DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Dr. van Royen aan het woord
op de conferentie te Batavia
In Twente laaien straks de Paas
vuren weer hoog op
„Slechts zij die agressie beogen, hebben
reden om het pact te betreuren"
ZATERDAG 16 APRIL 1949
Nob 16178 108a Jaargang
ZIFRimXSOiK ÜNIKIIWSB0DE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIÊN
Prijs per 3 mnd. bij vooruitbetaling f 3.90, p. w. 30 ct.
Losse nummers 10 cl. Verschijnt Iedere werkdag. Advertentieprijs
12 ct per mm Succesjes (me*. 15 mm.) minimum I t, p» stuk
WAARIN OPGENOMEN
<797-1889
REDACTIE EN ADMINISTRATE
tango Nobolslraol A 171, Zierllcree, Postbus nt% t, TtJtfooa
rifl. 32, Girorekening nr. 137677 Ultgavoi N.V. Drukkerij vcorü
Lokenman Qchtman tango Nobelstraal A 171 Z'trlkzoo.
„De souvereiniteits-overdracht is volkomen"
Op de openingsvergadering: van
de voorbereidende conferentie te
Batavia, heeft de voorzitter der Ne
derlandse delegatie, dr. van Royen,
een belangrijke verklaring afge
legd, waaruit wij het volgende aan
stippen:
Dr. van Royen begon met de op
merking, dat aan Nederlandse zijde
het ernstige en oprechte verlangen
bestaat, dat de thans begonnen be
sprekingen met succes worden be
kroond. De Nederlandse deelneming
aan de utinodiging van de commis
sie is onvoorwaardelijk, hoewel het
tegendeel wel is vermoed. Van Ne
derlandse zijde zullen daarom de
besprekingen gevoerd worden in de
geest van de onvoorwaardelijke
aanvaarding. In zijn brief van 1
April heeft de heer Moh. Rum ver
klaard, dat hij uitsluitend een mo
gelijk herstel van de Republikeinse
regering te Djocja kon bespreken,
In dit opzicht, aldus dr. v. Royen,
willen wij tegemoet komen aan de
wensen der Republikeinse delegatie.
De Nederlandse delegatie is bereid
voorrang te verlenen aan de be
sprekingen betreffende de voor
waarden en tijdstip van een moge
lijke terugkeer van de Republikein
se regering naar Djocja. T.a.v. de
souvereiniteits-overdracht merkte
dr. van Royen op, dat deze aanmer
kelijk zal worden bespoedigd na de
besprekingen op de ronde-tafel-con
ferentie.
De Nederlands-Indonesische Unie
Van Republikeinse zijde is wel
eens twijfel geuit aan de onvoor
waardelijke overdracht der souve-
reiniteit, maar hiervoor bestaat geen
reden. Letterlijk zeide dr. v. Royen:
„in dit verband wens' ik op de meest
formele en categorische wijze te
verklaren, dat het de bedoeling van
de Nederlandse regering is, dat de
ze overdracht inderdaad overeen
komstig de beginselen, door par
tijen op de Renville aanvaard, zo
wel volkomen als onvoorwaardelijk
zal zijn". De Nederlandse regering
staat een Unie voor ogen, bestaande
uit twee gelijkwaardige deelgeno
ten met gelijke rechten. Tenslotte
sprak dr. van Royen de hoop uit,
dat de op de conferentie vertegen
woordigde Republikeinse leiders,
op dit stadium ook inderdaad be
voegd en bereid zijn, bindende af
spraken te maken. Het tegendeel
zou n.l. kunnen voortvloeien uit de
opvatting, dat de geïnterneerde Re
publikeinse leiders op Bangka zich
niet beschouwen als de wettige ver
tegenwoordigers der Republikeinse
leiders.
