TUSSCHEN LICHT EN DONKER
Niet vergeefs
TWEEDE BLAD
Maar als ik leven mag tot de bevrijding
En juichen op, het overwinningsfeest,
God, doe mij dan dit weten wat voorbijging
Aan nood en leed is niet vergeefs geweest.
Laat hier een volk herrijzen, wijzer, schoner
Dan toen het neerdaald' in het dopdsgebied,
Dat van Uw aard' opnieuw een vrij bewoner
Staag naar de komst van Uw voleinding ziet I
Omdat dan van dit land de horizonnen
Rijp werden door Uw licht van eewigheid,
Omdat Uw martelaars hier overwonnen
En met het bloed de bodem is gewijd
Laat hün dit land, zolang Uw zon zal schijnen,
God, doe het ons ontvangen uit hün hand
Laat ons slechts wat zij wonnen met hun pijnen
Herboren worden tot één Vaderland
Zaterdag 3 Mei 1947
De verliezen
onzer koopvaardij
In het tijdvak van 10 Mei 1940
tot 1 September 1945 zijn de vol
gende aantallen zeelieden, varende
onder Nederlandse vlag, om het le
ven gekomen
Nederlanders 1857, Indonesiërs
393, West-Indiërs 87, Chinezen 611,
Engelsen 150, buitenlandse kleur
lingen 722, staatlozen 2 en andere
buitenlanders 63. Met hen, die na
1 September 1945 om het leven zijn
gekomen bedragen 3e totale ver
liezen van onze koopvaardij 3548
man. Vergelijkt men deze aantallen
met de cijfers, welke wij hebben
gepubliceerd over wat de oorlog
ons aan mensenlevens heeft gekost,
dan ziet men, dat bijna tweemaal
zoveel zeelieden zijn omgekomen,
als er gevangenen werden gefusil
leerd en dat hun aantal vrijwel
even groot is, als de verliezen van
de Nederlandse landmacht.
De pensioenwet voor de
verzetsstrijders
Het bestuuri van de Stichting 1940
—'45 heeft medegedeeld, dat het
een nota heeft gezonden aan alle
Tweede Kamer-leden met het ver
zoek er bij de fracties op aan te
dringen bij de behandeling van de
Pensioenwet, die de uitkeringen re
gelt voor de nagelaten betrekkingen
van gevallen verzetsstrijders en voor
invalide illegale werkers, ten gun
ste van een verhoging der uitkering
aan de Stichting te willen inter
pelleren.
Pe Stichting 1940—'45 keert jaar
lijks een1 bedrag Va» 8 a 9 mfllioan
gulden aan'de genoemde categoriën
uit. Ter bestrijding van deze uit
gaven ontvangt de Stichting een
crediet van ruim 7 millicen gulden
uit de schatkist. Dit crediet wordt
toegewezen, zolang de wettelijke
regeling nog niet gereed is. Indien
het wetsontwerp, dat thans in be
handeling is, onveranderd als wet
wcrdt verheven, zal de uitkering
aan de Stichting tot ongeveer 6
millioen gulden worden terugge
bracht.
We zijn voor 28 pCt.
democratisch
Wij zijn niet zo democratisch als
we ons wel wanen. We staan zelf
in de democratische wereld niet
eens zo bijster goei aangeschreven.
Dat blijkt uit de antwoorden die
zijn binnen gekomen op een enquête
van het Franse Instituut voor Opi
nie-onderzoek in Frankrijk, Enge
land, Noorwegen, Zweden, Dene-
marken, Nederland en de Verenigde
Staten.
Het ging er niet alleen om de
vraag: „Wat is democratie" maar
tevens moest men een lijstje samen
stellen Van democratische landen
in volgorde van persoonlijke waar
dering.
Het resultaat was, dat 88 pet. der
ondervraagde personen de V.S. een
democratisch land noemden; 45 pet.
Etegeland; 28 pet. Nederland en 5
pot. Sovjet-Rusland.
De uitslag valt, voor wat het
eigen land betreft, natuurlijk niet
mee, maar misschien is hij toch
weer 'n aanleiding tot een democra
tisch gewetensonderzoek
Weer 32 staven
goud opgehaald
De Nieuwe Waterweg, die zo lang
de aan boord van 'de gezonken)
loodsboot aanwezige goudschat be
waarde, werd Donderdag opnieuw
een groot aantal goudstaven en
wel 32 stuks door de zandzui
gers ontnomen. Op dezelfde plaats
waar mien 9 en 10 April 37 stavïn
omhoogbaggerde, had men weer ge
luk. Het aantal gevonden staven
bedraagt nu 79, dat is meer dan
de helft van de indertijd gezonken
111 staven.
