i op het eiland Tholen
In verschillende bladen zijn de
laatste tijd artikelen verschenen,
waarin gewezen werd op ide ab
normale werkloosheid pp het eilanld
Th.olen. De werkloosheid van1 de
landarbeiders wordt op Thai® in
derdaad weer een vraagstuk.
In vrijwel .alle streken van onze
provincie kennen we de winter
werkloosheid in de landbouw. Het
zijn vooral de losse arbeiders, welke
in de slappe tijd worden afge
stoten. Op het eiland Tholen blijft
het echter niet bij deze bekende
seizóenwerkloosheid. Daar is reeds
weer sprake van een permanente
werkloosheid ren de wiinterwierkloos-
heid neemt er schrikbarende vor
men aan, welke doen denken aan
de crisistijd van de dertiger jaren.
De cijfers in onderstaand (van
betrouwbare zijde ontvangen) staat
je mogen dit aantonen. Hierin zijn
Ide werkloosheidscijfers voor het
eiland Tholen verwerkt vanaf Jan.
1947 t.m. Juni 1948. Inbegrepen zijn
de werklozen, niet landarbeiders,
maar hun aantal heeft zo goed als
geen betekenis.
Geheel D.U.W.
werkl.
arb.
Totaal
uit. Januari 1947
23
253
276
3?
Febir.
1947
30
251
281
33
Maart
1947
22
275
297
Jj
April
1947
25
196
221
n
Mei
1947
16
12
28
jj
Juni
1947
13
77
90
>3
Juli
1947
14
15
29
>3
Aug.
1947
58
94
152
>3
Sept.
1947
38
81
119
33
Oct.
1947
30
51
81
33
Nov.
1947
41
213
254
33
Dec.
1947
29
470
499
Jan.
1948
32
608
640
f3
Febr.
1948
47
587
634
33
Maart
1948
62
317
379
33
April
1948
51
109
160
33
Mei
1948
57
51
108
'3
Juni
1948
49
67
116
We ri®,
dat
er van
begin
Mei
tolt (waarschijnlijk) half Augustus
1947, betrekkelijk weinig wterklozen
waren. In deze periode ligt onge
veer de wied- en pluktijd der zil
veruien. Tech valt te constateren,
dat in de maanden Mei dn Juni
van 1948, het aantal werklozen
weer al belangrijk hoger Iwlas, 'dan
in dezelfde maanden van het voor
afgaande jaar. Dit geldt trouwens
Voor het gehele le halfjaar van
1948.
Overigens spreekt het staaltje Voor
zichzelf. Er blijkt heel duidelijk uiit,
dat er op het eiland Tholen een
permanent overschot aan landarbei
ders is. Met de steedis verder
gaande mechanisatie van de land
bouw zal dit overschot eer toe- dan
afnemen. Het „spook" der werk
loosheid waart dus weer rond over
Tholen en het wordt hoog tijd, dat
middelen en wegen wbrden gezocht
pin die werkloosheid terug te drin
gen.
De grote gemeenten van
ons land
Met de bevolking van ons land
stijgt ook het aantal groite ge
meenten en steden. In 1830, toen
ions land 2,6 mill, inwoners telde,
bezat alleen Amsterdam meer dan
100.000 inwoners. In 1889 waren er
3 van zulke gemeenten, in 1909 4,
in 1930 6, in 1938 7 en thans (1
Jan. '48) 10 en wel: Amsterdam,
Eindhoven, Enschedé, 's-Gravenhage,
Groningen, Haarlem, Nijmegen, Rot
terdam, Tilburg en Utrecht.
In 1830 waren er nog slechts 2
gemeenten (Rotterdam en Den Haag)
tussen 50.000—100.000 inwoners en
3 (Utrecht, Groningen en Leiden)
met 25.000—50.000 inwoners. Hon
derd jaar later (1930) waren die
cijfers resp- 12 ien 21 en op 1
Januari 1948 bezat ons land 15 ge
meenten van 50.000100.000 inwo
ners en 20 van 25.00050.000 in-
iwioners.
