OOSTERLAND
gevoelt het
iffen zijn dubbel
Winkelsluiting
Oosterland, ligt bezij de wegen,
waar bet straks drukker wordend
z<nr er verkeer overheen raast. Het
heeft behalve deze aparte ligging
ook een dosis vain de bekende
Zeeuwse bescheidenheid meegekre
gen. Zodoende zijn er niet velen
buiten de eigen kring, die ziidh de
moeite zullen getroosten zich iin du.
dorpse problemen te verdiepen. De
wereld en bet land zitten vol pro
blemen van allerlei soort en van
allerlei formaat. Daarom moet Oos
terland, in stilte zijn eigen zorgen
de baas blijven. Daarom weet „men
ook niet, dat de bevolking uit een
baaierd, van puin en inundatieslik,
ziidh in luttele jaren reeds weer
©en dragelijke woongemeenschap
heeft geschapen. Een gewonnen in
terlandwedstrijd is ook belangrijker
dan de wederopbouw1' van Ooster
land,. En wie zal in deze Wereld
stilstaan bij bet verlangen van de
bevolking van een klein Zeeuws
dorp, naar een toren', die minstens
Mjkt op hetgeen eertijds was?
Ontboste omgeving
,„Weet u wat bet eigenlijk is?"
vroeg ons d.e burgemeester, tijdens
©en ongedwongen onderhoud, „wijl
®p Oosterland. gevoelen dubbel, wat
het betekent geïnundeerd te zijn
geweesf'-
Wij kunnen deze verzuchting zeer
goed begrijpen, want voorheen koin
Oosterland bogen ,op een prachtige
bosgordel en het moet worden toe
gegeven dat de andere Duivel andse
dorpen nooit met groen verwend
zijn geweest. Oosterland, vond zijn
bossen" .als een skeletachtige
verzameling uitgebleekte takken
en stammen terug. Het eerste
wat d,an te doen staat is, deze
wildernis op te ruimen. De stam
men te kappen en die stronken met
een tractor uit te rijden- Dit is
dan ook gebeurd. Het „Herenhaf
de buitenplaats van-baron Sdhim-
melpenninck van der Oye, is op
deze wijze van de stoffelijke over
schotten van hetgeen eertijds levend
hout was, gezuiverd.. Toch is reeds
weer een bescheiden begin gemaakt
met de aanplant. Op een der bij
het buiten behorende percelen zijn
populieren geplant. Kennelijk plant-
materiaai, dat mettertijd als af
scherming van het terrein zal wor
den gebruikt. Het is echter de vraag
of het „Herenhof" ooit weer in
zijn oude vorm zal worden aange
legd. De buitenplaats zelf zal waar
schijnlijk niet meer worden opge
bouwd,.
De adelijke bezitter heeft echter
blijkbaar met zijln Oosterlandse bui
tenplaats toch nog iets voor. Ook
de vogeleijandjes wonden Weer aan
gelegd., voor zover nodig- En de
vogels van diverse pluimage schij
nen deze geste zeer op prijs te
stellen. Want er zijn. reeds weer
veel vogels op Oosterland., die door
het zeewater Werden verdreven-
Catastrophaal Zijn ook de inundatie-
gevolgen voor de te weinig gepre
zen „Woestijne", het merkwaardige
gebied, tussen Ooster- en SirjanS-
land,. Inderdaad, in de loop van
de vooroorlogse jaren, was 'reeds
veel van het wilde gebied m de
„Woestijne" in vruchtbaar bouw
en weiland, herschapen^Maar tog
was het bijzonder karfktf ^n l
prachtige stukje Duiveland nog niet
geheel teloor gegaan Niet m het
minst dooi- de idyi ische. dLcht b^
groeide weggetjes, die zich hier a
slangen door het landschap k...
SX Helaas ook deze begroming
verdween en komt zeker
terug. De financiële moeilijkh-den
aan de herbeplanting verbonden
zijn groot en bepaalde practiscbe
overwegingen zullen hier tev™s
remmend op een eventuele herbe
planting werken.
Oosterland, eertijds het Schud-
debeurs van Duiveland, is een
kale gemeente geworden. Wie
met groen rijk gezegend was,
ervaart de kaalheid als een extra
deprimerend feit. Toch hervon
den de mensen op Oosterland
hun levensvreugde. Daar is stoere
Zeeuwse kracht voor nodig.