Dr. van Royen besloot zijn ver
klaring aldus: „Ik wil besluiten,
mijnheer de voorzitter, met mijn ge
lukwensen aan u om het door u
genomen .initiatief tot bijdenroeping
van deze conferentie en sta mij
toe, mijne heren, namens mijn de
legatie en mijn regering, de hoop
uit te spreken, dat op deze confe
rentie binnen korte tijd een oplos
sing zal worden beriekt een op
lossing zo vurig verlangd in Indo
nesië en in Nederland, door Repu
blikeinen en en federalisten, door
Indonesiërs en Nederlanders, Chi
nezen en Arabieren, kortom door
allen die dit land liefhebben".
Eerst blokkade opheffen
dan praten
President Truman heeft tijdens
de door hem gehouden persconfe
rentie verklaard, dat de Amerifcaanr
se regering zou weigeren met de
Sowjet-Russischo autoriteiten maat
regelen te bespreken, om tot een
.vreedzame oplossing van het R.er-
lijnse probleem en van de Duitse
vraagstukken im het algemeen to
komen, zjolang de blokkade van
'Berlijn niet is opgeheven.
De president weigerde mede te
delen of onlangs van Sowjeteussi-
scbe Zijde al dan niet nieuwe po
gingen in het werk zijn gesteld,
om tof een vreedzame oplossing
van het Rerlijnse Vraagstuk te ko
men, verklaarde, het standpunt van
minister Acheson te steunen, dait
eerst de blokkade dient te zijn
opgeheven, alvorens kan wonden
onderhandeld.
Vijl milliard dollar
voor Europa
Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden- heeft het comprpimls-
voorstol goedgekeurd, dat door een
gemeenschappelijke commissie van
Hu,Is en Senaat werd bereikt en dat
voor de uitvoering van het plan-
Marshall tot Juni 1950 eqn bedrag
vein 5.430 000.000 toestaat. Wanneer
ook de Senaat dit voorstel aan
vaardt, kan het doioir president Tiru-
piQn ondertekend wöirdem.
'Onmiddellijk na de ondertekening
zal de Reconstruction Finance Cor
poration een bedrag van 1 milliard
dollar ter beschikking van 'de E.CIA.
mogen stellen, waarmede deze haar
werkzaamheden zal kunnen "voort
zetten totdat het congres de boven
genoemde gelden definitief zal toe
kennen.
Atoomsplitsing in een
nieuwe fase
Professor Thieodor Sjilsjklotf, oen
Russisch 'afoomgelieerde, die uit een
kamp van ontheemden i'n Wiest-
Drwitslatnid is vrijgelaten', heeft ver
klaard een methode van kertosplit-
silng te hebben ontdekt, wtelke op
alle soorten elementen; zowel op
Ide zware als ide middelzware en
lifdhte, kan wonden/ toegepast, al
dus meldt D.P.'D. (Britse zóne). De
professor zou Zijd vinding ten dien
ste van de V.N. willen stellen voor
aanwending vaar vreedzame doel
einden.
Een „ander geluid"
uit Amerika
Bij de beraadslaging over 't amen
dement van Lot lid J. davit,: in het
Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden, welk amendement beoogde
om landen, die bevelen van de Vei
ligheidsraad negeren, uit te sluiten
van E.C.A.-hulp, heeft de leider van
"de meerderheid in het college John
Mc Cormack nog het volgende ge
zegd:
Wij kunnen het feit niet over het
hoofd zien, dat het Nederlandse
volk in de wereld een der construc
tieve naties is. Wij weten niet, of
de Nederlanders in hun Indonesi
sche politiek onjuist handelen of
niet. Ik voor mij ben op het ogen
blik niet voldoende op de hoogte
van de „.omstandigheden om uit te
maken, of hun politiek in deze al
dan niet juist is, doch wil, in de op
zet van mijn betoog, aannemen, dat
zij met hun politiek op de verkeerde
weg zijn. Maar ook, als de Neder
landers in Indonesië fouten hebben
gemaakt, dan is dit voor ons nog
geen reden, waarom wij zulks thans
in verband met onderhavige wets
ontwerp ook zouden doen. Het nati
onale belang van ons land bij het
aanvaarden van wat de regering der
Verenigde Staten ons thans voor
legt, is hierin gelegen, dat het het
internationale communisme dwars
boomt in zijn pogingen om nog
meer volken onder zijn juk te bren
gen, hetgeen strijdig zou zijn met
ons nationaal belang.
