De grond-revolutie
in Oost-Duitschland
Radicale
tasschen
ln de negentien maanden, die ver
streken zijn, sedert het gebied tus
schen Elbe en Oder, door het Rood©
leger werd overstroomd, zijn deze
streken getuige geweest van een
radicale wijziging vam de agrari
sche structuur. Het grootgrondbe
zit van de Junkers, dat eeuwenlang
«en welhaast feodaal karakter ge
legd heeft over de vlakten van
Brandenburg, Mecklenburg en Pam-
meren bestaat niet meer. Het is
bezweken voor den beslissen den
aanval onder het Russische bestuur
in een tijdsperiode van anderhalf
jaar. Betrouwbare statistieken stel
len dan omvang van deze grocut-
schee psche structuurwijziging vast
«n vormen een bewijs van de we
zenlijke resultaten van de nieuwe
koers, die in de Oostelijke zone van
Duitschland werd ingeslagen. On
der de leuze: „onteigening van
bezit 'van Nazi-activisten en mii-
titairisten", zijn duizenden lande
rijen van minder dan 100 HA. ont
eigend. Voor de grootere werd geen
enkele andere leuze gebruikt dan de
economische. In totaal zijn 9865
landgoederen met 2.758.000 H.A.
onteigend- Tweederde ervan behoor
de tot de categorie, die de grootte
van 100 H.A- overschreed, de rest
was kleiner of staatseigendom. 71
procent van dezen grand is toe
gewezen aan 466.500 kleine boeren
«n pachters. Landarbeiders en boe-
rem, die uit het verlaren gebied
in het Oosten gevlucht waren en
in de Sowjetzóne een nieuwe toe
komst moesten zoeken. De niet aan
particuliere eigenaars uitgegeven
grand is in eigendom overgegaan
aan landen en provincies, die daar-
•p selectiebedrijven, proef- en mo
delboerderijen inrichten.
De uitgewezenen uit de door Po
len bestuurde gebieden kregen in
de provincies Brandenburg en Meck
lenburg land toegewezen. In de an
dere provincies b.v. Saksen en
Thürrngen kregen de daar wonen
de kleine boeren een grooter opper
vlakte ter bewerking toegewezen.
De financieele gevolgen vielen mee
Merkwaardig is zeker het feit dat
de financieele gevolgen van deze
Vliegende parelduikster
Dezer dagen bevond zich onder
passagiers van het K.L.M.-vliegtuig
«aar Londen een jonge vrouw, die
■net de K.LM. uit Batavia was
gekomen. Zij zou daarna van Am
sterdam uit wederom per K.L.M-
naar New York vertrekken. Het was
mrs. Tetarii du pont Berge, die
op Tahiti geboren is en zich vanl
baaT jeugd af heeft bezig gehou
den met de parelvisscherij. Even
voor den oorlog trouwde zij met
een Zweed en samen zetten zij
een onderneming op, die de be
schikking had over vele parelvis-
schersbooten. Jammer genoeg ging
de heele vloot in den oorlog ver
loren en moesten zij de parelvis
scherij tijdelijk vaarwel zeggen.
Thans hebben de heer en mevr.
TetaTii de parelzaken weer op-
ge.vat en trachten zij hun oude
bedrijf te herste len. Zij zijn Ame-
rikaansch burger en wonen officieel
in Los Angelos. De heer Tetarii
werkt momenteel in Singapore, ter
wijl zijn vrouuf de wereld rond re:st
om de internationale parelrelaties
te bezoeken. Begin April hoopt zij
haar man in Port Darwin in Austra
lië weer te ontmoeten.
Particuliere invoer van
rookwaar beperkt
D» regeering ziet zich genood
zaakt den invoer van rookartikelen
door particulieren te beperken. De
agrarische wijziging
Elbe en Oder voltooid
agrarische omwenteling zeer zijn
meegevallen. De bodemhervormers
hebben overigens ook geen financi
eele problemen geschapen, daarvan
een schadeloosstelling der vroegere
eigenaars geen sprake is geweest.
