ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
14-daagsch OVERZICHT
WAARIN OPGENOMEN DE ZIERIKZEESCHE COURANT 1797-1889
DONDERDAG 24 APRIL 1947
No. 15573 101e Jaargang
ABONNEMENT
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling in
Zierikzee f 2.75. daar buiten f 3,—. Losse
nummers 10 ct. Verschijnt iederen werkdag
Admin.: Schuithaven B 34. Tel. 32. Giro 137677
Redactie: Lange Nobelstraat A 171
Uitg.: N.V. Drukkerij v/h. Lakènman Ochtman
Lange Nobelstraat A 171, Zierikzee
ADVERTENTIËN
12 cent per m.m. Bij contract speciale
prijzen. Succesjes maximum m.m.
(4 regels) f 1,— per stuk.
li.
Met twee kwesties die ons trof
fen, aak al missen zij wereldscnok-
kende aspecten, willen wij voor dit
maal besluiten. De eerste is de
opzienbarende brief die een aantal
kunstenaars en kunstliefhebbers ge
richt hebben tot den Centralen Eere-
raad voor de Kunst over de zaak
Mengelberg, waarin zij meenden te
moeten betoogen, dat deze zaak
behoorde „te worden onttrokken
aan de sfeer van politieke harts
tochten waarin hij door tragische
omstandigheden is geraakt".
Nadat dit schrijven en de namen
van de onderteekenaars zijn gepu
bliceerd, hebben vier van hen, de
heeren Eduard van Beinum, Ferdi
nand en Helmann, Henk van Wezel
en mejuffrouw E. B. Heemskerk
aan Het Parool een verklaring ver
strekt, waarin ze de openbaarma
king van dit schrijven, dat reeds
eind Januari, begin Februari on
derteekend werd, betreurde. De on-
derteekening was, volgens deze ver
klaring, bij de meerderheid der on
derteekenaars, slechts het gevolg
geweest van de mededeeling, dat
het hier betrof: le aandringen op
spoed bij de behandeling van de
zaak Mengelberg; 2e getuigen van
hun gevoelens ten opzichte van den
musicus Mengelberg. Men be
treurde den gang van zaken.
De hoboïst Haakon Stotijn ging
verder, hij trok openlijk zijn hand-
teekening terug. In de toch al niet
overfrissche sfeer van het onder
werp: zuivering, een nogal onver
kwikkelijk windstootje.
Wie het initiatief nam tot de
ongelukkige brief is, zoiotver wij
weten, nog niet bekend en evenmin
wie over zooveel overtuigingskracht
beschikte, dat hij een aantal men-
schen een brief liet teekenen, 'waar
in iets Zóó geformuleerd wordt,
dat zij hun handteekening achteraf
betreuren.
De twee de zaak die ens sterk
en heelemaal niet plezierig trof,
'vindt u in onderstaand knipsel uit
„de Groene" van 19 dezer, Waar
mee we mogen besluiten, wijl het
geen woord commentaar behoeft.
Onwaardige jool
Een lezer zond ons een circulaire
toe, die werd uitgereikt aan de
leden van de Utrechtsche Studenten-
vereenigiing Veritas. Het is een cir
culaire waaraan hij zich geërgerd
had.
Ongelijk 'kunnen wij dien lezer
niet geven. De circulaire deelt me
de, dat honderd Veritijnem dezen
zomer een 14-daagsche reis naar
Oostenrijk 'kunnen maken. Er wordt
in verteld van „de blauwe meren
met de groene bergen", van „koe
len landwijn in tinnen bekers", „het
pittoreske van de barokke gebou
wen, half verscholen achter de lief
lijk bloeiende wilde rozen", men
heeft het over Oostenrijkschc vrien
den met wie ge „drinken zult uit
dezelfde kruik wijn, als broeders,
die beiden blij zijn elkaar weer ge-,
vonden te hebben", over „een on
vergetelijk uitzicht aan den linker
kant van den trein", en over „wij
arme studenten die gastvrij wonden
uitgenoodigd in het heerlijke Oos
tenrijk, waar menniet anders
kan dan vrienden maken."
Dit is dan alleen nog maar >diö
Kitsch-met-wijn (In Vino Veritas!)
Maar ookj het venijn ontbreekt niet.