Landbouwreserve en uienteelt
Nu zal men kunnen aanvoeren,
dat deze "landbouwreserve op Tho
len nodig - is, in verband met de
uienteelt. Met deze opvatting kun
nen we het niet eens zijn! Hoe,toch
staan de zaken?
Een grote groep landarbeiders,
zekeir wel 200 man, vindt alleen
werk in het vrije hedrijf, als er
aan de zilveruienteelt gewerkt kan
worden, djwi.Z. omstreeks 3 a 4
maanden van het jaar. Voorts zijn
ze dan de resterend!ei 8 a 9 maan
den bij de D.U.W. tewerkgesteld. De
D.U.W.-objeoten liggen op het
eiland zelf niet meer voor het grij
pen. zodat de arbeiders dikwijls var
van huis, een hele week in kampen
moeten verblijven. Onder hen 'bevin
den zich vaders van. grote gezin
nen
Het is om morele, sociale en eoor
nomisehe redenen zeker niet ver
antwoord, dat zo'n grote groep ar
beiders, twee derde deel van het
jaar op de D.U.W. is aangewezen.1
Getracht zal moeten worden hen
weer in het vrije bedrijf, desnoods
buiten de landbouw, tewerk te stel
len. Als het dan met de arbeids
voorziening gedurende de zilver
uienteelt moeilijk Wordt, zal' er niets
anders op zitten, dan het teeltplan
enigszins te wijzigen. De bestaans
zekerheid en bet levensgeluk van
zovele tientallen landarbeidersge-
Vergeet de mariniers niet
Evenals verleden; jaar stelt de
afdeling ontwikkeling, sport en
ontspanning van het hoofdkwartier
corps mariniers, ouders, verloof
den, vrienden On kennissen van ma
riniers in Indië in de gelegenheid
kosteloos een Sint Nicolaaspakket
naar Indië te verzenden. Het pakket,
dat niet zwaarder mag wiegen dan
vijf kg., mag geen aan bederf on
derhevige en brandbare artikelen
bevatten, tenzij verpakt in lucht
dicht blikmateriaal. Het moet dui
delijk voorzien zijn van het juiste
adres van geadresseerde en afzen
der, aismlede van een opgave van de
inhoud van het pakket. Het pakket
dieint dan nogmaals te worden 'ver
pakt en uiterlijk vóór 1 October
worden verzonden aan het hoofd
kwartier korps mariniers, afd. O-,
S-, en O, Parkweg 28, 's-Graven
hage.
Export vroege aardappelen
Ons land voerde in Juli niet min
der dan 15,4 millioen k.g. vroege
aardappelen uit of 220.000 th.l. tegen
13,5 mill. k.g. (190.000 h.l.) in 1947.
Uitgevoerd werd in Juli ;0.m. 2,4
mill. k.g. naar West Indië, 0,9 mill.
k,g. naar Malakka, 0,5 mill. kg.
naar Ceylon^ 3,1 mill. k.g. naar
Egypte, 0,5 mill. k.g. naar IJsland
en niet minder dan 7,5 mill, k.g,
naar Zuid-Amerika.
Opheffing
veevoederdistributie
In verband met de geruchten van
de laatste tijd, over opheffing der
veevoederdistributie, Wijst „Bol
werk", het maandblad van de land-
bouw-coöperaties in Friesland er
op, dat vóór ide oorlog in Neder
land 2900 millioen kg. kraöhtvoeder
werd gebruikt, met inbegrip van
eigen verbouwde producten. Voor
het komende seizoen rekent men
op een aanwezig zijn van 1200
millioen kg. krachtvoeder. De var
kens en pluimveestapel heeft echter
nog lang niet weer het vooroor
logse peil bereikt. Ofschoon over
het algemeen de tegenwoordige po
sitie der kraehtvoeders wel gun
stig is, vooral van de binnenlandse
markt, dient aldus Bolwerk
niet uit het oog te worden verlor®,
dat internationale verhoudingen een
grote rol spel® bij de kradhtvoe-
zirnen mogen niet aan de maximale
instandhouding van de zilveruien
teelt wo,lid® opgeofferd. Wat kan
er nu aan deze kwestie gedaan wor
den?
