ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
Verklaring der Nederlandse regering over de
nieuwe politiële actie in Indonesië
Djocja door Nederlandse
luchtlandingstroepen bezet
Dagorder van
generaal Spoor
WAARIN OPGENOMEN DE ZIERIKZEESCHE COURANT 1797-1889
Samenwerking bleek onmogelijk, al bleef
de deur steeds op 'n kier
Soekarno, Hatta en Soedirman als
voornaamste repubL leiders geïnterneerd
DINSDAG 21 DECEMBER 1948
No. 16080 103e Jaargang
ABONNEMENT:
Prijs pier 3 maainldan bij vooruitbetaling
f 3.61, per week 27 cent. Losse nummers 10
eaat. Verschijnt iedere werkdag.
Administratie: Schuilhaven B 94. Giro 137677
Redactie: Lange Nobelstraat A 171. Telef. 32
Uitg.: N.V. Drukkerij v/h. Lakenxnam Sl Ochtman
Lange Nobelstraat A 171, Zierikzee. Telef. 41
ADVERTENTIËN:
12 cent per mm. Bij contract speciale
prijzen. Succesj es maximum 15 m.m.
(4 regels) f 1.— per stuk.
Na de besprekingen in Indonesië, eerst door minister Stikker, later
door de ministers Sassen en Stikker en de gedelegeerde van het opper
bestuur, de heer Neher, met drs. Hatta en andere vertegenwoordigers der
Republiek gevoerd, zag de Nederlandse regering zich verplicht vast te
stellen, dat er geen uitzicht was op afdoende maatregelen vanwege de
Republiek om een eind te maken aan de talrijke en steeds toenemende
gewelddadige bestandsschendingen, terwijl evenmin kon worden verwacht
dat de Republiek tot een regeling op de grondslag der Renville-overeen-
komst zou medewerken. Onder die omstandigheden verwittigde de Neder
landse regering de Commissie van Goede Diensten ervan, dat zij tot haar
ernstige leedwezen tot de conclusie moest komen, dat verdere onderhan
delingen en besprekingen, hetzij direct, of onder auspiciën van de Com
missie van Goede Diensten, geen nut meer konden hebben.
Djocja wilde geen samenwerking
Gedurende enige jaren heeft de
Nederlandse regering bij voort
during getracht tot een overeen
komst te geraken, waarbij de Re
publiek een integraal- deel zou wor
den van de te vo,rHien souvereine
Verenigde Staten van Indonesië. On
langs is in 'de grondwet vast
gesteld, dat volgens 'deze begin
selen zal worden gehandeld. Het
is echter telkens weer onmogelijk
•gebleken met de Republiek tot wer
kelijke uitvoering van de gesloten
overeenkomst te komen.
Een regeling terzake vain de uit
voering der Linggadjati-overeen-
komst, aanvaard door Sjahrir, werd
indertijd door Djocja verworpen.
Evenzeer kort daarop de regeling,
overeengekomen met Sjarifoeddin.
Ook thans bleken verwachtingen,
gewekt door besprekingen tussen
minister Stikker en drs. Hatta, te
niet te worden gedaain, nadat op
positie in Djocja was losgekoonen.
Sedertdien werd een brief van
drs. Hatta ontvangen, waarin deze
sprak van een misverstand en over
een aantal punten nader zijin ziens
wijze iweergaf. Gezwegen werd ech
ter over maatregelen tegen de be-
standsschendingen, terwijl voorts te
kennen werd gegeven, dat de brief
persoonlijk, om-officieel en vertrou
welijk twiak. Bovendien werd op ver
schillende wezenlijke punten efen
voorbehoud gemaakt, dat de be
tekenis ervan twijfelachtig deed zijn.
Nederland bleef tot onderhandelen
bereid
Terwijl de brief zonder meer
geen uitgangspunt voor nieuwe be
sprekingen kon vormen, heeft de
regering gemeend de Republiek ge
legenheid te moeten geven de brief
alsnog aan te vullen door een haar
bindende verklaring omtrent een
aantal punten.
