SINT NICOLAAS OP SCHOUWEN-DUIVELAND HERINNERINGEN Na avontuurlijke reis opereert de Bisschop thans in opwindend tempo van dr. P. H. RITTER Jr. (Van onze redacteur) Geschenken aangepast aan locale behoeften Drie volle maanden was het met permissie gezegd, een „bende" in het hoofdkwartier van Sinterklaas aan de Estrade del Peper- notia in het stokoude Madrid. Natuurlijk heeft een van de admi nistratieve Pieten bericht uit Holland ontvangen, dat de „zaak van de bon" was. Dat was een machtige opluchting voor de oude, die van louter vreugde zijn baard stond te strelen, die lange eerbied waardige baard, waar thans roetwalmen van duizenden schoor stenen weer langs roken. Er was reeds voor negentig procent ge pakt en dat vormde wel even een probleem. Onder de artikelen bevonden zich vele destijds gedistribueerde waren, maar Sinter klaas is een man met een ruim hart en toen het regiment pak- pieten reeds aanstalten maakte om verschillende colli's weer te openen, zei de oude: „laat maar zitten, de prijs speelt ook een rol". wijnbokaal voor de culturele ver eniging te Noordgouwe, een splin ter nieuw handgeweven kleed voor de tafel in de raadszaal te Kerk- werve en een zilverpapieren zakje met 200 peseta's voor het klok- kenfonds. Twintig zakken azalea zaad voor de Floraliavereniging te Nieuwerkerk en een lading portlandcement voor Ouwerkerk's sportveld, om de allerergste mod derpoelen weg te werken. Oosterland is nog niet bedacht, maar uit het voorlopig begrotings- verslag van het hoofdkwartier schijnt het te zullen uitlopen op marsepeinen graszoden voor een toekomstig korfbalterrein. Afwij kend van de normale werkmethode deponeerde de vooralsnog onzicht bare weldoener een prachtuitgave in linnen band van Cats' gedichten, in de Spaanse taal getrouwelijk overgezet, vóór het monument op het Havenplein te Brouwershaven, Te Dreischor wist een expeditie- Piet een complete baggermolen door de schoorsteen te frommelen, ten behoeve van de strijd tegen oor, veek en sek in de kerkgracht. Dus goed, de zaak ging mee op de boot, een boot met veel dekruimte om de schimmel gelegenheid te ge ven voor training en vertier. De sub-Klazen vertrokken met de trein tot Lissabon en gingen daar met een ander schip op weg naar Hol land, om precies te zijn Schouwen- Duiveland. Voor het eerst past St. Nicolaas het systeem van provin ciale Sinterklazen toe, een proef, maar een hoopgevende proef, want behalve de geijkte voorraad poppen, teddyberen, zoetigheden, ramme laars en mechanieken, is er nu ge legenheid de autoriteiten ter plaat se te verrassen met typische voor het rayon en voor de stad benodigde attributen. Zo had het schip van de goed heilig man, het s.s. „Marsepeinum", een ontzaggelijke voorraad stenen aan boord. Het schip liep met een diepgang van ongeveer acht meter, waarover de kapitein heel veel le lijks had gemompeld in zijn hoog verheven stuurhut. Zelfs de Falanx van Franco hadden tegen deze enor me stenenverscheping aanvankelijk bezwaren gehad. broken een deel Schouwse gramma tica. De taal brengt hem altijd weer in een moeiijk parket. Hij is wel al gemeen Hollands georiënteerd, maar het is nauwelijks euvel te duiden, dat de dialecten wel eens bezwaren opleveren. Dan- was er verder de normale training van elk jaar: een half uur boosheid veinzen, vriende lijke plooilipoefeningen, een uur ko kende chocolademelk drinken, drie kwartier stafzwaaien, een uur rok ken tillen voor lastige drempels, enz. Ja, het is ieder jaar weer nieuw. Normaal wijdt Sinterklaas zich aan economische studies aan de uni versiteit van Saragossa, maar rond September is het weer afgelopen. De tijd aan boord schoot flink op en na binnenkomst in het diepste geheim te Vlissingen, reisde de Sint 's nachts verder. Het enige wat Zie- rikzee zou hebben kunnen horen is het ploffen van de veerboot naar Colijnsplaat. Schipper Berrevoets werd op straffe van een Pietse ram meling met de roe gedwongen in het holst van de nacht over te va ren. Nu, dat reisje zal hem lang heu gen want Moeder Schelde was bij zonder