RIT NAAR MADRID
uit öe historie
sint nicolaasCeest
Sinterklaas
lucht een
overkropt gemoed
Schouwse reis
gaai door
van het
Dezer dagen bereikte de redactie
uit bet land waar alles „franco" is
een brief. Spanje is niet op-genomen
in de West-Europ-ese Unie en daar
om alleen trok de brief de aan
dacht. Voordat het pennemes de
enveloppe opensneed, flitste door
onze gedachtenvan Sinterklaas.
Onze veronderstelling bleek juist te
zijn. De kop van de brief wasvoor
zien van het bisschoppelijk vignet
en de inhoud wias voldoende om
een grote onrust in het redactie
kantoor te weeg te brengen. Stuur
ogenblikkelijk een verslaggever naar
Spanje voor een persconferentie. De
toon van de brief was lichtelijk
verstoord en intuïtief voelden wij,
dat de Sint aan de vooravond van
zijln reis naar Holland, in een niet
al te beste stemming was. 'Mis
schien kon de krant hier nog drei
gende onheilen afweren en daarom
werden ogenblikkelijk pogingen on
dernomen om het communicatiepro
bleem Nederland,Spanje op te los
sen. Een telefoongesprek met de
K.L.M. en enkele buitenlandse lucht
vaartmaatschappijen leverde geen
•resultaat op. Overbezette vliegtui
gen maakten een luchtreis onmo
gelijk. Berichten over benzine-
schaarste in Frankrijk stelde het
plan per auto: of motor te gaan,
dubieus. Er kwam echter uitkomst-
Een der stedelijke rijwielhandelaren
had van het probleem gehoord en
stapte de volgende morgen met een
„Mosquitoi" U weet wel, fiets
met motorachtig aanhangsel voor
bet redactiebureau. Over zijn schou
der had de gedienstige rijwielhan
delaar een bus benzine hangen.
„Ga zitten", zei hij, en „zie dat
je in Spanje komt."
Protesteren hielp hier niets. We
moesten het aanbod wiel aoeepiteren.
En zo vertrokken we per „Mos-
quitoi'" naar het zoele Zuiden; twee
extra blocnote's in het nauwe pijp-
gedeelte yan de rijbroek en een
batterij scherpgeslepen potloden in
de vestzak.
De reis
De reis is fantastisch vlot verlo
pen. Achterop de bagagedrager
klokte de benzine in de bus, op ide
koplamp hadden we nog gauw een
bordje Sterrit Zierikzee-Madriid
aangebracht. Dit bordje hielp ons
door alle moeilijkheden heen. Dn?
douane aan de Belgische grens wil
de nog gramstorig en gewichtig
doen, maar met een kwinkslag en
de belofte op de terugreis een zak
originele pepernoten mee te bren
gen, mochten we door. Als een Con-
vairliner schoot de „Mosquito"
over de West-Europese wegen. Al
leen in de Pyreneeën kwam de
panne. Een lekke band, een besla
gen koiolborstel, een buiteling over
e©n rotsblok, dat waren zo de klei
ne sensaties en onverkwikkelijkbe-
Üen, maar tot catestrophes kwam
bet gelukkig niet. Tamelijk vermoeid
qn gedeukt kwamen we tenslotte
aan de SpaansrFramse grens. De
douane bracht de fascistische groet
•en even kregen we neiging om de
kerel een stoot onder de gordel toe
te dienen, maar wij wisten Sinter
klaas politiek zuiver en om der
wille van ide goede zaak, deden we
toen maar of we bet versleten ma
nuaal niet meer thuis konden bren
gen. Na enkele uren oponthoud ging
ide tocht weer verder. De weg liep
door dorpjes, wiaarin de donker-
Ogige Spaanse vrouwen ons vrien
delijk toewuifden. Dat was een gun
stig voorteken. Spanje riep ons een
Welkom toe 'en op dat ogenblik
wias Spanje voor ons eerst recht
het land van de goede Sint.
Naar het hoofdkwartier
Eenmaal midden in het drukke -
verkeer van Madrid vroegen wij
een politieagent naar de Estrada 'de
Taaipoppi'O, waar het hoofdkwar
tier van de Sint was gevestigd. Het
werd een gezoek van jewelste. Ein
delijk kwamen we in een grote laan
aecacia's en stonden plotseling voor
een groot stenen gebouw, waarvan
het huisnummer klopte met de ver
melding in de brief, die natuurlijk
de reis mee terug had gemaakt. Na
bij een limomadeventer ons vehikel
gestald te hebben, drukten wie be
deesd op de bel. Ogenblikkelijk
werd de ideur geopend, door een van
de zwartste Zwarte Pieten, die wie
ooit gezien hadden. Zijn ogen rol
den en hij liet zijn tanden blikkeren
in bet licht van de Spaanse zoin.
