TWEEDE BLAD
ZOMERIJS-PERIKELEN
Zaterdag 16 Augustus 1947
Sterrekundigen naar Afrika
De door >de Leiidse sterrenwacht
georganiseerde astronomische expe
ditie tnaar Kenya, onder leiding van
dr. G. van Berk zal deze maand
vertrekken.
Naar dr. van Berk meedeelde, zal
men de reis tot Al om bass a maken
met de „Bosfantein".
Van Mombassa uit gaat men deels
per trein en ideels per auto naar
het hooggebergte van Kenya, waar
men ongeveer half October denkt
te arriveren. Eenmaal daar aange
komen zal men direct met de bouw)
van de sterrenwacht in de rimboe
beginnen. Dir. van Herk vertelde
voorts nog, dat hij verwacht in Fe
bruari met de sterrenkundige waar
neming te kunnen beginnen.
Inbraak in kathedraal
Gouden en juwelen religieuze or
namenten, ter waarde van imllioe-
nen francs, zijn gestolen, toen die
ven, enige dagen geleden in de ka
thedraal van Ghartres hebben inge
broken. De Franse politie, die over
al nasporingen verricht heeft men
verteld dat de voorwerpen niet te
vervangen zijn. Vele waren eeuwitn
oud en hadden honderden jarenlang
onberoerd aa:n de voeten van de
Maagd gelegen.
Juridische keukenpiet
Een jurist als kok is een attrac
tie van Luzerai. Hlet gaat hier om
een Hongaarse doctor in de Rechts
wetenschappen, die in Boedapest
het verzet leidde. Maar de Russen
wilden hem ook niet hebben. Nu
bakt hij biefstukken in het 'gast
vrije Zwitserland ian bestudeert sor
bets in plaats van, processen-verbaal.
Nederlandse vrachtauto's
in België in beslag genomen
Nederlandse vrachtauto's worden
in België gecontroleerd en, waarneer
men niet in bet bezit lis van eenj
Belgische rijvergunning :in beslag
genomen. De Vakgroep goederen
vervoer langs de weg heeft daarom
de minister van verkeer leietn tele
gram gezonden, waarin men deze
verzoekt maatregelen te nemen, om
deze wagens vrij te maken. Van Bel
gische zijde blijkt men weinig toe
schietelijk te zijln om aan de Neder
landse wensen betreffende het ver
voer van goederen voior derden van
en naar België tegemoet te komen,
terwijl de Belgische bevrachters
geen moeilijkheden hebben, daar zij
vrijelijk Nederland kunnen binnen
rijden.
Trieste balans
„De vrijheid gaat iln het rood
gekleed", schreef Theun de Vries
en wie de trieste balans der Ne
derlandse verliezen ziet, beseft de
bittere waarheid van deze woorden.
Na een zo nauwkeurig mogelijk
onderzoek heeft het Centraal Bu
reau v. d. Statistiek thans de ra
ming gepubliceerd van de totale
verliezen.
Gesneuvelden Landmacht 3.000
Verliezen ter zee 3.000
Omgekomen burgers 19.000
Hougerslaehtoffers 25.000
Geëxecuteerden in Neder
land of in ide kampen
omgekomenen 8.000
In Duitsland omgekomen
Joden 105.000
InDuitsland overleden
politieke gevangenen 9.000
In Duitsland overleden
dwangarbeiders 16.000
In Duitse dienst gesneuveld 2.000
Aantal vermisten 39.000
Eigenlijk bedraagt het aantal ver
misten 46.000, doch men tneemt aan,
jd'at ca. 7000 van hen terugkeerden
zonder dat daarvan kennis werd
gegeven aan het Ned. Rode Kruis.
Van deze 46.000 vermisten waren
er 35.000 dwangarbeiders, 8000 po
litieke gevangenen en 3000 vrijwil
ligers in Duitse dienst.
Nederland telde 140.000 Joden.
Daarvan werden er 110.000 wegge
sleept en 105.000 daarvan stierven.
Slechts 50C0 keerden terug. Dertig
duizend Joden waren gemengd ge
huwd' of doken onder. Het totaal
aantal politieke gevangenen be
droeg 24.000, dat der gedwongen
tewerk gestelden 570.000.
Deze gegevens zijn ontleend aan
het zakboekje over de bevolkings
statistiek in de bezettingsjaren, uit
gegeven door de Uitg. Mij. W. de
Haan te Utrecht.
FATALE VERGISSING
De dwaas van de dag is
Jim Barnes, farmer uit Okla
homa. Hij belde zijn schoon
moeder op, maar kreeg steeds
iin gesprek. Dit wond hem zo
pp, dat bij' zijln vrouw toe
riep „Je moeder iis een klets
kous". Ztijm vrouw ontstak
eveneens in woedS en joeg
hem met een jacht,gewieier het
huis uit. Farmers uit de om
trek kwamen er aan te pas
en trokken partij. Er ontstond
een veldslag, die uren duur
de. Tenslotte bleek, 'dat far
mer Barnes 'bij vergissing
steeds zijn eigen telefoonnum
mer had gedraaid en niet dat
van ziijn schoonmoeder.