toornig. Of Sint nu al een flesje lavendelwater leeggoot op de kokende golven, het hielp niets. De Pieten zagen bleek als de kammen der golven en dank zij wat peper munt hield Sinterklaas zich nog een beetje goed, al ging het niet van harte. Offensief op de schoorstenen Hoe de schimmel de tocht heeft doorleefd, is te lezen in een der nummers van de „La Mondia Sin- terklazo". Een der Pieten gaat, zo als U moet weten, mee als verslag gever en van zijn hand schijnt dit machtig verslag afkomstig te zijn. Het verslag is doorgebeld van de telefoonkiosk op het Luitje uit. Drie volle weken vertoeft de bisschop van Myra nu reeds weer op ons eiland en zijn activiteit zo goed als die der Pieten is niet onopgemerkt ge bleven. Te Eikerzee dwarrelden duizen den bomen en struiken omlaag, met het verzoek deze aan te planten op kale plekken. Een-moeilijke opgave voor de vroede vaderen, die echter bij loting zullen beslissen waar pre cies de bomen zullen worden aange plant. In vrijwel iedere schoorsteen in de Westhoek is een badpak neer gelaten. Het kwam als een Zuid- Franse luchtigheid omlaag dalen in honderden schoentjes, die begerig hun muiltjes hadden opengesteld. Inderdaad deze zwemkleding is ge heel afgestemd op het warme kli maat van daarginds en hoe een ern stig en degelijk man als Sinterklaas dit heeft aangedurfd, is voorlopig een raadsel, al wordt de veronder stelling geopperd dat een lichtzin nige Piet hierbij van advies heeft gediend. Maar ook in deze zomer- textielverrassing proeft men het op rechte en hartelijke medegevoel met de inwoners van Schouwen-Duive- land die op grond van hun spreek woordelijke bescheidenheid nu eens extra goed bedacht schijnen te wor den. Voor de voeten van de verbaasde burgemeester te Bruinisse kwam uit de gemeentehuisschoorsteen een complete mossel-tarra-ziftingsma- chine omlaag gezakt, een ingenieus apparaat, dat geconstrueerd schijnt te zijn in de St. Nicolaasconstructie- werkplaatsen te Madrid. Aan de zij kanten van de machine staat in het Frans „A bas le moulin denoise" of te-v/el „weg met de Deense mos sel". Zo kreeg ieder dorp wat, een lyptufrt van sterilisatie. Dit vermag btf We*i-Europ:-c r~-»uwen in het algemeen en Seroosketrke in het bijzonder, een glimp van eer lijke en toegewijde aanhankelijk heid te ontdekken in de ogen van Piet, waarin anders slechts de harts tocht van roede en zak pleegt te gloeien. Het mooiste geschenk voor Sint Een sanguinisch wezen dus deze Piet, die echter naar wij hopen door de kalme bezadigdheid en levens wijsheid van Sint tot de orde zal worden geroepen. Ja, de oude heeft het ook wel eens moeilijk gehad op zijn toqjiten over de daken en langs de schoorstenen. Hij kent zijn Pappenheimers. Zeker, zeker, hy luistert altijd naar de kinderen, maar zo terloops hoort hij ook wel eens dingen, die zijn taak een beetje moeilijk maken. Toch komt hij elke keer weer terug, die goeie ouwe Sinterklaas. Hij kan het niet laten. Zo midden in de Herfst be gint hij al onrustig te worden. Dan ziet hij weer het rood op de wangen der kinderen, hij hoort hun triom fantelijke uitroepen, hij ziet een heldere maan als een lamp door de bomen blikkeren. Dan neemt hij snel zijn besluit en gaat zijn missie voorbereiden. Pietse amourette Uit Serooskerke wordt melding ge maakt van een wat pikante zaak. Een der dichterlijk aangelegde Pie ten, schijnt een amourette te hebben aangeknoopt met een dochter des dorps, die blijkbaar tegen de kool zwarte verleiding van deze Piet niet scheen opgewassen. In plaats van een handvol suikergoed werd het zusje van de met Piet zich inlatende grote zus, de „kleine meid" ver rast met een brief van Sint. Het was een soort „rad temidden van een rad". In de brief stak een andere brief aan de oudere zus, die natuur lijk het schoenzettend tijdperk reeds is ontgroeid. De brief was puur be drog, want niet Sint, maar Piet had het epistel opgesteld, waarin al de zoete tonen van zijn licht onvlam- baar Spaans gemoed in taal waren verklankd. Piet had tijdens het dak werk voortdurend uitgebreide