Over het algemeen zijn de nieuwe
boeren huiverig om crediet op te
nemen voor het opzetten van hun
boerderijen. Kennelijk zien vele boe
ren kans, uit eigen middelen bouw
kosten en kasten van aanschaffing
van materialen te bestrijden.
De nieuwe kavels moeten worden
betaald met een jaaropbrengst, die
in termijnen kan worden voldaan
en naar wensch in natura of in
geld kan geschieden. Voor de land-
arm© boeren bedraagt de termijn
van aflossing tien jaren en voor
de landverhuizers en landloozeboe
ren 20 jaar.
Het groot-grondbezit was een ty
pisch Oost-Du itsch verschijnsel. In
Mecklenburg was 54 pet., in Pom-
meren 45 pet- en in Brandenburg
33 pot. van het land in handen van
grootgrondbezitters, dit in tegen
stelling met de Centrale en Weste
lijke provincies.
Intusscbem mag men niet meenen
dat de nieuwe boeren in Qost-
Dutechland het bijzonder gemak
kelijk hebben. Integendeel, zij; moe
ten op hun nieuwe bedrijven veelal
nog tmproviseeren. Groote zorgen
baart pok de voorziening met land
bouwwerktuigen. Ook de wederop
bouw van de veestapel gaat met
groote moeilijkheden gepaard.
Niettemin wordt in officdleele be
schouwingen de productie in 1946
niet onbevredigend genoemd. De
boerenfamilies zullen hard moetetn
zwoegen om uit hun nieuwie land
een goeden oogst te halen. Maar
zij hebben een nieuwe levenskans.
Dit geldt zeer in bet bijzonder voioir
81.000 ontwortelde families, die van
achter Oder en Neisse zijn gekomen
en die hier nu, dank zij de bijzon
dere geaardheid van het gebied,
minder moeilijkheden hebben om
zich 'een inieuw bestaan te verwer
ven dan zij gehad zouden hebben
in streken, waar de grond niet zoo
vrijgevig verdeeld kan worden.
ze maatregel is noodzakelijk ge
bleken omdat de zwarte handel in
rookartikelen in hoofdzaak door de
zen invoer wordt gevoed, waar
door deviezen voor ons land ver
loren gaan.
Terugkeerende reizigers, waaron
der ook worden begrepen de
scheeps- en vliegtuigbemanningen,
zullen niet meer dan 200 sigaretten
of 250 gram gekorven tabak per
maand mogen invoeren. Voor ge
schenkzendingen gelden dezelfde
beperkingen.
40 000 jonge boeren
wachten op een bedrijf
40.000 jonge boeren zoeken reeds
jaren naar een geschikt bedrijf om
ziCh te vestigen -en zoo mogelijk
een gezin te stichten. Maar de
vooruitzichten voor hen zijn bepaald
somber, daar het uitgesloten moet
warden geacht, dat in de naaste
toekomst in ons land voldoende
bedrijven vrij komen om een be
hoorlijk percentage dezer adspirant
boeren te helpen.
Het Bureau Oogstvoorziening van
het ministerie van Landbouw is het
vorig jaar op bescheiden schaal
begonnen met de voorbereiding van
een plan om jonge boeren uit het
eene gebied naar een ander over te
plaatsen, teneinde hen in staat te
stellen meer ervaring op landbouw
gebied op te doen. Het is de be
doeling van dit bureau om op kor
ten termijn ermee verder te gaan.
Hierover is contact opgenomen met
de Stichting voor den Landbouw.
Reeds jn Maart a.s. zouden de
eerste groepen boerenzoons (wer
kend-volontairs) worden geplaatst.
Er liggen aldus het ministerie
groote mogelijkheden voor hen, die
later boer zullen worden op het
bedrijf van hun vader of elders in
hun geboortestreek. Voor den ad-
spirant-emigrant, die vaak vrij een
zijdig opgeleid is en bij wien soms
een gedegen practische landbouw-
opleiding ten eenenmale ontbreekt,
is dit een unieke gelegenheid om
zich te bekwamen voor zijn toekom
stige taak.