Een aaftwoord van de Republiek
is niet binnen de gestelde termijn
binnengekomen, terwijl om verlen
ging van die termijn niet is ge
vraagd. Integendeel is gebleken, dat
de Republikeinse regering zich op
idit kritieke moment in de onmioge-
gelijkheid heeft geplaatst om een
definitief antwoord te geven, door
dat de president der Republiek, Soe-
kamo, heeft aangekondigd met zes
van zijd ministers Djokja te zullen
verlaten met toestemming naar In
dia, hetgeen niet is geschied, door
dat -het gecharterde vliegtuig, on
derweg naar Djocja, in Singapore
pech kreeg, terwijl de minister
president Hatta van dit presiden
tiële kabinet zich voor 'de duur van
twee iwieken heeft ziek gemeld. On
der deze omstandigheden ontbrak
dus elke mogelijkheid, dat op korte
termijn verbetering zou worden ver
kregen in de onhoudbaar geworden
toestand in Indonesië.
De actie gericht tegen terroristen
De regering heeft zieh daarom
genoodzaakt gezien om met gebruik
making vain de bevoegheid, in art.
10 van de bestandsovereenkomst
verleend, deze op te zeggen en haar
vrijheid van handelen te hernemen.
De regering is overtuigd, dat èn
jn de Republikeinse regering èin
onder de bevolking van het Repu
blikeinse gebied, zich velen bevin
den, die niets liever willen dan
constructief mede te werken aan
de opbouw van de federatie, aan
welke Nederland zo spoedig moge
lijk de souvereiniteit wil overdra
gen. Tegen hen is de actie, waar
toe opdracht is gegeven, niet ge
richt, Zij is wel gericht tegen de
terroristische en ongedisciplineerde
elementen in ile Republiek, welke
iedere constructieve arbeid onmo
gelijk maken.
De toekomstige staatkundige in
passing van het Republikeinse ge
bied zal geschieden op de grond
slag van de beginselen van de
Linggadjati- en de Renville-overeen-
komst en van het overleg thans ook
in 'de Nederlandse grondwet voor
geschreven. Het besluit inzake be
wind in Indohesië in overgangstijd,
dat thans is afgekondigd, laat
uitdrukkelijk de mogelijkheid open
tot zodanige inpassing op de voet
vain het nader met vertegenwoor
digers dier gebieden te plegen over
leg.
De Nederlandse regering zal haar.
toezeggingen met betrekking tot de
"staatkundige hervormingen en de
stichting van een onafhankelijke
souvereine Verenigde Staten van
Indonesië, in een Unie met Neder
land op voet van gelijkheid ver
bonden, volledig nakomen.
Nederland heeft getoond, bereid
te zijn mede te werken tot het
openen van de weg naar de vrijheid
van Indonesië. Deze vrijheid is ech
ter alleen mogelijk met waarborgen
tegen overheersing door de extre
mistische elementen in de Republiek,
die een 'democratische rechtsorde
onmogelijk zouden maken.
De wereld moge dit begrijpen.
Amerika en Australië hebben de Indonesische kwestie
opnieuw in de Veiligheidsraad gebracht
Zondagmiddag, half vier Javatijd,
is de Republikeinse hoofdstad Djok
jakarta door Nederlandse luchtlan
dingstroepen bezet. Op dien morgen
kwart voor zeven, landden Neder
landse parachutisten op het vlieg
veld Magoewo, acht killometer van
de stad gelegen. Korten tijd na de
bezetting van Djocja zijn de voor
naamste politieke leiders en parle
mentsleden geïnterneerd in het pa
leis van Soekarno en in de ambts
woning van Hatta. Ook de bevel
hebber van de republikeinse troe
pen, generaal Soedirman, is door
onze troepen gevangen genomen.
Luitenant-generaal Spoor leidde
zelf de actie uit de lucht en keerde
terug naar Semarang, toen van de
grond melding werd ontvangen, dat
de eerste actie geslaagd was.