ob servaties gepleegd door de schoor steen en daaruit waren zijn gepro nonceerde gevoelens voortgevloeid. Bij een kale wilg heeft Piet, na een afspraak, zijn liefdesdrank aan zijn Schouwse vriendin overhandigd, be staande uit drie delen water uit de Taag (bij maanlicht getapt), een deel gestampte pepernoten, een deel sap uit een vierhonderd jarige euca- Zo in het donker van de winter, als de natuur is verstomd, komt hij stil en geheimzinnig aangereden van ver. Hij strooit zijn gaven en al geeft hij veelhet mooiste geschenk krijgt Sint zelf. Dat zijn de ontwapende glunderende kinder gezichten, de kleine attenties die vrienden en familie elkaar bewij zen, de eensgezindheid van het ge zin rondom de stampvolle pakjes- zak, die als een symbool van men selijke vriendelijkheid midden in de kamer wordt gezet. Nietwaar, de mensen maken el kaar het leven wel eens moeilijk. Maar niet alles is somber en ont moedigend. Sinterklaas komt het elk jaar weer bewijzen en tevreden mummelend in zijn baard vertrekt hij straks weer. Het was weer goed in Nederland, het was heel best op Schouwen-Duiveland, dat heel een zame eiland midden in die baaierd van water, dat soms zo gemeen grimmig doen kan. Maar Sinterklaas had goede pa pieren losgekregen en zo kon het schip toch ongehinderd uitvaren. De stenen zijn bestemd voor het her stel van de Zierikzeese kademuren en zullen een voor een worden neer gelaten door de schoorsteen van het stadhuis, waar de museumcom missie naar ons ter ore komt, nu reeds tien volle dagen en nachten de laars van het hoopvol verwach ten onder de schoorsteenmantel heeft neergezet. Intussen is het uiteraard niet ze ker of deze stenige Marshall-stunt van Sinterklaas zal doorgaan. Ook hier hangt alles af van het gedrag der autoriteiten, die echter, zoals ieder zal hebben vernomen, regel matig community-singing beoefenen op het Roode Dorp, waarbij zowel de beste tabbert als de vlasbaard van de weldoener lof wordt ge bracht. Wij willen echter niet op de din gen vooruit lopen, want het is zo ver nog niet. Alhoewelde ver leiding is toch groot. Bij een eer zaam burger in de buurt van de Zuid-Havenpoort zijn nu reeds ron de stalen kogels door de schoor steen komen zeilen, die zelfs en kele kinderschoenen verpletterden. De bedoeling van deze fijne geste is duidelijk. Sinterklaas lijdt niet aan seniele aftakeling en kent de politieke noden van de tijd. Een kanon aan de Zuid-Havenpoort zon der kogels lijkt hem een tikkeltje onverantwoord en de man der stel selmatige verrassinggen heeft in de ze leemte voorzien. Er is dus van alles te verwachten dit jaar. Het dagprogramma aan boord De reis is volgens de officiële ge gevens van het nieuwsbureau „Sint- press" vlot en goed verlopen. Bij het nummer dakoefening kwam de schimmel eenmaal te glijden uit oor zaak van een door hem zelf teweeg gebrachte verhoging op het dek, maar dank zij de voortdurende ac tiviteit van de bootslui, die op zo'n reis altyd volgestopt worden en met een bedorven maag afmonste ren, was het dek tijdens de rest van de reis schoongeschrobd. Buiten de dekoefeningen raadpleegde Sinter klaas in zijn eenpersoonshut onafge- Het SinterlkiLaasfeest denken wij ons noio.it in de sneeuwt. De wind is veeleer het element van deze avon tuurlijke heilige, die met zijn paard over de daken rijdt en wiij be wonderen zijn hippische kunst, want het paard struikelt nooit over de antennes. Zijn het de stemmen van zijin 2]wiarte knechten, die door de schoorsteen bulderen of zijn het de Iwir.dvlaggn? Wij (kunnen het niet onderscheiden, maar Wlij weten weL, dat Sinterklaas in verband staat tot ide schoorsteen en dat hij zo over de daken scharrelt, onn zijn verrassingen door die trechter in de kinderschoentjes te mikken, die trcu5w< staan te wachten, met het worteltje voor het paard, dat de zWarte Pieten op geheimzinnige wij ze ojrhoogb'euren. Het is verwon derlijk, maar er geschieden nooit origeltkken hij, terwijl het toch eeni gevaarlijke bezigheid is. Op Sinterklaasavond Waait meest al 'buiten de Iwhvd, maar binnens