Unieke toren
De bevolking van Oosterland,heeft
haar toren nooit geminacht, ook
al was hij dan Wat klein, in verge
lijking met zifn collega's in Dui
veland,. De oorlogstragiek heeft ge-
Wild, idat zij alleen, overbleef, maar
hoe? Door bommen of granaten Van
zijn kroon beroofd, en deze kroon
vormde op zichzelf een unicum.
Hoe kwam toch deze typische Frie
se zadeldaktoren in het Zeeuwse
landschap terecht? Niemand die het
kan zeggen, maar ooik niemand. ,lie
de toren minder adntte, ooik al
hoorde hij dan feitelijk hier niet
thuis. Toen dan ook de tekeningen
«voor een 'nieuwe tonen op tafel
kwamen, waren er Wel enkelen, die
de nieuwe vorm konden Waarderen,
maar de meerderheid in de ge
meenteraad besliste kort en goea,
geen toren of een zadeldaktoren.
Dit besluit is gemakkelijk te ne
men, maar de restauratie is een
kwestie, die in het na-oorlogse Ne
derland langer duurt. Onnodig lang,
volgens de burgemeester, want in
hoofdzaak kunnen vOör het herstel
materialen worden gebruikt, die van
afbraak afkomstig'zijn, o.m. Zeeuw
se moppen. In Oosterland heeft mi m
teveel respect voor zijln toren, aan
dat er gloednieuwe baksteen voor
gebruikt zou mogen, worden. Een
met al staat de toren er nog miet
een armzalig geïmproviseerd, nood-
dakje en de bevolking kan wach
ten tot het bureaucratische rad van
avontuur eindelijk bij Oosterland
stil blijft staan.
Openbare gebouwen
Er moeten zelfs ergens in den
lande dancings zijn gebouwd, ineen
tijd, dat Oosterland gespeend was
aan enig openbare vergaderruimte,
om van een gymmastielokaal voor
de turnvereniging of een waardig
gemeentehuis maar niet te spreken-
Die tijd is nu voorbij, maar denk
niet dat het thans met de open
bare gebouwen botertje tot op de
bodem is. De villa van ,de burge
meester is als gemeentehuis in ge
bruik. Maar dat kan natuurlijk zo
niet blijven. Er zal iets aan het
oude gemeentehuis moeten worden
gedaan. Aan een nieuw kan be
zwaarlijk wörden gedacht, wiant
dan breekt men de nek over fi
nanciële Obstakels, die groot ge
noeg zijn om d,e weg naar een
nieuw raadhuis definitief te ver
sperren. Het oude gemeentehuis
moet worden opgeknapt en dan
rijst meteen de vraag, op welk-*
wijze? Deze tWeelokalige gelegen
heid, is niet bepaald geschikt om
een toch zo noodzakelijk bouwkun
dig expansionisme te plegen. Min
stens moet dan de „Goinferentiieka-
mer", een mooi woord, voor een te
kleine zaak, er bij worden getrok
ken en dan is Leiden, in casu de
sportvereniging en alle mogelijke
paatselijke verenigingen, in last.
Misschien kunnen die de wijk me
men naar een van de lokalen van
de Openbare school. Veel andere
ontvluchtingspogingen zijn er n.l.
verder niet. De kerk van de Oud-
Gereformeerde Gemeente werd her
bouwd,, maar de Ned. Hervormde
Kerk moet altijd, nog flink onder
handen worden genomen, na net
voorlopig herstel. Deze kwesties
liggen Oosterland. nog op de maag
en het is moeilijk daarbij altijd een
lachend, gezicht te zetten.
Nieuwbouw
In een dorp waar 50 huizen wier-
den verwoest, 30 zwaar beschadigd
en 300 licht beschadigd, is de nieuw
bouw een urgente kwestie. Als
overal in den lande is deze nieuw
bouw aan de nodige beperkende
bepalingen onderhevig. Toch werd
en wordt er gebouwd op Ooster
land,. Behoudens de 20 moodwomm-
,gen, voor de 50 aangevraagde, en
de vier nieuwgebouwde woningen,
zijn thans vier woningen in aan
bouw, benevens een pand, waar een
luxe auto-verhuurinTichting zal wor
den gevestigd en ©en nieuw pand1,
dat smederij wordt annex garage.