De L&ndeshaup tmarm in Graz zal
het met de Veritijnen hebben over
„de ongerechtvaardigde aanspraken
van Tito", en men zal in Oostenrijk
„echte vrienden makenbondge-
nooten tegen denzelfden vijand". En
het is dan al wel duidelijk gewor
den, dat Nederlands bondgenooten
Joegoslavië en de Sowjet-Unie de
vijanden zijn, en dat het land, van
waar Seyss-Inquart en Raufcer en
Fischböck naar Nederland kwamen,
de vriend' is.
En nu moet men ons goed be
grijpen: Wij stellen Oostenrijk ze
ker niet gelijk met Duitschland, al
deden eenige millioamem Oostenrij
kers dolgraag mee; en wij peinzen
er niet over Tito's aanspraken oip
half Karinthië gerechtvaardigd te
vinden. Maar in die haast om nq
juist precies met Oostenrijk, en. dan
no.g wel in zuflk een sfeer, pretjes
te gaan ruilen en niet bij voor
beeld met Engeland of Frankrijk'
of Noorwegen of Tisjeehoslowakije
steekt iets onwaardigs. Bn als
onze lozer deze circulaire niet al
leen met een prospectus van een
reisbureau vergelijkt, maar, tevens
met een propagaindafolder voorkim-
üeruitzendiing dooir wijlen den Ne-
derlandscbem Volksdienst, dan slaat
hij den spijker op' -den' kop<.
J. P. C.
Poolsche partisanen
staken den strijd
De amnestie, in Februari door
de Poolsche regeering afgekondigd,
heeft tot resultaat gehad dat dui
zenden Polen, die het land onveilig
plachten te maken, de wapenen
hebben neergelegd en weer rustige
burgers zijn geworden.
Leden van de ondergrondsche be
weging komen nog dagelijks uit hun
schuilplaatsen in de heuvels en
hervatten hun gewone leven. Men
schat hun aantal op achthonderd
per dag.
Tot midden-April hadden ongeveer
28.000 „illegalen" hun wapens inge
leverd. Tienduizenden geweren,
automatische pistolen, machinege
weren en millioenen patronen wer
den daarbij overgegeven.
Deze menschen waren lid van
twee organisaties, die na de instel
ling van de voorloopige Poolsche
regéering in Juli 1945 treinen, mi
litaire posten en regeeringsbureaux
hebben aangevallen, waarbij zij on
geveer 61.000 slachtoffers maakten.
Eerste Parlementszitting
van Oost-Indonesië
Te Makassar is de eerste parle
mentszitting geopend'van den staat
Oost Indonesië, die reeds een vier
tal maanden geleden het levens
licht zag.
President G. E. Scekawati legde
de gelofte af, dat de regeering van
Ocst-Indonesië en de acht millioen
inwoners loyaal zouden samenwer
ken bij do vorming van de federale
Vcreenigde Staten van Indonesië.
Hij wees op de Vcreenigde Sta
ten van Amerika ais voorbeeld varr
het succes van een federale struc
tuur, die van Oost-Indonesië, Bor
neo en da Indonesische republiek
een vereenigde mogendheid beoogt
te maken.
Voorts zei Soekawati, dat zijn
regeering van plan is de huidige
„copra-eeonomie", Wlaar drie kwart
van de Oost-Indonesische bevolking
van afhangt te vervangen door ver
schillende industrieën.
Hij beloofde het investeerden van
buitenlandsch kapitaal iin het bij
zonder van Nederland, België, Lux
emburg, Zweden en Zwitserland in
het bedrijfsleven te zullen aanmoe
digen.
Tiot de Nederl. aanwezigen be
hoorde o.a. dr. H. J. v. Mook.
Steenkolenuitvoer uit
Ruhrgebied geregeld
D>e Amerikaansche, Britsche en
Fransehe regeeringen hebben be
leend gemaakt, dat regelingen zijn
getroffen ter vaststelling van de
verhouding iin den uitvoer van steen
kolen uit hun bezettingszones van
DuitS'ohland naar 'de steenkool-in
voerende landen van Europa voor
de periode van 1 Juli 1947 tot eind
1947. De uitvoer zal worden vast
gesteld in percentages van de netto
verkoopbare steenkool-productie, te
beginnen bij 21 jypcent, wanneer
de dagelijksche productie in de
Westelijke zones 280.000 torn en op
waarts tot 25 proeent, wanneer zij
3VÓ.OOO ton per dag bedraagt.