Zaterdag om middernacht begon
nen de Nederlandse troepen op Java
en Sumatra hun opmars. Op vele
plaatsen werd de vroegere demar
catielijn overschreden. Met grote
snelheid rukten de troepen van
midden-Java op naar Djocja, het
brandpunt van het verzet. Aan de
Noordkust van Java, 85 km. ten
Westen van Soerabaja, gingen de
mariniers, gesteund door eenheden
van de vloot, aan land, met het doel
de olievelden van Tjepoe onbescha
digd in handen te krijgen. Op Su
matra zijn onze troepen het gebied
van Asahan binnengevallen. Zij vor
derden reeds honderd kilometer.
De Regiering heeft zich genood
zaakt gezien uiteindelijk die slotsom
te trekken uit ide souviereiinie rech
ten en 'plichten, die zij alsnog over
Indotniesië uitoefent, aldus staat itm
id© dagorder van generaal Spoor. Op
u wordt een beroep gedaan de laat
st© actie te voltrekken,, inu in einde
loze onderhandelingen het geduld
is uitgeput en gean andere wie®
meer overblijft. Bij ide afronding va*
uwi taak wek ik u op', doortastend
te werk te gaan, doch daarbij bo
venal ide menselijke eigensChaFjpldn
idi© u sieren, te ontplooien. Beseft,
dat gij geen krijgsvolk zijt, doch
brengers vian :redht 'en veiligheid
aan: de bevolking, die reeds te lang
zuchtte onder terreur en onder
drukking. Verlicht haar noden, ver
meerdert deze niet. Onthoudt u due
vian elke daad, die niet de toets van
sterk© critiek zou kunnen doorstaan.
Zijt beslist doch teviens menslie
vend ©n ontziet andermans eigen
dom. Ik stel mijn volle vertrouwien
iin uwi houding. Moge God u leidien
en' behoeden in de komende dagen.
TYe beslissing tot bovengenoemde
actie zal onze regering niet licht
zijn gevallen. Met het grootste ge
duld heeft men van hetbegin af
getracht de zaak in der minne te
schikken, opdat niet gewelddadig
zou behoeven te worden ingegrepen,
maar Djocja heeft niet gewild. On
ze regering, dat is uit de loop der
geschiedenis overduidelijk geble
ken, streefde naar samenwerking en
niet naar overheersing, maar de
hand ter verzoening werd door
Djocja afgewezen. Tot op het laat
ste ogenblik heeft de Nederlandse
regering getracht tot een voor beide
partijen aanvaardbare oplossing te
komen. De ministers Stikker en Sas
sen hebben onlangs de republiek
voor de zoveelste maal een kans
geboden, waarbij natuurlijk voor
waarden zijn gesteld waarvan men
van onze zijde niet kon afwijken.
Er was een bestand ondertekend,
waarbij door beide partijen was ver
klaard, dat de wapens zouden rus
ten, doch zulks heeft de Republi
keinen er niet van weerhouden tel
kens dat verdrag te schenden. De
aanstokerss daarvan zaten in Djocja
en stonden in zeer nauw contact met
de daar zetelende regering. Er is
lang genoeg gepraat, nu is het ge
duld onzer regering ten einde. Over
leg heeft niet mogen baten. Een
andere beslissing dan die nu is ge
nomen, was niet meer mogelijk.
„Ons is al lang genoeg geterg, nu
kan ons toch nie meer", zeiden de
Afrikaners in het begin van de
Anglo-Boerenoorlog, en zo is het
ook hier. Nederland is niet strijd
lustig en ieder weldenkend mens
betreurt het dat naar het geweer
moet worden gegrepen.
In de Veiligheidsraad zal Woensdag
de Indonesische kwestie opnieuw
aan de orde komen. Er zullen waar
schijnlijk harde noten over ons
land gekraakt worden. Officieel zal
in het Westen begrip worden ge
toond voor dit gewapend optreden
tegen de onwillige republiek, maar
hoe zal de openbare mening op dit
geval reageren? Die zal niet eens
luidend zijn, vooral niet in de Ver.
Staten, waar men zo vlug geneigd
is ons boze koloniale plannen te ver
wijten en de Westelijke afgevaar
digden hebben naar die openbar»
mening te luisteren.
