Ziekenhuis nieuwbouw te Zierikzee
OVERDENKING
Bijenhouderij
of uitbreiding van het ziekenhuis
Schouwen-Duiveland te Noordgouwe
De overwegingen, die bij1 de eer
ste uitbreiding van de inridhtinlg
hebben geleid tot de beslissingen,
dat deze te Noordgouvrezou ge
schieden, komen der commissie voer
tot het navolgende te kunnen, wor
den teruggebracht:
a. de wens om het ouide, reeds
van 1902 daterende gebouw te be
houden, waarbij overwegingen van
financiële aard en de materiaal-
positie gedurende de oorlogsjaren
van belang zijn geweest.
b. overwegingen van historische,
traditionele aard, waarbij de woor
den Ziekenhuis en Noordgouwe een
gevestigd begrip waren gaan vor
men.
e. de vrijwel algemeen bestaande
Wrijving tussen stad en platteland.
Het voornaamste probleem
bij de keuze van idle vestigingsplaats
van een streekziekenhuis is, of dit
voor de verzorging der bevolking
op de best© plaats wordt ge
bouwd, gezien de belangen van de
genen, die er momenteel en in d©
toekomst bij' betrokken zullen Zijn.
Op deze groinid moet het dan ook
worden betreurd, dat bij de beant
woording der vraag, Iwiaar de 1ste
uitbreiding van het ziekenhuis zou
geschieden in ide gemeenteraden
historische en ideële motieven des
tijds de dooirslag 'hebben gegeven.
Zij meent verder, dat bij gelijke
bodemstructurele en klimatologisch©
eigenschappen v,am de beschikbare
bouwterreinen op navolgende fac
toren dient te worden gelet:
A. Medische enTverpleeg-^
\jj technische\belangen
Dat in eerste instantie met rede
lijke medische en verpleegtedhnische
eisen moiet worden gerekend, be
hoeft wel geen nader betoog. Een
ziekenhuis en eem ylasroterij kunnen
bezwaarlijk eikaars directe naburen
zijn, terwijl de aanwezigheid van
een ruim voor tuinaanleg beschik
baar terrein, vrij van storende in
vloeden van buiten, billijke eis is.
B. De belangen van patiënten
en hun relaties
worden Wdt de vestigingsplaats be
treft gediend met ziekenhuisbouw
in een dichtbevolkt centrum met
goede verkeersverbindingen, opdat
het verlaten van'de eigen omgeving
zo weinig mogelijk frequent en be
zwaarlijk is en onnutte besteding
van tijd vodr ide heent- en terug
reis waar doenlijk twlordt voorko
men. Bovendien het bezoek aan po
liklinieken en patiënten, met andere
bezigheden kan worden gecombi
neerd, de eventuele beschikbare on
bezette tijd dus nuttig kan worden
besteed en de extra-onkosten voor
ziekenhuisbezoek derhalve zo ge
ring mogelijk zijn. Tenslotte in een
plaats, waar de gaande en komen
de man het eenvoudig comfort van
een behoorlijk restaurant, hotel- en
stationswachtkamer kan, (Wonden ge
boden.
C. De belangen van het personeel
honden in hoofdzaak gelijk© tred
tnet de onder b. gegeven argu
menten. Het personeel is voor on
derbrenging, kerk, ontspanning, vor
ming, kennissenkring, sport, toneel,
film, tandheelkundige verzorging in
eerste instantie op de plaats van
vestiging van het ziekenhuis aan
gewezen, waarbij de kleine prov:n-
ciesrtad in tijden van personeel-
schaarste meer mogelijkheden biedt
tegen normale bezoldiging goede
krachten te krijgen, don ide zeer
kleine dorpen, waar bet comfort
zo veel minder is.
