boer en een win kelmeisje heeft de Pauis die uit invooir en goud gemaakte hamer en de troffel overhandigd, waar toe de «hij1 heiden de heilige -deur van óp Sint Pi/eter zal openen. Met dlit symbolische gebaar zal de Paps het -Heilige jaar van de Rooms- Katholieke Kerk inluiden* Duizenden Italiaanse arbeiders hebben iedler tien lire bijgedragen voor die hamier en de troffel, die mooie hand werkstukken zijn- De werktuigen zijn versierd' met ide emblemen van die voornaamste handwerken. Zij werlden in een dioos van esorenhout, ingelegd met zilver, aangeboden. Er schijnt reden te zijn om' aan te nemen, dat het bestaand© Chi- nees-Sovje t-RussisCh© verdrag van 1945, eventueel meit enige wijzi ging, reeds voldoende tegemoet komt aan die wens van Moskou en Heking. Het verdrag van 1945 met nationalistisch China gaait in sommige opzichten verder (dan over eenkomstige verdlragen tussen ide Soviet-Unie en die landen van Oost- Europa. In het belangrijke artikel in dl't ■verdrag, Idat voorziet in weder zijdse bijstand, wordt gezegd, dat „indien 'Ben van de verdragspar tijen het slachtoffer van agressie wordt" 'de andere partij militaire en andere hulp zal verschaffen. Daarentegen wordt bijvoorbeeld volgens het verdrag tussen de sov jet-Unie en Polen wederzijds hulp alleen verstrekt ingeval van agres sie van die zijide van Duitsland of staten, „die zich miet Duitsland direct of in enige andere vorm hebben verenigd". Extra-treinen met de feestdagen In verband met ide te verwach ten kerstdrukte zullen d© "Neder- landsche Spoorwegen van Vrijdag 23 tot en met Dinsdag 27 Decem ber een groot aantal extra trei nen inleggen. Zondag Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Lucas 28-14 Lucas 2 15-20 Lucas 2 21-32 Lucas 232-40 Lucas 2 41-52 Psalm 90 Menigeen houdt zich voor fijn besnaard omdat hij licht ont stemd is. WEERBERICHT Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De. Bilt, geldig tot Zaterdagavond: Nevel of mist Mistig of nevelig overwegend droog weer met weinig wind en later en kele verspreide opklaringen; iets kouder. 25 Dec. Zon op 8.48, onder 10.32. Maan op 12.15, onder 23.15. 26 Dec. Zon op 8.48, onder 16.33. Maan op 12.25, onder 27 Dec. Zon op 8.48, onder 16.34. Maan op 16.34, onder 0.26. Eerste Kwartier 27 December te 7.31 Een met fcinderverlammingl- virus ingespoten aap, die door d© universiteit van Maryland (V.S.) als proefdier werd gebruikt, wist uit zijn kooi te ontsnappen ©n vluchtte de bossen in. De politie ontdekt© U©t dier na verlooft' van uren en schooit het dood. IN VERLEDEN EN HEDEN Verklaring van Mc. Cloy De Amerikaanse hoge commissa ris, Johin McCloy, verklaarde Don derdag op een persconferentie te Frankfort er niet aan te twijfelen, dat het gros van het Duitse volk zich afgewend had van een herle ving van het militarisme ©n na'tLor naal-sociallsme. Hij waarschuwde echter, dat het militarisme en nationaal-soclailiisme toch zouden kunnen herleven als het individu toet bereid was zich ér tegen teweer te stellen- Hij Roemde de prijs van individuele vellighejd „eeuwigdurende waak zaamheid". De crltiöi, die hemi beschuldigden! van concentratie op ectonomisch'e vraagstukken en verwaarlozing van de politieke gevaren van het Duitse nationalisme, voegde McCloy toe: JkGeeni eerlijk mens kan ditmaal de geallieerden ervan beschuldigen, een democratische regering op ka rig© wijze t© bejegenen en later Concessies te dpen aan nationalis tisch getier, zoals na de laatst© wereldoorlog". McCloy herhaalde, dat hij de hou ding van het Duitse volk tegenover de Jodei11 zou beschouwen als een van de proeven van zijn vermogen en bereidheid, een liberale staat te scheppen. Hij 'betoogde, dat geen enkel land welk ander land ook kon heropvoeden of 'heroriënteren „Al wat we kunnen' 'doen is eehi voorbeeld geven en gelegenheden bieden, waardoor een land zich kan re-oriënteren en zijn gezichtskring verruimen". McCloy zeide te hopen, dat het lastige vraagstuk van de ontman teling thans uit de weg geruimd was. De vorderingen in het nieuwe jaar zouden grotendeels afhangen, niet van de hoge commissie, maar van het initiatief van de Duitse re gering. zelf bij de behandeling van haar problemen als de werkTpos- heid, het vluchtelingenvraagstuk en het wonlngpnobleem. Kerstviering in Zuid-Dalmatiè In Dalmatië, meer in het bijzon der aan de voet van het steile ge bergte, op welks tpppen de Mon- tenegrijnen wonen en die nog vrij wel geïsoleerd leven en werken, wordt de dag vóór Kerstmis, de 24e December, op eigenaardige wijze gevierd. De zede, die hierbij tot uitdrukking komt, is van oor sprong Servisch ©n Montenegrins en schijnt tot pp de oerbevolking der Illyriërs terug te gaan. DeZe dag heet in de Slavische taal „b'adnji-idao", d.i.