De afgevaardigde Thurmond Cha
tham (N. Carolina) keerde zich
eveneens tegen het amendement-
Havitz. Hij zeide: de op Amerikaan
se instignatie door de Veiligheids
raad aangenomen resolutie eist van
de Nederlanders, dat zij de requbli-
keinse leiders zullen vrijlaten en
met hen zullen onderhandelen. Dit
zou ertoe kunnen leiden, dat de Ne
derlanders genoopt worden, dé re
publiek een plaats in te ruimen in
de federale regering van de ver
enigde staten van Indonesië. Don
zouden deze communisten, deze
Quislings voor de Japanners vnn
gisteren, op wettige wijze kunnen
aansturen op een Sow jet-regering
over Indonesië. Kan men er de Ne
derlanders een verwijt van maken
dat zij pogen, hen dit te beletten?
Gij allen weet, wat wij zelf in der
gelijke omstandigheden zouden doen
Ik voor mij weet zeer wel wat wij
zouden doen: wij zouden harder zijn
dan de Nederlanders ooit waren.
Actie en reactie
evenveel geld
De Sowj et-Unie gebruikt bijna
evenveel geld om de uitzendingen
van „de stem, van Amerika! te sto
ren, dan de Ver. Staten om de uit
zending tot stand te brengen, zo
deelt de „New York Herald Tribu
ne" mede. De Sowj et-Unie gebruikt
18 geweldige zenders om 't program
ma te verdrinken", zo wordt vol
gens 't blad vernomen. De zenders
bevinden zich bij Moskou en Wla-
diwostok en naar raming bedragen
de kosten tezamen 9 millioen dollar
hetgeen overeenkomt met de begro
ting voor de totale kosten van „de
stem van Amerika" in het komende
belastingjaar, aldus het blad.
kabels, dl© de oude central© ver
blinden met de Westelijke zönes,
kifti tot tnu toe niet aangetast. Er
zjjn echter maatregelen getroffen
om de verbinding in stand be hpu-
dtm voor hef geval ook detZc (ka-
bols afgesloten worden, zo delen
i; netionorlssen van die telefoon»
dienst melde.
IV „ivola Inten"Woensdag
in Nederland
Het troepen transpor töchlp „Kof a
u .en wordt in de nacht vain Maan
dag 19 April op Dinsdag 20 April
in. de Rotterdamse haven verwacht
Aan boord bevinden zich cflroa 600
militairen, die om bijzondere rede-
non woeden gerepatrieerd. De ont
scheping zal beginnen op Dinsdag-
tergen 20 ApTil te 9.00 uur.
Brand in het hart van
Amsterdam
In het hart van de hoofdstad,
heeft Donderdag een. folie brand
gewoed (Op> ido dorde en zolder-etage
vón een, painid, behorende toit (bet
gteoMwénüampJex van de N.V. Han-
dblavtwoi'gJng voprb, S, t do Vrlots
in de Warnv»tvissbjpiaat. D© br&'ndwoar
bestreed hot' 'vuur met gcojo-t ma
terieel, maar -eerst na Vijf wen was
hét vuur zo ver bedwongen, dat mot
idn nablussiing kom worden begon
nen. Die bnahd is .ontstaan in ©on
ruimte op do derde etage. De oor
zaak van do brand is niet bekend,
maar men denkt, dat in de betref
fende afdeling, - waar zeer brand
bare stoffen waren opgeslagen', ge
ronkt is. De derde >em vierde etage,
waan de pas gerestaureerde ver
koopruimte was ondergebracht,
brandde gehoed uit en bovendien
trer-net aait over een lengte van
dé drie panden Zwaar dopjr het
vuur geteisterd. De waterschade iÊ
zeer aanzienlijk.
W*1
- SHnl Ss ÜI fB
IÜ do televisiestudio von Philips te Eindhoven hebben do wereldkam
pioen P. v. d. Pol en de Nederlandse kampioen H. Metz, een demon
stratie gegeven van kader-biljart 47/2. v. d. Pol won deze match met
300 caramboles, terwijl Metz op 81 bleef staan. VJ n.r. de heren H.
