De brief van Hatta
de situatie
verandert niets aan
Binnenlands
vliegprobleem
Thee per I Januari van de bon
Nederland heeft de Wereldprimeur
Waarschijnlijk huurverhoging
in 1949
Nu de financiële en organisatori
sche voorbereiding tot eventuele
heropening van het vliegveld Haam
stede in een bepaalde fase is ge
komen, kan het nut hebben de aan
dacht eèns te vestigen op het pro
bleem van het binnenlandse lucht
verkeer. Recente persberichten heb
ben aangetoond, dat dit probleem
inderdaad bestaat. Zoveel is wel ge
bleken, dat een heropening van het
vliegveld Haamstede, van deze
kwestie grotendeels een finan
ciële mede afhankelijk is. De be
langen van enige streek immers
kunnen nog zo gediend zijn met een
vliegverbinding, feit blijft intussen
dat de binnenlandse luchtlijnen niet
rendabel zijn. Het aantal passagiers
op de binnenlandse luchtlijnen is
dalende en hoezeer het vliegtuig ook
in de lucht zich in zijn element
voelt, van de lucht leven kan het
niet. Het merkwaardige van dit ver
schijnsel is, dat het niet alleen staat.
Het is een internationaal verschijn
sel en het is ook een logisch ver
schijnsel. Het vliegtuig is bestemd
voor het verkeer op de lange af
stand en zodra het vliegtuig autobus
gaat spelen, wordt haar essentiële
waarde geweld aangedaan. Zo is het
redelijkerwijs te verwachten, dat de
her-exploitatie van het vliegveld
Haamstede, hoezeer ook begeerd, he
laas nog niet snel in kannen en
kruiken zal zijn.
Het argument, dat de luchtlijn
op Haamstede voor de oorlog de
enige rendabele van Nederland was,
gaat wellicht thans niet meer op.
De oorlog heeft de omstandigheden
zo geheel anders gemaakt, dat voor
oorlogse motieven steeds een grote
kans hebben verouderd te zijn. De
luchtlijn Haamstede werd destijds
immers niet ter plaatse afgebroken.
Ze werd doorgetrokken naar de Bel
gische badplaatsen en deze hebben
dit jaar al een bijzonder slecht sei
zoen achter de rug. De Belgen gaan
naar Zuid-Frankrijk en het verkeer
op de noodlijdende Belgische bad
plaatsen van elders uit, is niet groot.
Verder heeft de duinstreek wel
niets aan natuurlijke bekoring ver
loren, maar de wooneffiëncy is er
niet groter op geworden. Vele za
kenlieden van boven de rivieren
kwamen weekenden in de West
hoek. Zij konden dit doen, omdat
velen eigenaars waren van ter
plaatse gebouwde zomerhuisjes. De
zomerhuisjes verdwenen ten dele
onder slopende bezettershanden en
de overgeblevenen worden gebruikt
voor permanente bewoning.
Deze dingen spreken ongetwijfeld
een woordje mee, bij de overweging
tot heropening van de vlieghaven
over te gaan. Toch zullen de plaat
selijke autoriteiten noch bij deze
zaak betrokken instanties, zich bij
deze feiten neer mogen leggen.
Het isolement van de streek zal in
het regionaal pleidooi voor deze be
langrijke zaak, telkens weer naar
voren geschoven moeten worden.
Schouwen-Duiveland heeft behoefte
aan een snelle verbinding met het
Noorden. Bij gebrek aan treinen zal
dit noodgedwongen een vliegver
binding moeten zijn. Voor dit „moe
ten" zal men ook „kunnen" mogen
lezen. Ondanks de gewijzigde om
standigheden hemt een vliegverbin
ding op Schouwen ook in de toe
komst zin. Schouwen's Westhoek is
een van de zeldzaam wordende na
tuurlijke recreatiegebieden, van een
aanzienlijke oppervlakte, die zich
ongetwijfeld in een blijvende be-
Van welingelichte zijde 'wtordt ver
nomen, dat de thee officieel per
1 Januari van de bon komt. Een
aankondiging van het ministerie van
Landbouw, Visserij en Voedsel voor
ziening stelt de winkeliers in - de
gelegenheid, reeds voor Kerstmis
vrij te verkopen.
