Verklaring van de bisschoppen
gepubliceerd
De „Sibajak" brengt wat schot in
de reis naar Sannie Brand
w *JW ins
ZIEIHIiMSCIIESNIEDWSBODE
ABONNEMENTEN EN ADVEU7ENTJÊN»
Pr(Ja p«r 3 mnd. bij vooruitbetaling I 3.90, p. w. 30 ct.
ten» oummin lOct Verschijnt tedere werkdag. Advertentieprijs
13 cV per mm Suceesjes (mas. 15-mmJ minimum I V- O <tük
WAARIN OPGEKOMEN
DB ZIHR1KZEESCHE COUBANI
t7W-taS9
laamUIB ES AtlMIMIflltffflB»
tang» NnboIitrazO A T7\. ttatOUaa,
m> 32. QroBBhmlngem €37537.
PtaÖKa as t,
tttt. Oratkert) vocA
A tJ%
Kerk en Staat In Tsjecho-SIowakije
Concessies aan de Staat kannen basis vormen
voor nieuwe onderhandelingen
De Tjechoslowaalise Booms-ba-
tholieke bisschoppen hebben ver
klaard, dat zij de geestelijkheid zul
len toestaan een eed van loyaliteit
aan het regiem af te leggen en van
de staat salarissen te accepteren zo
als voorzien in de nieuwe kerkwet.
De bisschoppen zetten in een door
de voorlichtingsdienst van de kerk
uitgegeven verklaring nader uiteen,
dat zij deze concessies gedaan heb
ben om de priesters te behoeden
voor de mogelijke consequenties van
voortgezet verzet tegen de regering.
De geestelijken mogen thans loy
aliteit aan de regering beloven en
niet alleen aan de republiek, wan
neer zij aan de eedsformule de vol
gende woorden toevoegen: mits
dit niet in conflict komt met de wet
ten van God en van de Kerk of met
de natuurlijke rechten van de mens."
Het episcopaat behoudt zich de
bepaling van zijn eigen houding ten
opzichte van eedsaflegging voor,
doch verklaart, te zullen weigeren
zich op de salarislijst van de staat
te laten plaatsen. „Wij vertrouwen
op de bijstand en de voorzienigheid
van God, in Wiens dienst wij ons
geheel en al gesteld hebben", aldus
de bisschoppen.
Kerkwet tast vrijheid aan
De bisschoppen herhalen dat naar
hun opvatting de nieuwe wet de
vrijheid van de kerk aantast. Zij
verklaren verder, dat hun toegeven
aan „de pressie van uitwendige om
standigheden", niets heeft veran
derd aan hun erkenning van de
„grootmoedige houding der pries
ters, hun verloochening van mate
riële belangen en hun onwankelbare
loyaliteit aan de kerk."
De verklaring wordt opgevat als
aanduiding van een belangrijke wij
ziging in de politiek van het epis
copaat en men meent, dat hierdoor
mogelijk een basis geschapen zou
kunnen worden voor hervatting van
Strenge maatregelen tegen
vluchtelingen uit de
Sowjet-zöne
Leden van de Oost-Duitse volks
poli tie met Splixhonden en agenten
van de Sowjetrussische geheime po
litie, zijn aan de kust van de Oost
zee gepost, om de in aantal toene
mende ontvluchtingspogingen van
Oost-Duitsers naar Zweden te ver
hinderen, aldus heeft een lid van
de volkspolitie, die met zijn hond
naar de Britse zöne is gevlucht, te
Ulzen verklaard.
Hij vertelde dat bijna elke nacht
vissersboten met vluchtelingen uit
Duitse Oostzeehavens vertrekken.
Spoorwegongeluk bij
Warschau
Berichten over slachtoffers
verschillen
Volgens het Poolse ministerie van
Vervoer zijn bij een spoorwegon
geluk, dat Zondagochtend op onge
veer 40 km van Warschau gebeurd
is, 19 doden gevallen, maar er gaan
hardnekkige geruchten, dat er veel
meer slachtoffers te betreuren zou
den zijn. Het getal 200 wordt in dit
verband genoemd. Alle beschikbare
ambulancewagens van de hoofdstad
zijn naar de plaats van de ramp ge-
Zonden.
Men was Woensdag nog steeds be
zig de wrakstukken op te ruimen.
