Oost en West willen de Viermogendheden
koeimandatura hersteld zien
liet wetsontwerp tot wijziging van de
lager-onderwijswet 1920 ingediend
De politiek doorkruist het herstel van de
sconomie in vele landen
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
De Parijse Conferentie
TWEEDE KAMER
De achtjarige leerverplichting komt terug
DONOERDAO a JUNI 1949
wm. 1Vh Jwrgaog
ZIFRUffllUfvfflESNIKUVVSBODK
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIÊN
Prijs per 3 mnd. bij vooruitbetaling f 3.90, p. w. 30 ct.
tosse nummers lOct Verschijnt Iedere werkdag Advertentieprijs
12 ct per mm Succesje» (man 15 mm.) minimum f 1p- stuk
WAARIN OPGENOMEN
1797-1889
REDACTIE EN ADMINISTRATIE»
tango Nobelstraat A 171. Ziorikzoo» Postbus nn t Telefoon
tm 32, Glrorekonin>«r. 137677 Uitgsvoi N.V. Drukkerij voorh.
takenman Ochtmaa tango Nobelstraat A 171 Zleritrze»
Verschil van mening over de bevoegdheden
De vier ministers van Buitenland
se Zaken zijn Dinsdagmiddag op
nieuw bijeengekomen om hun be
sprekingen over de Amerikaanse-
Sowjetrussische plannen voor Ber
lijn te hervatten. De zitting was in
tegenstelling tot de drie vorige niet
geheim.
Vernomen wordt, dat Wysjinsky
verdere voorstellen ten aanzien van
het Berlijnse vraagstuk heeft ge
daan.
Het Sowjetplan, dat evenals het
plan van Acheson, herstel wil van
het geallieerde militaire bestuurs
bureau voor Berlijn (Kommandan-
tura) en de vorming van een nieuwe
verenigde gemeenteraad, beoogt on
der meer het behoud van het recht
van veto.
Het plan van Acheson, dat geba
seerd is op het principe van het
West-Duitse bezettingsstatuut, zou
practisch zelfbestuur aan Berlijn
verlenen en alleen beperkte be
voegdheden aan het bestuursbureau
laten.
De na de bijeenkomst van Dins
dag gepubliceerde Amerikaanse en
Sowjetrussische voorstellen, verto
nen een fundamenteel verschil van
mening ten aanzien van de aan de
viermogendheden-kommandantura
te verlenen bevoegdheden, in het
bijzonder wat betreft het vetorecht
en de mate van bevoegdheid, welk
aan de Duitsers verleend moet wor
den. Oost en West zijn het er over
eens, dat de viermogendheden-kom
mandantura wederom in functie ge
bracht moet worden.
De Sowjetrussische voorstellen
houden herinstelling in van de vier
mogendheden-kommandantura, met
bevoedheid tot bet nemen van be
sluiten slechts met eenparigheid van
stemmen. Zij bevatten verder een
opsomming van kwesties waarover
de Duitsers zeggenschap zouden
krijgen, doch onder voorbehoud van
uiteindelijke bevoegdheid voor de
kommandantura door de bepaling
dat, „ingeval van meningsverschil",
ook deze kwesties naar de bezet
tende mogendheden terugverwezen
moeten worden.
„Vrije verkiezingen"
In de voorstellen van Wysjinsky
zijn ook „vrije' verkiezingen in de
gehele stad" opgenomen onder toe
zicht van de vier mogendheden,
doch onder leiding van een Duitse
instantie, samengesteld uit alle par
tyen, met gelijke vertegenwoordi
ging van de Sow jetsector enerzijds
en van de gezamenlijke Westelijke
sectoren anderzijds. Na de verkie
zingen zou een stadsbestuur moeten
Gesneuvelden van
Djocja naar Semarang
Deze week heeft de gravendienst
een aanvang gemaakt met het pver-
bréngen van de stoffelijke .over
schotten der militairen, die op 'het
ereveld Djocja waren begraven,
naar Semarang, waar zij. zullen
worden her-begraven. Op 6 Juni
werden vier stoffelijke overschot-
ten overgebracht en het ligt jjn de
bedoeling verder dagelijks acht
naar Semarang te transporteren.