Rijkt helpt particuliere
bouwers
In een besluit omtrent de finan
ciering van den woningbouw heeft
de minister van Openbare Werken
en Wederopbouw een aantal rege
lingen getroffen, waardoor het ook
voor particuliere bouwers en instel
lingen mogelijk is geworden bij de
huidige exploitatiewaarde en de
sterk gestegen bouwkosten zander
financieele tekorten woningen te
bouwen.
De voornaamste bepalingen van
het besluit komen hierop neer, dat
het rijk de rente over het bedrag!
dat ligt tusschen de rendabele
bouwkosten jaarlijks zal vergoeden.
Deze bijdrage zal worden uitge
keerd gedurende een tijdvak van
tien jaar, waarbij uiteraard telkens
als exploitatiewaarde van de wo
ning wijziging ondergaat als gevolg
van een veranderden huurprijs, de
bijdrage in overeenstemming zal
worden gebracht met de gewijzigde
omstandigheden.
Na afloop van dit tijdvak zal de
minister bepalen, of dan een uit-
keering ineens zal plaats vinden!
ter grootte van het alsnog bestaan
de verschil tusschen de exploitatie
waarde en de bouwkosten.
Aanvragen op grond- van deze
regeling moeten worden ingediend
bij de gemeenten, waar men wil
gaan bouwen.
4
Haar man verraden
Voor het Bijzonder Gerechtshof
in Den Bosch stond vorige week
terecht M. J. C. P. uit Breda. Haar
was ten laste gelegd, dat zij in
Breda in '43 aan den S.D- ter plaat
se :had meegedeeld, dat haar echt
genoot, J. van Hegten, een Jood'
was en haar mishandelde, met het
gevolg, dat J- v. H. van zijn vrij1-
heid werd beroofd en in het Duit-
sche 'concentratiekamp Auschwitz
werd vergast.
Haar huwelijk Was vanaf het be
gin een mislukking gebleken en zij
was juist eenigen tijd, voordat het
geen, waarvoor zij thans terecht
staat, zich afspeelde, een echtschei
dingsprocedure begonnen, welke met
erg vlot verliep. Daarom nam zij
op aanraden van mevr. v. H. den
S.D. in den arm. Zij bekende in
derdaad bij den S.D. te zijn ge
weest. Alleen uit angst had verd.
gehandeld en den dood van haar
man had zij niet gewild. Zij wilde
enkel van hem verlost zijn.
De proc.-generaal eischte 18 jaar
gev.straf met ontzetting van de
beide kiesrechten.
Wat mag de groente kosten
Kroten, le soort 15, 2e soort 12, 3e
soort 10 ct; Gekookte kroten le
soort 24, 2e soort 20 ct.; Roode
kool 20; Savoye kool 20; Witte
kool 15; Boerenkool 20; Prei le
soort 24, 2e soort 19; Roode en
gele uien 22; Witlof 60; Koolrapen
11; Peen le soort 22, 2e soort 14,
3e soort 12 ct. Alles per kg.
Voor thuisbezorgen mag max. 1
cent per kg. meer berekend wor
den, voor het schrappen van peen
eveneens 1 ct- per kg. (wegen vóór
het schrappen) en voor het snijden
van kool 3 cent per kg. (wegen na
het snijden).
RADIO-PROGRAMMA
Maandag 20 Januari
HILVERSUM I (301 M.)
12 kamermuziek; 1 nieuws; 1.15
quintet; 2 voor jonge moeder»; 2.20
quintet; 3.30 concert; 4 bijbellezing
4.45 kamerorkest; 5.45 rijk «rer-
zee; 6.10 sport; 6.30 Ned. strijd
krachten; 7 nieuws; 7.25 boekbe
spreking; 7.45 vlascultuur; 8 nieuws;
8.08 steravond; 9.30 gram.; 10.00
nieuws; 10.45 overdenking; 11—12
gram.
HILVERSUM II (415 M.)
