De „Willem Barendsz" op de walvischvangst
Spionnen onder elkaar
Een gravin het slachtoffer
1b het najaar van 1945 vond men
in een greppel bij Ma&nLères, in
Noord-Frankrijk het ontkleede
lichaam van de Franscho gravin
Sauty de Chatan. Haar man wist
niet beter, of rij was een paar
dagen tevoren met een paar Cana-
deesche officieren naar Groningen
vertrokken. De Nederlandschc, Bel
gische en Fransche politie werkten
samen om dit raadsel op te loss.n
en arroste.rden tenslotte een ze.e-
ven Léon Meurant, een Belgischen
«écanicien, die zicfi uitgaf voor
•ft'icier van gezondheid. Deze Meu
rant, die in April voor den rechter
aal verschijnen, haeft de politie ver-,
teld weliswaar d« worging van de
gravin te hebban bijgewoond maar
haar niet self t« hebben vermoord.
Dit rou gebeurd rijn door een in
Amerikaamsch officiersuniform ge
stoken man van Mcxngoolseh type,
die den Belg gelastte de gravin goed
te de gaten te houden. Zij zou
agente zijn van dan Amerikaanechen
«ontra-spionnagedienst. Da gravin
verzocht Meurant haar naar Parijs
te brengen. Op weg daarheen werd
te Doornik gestopt am te dineeren,
waarna men verder reed.
Toen Meurant later stopte om
naar zijn benzine te kijken, ver
scheen da Mongool weer ten too-
reele en worgde de gravin met
ean rijden kous. „Hij deed mij op
mijn eerewoord beloven er over
te zwijgen. We wierpee het
lichaam in een greppel, bedekten
het met «and en gingen er van
door".
Overeenstemming in Indië
Bij de besprekingen tusschen de
Nederlandsche ca Indonesische de
legaties is overeenstemm'ng bereikt
la.v. de militaire maatregel», die
genomen moeten worden o.m den
toestand, te verbeteren. Dinsdag
worden de besprekingen voortgezet.
Tweede Kamer
De Tweede Kamer is bijeengeroe
pen voor een vergadering op Dins
dag 4 Februari des namiddags om
één uur. De voorzitter zal voorstel
len om aan de orde te stellen de
beraadslaging over het wetsont
werp ter toekenning van een utt-
heering ineens aan gepensianneer-
den en de voorbereiding van de
vaststelling van ©en centraal eco-
«emisch plan.
Een vrijen dag met de
blijde gebeurtenis
De Stichting van den Atbe'd ad
viseert het Neder andsche bedrijfs
leven ter gclegenhe'd van de blijde
gebeurtenis in het Prinselijk gezn
oen dag vrij te geven met behoud
van loon en dezen vrijen dag niet
als snipper-vacantiedag in minde
ring te brengen.
Het bestuur van de Stichting is
vnn oordeel, dat ind en de geboorte
plaats vindt tusschen 12 en 21 uur,
in welk geval de volgende dag als
nationale feestdag zal worden be
schouwd, op den middag van jen
gehoor'e^'ag gewoon dient te wor
den doorgewerkt en alleen der vol
genden dag vrijaf d ent te wo~den
gegeven. Het bestuur verzoekt
werkgevers en werknemers rich
hieraan te houden.
Waarom er 7.00 wrin'q 7.eep is
Zeep is een product van de vet-
industrie. De ouderen weten nog
wel, hoe vroeger in verschillende
huishouders zeep werd gemaakt uit
•iie en loog. Zonder vet is er dus
geen zeep en waar er op het oogen-
blik nauwelijks genoeg vet voor de
cosumptie is, kan men wel na
gaan, dat er voor de zeepbereiding
niet' meer dan em minimum over
schiet. Dit vettekort is een wereld
verschijnsel en men neemt aan, dat
het nog wel drie jaar zal duren
eer de vetvoorziening normaal is.
