WOORD EN DAAD
De grote mogendheden
veroveringen
zijn oit op onderzeese
Amerika en het uraniumerts
Het K.N I L. en het
Koninklijke Leger
De Nederl. Koopvaardijvloot
RADIO-PROGRAMMA
Herbouw van verwoeste
woonhuizen
Schuld aan dodelijk ongeval
De vraag naar een mogelijke oor
log ligt de mensen nog steeds voor
in de mond. Deze vraag is even be
grijpelijk als dwaas. Zij is begrij
pelijk vanwege de gestegen span
ning tussen Rusland en de vrije we
reld in het algemeen en Amerika
in het bijzonder. Maar zij is ook
dwaas en wel om twee redenen. Er
is immers reeds oorlog, al rusten de
wapenen nog. De moderne tijd laat
meerdere middelen toe om oorlog te
voeren, dan met wapenen alleen.
Over en weer worden er dingen ge
zegd, die rechtstreeks de rivaal in
het hart treffen. Over en weer
wordt er geduelleerd en gepropa
geerd, geïntimideerd en gerede
twist op een wijze, die volledig past
in het kader van een totale oorlog.
Naar sfeer en strekking is er dus
feitelijk reeds een oorlog tussen
Oost en West en de vraag is alleen
maar of deze „koude oorlog" ooit
het stadium van de volledige inzet
der wederzijdse economische en mi-
litaiire macht zal bereiken. Zelfs
het stellen van deze vraag, hoe men
selijk ook, is verkeerd.
De toekomst is voor mensen ver
borgen. Zelfs hij, die in staat is voor
spellingen te doen, waarbij gere
kend is met alle factoren, zal tot
zijn verrassing bemerken, dat de
uiteindelijke afloop anders is, dan
hij meende. Bij zijn voorspellingen
heeft hij het element van verras
sing weggelaten. Dat is de fout die
telkens weer gemaakt wordt. Men
selijke handen leiden niet de teu
gels van het wereldregiment. Daar
om zijn verrassingen ook niet uitge
sloten. De bewegende Macht achter
het onzichtbare der dingen stuwt de
geschiedenis op een wijze, die altijd
weer het nutteloze en dwaze van
menselijke voorspellingen aan de
kaak stelt. Zo is het ook thans. In
tussen zijn er symptomen te over,
die een bepaalde verwachting wet
tigen. De tekenen wijzen inderdaad
op oorlog en zoals de toestand thans
is, kan zij niet blijven. Er moet een
oplossing worden gevonden, anders
botsen Oost en West op een wijze,
die in de geschiedenis haar weerga
niet kent.
71/r enselijkerwijs gesproken is de
enige oplossing, een steeds
voortgaande versteviging van de
Westerse democratie. Men kan dit
niet ruim genoeg nemen. Het ziet
geenszins op een aanzienlijke ver
steviging van de economie, al is het
zeker een zeer voornaam onderdeel,
maar ook op een militaire paraat
heid. Daarnevens zal echter het „de
mocratische Westen" eigen fouten
moeten uitzuiveren. Zolang er in be-
pdalde landen arbeidstoestanden
kunnen voortbestaan, die herinne
ren 'aan het ergste, wat in het mid
den van de vorige eeuw op dit ge
bied mogelijk was, zolang er nog
sprake is van enigerlei vorm van
rassendiscriminatie of een samen
spannen met dictatoriale regimes, is
aan de eisen, die in deze brandende
tijd van de democratie mogen wor
den gesteld, niet voldaan. Eigen
zuiverheid is een onzichtbare, maar
niettemin onberekenbaar grote
kracht, om het verkeerde in de we
reld te bestrijden. Niet dus de atoom
bom of 'n ander monstrum van een
misdadige wetenschap zal de we
reld voor oorlog kunnen behoeden,
maar een reël aanvaarden van de
taak, die thans ten uitvoer moet
worden gelegd. Daarom is het spre
ken over een mogelijke oorlog niet
alleen dwaas, het is ook nadelig
voor de vrede.
