ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DIEPE KLOOF TUSSCHEN OOST EN WEST
WAARIN OPGENOMEN DE ZIERIKZEESCHE COURANT 1797-1889
14-daagsch OVERZICHT
WERELDNIEUWS
over het toekomstig bestuur van Duitschland
WOENSDAG 9 APRIL 1947
No. 15561 101e Jaarg.
ABONNEMENT
Prijs per 3 maanden bij vooruitbetaling in
Zierikzee f 2.75, daar buiten f 3,Losse
nummers 10 ct. Verschijnt iederen werkdag
Admin.: Schuithaven B 94. Tel. 32. Giro 137677
Redactie: Lange Nobelstraat A 171
Uitg.: N.V. Drukkerij v/h, Lakenman Ochtman
Lange Npbelstraat A 171, Zierikzee
ADVERTPNTIËN
12 cent per m.m. Bij contract speciale
prijzen. Suceesjes maximum 15 m.m.
(4 regels) f 1,— per stuk.
Dat er zich boven Nederland
sombere wolken opstapelen, het is
voor velen geen nieuws. Welnieulwls
is, dat zeer geleidelijk de
ernst van de situatie van bovenaf
gaat doordringen tot in de onderste
lagen van ons volk.
Dit kon slechts langzaam geschie
den door het falen op vele punten
van de overheidsvoorlichting. On
danks de daaraan besteede moeite
en kosten, en ongetwijfeld ook on
danks veel goeden wil, is dit appa
raat te kort geschoten om te rech
ter tijd zijn „teeken-aan-den-muur"
te schrijven.
En hierdoor komt nu voor me
nigeen de onthulling van de naakte
waarheid als de spreekwoordelijke
donderslag uit helderen hemel. En
is het ontwaken uit den dommel,
waarin men zich zachtkens had la
ten wiegen, te wtaeder. Slaapdron
ken wrijft zich de Nederlander de
oogen uit en de druk der omstan
digheden bijna twee jaar na de be
vrijding uit knechtschap en ellende
bezorgen hemeen kater.
Minister Lieftimek, die aan de
Tweede Kamer een nota zal aan
bieden ovep den zorgwekkéndan
toestand der1 staatsfinancidën, heeft
van zijn departement een missive
aan zijn collega's doen uitgaan
waarin wordt aangedrongen op een
zóó groote inkrimping van uitgaven,
dat een gemiddelde bezuiniging Van
circa 25 pet. ten opzichte van 1947
wordt verkregen.
Ten aanzien van de verscheiden
heid van berichten die in de pers
de ronde hebben gedaan omtrent
verscherping van de distributie in
den levensmiddelensector, moet ver
wacht worden, dat vooral de rant
soenen aan genotmiddelen ^gekne
pen" zullen worden. Er bestaat ijen
kans dat, gedwongen door den nij
penden deviezennood, de aankno
pen van koffie, thee en tabak
beperkt zullen worden. Tengevolge
hiervan zouden deze artikelen min
der dikwijls en in geringer hoeveel-
heden worden 'verstrekt. Waar het
vast staat, dat de productie van
primaire levensbehoeften als voe
ding, k 1 e e d i n g en huisves
ting op peil zal blijven, wordt
het hiertegenover waarschijnlijk ge
acht dat de kolenvoorziening voor
particulieren zal moeten worden
verminderd.
Wij meenen de regeering geen
onrecht aan te doen wanneer We
vaststellen, dat de gereleveerde ka-
ter-bij-het-ontwaken begrijpelijk en
gerechtvaardigd is. En wij vreezen
met groote vreeze dat de zoo on
misbare arbeidsvreugde in de indus
trie er waarlijk niet grooter op zal
worden wanneer men de consump
tie-horizon van den arbeider gaat
beperken in een mate, die elk uit
zicht op ruimer armslag voor het
arbeidersgezin als consument, vrij
wel teniet doet. Want het behoeft
nauwelijks betoog, dat wat aan den
eenen kant bespaard wordt aan de
viezen, door de beperking van aan-
koopen in het buitenland, ander
zijds verloren gaat en niet alleen
mater'ee'door het toenemen va,n
den imorcductieven zwarten han
del in deze goederen, die een bloei
periode dreigt tegemoet te gaan als
nooit tevoren.