Metz, radio-commentator H. Keizer en. P. v, PoL
Geen collectief contract
grasdrogerijen
,Dio vereniging tof behartiging van
de beliamigetol van de ©aöp. grasdra-
gorlijiein da idle Var. van Ned. Gras-
droger Ijon hebban laain de Unie van
lainidarbéidérsbanldien Imlealegadaeld
idat kij voor de grasfdirogérijan geen
©aWoctiievo regel iinig vaia jonen en
arbeidsvoorwaarden holdilig achten.
Van arbeiderszijde is ouder toezen
ding vaia ©én ontwerp contract heit
college van rijlksbdmliiddieiaains Iffiu
verzocht ©an blindende inègeltog van
ioiniemi ©n. arbalidsvaoirwaiarden af te
komidigeö.
NEEM EN LEES f
BiibaïgêdPSltort vpor' ellre dég
Zondag
April
Matth.
1-10
Maandag Joh, 20 va. 11-18
Dinsdag Matth. 28 vs. 1 trlBf
Woensdag Lucas 24 vs. 13-24
Donderdag Lucas 24 vs. 25-38
Vrijdag Lucas 24 vs. 36-49
Zaterdag Matth. 28 vs. 16-20
Er zijn groter deugden no
dig om het geluk, dan om het
ongeluk te dragen.
FOLKLORE ROND PASEN
In het Paasvuur wordt al het oude en
versletene verbrand
WEERBERICHT
Weersverwachting, medegedeeld
door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig
tot Zaterdagavond:
droog en zonnig
Na in de nacht on ochtend hier en
daar tijdelijk mist, overdag zonnig
en droog weer met ongeveer dezelf
de temperatuur als gisteren. Zwak
ke, later, nu en dan matigo wind
tussen Oost en Zuid.
Het Noord-Atlantisch Verdrag
Rede van Mc. Neil in de Algemene Vergadering
gen wist niets van hetgeen zich aan
do overzijde van zijn grens of-
speeldo.
Do V.N. zouden aan kracht win
nen, indien Rusland met alle andere
grote mogendheden erkende, dat
„wij niet alle wisheid of alle macht
bezitten."
De Tsjechosl'owaakse gedelegeer
de, dr. Adolf Hoffmeister, die vóór
McNeil het woord voerde, viel Gro-
myko bij in zijn aanval tegon het
pact, dat, nóar hij zeide, een „pact
van agressie tegen de Sowjet-Unio"
wös en gericht op verdeling van de
wereld. Niet Rusland bedreigde de
vrede, doch de V.S. met hun voor
raden atoombommen.
De Britse gedelegeerde Hector
McNeil, heeft in do algemene ver
gadering, bij de voortzetting- van
het debat over de voorstellen tot
beperking van het recht van veto
der groto mogendheden in de Vei
ligheidsraad, verklaard, dat het N.
Atlantisch verdrag „zo uitgesproken
defensief van aard en bedoeling
was, dat slechts degenen, dlo agres
sie beogen, enige reden hebben om
het pact te betreuren."
McNeil zeide, dat de Sowj et-Rus
sische vice-minister van buitenland
se zaken, Andrei Gromyko, „de
Britse regering had belasterd" in
zijn rede tegen het Atlantisch pact.
In een gloedvolle rede, die veel bij
val oogstte, beschuldigde, beschul
digde McNeil Gromyko van het
aanvoeren van niet ter zake die
nende argumenten op „agressieve
en onbekookte wijze". McNeil ont
kende, dat het pact in strijd was
met het Brits-Sowjetrussische ver
drag. „Wij willen niet alleen ons
niet aan het verdrag onttrekken,
maar verlangen ook hartstochtelijk
dat de Sowj et-Unie zich er aan ge
bonden voelt."