„Of we Sinterklaas konden spre
ken", was onze vraag in bet Spaans,
dat lichtelijk geradbraakt toch nog
dienst deed. Langs een opslagplaats
van zakken en door een w'oud van
roeden verdween Moriaan, ons op-
de stoep achterlatend.
Achter deze opslagplaatsen bleek
later de eigenlijke wierkkamer van
de Sint te liggen. Na meerdere
minuten 'wiachtens meldde zidh weer
Zwarte Piet. Hij grijnsde als een
gefopte slingeraap en het leek er
op alsof hij nu reeds een staal' van
zijn roede- en -zakkensadisme op
ons wilde toepassen. Achter een
zwiaar bureau zatSinterklaas,
maar hoe? De goed-heilig man zag
er beroerd uit. Zorgrimpels groef
den om zijn mond, zijn baard was
vol knopen, zo groot als vijgen en
hij leunde met een vermoeide arm
opi het sdhrijfvlak van zijn Moors
bureau-minis tre.
Grieven tegen Holland
„Maak schandaal in jullie krant",
begon Sinterklaas het gesprek, over
de moeilijkheden, zowel practisdhe
als principiële, idie aan mijn bezoek
aan Holland voorafgaan. De goede
grijsaard sloeg een briefklapper
open en overhandigde een brief van
de Vakgroep Sinterklazen, sectie
Mijterdragers. Wij lazen. Het schrij
ven bevatte een aansporing over te
gaan tot aansluiting bij de Vak
groep.
„Ik denk er niet aan", zei Sinter
klaas, terwijl hij' geagiteerd in zijn
baard pulkte.
„Organisatie in het algemeen, best.
Vakgroepen, schitterend, ma-ar mij
niet gezien. Het Sinterklaasig be
staan dateert uit het grijs verle
den, toen het leven nog de bekoring
had van het primitieve en ongebon-
idene. Nu wil men dit in een be
paald wambuis persen, maar ik zal
het niet doen, ook al staan er hon
derdduizenden schoenen voor niets
in Holland onder de schoorstenen
te wachten".
„En dan", vervolgde Sinterklaas,
„zijn mij slechts 500 sub-Sinterkla
zen voor het gehele land aangewe
zen"'. Een belachelijk getal, dat
voelt U zelf wiel. „Werd mij verder
de vrije hand gelaten", aldus Sin
terklaas, „dan kon ik mij desnoods
met dit getal nog verenigen. Maar
in deze toewijzing van slechts 500
sub-Sinterklazen zit een stuk poli
tiek, dat mij tegen de borst stuit.
Men wil een motief hebben om mij
even als verleden ja-ar, weer te
ontschimmclen, d.wi.z. -de schimmel
komt helemaal op- de achtergrond
en ik moet weer in zo'n chroiom-
beglimmerde super de luxe slee
rondzweven, terwijl mij voor het
dakwerk een aantal jeeps zal wor
den toegewezen."
Het muzikale voorspel
Sinterklaas nam een slok van -een
intussen; koud geworden kop cho
colademelk en vervolgde: „Mijn
O'riënteringstoehten hebben vreem
de resultaten opgeleverd. De door
de tijd geheiligde Sinterklaaslied
jes raken uit de mode. Zelfs de
jeugd keert zich tegen mijn ge
liefd paard. Overal hoorde ik do,oir
de schoorstenen: „Er hangt een
paardenhoofdstel aan de muur" of
iet9 dergelijks met een kwasi-oint-
roerde cowboy, die er sikkeneurig
doorheen zit te mummelen. Ik be
schouw dit als een compromitterend
lied voor mijn schimmel, -die nog
kerngezond is en in ieder geval noig
best meerdere seizoenen mee kan.
Verleden jaar is mijn Hollandse
tour bijna afgesprongen op het voor
mij zo uiterst pijnlijke „Ouwe taaie'"
•en nu dit weer." Zo raasde Sinter
klaas maar door en wij begonnen
het werkelijk benauwd te krijgen.
Reeds tijdens onze reis was tie
overtuiging gegroeid, dat Sinter
klaas toch wel bijzonder ontstemd
moest zijn, dat hij het dit jaar niet
met een gestencild eommuniquétje
af kon, maar dat bet zo, erg zou
zijn hadden we niet vermoed. Bij
Waar de gebruiken
vandaan komen
De oorsprong van het
Sinterklaasfeest in ons land
Die ligt in het'grijze verleden ver
borgen en niemand onzer kanthans
zeggen: op die en die datum werd,
in oins land voor het eerst Sint Ni-
colaasfeest gevierd.