Het merkwaardige is nu, dat onze
zeepvoorzie.ning gedeeltelijk e n
kwestie van veevoeder is gewor
den, want als de boeren genoeg
veevoeder hebben, kunnen zij meer
melk, meer rundvet, meer reuzel
en meer spek leveren en zelfs uit
de beenderen van geslachte dieren
komt nog veel vet. Zoodra de boe
ren dus meer vet kunnen produ-
oeeren, zal er ook meer technisch
vet voor zeepbereiding vrij komen.
Los daarvan bestaat thans echter
ook de mogelijkheid, dat men in
fabrieken synthetisch, zonder vet
als grondstof, zeep gant vervaardi
gen. Dit is n.l. een van de laatste
uitvindingen van de chemische in
dustrie.
ZUINIG met electriciteit
en £as
Er wordt nogmaals op aange
drongen de uiterste zuinigheid te
betrachten bij het verbruik van
gas en electriciteit. Ook bij het
verbruik van water dient men zich
zoo veel mogelijk te beperken.
Slechts wanneer iedereen zich daar
aan houdt zullen de moeilijkheden
op het gebied der kolen voorziening
beperkt kunnen worden. De autori
teiten doen al het mogelijke om de
verstrekking van brandstoffen zoo
snel mogelijk te doen geschieden.
Overheid en onderwijs gaan
zelfde spelling gebruiken
In de Memorie van Antwoord, die
de Regeering aan de Barste Ka
mer der Staten Generaal heeft deen
toekomen over de spellingkwestie,
wijst minister G iel en de gedachte
af, als zou de regaering voornemem
zijn den toestand te bestandigan,
die sedert 1934 heeft bestaan, nl.
dat overheid en onderwijs n et de
zelfde spelling zouden toepassen.
De minister merkt verder o.a. op,
dat men moet bedenken, dat een
spellingregeling niet in de eerste
plaats er toe strekken moet om den
Op een der volgende dagen is
eindelijk de gelegenheid gekomen
eens te zien hoe het toegaan aan
board van de jagers, de eigenlijke
„vangers" van de walvisschen. Op
de jager bevindt zich de harpoe
nier, diie met zijn kanon het „doo-
delijk schot" moet lossen. Door
middel van een mand aan een kabel
zweefde ik van het moederschip
naar de A.M. 3, een der jagers!.
Dan stoomen we weg en Lk zie
voor den eersten keer „oonne Wil
lem" van den anderen kant met
haar rookende schoorsteenen. Het
valt niet mee zoo ineens van de
groote boot overgestapt te zijn op
het kleine 400-tonnertje. Er staat
een geweldige deining en het
scheepje danst op de golven. Op
het jagersdek is men druk bezig
het schip vischklaar te maken.
Het kanon wordt geladen met har
poen en kruit, de lijn waarmee de
harpoen straks in bliksemsnelle
vaart zal voortschieten, wordt be
vestigd. Een moderne harpoen
weegt 90 kg. en is aan een tros
van ongeveer 800 m. lengte ver
bonden. Zij heeft den vorm van
een dikke ijzeren staaf met aan de
punt een explosieve kop, voorzien
van weerhaken. Ais de kop in het
lichaam van de walvisch dringt,
ontploft de granaat en de weerha
ken zetten zich vast in het lichaam.
Zoo kan het d er naar het vang-
schip worden gesleept. De schok,
die het vangschip zou krijgen, zoo
dra een walvisch door een harpoen
is getroffen, wordt ongevangen
door bufferveeren, waarmee de tros
overgang tot het nieuwe te verge
makkelijken voor geletterden, die
met het oude vcrlrouwd zijn, maar
voora'. er op moet berekend zijn
dat .de eenvoudigen en degenen,
die niet meer dan lager onderwijs
genie en, zich de regels gemakkelijk
eigen kunnen maken. Dit is een
volksbelang van de eerste orde.