8 woningwetwoningen zullen in do
zeer nabije toekomst worden ge
bouwd.. Dit alles is al veel, maar
nog weinig voor een zo zWaar ge
troffen dorp als Oosterland. Stellig
is -de nieuwbouw niet gebaat met
het lang uitblijven van het defini
tieve herbouwschema voor de ge
meente. Ir. Klokke ontwierp reeds
een plan, maar dit was te kost
baar van opzet.
Oosterland, zal moeten weten
waar het aan toe is, anders wordt
het in d,e toekomst met ide parti-
iculiere bouw niets. Niemand, zal
toch gaarne risi.co's lopen, als hij
tot nieuwbouwi besluit. Over het
nieuwe dorpsschema doen ter plaat
se alle mogelijke veronderstellingen
de ronde. Deze zijn meestal -ontleend
aan het verworpen plan Klokke.
Of in ihet nieuwe plan de sugges
ties van het eerste zullen worden
.gerealiseerd, is een open vraag. Er
is dus voor de bevolking geen aan
leiding zich reeds druk te maken
over iets, wat misschien nooit komt.
Een met al is het duidelijk, dat de
gemeente Oosterland, genoeg pro
blemen heeft, waar het over moet
piekeren. Maar alleen het feit, dat
het na de chaos reeds weer wtar-
-den kan, wat het is, wettigt de
hoop, 'd.at ,de bevolking het hoofd!
niet in de sohoot zal leggen. Be
halve -ihet torentype hebben de Oos-
terianders nog iets anders met de
Friezen gemeen. Zij cultiveren ©en
gezond, gevoel van eigenwaarde
en weten wat doorzetten betekent.
PREDIKBEURTEN
Zondag 30 Mei
Ned.. Herv. Kerk- ZIERIKZEE:
Grote Kerk: 10 uur Ds. K'niijflf;
Kleine Kerk: 10 uur Ds. v. d,. Poel,
(H. A. KERKW.ERVE: 7 uur Ds. v.
d. Grift. SEROOSKERKE: 10 uur
dhr. Bolijm. BURGH: 10 uur dhr.
V. d. Meuten van Heemstede. HAAM
STEDE: 10 uur Ds. Vermeulen van
Laren (bevest. Ds. v- Vliet), 2.30 u.
Ds. van Vliet (intrede). RENESSE:
10 uur Dis. Cramer, H. p.; Evange
lisatie: 7 uur dhr. Bolijn. NOORD-
WELLE: 7 uur Ds. Cramer. EL-
KERZEE: 10 uur Ds. van Tuil,
BROUWERSHAVEN: 7 uur Ds. ten
Cate. ZONNEMAIRE: 2,30 uur Ds-
V. d. Grift. NOÓRDGOUWE: 10 uur
Ds. tan Cate. DREISCHÖR: 10 uur
Ds. Kalmijn. OUWERKERK: 10 uur
dhr. de Haan. NIEUWERKERK: 10
en 6 uur Ds. Westerhof. OOSTER
LAND: 10 en, 6 uur Ds. v. d, Broeck.
S1RJANSLAND: 10 uur Dr. Jacobs.
BRUINISSE: 1.30 en 6.30 uur Ds.
Marsman. ST.-PBILIPSL AND: 9.30
en 2.30 uur Ds. de Lindt.
Ger. Kerk ZIERIKZEE: 8.45 en
6 uur Ds. Greving. BR'HAVEN: 9.30
en 2.30 Ds: Kcuwenhoven; 11 uur
in en 3 uur achter de kerk Ds.