Iets weten we echter wel, name-
m-elijk dit: Nadat Gijsbrecht van
Amstel (eerste helft -der dertiende
eeuw) de grondslag had gelegd, tot
de stad Amsterdam, doof een dam
te doen opwerpen in de Amstel,
ter plaatse, waar thans de Vijgen
dam is, en nadat schippers en koop
lieden zich nauwer aaneensloten,
kozen ze Sinther-Claies (de heilige
Nicolaas) tot beschermheilige en
richtten zij kerken op ien gewijde
plaatsen, waarin zijn beeltenis een
voorwierp van verering werd.
Het is zeer wel mogelijk, dat die
dienst van Wodan, die als bestuur
der van wind en stormen, bij de
Germanen in hoog aanzien stond, op
St. Nicolaas is overgegaan. Immers,
Wodan, gevolgd door zijn trouwe
Eckart, trok vooral in de winter
maand overal roind en verspreidde
met milde hand zijn zegeningen; en
het verdere betoog ging Sinter
klaas zoi nu en dan staan. Hij,-kwam
dan heel dicht bij ons staan, zoidat
we zijn Sinterklazige adem als een
luchtstroom langs ons been voelden
gaan. Bijzonder irriterend was ook
de aanwezigheid van een dozijn
Zwarte Pieten, die onophoudelijk in
de weer waren met kettingen en
zakken. Zij, pakten alles tot grote
colli's en het zien daarvan gaf ons
vrijmoedigheid tot het stellen van
de volgende vraag.
„Mogen wij uit de activiteit van
Uw knechten afleiden, dat ondanks
de gerezen bezwaren, de tocht idit
jaar naar Holland doorgaat?"
Eindelijk plooide een glimlach het
gelaat van de grijsaard. Hij speelde
losjes met -een sierlijk bewerkt le
peltje en zei toen:
„Ik ben een teergevoelig mens.
Wat anderen soms opvatten als
kleinigheden, voel ik als een zware
grief, maar de liefde tot de men
sen en vooral tot de kinderen wint
het toch altijd weer. Ik kom naar
Holland."
We namen daarop allerhartelijkst
afscheid. We zagen een traan langs
de bloskaken van Sint parelen en
in zijn baard verdwijnen. We be
loofden het Schouwse publiek voor
te zullen bereiden op zijn komst.
In een bodega dronken we daarop
-een glas Spaanse landwijn, waarna
de tocht -weer werd aangevangen
naar het Noorden. Drie volle dagen
hadden wij nodig voor de terugreis.
Het bericht van ons vertrek was
doorgedrongen tot in de kleinste
plaats-en van ons -eiland. Nauwelijks
hadden we na een zeer vermoeien
de rit het Zijpse veer adhter -die
rug, of de mensen stonden meters
dik langs de wiegen. Jong en oud
was uitgelopen om iets te horen
over de komst van Sinterklaas.
We waren bekaf en wuifden be
zwerend met de handen.
„Hij komt", brulden we boven, het
geraas van de motor uit. Intussen
versnoepten- we de laatste peper
noot, -die Sinterklaas bij wlj'ze van
verrassing in onze zakken had laten
glijden.
nu doet St. Nicolaas op, zijn schim
mel door de lucht rijdend,, door
zijn bediende Ruprecht begeleid,
later hetzelfde. Wodan Was gehuld
in een wondermantel en de heilige
Nicolaas zien we daarmee eveneens
omhangen. Suiker en ander gebak
waren in de voortijd reeds in ere
en werden kwistig door de heiden
se beschermengel rondgedeeld. Sint
Nicolaas schijnt die gewoonte over
genomen te hebben.
Zie ginds komt de
stoomboot
Sint Nicolaas komt in alle plaat
sen van Nederland per boot uit
Spanje aan. Waarom Spanje het
voorrecht heeft Sint Nicolaas bin
nen zijn grenzen gedomicilieerd te
zien, terwijl Lycië, de geboorte
streek van de Heilige, in Klein-
Azië ljgt, is niet met zekerheid be
kend. In het midden der vorige
eeuw' heeft Dir. Elco Verwijs een
serie Noord- -en Zuid-Nederlandse
Sint Nicolaasliedj-es gebundeld -en
HET
ST. NICOLAASNUMMER
behorende bij de
Zierikzeesche Nieuwsbode
van 30 November 1948
