ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
WAARIN OPGENOMEN DE ZIERIKZEESCHE COURANT 1797-1889
J4-daagsch OVERZICHT
Denkt om de inzameling
voor de Stichting 1940—45
VRIJDAG 9 MEI 1947
No. 15585
101e Jaargang
ABONNEMENT
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling in
Zierikzee f 2.75, daar buiten f 3,—. Losse
nummers 10 ct. Verschijnt iederen werkdag
Admin.: Schuithaven B 94. Tel. 32. Giro 137677
Redactie: Lange Nobelstraat A 171
Uitg.: N.V. Drukkerij v/h. Lakenman fit Oehtman
Lange Nobelstraat A 171, Zierikzee
ADVERTENTIËN
12 cent per m.m. Bij contract speciaie
prijzen. Succesjes maximum 15 m.m.
(4 regels) tl,— per stuk.
Lieftinck's Deviezennota
Tot de dingen die in de afge
lopen weken meer in het bijzonder
onze aandacht, opeisten, behoort on
getwijfeld het staatsstuk, dat de
minister van Financiën, prof. mr.
P. Lieftinck, op 24 April an het;
licht der openbaarheid heeft gege
ven en dat voor en tna geciteerd
wordt als:: „de deviezennota".
Een even onbarmhartige als nood
zakelijke bijdrage, vormt dit docu
ment voor de kennis van het troos
teloze onderwerp: hoe arm wij nu
wel zijn.
Slechts twee bezwaren willen wij
hier en thans tegen deze doorwerk
te en doorwrochte nota aanvoeren:
le. Achten wij, het te betreuren dat
deze confrontatie met een naakte
en barre werkelijkheid min of meer
in de lucht komt te hangen, nu zij
gepubliceerd wordt, zender dat met
een eraan wordt vastgekoppeld een
uiteenzetting van de noodzakelijke
maatregelen van versobering en be
zuiniging voor staat en particulier,
die van de onthulde armoede het
gevolg zijn.
De minister heeft gemeend, de
openbaarmaking van dit lang ver
beide stuk niet te mogen vertragen,
door het te laten wachten tot de
„bezuinigingsnota" (zo wij 't hier
gemakshalve maar noemen) gereed
was, die eigenlijk erbij behoort, als
de ene handschoen bij de andere.
Zo wil het ons voorkomen, dat
de zeer specialistische materie, in
deze nota behandeld, haar vrijwel
ontoegankelijk maakt voor „Jan en
alleman", terwijl het juist zo nood
zakelijk is, dat iedereen duidelijk
weet, waarom het gaat.
Wij willen dan ook een poging
wagen, hier het meest belangrijke
uit (leze publicat-e naar voren te
halen, op een voor iedereen begrij
pelijke en duidelijke wijze;
Het is wellicht niet ondienstig te
beginnen met vast te stellen, wat
men ander deviezen verstaat.
„Deviezen" is geworden tot ©en
verzamelnaam voor alle buiten
landse betaalmiddelen, dus voor
geld waarmee men in het buiten
land kopen kan.
Waar bet duidelijk is, dat onze
situatie van na de oorlog ens voor
duizend en één productie- en con
sumptiegoederen op het buitenland
doet aangewezen zijin, behoeft bet
geen betoog, van welk een uitzon
derlijk belang voor de wederop
bouw van ons land, een behoorlijke
deviezenvoorraad is. Reeds voor de
oorlog had Nederland een passieve
handelsbalans, d.w.z. dat het bedrag,
hetwelk wij jaarlijks aan goederen
uit bet buitenland invoerden, de
som van onze uitvoer overtrof.
Maar wij gaven in bet buitenland
meer geld aan goederen uit, dan
het buitenland besteedde voor de
aankoop van goederen in Neder
land. Dit negatieve saldo werd des
tijds echter gecompenseerd door de
inkomsten uit buitenlandse effecten
en uft de diensten die Nederland
aan het buitenland verleende, waar
voor men ons betaalde (vrachtvaart,
luchtvaart, toerisme, enz.)
Het totaalbedrag der onder de
z.g. „kod-laese" overeenkomst aan
ons geleverde goederen en diensten
bed aagt ca. 300 millioen dollars,
Een groot offer vergde na de be
vrijding ook het feit van de enor
me prijsstijging allerwege. Over 1946
is ongeveer de helft ingevoerd van
de goederenjioeveelheid van 1939,
voor een bedrag, dat ongeveer an
derhalf maal zo hoog was als in
1939.