Een eventueel verschil in
bouwkosten' mag in laatste in
stantie bij de keuze van de ves
tigingsplaats niet ide doorslag ge
ven, wijl het deel daarvan, dat via
de afschrijvings- en interestrekenim-
gen op de exploitatierekening komt.
betrekkelijk gering is. Een verschil
van 50 mille in de bouwsom der
bedrijfsgebouwen b.v. geeft bij jaar
lijkse afschrijving van 2 pet. en
een rentestand van 3 pet. een na
delig saldo, dat f 1000.-j- f 1500.
f 2500 hoger is, wat echter bij
een gemiddelde bezetting van 2 a
3 patiënten méér reeds ruimschoots
door hogere ontvangsten wordt ge
dekt.
Het houten paviljoen
Hierop lettende wordt het be
treurd, dat ook het behoud van het
oude gebouw ©enargument wias om
te eerste uitbreiding van het zie
kenhuis te Noordgouwe te .doen
plaats hebben, vooral daar de er
varing heeft geleerd, dat dit behoud
bedrijfstechnisch gezien een mis
greep was. Men heeft evenwel grote
waardering voor het pionierswerk
van het oude bestuur, dat door
haar beperkte mogelijkheden en en-
der de gegeven omstandigheden
destijds niet anders heeft gekund.
Het houten paviljoen is in 1955
administratief afgeschreven èn zal
dan ook ma, 10-jarige dienst teeh-
nisch-theoretisöh versleten zijn.
In de eventuele uitbreiding van
het bestaande gebouw moeten dus
in de eerste plaats 30 bedden wor
den gevonden ter vervanging van
het paviljoen.
Deze omstandigheden en Wensen
werden voorgelegd aan de heer
A. J. Argelo, directeur van de Cen
trale Dienst voor Bouw- en Wo
ningtoezicht en Gemeentewerken
„Noord-Zeeland", met het verzoek
een zéér globale kostenraming met
idée-schets op te stellen, waarbij
wijzigingen in de bijzonderheden
van te verwaarlozen invloed zijn op
de finale kostprijs va,n het geheel.
Gerekend naar ide maatstaven van
het ogenblik, wordt deze becijferd
op f858 000.—-
Bij deze calculatie is bet zie
kenhuis berekend op 80 bedden.
Op Schouwen-Duiveland is, geba
seerd op de bevolking van 24000
inwoners, de aanwezigheid van 4
bedden pro mille, dus omstreeks
96—100 bedden totaal voor de me
dische verzorging noodzakelijk.
Wanneer te Zierikzee tot nieuw
bouw zou kunnen worden overge
gaan, zou in de bouwsom f 100.000
worden ontvangen van de „Stich
ting Ziekenhuis Zierikzee".
De gebouwen van het ziekenhuis
te Noordgouwe komen per 31 Dec.
1946^ op de balans voor met rond
f113.000.—. De jaarlijkse afschrij
ving beloopt f 6500.De balans-
waard© over 5 jaren aannemende
dat het nieuwe ziekenhuis te Zie
rikzee dan gereed is en in gebruik
kan worden genomen1— is derhalve
f 113.000.— minus 6 x f 65001.— voor
afschrijving plus f 5.700.voor het
terrein f 77.700.—globaal f 78.000
De minimale restwaarde van ge
bouwen en terreinen bedraagt vol
gens opgave van de heer Argelo
f40.000.—, zodat bij overdracht aan
een nieuwe eigenaar tegen dit be
drag een verlies van f 38.000.zou
worden geleden. Hiermede reke
nende, moet bij het opstellen van
een calculatie de schenking van
f 100.000— worden teruggebracht
tot die van f 62000.
Het houten noodoaviljoen kost
met inventaris f30.000.De jaar
lijkse afschrijving beloopt f3000.—.