Die theepakkers mogen met ingang
van Maandag thee aan de detail
handel leveren, zonder dat hiervoor
toewijzingen behoeven te 'worden
ingeleverd.
Hiermee, komt de thee practisdh
direct vrij' daar het Bedrijfschap zijn
bemoeiingen op dit gebied gelijk-
langstelling zal mogen verheugen.
Daarnaast is de economische be
tekenis van de streek, door de in
tensieve fruitcultuur, een toenemen
de. Het belang van een vliegverbiri-
ding wordt dus door drie factoren
bepaald, die alle zwaar wegen. De
tendens moge er dan liggen, dat bin
nenlandse vliegverbindingen geen
rooskleurige toekomst hebben, het
vliegveld Haamstede heeft 'n reëele
kans ook in de toekomst weer tot
de goede uitzonderingen te behoren.
Ingezonden mededeling
Wat nog in geen land werd uitge
geven is zojuist in de bekende CUL
TUURSERIE verschenen, n.l. het
complete relaas van
„DE WERELDOORLOG 1939-'45".
Dit objectieve verhaal over 's we-
reld's meest dramatische „schaak
spel" werd speciaal voor de alge
meen ontwikkelde leek geschreven
door de Majoor van de Generale
Staf B. KONING, die de beschik
king kreeg over alle documenten.
Deze in geheel linnen gebonden en
op prima houtvrij papier gedrukte
CULTUURSERIE uitgave is verlucht
met 76 uiterst deskundig ontwór
pen schetsen en situatie-tekeningen
en 54 kunstdruk-illustraties der be
langrijkste personages en is inge
leid door Z.K.H. Prins Bernhard
der Nederlanden. Uw eigen boek
verkoper is enthousiast.
De Bond van Huis- en Grond
eigenaren rein 'de Vakgroep tussen
personen ih onroerende goederen
hebben in een vergadering in Dan
Bosch gehouden, gepleit voioir een
verhoging van de huren met op
zijn minst 25 procent. Die regering
heeft aan de pleiters, z® werd
ter vergadering medegedeeld, dat z®
mogelijk in "1949 tot verhoging van
de huren zal worden overgegaan.
Tegen de plannen om tot reen huur
belasting te komen staan de bopd
en de vakgroep scherp afwijzend.
Brief draagt slechts
persoonlijk stempel
Van officiële zijde wordt te 's Gra-
venhage het volgende medegedeeld:
„Naar aanleiding van mededelin
gen uit Republikeinse bron als zou
de republikeinse regering zich be
reid hebben verklaard' de onderhan
delingen met de Nederlandse rege
ring te hervatten op basis ener er
kenning van de Nederlandse souve-
reiniteit gedurende de interim-pe
riode, vernemen wij van bevoegde
zijde:
Vooreerst is van een verklaring
der republikeinse regering niets be
kend. Aan de Nederlandse delegatie
te Batavia is door het lid van de
Commissie van Goede Diensten,
Merle Cochran, een brief overhan
digd, die de heer Hatta, minister
president van de Republiek, tot de
heer Cochran richtte. In deze brief
ontvouwde de heer Hatta enige ge
dachten over de mogelijkheden om
tot een oplossing van het hangende
geschil te geraken. Zulks geschiedt
echter niet onder niet minder dan
drie reserves: de heer Hatta stipu
leert uitdrukkelijk dat hij zijn be
schouwingen geeft: le. in zeer ruwe
vorm; 2e. informeel en 3e. zooals
hij ze ziet. Deze drievoudige reserve
stempelt het gehele schrijven tot
een persoonlijke daad van de heer
Hatta, waaraan de republikeinse
regering zich, conform haar in hét
jongste verleden nog meermalen
aangenomen houding, in genen dele
gebonden behoeft te achten en
waarop zelfs de heer Hatta, krach
tens de eerste reserve, altijd terug
kan komen.
