ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Het brandkasten
mysterie
Uit Stad en Provincie
Donderdag
20 Jen. '44
Tsloloon no. 32
Dir3Ct9ï\r-Adsunlatratoar (&av8rtoöüui;hof) waarjn opgenomen de Zierikzeesche Courant van 1797—1889 Hcafdrodaotaur K st20
A. J. »B LOOZB, Siarikzoo uitgave N.v. >>I)a atarltoMlw Niouwrtodo" K' E08TEN' UutalutTMt, Zleriksoo W« no. 137677
Zware gevechten
bij Retzjlza duren voort
Het opperbevel der Duitsche Weer
macht deelde Woensdag medie:
Ten Zuiden van Nikopol en ten Westen
van Kirowagrad hadden ook gisteren vrij
zwakke aanvallen der bolsjewisten geen
resultaat.
In een tegenaanvial werd een penetra
tie uit de laatste gevechtsdagen geslo
ten. In het gebied van Sjaskjof en Po-
grebisjtje en ten Zuidwesten van Nowo-
grad—Wolijnsk mislukten verscheidene
vijandelijke aanvallen. Ten Westen van
Retsjiza duren de zware gevechten met
onverminderde hevigheid voort. Ten N -
westen en Noorden van Newel herhaal
den de bolsjewieken hun aanvallen. Zij
werden afgeslagen. Een penetratie werd
in een tegenaanval na harden strijd te
niet gedaan. Ten Noorden van het II"
genmeer, ten Zuiden van Leningrad en
ten Zuiden van Oranienbaum zetten de
bolsjewisten hun doorbraakpogingen metr
toenemende hevigheid voort. Zij werden
in verbitterde gevechten afgeslagen en
opgevangen. In de gevechten in den Zui
delijken sector van het Oostelijk front
heeft zich de Silezische 320e divisie in
fanterie, onder bevel van luit.-generaal
Postel, bijzonder onderscheiden. Aan het
Zuid-Italiaansche front ging de vijand
Oostelijk van de Golf van Gaeta, na
krachtige artillerie-voorbereiding, met
verscheidene divisies tot den aanval op
onzen Westelijken vleugel over. De strijd
is daar in vollen gang.
ROSENBERG'S REDE
orsr Duitsche en Eurcpeesche wijheid
In een te Praag gehouden rede heeft
Rijksminister Dr. Alfred Rosenberg een
analyse igegeven van het begrip vrijheid,
gelijk dit in de Anglo,-Amerikaansche we
reld, en jn het nieuwe, zich rond DuitsCh-
land groepeerende Europa, geformuleerd
wordt. Terecht wees hij erop, dat een
absolute vrijheid niet bestaanbaar is. Po
litiek gezien wordt de souvereiniteit van
een staat beperkt door zijn naburen en
zijn vijanden; economisch heeft hij, als
alles in dit ondermaansche, zijn natuur
lijke grenzen. „De politieke vrijheid komt
avereen met de grootte en de kracht
van de verschillende volken; de geeste
lijke vrijheid beteekent echter een kans,
ook voor de z.g. kleine naties, omdat
deze vrijheid in yergaande miate onaf
hankelijk ist van het getal".
Nationalisme werkt niet alleen naar bui
ten, het is eveneens naar binnen „de diep
ste, vrije cultuurscheppende activiteit van
een volk5'. Zoo gezien moest men tot de
erkenning komen, dat nationalisme zoo
wel is een innerlijke kracht als een uit
wendige verdediging. Het natioma|ail-socia-
Jisme wenscht geen van beide aan an
deren op te dringen; doch het zijn juist,
gelijk Rosenberg opmerkte, de universalis
tische richtingen, n.l. liberalisme en bols
jewisme, die in beginsel intolerant zijn
en die hun dogma aan alle volken willen
opleggen, hetzij door het dreigen met
„economische catastrofes", hetzij door
rechtstreeksche politiek-militaire machts
middelen.
,,De leer van de wereldeconomie", zoo
constateerde de Rijksleider, „in dien zin
van het herstellen van een opperste lei
ding, beteekent. strikt genomen de ver
nietiging van de nationale volkshuishou
dingen. Een wereldmacht is voorwaarde
voor elk universalisme en beteekent de
onderdrukking van alle organisch ge
groeide naties".
Het liberalisme verlangde een vrijheid,
welke i)n het economisch leven op het
Feuilleton
Speurdersroman
35 door Frank van Falckenoort
Een oogenbli'k stond Koks verbluft.
Toen beet hij den man tegenover zich toe:
Dus toch mijnheer Van der Vaart?