Het totale aantal bedraagt 75, zo
dat het overbrengen ongeveer tien
dagen in beslag Zal nemen.
De zich uitbreidende
stakingen in Italië
De bouwarbeiders in Livorn» en
Piëmont Zijn een staking van 24
uur begonnen, welke mogelijk zal
leiden tot een reeks stakingen waar
bij 500000 arbeiders zijn betrok
ken, aldus het Algemeen Htaliaans
Vakverbond. De arbeiders eisen
loonsveihoging. De faótelstaking van
Rome is geëindigd. Gedurende 14
dagdn hadden 3000 hötelemplayé'9
het werk neergelegd. Zij krijgen
thans een loonsverhoging van 4000
lire per maand.
Onderhandelingen om de land-
arbeidersstaking te doen eindigen
worden ingesteld met „volledige en
passende bevoegdheden".
Volgens het voorstel van Acheson
zouden aan de Duitsers verstrek
kende bevoegdheden in kwesties
van wetgevende, uitvoerende en
rechtsprekende macht worden ver
leend. Ten aanzien van de veto
kwestie wordt van Amerikaanse zij
de voorgesteld de besluiten van de
kommandantura voorzover mogelijk
met eenparigheid van stemmen te
doen zijn, doch, wanneer geen over-
eénstemming tussen de vier mo
gendheden bereikt zou kunnen wor
den, elke sectorcommandant in be
paalde gevallen te laten doen wat
hem voor zijn sector goed voor
komt.
Acheson deed geen voorstellen
ten aanzien van verkiezingen.
Noch van Amerikaanse noch van
Sowjetrussische zijde werden spe
cifieke voorstellen gedaan ter op
lossing van de muntkwestie.
Vreselijk avontuur van
jeugdig bergbeklimmer
Men is er in geslaagd de 19-jarige
John Timothy Smiley uit Wales,
die tezamen met zijn vriend, de
24-jarige R.K. geestelijke John Hart
ley uit Birmingham, in de bergen
bij Gruyères in Zwitserland was
zoekgeraakt, te redden, nadat het
ontzielde lichaam van de geestelijke
Maandagavond gevonden was aan
de voet van een steile helling van
tweehonderd meter hoogte. Men trof
Smiley aan in een grot op ruim
honderd meter hoogte in de steile
rotswand van de Paray-piek. Sedert
Zaterdag j.L had hij in die buurt
rondgedoold. Hij was ongedeerd
doch uitgeput van vermoeienis en
honger. Drie dagen lang was bij hul
peloos alleen geweest in het gezicht
van het lichaam van zijn gezel, die
verongelukt 'was toen zij gepoogd
hadden omlaag te gaan.
Smiley vertelde, dat hij, halver
wege de helling gekomen, niet ver
der kon. Het had de gehele Zater
dagnacht geregend. Van bladzijden
uit een boek, dat hij bij zich had,
had hij bekertjes gevouwen om er
regenwater in op te vangen voor
het lessen van de dorst. Verder had
hij aan de rand van de steilte een
muurtje gemaakt van losse stenen,
om te verhinderen dat hij, als hij
misschien in slaap viel. omlaag zou
vallen; Dinsdag eindelijk kreeg hij
'n herderin in 't oog, wier aandacht
hij wist te trekken, doch hij moest
nog een nacht in zijn schuilplaats
doorbrengen, onder het woeden
van een der zwaarste onweders se
dert twintig jaar, voordat zijn red
ders hem bereikten.
De Berlijnse
spoorwegstaking
Volgens generaal Frank Howley
toöbbem die Westelijke commainidan-
ten vah Berlijb besprekingen ge
voerd over de Berlijnse spoorweg
staking. „Naar mijn mening is de
situatie vólkomen vastgelopen", al
dus Howley, de Amerikaans© com
mandant.
De drie commandanten' hebben be
sloten, dat alle Duitse civiele post
tussen de Westelijke sectoren van
Berlijn en de Westelijke zónesldiojos
luchtbrugvliegtuigen vervoerd zal
worden, op grond van Duitse klach
ten, dat post verloren zou zijiu
gegaan of vertraging zou hebben
ondervonden bij' verzendingen door
de onder Sow'jet-Russische dontröle
staande instanties.