Als dan de Veiligheidsraad beslist
tot een wederzijds propaganda-in
strument moet worden gemaakt,
dan is het toch noodzakelijk, dat de
volksmassa's zich van deze verre
van opwekkende debatten onthou
den. Men kan een twistgesprek tus
sen Amerikanen en Russen als feit
constateren, maar het is zinloos er
conclusies uit te trekken of er stel
lingen op te bouwen. Het Westen
moet werken, onophoudelijk wer
ken, om de eigen kracht op te voe
ren tot een hoogte, die onaantast
baar geworden is voor Oosterse ex
pansiedriften. Er is geen andere
keus. Troor het ijdele woord moet
de positieve daad in de plaats ko
men. Achteruit zien, toeven bij het
verleden of het verlangen het ge-
De onderzee-techniek gaat
steeds verder
Jacques Bergier schrijft in het
blad „Les Lettres Francaises" het
volgende interessante artikel:
De expansie op het land is één
van de karakteristieke verschijnse
len van de na-oorlogse tijd, die bo
vendien sinds kort een merkwaar
dige vorm heeft aangenomen.
Door een proclamatie, uitgevaar
digd omstreeks het midden van 1946,
die bijna onopgemerkt is gebleven,
heeft president Truman aangekon
digd, dat de federale regering een
zeer uitgebreide onderzeese zóne
langs de kust van Noord-Amerika
als zijn eigendom beschouwde.
Nauwkeuriger verklaart de procla
matie, dat alle land, gelegen op
diepten minder dan 200 meter en
langs de kust, dat is ongeveer 700.000
vierkante mijl, beschouwd moet
moet worden als door de Verenigde
Staten geannexeerd te zijn.
Invloedrijke kringen in Amerika
eisen reeds de annexatie van nog
veel grotere onderzeese gebiedsde
len. In een kort geleden verschenen
artikel in „Saturday Evening Post"
vragen H. F. Clark en G. T. Renner
de onmiddellijke annexatie van 40
millioen vierkante mijl, die zich uit
strekken tot aan het midden van de
Atlantische en Stille Oceaan, om op
deze wijze de Verenigde Staten de
zekerheid te verschaffen een we
reldmacht te blijven.
Doch ook wordt aangekondigd
dat men in de Sovjet-Unie begonnen
is met de exploitatie van oliebron
nen onder de Kaspische Zee. Er
wordt reeds uit de zee magnesium
gehaald, een metaal van wezenlijk
belang voor de vliegtuigindustrie en
het broom, een onmisbaar element
voor de fabrikatie van anti-klop-
middelen voor benzine. De algen le
veren reeds buitengewoon belang
rijke chemische stoffen en zouden
in de toekomst gebruikt kunnen
worden bij de fabricatie van essen
ces. Ook is de zeebodem rijk aan
olie en allerlei mineralen.
Mijnen en fabrieken op de zeebodem
De voortgang van de onderzee
techniek maakt het thans zeker mo
gelijk, de oude dromen van Simon
Lake te verwezenlijken: onderzee
boten op raderen, die zich kunnen
verplaatsen op de bodem van de
oceanen. Eveneens is het idee naar
voren gebracht door Thomas Cal
vert Mc Clary, om kolonies op de
bodem van de oceaan te bouwen,
thans te verwerkelijken. Onder ge
welven van roestvrij metaal, glas,
of misschien niet aan te tasten plas
tiek, zouden-mijnen voor ijzer, ko
per en uranium, olieputten en fa
brieken voor chemische producten
kunnen verschijnen in gebieden
waarin tot nu toe geen mens ge
leefd heeft.
Wij willen er met nadruk op wij
zen, dat hier geen sprake van een
utopie is. Staatinstellingen in Rus
land, machtige maatschappijen in de
Verenigde Staten en in Engeland
De Verenigde Staten nemen maat
regelen om de binnenlandse produc
tie van uranium, de, voornaamste
grondstof voor de kernenergie, te
vergroten. Het meeste uranium voor
de Amerikaanse productie komt
thans uit de Belgische Congo en Ca
nada, maar de Vanadium Corp. ver
wacht het grootste deel van het no
dige erts te kunnen delven uit haar
eigen mijnen in het Westen van
Amerika en uit onafhankelijke mij
nen.