Wij voor ons zi® maar twee
mogelijkheden. T® eerste, dat een
deel der Thotense arbeiders zou
kunnen trachten, zich elders (buit®
het eiland) te vestig®, door zich
b.v. e® werkkring in de industrie
te verschaff®. Ten tweede, het ves
tig® van industrie op het eiland
zelf.
Het zich vestig® bujt® he|t eiland
zal vooralsnog moeilijk gaan. Overal
heerst immers gebrek aan woon
ruimte. Het vestigen van industrie
op het eiland gaat waarschïjlnilijk
ook niet van e® leien dakje, doch
zou verreweg de meest gewenste
oplossing zijn. Er kaïn echter veel
tot stand kom®, als de wil voorzit
bet geval serieus aan te pakk®.
Dit is in de eerste plaats eem
zaak van de Tholenaars zelf. In de
opgerichte of op te richt® dorps
gemeenschappen, waarin de plaat
selijke verteg®woordigers van de
vakbeweging zijn of zuil® worden
opgenom®, kan dit probleem aan
de orde kom®. De Tholmaars ver
dien® daarbij de steun vain de
overheid, want deze kwestie raakt
zeer zeker ook het algemeen belang
Aan onze belangstelling en waar
mogelijk, medewerking, zal het niet
ontbrek®.
J. L. LÜKAART,
Districtsbestuurder Aigem.
Ned. Landarb'eidersbond.
dervoorziening. Deze zdjin voorlopig
nog niet zo, dat t® aanzi® van
aanvoer prijz® der gronldstof-
f®, onaangename verrassing® ge
heel uitgeslot® zijn. Het hoofdbe
stuur van de Hollandse Maatschap
pij daar®teg® me®t, dat de vee-
voederdistributie, welke het min of
meer verslet® noemt, zó spoedig
mogelijk op zij moet word® gezet.
Landaanwinningsfonds
Het Hoofdbestuur van de Friese
Maatschappij van Landbouw vraagt
de mening der leden naar die wen
selijkheid' en de mogelijkheid van
de instelling van e® .provinciaal of
nationaal landaanwinuingsfonds. De
bedoeling vain een dergelijk fonidis
is, dat bij onteigming van cultuur-
gronden, de partij, welke laat ont
eigenen, behalve een schadeloos
stelling aan de grondbezitters, ook
een bepaalde som in dat fonds moet
storten. Uit dat fonds zuil® dan
betaald kunnen worden de noodza
kelijke aanwinningskosten van nieu-
we cultuurgronden door ontginning,
herontginning, ontwatering, indij
kingen en inpoldering.
Militairen hielpen bij de oogst
Als gevolg van het algeme® te
kort aan landarbeiders bleek in
schakeling van speciale groepen
(militairen, scholieren, vrijwilligers)
bij Ihet binnenhalen van de oogst
ook deze zomer noodzakelijk.
Deze hulp, die georganiseerd
wordt onder toezicht van het bu
reau opgstvoorziening van het mi
nisterie van landbouw, visserij en
voedselvoorziening, wordt voor een
belangrijk gedeelte verkregen van
de zijde dier militairen, die naar
het ministerie vab landbouw, vis
serij en voedselvoorziening mee
deelt, ook dit jaar veel nuttig werk
bij het binnenhaL® van de oogst
hebben geleverd1.
Ti®gevolge van het slechte weer
war® de werkzaamheden bij het
binnenhalen v® de oogst in deze
zomer gecompliceerder dan normaal
het geval is. Regen en wind sloegen
het vlas teg® de grond, waardoor
het gewas niet machinaal kon wor-
d® geplukt, maar metde hand
moest warden getrokken. De poot-
aardappel oogst werd bedreigd door
de reg® waardoor tijdig looftrek-
ken noodzakelijk bleek-
De militair® hadden e® belang
rijk aandeel in deze werkzaamhe
den. In Juli hielp® ongeveer 1500
militair® in diverse delen van Ne
derland: Ze®ws-Vlaanderen, West-
Brabant, de Zuid-Hollandse eilan-
d®, de Amna-PaulownapoiLder ®de
Wieringermeer. Zij oogstt® onge
veer 500 h.a. aardappel® en 230'
h.a. andere gewassen, waaronder
voornamelijk vlas.