Sultan van Djocja
vaardigt order uit
Aneta verneemt uit Djocja, dat
de Sultan van Djocja als minister
van Staat en coördinator der bin
nenlandse veiligheid }iet bevel' uit
gevaardigd heeft, dat de guerilla-
strijdkrachten in de residentie Djoc
ja gewapend contact met de Ne
derlandse troepen moeten vermij
den, tenzij de verdediging van eigen
veiligheid een gewapend optreden
noodzakelijk maakt.
In verband met communicatie-
moeilijkheden is het nog niet be
kend, of alle in de residentie aan
wezige guerillaitroepen op de hoog
te zijn van het bevel.
Niet te weten wat vóór ons
la gebeurd, la steeda kind blij
ven.
De voorzitter van de senaats
commissie voor buitenlandse be
trekkingen, Tom Connally, heeft
verklaard, dat een wetsontwerp
voor de tenuitvoerlegging van het
militaire hulpprogram voor West-
Europa „zonder twijfel" nog tijdens
de huidige zitting naar de Senaat
zal gaan, doch dat er aan te twij
felen viel of tijdens deze ritting
een uiteindelijk besluit zou worden
genomen.
Bij de Tweede Kamer Is Inge
diend een wetsontwerp tot Wijziging
van de Lager Onderwijswet 1920.
In 1950 zal de achtjarige leerver
plichting weder van kracht wor
den. De vraag is of verwacht wor-.
den kan, dat de moeilijkheden van
vroeger tot het verleden zullen be
horen of dat deza zich wederom,
zij het mischien in wat geringere
mate, voordoen.
De minister is van oordeel, dat,
wanneer de organisatie van het ge
woon en voortgezet gewoon lager
onderwijs, in de Lager-Onderwijsr
wet 1920 blijft zoals zij is, de moei
lijkheden van vroeger zich in de
toekomst op vrijwel dezelfde wijze
zullen herhalen.
Volgens het tweede lid van artikel
8 der Lager-Onderwijswet 1920,
wordt het gewoon lager onderwijs
gegeven in scholen met zes achter
eenvolgende leerjaren. Zijn aan de
ze scholen niet een of meer klassen,
als bedoeld in lid 2ter van artikel
3,, verbonden, dan zal de ouder voor
zijn kind, dat aan het einde van
de zesde klasse de school verlaat,
een andere school moeten kie
zen. Wil hij zijn kind een school
voor voorbereidend hoger of mid
delbaar onderwijs, een ulo-school of,
indien het een meisje betreft, een
primaire nijverheidsschool voor
meisjes laten bezoeken, dan doen
zich, afgedacht van de afstand tu-
se i school en woning, geen moei-
b heden voor. Anders wordt het
e 'jter,. wanneer hij zijn kind wil.
laten gaan naar een ambachtsschool,
een land- en tuinbouwschool of een
school voor voortgezet gewoon lager
onderwijs.
In de overgangsperiode
Wanneer men de tijdelijke afwij
king van de toelatingseisen voor de
ambachtsschool buiten beschouwing
laat, dan kunnen tot de eerste twee
scholen slechts leerlingen worden
toegelaten, die zeven jaren gewoon gemaakt met de inzameling voor
lager onderwijs hebben gevolgd. De het geschenk van het Nederlandse
nieten, him kinderen in de zevende
en achtste klasse van de g.l.o.-school
kunnen laten plaats nemen. De on
willige ouders kunnen met toepas
sing van artikel 10 der leerplicht
wet, dat het toetsingsrecht wel kent,
worden gedwongen hun kinderen op
school te laten bleven.