Als basis voor een hervatting der
besprekingen komt een dergelijk
schrijven dan ook niet zonder meer
Overzicht militair-geneesk.
dienst in Indonesië
Naar aanleiding van vragen, vap
het Tweede Kamerlid, die Ihiaer
Roos jen (A.R.), betreffende bet
geestelijk, cultureel en zedelijk le-
vien van de militairen i'n Indonesië,
beeft de minister van overzeese ge
biedsdelen, mr. Sassen, bet mediscfj.-
statistiscSi overzicht van de mili
taire geneeskundige dienst in Indo
nesië over bet tijdvak van 27 .Sep
tember jl. tot ren met 31 October
jl. aan de Kamer overgelegd ter
vertrouwelijke kennisneming doopr de
leden. In bun antwoord op de. vra
gen van de Ibeer Roos jen haddein die
ministers v.an overzeese gebiedsdelen
en van oorlog dit indertijd toege
zegd.
OUL
Een 6-jarig meisje uit Stip
hout (N.-Br.) vond een dikke
portefeuille. Het kind bracht
de vondst naar moeder, die in
de portefeuille een bedrag van
1100 gulden, benevens een
volledig stel bonkaarten en
papieren van een nabij wo
nende landbouwer vond. Ver
gezeld van een ouder zusje
ging de kleine vindster de
waardevolle portefeuille te
rug bezorgen. Als beloning
ontving zij twee koekjes, de
oudere zus één!
Nederlands-Zwitserse plannen
voor bouw van lichte auto's
Enige Nederlandse ondernemers
Onderhandelen op het ogenblik met
vertegenwoordigers van een Zwit
serse motorenfabriek. De Nederlan
ders koesteren het plan lichte auto
mobielen van het type D.K.W. in
licentie te gaan bouwen. De moge
lijkheid wordt overwogen chassis
en carosseriën in Nederland te ver
vaardigen en de auto's met motoren
van Zwitserse makelij uit te rusten.
In de tweede plaats wordt ont
kend, dat van de zijde der Repu
bliek opheldering (naar de woor
den van de heer Soemitro op een
persconferentie te Washington) zou
zijn gegeven „omtrent zekere fac
toren, die bij enige Nederlandse
autoriteiten misschien misverstand
hebben veroorzaakt".
Bij de onderhandelingen, die kort
geleden op zeer hoog niveau werden
gevoerd, zijn van Nederlandse zijde
enige concrete, voor geen tweeërlei
uitleg vatbare essentiële voorwaar
den gesteld.
Had de heer Hatta. in plaats van
zich tot het ontvouwen van een
aantal persoonlijke gedachten te be
palen. in concreto de bereidwillig
heid van de republikeinse regering
uitgesproken om de Republiek als
deelgebied naast de andere deelge
bieden in het federale bestel in te
passen, in de vorm zoals deze in
breed overleg met de federale deel
staten van Indonesië is ontwikkeld,
had hij blijk gegeven van een ern
stig besluit der republikeinse rege
ring om de noodzakelijke maatre
gelen te treffen tot het beëindigen
der bestandsschendingen en het
doen terugvoeren der infiltranten,
dan ware een basis tot voortzetting
der besprekingen wellicht nog te
vinden geweest.
Van een dergelijke onvoorwaar
delijke en bindende instemming
echter ontbreekt in het schrijven
van de heer Hatta ieder spoor.
Geen directe behandeling
in de Veiligheidsraad
Het is gebleken dat de Amerika
nen, met betrekking tot de even
tuele behandeling van de Indone
sische kwestie, de mening zijn toe
gedaan, dat directe behandeling niet
noodzakelijk is. Gisteren is de brief
van de Indonesische vertegenwoor
diger Palar ter sprake geweest, en
Antwoorden:
1. Een grote wagen op 2 wielen,
waarop gewoonlijk heipalen of
bomen worden vervoerd.