Wij hebben gemeend aan dit som
bere perspectief de aandacht te
moeten besteden waarmede een ern
stige zaak onder het oog gezien
dient te worden. Hierdoor kan aan
andere, op zichzelf ook zeer be
langrijke kwesties, niet de ruimte
worden gewijd, waarop zij recht
hebben.
Verheugend achten wij de omder-
teekening op 25 Maart ji. van de
overeenkomst van Linggadjati. Een
groote dag voor Sjahrir, een groo
te dag niet minder voor Schermer-
horn en van Mook, die als rotsen
stand hielden in de barnimg van
krakeel en verdachtmaking. Na alle
pro ren contra willen wij over 'dit
probleem niet veel meer te berde
brengen.
Dat Linggadjati slechts een eer
ste stap, is naar een nieuwe verhou
ding geestelijk en psychisch een
totaal andere instelling van Ne
derland en' Indonesië ten opzichte
van elkaar, blijkt al te duidelijk
uit de strubbels en wrijvingen die
zich reeds 'direct na de onderteeke-
ning voordeden. Tact -en beleid aan
beide zijden en vooral een onver
stoorbaarheid ten aanzien vain de
wederzijdsche oppositie's, is bet
eerst noodige. Vertrouwen in elkan
der zi>en wij vooralsnog slechts ge
waarborgd, zoolang van Moo.k,
Schermerhotrn en Sjahrir op hun
respectievelijke posten; (kunnen) blij
ven. Want zeker zijn personen en
persoonlijke verhoudingen hier van
het grootste gewicht.
Blijft de bittere nasmaak van an
derhalf jaar gepeuter en gebrek
aan breedheid van blik, aan 'heilloos
drijven van een oppositie, die zich
niet slechts gespeend toonde van
alle gegrip voor vernieuwing, maar
die vooral blijk gaf, blind te zijn
voor een realiteit, die bet voeren
van oorlog bet alternatief van
Linggadjati niet slechts onwen-
sehelijk, maar technisch, financieel
en internationaal als waanzin moet
doen zien.
Wie nog geloofd zou hebben aan
eenige isolationistische ten den? in
de buitenlandsche politiek van de
Vereenigde Staten zal thans beter
weten, na Trumans verzoek aan het
Congres op 13 Maart j.l. om Grie
kenland en Turkije op ruime schaal
f inancieelen bijstand te verleenen.
De achtergrond van dit voorstel,
waarvan niemand en Moskou in
de laatste plaats er aan twijfelt
dat het tegen de Sowjet Unie is ge
richt, is niet zonder dreiging. De
positie van generaal Marshall ter
Moskousche conferentie, waar toch
al weinig schot in zat (en nog
steeds zit), is er gecompliceerder
door geworden. De controverse
Washingto n—M o s k o u is er
door verscherpt; Russische critiek
en Londensche lof bleven niet uit.
Dat Rusland nochtans voldoende
werkelijkheidszin heeft om te we
ten wie op het ©ogenblik van bei
den de sterkste is, blijkt uit de
flegmatieke zelfbeheersch'ng, waar
mee Molotow op de vergadering van
31 Maart j.l. de aanvallen van Mars
hall over zich heen liet gaan, toen
deze de Russische voorstellen tot
Duitsche herstelbetalingen uit de
loopende productie kwalificeerde als
een uithongeringspolitiek ten op
zichte van Duitschland.
De kern van deze Amerikaansdh-
Aziatisebe wrijving is het verschil
in inzicht over de atoiom-controle,
een verschil dat voortvloeit uit we
derzijdsch, >en van beide kanten be
grijpelijk, wantrouwen. En zoo is
dan voorloopig het karretje van den
vrede weer op egn ©enigszins dood
spoor. Een oorlogsdreiging houdt
dit niet in, maar wel moeten wij
ook hier er voortdurend vain door
drongen zijn, dat vooralsnog de vre
de een kasplant is, die oneindige
en teedere zorg noodig heeft. Het
welk in klare taal wil zeggen, dat
overal en allerwege moet Worden
beseft, dat overleg, overleg en nog
maals overleg de eeniige mogelijk
heid is om conflicten en geschillen
op te lossen.
Zeiden 'de Romeinen: Si vis paeem
para helium (Wie den vrede wil,
bereide zich op oorlog voor), van
daag moet het parool luiden, dat
wie vrede wil, zich slechts aangorde
tot den vrede en toit niets andiers!