12 kamermuziek; 12.35 gram.; 14)0
nieuws; 1.15 Ballroom-orkeet; 2.20
lezing; 2.35 cello en piano; 3 bon-
bonniére; 4.30 piano; 5.15 orkest;
5.30 musette-orkest; 6 nieuws; 0.15
gram.; 7.15 The Skymasters; 84)0
nieuws; 8.05 radioscoop; 9.20 koor-
spel; 10 kamermuziek; 10.45 lozing;
11 nieuws; 11.15 jazz; 11.45—12 gr.
Dinsdag 21 Januari.
HILVERSUM I (301 M.)
7 nieuws; 7.15 gymn.; 7.30 morgen
gebed; 8 nieuws; 8.15 gram.; 9.45
lichtbaken; 10.40 de Spiegel; 10.50
operaklanken; 11.30 als de ziele
luistert; 11.45 fam.berichten uit In-
dië; 12.03 zang en piano; 12.30 Tar
rantella; 1 nieuws; 1.15 orkest; 150
treurspelen; 2 Zweedsche poëzie;
2.30 kamermuziek; 3 voor de vrouw
4 de Zonnebloem; 4.30 na school
tijd; 5.15 kamerkoor; 5.45 rijk over
zee; 6.20 spart; 6.30 Ned. strijd
krachten; 7 nieuws; 7.15 voor de
jeugd; 7-45 causerie; 8 nieuws:.
8.15 prop.avand K.R.O.; 8-55 kamer
muziek; 9.15 gram.; 9 30 prop.avand
K.R.O.; 10 nieuws; 10.20 avondge
bed; 1055 volksmelodieën; 11.10
dansorkest; 11.3512 gram.
HILVERSUM II (415 M.)
7 nieuws; 7.15 gymn.; 7.30 gram.;
8 nieuws; 8.15 gram.; 8.45 strijk
orkest; 9.15' morgenwijding; 950 ar
beidsvitaminen; 10.30 van vrouw tot
vrouw; 10.35 gram.; 11 taak der
vrouw; 11.30 gram.; 12 Lyra trio;
12.30 ons platteland; 12.40 orgel;
1 nieuws; 1.15 Jetty Cantor; 2 met
naald en schaar; 2.20 sextet; 3 de
wonderwereld; 3.15 gram.; 3.30 vi
ool en piano; 4 kamermuziek; 4.40
de schoolbel; 5 piano; 5.30 dans
muziek; 6 nieuws; 6.30 lezing7.10
radioverkeer met schepen; 750 vi
ool en piano; 8 nieuws; 8.15 bonte
trein; 9.30 contact; 10.15 overzicht;
10.30 koren; 11.15 nieuws; 11.30
12 dansmuziek.
Onder aanhaling van officieele
bronnen meldt de Sunday Telegraph
te Sydney, dat de leiders van de
Australische afdeeling van de Duit-
sche nationaal-socialistische partij in
de naaste toekomst naar Duitsch
land verbannen zullen worden.
Met ingang van 1 Februari zul
len ongeveer 5 millioen Duitschers
in de Sowjet-Russische zóne, die tot
op heden de laagste rain tsoenen
krijgen, 250 .ton brood, 50 ton
vleesch en 15 ton vet per dag
meer krijgen.
Bij de ergste overstrooming, die
de Zuid-Afrikaansche stad Pieter
Maritzburg sinds 50 jaar heeft ge
kend, verdronken vier personen en
werd voor millicenen gulden» scha
de aangericht.
Een fabriek voor atoomenergie
te Ottawa (Canada) zou iets kunnen
fabrieceeren dat nog doodelijker is
dan de atoombom.
Op het oogenblik worden d« pas
poort en-bureaux in Hongarije be
stormd door menschen die het land
wensch en te verlaten.
De Koningin is toegetreden als
werkend lid van de vakgroep
Kunstschilders van de vereeniging
van Beeldende Kunstenaars.
Het aantal vrouwelijke arbeids
krachten in Amerika bedroeg in
November j.l. 17 millioen of 1 mil
lioen minder dan een jaar geleden,
een gevolg van vrijwillige to rag-
trekking uit de arbeidsmarkt.