De v.g.l.o.-school blijft
Naast deze school voor gewoon
lager onderwijs met acht leerjaren,
heeft de minister de school voor
voortgezet lager onderwijs gehand
haafd. De minister is van oordeel,
dat de v.g.Lo.-school zich vrijelijk
zal kunnen ontplooien. Behalve in
de grote steden, zal deze school het
karakter van een streekschool dra
gen, waarbij zij zich zal kunnen
aanpassen aan de behoeften van
haar omgeving. Van overwegende
betekenis acht de minister het, dat
de v.g.l.o.-school op natuurlijke wij
ze zal kunnen groeien. Hij acht hot
onder de huidige omstandigheden
niet wenselijk, dat deze school zeer
snel groeit. Ook wanneer de wijze,
waarop het onderwijs aan een v.g.
l.o.-school zal moeten worden gege
ven, duidelijk zal zijn, dan nog zijn
er moeilijkheden te overwinnen.
Vooreerst denkt hij hier aan de
gebouwen, welke slechts in een be
trekkelijk langzaam tempo tot stand
zullen kunnen komen. Verder aan
de onderwijskrachten, die voor dit
speciale onderwijs bekwaamd zul
len moeten worden. Voor de toe
komstige onderwijzers zal dit aan
de kweekscholen kunnen geschie
den. De zich reeds in de school be
vindende onderwijzers zullen hier
toe applicatiecursussen moeten vol
gen.
WEERBERICHT
Weersverwachting, medegedeeld
door het K.N.M.I. to De Bilt, geldig
tot Donderdagavond:
Gematigde temperatuur
Veranderlijko bewolking met voor
namelijk in de Zuidoostelijke helft
van het land plaatselijk enige regen
met een kans op onweer; in de
Noordelijke provincies aanvankelijk
nog matige Zuidwestelijke wind uit
uiteenlopende richtingen; weinig
verandering in temperatuur.
10 Juni Zon op 4.20, onder 20.68.
Maan op 21.21, onder 8.22.
Volle Maan 10 Juni to 22.49.
Van der Waals
ter dood veroordeeld
De Bijzondere Baad van Cassatie
beeft gisteren uitspraak gedaan In
do zaak tegen Anton van der Waals,
die als S.D.-spion door do Rotter
damse Kamer van het Haagse Bij
zonder Gerechtshof is veroordeeld
tot de doodstraf.
Overeenkomstig de conclusie van
de procureur-fiscaal verwierp de
Bijzondere Baad het beroep.
Hei geschenk voor het
koperen huwelijksfeest
Nu dezer dagen een aanvang is
ouder is in deze gevallen dus ge
noodzaakt zijn kind eerst
volk aan H.M. de Koningin en Prins
Bernhard ter gelegenheid van hun
De economische wereldsituatie
De wereldbevolking ontvangt onvoldoende voedsel
Politieke spanningen bleven in zo
sterke mate de toestand beheersen,
dat zij een tegenwerkende factor
vormden voor de economische her
stelplannen, aldus verklaarde David
Morse, de directeur-generaal van 't
Internationaal Arbeidsbureau (IX.
O.) in zijn jaarrapport, dat hij bij
de opening van de 32ste zitting de
zer organisatie te Genève heeft uit
gebracht.,
Zolang de huidige internationale
spanning blijft bestaan, moet de eco
nomische politiek onvermijdelijk on
dergeschikt worden gemaakt aan
en bepaald worden door de strate
gische behoeften, zo zeide hij. Het
herstelproces zal hiervan in meer
dere of mindere mate belemmering
blijven ondervinden en de levens
standaard zal minder snel stijgen
dan anders mogelijk zou zijn.
Toenemende wereldbevolking
De toenemende wereldbevolking,
die in 1937 9.4 pet. groter was dan
voor de oorlog, en de gedaalde voed
selproductie, die thans 96 pet. van
het vooroorlogse gemiddelde be
draagt. betekenen, dat er voor de
wereldbevolking gemiddeld slechts
88 pet. beschikbaar is van hetgeen
zij voor de oorlog aan voedsel ont
ving.
Ofschoon er in verscheidene lan
den tekenen zijn waar te nemen van
$57 ZBSnOBÉS&GS*
uitgang, waren productie en werk
gelegenheid het vorige jaar alleen
ongunstig in de vroegere As-landen
en in de gebieden, waar de vijande
lijkheden voortduurden. Het eco
nomische herstel maakte zo goed
als geen vooruitgang in China, In
donesië, Griekenland en Palestina.