W. M. Ie Cointre te Amsterdam.
ZONNEMAIRE: 10 en 2 30 Dhr- Aal-
bersberg. NIEUWERKERK: 10 en 6
uur Ds. E- A. Groenewegen te B,en-
nebroek. OOSTERLAND: 10 en 2.30
Ds. Dcuma, te Arnhem. BRUINISSE:
9.30 tin 3.30 Ds. Bremmer. ANNA
Burgemeester en Wetboudiers van
Zierikzee maken bekend, dat zij in
gevolge art. 9, 5e lid der winkel-
sluitingswat 1930, S 460, hebben be
sloten, dat op Zondag 30 Mei 1948
winkels waar uitsluitend of in
hoofdzaak boekwerkert) prentbrief
kaarten, souvenirs, kunstvoorwer
pen en tabaksartikelen ten verkoop
in voorraad, zijn, doch uitsluitend
voor de verkoop van de hierviotran
genoemde artikelen tussen des mor
gens 8 uur en d,es avonds 8 uur,
gedurende vier achtereenvolgende
uren geopend mogen zijn.
Zij, die van deze bepaling ge
bruik wensen te maken, dienen hier
van tevoren op het politiebureau
mededeling te doen.
Zierikzee, 28 Mei 1948.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,,
SCHUiURBEQUE BOEIJE, Burg-
H. E. S. SINCK, wmd. secr.
JACOBA-POLDER: 10 en 2.30 lees-
kerk.
Chr. Ger. Kerk- ZIERIKZEE::
10.30 en 3.30 Ds. R. Slofs tra van
Vlissingen-
Ger. Gem. ZIERIKZEE: SL-Do-
musstr. 10, 2 en 6 uur Ieesdienst.
OOSTERLAND: 10, 2.30 en 6 uur
ieesdienst. BRUINISSE: 11 en 5 uur
leèsdienst. ST.-PHILIPSLAND: 9.30,
2.30 ©n 6 uur Ieesdienst.
Oud-Geref. Kerk. ZIERIKZEE::
L. Nobelstraat: 10, 2 en 6 uur
OOSTERLAND: 9.30, 2 en 6 uur
Ieesdienst. BRUINISSE: 1.30 en 6.30
uur ieesdienst. ST.-PHILIPSLAND:.
9.30, 2.30 en 6 uur Ieesdienst.
Leger des Heis. ZIERIKZEE:
7.30 Bidstond; 10 Heiligingsdianst;
3 30 Openluchtsamenkomst Achter
weg; 6.30 Openluchtsamenkomst
Haven; 7.30 VerlossingssamenkomSt
Woensdag 7.30 Openbare samenk.,
0.1.v. Kolonel Biakker; Donderdag 2
uur Gezinsbond.
Burgerlijke Stand Zierikzee
Geboren: 22 Mei Carolina Fran-
eesca Maria, d. v. A- J. Gijsbers en
C. J. van Bergeijk; 22. Christoffel,
z. v. L. Snijders en D. A. Groqne-
wege; 27- Anthoinij, z. v. A. L-
Schults en M. Hage; 28. Robert
Adriaan, z. v. D- J. van Buuren,
en, J. Priem.
Overledien: 23 Mei A. J. Schouten,.
76 j., wed, van J. H. Tlhien.
Dandendagmidda;g hebben de Ko
ningin en de Prinses-regentes ten
paleize oranjekleurige vaatjes aan
geboden gekregen met Hollandse
nieuwe. Het is zeebanket van die
„Martha Maria" uit Vlaard-ingein, die
d,oor de lOpperkeurmeiester W. Dion
uitverkoren werd,
Ambtenaren van de prijsbeheer -
sing hebben bij een bezoek aam Coie-
vorden- proces-verbaal tegen de ge
meente opgemaakt, wegens het be
rekenen van te 'hoge electrïeiterts
en watertarieven.
Die voorzitter van bet Engelse
Huis van Afgevaardigden heeft de
eerste steen gelegd voor een, nieuw
gebouw voor het Huis, dat opge- -
trokken zal worden op üe plaats
van het oude, dat in 1941 bij een
bombardement vernietigd werd'.
De Chinese regering heeft be
kend gemaakt, dat zij in de eerste
helft van dit belastingjaar haa|r
geld sneller heeft uitgegeven dan
bet werd gedrukt. De uitgaven be
droegen meer dan 96.000 milliard
yuan, terwijl slechts 69.000 milliard
'wierd gedrukt, 1 Amerikaanse dcllar
doet een millioen yuan.
.Engelse en Russische handeis-
vertegenwoordigers zullen te Lon
den besprekingen voeren om te ko
men tot een verlenging op lange
termijn van ide bestaande Einigjels-
Russ i sehe h and e Is o v er eenkomst.