Defensief karakter
j Met nadruk betoogde McNeil dat
de militaire allianties van het At
lantisch pact een defensief karak
ter hadden. „Wie denkt er ook maar
een ogenblik aan, dat Noorwegen
enige agressie tegen de Sowj et-Unie
in de zin zou hebben", zo vroeg Mc
Neil. Mexico en zijn bevolking wis
ten, wat er aan de andere kant van
hun grens gebeurde, doch Naorwe-
Russen verbreken telefoon
kabels Berlijn-Sowjetzöne
De Sowjot-Russische auljoiriteaiten;
hébben iin de .afgelopen 48 uur
85 van de 89 telefoonkabels die
ide Berlijnse telefooncentrale met
de Oostelijke zóne verbinden, afge
sloten. De telefooncentrale be
vindt zich in de Amerikaanse sector.
Twaa'lf April deelden de Solwij et-
auitoriteilen mede, dat djn de Sowi-
jet-sector ©en centrale wiais inge
steld voor .die telefonische verbis
ding met de omringende Sow jet-
zóne. Verzoeken dm gesprekken
tussen Berlijn en de So.wj et-zóne
moesten aan de nieuwe centrale
gericht worden.. Het Berlijnse telle-
fooTunet is thans definitief in twee-
en verdeeld. Tof 12 April werkte
dit nog Voor geheel Berlijn. De 51
In Oost-Nederland, speciaal in
Twente, houdt men onze folklore
nog in ere. Tal van overleveringen
blijven hier bewaard en vele oude
gebruiken zijn er nog In zwang.
Daar is de inzameling van het Paas-
hout, waarvan het Paasvuur ge
stookt wordt. Ook aan het Paasvuur
ligt de louteringsgedachte, de geest
van de vernieuwing rondom ons,
ten grondslag.
Immers, in het Paasvuur wordt
al het oude, het versletene en....
het ongedierte verbrand! Het be
antwoordt aan een algemeen ver
langen naar opruiming van de oude,
vieze rommel, het zelfde gevoel, dat
iedere Hollandso hulsvrouw in hot
voorjaar bekruipt en waarvan zij
zich door de „grote schoonmaak" be
vrijdt.
Reeds op de eerste avonden in de
Vastentijd trekken de kinderen in
Oost-OvQrijBel er met hun handkar
ren op uit om alles wat brandbaar
is in te zamelon. En dat gaat zo tot
Pasen door: stro en hout, twijgen,
gakken, vaak zelfs hele boomstam
men, worden op wankel© wagentjes
weggesleept. De kinderen gooien
dit alles op een hoop, die allengs
aangroeit tot een grote Paasbult.
Wanneer daarin dan 's avonds
het Pasen de brand gestoken
wordt, is het laaiende vuur uren
in de omtrek te zien. Er bestaat
zelfs grote naijver tussen de bewo
ners van verschillende dorpen wie
het hoogste Paasvuur heeft. In de
laatste week voor het feest wordt
daarom een wacht uitgezet bij de
Paasbult, anders kan het wel ge
beuren dat jalourse dorpelingen
voortijdig het hout in brand ste
ken! Het gold en geldt als een groot
schandaal, als de Paasbult te vroeg
in vlammen opgaat.
In de Achterhoek en Drente
De kern der Achterhoeks© en
Drentse Paasvuren vormt de teer
ton, die op een paal of „boaken" op
een oud wagenrad rust. Dit alles
spreekt een symbolische taal en
houdt verband met het zonnerad en
de Meiboom. Meestal wordt deze
teerton bekroond door een Judas-
figuur, een „Janus-met-de-twee
koppen" gestalte, die vermoedelijk
het symbool is van het oude en het
nieuwe jaar.
Er zijn ook levende Judassen bij
de Paascoremonie betrokken. Judas
cn zijn heipér, twee jongens uit het
dorp, hebben de functie de Paas-
staak bij opbod te verkopen en het
aansteken van de teerton meteen
af te mijnen. Maar de dorpsgenoten
maken dit tweetal al spooclig over
duidelijk dat men van hen niets
meer weten wil. Zij wordon van de
ladder geworpen en verjaagd; vol
gens de folklore betreft' dit het
„Judas uitdrijven" (de duivel ver
bannen) en het „Winterverbannen".