Van schrik gestorven
De 60-jarige mevrouw Netelbeek
uit Koog aan de Zaan is tijdens
een verhoor van de P.R.A- te Am
sterdam vain schrik gestorven. Zij
is lid geweest van de N.S.B. en
werd door vier rechercheurs ver
hoord omdat men haar er van ver
dacht een Joodsch kind van vier
jaar te hebben verraden aan Har-
rebomee, die vorige week ter dood
werd veroordeeld. Het kind werd
opgepakt en naar Westerbork ge
bracht, waar het later ove.laed.
Sigaretten, cognac en wijn
achterhaald
De C.C.D. hield in Wassenaar een
auto aain van een Haagsch expe
ditiebedrijf, die geladen bleek te
zijn met kisten imporlsigaretten en
een groote hoeveelheid cognac en
portwijn. Uit de verhoeren van den
chauffeur en de mede-inzittenden
kwam vast te staan, dat er ergens
nog meer zat. In een particuliere
woning werd nog een partij van
1.000 010 sigaretten gevonden. In to
taal werden 1.600.000 sigaretten, 500
liter drank en een vrachtauto in
beslag genomen. De d recteur van
het expeditiebedrijf is gearresteerd.
16-jarigen moordenaar
stond terecht
De arrondissementsrechtbank te
's-Gravenhage he:ft gisteren in een
zitting met gesloten deuren de zaak
behandeld tegen den 16 jarigen C.
H., die er van. beschuldigd wordt
in April 1946 de op de Paul Kru-
gerlaan in Den Haag woonachtige
mej. J. C. P door middel van
cyaankali om het leven te hebben
gebracht.
De .officier van justitie eischta
aan boord verbonden is.
Stuivend door het water, passee-
ren wij ijsbergen sóms van dicht
nabij. Het wordt ontzettend koud,
de wind snijdt door alles heen.
Het schip danst over de zee en
het achterschip staat voortdurend
blank. Een matroos is boven in het
kraaie.unnest geklommen. Hij zit er
hoog en zwiert alle kanten uit. De
man geeft seinen met zijn handen.
Iedereen aan boord is gespannen.
De jager valt onophoudelijk over
stuur- en bakboord en als we gaan
eten hebben wij geen rustig oogsn-
blik. We houden onze borden soep
in de handen en gaan met de zee
tjes mee.
Het water heeft een blauw-groe-
ne kleur; de wolkenstoeten zijn be-
tooverend van vorm. Kaapsche dui
ven en walvischvogeltjes zwermen
rond het schip; roofzuchtigeorca's
duiken in het water op. Op de
brug is de luidspreker ingeschakeld.
Ik hoor hoe de andere jagers hun
vangsten aan het moederschip op
geven. Het wordt een wedstrijd wie
het meeste binnenbrengt. Aan de
gezichten van de bemanning lees
ik af, dat het werk een spel ge
lijkt: wie wint vandaag, van de
week. wie vangt de meeste wal-
vissche-i? We snuffelen de ijskoude
zee af. Dat gaat zoo dag en nacht
door en hooTS'ens wordt des nachts
enkele uren gesloot. Vrn werken
in ploegen is ge» sorake. Allen
zijn vrijwel voortdurend n de weer
ter voorbe-eidi tg en 'n afwachting
van de dingen die komen.
drie jaar gevangenisstraf, waarvaa
één jaar voorwaardelijk, alsmede
ander toezichtstelling.
RADIO PROGRAMMA
Maandag 27 JanuarL
HILVERSUM I (301 M.)
12 stafmuziek; 12.20 orgel; 12.40
stafmuziek; 1 nieuws; 1.15 mando-
linata; 2 voor jonge moeders; 2.20
concert; 3 gram.; 4 bijbellezing;
4.45 orkest en koor; 5.45 rijk over
zee; 6.10 sport; 6.30 Ned. strijd
krachten; 7 nieuws; 7.15 onder de
leeslamp; 7.45 landbouwlezing; 8
nieuws; 8.08 Hoqgaarsch strijkkwar
tet; 9 geestelijk offensief; 9 20 ge
mengd koor; 10 nieuws; 10.30
gram.; 10.45 overdenking; 11—12
gram.