In Zweden worden pogingen ge
daan om uranium te onttrekken aan
leisteenolie.
ren is van geen nut. Rustig voor
waarts gaan is de enige mogelijk
heid voor een uit het evenwicht ge
slagen wereld. De enige mogelijk
heid ook, dat het opdringende Azië
af zal zien van het waarschijnlijke
voornemen, een aanslag op de vrije
bestuderen het vraagstuk met de
grootste ernst. Een dergelijk onder
zees terrein op een diepte van 150
tot 200 meter gelegen, is te verwer
kelijken met de hulp van de mid
delen, die de moderne techniek ons
verschaft. Indien dit gelegd zou wor
den op een plaats, waar zich een
oliebron, een goud- of uraniummijn
bevindt, zou de exploitatie econo
misch gerechtvaardigd zijn.
Uit militair oogpunt zouden der
gelijke plaatsen, verbonden met
platforms, die naar de oppervlakte
kunnen stijgen, startbanen vormen
voor raketten. Verschillende woord
voerders van het Amerikaanse le
ger, o.a. admiraal Mc Mahon, heb
ben deze mening naar voren ge
bracht.
In Rusland eveneens bestudeert
men aandachtig de plannen voor
onderzeese stations, die gelegen zou
den zijn onder het ijs van de pool-
zeeën en verwarmd worden door
het temperatuurverschil tussen de
zeebodem, die 0 graden is en de op
pervlakte, die een temperatuur van
30-40 graden heeft. Een buis van
enige meters lengte is slechts nodig,
die door het ijs heen steekt en een
koolwaterstof bevat, die bij onge
veer 0 graden kookt, om dit tempe
ratuurverschil te gebruiken voor
machines.
Op deze wijze opent zich mis
schien een nieuw hoofdstuk in de
geschiedenis der mensheid: de grote
onderzeese veroveringen aldus
„Les Lettres Frangaises".
Uitsluitend op grond van het oor
deel van de legercommandant in In
donesië over de persoon en de wijze
waarop hij zijn taak vervulde, is
generaal Durst Britt ontheven van
het commando van de divisie „7
December". De minister van oorlog
voegt hieraan toe, dat de generaal
niet is vervangen omdat er ernstige
wrijving tussen de leidende figuren
van het Kon. Ned. Indische Leger
en het Koninklijke Leger bestond.
Voor bepaalde persoonlijke kwali
teiten van generaal Durst Britt
heeft men zoveel waardering gehad,
dat men hem het aanbod heeft ge
daan om in Nederland een passende
functie voor hem te reserveren.
De minister heeft aan deze mede
deling nog toegevoegd, dat naar zijn
oordeel zo spoedig mogelijk tussen
beide delen van het leger een fusie
tot stand moet komen. Maar tot dit
oordeel is hij niet gekomen door de
zaak-Durst Britt.
Op dezelfde wijze als qver 1946
is ook over 1947 door het C.B.S. een
statistiek samengesteld van de Ne
derlandse koopvaardijvloot en van
de scheepsrampen, welke thans bij
het Staatsdrukkerij- en Uitgeverij
bedrijf is verschenen.
Uit deze publicatie, welke een
overzicht geeft van de vlootsterkte
en de vlootsamenstelling per 31
December 1947, blijkt, dat het her
stel van de vloot in de loop van 1947
krachtig voortgang heeft gevonden.
De totale bruto-inhoud van de vloot
in register-tonnen is in dat jaar ge
stegen met 390.000 en bedraagt
thans 2.08 millioen (2.36 millioen in
1939).
Niettemin blijkt de leeftijdsop
bouw van de vloot enige zwakke
plekken te vertonen. In de inleiding
tot de statistiek is aan de hand van
de cijfers de methode aangegeven
ter berekening van een minimum
bouw- en aankoopprogramma voor
de periode 1948-1960, waarbij de
grootte van de vloot op peil blijft
en veroudering wordt voorkomen.
De modernste brug van het hele
vasteland van Europa, de nieuwe
brug Keulen—Deutz, is voor het
verkeer opengesteld. De totale
breedte van de brug bedraagt ruim
twintig meter. Er liggen twee tram
sporen, twee rijwegen, twee rijwiel
paden en twee paden voor voet-
Donderdag 21 October.
HILVERSUM I (301 m.)