Het ongeluk gebeurde met de nacht-
sneltrein naar Danzig, ongeveer 30
km Noordelijk van Warschau. De
trein vloog in volle vaart in een
bocht uit de rails, reed door een
laag gebouw en stortte van een vijf
meter hoge spoordijk, zo verklaart
men van officieuze zijde. Functio
narissen ter plaatse weigeren inlich
tingen te verstrekken, doch spreken
de berichten, dat er vele doden zou
den zijn gevallen, tegen. Volgens
een officleuse schatting zijn een per
soon, de machinist, gedood en 10
passagiers gewond.
de onderhandelingen over een mo
dus vivendi met de staat.
Volgens de verklaring zal de tekst
van de loyaliteitseed, zoals de bur
gerlijke autoriteiten van de pries
ters zullen eisen, als volgt luiden:
„Ik beloof bij God, dat ik loyaal
zal zijn tegenover de Tsjechoslo-
waakse republiek en haar volksde-
mocratische orde en dat ik niets zal
doen, wat tegen haar belangen, vei
ligheid of integriteit zou indruisen.
Ik zal als burger van de volksde-
mocratische republiek mijn plichten,
voortvloeiend uit mijn positie, ge
wetensvol vervullen, en ik zal trach
ten naar vermogen de opbouwpo-
gingen te steunen voor het berei
ken van de welvaart van de Tsje
chische- en Slowaakse volken".
De Tsjechische Staat steekt
haar neus in de boeken
Geen vrije verkoop meer
In bet staatsblad ifce Praag is
het regeringsbesluit verschenen,
waarbij Ide verspreiding en ver
koop van boeken onder staatscon
trole wondt gesteld. Volgens hot
besluit moet ieder, die betrokken
is bij Ide verspreiding van niet-
periodieke literatuur zijn bestellin
gen uitsluitend bij een onder toe
zicht van ide staat staande coöpe
ratie doen. Uitgevers mogen alleen
via Ide coöperatie verkopen len
boekhandelaren mogen onderling
geen hoekten ruilen. Men verwacht
pok, (dat de Tsjecho/slowaakse re
gering Ideze maand |de tweed)3-
hanidsboekwlnfeels, die volgens ide
communistische pers „ontaarde" li
teratuur verkopen, zal naasten*
Het Griekse leger is
veel te groot
Bezuinigen zegt Amerika
De Amerikaanse ambassadeur te
Athene, Heury Grady, (heeft de
Griekse regering gtewiaarsdbawld, dat
de sterkte van het Griekse leger
moet worden verminldend om een
grooit begrotingstekort te vermijr
(dien.
Griekenland heeft geen strijfd-
krachten van de huidige omvang
nodig, aldus Grady.
Het Griekse leger telt thans1 210
duizend man1. Men mieent te (wie
len, idait Amerikaanse adviseurs
voorstellen het leger in November
met 30,000 m'an te verminderen, en
vervolgens met 10.000 par maand
in December en Januari,
Sowjet-Unieeist terugroeping
Joego-Slavische ambassadeur
De Sowj et-Unie heeft de terug
roeping van de Joegoslavische am
bassadeur te Moskou geëist jn een
nota, die aan de Joegoslavische am
bassade is overhandigd.
Het proces tegen Lazlo Rajk, de
ter dood gebrachte Hongaarse mi
nister van buitenlandse zaken, heeft
bewezen, aldus deze nota, dat de
huidige ambassadeur in de Sowjet-
Unie, Mrazovic, zich lange tijd heeft
opgehouden met spionnage en re
volutionaire activiteit tegen de Sow-
jet-Unie. Ook heeft de ambassadeur
„zich in de Joegoslavische pers aan
lasterlijke verzinsels tegen de Sow-
j et-Unie schuldig gemaakt".
De wildstand in Aïrika
Kudden groot wild slinken snel in
Afrika, aldus heeft Jean Paul Har-
roy, algemeen secretaris van de
Bond voor Natuurbescherming, in
een lezing te Londen meegedeeld.
Veeartsen hebben besloten, dat
het doden van zoveel mogelijk die
ren het enige middel is om de ver
breiding van de slaapziekte te voor
komen. Per jaar worden systema
tisch ongeveer 100.000 wilde dieren
door militairen gedood.
Harroy ziet in het vormen van
natuurreservaten de enige moge
lijkheid om grote groepen zoogdie
ren in bet leven te houden.
Kenterend getij?