De behoeften van de Wederop
bouw maken dat is buiten kijf
de credieten in het buitenland voor
ons dwingend noodzakelijk, .om de
invoer van grondstoffen en kapi
taalgoederen te kunnen financieren.
Hierbij komt nog, dat het prijs
peil in de gehele wereld op het
ogenblik zo hoog ligt, dat de op
crediet gekochte i goederen duur zijn.
Aangenomen moet.echter worden,
dat in de komende jaren die prij
zen zullen dalen. En waar wij de
ons verleende credieten moeten af
lossen uit de opbrengst van de Ne
derlandse export in deze komende
jaren, m.a.w. uit de opbrengst van
onze goederen tegen de te ver
wachten lagere prijzenzullen
de lasten der credieten in de toe
komst nog zwaarder woerden.
Om nu te komen tot een zo juist
mogelijk gebruik van de beperkt
aanwezige deviezen, worden maat
regelen ontworpen, om scherper dan
tot dusverre toe te zien top bat
gebruik dat ervan wordt gemaakt.
Het huidige deviezentekort be
draagt 609 millioen gulden, maar
minister Lieftinck verwacht dat vrij
spoedig honderd millioen ter be
schikking komt van het crediet van
500 millioen, dat Nederland heeft
aangevraagd bij de Internationale
Bank voor Herstel en Wederopbouw
Voorts hoopt de minister een an
dere honderd millioen te verkrij
gen uit vrijwillige liquidatie van
Amerikaanse effecten. Dit komt dus
hierop neer, 'dat bezitters van Ame
rikaanse fondsen deze verkopen
naar Amerika, hetgeen ons een te
goed in de Verenigde Staten opent.
Met nadruk verklaarde de minis
ter, dat tot gedwongen vordering
zou moeten worden overgegaan,
wanneer vrijwillige realisering van
de fondsen niet voldoende zou op
leveren.
Met de publicatie van deze nota
heeft de regering een belangrijke
stap gedaan op de weg, waarop
Engeland reeds zover gevorderd is,
om het volk deelgenoot te maken
van de problemen, waarmede onze
Tegeerders te kampen hebben, om
het hoofd boven water te houden.
Waar echter de nota ook voor
buitenlands gebruik bestemd is, ach
ten wij niet uitgesloten, dat haar
beschouwingen op sommige punten
ietwat aan de ooptimistische kant
zijn.
Het wachten is nu op openbaar
making van de resultaten van het
onderzoek der prioriteits-oommissie,
die onder presidium van de minister
zelf, de mogelijkheden nagaat van
besnoeiing op het invoerprogramma
voor 1947 en op de deviezenbegro-
tingen van de departementen, met
inbegrip van die van Oorlog en
Marine. Eerst de resultaten van dit
onderzoek zullen ons precies doen
weten, waar Wij aan toe zijn.
J. P. C.
De tropen trekken
Onze volksvertegenwoordiging, met
het Kabinet aan het hoofd, blijkt
bezeten van reislust. Vooral Indië
is een begeerd reisdoel. De minister
president en minister Jonkman zijn
er reeds aangekomen en zij hebben
met de (overgebleven) leden van de
Commissie-Generaal besprekingen
van informatieve en vertrouwelijke
aard gevoerd. Ook het Kamerlid
Palar vertoeft thans iin Indië. De
Kamerleden Schouten en Bruins Slot
zijn onderweg, prof. Romme is pas
terug en de heren Vorrink en Ku-
pers zullen binnenkort vertrekken.
De heer Vorrink vermoedelijk eind
Mei. Minister Lieftinck zal ook
gaan, maar hij zal vermoedelijk met
het uitstapje wachten, tot de minis
ters Beel en Jonkman weer terug
zijn, teneinde hen eerst over de
daar opgedane ervaringen te spre
ken.
Stoomlocomotieven
gaan verdwijnen
Het'stoompaard met de vu
rige ogen, die de spoorbaan,
doorpeilt in de donkere nacht,
kan de jaren gaan tellen voor
dat het naar de sloper gaat.
De president-directeur van de
Ned. Spoorwegen heeft in een
overzicht van de Amsterdam-
seiBank medegedeeld, dat met
het electrificeren van alle
hoofdlijnen tevens de verho
ging van het rendement wordt
bereikt. Overal waar het ma
teriaal vervanging behoeft, zal
dit tot afschaffing van de
stoomdiensteii voeren. Na af
loop van het herstel- en ver
nieuwingsproces zal de stoom
locomotief bij de Ned. Spoor
wegen uit de exploitatie ver
dwenen zijn.