HILVERSUM II (415 M.)
12 kwartet; 12.35 lunchconoert; 1
nieuws; 1.20 orkest en zang; 2
gram.; 2.30 voor de vrouw; 2.45 La
Vita Nuova; 4.05 voor de kleuters;
4.30 voor de jeugd; 5.30 melodie
der verte; 6 nieuws; 6.15 orgel;
7 zang en orgel; 7.30 causerie; 8
nieuws; 8.15 kamerorkest; 9.15 sa
gen en legenden; 9.45 gram.; 10.15
dansorkest; 10.45 toespraak; li
nieuws; 11.15—12 gram.
Dinsdag 28 Januari.
HILVERSUM I (301 M.)
7 nieuws; 7.15 gymn.; 7.30 morgen
gebed; 7.45 gram.; 8 nieuws; 8.15
gram.; 9.45 lichtbaken; 10.40voor
dracht; 11 viool en piano; 11.30
als de ziele luistert; 11.145 fam-
berichtèn pit Indië; 12.03 kamer
orkest; 12.30 Russisch orkest; 1.00
nieuws; 1.15 orkest; 2 omroeporkest
3 voor de vrouW; 4 De Zanr. «bloem;
4.30 na schooltijd; 5.15 piano en
viocl; 5.45 rijk overzee; 6 Bruoe
Lowe zingt; 6.20 sport; 6.30 Ned.
strijdkrachten; 7 nieuws; 7.15 de
Brug; 7.45 Dep. uitzending; 8 nieuws
8.15 oratorium; 10 nieuws; 10.20
avondgebed; 10.50 actualiteiten; 11
dansmuziek; 11.3012 gram.
HILVERSUM II (415 M.)
7 nieuws; 7.15 gymn.; 7.30 gram.; 8
nieuws; 8.15 gram.; 9.15 morgenwij
ding; 9.50 arbeidsvitaminen; 10 30
van vrouw tot vrouw; 11 Lyra-
trio; 11.45 gram.; 12.30 causerie;
12.40 Gerard van Krevelen; 1.00
nieuws; 1.15 .orkest; 2 met naald
en schaar; 2.20 sextet; 3 De won
dere wereld; 3.30 R'damsch Ph. or
kest; 4 kamerkwar'ei; 5 piano; 5 30
dansorkest; 6 nieuws; 6.30 lezing;
7.15 Ned. Jeugdgemeenschap; 7.30
strijkorkest; 8 nieuws; 8.15 Bonte
trein; 9.30 contact; 10.15 overzicht;
10.30 muziek-mozaïek; 11 nieuws;
11.15 dansmuziek; 11.45—12 gram-
In Den Haag hebben zich naar
schatting ruim 21.000 personen clan
destien gevestigd. De burgemeester
heeft in zijn Nieuwjaarsrede ver
klaard dat het in de bedoeling ligt
om maatregelen te treffen, waar
door aan dit euvel paal en perk
zal worden gesteld.
Een veertienjarige Fransche jon
gen, die door den oorlog en ge
heugenverlies van zijn ouders was
gescheiden, is in het ouderlijk huis
teruggekeerd na een afwezigheid
van meer dan twee jaar, dank zij
het feit, dat hij toevallig was ge
fotografeerd in een filmjournaal.
De Britsche minister van defensie
heeft in het Lagerhuis verklaard,
dat deserteurs, die zich voor einde
Maart aanstaande vrijwillig aange
ven, bij berechting op speciale wij
ze behandeld zullen worden. Vol
gens de jongste officieele cijfers
zouden er bij de vloot 1500 deser
teurs zijn, bij het leger ruim der
tienduizend en bij de R.A.F. 392.
Binvnkort zal de eerste zending
van een n et onbelangrijke hoeveel
heid witte boonen 'n ons land arrt-
veeren. Deze heeft de regeering
gekocht van den internationalen
noodvoedselraad.
Hoe het toegaat aan boord van de jagers