Tsjechisch minister keurt
Sowjet-politiek ai
Moskou te vriendelijk tegenover
Oost-Duitsland
In betrouwbare kringen te Lakte
Bu'Cóes tw©rld Dinsdag gezegd, idlat"
lepnstige meningsvierscbilleini aatnl Duet
licht zijn gekomen ia Ide sclbi0|0jt
van (de Tsjechoslowaakse delegatie
bij Ide V.N, De minister van Bui-
tenlafldse Zaken, dementis, zou
uiting hebben gegeven aan zip on
tevredenheid over ide idoop RiislaUd]
gevoerde politiek ten opzichte van
Ide nieuwe Oost-Duitse staat en thi|
zou op ondubbelzinnige Wijze erf-
tiek hebben geoefend op (het diO,or
Stalin aan Pjeck, Ide president van
Ide nieuwe staat, gezonden tele
gram,
Clemientis zw ial'dus uiting ge
geven hebben jaam Ide nationalisti
sche gevoelens van Ida Tsjecho-Sla-
w^aken, ,,die de Duitsers nog sterk
genoeg haten iom iedere symjpa-
thie te smoren voor het Duiftste
volk, waaraan Stalin zijn geluk
wensen heeft gezondeln «W zijn me
dewerking heeft aangeboden",, al
dus Werd gezegd.
In welingelichte kringen te Lake
Success wordt er aan herinnerd,
(dat Clementis deel' heeft u^gem'aakt
van Ide TsjechosloWaakSe commlu-
nistische groep, welkte to 1939 bet
Duits-Russisch pact nietheeft goed
gekeurd en gezegd dat men in Fe
bruari 1948 geaarzeld heeft Qemten-
tis tot minister van Buitenlandse
Zaken te benoemen wegens jzijn
voormalige „nationalistische nei
ging"» Toen werid de naam! van
Fierlinger genoemd en malen zou
thans opnieuw overlwlegen Clemen
tis door Fierlinger ta vervangen,
Gevolgen van devaluatie
niet onverdeeld gunstig
De Federal Reserve Board te Was
hington verklaarde, dat de recente
waardeverlagingen van vele bui
tenlandse valuta's niet heeft geleid
tot evenredige prijsdaling voor bui
tenlandse goederen voor de Ameri
kaanse afnemers, wegens de verho
gingen van de prijzen van vele goe
deren voor de afnemers, die in dol
lars betalen. In het algemeen ge
nomen hebben deze verhogingen
30 pet. verloren doen gaan van het
prijs verlagende effect der monetaire
aanpassingen.
Om de devaluaties aan het ge
stelde doel te doen beantwoorden,
moeten de landen, die deze maat
regel hebben aangenomen, een in
flatoire stijging van de kosten en
prijzen verhinderen, aldus de Fe
deral Reserve Board. Om zijn uit
gaven voor hulpverlening aan het
buitenland te verminderen, moet
Amerika o.m. door tariefswijziging
de invoer aaanmoedigen.
Vrijdag as. zal In aanwezigheid van Minister van de Brink te Lut-
terade de Synthesegasfabriek van 't Stikstofbiudingsbedrijf van de Staats
mijnen in gebruik worden gesteld.
Een luchtfoto van het totale fabriekscomplex van het Stikstofbiudings
bedrijf met midden links de zojuist voltooide synthesegasfabriek; in het
centrum liggen, gegroepeerd rond de hoge gashouder, de fabriekshallen
waarin de gasscheiding en de synthese plaats vinden. Rechts daarvan
|Nitraatfabriek I en II, waar de ammoniak verder wordt verwerkt en
van waaruit het gerede kunstmestproduct de fabriek verlaat. Geheel
op de achtergrond links Staatsmijn Maurits en Cokesfabiiek Manrits
Het State Department overweegt
erkenning van Tibet als onafhanke
lijk land, aldus meldt de „New York
Times". De kwestie Tibet is van de
licate aard, schrijft het blad verder,
daar Tibet sedert lang door de V.S.
als deel uitmakend van China is
beschouwd.
Bij het Engelse Lagerhuis is door
twee conservatieve leden, Prescott
en Sir Stanley Reed, een motie in
gediend, waarbij verzocht wordt de
wedden van ministers en parle
mentsleden met 29 te verlagen.
In zes en een half uur van
Engeland riaar Afrika v.v.
Recordvlucht van Cornet
Een met vier straalmotoren uitge
ruste „De Havilland Cornet", het
snelle Britse hjnvliegtuig, heeft in
3 uur en 23 minuten een vlucht vol
bracht van 2400 km, van Groot-Brit-
tan£ië naar Vastel Benito in Tripo-
litanië. Het toestel werd bestuurd
door kapitein John Cunningham.