Accijnsverhooging
op gedistilleerd
De accijnsverhoging op het ge
distilleerd zal verhoogd worden van
f2.75 tot f320 per H.L., herleid tot
een sterkte van 50 pet., terwijl de
belasting op hcutgeest in evenredig
heid omhoog zal gaan, evenals het
invoerrecht van uit en met alcohol
bereide stoffen. Een wetsontwerp
van deze strekking werd z.h.s. door
de Tweede Kamer aanvaard.
Stoker en machinist
als smokkelaars
Teen Donderdagmorgen de dage
lijkse verlofgangerstrein uit België,
op zijn doorreis naar Duitsland te
Rcermcnd stopte, hebben de 'dou
ane-beambten de locomotief laten
afhaken. Een andere machine heeft
de trein verder vervoerd en de
eerste locomotief werd aan ©an
nauw/keurige inspectie onderworpen
Men voed in de tenider, tussen de
kolen en tussen 'enkele opderdelen
van de locomotief allerlei smokkel
waar, als pakken koffie, tabak ©n
sigaretten. Tegen machinist en sto
ker is proces-verbaal opgemaakt.
Bij huiszoeking is bij hen een hele
partij smokkelwaar gevonden, wel
ke ook in beslag is genomen.
Jeep tegen een boom
Twee functionarissen van de UN
RRA, een Tsjech en een Engelsman,
werden op slag gedood, toen hun
jeep, komende uit Duitsland, op de
straatweg OldenzaalHengelo ten
gevolge van de gladheid van de
Weg slipte en in volle vaart tegen
een boom botste. De schok was
zo hevig, dat de jeep volkomen in
elkaar werd gedrukt. Het zwaar
verminkte stoffelijk overschot der
slachtoffers werd naar het R.KI,
ziekenhuis te Oldenzaal overge
bracht.
STICHTING 1940—1945
Van de bevrijding tot 30 April
1946 (einde eerste boekjaar), werd
dpor het Hoofdbestuur van de
Stichting besteed voor arbeidsbe
middeling f 2000,—, voor opleiding
van deskundige verzorgers f 2600,—
Geen grote bedragen, maar nood
zakelijke kasten. Het zijn slechts
enkele voorbeelden. Maar boven
dien, en dat kost meer: geen wette
lijke regeling zal kunneh voorzien
in de eisen, die over tien of vijftien
jaar voor de opleiding van de kin
deren gesteld zullen 'worden. Als
dan, naar gebleken bekwaamheid,
beslist moet worden tussen land
bouwschool, ambachtsschool, M.T.S.
of Universiteit., dan zal de Stichting
over de middelen moeten beschik
ken, om 4e gegeven belofte na te
komen: „wees voor je kinderen niet
bezorgd". En dat zal milliioenen kos
ten. De cijfers hebben bewezen dat
het Nederlandse'volk niet in gebre
ke is gebleven, deze ereschuld in
te lossen. Tot 30 April 1946 ont
ving de Stichting aan giften
f 13.3i00.Ci00. Tpt eind Febr. 1947
.opnieuw aan. giften f 5.900.000 'en
aan contributies f 326.000.
Het Hoofdbestuur van de Stich
ting 1940—1945 heeft zich ten doel
gesteld, in 1947 f 2.000.000 bijeen
te brengen. Voldoening ever het in
v.ori'ge jaren bereikte, kan hiervoor
slechts een aansporing zijn. Een. ge
neratie lang zal de Stichting moe
ten voortwerkenJ Vandaar deze taak
v.oor dit f jaar. Deze maand zal daair-
,om opnieuw1 een beroep op ons
volk 'worden gedaan. Op het eiland
Schpuwien en Duiveland keert de
Stichting jaarlijks het bedrag uit
van f 12000 aan de nagelaten be
trekkingen der vorzetsslaehtoiffers.
Op Maandag 5 (Mei zal daarom ook
hier de burgerij in de gelegenheid
worden gesteld1, 'de Stichting finan
cieel te steunen. Tie ZLerikzee zul
len vijftigcollect anten op pad gaan,
om contribuanten voor de Stichting
te werven en ,o<>k losse giften in
Over 1946 viel, volgens dit jaar
verslag een aanmerkelijke vooruit
gang op het terrein der economi
sche ontwikkeling te bespeuren ten
aanzien van het bevrijdingsjaar 1945
Zowel de industriële als de agra
rische producten namen belangrijk
toe. Ook in het internationale ruil
verkeer hernam ons land zijn plaats
als leverancier.