De balamswaarde over 5 jaren
„Gode zij dank. die ons de overwinning geeft
door onze Here Jezus Christus" 1 Cor. 15 57
Overwinning verond,erstelt, dat er
©en vijand, was. De vijand, die Pau-
lus op het ooig heeft, is de dood,
Paulus noemt hem: de laatste
vijand,. En hij bedoelt dan niet de
vijand,, die het laatst aam de beurt
is; maar wel degelijk de vijand', die
zich het langst weet staand© te
houd,em. Het is waar, wat een oud
kerklied, zegt:
Midden' in het leverzijn wij
door de dood omvangen.
Wie is daar, die faulpe biedt,
dat wij troost erlajngani?
W© zijn geneigd, ,om deze vijand
te verzwijgen. Of (een andere mo
gelijkheid) men stelt-hem voor als
toch helemaal niet zo vreselijk.
Paulus doet daaraan niet mee. Hij'
spreekt van de laatste vijand.
.Maar dat brengt hem er niet
toe, óm bij voorbaat te capituleren.
Integendeel! Paulus slingert die vij
and het uitdagende woord in het
gezicht: „Dood,, waar is uw over
winning? Dood,, waar is uw prik
kel?" Het is, alsof de apostel wil
zeggen: „Dood,, spreekt gij va*
overwinning? Dan hebt ge het mis.
God© zij dank, di© óns de overwin
ning geeft".
W-ij overwinnen. Maar niet door
eigen kracht. De overwinning ont
vangen wij van God,, 'en wel: door
onze Here Jezus Christus.
Op Pasen mochten wij het feest
van Zijn opstanding vieren. Zijn op
standing betekent, dat Hij eens ©n,
voorgoed, de dood heeft overwom-
heo. En dat niet alleen voor Zich
zelf, maar ook voor al de Zijnen.
Aan ons aardse leven komt eens
een einde. Het sterven blijft eea
donker© poort. Maar wanneer wij
bij Jezus horen, dan weten we, dat
adhter d© donkere poort het licht©
Land, is.
Jezus leeft, en wij met Hjeu.
Wij zijn overwinnaars.
God© zij dank!
Nieuwerkerk. M. G- Westerhof.
aannemende, idat het nieuwe zie
kenhuis te Zierikzee dan gereed is
©n in gebruik kan worden genomen
is derhalve f 30.000.minus 7 x
f3000.— f9.000.— globaal.
De minimale restwaarde bedraagt
volgens opgave f2000.zodait bij
overdracht ,aa:n een nieuwe eigenaar
tegen dit bedrag een .verlies van
f7.000.worc^ geleden. Hiermede
rekenende moet bij het opstellen
van een calculatie de schenking
van f 100.000.worden terugge
bracht tot die van f55.000.
De volledige inventaris van het
ziekenhuis te Noordgouwe zou in
het nieuwe ziekenhuis te Zierikzee
kunnen worden gebruikt.
0e kostprijs van een nieuw ziekenhuis
die -ain 1940 globaal op f5000-
per bed werd gesteld, moet volgens
de desbetreffende litteratuur, wat
door de heer H. A. F. Königs, admi
nistrateur vam de gemeentezieken
huizen te 's-Gravenhage werd be
vestigd, thans worden aangenomen
op f 16000 tot f 17500 per bed
in eenvoudige uitvoering. Voor 80
bedden dus o,p fl.280.000.tot
f f.400.000.totaal. Bij het opstel
len van een calculatie is veilig
heidshalve uitgegaan van het hoog
ste bedrag, zulks temeer daar het
hier om de bouw van een betrekke
lijk klein ziekenhuis gaat.
Dit ziekenhuis zou dan toegerust
zijn met een moderne kraamafde-
ling,. met de bouw waarvan in de
eerste plaats een begin zou wor
den gemaakt.