Don Juan verwerpt
Franco's plannen
„Franco's plan voor een monar
chie is ©en poging om zijn dictatuur
te maken tot een heerschappij voor
zijn gansche leven" heet het in een
manifest van Don Juan, den Spaan-
soben kroonpretendent.
In dit manifest verwerpt Don
Juan de regeling voor den terug
keer van de monarchie, zooals Fran
co dien zich voorstelt.
Generaal Franco, aldus het ma
nifest, sprak om wat toit nog toe
WEERBERICHT
Verwachting tot dan avond va»
9 April: Aanvankelijk, vooral in het
Noorden, nog harden wind tusschen
Zuid-West en West met enkele re
genbuien, later afnemende Zuid-
Westelijke wind/tijdelijk opklarend,
weinig verandering in temperatuur.
9. Zen op 5.59, onder 19.26.
Maan op onder 7.37.
Laatste kwartier 13 April 15.28.
Hoogwater te Zierikzee
over de maand April
9. 5 39 v-m 18 03 n.m.
Hoogwater te Bruinisse 15 min.
later dan te Zierikzee. Laagwaler
Zierikzee 5.50 uur na hoogwater.
hachelijke eischen zijn geweest, te
consolideeren en om in den roem
rijken mantel van de monarchie een
bestuur te bullen, dat gebaseerd is
op een dictatoriale regeering, waar
voor de noodzakelijkheid reeds lang
is verdwenen. De opvolgingsweltan
in Spanje zijn de ruggegraat voor
de wettelijke orde, waarop de mo
narchie is gegrondvest. Deze kun
nen niet worden gewijzigd zonder
de gezamenlijke actie van den ko
ning en de wettige vertegenwoor
digers van het volk in de Cortes,
aldus Don Juan.
Met het zich opgeven als lid
van het Nederlandsch Bijbelgenoot
schap, heeft een inwoner van Hoo-
geveen het aantal leden en begun
stigers van dit genootschap op
100.000 gebracht.
„Wij zijn hier nu vier weken
geweest en hebben absoluut niets
bereikt". Tot deze conclusie over
de conferentie te Moskou is minister
Bfcvin gekomen. Deze uitspraak duidt
meteen op de bijna verslagen stem
ming, die op de conferentie heerscht
en sluit aan bij de gesprekken die
in de Britsche en Amerikaansche
delegaties worden gevoerd, om de
conferentie over veertien dagen te
beëindigen.
Minister Marshall heeft er in de
thans snel verloopende besprekingen
voor gewaarschuwd, dat Amerika
tegen een centrale Duitsche regee
ring gekant blijft, die heel gemak
kelijk in een autocratisch blok zou
kunnen warden omgezet. Het voor
stel tot het instellen van een cen
trale Duitsche regeering was van
Molotov afkomstig. Geen der an
dere leden van de Groote Vier
wilde hiervan iets hooren. Toen
Marshall tenslotte voorstelde over
te 'gaan tot besprekingen over de
grenzen van Duitschland, weigerde
Molotov hierover te onderhandelen.
Bevin's uitspraak: „we zijn nu vier
weken in Moskou en hebben niets
bereikt" baart dan ook geen ver
wondering.
Amerikaansche telefonisten
en mijnwerkers staken
T? en groot deel van het perso
neel der Amerik. telefonie
bedrijven en een zeer groot aan
tal van de mijnwerkers in de Ver.
Staten hebben het werk neerge
legd, wat ook voor Europa onaan
genaamheden mede zal brengen. Het
telefoonverkeer over den Oceaan
komt goeddeels stil te leggen. Wat
het beteekent, wanneer de Ameri
kaansche mijnen het bedrijf stilleg
gen, heeft men op het vasteland
het vorig jaar kunnen ervaren. De
telefoonstaking omvat pl.m. 340.000
menschen. De voornaamste oorzaak
van deze staking is een eisch tot
verhooging der loon en van twaalf
dollar per week.
De mijnwerkersstaking omvat op
het oogenblik 400.000 man. Na een
week „rouwstaking" ter herdenking
van hun lil collega's, die bij de
mijnramp te Centralia om het le
ven zijn gekomen, zijn de arbeiders
niet op, het werk verschenen.
Zij eischen dat de mijnen worden
gesloten totdat een inspecteur van
de regeering heeft onderzocht of
de mijnen al dan niet veilig zijn.
Deze eisch, door Lewis, den leider
der mijnwerkers gesteld, is door
de Amerikaansdie regeering afge
wezen.