„dan" of dag van de „Eadnjaik", het „heilig Kersthiout". Het gaat hier om! iets geheel anders dan de in onze landen in zwang zijnde Kerstsp arren, en wel om een inluidende plechtigheid, een voorbereiding tof het eigenlijke Kerstfeest. Drie dagen vóór de „baidnji-dan" gaat de oudste inwoner van elk huis het bes in en kapt van armdik eikenhout zóveel' rechte, pngleveer een im'eter lange staven, als er mannelijke personen: in het gezin aanwezig Zijn. Deze takken, ide „badnjaks", worden op bepaalde Wijzen aan weerszijden toegespitst en met olijven, hulst- of laurier takken ter versiering omwonden. Men Zet Ze voor het gebruik klaar tegen de buitenkant van het huis en op de avond van d'e 24e Decem ber begeven zi'ch vader en zonen, vanaf de oudste tpt de jongste, naar buiten, voorzien zich ieder vain ©en ei'kenstaaf en dragen die op ide öchpuder naar binnen, ter wijl zij allen, die in het huis zijn, begroeten met een plechtige zegen wens. De vrouw d.es huizes werpt, speciaal in de Servische huizen, als heilsteken een handvol kPren- korrels op de dragers der „b'adn- jaks". Deze stapelen thans hun last op een tevoren klaargelegde laag kerstblokken onder de schouw, zo danig, dat de eikenstokkan het eerst in het midden zullen vlamvatten en «doorbranden. Het voor wordt op plechtige wijze met béhulp van een loliela'm'p ontstoken en dit ogenblik krijgt nog een bijzondere luister dioic r het afvuren van vreugdesalvo's buiten. Het hout wordtthans met wijn of „rakkia" (brandewijn) be sprenkeld en vanaf h©t begin raakt niemand het vuur op, totdat de eer ste „badnjalk1" in het midden b'ezw©- (kjen is. Dan schiet men opnieuw de geweren in de lucht af. Om' het vuur verzamelen zich Grienden en buren en niet zelden wordt 'de avpn'd verder doorge bracht biet het zingen van de zeer melodieuze oud-Slavische Kerst liederen, onder bewerking van de fraai-'bfewerkte éémsnarige Mointene- grijinise viool, „gusla" genoemd. En niemand zal ziCh1 die nacht te sla- pén leggen vóórdat de „badnjakfe" midden doorgebrand Zijn. De volgende morgen, de eerst© Kerstdag, in de vroegte, komt ©en speciale vriend 'des huizes. „Polazje- nik" genaamd, en vervult de laatst© rol bij id.it typische inzegetongis-i feest. Om badhjafc, die in oude tij den wellicht één of andere godheid personificeerde, een geschenk te bieden, brengt hij sinaasappelen, of noten mede en legt ze pp de inmid dels doorgebrande eikenstammen. Het vuur is opnieuw aangestoken en de bezoeker neemt de onver-» brawde einden en schuift ze in de vlammen, daarbij «de Kerstwens uit sprekende: „Nazdravje Bozjitsch!" (Gezegend Kerstfeest!) Toen^ Joegoslavië nog een ko ninkrijk was, geschiedde deze plech tigheid ook jaarlijks aan het hof, waaibij een koninklijke gardist de taak van „polazjenik" pp zich nam!. 's Werelds grootste Kerstboom Een kerstboom' van 66 meter lengte verwelkomde in 1937 met Zijn duizenden veelkleurige lichtjes de schepen, die de baai van San Francisco invoeren. De beroemd© Californische wpuden zijn in dat jaar afgezocht Oim' deze reoordboom, vopir zover bekend tot op heden nog de grootste ter wereld, t© vinden. DeZe bop'm pronkte toen op Treasure Island. Een speciale commissie was ge vormd om deze grootste alles kerst bomen te zbeken en er voor te zor gen', dat hij op tijd voor het Kerst feest Zo«u worden geplaatst. En toen deze wonderkerstboom gevonden was, begonnen d© zorge'n eigenlijk pos. In de eerste plaats moesten maatregelen genomen worden, dat de boom Zo« geveld werd, dat geen! van de machtige takken Zou wor den 'beschadigd. Een Ingewikkeld systeem van stalen draden is toege past, waardoor de boom1 zonder schokken of stoten op de grond .werd gevlijd. Daarna is ide boom in twee stukken gezaagd en ra/et grote moeite naar San Francisco vervoerd. Hier stonden .twee grote kranen gereed óm de .gevelde en doorgezaagde reus op twee sche pen te laden en daarna begon 'de reis naar Treasure Island. Daar is de 66 meter hoge bpiom weer in al zijn