2. Iemand die zijn kennis door
zelfstudie verkregen heeft.
3. Creatie en crematie.
4. Een behaagzieke, knappe jon
geling.
5. De rooilijn is de lijn waarlangs
de gevel van een huis wordt
opgetrokken: rooirok: scheld
naam voor Engelsen in Boeren
oorlog.
6. „Op straffe van". In de voet
balsport: penalty is strafschop.
7. Bruin hoort er niet bij: de an
dere zijn officiële kleuren van
de regenboog.
8. 13.600 k.m.
9. Stuurhut.
10. Peter iïjitsj.
Nederland in trek als
touristenland
Nederland valt in de smaak bij
vreemdelingen. Elk jaar komen er
toeristen naar ons land en zij le
veren een welkome aanvulling van
de deviezenpot. Het totale bedrag
aan vreemde valuta, dat deze zomer
in Nederland is besteed, schat men
op 25 millioen gulden. Vorig jaar
was dit ongeveer 20 millioen.
De man, die Mussert
bekeurde
Togen 'de-man,-diie-Mussert-biekieiupde
eiste do advocaat-fiscaal bij hot
Amsterdams Bijzonder Gerechtshof
een gevangenisstraf van 1 jaar met
aftrek van 6 maanden voorintenne-
'ring, omdat hij tijdens de bezetting
als hoofdwadhtmeester bij do po
litie te Bussum enkele Joodse in
woners (had gearresteerd, die nim
mer vian hun deportatie naar Duits,
land zijn teruggekeerd.
Het 'wias de Büssummjer J. w d1. V.,
wiens raadsman mededeelde, dat hij
nimmer lid was geweest van de
N.S.B. en dat hij bij al zijn acties
bijzonder consequent *wias geweest.
Als voorbeeld daarvan verhaalde die
verdediger hoe verdachte op- een
tavond iin 1944 een auto had aange
houden en d© bestuurder om diens
palpiteren geevraaigd. Die bestuurder
toonde zich ©en opvliegend man,
die v. d. V. woedend, toesnauwde:
„Ziet u niet, dat ik Mussert ban?"
Deze toverformule had echter, vol
gens de raadsman, weinig indruk
gemaakt op vend., dis het standpunt
huldigde zonder .aanziens dies per-
somns bekeuringen uit te delen, waar
dat geboden Was. Ondanks diens
hevige veerontwaandiging screef ihij
tegen Mussiert een proces-verbaal
uit, omdat diens rijbewijs verlopen
wias.
bij deze gelegenheid blèek, dat Ame
rika de kwestie niet direct wil be
handelen. Eerst dachten de Ameri
kanen er wel anders over, maar
vooral onder invloed van krachtig
Belgisch verzet veranderde men van
inzicht.
Ook de Australische delegatie zal
niet op behandeling aandringen,
hoewel men eerst verwachtte, dat
dit land zou vragen om aan de tafel
van de Raad te worden uitgenodigd,
teneinde deel te nemen aan de be
sprekingen. Zij had voor deze hou
ding drie gronden. Ten eerste wilde
zij aanvoeren, dat Australië de In
donesische kwestie voor de Veilig
heidsraad heeft gebracht; het twee
de argument zou geweest zijn, dat
Australië in de Commissie van
Goede Diensten is vertegenwoordigd
en het derde, dat Australië direct
bij de Indonesische kwestie betrok
ken is. Zoals echter al is gezegd,
neemt de Australische delegatie nu
het standpunt in, dat zij geen actie
moet voeren om de Indonesische
kwestie te gaan bespreken.
Of dit besluit beïnvloed is door
de zienswijze van de Britse rege
ring, welke al direct niets voor be
sprekingen in de Raad voelde, is
niet bekend. Wel staat vast, dat
Evatt, de Australische minister van
buitenlandse zaken en voorzitter
van de Verenigde Naties, met Att-
lee, Bevin en Noël Baker over In
donesië heeft gesproken.