Wat bedoelt U? stotterde deze, die
eveneens verrast was, toen hij zoo plot
seling tegenover den kleinen rechercheur
stond.
Kom, waarde heer, laten we er geen
doekjes om winden. U bent hier natuur
lijk om te probeeren voor de vierde
maal uw slag te slaan. Maar ditmaal
hebt U buiten de Haarlemsohe recherche
gerekend. U ziet, wij zijn op onze post'
Ditmaal hebt U zich eens leelijk gebrand,
mijnheer de directeur.
Van der Vaart's verbazing was nog
gestegen. U wilt toch niet beweren,
dat U denkt.... begon 'hij.
Geen praatjes, mijnheer. U loopt
rechtsvoor me uit naar het hoofdbureau
in de Smedestraat. En ik verzeker U,
dat ik bij iedere verdachte beweging, die
U maakt, niet zal -aarzelen van mijn
revolver gebruik te maken. Vooruit!
Maar daar protesteer ik tegen!!
riep de ander uit. Dat is
Zwijgen, beval Koks bits. Strakjes
prijsgeven van.de maatschappelijk-zwak-
ken neerkwam ten bate van de onderne
mers. Het liberalisme, met zijn ideaal
van den onbeperkten wereldhandel en
zijn productie voor de wereldmarkt, heeft
tot een uitbuiting geleid, die haar bekro
ning vond in het arbeiden aan den be-
ruchten „loopenden band", welke het me-
chaniseeren van den mensch beteekende.
Het moest noodwendig voeren tot een
gecollectiviseerd kapitalisme, hetwelk als
zijn tragische aanvulling het proletari
sch collectivisme ter wereld bracht. „Bij
den klassenstrijd van boven kwam de
klassenstrijd van beneden. De zg. vrij
heid van het economisch leven kwam tot
uiting in de uitsluiting en het wanhopige
antwoord van de onderdrukten wias de
staking".
Ook Nederland kende zijn economische
zorgen, werkloosheid en maatschappelij-
ken onvrede, dat het, hoezeer dit buiten
het bewustzijn der groote massa moge
zijn omgegaan, deel had aan een wereld1,
die door de internationale markten en
de kapitalistische grootmachten werd ge
dirigeerd.
In die wereld maakte zich een machts
concentratie kenbaar, die over de hoof
den van landsregeeringen heen hiaar net
ten over alles en allen spande. Deze
machtsbegeerte was bet, die tot de hui
dige algemeene catastrophe heeft geleid.
Zoo wij één ding te weten zijn gekomen,
moet het wel zoo zijn, dat wij nooit terug
moeten naar 'een aera, waarin de z,g.n.
wereld-economie den scepter hield en
het bestaan ontwrichtte. Het leven van
rnenschen en van volkeren dient zich te
herordenen naar de wet van de maat
van het menschelijke.
Zulk een herordening streeft het natlo-
iiaal-socialisme na. Het is niet de onrust
stoker, waarvoor het breede publiek het
pleegt aan te zien, doch de weerstreven
de kracht van Duitschland en een conti
nent, hetwelk zich van de vangiarmen
van wereld-economie en universalisme
eens ert voorgoed wenscht te bevrijden.
POLEN REKENT OP STEUN
LONDEN - WASHINGTON
Het antwoord van de Poolsche emi"
granlmcommissie op de Sovjet-Russische
verklaring van 11 Januari is het resul
taat van verscheidene zittingen van het
Poolsche comité en van een levendig con
tact tussehen de commissie en de Brit-
sche offi'eieele kringen. De verklaring,
zooals zij definitief werd gepubliceerd,
wijkt" slechts zeer weinig af van den
oiorspronkelijken tekst en werd dioor het
Poolsche comité met algemeene stemmen
aanva.ard. Vrijdag vond nog een ondier-
houd va$ minister Eden mét Mikola-
jozyk en Romer plaats.
Van Poolsche zijde wordt gezegd, dat
de verklaring gebaseerd is op het „eenig
mogelijke standpunt van het recht en v^n
de moraal" en dat zij tevens een open
bare behandeling van de tussehen Polen
en de Sovjet-Unie hangende kwesties af
sluit, doch de deur openhoudt vioior di
plomatieke besprekingen met inschake
ling van Londen en Washington. De Pool
sche kringen verklaren ook, dat Londen
en Washington zich bereid verklaiaxd heb
ben, zich in verdere besprekingen te la
ten inschakelen, aangenomen dat deze
niet door pers of radio gestoord zouden
worden.