7 nieuws; 7.15 oichtendgymn.7.30
gram.; 7.50 dagopening; 8 nieuws;
8.15 gram.; 9.15 morgenwijding; 9.30
gram.; 10.30 van vrouw tot vrouw-,
10.35 gram.; 10.50 kleutertje luister;
11 orgelconcert en. soliste; 11.45
voordracht; 12 Metropolenorkest;
12.30 weerpraatje; 12.33 in 't spi-
pinhetje; 12.38 gr ami,; 1 nieuws; 1.15
mededelingen of gram.; 1.20 orkest
Maria Zamora; 1.50 operettemelo-
dieën; 2 voordracht; 2.20 solisten-
concert; 3 voor zieken en gezon
den; 4 Assortiment©; 5 kaleidose-jpp
5.20 welk dier?; 5 30 voor de- knut
selaars; 5.35 ensemble Johnny Meier
5.55 mededelingen; 6 nieuws; 615
spoirtpraatje; 6.30 voor de strijd
krachten; 7 radioistrip7.10 avond
school; 7.45 R.VJD.; 8 nieuws; 8.05
echo van de dag; 8.15 pianoconcert;
8.45 vertellingen; 9.45 hoorspel;
10.20 gram.; 10.45 causerie over de
mijnen; 11 nieuws; 11.15—12 zang-
favorieten.
HILVERSUM II (415 m.)
7 nieuws; 7.15 gram.; 7.45 morgen
gebed en kalender; 8 nieuws; 815
gram/.; 9 voor de vrouw; 9.05 gram.;
9.30 waterstanden; 9.35 gram.; 9.45
schoolradio; 10 gram.; 10.15 mor
gendienst; 10.45 gram.; 11 De Zon
nebloem; 11.40 muziekoursus; 12.00
Angelus; 12.03 omroepkoor; 12.30
weer overzicht; 12.33 gram.; 12.55
Zonnewlijlzer; 1 nieuws; 1.25 klarinet
en piano; 1-45 Hors d'oeuvre; 2.0?
gram.; 2.40 causerie; 3 gram.; 4
bijbellezing; 4.45 gram.; 5 jeugd
journaal; 5.30 gram.; 5.50 jeugduit
zending; 6 lichte pianomuziek; 6.15
middenstandseauserie; 6.30 gram.;
6.50 voor piekeraars; 7 nieuws; 7.15
Leger des Heils; 7.30 actueel ge
luid; 7.45 orgelconcert; 8 nieuws-
8.05 programmaproloog; 8.15 ster-
avond en spraakwaterval; 9.30 fa-
milieOompetitie; 10 kamerkoor; 10.15
de vaart der volken; 10.35 gram.
10.45 avondoverdenking11 nieuws;
11.1512 gram.
In verband met het blijvende te
kort aan bouwarbeiders en mate
rialen en de daaruit voortvloeiende
noodzaak bij' het bouwen de grootst
mogelijke soberheid te betrachten,
doet zich de wenselijkheid gevoelen
het herbouwen van door oorlogsge
weld verwoeste woonhuizen aan een
bepaalde inhoudsgrens te binden.
De minister van Wederopbouw! en
Volkshuisvesting heeft daarom be
sloten, dat het herbouwen in het
algemeen moet worden beperkt tot
een inhoud van 500 M3-, zonder bij
behorende bedrijfsruimten, en dat
slechts in bijzondere gevallen het
herbouwen van grotere panden mag
worden goedgekeurd tot een maxi
mum van 1000 M3.
De beslissing, welke gevallen als
bijzonder mogen worden beschouwd'
berust bij de centrale directie van
de Wederopbouw en Volkshuisves
ting.
Op 30 October van het vorige jaar
had op het terrein van de suiker
fabriek te Steenbergen een ongeval
plaats, dat aan de 17-jarige Paul
Otten uit Lepelstraaat het leven
kostte. De directeur van de fabriek,
de heer van L., werd voor dit on
geval verantwoordelijk gesteld, om
dat hij de jongen werk had laten
verrichten waarvoor deze op zo'n
jeugdige leeftijd niet capabel kon
worden geacht. Deze had zich hier
voor voor het Bergen op Zoomse
Kantongerecht te verantwoorden.
Nadat een boete van f 300 subs 100
dagen was geëist, werd de heer van
L. tot if