Spreiding van bezit
Naar het A.N.P. verneemt, heeft
de ministerraad aan de minister van
sociale zaken machtiging verleend
ion over te gaan tot instelling van
een commissie, welke een onderzoiek
zal instellen maar de vraag tof en
zo, ja, in hoever het wenselijk iis(,
door wettelijke maatregelen de sprei
ding van bezit over de grote massa
des volks en een redelijker verde
ling van het inkomen over de ver
schillende groepen der bevolking te
bevorderen.
Zoals men zich herinnert heeft
de minister-president bij de algeme
ne beschouwingen in de Tweede Ka
mer over de Rijksbegroting 1947
iln overleg met de minister van so
ciale zaken toegezegd te overwe
gen een zodanige commissie in te
stellen.
Het ligt in de bedoeling in deze
commissie, naast een aantal weten
schappelijke leden een 6-tal verte
genwoordigers te benoemen van de
Stichting van de Arbeid, alsmede
vertegenwoordigers van de ministe
ries van sociale zaken, van econo
mische zaken, van financiën en van
landbouw, visserij en voedselvoor
ziening en van het college van, Rijks-
bemiddelaars.
Maar één uitweg
In zijn voor 'de radio uitgespro
ken rede heeft prof. mr. P. S. Ger-
braody onder meer het volgende
gezegd
Zo zal bet tweede kwhad erger
zijn dan het eerste. Voorwaar, er
i s maar één weg om uit het moe
ras te geraken: nationaal zowel als
internationaal onze verantwoorde
lijkheid aanvaarden. Deze verant
woordelijkheid aan de bevolking
van Indië tonen door hun vrijheid,
veiligheid, orde en een begin van
welvaart te hergeven. Af te rekenen
met de republiek, dat Japanse maak
sel, dat nooit op een 'enkel ogen
blik de waarachtige kenmerken van
©en respectabele staat heeft ver
toond en de grootste sta-iin-de-weg
is gebleken te zijn voor de vrijheid!
'der afzonderlijke bevolkingsgroepen.
Laten wij onze Amerikaanse vrien
den, die ons hun goede diensten
hébben aangeboden, de gelegenheid
geven ter plaatse door hun aller
beste waarnemers zich te overtuigen
dat afrekenen met de republiek op
recht gegrond en door bitteire nood
zakelijkheid is ingegeven.
Geen visum meer
voor Amerikanen
Tem aanzien van inwoners van
de Ver. Staten van Noordi-Amerika
is het visum, voor hen, die naar;Ne
derland' wensen te reizen, met in
gang van 15 Aug. afgeschaft. Hier
mede is de toestand van vqo.r de
oorlog hersteld.
Deze regeling is niet wederkerig,
aangezien de Ver. Staten een te
grote toeloop van vreemdelingen
zouden ondervinden wanneer izijt
geen visum zouden eisen.
Smokkelaars en
„Bohnenkaffee"
Iin Nijmegen hielden ambtenaren
van de C.C.D. in samenwerking met
de spoorwegreeherche op het sta
tions-emplacement een militair aan,
die met koffie en levensmiddelen
op een Duitse locomotief trachtte
mede te rijden. Hij bekende reeds
meermalen op een dergelijke manier
koffie en andere artikelen naar
Duitsland te hebben gesmokkeld.
In beslag genomen werden 19
kg. koffie, 34 brillen en een aantel
thermometers.
In Rekken werd een intensieve
controle gehouden op het smok-(
kelen van koffie naar Duitsland. De
ze smokkel vindt vaak zijn oor
sprong in de ter plaatse aanwezige
winkels. Bij een winkelier werd
o.a. een grote doos met levensmid
delen, kennelijk bestemd voor de
smokkelhandel, in beslag genomen.
Een andere winkelier had' sinds
Januari 1947 280 kg. koffie meer
van zijn leveranciers op toewijzin
gen betrokken da:n waarop de aan
hem uitgereikte toewijzingen recht
geven. De andiere toewijzingen had'
hij van onbekenden ontvangen.
Een actie van de C.C.D. te Dinx-
pêrlo wees uit, dat koffie geruild
werd tegen 'steenkool uit Duitsland.
„Middel", om rond tc komen
Een HiLegoimse huismoeder met
twee kinderen trachtte aan haar
geldnood paal en perk te stellen!
door spaarbankboekjes te vervalsen,
zodat zij veel meer geld kon op
nemen dan haar tegoed bedroeg. Zij
lichtte de Rijkspostspaarbank voor
ongeveer f 5000.op, totdat Zij op
het postkantoor te Vogelenzang te
gen de lamp liep. De vervalsingen
waren zeer primitief en opvallend,
zodat het te verwonderen valt, 'dat
zij niet eerder Werden ontdekt. De
politie heeft de oplichtster gear
resteerd.