Verder wijzen de Poolsche kringen er
op, dat men den derden zin van de ver
klaring ongeveer de helft van het gebied
van de Poolsche republiek en elf mijlioen
Poolsche onderdanen bedoeld, zijn. Ook
hechten zij er waarde aan te verklaren,
dat voorzofover „besprekingen van vier"
kunt U praten. Vooruit nu en vlug, anders
zal ik geweld gebruiken!
De man tegenover hem in den portiek-
hoek keek hem knarsetandend aan, haalde
toen de sphouders op en liep het portiek
uit. Koks volgde hem, doch omklemde
met vaste hand zijn revolver. "Van der
Vaart liep enkele passen voor den re
chercheur uit en late voorbijgangers kon
den niet bemerken, dat hier een arrestant
passeerde, «p den voet gevolgd door
een politieman.
Enkele minuten stond Van der Vaart
in het politiebureau. Koks belde den
i hoofdcommissaris top en vertelde het ge-
beurde. Deze antwoordde, dat hij binnen
I enkele minuten in de Smedestraat zou
I zijn.
Toen Koks en zijn arrestant gezeten
waren in een der vertrekken van hel
hoofdbureau, begon Koks: Ziezoo mijn
heer Van der Vaart. Vertelt U me nu
maar eens, waarqp U zich zoo dicht
in de omgeving van Uw bank bevond
en nog wel zoo laat in den avond. Maar
probeert U me niet wijs te maken, dat
U alleen ma,ar eens ,een luchtje ging
scheppen, want dan kunt U zich die
moeite wel besparen. Daarvan belief ik
geen woord te gelooven.
i Ja, ja, dat begrijp ik. U gelooft in
den regel alleen maar, wat U zelf denkt
van de rnenschen, nietwaar? Wanneer
i'k U nu vertel, dat ik vanavond naar de
Oudegracht ben gekomen om in te bre
ken, dan gelooft U me zeker wel, niet-
waar?
(Wordt vervólgd)
RECHTZAKEN
Ter terechtzitting gevangen genomen
Op de zitting van den Almeloschen eoo,-
nomisehen rechter werd de onmidellijke
gevangenneming bevalen van drie perso
nen uit Hardenberg, die met anderen een
omvangrijken bonnenhandel hebben bedre
ven. De rechter besloot hiertoe omdat,
naar hij verklaarde, dergelijke feiten een
spoedig ingrijpen noodzakelijk maken.
Verder werden twee personen uit En
schedé, een man en een vtouw, gevangen
genomen, omdat zij distributiebescheiden
hadden gekocht. Zij waren reeds eerder
voor eep dergelijk feit veroordeeld.
WANNEER VERDUISTEREN?
Heden verduisteren ru 17 oor 15 tot
8 uur 30
De maan komt op 4 unr 01 en gaat
onder om 13 nur 26.
Nieuwe maan Dinsdag 25 Januari.
Eerste kwartier Dinsdag 1 Februari.
Volle maan Woensdag 9 Februari,
Laatste kwartier Donderdag 17 Febr.
FINANTIESL NIEUWS
Da winteralag in list Oosten. Tffdem de
verbitterde gevechten in een sector van het
Oostelijk front, trachten de Sovjets weer door
de Duitsche stellingen te brekm. Tijdelijk
verloren gegane plaatsen worden door de
Duitxche grenadiers in tegenaanval weer ge-
nomen Zoo verbloeden de Sovjets dag en j
nacht tengevolge van den stalen wil tot af-
weer van de grenadiers In een heroverde
stad worden de straten door de mannen met i
hun ,,electri*cli machinegeweerzooals de
Sovjetsoldaten dit noemen, beveiligd.
(PK Scheffler O/H P s)
N,V. Bank voor Schouwen en Duiveland
I
Naai' wij vernemen zal aan de aan
staande algemeene vergadering van aan
deelhouders van de n.v. Bank v. Schou
wen en Duiveland te Zierikzee worden
voorgesteld het dividend, over 1943 te
bepalen op 4 pet.
tot stand zullen komen, alle vraagstuk
ken ter sprake gebracht zullen worden
en niet slechts de grenskwestie. Verdei'
wolrdt er op gewezen, dat de Poolsche
„regeering" te Londen de eenige recht- j
matige autoriteit is en blijft, die in naam j
van het Poolsche volk handelt.