huis is het ook bewegelijk. Dit feest is niet een aandoening, die stil In je opWelt, een sprookjesach tige atmosfeer, die ongemerkt om je heen komt, zoals Kerstmis, neen, Sinterklaas zit vol avontuur Elen regen van pepernoten is die inziet, een hagel regen, diie bij vla gen komt aanzetten om de kier van ide deur. TSn als je ze opgrab- belt, dain bonst je hart, Je kunt nooit 'weten of je niet in de zak terecht komt of met de gard wordt getuchtigd. Vooral die „gard", idat is een on heilspellend oud wionrd, een woord dat je maar half begrijpt, maar dat verschrikking uitstraalt De Sinter klaasavond verkrijgt pas zijn opge togenheid, 'wanneer j e door iets heel angstigs bent heengegaan, Wanneer je de drempel hebt overschreden van een klein gericht Opeens, na al het „Wttld geraas der makkers" valt er een stilte. Sinterklaas nadert. Hij ls nog bui ten, Hij Wandelt in de maneglans, die door de bomen schijnt NieuW'e tegenstelling tussen Kerstmis en Sinterklaas. Kerstmis, het feest van de sterren, die tintelen in de stille nacht Sinterklaas, het feest van de maan, die met haar stilte het Wild rumoer door bezinning vervangt Kan eeln. Sint, die door maan om- glanisd naar de kinderen schrijdt, een streng bestraffer zijn? Nu gaat de bel over en zij weer klinkt door 'het huis. Hij komt bin nen, indrukwekkende gestalte, in zijn prachtige rode mantel en met zijn hog© mijter op- Wees gerust. Jan en Piet en Willemientje, alle zonden zijn al terstond vergeven en de zak die de zWarte knecht, voor iwie wij even bang zijn, torst, is niet meegenomen om jullie er in te stoppen, maar om alle heerlijk heden te ontvouwen, die voor jullie zijn bestemd. Sinterklaas, niet zijn witte baard, blijkt een uiterst vriendelijk man en als je staart op zijn handen, dam blijkt hij een zegelring te dragen, die met de Zegelring van vader een bijzondere gelijkenis vertoont. Vei liezen wij ooit ons geloof aan hem? Gaan Wij niet opnieuw aan hem geloven, w'anneer wij niet meer kinderen, maar ouders zijn? Sinterklaas te Wezen is 'haast nog opwindender dan hem te ver- Wiachte'n. In een oude hangkast zijn allerlei mooie dingen bijeen. Een rode tabberd, een mijter met goud doohweven. een lange, statige krom staf. Zij wiachten het hele jaar in een diepe duisternis. Eén avond is hun gegeven, één avond van glorie en licht. Als uwl stap- hun ndbij komt, dan Waken zij op uit "hun slaap. Het is of de rode mantel u tegenritselt. Aliles W(at ge opneemt 'draagt de verwachting in zich en wanneer gij u met al die pracht omhult, dan leeft er niet 'im u de gedachte, dat ge vo|or« Sin terklaas gaat spelen, maar dan zijt gij zelf een bisschop gewlorden, een zegen- en vreu/giddbrelnger aan u'wl kfoderen. Dit 'spel is 'blijde ernst. Gij verschijnt in de huiskamer met een arm vol geschenken, maar gij zelf, ge ontvangt het grootste ge schenk: de glians van opgetogenheid in het oog van ulivf kind. c^p Edoch, de gedaanteverwisseling van huisvader i'n Sinterklaas brengt haar eigenaardige gevaren mee voor mensen met drukke beroepen, in zonderheid voor medici en voor journalisten, Is het mij niet overkomen, dat fik juist 'bie'2%' Was met het uitdelen van geschenken aan een blijde kin derschaar, toen de telefoon onrust barend giing rinkelen? Ik liet haar rinkelen, maar ze hield maar aan. Sinterklaas W'as genoodzaakt tot een haastige aftocht, die te kiert deed aan zijn wlaardigheid. Een onrustige stem aan de andere kant van de lijn. Ik moest terstond op de krant kómen. Een spoedeisende zaait, die onmiddellijk! moest geregeld wbr- dein; er viel niet te w'achten, want het moest in het ochtendblad. En laat Sinterklaas in de haast vergeten zijn amb'tscontuum af te doen! Laat hem rennen in een auto. mei de mijter getooid en met de tabberd om naar de redactie, waar 'hij met wapperende mantel verscheen tussen onthutste pers mannen. die niet gerekend haddien o.p zo'n vreemdsoortige collega"! Wat hem intussen getroffen had bij rijn suizende rit door de avond lijke stad, dat was het wonder van vermenigvuldiging, dat de Goede Sint