waardigheid van koning der wouden verheven. Trots steeg zijn torenhjoge piek ten hemel en des avonds, als de duizenden electrb sdhfe lichtjes op de glinsterende slingers en veelkleurige versjeriin-) gen schenen, stond de sproiokjes- boPim! daar om degenen, 'die het ver geten mochten zijn er aan t© her inneren, dat het grote feest van Kerstmis naderde. Gevaarlijk Kerstgebruik Tot vpiciT enkele jaren geleden, was er 'in Engeland een gebruik in zwang, dat toet alleen niet hygië nisch' was. maar bovendien gevaar lijk. De koks hadden namelijk vpior gewoonte geldstukjes in de kerst puddingen te verbergen. In de oor log is deze gewpionte gelukkig in onbruik geraakt en, vppr zover be kend, thans helemaal verdwenen. In 1936 richtte de Britse Rijks munt een waarschuwing aan alle kloks in Engeland, oimidat «de twaalf- kantige three-penny stukjes, di© dat jaar geslagen waren, vervaardigd werden van koper, vermengd met nikkel. Dit (metaal' zo,u niet alleen de smaak van de pudding niet ten goede komen, maar bovendien be- fcans op gevaar voor vergiftiging^ Ondanks deze waarschuwing Mel den nog verschillende koks aan de oude gewpionte vast en namen ook deze geldstukjes, «die ze in de pud ding 'deden. En gedurende de Kerstdagen van 1936 werden een aantal mensen ziek, na hiet eten van pudding, waarin «deze geldstuk jes verborgen waren. Despndanks vond dit gebruik pok in de jaren '37, '88 en '39 nog plaats. Daarna is er niets imaer van vernomen. Zodat kan worden aangenomen, dat dit onsmakelijke en gevaarlijke ge bruik verdwenen is. Winterpret rond Kerstmis Kerstmis is afgeleid vna „Chris tus-mis" en kermis van „Kerkmis", Er is niet Zo heel veel fantasie vpoir nodig, om deze beide feesten te verenigen en o«mstreeks de 18e eeuw trof men in verschillende Neder landse derpen en kleinere steden 'gedurende de tijd' van Kerstmis tot Nieuwjaar volksfeesten aan, dl© voornamelijk p|? het ijs gehouden werden want Kerstmis zonder ijs was in vroeger eeuwen, blijkens de geschiedenisboeken, toet denk baar. Het schaatsenrijden is in Neder land al heel oud. De oorspronke lijke schaats was van been en het is bekend, dat men reeds in de 14e eeuw in ons land deze sport beoefende. Een Zekere Lidwina van Schiedam kwam bij het schaatsen rijden in de 14e eeuw zo ongelukkig te vallen, dat Zij heel haar verdere leven hulpbehoevend bleef en pp 38-jarige leeftijd stierf. Het schaat senrijden had meteen eén patropn- hleilige, want Lidwina van Schie dam' werd later heilig verklaard. Uit deze tijd moet ook het rijmpje stamtoen: 't En is gieen ijs of 't kost rnensevleys. De naam arreslede ontleent haar naam' aan de narren, de zotten. Zo als reeds gezJegd, vierde men in vroeger eeuwen éen kermis pp het ijs aan het einde van het jaar, «dik wijls genfaskerd en iiitgedost in Zotte kledij. Voornamelijk zag men dan allerlei narren, zittende in hun belïenpakjes in de grote sleden* Men sprak toen van1 narrensleden, waarvan arrestee overgebleven is. Trouwens, de sleden, die m'en vroeger pp hét ijs Zag, waren pro1- tiucten van kunstenaars. Dikwijls rijk gebeeldhouwd en versierd en h'oie rijker de bezitter van zoM slee, des te kunstiger was de bewerking van het Voertuig, Er Zullen er. voornamelijk in Friesland en West- Friesland. nog wel enkele van deze prachtige sleden te vinden zijin'. Een mooie sport was het hard- rij>den; met aangespannen sleden. wat reeds in het begin der 17© eeuw plaats vond. En nu mPet men noioiit zeggen, dat wedden en gok ken begrippen Zijn, die mén vanuit andere landen in Nederland wil' overplanten, want het is bekend, dat reeds in de 18e eeuw bij deZe harddraverijen wild gewed werd, zo zelfs, «dat de B8«nk van Lening er wel bij vo©r, want om de wed denschappen, die men verloor, t© toininen betalen, moest dikwijls het een en ander bij „Janoom'' beleend worden Een ander ijsvermaak rond Kerst mis was het zeilen met ijsschuitjeS. Aan het einde der 17© eeuw vond' dit jaarlijks plaats op de Friese (mieren. Dat men «ook in die dagen kon opsnijden ©n gevoel voor hu- mioir had, bewijst het vp«lgende ver haal: een Amsterdammer, die mee deed aan «de ijszeilsport, had een pijl en boog mieegenomen en schoot tijdens het rijden een pijl af, maar zo snel ging de schuit, dat d© pijl gepasseerd werd «en d© pijl achteraan' kwam!

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1949 | | pagina 1