Italië, dat in het begin van de na
oorlogse periode een opmerkelijk
herstel te zien had gegeven, ziet
zich thans gesteld voor een werk
loosheid op grote schaal, die schom
melt om het cijfer van 2 millioen.
Tekort aan arbeidskrachten
Na gewaarschuwd te hebben te
gen inflatoire tendenzen, die bijzon
der sterk zijn in de landen, welke
ernstige schade vande oorlog hebben
ondervonden, en er op gewezen te
hebben, dat een aantal landen, met
inbegrip, van Frankrijk en Engeland,
naar de mening van vele deskundi
gen hun kapitaalsinvesteringspro
gramma's moeten beperken, merk
te de directeur-generaal van! het
LL.O. in zijn rapport op, dat vele
Europese landen te kampen hebben
met een tekort aan arbeidskrachten,
dat de inschakeling op grote schaal
van vrouwen in het productiepro
ces tot gevolg heeft gehad, in het
bijzonder in Frankrijk en in de lan
den van O.-Europa. De grote aan
tallen verplaatste personen hebben
in verschillende landen de werke
loosheid doen toenemen en ernstige
problemen opgeleverd voor de te-
durende een. jaar naar een andere koperen huwelijksfeest, verzoekt het
onderwijsinstelling te zenden. uitvoerend comité ons bekend te
Dit betekent, dat een kind, wan- maken, dat'het door de burgerij by-
neer het naar een van deze scholen een brengen bedrag geheel aan
gaat, tweemaal in de tijd van een het geschenk zelf ten goede zal ko-
jaar van school moet veranderen, men.
Zowel om paedogogische als om di- Alle persoonlijke medewerking
dactische redenen is dit volstrekt geschiedt volkomen belangeloos,
verwerpelijk en alleen reeds daar- terwijl de onvermijdelijke kosten,
om is het wenselijk, dat een andere zoal? bijvoorbeeld die van het be-
organisatie van het gewoon lager nodigde drukwerk, uit enige daartoe
onderwijs tot stand komt. "speciaal beschikbaar gestelde bij-
Bij aanvaarding van de voorge- dragen zullen worden bestreden,
stelde wijziging zullen zij bij de °P verzoek van het uitvoerend
overgang na zes of zeven leerjaren comité heeft de voorzitter van de
van de school voor gewoon lager Algemene Rekenkamer, de heer
onderwijs naar een andere onder- Th- Sanders, zich met de contróle
wysinrichting, geen bezwaren meer °P financiële administratie van
voordoen, terwijl de ouders, die hun tiet comité belast
kinderen na het zesde leerjaar nog
Israëlische troepen
bezetten een
stuk Jeruzalem
Israelischa trojepeta hebben |oeo
stuk grORd, behorend© bij' het vro©-
g®r© regeringsgebouw in JearuzsSNss*
toet huidige hoofdkwartier van id©
V.N"., bezet, zij1 naden dien tot aan
hei bék, dat Ihet gebouw en rijn
onmiddellijke omgeving begrenst
Israëlische boenen rijn needs Ibe-
goihnj-sn de grond om te ploegen.
Do Israëlische commandant van
het Jeruzalemse district ver klaar
de, id at alles vreedzaam verliep ©n
dat van Arabische rijlde slechts «en
kel© salvo's machinegeweervuur
klonken zonder slachtoffers te ma
ken. Arabieren hadden in 'de afge
lopen maanden het zelfde uit Oos
telijke richting gedaan. Israëlische
protesten bij de V.N. hiertegen had
den geen resultaten gehad.
