Bij de driehonderste geboortedag van P. C. Hooft
De brandstoffenvoorziening
Al ligt er nu een, laten we ho
pen, lange periode voor ons van
stralende zomerwarmte, de herinne
ringen aan de ontberingen die we
in de afgelopen winter hebben moe
ten lijden, doordat we met de
strenge koude over zeer onvoldoen
de brandstoffen beschikten, ligt ons
inog vers in het geheugen. Daarom
maken we met instemming melding
van de schriftelijke vragen, die het
Eerste Kamerlid de heer Wouden
berg tot de ministers van econo
mische zaken, verkeer en water
staat heeft gericht met betrekking
tot de vooruitzichten van de kolen-
voorziening iin de aanstaande win
ter. De vragensteller wil vooral
weten of er zekerheid bestaat, dat
de bevoorrading van industriekolen
en huisbrand, vooral in de steden,
zo tijdig zal geschieden, dat stag
natie in de aanvoer door vorst,
de distributie van het toegewezen
kwantum niet in gevaar zal bren
gen.
Laten we hopen, dat de ministers
het Kamerlid en ons gerust kan
stellen. Het zou wel een weer een
strenge winter kunnen worden.
Olieboringen in Drente
De olie in de Nederlandse bon
dem biedt nog steeds nieuwe pers
pectieven. De Bataafse Petroleum-
maatschappij zal binnenkort ten
Westen van Koevorden beginnen
met diepboriing. In de "-komende
maanden zal de maatschappij olie
winnen. Plannen bestaan boringen
tot een diepte van 2000 mieter ta
verrichten. Bij' Schootnloo (ten Noor
den van Emimen) zal de Bataafse
proefboringen tot een diepte van
600 meter ondernemen. Hierbij zul
len regelmatig kernen van de grond
soorten worden onderzocht. Voorts
zal zeer binnenkort een aanvang
gemaakt worden met het geophy-
sisch onderzoek dier Waddeneilan
den en andere gebiiedan. De B.PiM-
zal daar baringen verrichten met
seismisch onderzoek waarbij trillin
gen in de bodem opgewekt Iwiarden
door ondergrondse explosies om zo
doende de bouiw van de diepere
lagen te kunnen vaststellen. Voorts
houdt men rekening met de moge
lijkheid dat deze kunstmatig te
weeg gebrachte trillingen opwel-
vitagen van oliehoudende lagen zul
len doen ontstaan.
Vergeet uw levensmiddelen
bonnen niet
De vacantiegangers zullen, indien
zij voor langer tijd dan vijf dagen
hum intrek nemen in een hötel, deze
zomer hun levensmiddelenbonnen
nog niet thuis kunnen laten, zo deelt
Bedrijfshoreca ons mede. De hótel-
restaurants ontvangen sledhts be
perkte toewijzingen ten behoeve van
het passantenverkeer, niet voor het
vacantietoerisme. De pensions ont
vangen in het geheel geen toewij
zingen. Deze zijn dus voor wat de
maaitijd verstrekking betreft, volle
dig aangewezen op de levensmidde-
lenbonnen der gasten. Men kan daar
dus geen enkele maaltijd bonloos
genieten. Het is natuurlijk ook voor
toeristen mogelijk een banloze
maaltijd 'i n een restaurant te ge
bruiken, doch dit kan uiteraard geen
regel zijn. Daarvoor zijn de toewij
zingen te beperkt.
Deze toestand is niet plezierig.
Bedrijfshoreca heeft besprekingen,
geopend met de bevoegde instanties
om te komen tot een verruiming- De
algemene voedselsituatie spreekt
hierin echter een belangrijk woordje
mede.
In Juli en Aug. de bonnenlijst
eenmaal In de twee weken
Teneinde de winkeliers iin de ge
legenheid te stellen hun zaken enige
tijd voor vacantiie te sluiten zal van1
6 Juli t.m'. 30 Augustus as. ilb
plaats van iedere week, éénmaal
per veertien dagen een bonnenlijst
worden gepubliceerd. De bonnen,
welke normaliter verdeeld over
twee weken worden aangewezen,
zulLen dan Ln één lijst warden be
kend gemaakt.
In de tijdstippen, waarop de de
taillisten de bonnen bij de distri-
butiediemsten moeten inleveren,
wordt geen wijziging gebracht. De
taillisten, die dus hun zaak wegens
vacantie willen sluiten, dienen maat
regelen te nemen om op de vooil
hen vastgestelde dagen de bonnen
te doen inleveren.
Het publiek moet er rekening
mede houden, dat het als gevolg
van deze regeling een Week eerder
de beschikking krijgt over de ar
tikelen, welke gewoonlijk in de
tweede week worden aangewezen.
Aan het einde van de periode, waar
voor deze regeling geldt, zal men
echter een week langer moteten
wachten.
De bonaanwijzing voor tabak valt
niet ander deze regeling. Deze zal
telkens normaal 'in de tweede wteek
plaats vinden.