Ten aanzien van de bestemming;
der gebouwen te Noordgouwe
merkt het rapport op, dat in vrijwel
alle gemeenten o,p het eiland be
hoefte bestaat ,a,an een tehuis
voor ouden van da,gein, bij
gebreke waarvan bejaarde personen
in vaak kommervolle omstandighe
den en zonder genoegzame verzot
ging leven, dan wel op sociale
indicatie alleen voor verpleging
in het ziekenhuis worden opgemo-
men. Wellicht dat een particuliere,
kerkelijke of overheidsinstantie zich
deze zorg zou willen aantrekken,
waarvoor het gebouWl zeer zeker
mogelijkheden biedt.
Wanneer de meerderheid dier ge
meenteraden in principe tot uit
breiding te Noordgouwe in de geest
van het voorgelegde plan zou be
sluiten, 'dient een kapitaal van rond
f850.000.— te worden gefourneerd;
bij ziekenhuisbouw te Zierikzee
f 1.245.000— dus f395.000— meer.
De commissie komt tenslotte tot
de volgende
Vijf conclusie's
1. Ziekenhuiszorg is overheids
zorg. Bij gelijke belastingdruk heeft
de plattelander recht op dezelfde
medische verzorging als de stede
ling.
2.'Deze wordt .gediend door de
bouw van één goed-geoutilleerd,
gunstig gelegen ziekenhuis.
3. Het verdient aanbeveling ,de
bij de eerste uitbreiding gemaakte -
fout niet te herhalen en te trach-
ten tot ziekenhuisnieuwbouiw! onder
deskundige leiding te Zierikzee te
komen, d,at als centrum van ver
keer, handel, onderwijs en cultureel
leven aanzienlijk gunstiger daar
voor ligt dan Noordgouwe.
4. Gezien het gehouden overleg
tussen de Interkerkelijke Noodcom-
commissie, de Stichting Ziekenhuis
Zierikzee" en het bestuur van het
ziekenhuis te Noordgouwe, kan "wor
den vastgesteld, dat de instelling
van het nieuw te bouwen zieken-
huis te Zierikzee overeenstemt met
de geestelijke structuur van ruim
95 pet. 'der bevolking van het eiland.
5 Gerekend moet worden, dat.
bij terugwijzing van het voorstel
der Stichting Ziekenhuis' Zierikzee
en de Interkerkelijke Noodcommis-
sie, pogingen zullen 'worden gedaan
van die zijde om tot de bouw van
een derde ziekenhuis op dit eiland
te komen en wel te Zierikzee, twat
de versnippering der medische ver
zorging in de hand zou werken en
derhalve in belangrijke mate nade-
lig beïnvloeden'. 4
Deze beschouwingen zijh geba
seerd o,p de thans bekende cijfers
en omstandigheden, die in verband
met de onzekere materialen- en
monetaire positie zeer wel binnen
koirt bestek kunnen wijzigen.
In ons land werden in 1946 blij
kens door ihet C.B.S. verwerkte ge
gevens geteld 166.492 bijenvolken,
toebehorende aan 29.407 bijenhou
ders, van wie in Groningen 1200,
Friesland 1032, Drente 2975, Over
ijssel 3751, Gelderland 6450, Utrecht
1158, Noord-Holland 1350, Zuid-Hol
land 1193, Zeeland 727, .Noord-
Brabant 5940 ien Limburg 3625. Op
elke h.a. boomgaard in ons land)
waren er gemiddeld' 3 bijenvolken,
maar in Groningen 20, Friesland
37, in Overijssel 20, maar in Drente
zelfs 207 bijenvolken per h.a. boom
gaard. In de belangrijke fruitge-
bieden blijkt ide bijenhouderij niet'
of weinig sterker ontwikkeld dan
in provinciën met weinig boomgaar
den,, zodat in Gelderland 1.8, Noord- f
Holland 4.4, Zuid-Holland,. 1.4, Lint
burg 1.3 en in Utrecht en Zeeland
nog niet één bijenvolk per h.a.
boomgaard voorkomt. De fruittelers
zijn daaronf gedurende de bloei
tijd der vruchtbomen in sterke mate
afhankelijk van bijenvolke« vett el
ders. i