De peroentageschaal houdt ©ener
zijds rekening met de behoefte aan
steenkool voor de herbouwt der be
vrijde landen van Europa en an
derzijds mettde essentieele industri-
eele en andere behoeften van de
Duitsche economie, aldus de bekend
making. „Deze regeling zal zoowel
WEERBEklCHT
Verwachting tot den avond van
24 April: Krachtige, aanvankelijk!
stormachtige Zuid-Westelijke wind,
Wisselend bewolkt met enkele re
genbuien, nog iefcj kouder.
Wordt verwacht storm usit het
Zuid-Westen.
Maan op 7.12; onder
24. Zon op 5 25; onder 19.51
Hoogwater te Zierikzee
over de maand April
24. 5.26 v.m. 17.55 n.m.
Hoogwater te Bruinisse 15 min.
later dan te Zierikzee. Laagwater
Zierikzee 5.50 uur na hoogwater.
de invoerende landen als de auto
riteiten, belast met de Duitsche eco
nomie, het treffen van voorzienin
gen vergemakkelijken. Aan het eind
van het jaar zal de Tegeling wor
den herzien.
Het schip Sir Harvey Adamson
van de British India Steam Navi
gation Company 'is naar men vreest
met 250 passagiers verloren gegaan
nabij de Mergui-archipel langs de
kust van Birma.
Veertien vrouwelijke matrozen
van het Britsche koopvaardijschip
Cordillera, verwekten in Baltimore,
toen zij daar in hun lichtblauwe
uniformen en met een baret op
aan wal gingen eenige opschudding.
Hongarije zal een hoeveelheid
zilver tot een waarde van 25 mil
lioen dollar van de Ver. Staten
terugkrijgen ter vervanging van het
zilver, dat door de Duitschers is
ontvreemd.
Bij het verscheiden van
Koning Christiaan X
CHRISTIAAN X
Koning Christiaan van Denemar
ken stamde uit het einde van de
15e eeuw in Denemarken regee-
rende huis Sleesijk-Holstéin-Sonder-
burg-Gluecksburg. Zijn vader was
de in 1912 te Hamburg gestorven
koning Frederik VIII. Zijn moeder,
prinses Louise van Zweden, over
leed in 1926.
De overleden koning werd 26
September 1870 op het kasteel
Chariottenlund bij Kopenhagen ge
boren. Op 14 Mei 1912 volgde hij
zijn vader op. Op 26 April 1898
was hij in het huwelijk getreden;
met prinses Alexandrine va;n Meck-
lcnburg-Sehwerin (geb. 24-12-1879).
Hij had twee zoons: kroonprins
Frederik, geb. 11-3-1899 en in 1935
gehuwd met prinses Ingrid van
Zweden en prins Knud, geb. 27-7-
1900. De koning was een broeder
van koning Haakon van Noorwegm
en een neef van koning Gustaaf van
Zweden.
Christiaan werd door het in"T918
gesloten bondsverdrag ook koning
van IJsland. Het verdrag is in 1944
door IJsland opgbzegd, toen het
2ich tot zelfstandige republiek ver
klaarde.
Gedurende de regeeringsperiode
van koning Christiaan heeft Dene
marken zich door de invoering van
het vrouwenkiesrecht en de ver
overing van de meerderheid In het
parlement door de sociaal-demo
craten in sterke mate tot een par
lementair-democratische mcnarclre
ontwikkeld. De wijze, waarop de
koning zijn taak heeft vervuld,
heeft hem niet alleen de sympathie,
doch ook een hooge persoonlijke
autoriteit bij zijn volk doen ver
werven. Zijn waardige» houding tij
dens de Duitsche bezetting heeft
hiertoe nog bijgedragen.
Koning Christiaan werd soms „de
grootste koning van het kleinste
koninkrijk" genoemd. Hij was n.l.
meer dan 1.92 M. long. Waarschijn
lijk was hij de eenige koning, die
voor zijn eigen paleis op schild
wacht heeft gestaan, toen hij als
kroonprins alle militaire rangen
wensehte te doorloopen.