Het toestel is intussen te Londen
teruggekeerd. De gehele reis heen
en terug heeft 6 uur en 36 minuten
geduurd. De gemiddelde snelheid
was ongeveer 740 km per uur. De
afstand werd afgelegd in minder dan
de helft van de normale vliegduur.
Er was ballast aan boord die over
eenkwam met het gewicht van 36
passagiers. Bovendien bevatte het
vliegtuig een normale hoeveelheid
vracht en post.
Een vertegenwoordiger zeide dat
verwacht werd, dat de Cornet voor
zijn ingebruikneming in 1953 nog
grotere snelheden zou bereiken.
Belgen maken temperatuur
in mijnen lager
Volgens „De Gazet vajn Antwier-
'pen/' zijto voior éa eerste maal' im
Europa in- een Utioletomijln te Zwart
berg (Belgisdh Limburg) proeven
genomen pim ide temperatuur Jmi
een mijd te veriagein*
Do(o,r micidel van een lüclht&|o[etlér
(kion de temperatuur van 30 graden
tot 18 graden (herleid Iwioirden aan
ide voet van Ide pijler en van 34 ,tbt
30 graden aan de ik|op van de pijler,
dit zonder dat een sterkere lucht
stroom venoiorZaaikt Wordt,
Door (het draaglijker maken van
de temperatuur (kan ld© productie
met 20 pelt, verhoogd (wiorden, aldus
schrijft het blad.
Ruïnes van oude stad in
Afghanistan gevonden
Walter Fairservis, lid van de an-
thropologische afdeling van het
Amerikaanse natuurhistorische mu
seum, heeft verklaard, dat een „ver
loren stad" ontdekt is in Zuidwest
Afghanistan. Men meent hier te doen
te hebben met de stad Pershawa-
roen. De vrij goed bewaarde over
blijfselen van deze oude stad, die
ten tijde van de kruistochten in haar
bloeiperiode was en meer dan hon
derd-duizend inwoners had, zijn
toevallig ontdekt door een Ameri
kaanse expeditie, toen deze door de
Dodenwoestijn in Afghanistan trok.
De stad had een lengte van onge
veer 10 km en een breedte van on
geveer 8 km. De huizen, monumen
ten, fonteinen en bruggen zijn goed
bewaard en de leden van de expe
ditie hebben zelfs keukengerei en
meubelen in buitengewoon goede
staat aangetroffen.
Extra vleesrantsoen
Het slechte weer aan het einde
van de vorige week, heeft een gro
tere aanvoer van vee op de slacht-
veemarkten veroorzaakt Hierdoor is
het mogelijk voor de lopende rant
soeneringsperiode (tot 6 November
a.s.) een extra vleesbon aan te wij
zen, nJL bon 365 Algemeen, die recht
geeft op hst kopen van 100 gram
vlees.
Veesmokkelcomplot
opgerold
„Administrateur" kwam niet tekort
Na wekenlange naspeuringen zijn
ambtenaren van de Centrale Crisis-
Contröle-Dienst erin geslaagd een
complot smokkelaars, die zich met
clandestien vervoer van rundvee
naar België bezig hielden, op te rol
len. Een zekere L. R. en J. R. zoch
ten contact met kooplustige Bel
gische boeren in de nabijheid van
de grens. Als de koop werd gedaan,
werd op naam van L. R. een geleide-
biljet gehaald, waarbjj de koe te-
Karakter ia niet voor geld i
te koop.
WEERBERICHT
Weersverwachting, medegedeeld
door het KN.M.I. te De Bilt, geldig
tot Donderdagavond.
Nog stormachtig
Na in de nacht aan de kust tijde
lijk nog zware storm en in het bin
nenland stormachtige wind tussen
West en Noord, overdag langzaam
afnemen van de storm. Wisselend
bewolkt met enkele buien. Belang
rijk kouder dan gisteren.
28 Oct. Zon op 7.27, onder 17.20.
Maan op 15.04, onder 22.44.
Eerste Kwartier 28 October te 18.04.
vens werd vrij gemaakt van het vee
boekje van de boer. Voor de rest
zorgde J. R.