Hiet hoofdkwartier dor V-N\ heeft
«een protest ing©dien/di, ido;ch dit
werd ingetrokken, aldus een Jood
se woordvoerder, toen van Isra
eli isch© rijde werd gevraagd op
welke punten in het Israelisch-
Tramsjordaanse vredesverdrag dit
protest gebaseerd was «en van Isra
ëlische rijfde verklaard was, dat niet
zou worden deel genomen aan ver
dere wapenstilstandsbesprekingen
indien geen idluildelijk antwoord zou
verder onderwijs willen laten ge-
Pinkslerbrief voor de kerk
in Oost-Europa
De Indonesische
kwestie in Esperanto
Esperanto-Press Zürich gaf dezer
dagen zijn eerste „U.N.-bultenon"
n uit. Daarin komt o.m. een artikel
De Pinkstcrbrief, waarin dir. Otto -
n-1.™ voor van de hand van mimster-pre-
sident dr. W. Drees, die, zoals be
kend, de wereldhulptaal esperanto
praktisch gebruikt. In dit artikel be
handelt dr. Drees de Indonesische
Dibelius, de Evangelische
van Berlijn, krachtige eritiek oefen
de op de politiek in ide Sowjetzónia,
is tijdens het weekeinde „ohgohin-
de Evangelische Kerken 77
„n. „1. kwestie. Hij zegt daarin o.a. dat Ne-
derd" in
'in «de gehele zone voorgelezen, pi-
dus heeft een lid
v» de bisschop- ,def.land zo spoedig mogelijk de vol-
Tm Hnikf ledige souvereimteit wenst te schen-
ken aan de Verenigde Staten van
Indonesië (normala registaro de la
SSWTiaS M°Tha fed?-rr0)' T3™66 f
y vriendschappelijk wenst samen te
werken op de basis van de Neder
lands-Indonesische unia
Ka nkerspecialislen
congresseren te Rome
Dertien prominente kankerspecia-
peüjke staf verklaard. In de brief
werden de Duitse autoriteiten iü de
Sow jetzone gewaarschuwd, geeh po
litiek geweld te
van het recht en werd gezegd,
dat „tienduizenden inwoners van
de Sowjetzone waren verdwenen,
terwijl de afdeling K5 van
„de zogenaamde Volkspolitie" werd
vergeleken met „de vermaledijde
Gestapo".
Op het bureau van kardinaal Kon
rad Graaf von Preysing, de Rooms- listen, die een door de academie
Katholieke bisschop van Berlijn, belegde studieweek bijwonen, heb-
word't vernomen, dat de kardinaal hen hun eerste zitting gehouden in
niet van plan is zich bij het protest het paviljoen van Paus Pius IV, in
van dr. Dibelius aan te sluiten* van het Vaticaan.
De kardinaal heeft, aldus werd ver- rapporten der deskundigen
klaard, reeds meermalen in het ver- zullen later door de pauselijke Aca-
leden getuigenis gegeven van rijn demie van Wetenschappen worden
standpunt ten aanzien van „onwet- gepubliceerd. De Paus zal de spe-
tlge maatregelen in de Sowjetzöne cialisten in oen bijzondere auditie
fcis'. fX*r& v*a jojugeroa" wfctowwsro.
Europese emigratie
naar Latijns Amerika
Krachtens een door de econo
mische commissie voor Latijns-Ame
rika te Havanna aangenomen reso
lutie, zal er bij de regering van
Latijns Amerika op worden aange
drongen immigranten uit Europa toe
te laten. De resolutie werd inge
diend door de Britse, Franse en
Nederlandse gedelegeerden.
Een werkcommissie, welke han
dels- en financiële problemen be
studeert, heeft een ontwerpresolutie
aangenomen, waarin wordt aanbe
volen dat het secretariaat van de
Ecla, in samenwerking met de La-
tijs-Amerikaanse landen, een spe
ciale studie zal maken van de be
staande tendenzen in de Latijns-
Amerikaanse en de wereldhandel.
Aankoop-machtigingen
van de E.C.A.
De Economic Cooperation Admi
nistration heeft Dinsdag aan Neder
land een machtiging verstrekt voor
de aankoop van koper en koperpro
ducten in de Ver. Staten, ter waarde
van 1.871.000 dollar (levering 8e
kwartaal 1949), een machtiging voor
de aankoop van ruwe olie en olie
producten in Latijns-Amerika ter
waarde van 95.000 dollar (levering
8e kwartaal 1949) en een machti
ging voor de betaling van oceaan
vracht tot een bedrag van 880.000
dollar in het tweede kwartaal van
104ft,
