Wie wind zaait,
zal storm oogsten
HET AMERIKAANS
STEUNPROGRAMMA
Oost-Indonesië loyaal
Sluikzender stichtte
verwarring
MUZIEK OP PLATEN
Varkensstapel vertoont
teruggang
Pseudo-dokter krijgt
vijf maanden
De vlucht uit de Sovjet-zone
De ongeëvenaarde toename i|n de
uitvoer en het feit dat id:eze de
invoer overtreft in nog sterkere
ma te daln .aan het eind van vorig
jaar, is van buitengewoon belang
geweest voor de Amerikaans© eco
nomie gedurende het eerste half
jaar van 1947. üe geleverde igoede-
iren en bewezen diensten aan andere
'landen bereikten gedurende de eer
ste helft van het lopende jaar ©en
jaarpeil van 20.700 mill, dnljliar, een
bedrag diat 12.700 m'illi dollar hoger
ligt dan het jaarpeil van goederen
etn diensten welke andere landen
iadin de Verenigde Staten leverden:
Ongeveer de helft van het verschil
Werd gefinancierd door middel van
leningen en door andere vormen
van steun door Amerika.
Alle werelddelen en de meeste
landen hadden een aandeel in de
toename van de Amerikaanse export
Leveringen naar Europa vertooh-
de|n de grootste toename. Ameri
kaanse producten verschaften drin
gend inodige steun bij' de 'bestrijding
van honger em ontbering in vel©
landen en vergemakkelijkten tot op
zekere hoogte ihet 'herstel van door
de oorlog geteisterde ecpnomiën. De
vooruitgang van Europa's herstel
heeft evenwel diepe teleurstelling
gebracht.
Het langzame tempo van het her
stel is een bedreiging geworden
niet alleen voor de economische
stabiliteit doch ook vo.or de maat
schappelijke orde en de internatio
nale vrede.
Met het oog op deze toestand',1
aldus president Truman in het Am.
Congres uitgebracht rapport, heb
ben de Ver. Staten zich bereid
verklaard om verdere steun in pver-
weging te nemen voor de bevorde
ring van Europa's herstel ilnldiem de
betrokken landen zelf met een plan
voor die dag komen, waardoor een
zodanige steun daadwlerkelijlk kan
bijdragen om Europa er weer 00^-
Zenpop te helpen. De tijd is nu aan
gebroken om meer speciaal aan
dacht te geven aan programma's!
welke erop zijin gericht de wereld
economie te herstellen. Dooir het
proces van herstel in Ihet buiten
land te bespoedigen zullen wij
spoediger bet punt bereiken waarop
vreemde landen in staat zullen zijlra
Idoor levering van de door ons be
nodigde importgoederen te betalen
vooride goederen welke zij' van ons
nodig hebben.
Het herstel van Europa kan tóet
bereikt worden alleen door Ameri
kaanse steun, doch het moet ver
kregen 'worden door de gezamen
lijke inspanning van de betrokken
landen. Deze gemeenschappelijke in
spanning zal onzien steun behoeven
om deze te doen slagen.
De minister-president van Oost-
Imdonesië, Nadjamoeddin, heeft voor
radio-B atavia een redevoering ge
houden tot de bevolking van Oost-
Imdomesië, waarin hij zei, te hopen,
dat het Indonesische volk in het
bijzonder bet Oost-Indonesische
Linggadjati als basis van zijn on
afhankelijkheid erkennend1, de situ
atie van thans met een koel hoofd
tegemoet zal treden.
Nadjamoeddin bracht, met citaten
uit de dagorder van generaal Spoor
m uit de rede van dr. Beel, met
nadruk naar voren, dat er geen
sprake is van oorlog tegen het In
donesische volk en dat de Neder
landse regering vasthoudt aan de
Overeenkomst van Linggadjati.
Nadjamoeddin verklaarde verder
nadrukkelijk, dat pofk tegen die le-
tdieki van de Oost-Indonesische ■be
volking, die zich scharen aühter de
leerstellingen van bepaalde groepe
ringen in de Republiek, niets zal
iwurdemi ondernomen, mits ziji de
rust en ide orde niet Verstoren.
Uit met vertraging uit Z.-Borneo
Ontvangen berichten blijkt, dat twiaa
politieke verenigingen, de S.K.I. (Sa
rikat Kera'jatan Indonesia) en Ser-
mi (Serikat Moslimin Indonesia),
die tot nu toe op nion-cjoöperatief
standpunt stonden, bereid zijn tot
samenwerking.
In Makassar is Dinsdag gpoite ver
warring gesticht door een onbe
kende stem van de rad,ip, die mede
deelde, dat door interventie van
Amerika een order was uitgegeven,
dat de vijandelijkheden moesten
Worden gestaakt en alle jgevangenl^ni
Vrijgelaten.
Officiële organen konden van deze
|Oip; 'ci'rca 32 mie ter golflengte ge
geven mededeling, geen verklaring
geven. De mededeling Werd in de
loop van de dag herhaald en het
misleidend karakter werd niet door
alle luisteraars iommididiellijk door
zien, zodat onzekerheid ontstond.