In totaal maakten zij bijna 160.000i
manuren m zij ontving® hiervoor
gezamenlijk f 45.000 boven hun sol
dij, dat is dus gemiddeld f 30 per
man.
Over het algeme®, aldus het mi
nisterie, heeft m® in genoemde ge
bieden grote waardering voor deze
hulp, die een tijdig binnenhaf® vam
de OiOgst mogelijk maakte, waar
door veel schade werd voorkomen.
Polder- en waterschaps
lasten in Zeeland
De Polder Waterschapslast®
in Zeeland blijk® over 1947 in ver
gelijking met 1939, volgens mede
delingen van ir. R- van Hees in het
Zeeuws Landb ouwblad ontleen-f
a® Provinciale Almanakk®, met
gemiddeld 50 pet. te zijn gestegent
Bij de vrije, waterkerende polders-
omvattende 101970 ha., stegen de
last® van gemiddeijdl f 15.59 in 1939
tot f24.16 per ha. in 1947, blij! ide
vrije, niet waterkerende polders, (te
samen 39.056 ha. groot) van f7.35-
tot f 10.78 per ha. bij de Cala-
miteuze polders (omvatt®de 9473:
ha.) van f33.40 tot f 50.18 per ha.
Bij alle polders tezamen, omvattt®-
de ruim 150.000 ha., was de gemid
delde stijging f7.70 per ha. of te
Zam® dus ongeveer 1.1 millio®
gld. In 1947 moest totaal aan pol-
der- waterschapslasten 33 mill'.,
gulden word® opgebracht tegen
2.2 millio® in 1939. In absolute zin.
verton® de calamiteuze polders,
dat rijn waterkerende polders, wiel—
ke gesteund word® door aangren
zende polders, de provincie het:
Rijk, de hoogste stijging namelijk:
gemiddeld f 16.78 per ha. Het onder
houd van de zeeweringen en de
kasten van de oeververdediging leg-
g® vooral e® zware last op de
ingeland®. In Zeeland toCh moet.
van de 150.000 ha. ruim 111.000
ha. tegen het buitenwater twiord®
verdedigd. Deze bescherming vraagt
ongeveer 500 km. dijk® en 50 km.,
duinen.
Bij de vrije, waterkerende pol
ders op Schouwen-Duivelani met
17.600 ha. land, steeg de gemiddel
de last van f 17.08 in 1939 tot
f24.89 in 1947, bij de vrije niet-
waterker®de polders (1320 ha.) van
f8.24 tot f 17.31 en bij! de Cala
miteuze Polders (1170 ha.) van
f41.62 tot gemiddeld f 52.97 per
ha. E® totale stijging dus in ver
gelijking met 1939 van ruim f 162.000
Walcher® schijnt hat land van.
de plag® te rijn. Na de colorado
kevers i® de torren is er nu een
invasie v® rups®. Zij breng®
grote schade aan de koolgewassen
toe. M® vermoedt dat hét geringe
aantal vogels, dat na de inundatie-
op Walcheren is overgebleven, de
oorzaak v® deze nieuwe plaag is.
Bij Kon. besluit van 11 Aug. i$-
ingesteld het Mobilisatiekruis. Het
versiersel van dit kruis bestaat uit
een vièrarmig bronzen kruis, waar
van de armen gevormd worden door
fadetvormig geslepen zwaard®,
Albert Sandler, de door de radio
ook hier bekende Engelse violist,
is Maandag op 42-jarige leeftijd te
Londen overleden, na een ziekbed
van zes maanden.
Hjalmar Schacht, de 71-jarige
oud-directeur van 'de Duitse Rijks
dag, is in hoger beroep vrijgespro-
k® van de hem in Mei van dit
jaar opgelegde straf van 8 jaar
werkkamp.