Maar wat hebben deze lichtzijden
echter te betekenen tegenover de
schaduwzijden?
De schaduwzijden zijn wel zeer
donker. Allereerst is daar de ont
wikkeling in Nederlands-Indië,
waardoor wij enerzijds de Indische
producten niet langer in vooroor
logse mate op de Amerikaanse
markt kunnen afzetten, maar ook
gedwongen worden tot kostbare
militaire inspanningen, „welke re
denen geven tot bezorgdheid", te-
fneer, omdat er, volgens .het jaar-
f msl a g, geen economische resulta-
eft mogen worden vfrw^fthl
Daarbij komt het feit, dat wij ter-
De nieuwe spellingsregels
Hieronder laten we ten gerieve
enzer lezers de nieuwe spellings
regels nog eens volgen:
Regel I:;Die e wordt aan het eind
van open lettergrepen niet verdub
beld. De ee blijft echter aan het
einde van een woord, alsmede in
afleidingen en samenstellingen van
woorden op ee; b.v.zee, zeeman,
overzeese gebiedsdelen.
Regel IIpDe o(wordt aan het eind
van open letergrepen niet verdub
beld. De oo blijft echter vóór ch
in de woorden: goochelen, goo
chem, loochenen, alsmede in hun af
leidingen en samenstellingen; dus:
goochelaar.
Regel IIIDe sch wordt all can
daar geschreven, fwaar de ch wordt
uitgesproken.
Echter behoudt het achtervoeg
sel isch de thans gangbare spelling;
dus: Indisch.
Regel IV: De verbuigingsuitgan
gen van een, geen, mijn, uw, zijn,
hun, haar, .mogen worden weggela
ten, behalve in staande uitdrukkin
gen dis Hare Majesteit, te zijnen
huize, enz.
Regel V: De ,piaamva!s"-n wordt
niet meer geschreven. Men kan dus
volstaan met van de man, over die
heer, enz., behalve in staande uit
drukkingen; b.v. op den duur.
.ontvangst te nemen. Op de onder
scheidene dorpen. is een soortgelijke
regeling getroffen.
Opdat wij niet vergeten
Tenslotte zal door de Stichting
(op 5 Mei 1947 een serie van zes
bronzen penningen, ontworpen door
prof. Wsnkebach, uitgegeven wor
den. „Penningen van het verzet",
■die vijf jaar onderdrukking en ver
zet in,beeld brengen, opdat wij hen
niet vergeten, die jaren gekerkerd
waren, die de wapenen opnamen
tegen de onderdrukkers en die om
kwamen voor het vuurpeloton, ter-
wille van ónze vrijheid.
Bij Oram (N. Afrika) is bij een
aanvaring een Franse sleepboot ge
zonken, waarbij 6 personen ver
dronken
loops reeds aanhaalden: de Duitse
leveranties moeten in dollars wot-
den betaald, waardoor een gezond
herstel van ons handelsverkeer met
Duitsland een der bases van on
ze vooroorlogse welvaart uiter
mate wordt belemmerd.
i"vnze export moet worden var-
hoogd, zegt het verslag minister
Lieftinck na. Wij moeien voorfs de
mogelijkheid onder de ogen zien
van een vertraging van het tempo
der investeringen en van een ver
mindering van de omvang van onze
consumptie, wat inhoudt dat zelfs
het huidige levenspeil nog aan de
hoge kant is. Door werkelijke be
sparingen, welke volgms het ver
slag alleen kunnen worden verkre
gen door onthouding van consump
tie, moeten arbeid en goederen
worden vrijgemaakt voot investe-
ringsdoeleinden of voor de export,
waarmede de invoer van voor in-
vesfer'ng bestemde importgoederen
kunnnen worden betaald.
De grote winnaar vaat de oorlog is Amerika en dat komt vooral tot
uitdrukking in het feit, dat de Verenigde Staten de financiers' zijn ge-
warden van de ganse wereld.
Ook het Europese handelsverkeer wordt geheel beïnvloed door de
dollar 'en de handelsbalansen vertonen hier overal een aanmerkelijk
invoeroverschiot, dat grotendeels in het dollargebied! moet worden ge
dekt.
Dit ondervindt ook Nederland aan den'lijve. Maar bovendien wordt
ons land nog dubbel gedupeerd, omdat Duitsland' dollargebied is ge
worden.
De situatie is voor ons land, dat zo buitengewoon deviezenarm is,
dan ook zeer precair, al vallen er lichtzijden te noteren. In het jaar
verslag van de Nederlandse Bank over 1946 /worden de licht- en scha
duwzijden tegenover elkaar geplaatst.