iedere vijfde December vermag te volbrengen. Er hing een geheim zinnigheid over alle huizen, die 'w'erd verhoogd door de Onwezen lijke stilte der straten. Daar Woei wat wind en de maan, die het alles belichtte, voer als een bloot door de hemel'. In vele deurpostien ston den zijin evenbeelden en overal gin- gen de deuren schuchter open. Was hij' dan niet de enige Sinter klaas? Dan moest er een vakver eniging van Sinterklazen Worden opgericht, Br waren gemeenschap pelijke belangen en men moest zich tezamen beraden over gewichtige onderwerpenof de gard nog toe laatbaar ,w'as bij de moderne inzich ten aangaande de paedagogiek en of het wbl pas gaf dat een Sinter klaas van zijn kinderen werd weg geroepen voor een persbericht? En toen de oproep tot de mede- Sinterklazen in de courant |Was ver schenen. toen zijn Wij bijeengeko men met zijin twintigen in een lan ge, smalle zaal, achter in een café. Wij droegen allen hel gewijde ha bijt en de voorstelling Was uiterst moeilijk'. Want Jan zei tot Piet Sint: mag ik mij even voorstellen, ik ben Sinterklaas en dan zei Piet: ik ben óók Sinterklaas. De verwarring nam geen einde totdat Wlij bij Klaas kwamen. Ja, riepen wij alle maal uit, h ij moet 'het zijn. wont hij heet Klaas, en w'e hebben lnem tof voorzitter gemaakt. „Heren", zo zei hij, nadat Wij al len gezeten Iwaren achter een dam pend glas bisschop. „Heren", zo, zei hij: „laten wij onze baarden niet brumden aan dit kostelijke vocht Na deze waarschuwing open 'ik de discussie. Ik iwiil nu wel voorzitter spelen., omdat ik toevallig zijn naam genoot ben, maar wij zijn niet ze ker, wij hebben te onderzoeken, wie van ons allen bevoegd Sinter klaas is," Ei' was een Spaanse leraar bij en en die maakte veel kansen, die rest waren uitsluitend Nederlandse Sin terklazen, maar de Spanjaard kon helemaal niet paard rijden en dat Was verdacht. Zodat wij er maaT niet uitkwamen. Toen stond er een heertje op. Iwiens tabberd veel te wijd zat en hij ze ide: „Vrienden, ik zal het Wel niet kunnen zijn, want ik ben te nietig voor zc'n bisschop, maar als ..ik bpdenk, hoe de kinderen mij hebben tosgezongen en hoe ze vol schuchterheid hun kleine handen in de mijne 'legden, dan verklaar ik: ik ben het tóen, went ik heb rijn vreugde beleefd. Clandestiene Sinterklaas De Reformatie, die zo diep in het Nederlandse volksleven in greep, heeft ook getracht elke heiligenverering te weren. Zo werd in Delft in het jaar 1600 verboden om op 5 December kraampjes op te slaan, „in welcke craemen vercoft worden ver- scheyden goederen, die men den cleynen kinderen dyets maeck dat den zelfden Nicolaes hen- luyden geeft, twelck een saecke nyet alleen strydend ende te- ghens alle goede ordre ende pol- tye, maer oock de luyden af leidende van de ware godes- dyenst ende streckende tot waen- geloof superstitie ende afgode rijen". Dit was zeer tegen de zin van het volk en binnenshuis ging de viering gewoon door. Daar keek men niet naar de achtergrond, maar vierde men het oude Sin terklaasfeest. Slechts eenmaal heeft de schout een clandestiene „bisschop" kunnen snappen! Maar hoe is bet met u gesteld? Gij kent pOjk de vreugde- Is niet 'het SinterkLaas-zijn: al deze heer lijkheid ondervinden en rijn wij het daarom niet allemaal? Maar dam is er ook maar één ware bisschop en dat is Hij', die onzichtbaar oprijst te midden vam ons en wiens bemin nelijke Waardigheid wij allen ver tegenwoordigen. Wij hebben elkaar maar vo'Oir de gek zitten houden en dat is geoorloofd op Sinterklaas avond. Wamt is dezie scherts vel goede bedoelingen voor ons, Sinterklazen, niet de kerm van het feest en de reden Waarom wij het nooit willen laten verdwijnen. Laat dit dus het eerste besluit rijn van onze vak vereniging, dat wij dit oude feest voo.r immer willen behouden en dat wij mee blijven doen aan de splitsing van 'onze heilige figuur -opdat wij im Hem: onze eenheid vim- idiem, wanneer wij ons bezinnen over ali het geluk, dat Hij verspreidt." Dr. P. H. RITTER Jr.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1949 | | pagina 5