„De Sloterdijk" bracht
900 repatriërenden mee
Heden Dinsdag 27 Mei komt
de .Sloterdijk" in Rotterdam aan'
het honderdste repatriëringsschip
De circa 900 passagiers, die het
schjp aan boord heeft, zullen het
totaal aantal gerepatrieerden, dat
sinds het begin, in Januari 1946,
in ons land aankwam, brengen op
82.993. Hiervan kwamen 78.199 per
9Chip aan, terwijl de overige 4.794
per vliegtuig in ons land arriveer
den. V,an de 100 schepen hadden er
58 hun einddoel in Amsterdam^
terwijl de „Sloterdijk" als 42e in
de Maasstad aankomt.
Bij de Repatriëriingsdienst ver
wacht men, dat na de aankomst
van de „Sloterdijk" nog circa 30.000
repatriërenden in ons land zullen
aankomen, waarbij eChter 15.000 of
ficieren, onderofficieren en man
schappen met hun gezinnen gere
kend worden, die zullen worden
afgelast door de 2e divisie. Dit zijn
militairen, die nu 'hun bevrijding
uit de gevangenkampen weer in
werkelijke dienst bij het K.N.I-L.
zijn opgekomen en die thans door
de militairen van de tweede divisie
zullen worden afgelost.
De Nederlandse vrouw
1898—1948
Van 18 Augustus—15 September
1948 zal in de Hotutrusthallen te
's-Gravenhage een grote nationale
tentoonstelling wonden gehouden,
getiteld „De Nederlandse vrouw
1898—1948". Het doel van deze ex
positie is hulde te brengen aan,
Neerlamds eerste vrouw, die in dat
jaar haar'50-jarig regeringsjubileum
hoopt te herdenken. Bij de troons
bestijging van hare Majesteit werd
eveneens een tentoonstelling van
vrouwenarbeid georganiseerd en
thans hoopt men binnen afzienbare
tijd hetzelfde te kunnen doen.
Daarbij zal dan een1 beeld Wonden
gegeven van het leven en werken
van de Nederlandse vroüw in de
afgelopen halve eeuw. Tieneinde al
le Nederlandse vrouwen hierbij te
betrekken, werd contact gezocht
met de Nationale Vrouwenraad en
met het Nederlandse Vrouwenco-
mité.
De expositie zal, naar gehoopt
wordt, zonder'hulp van derden, dus
zander grote garanties of subsidies
gefinancierd kunnen worden- Daar
voor is echter nodig, dat iedere
vrouw in Nederland een steentje
zal bijdragen.
Van het batig saldo der in 1898
gehouden tentoonstelling werd het
Bureau voor Vrouwenarbeid opge
richt en het ligt in de bedoeling
het batig saldo der thans te hou
den expositie aan H.M. de Koningin
aan te bieden voor een gave aan|
een door haar zelf te bepalen in-f
stelling.
De reis van
dr. Beel en Jonkman
Van bevoegde zijde woidt het vol
gende medegedeeld
..Het is waarschijnlijk onvermijdelijk,
dat de reis van de minister-president
en de minister van Overzeese Ge
biedsdelen aanleiding geeft tot het
verspreiden van talrijke verwarring
wekkende berichten. Ia dit verband
wordt het volgende categorisch van
bevoegde zijde verklaard
le. Het is nimmer de bedoeling van de
minister-president en de minister van
Overzeese Gebiedsdelen geweest om
tijdens hun verblijf in Nederlands-
Indtë enig besluit van ingrijpende
aard te nemen. Het doel hunner reis
was oriënterend en beoogde daar
nevens met de Commissie-Generaal
en luitenant-gouverneur-generaal en
andere autoriteiten, Nederlands zowel
als Indonesisch, in persoonlijk contact
te treden.
2e. Na de terugkeer van de ministers
zullen zij hun indrukken aanstonds
aan het kabinet mededelen.
3e. Eventuele besluiten zullen uiter
aard niet worden genomen voor het
hierboven bedoelde overleg heeft
plaats gevonden. Berichten, die hierop
vooruitlopen kunnen niet anders dan
een speculatief karakter dragen.
Nederland als
wetenschappelijk centrum
Nederlands goede naam in weten
schappelijk opzicht zal nog aanzien
lijk verstevigd worden. Behalve de
organisaties voor natuurwetenschap
pelijk onderzoek, die na 1939 tot
bloei kwamen, zullen wij binnen af
zienbare tijd „De Nederlandse Orga
nisatie tot Bevordering van het zuiver
Wetenschappelijk Onderzoek" ken
nen. Een desbetreffend wetsontwerp
wordt binnenkort verwacht. Als mo
del dient de beroemde Rockefeller
De magistratuur was voor Hooft
niet van ondergeschikte betekenis.
Wellicht 'dat zijn grote belangstel
ling voor de kunst zulks zoiu doen
vermoeden. Integendeel, de neteli
ge bestuuirsverh ondingen in die da
gen, vereistenlde uiterste toewijding
Hooft wist teveniwlel met fijne diplo
matie de juiste weg te vinden. De
macht van'fde baljuw op het platte
land was trouwlens tamelijk uitge
breid. In1 kwesties met de diverse
stedelijke negeringen kwam even
wel Hooft's verdraagzaamheid hem
goed te pas. Al nam het baljuw-i
schap Hooft dus zeer in beslage
steeds wist hij tijd te vinden, nn\
zijn litteraire ambities te kunnen
vervolgen.