Nienwe regeling voor
werkkleding
Op 12 Mei zal een nieuwe rege
ling betreffende de distributie van
werkkleding worden ingevoerd.
Er mogen thans geen aanvragen
om werkkleding bij de plaatselijke
distributiediensten worden inge
diend. Op reeds ingediende aanvra
gen zullen, voorzover door de dis-
tributiedienst reeds „kennisgevingen
van toewijzing" aan belanghebben
den zijn gezonden, tot en met 10
Mei, tegen overlegging van een
bereidverklaring, nog rantsoenbon
nen voor textiel, overalls, worden
verstrekt. Uiterlijk tot en met 14
Mei zal men op deze rantsoenbon-
nen voor textiel-overalls, werk
broeken, werkjasjes (-kielen), kun
nen kopen. Van 15 Mei af zal deze
werkkleding uitsluitend op speciaal
daarvoor in omloop te brengen bon
nen verkrijgbaar zijn.
Bijtijds gered
In een papierfabriek in Beieren
is een partij van meer dan twintig
millioen kaarten ontdekt, die be
stemd was om voor productie van
nieuw papier te worden gebruikt.
Op de kaarten komen de namen
voor van, naar men aanneemt, alle
leden van alle afdelingen der nazi
partij.
In dezelfde fabriek vond men ook
WEERBERICHT
Verwachting tot den avond van
9 Mei: In het Oosten aanhouding
van het warme voorjaarsweer;
over het algemeen weinig bewol
king; wind tussen Oost en Zuid.
In het Westen tijdelijk verder toe
nemende bewolking, echter in de
hogere luchtlagen. Overdag droog
weer, iets - minder hogere tempe
ratuur, matige W'ind tussen Zuid-
Oost -en Zuid-West.
9. Zon op 4.58, onder 20.16.
Maan op 0.10, onder 7.13.
Hoogwater te Zierikzee
over de maand Mei
9. 5.53 v.m. 18.15 n.m.
Hoogwater te Bruinisse 15 min.
later dan te Zierikzee. Laagwater
Zierikzee 5.50 uur na hoogwater.
kaartsystemen van de SS, de SA
-en soortgelijke organisaties.
Het hoofd van bet Centraal Do
cumenten-Bureau te Berlijn, waar
de partij kaarten thans is onderge
bracht, is -er van overtuigd, dat
men nu beschikt over de namen van
allen, die lid geweest zijn van de
nazi-partij of zelfs maar -een aan
vrage daartoe hebben ingediend.
Weer 27 staven goud
De baggermolen'„De Schelde" heeft
weer 27 baren goud uit de Nieuwe
Waterweg naar boven gebracht. Er
zijn -er nu 100 teruggevonden, zodat
-op 11 staven na de totale voor
raad van 111 staven, die in de Mei
dagen van 1940 met d-e loodsboot
gezonken is, weer opgebaggerd is.
Kampbewaakster
stond terecht
In Den Bosch eiste de advocaat-
fiscaal twaalf jaar gevangenisstraf
tegen Theodora Kole uit Eindhoven,
die zich tijdens de Duitse bezetting
aansloot bij de SS-Maedel en belast
Werd met de bewaking van gevan
genen te Vught. Later stelde men
haar aan als bewaakster te Ausch
witz en ook te Leipzig en Ravens-
brueck trad zij als zodanig op.
bestaan plannen om naast
de „Willem Barendsz" nog een
tweede walvischvaarder in -dienst
te stellen.
Bij de spaarbanken, aangesloten
bij de Ned. Spaarbankbond, werd
in h-et eerste kwartaal 1947 ruim
141/2 millioen gulden meer ingelegd
dan terugbetaald.
Ingediend is bij de Tweede Ka
mer een wetsontwerp tot wering
•en verdelging van de colora-do-k-e-
ver. Voorop staat de verplich
ting van iedere gebruiker van
grond, waarop zich het gevaarlijke
kevertje bevindt, om dit zo goed
mogelijk te verdelgen.
Athecnse bladen melden, dat een
afdeling van 800 man uit Zuid-
Slavië het dorpje Kastenoessa, na
bij de Zuid-Slavische grens, is bin
nengedrongen. 50 inwoners werden
gedood en een 50 huizen in brand
gestoken.