De mededeling luidde„Attentie,
attentie, attentie! Alle officieren en
Onderofficieren, staakt het vuren'."
Daarna volgde de mededeling van
de Amerikaanse interventie. Die me
dedeling Werd gadaain ,,'oip last van
dr. van Mook en de eerst aain'wie-
zende officier Dürst Britt",
Uit fabrieken verspreid over de
Verenigde Staten komt een onaf
gebroken stroom van de zwarte
glimmende platen, welke opera's,
isymphoiniën, hot jazz, ouide walsen
en volksliederen in de familiekring
brengen. De jaarlijkse productie be
draagt thans ruim 165.000.000 platen.'
Niettegenstaande deze grote pro
ductie moet er nog een enorm© ach
terstand ingehaald1 worden, naar
mate een steeds groter aantal gra-
mopboions!>vo]Or het publiek beschik
baar'komt, en aangezien de belang
stelling voor muziek welke in de
vooroorlogse jaren een sterke toe
name vertoonde, nog steeds groeit.
Aangespoord; door de grote vraag
van het publiek, hebben gedurende
den laatsten tijd 200 nieuwe fabrie
ken v,an gramofoionplaten zich ge
vestigd. De bestaande fabrieken le
veren evenwel nog steeds het
leeuwenaandeel van de platen.
Massaproductie en verspreiding
op grote schaal hebben de prijzen
van hun hoogste punt zover doen
dalen dat de meeste mensen zich de
weelde kunnen veroorloven vaneen
eigen bibliotheek van muziek op
platen gespeeld door hun TieveliingS—
artisten.
Als een industrie bestaat de fa
bricage v»n gramofoonplaten reeds
ongeveer 70 jaren. In 1877 legde
Thomas A. Edison zich -op 'het
■denkbeeld toeen gaf hieraan zijn
eerste practische vorm. Voor de
eerste phonograaf werd een cylin
der gebruikt. Dit apparaat bracht
slechts gebrekkige geluiden voort
en de rollen konden slechts een
keer worden afgedraaid1. Later ont
dekte Edison een meer blijvende
„was''-formule. Tevens maakte hij'
de gramofoon zelf minder inge
wikkeld. In 1888 maakte een immi
grant, genaamd Emile Berliner, een
platte schijf met groeven, welke de
voorloper werd van de moderne
gramofoonplaat.
De grote gebeurtenis waardoor
gramofoonplaten meer dan een
nieuwtje werden, vond plaats op
1 Februari 1904,,toen Enrico Caruso,
een van de grootste tenoren uit de
geschiedenis voor het eerst zijn
stem op een plaat liet vastleggen.
Andere opera- en concert-sterren
volgden het voorbeeld van Caruso.
De'"vraag nam geregeld toe en toen
kwam in de twintiger jaren
Radio. Het leek aanvankelijk dat de
gramofoonplaten-industrie tot on
dergang w;as gedoemd, doch het
bleek dat radio bij een enorm
groot nieuw soort publiek belang
stelling voor muziek had doen ont
staan. Er werd -een gramofoon ver
vaardigd met een meer natuurge
trouwe weergave en betere metho
den wierden toegepast bij' de ver
vaardiging van platen. In de vol
gende twintig jaar werden verdere
vorderingen gemaakt op het ge
bied' van platen en gramofoons, ge
paard aan een sterke prijsverlaging
van de platen.
Biij1 de in Mei gehouden voorjaars
telling .van de varkensstapel is deze
in verhouding tot Mei 1946 met
rond 200.000 dieren teruggelopenl
en bedroeg ruim 50 pet. in verge
lijking met Mei 1939.
Bijna, over de gehele linie is een
teruggang te bemerken. Deze komt
het sterkst tot uitdrukking bij' het
aantal biggen beneden zes weken,
dat iin Mei 1946 nog 371.741 stuks
bedroeg, tegen slechts 260.763 in de
overeenkomende maand van 1947.
Aanzienlijk ook is de achteruitgang
in het aantal fokzeugen, 'dat nog
nooit 'gebigd heeft, met in 1946 nog
71.979, tegen slechts 33 384 in Mei
1947.
Een vermeerdering kan men con
stateren v.an het aantal varkens'
van 60—150 kg., alsmede van het
Het is nog maar enkele jaren
geleden, dat de jeugd van Neder
land wegschool in kelders, in
holen, onder vloeren en in ge
heime schuilplaatsen, om te ont
komen aan de schrik van de
Duitse vogelvanger. In de Sovjet
zóne van Duitsland herhaalt zich
deze tragedie, maar nu zijn de
rollen omgekeerd.