Men vatte dit alles vooral niet te
tragisch op! Het is een feest vol ont
spanning, vol luim en kwinkslagen,
waaraan heel do stroeEbevolking
deel hoeft on waarnaar veoi be
langstellenden uit andere delen van
ons land komen kijken.
Arueide* bleef dood In
de autobus achter
Woensdagavond bomlonktön airib©!!-
idjers, id'iio in ©eb bus zaten welke
bon v,an ©on wehkolbjoot to Spljlte-
miiiss© naar tot statten PedjlöniéofflS
vervoerde, dot Ide 26-jarige grond
werker W. Lolhlmiamln "uit Den Haag
bleef zitten, toén, izij uitstapten. Het
bleek, idat Hij1 bewusteloos was.
Kort daarop overleed hij. De poli
tie stelde ©efn lotniderzoök in, waar
bij bleek, dait er 's imloirgens to d©
bus was gevochten. Loih(mla|nin (had
tc©n ©nige klappen op het hoofd
gekregen.
Zoveel mogen zolen en
hakken kosten
l.i id© Staatscourant van Donder
dag Is ©en nieuw© prijsregeling voor
schoanihorstoltersw'oi'kzaoiml'necien af
gekondigd, -waarin ide prijzen voor
schoen reparaties, verricht «nét lector
©ii imlet gevulcainlscondio rubber, nl'-
zoiudojlijik Zljin vastgesteld.
De tthaxlimulm prijs vaiu 'reparatie
ratot teder van ©cin paar heren zalen
©n -bakken, welke zljin gespijkerd
of geklonken, bedraagt f 8,90, van
die, welke zljin gel'ljimld, met hout
gepend of Machinaal genaaid, f 4,80.
De maximum prijzen van reparatie
imlet rubber bedragen btervoor rasp.
f 2,90 ©n f 8,80.
Door «na a tscho©nima1öers mogen
©venwel hogere pirijzon in redteniug
worden gebracht.
Elke schoenborstel lor is verplicht,
in d© w toUtel on in do ©tallage of
bij gebréke daarvan to die ruimlto,
waarin het publiék wondt ontvan
gen, alstmledo op d© toegangsdeur
©on lijst aan to brengan, waarop1 'do
thans geldend© maximumprijzen zijn.
vermlold.
De aandacht van het publiek
wordt ier ioip gevestigd, dat, indien
d© cliënte uitdrukkelijk heeft vetcv
zoght ide torstelwerlczaalrnjhiodien m©t
gevulcainis©erde rubber te verrich
ten ©n desondanks aan Idiiit verzoek
niet wordt voldaad, (dl© voor repa
raties tmlet leder geHdenjd© pTijzen
imlet 10 pet. dieuten te worden ver-
imlituderd.
De 18-jarige Harry de Ruyter
uit Waalwijk heeft een model van
de ELfeltoren geblauwd van lucifers
Voior id© blouwi hafdj hij) 6 7 maan
den, nódig ©n circla 2500 lucifers. De
imitatie-Eiteltorein is 75 cm. hpioig.
David Wiadldiinigtoh, ©én LOnden-
s© fotograaf, (toeft id© ©drste kleu
renfotografie van ZH- ide Paus ge
maakt, Die bepeikte oplage van de
ze foto zal worden aangeboden
aan d© paus zelf, die ©r ©en speci
aal gebed voor de Vrede bij schreef.
.Waddimigton heeft ook kleurenfoto's
gemaakt van generaal Eisenhower
©ti ahd©re b©k©nde (persoonlljkhedien.
Onze veehouder'1 en
de UNAC
D© actio onder de veehouder
to ons land om gedurende twee
welven l/2 ceait per (kg. aan ld©
zuivelfabrieken geleverde melk af
t© staan aan dc Una©, dus tan be
hoeve van do noodlijdende klnidt-ron
to d© gehele wereld, heeft naar het
officiéél Orgaan van de F.N.Z. be
richt, meer dan f 175,000 opge
bracht. Aan drie fabTleken deden
all© leveranciers mee. Per provinéi©
berekend, varieerde dc deelneming
per fabriek van 10 tot 50 pot.