Aldus werd de schijn gewekt, als
werden de koeien op normale wijze
vanuit het grensgebied naar het
vrije gebied vervoerd. In werkelijk
heid verdween het vee echter over
de Belgische grens. Nadat dit was
vastgesteld, werden L. R. en J. R.
gearresteerd. Zij bekenden na een
langdurig verhoor minstens 10 koei
en naar België gesmokkeld te heb
ben. Hierna werden verschillende
verkopers gearresteerd, die na be
kentenis op vrije voeten werden ge
steld, behalve zekere P. S., die daad
werkelijk aan het vervoer had deel
genomen en die evenals L. R. en
J. R. in het Huis van Bewaring op
gesloten werd.
Dat het hier om hoge winsten
gaat, moge blijken uit het feit, dat
L. R. alleen al voor het administra
tief vrij maken van het rundvee
f 160 of f 175 per stuk berekende.
Arbeider door olie- en
benzinedampen gestikt
Tijdens nachtelijke werkzaamhe
den aan de spoorwegversterking in
het baanvak Gouda-Oudewater, ter
hoogte van Hekendorp, is de SO-j.
spoorwegarbeider M. van Hans wijk,
wonende te Reeuwijk, en in dienst
van het spoorweg-bouwbedrijf, door
uitstromende olie- en benzinedam
pen van een lichtaggregaat, gestikt.
Van H. bevond zich alleen in de
keet en was belast met de bediening
van het lichtaggregaat dat daarin
was opgesteld. Toen Dinsdagmorgen
omstreeks half zeven zijn collega's
in de keet kwamen, bleek hij reeds
te zijn overleden. Het slachtoffer
was gehuwd en vader van twee kin
deren.
Naar het nieuwe vaderland...
Veel kinderen gaan ook mee
Om Sn Ida emigratie naar Zuid-
Afrika wat schot te brengen
ongeveer 2000 gegadigden stojnldietn
föp Ida wachtlijst heeft de re
gering Ida „Sibajak1" wan de Kom.
Rotterdamse Lloyd gecharterd en
deze lag 's morgens vroeg al va-
rensgereed 'aan de LJoyldkald© len
nam! in Ida loop wan de idag leepi
(kleine duizend passagiert aan
boorld,
Oml drie uur werd Dinsdagmid
dag het sein tot wertrek gegeven
iem begon Ida 17-daagse reis wla
Las Palm'as, waajr ©ven gebunkerd
woridt, linea recta naar Kaapstad,
Vandaar zullen de ©migranten per
trein of bus elk huns weegs gaan,
of naar familie, idle de overkomst,
(mogelijk heeft gemaakt yof naar een
of andere patrO|onj bij wi© ziewerk
zullen vdnden,
Er gaan tmlet ld© „Sibajak" hela
families irnee ©r bevinden zich
maar liefst 30Q klnlderen beneden
ld© 12 jaar op en ook vrouwen
tmtet klnlderen, wier man en wader
reeds vooruit Was gegaan om! de
situatie te verkennen,
Bonte passagierslijst
Het schijnt, dat ia Nederland niet
alle visa bij'tijids konden worden
verstrekt Men heeft althans ,1de
nog vacante passageruimte moeten
aanvullen toet 200 Duitsers, 50 En
gelsen en Wat Zwitsers en Scajn-
dinaviërs. De Duitsers arriveerden
's (middags per extra-trein, die hen
tot op' ide kade bracht. Zij hebben
bijna allen verwanten ih Z.-Afrika,
aan wiie ze het geld woor de over
tocht ta Idahken hebben. Onder bed
bevinden Zich Grafun von Kaiser-
ling ©n een tweetal „Freiherretof'i,
Idi© zich nazaten noemen wan' de
schrijfster Elisabeth won Maltzabn,
Ook zijn ©r tien Duitse toüssiezus-
ters bi}. Wint Ide Engelsen betreft,
die waren in de afgelopen nacht
talet Ida Harwichboot overgestoken,
Het is gewoonte, dat de rege
ring wan Zuid-Afrfka op dergelijke
schepen woor een tweetal perso
nen passage boekt, wier taak het
Is voorlichting oyer ZuM-Afrik'a te
geven.
Thans Is een wan hela' Ide docjhitei?
wan id© Zuid-Af rikaanse minister yap
imlmigrati©, Miss Una L. Dönges,
In tegenstelling tot Ide families,
idi© Zich in Indonesië gaan vesti
gen, neemt bijna niemand naar Z.-
Afrika veel van zijn inboedel mee.
Da verhouding is vijf tot een, Wel
een heel belangrijk verschil,
Zoals bekend bevindt zidh op ide
„Sibajak" ook ide vroegere predi
kant van ide Ned. Herv. Gemeente
te Bruiaisse, ids, Q, H. J, Marsman,