Bestrijding van
schadelijke vogels
In het tijdvak van 1 Juli 1947 tot
en met 31 Dec. 1948, zijn onbe
schermd
a. gedurende het gehele jaar de
zwarte kraai, de bonte kraai, de roek,
de ekster, de Vlaamse gaai, de huis
mus en de schollevaar
b. gedurende nazomer, herfst en
winter (1 Aüg —31 Maart): de blauwe
reiger, de sperwer, de mantelmeeuw,
de zilvermeeuw en de houtduif
c. gedurende zomer en herfst (15
Juni31 Oct.)de spreeuw.
Deze regeling houdt in, dat boven
vermelde vogels in de aangegeven
perioden mogen worden geschoten
door personen, die in het bezit zijn
van een jachtakte of een vogelver
gunning G of H, echter niet tussen
zonsondergang en zonsopgang, op
Zon- en feestdagen en wanneer de
grond met sneeuw bedekt is.
Winston Churchill, aldus meldt
de B.B.C., zal Zoindag a.s. om 21.15
uur iin het programma van de Home
Service een radiorede uitspreken,
welke volgens het centraal bureau
van de Conservatieve partij een
antwoord; zal vormen op Attlee's
erisisred©.' De rede zal waarschijn
lijk een half uur duren.
Het is merkwaardig hoe de mens
er telkens weer in slaagt de kóp-
de aan de warmte en de wiarmte,
aan de koude op te offeren. Im
mers als de vorst volgens de dich
terlijke raededelijng „krullen pp de
ruiten trekt", haast de mensheid
zich de warmte producerend© veel
vraat, kachel, van het nodige te
voorzien en wordt kokende slemp
en chocolademelk gedronken, als de
economische omstandigheden dit toe
laten. En. .in de broeiwarmte van de
zomer is er een equivalente me
thode, zij het vopir oen averechts
doel, mj. ijjseten. Dat geeft in da
praktijk aanleiding tot spectaculair©
beelden in de vaderlandse straten,
inzonderheid waar ide pplige salons,
de bakermatten van de tonnetjes,
de bekers ©n de wafelsi, staan opge
steld.
Aan ijs in 'de zomer ligt nopiit
ieen financiële noch een letiquette-
pverwesging ten grondslag, tenmin
ste voorzover het ijsetend, ïjiszui-
geind of ijsbijtend publiek te:r spra
ke komt. Allen die een koiudi mid
denrif als hooggestemd zomerideaal
voor ogan hebben, stappen, 'een sa
lon binnen en vervolgen hujn weg,
al etend, zuigend of bijtend, kortom
met al' die consumerende methodes»
waartoe de menselijke mojnd in
staat is.
Slechts de stamgasten in het ijs-
café, gebruiken ijs ter plaatse, om
in de gelegenheid te zijn, hieuw©
voorraad op te nemen, zodra de
tooide, al zuigend is weggesmolten.
De „coming man" koelt al slente
rende af, want het is opvallend hoe-,
zeer de koudegolf in ide mondholte
van invloed is op de gang- Zodra
de ijsemulsie verkoelend op 'de tong
begint te werken, verziwakt de pas
tot een dromend' zich voortzeulen,
onder de - indruk van de polaire
geneugten, 'die in het hiittesieiizoien,
de ijseter zijln beschoren.
Er zijn mensen, die helemaal in
©en „ijsje" wegduiken, hetgeen
uiteraard alleen bij een groter for
maat tobbe mogelijk is. Anderen
maken draaibewegingen met de
tong, ongeveer op de wijze, zoals
een koie de tong rond een graspol
slaat. Objecten voor studie zijn ver
der zij, die „schrikken van de kou",
of holle kiezen hebban, die onder
invloed van een dodje vanille-ijs,
beginnen te vlijmen.
Intussen worden de culinaire ijs-
feesten met ion verminder da vaart
voortgezet, met als gevolg, koud©
van lonideren e,n warmte van boven.
Want nog nooit heeft zich ©en ijs-
eter gemeld, die aan koel hoofd
had gekregen, middels zijn zuigend
bezig zijln. En aan „koele hoofden'"
hebben wij juist zo'n behoefte.
Maar „na matter" zeggen de zui
gers, vegen het ijswater van hun
kleverige kin en nemen er n'Oig(
een van ©en kwartje, want de jaren
van „ijs van vijf", zijn grijis verleden.
De Franse Nationale Vergade
ring heeft het wetsontwerp tot .in
krimping van bet ambtenarencorps
goedgekeurd',. De wet heeft betrek
king pp ongeveer 300.000 ambte
naren.
In ieeni 'onbewaakt ogenblik kroop
een vijfjarig jongetje uit Hellen-
doom Woensdagmiddag in Artis on
der het hek van ©en panterkop!
door. Toen zijin vader hem weer
terqgtrok, had hij al een paar
schrammen op Wangen ©n schou
ders van 'een panterklauw te pak
ken. Het knaapje :is in het B.Gi.
opgenomen.
Ter gelegenheid van de tweede
jaardag van de Japans© capitulatie,
heeft de Nederlandse minister vain
buitenlandse zaken voor d© Ameri-
rikaans© radio ©en opmerkelijke re
de gehouden, waarin hij vooral on
derstreepte, 'dat oins land nog steeds
bezig is de resten van het Japans
fascisme in de Indische Archipel pp
te ruimen.