De stroom van hongerige man
nen, di,e de Sovjet-zone langs
„zwarte wegen" verla ten, wordt nog
steeds sterker. Uit Beieren w'erd
bericht, dat daar reeds vijftigdui
zend vluchtelingen zouden zijd aan
gekomen. Het aantal berichten, dat
uit de zone naar Berlijn vloeit en
spreekt over een onrustige stem-
ming onder de bevolking, wordt
eveneens in de laatste weken veel
hoger. Deze onrustige stemming, zo
werd ons medegedeeld, door zo
juist "uit d© Sovjetzöne teruggekeer
de waarnemers, wordt in hoofd
zaak veroorzaakt door het feit, dat
het voor geheel Duitsland gelidenide
besluit van de controle-raad tot
verplichte nieuwe registrering van
arbeidskrachten in 'de Oostelijke
zóne en wel op een1 zeer dras-,
tische wijze wordt doorgevoerd.
Wat voornamelijk aanleiding geeft
tot de angstpsychose, welke door
deze registrering is verwekt, is de
omstandigheid, dat bij' de aanmel
ding nauwkeurige bijzondierheden
over het werk der betrokkenen in
de voormalige Duitse Weermacht
worden geëist. Daarbij, zo zeggen
deze waarnemers, wordt de indruk
gewekt, alsof bijzondere prijs wordt
gesteld op arbeidskrachten, die
vroeger hebben gediend bij' het
luchtwapen, pantsertroepen of val
schermtroepen. Bij' de aanmelding
zouden de betreffenden worden
aangeraden zich vrijwillig in dienst
van de bezettingsmacht te stellen.
Zij die dit niet doen vrezen tot
deze diensten te zullen worden ge
dwongen en nemen daarom vaak
het besluit de weg over de „groene
grens" te gaan.
In dit verband heeft het Ameri
kaanse blad „Neue Zeitung" deze
week gemeld, dat in de Kreis An-
aantal mestzengen. De varkens
stapel nadert thans weer de grootte,
die zij had ten tijde van de be
vrijding in 1945. De slechte veevoe
derpositie is uiteraard de voor
naamste oorzaak van de teruggang.
De 32-jarige J. S., die zich dit
jaar schuldig maakte aan het onbe
voegd uitoefenen van de geneeskun
de, is Donderdagmorgen door de
R'damse rechtbank veroordeeld' tot
vijf .maanden gevangenisstraf met
aftrek en ter. beschikkingstelling van
de regering.
S. had zic'h uitgegeven voor dok
ter, zodat het hem gelukte in 'het
begin van dit jaar de praktijk van
een arts te Schoonhoven waar te
nemen. Bovendien verduisterde hij'
morphine-ampullen uit de dokters
apotheek en verschafte hij zich
morphine op vervalste recepten,.
Die 'derde jaarlijkse internationale
pon ventte van de Youth for Christ,
heeft eenstemmig besloten van 18
Augustus 1948 te Amsterdam een
conferentie te houden, waaraan 750
afgevaardigden zullen deelnemen;
250 uit de V.S., 250 uit geheel
Europa eh 250 uit overige delen
der wereld).
Naar het Franse persbureau AFR
meldt, heeft de bevestiging van het
bericht, dat de illegale Joodse im
migranten van de „Exodus 1947"
naar Frankrijk zijn teruggezonden,:
in Palestina een zeer ernstige toe
stand geschapen.
nab erg in het Erzgëbergte onlangs
alle vroegere officieren geregi
streerd werden. In de Kreis Grim-
ma in Saksen moesten zich volgens
dezelfde bron aille personen, idie
vroeger in Rusland) of de Baltische
staten geleefd hebben, melden. Ira
Haile 'zijin, ziq meldt het Amerikaan
se blad voorts, reeds voormalige
officieren door de bezetting opge
roepen.
Veel onrust wordt onder de be
volking gewekt idoor 'de versterkte
„Arbeitseinisatz" iin ide uranium-
vindplaatsen biji Qbersdhlema in
Thuringen. Maandelijks worden vol
gens "v.ain betrouwbare zijde ontvan
gen berichten tweeduizend nieuwe
arbeiders .tot werk gedwongen. Ver
der wordt uit dezelfde bron mede
gedeeld, dat ondanks anjers lui
dende persberichten het ontmante-
lingswerk in de zóne voortgang zou
vinden. In de provincie Saksen-An-
halt zouden hierbij' zestigduizend
Duitse arbeiders aan het werk zijn.
De angstpsychose is vooral sterk
ondier'de jongere arbeiders. Zij ont
vangen vaak onduidelijk gestelde
bevelen tot dienstverplichting vajn
de Duitse arbeidsbureaux. De dienst
verplichting is overigens geen nieuw
verschijnsel, zij bestaat in de Sov
jetzón e sedert de eerste weken der
bezetting. De mannen worden door
de arbeidsbureaux naar een verza
melplaats opgeroepen, en worden
van daaruit vaak voor bepaalde
werkzaamheden'naar Stettin of Op-
persilezië gezonden. Jonge mannen
vain 18 tot 20 jaren durvenvaak!
■niet thuis te slapen daar .geruch
ten óver massale oproepingen voor
verplichte arbeid en over transpor
ten naar de Sowjet-Unie aan de
orde van de dag Zijn.