Voor zover (het de litteraire kunst
betrof, streefde Hooft niet naar een
getrouwe uitbeelding van de his
torische werkelijkheid. Veeleer ver
vormde hij de historie naar de
eisen van zijn kunst en zijn morele
opvattingen. In de inkleding van
zijn stukken als B a e t o, komt zijn
bewondering tot uiting voor de La
tijnse treurspeldichter Seneca, die
bij de renaissancegeleerden als mo
del gold.
Baeto is de ideale stamvader van
de Nederlanders, die om een bur
geroorlog te voorkomen', met zijn
aanhang in vrijwillige ballingschap
trekt. Hoe zeer het vaderland Hoof t
aan het hart lag, mag worden ge
concludeerd uit de moeite die hij
zich gaf om aan de taal haar zelf
standigheid te geven, zelfs met op
offering van eigen roem in het
buitenland.
Het proza
Met bijzondere liefde heeft Hooft
het proza als kunstvorm beoefend.
Na 1626 verdringt het proza de
poëzie bijna geheel
Foundation van Amerika, die aan
verdienstelijke onderzoekers fondsen
ter beschikking stelt. Verschillende
stichtingen, onder andere een voor
het atoom-onderzoek, werden reeds
opgericht of bevinden zich in staat
van geboorte. Het vraagstuk der
uitwisseling van geleerden tussen de
landen is ln de plannen begrepen.
In Amsterdam verrijst de atoom-
„cyclotron" en deze is voor 90 pet.
gereed. Zeer belangwekkend is ook
het project om een grondige studie
te maken van de misdadigheid der
Nederlandse bevolking gedurende de
bezetting, waarbij theologen, socio
logen en criminologen gaan samen
werken.
Paniek in een autobus
Te Koedijk (N.H.) is een merk
waardig ongeluk gebeurd. In een langs
het dorp rijdende autobus van de
HACO, werd op zeker ogenblik
geroepen dat de bus in brand stond
Dit had tot gevolg, dat ieder een
goed heenkomen trachtte te vinden.
Er ontstond een paniek, zodat zelfs
iemand via het noodlulk in het dak
de nog steeds rijdende bus wilde
verlaten. De passagiers drongen naar
de uitgang, waarbij mevrouw Raat
uit Koedijk onder de voet werd ge
lopen en zo ernstig gewond raakte,
dat zij in zorgwekkende toestand
naar een ziekenhuis te Alkmaar
moest worden vervoerd. Verschei
dene andere passagiers [hebben ook
verwondingen opgelopen. Alleen
waren het geen brandwonden, want
er was van brand geen sprake.
Het particuliere vliegtuig van de
Philippijnse president Roxas is op
weg naar Parijs in de oerwouden
van het eiland Mindanao vermist
geraakt. Aan boord van het vlieg
tuig bevinden zich 12 regerings
functionarissen.
In navolging van de Romeinen
(Cicero) en de Italiaanse ren ais-
sance-schrijvers, streefde Hooft in
de Brief naar kunstigheid van
vorm. Hoe zeer deze kunstigheid
uit zijn natuur voortsproot blijkt
wiel uit het feit, dat hij ook iq
periodes van heftige gemoedsaan
doening deze vorm niet prijs geeft,
maar deze stijl handhaaft.
Na 1626 wijdde Hooft zich on-"
afgebroken aan de geschiedschrij
ving, waarbij 'hij een bijzonder kern
achtige stijl cultiveerde. Juist deze
'Compacte zegging en de vele pu
rismen (nieuwe zelfbedachte woor
den), maken ook deze werken on
toegankelijk voor het grote publiek.
Sterk geboeid werd hij door de
Romein Tacitus, wiens stijl hij door
vertalingen nader trachtte te komen.
Na een zeer uitgebreide en grondige
voorbereiding schreef hij het werk
„Nederlandse Historiën", waarin hij
de wording van het Gemenebest
sedert 1555 schildert. Door dit werk
werd Hooft tot de eerste van onze
17e eeuwse prozaschrijvers. Al was
het geenszins Hooft's bedoeling, een
stijl ter navolging te scheppen, is
toch de invloed die dit werk op
latere geslachten heeft gehad zeer
groot geweest. Een der voornaam
ste verdiensten van Hooft is het
verzet dat',hij middels zijn „Histo
riën" aantekende tegen de poli
tieke en godsdienstige onverdraag
zaamheid en overheersing dier dar
gen. Deze waarde rijkt tot in onze
tijd. De mens van 1947, die de
moeite neemt dit eeuwenoude werk
met aandacht te lezen, zal er vaal
in vinden, dat hij zonder veel moei
te kan transponeren in onze dagen.
Bn dat bewijst het Waarachtig kun
stenaarschap van de schrijver, die
kunstwerken schiep, die de eeuwen
trotseren.
Naast dichter, de kernachtige historieschrijver