NIEUWE AARDSCHOKKEN
IN ARGENTINIË
San Jnan totaal verwoest
De Argentijnsche stad San Juan, die
Zaterdag door een aardbeving werd ge
teisterd, is Zondagavond opnieuw dioor
een aardschok getroffen, idie evenwel
minder hevig was dan die van den voor-
afgaanden dag. De laatste nog overeind
staande gebouwen werden in puin gelegd
En nog is de aarde bij San Juan niet
lot rust gekomen. Verscheiden zwakke
schokken hebben de bevolking veront
rust, die i'n tenten en inderhaast opge
slagen barakken kampeert.
De minister van Binnenlandsche Zaken
heeft aan de pers een kort overzicht
gegeven van den toestand in het geteis
terde gebied. De bevolking is kalm en
gelaten. Het nauwkeurig laantal dood en
is nog niet op te geven, daar de puin
hoop en nog niet opgeruimd konden wor
den. Tot dusver zijn 500 lijken geborgen.
900 personen werden zwaar en 4000 licht
gewond. De geheele stad is onbewoon
baar. De autoriteiten hebben reeds ener
gieke maatregelen genomen om epide
mieën te voorkomen en de levensinidde-
lenvoorziening en de medische hulp te
waarborgen.
Het door de Argentijnsche regeering
gepubliceerde communiqué deelt volgens
het PRT mede, dat er in het geheele
gebied 14.000 dooden en gewonden zijn.
In de ziekenhuizen in de omliggende
plaatsen zijn op het oogenblik 9000 zwaar
en lichtgewionden uit San Juan en omstre
ken ondergebracht. Men schat de te San
Juan aangerichte schade op ongeveer 400
mi'llioen pesos.
j VERSCHILLENDE BER1GHTEN
'i TE WATER GERAAKT. Den laatsten
tijd geraken te Haarlem meer per
sonen door de duisternis te water d,an
vorig jaar. In het af ge loop en weekeinde
zijn er zelfs twee slachtoffers te betreu
ren. Zaterdagavond is in de Leidschevaart
een 68-jarige dame te water geraakt en
I verdronken en Zondagavond een 75-jiarige
heer in den Raamsingel.
j Voorts hebben Zaterdagavond ongeveer
j half elf twee manspersonen op de voet
brug over de Westergracht een 28-jarigen
jongeman onverhoeds vastgegrepen en
over de brugleuning in het water van
de Westergracht geworpen. De jongeman
heeft zich zelf kunnen redden. Daar het
slachtoffer geen reden voor dezen aanslag
kan bevroeden, wordt vermoed diat de
daders zich in den persoon hebben ver
gist.
VAN DE TRAM GESPRONGEN. De 23-
jarige mej. B. A. van der L.. is Maan
dagavond te Zeist, toen zij van de
Zeister tram sprong, met een der beenen
onder den bijwagen geraakt. In het zie
kenhuis te Utrecht is het meisje des
nachts aan haar ernstige verwendingen
I overleden.
DOOR STIER GEDOOD. De 41-jarige
landbouwer P. L. te Gap in ge, is Za
terdag door een stier aangevallen. Met
zware verwondingen is hij naar het zie
kenhuis te Middelburg vervoerd, waar
hij in den loop van Maandag is over
leden.
Hoofdprijzen Staatsloterij
Trekking van 19 Januari'
f15000: 16968. f1000: 12247, 14511.
19231. f400: 1854, 4459, 11212, 12135,
19771. f200: 4397, 5119, 13441, 17456
f100: 5380, 5549, 10809, 12229, 15839,
17746, 18876, 20675, 21946.
ZIERIKZEE. De heer A. Goudswaard,
hulpbesteller bij de PTT, is met ingang
van 22 dezer in vasten dienst aangesteld
BURGH. De Vereen, tot bevordering van
het Tuinbouw onderwijs hield Maandag
middag in Hotel De Koster een leden
vergadering, welke matig was bezocht.
Wegens ziekte van den voorzitter stond
de vergadering onder leiding van dhr.
K. J. Dambruin. De penningm.. bracht ver
slag uit over de jaren 1941 en 1942, waar
uit bleek, dat de vereeniging de laatste
jaren finantieel veel sterker is geworden,
zoodat nu een behoorlijk saldo op de
Boerenleenbank staat. Als bestuursleden
werden herkozen W. G. Boot Jr. en C.
A. Boogerd, terwijl in de vacature H.
Brandenburg de heer I. C. Boot gekozen
werd. De heer G. Horst die bedankte
werd vervangen door Jac. Priemus. Hier
na las het hoofd van de Tuinbouwschool
het verslag over het jaar 1942 van de
school voor. Tot leden van de finantieele
commissie werden aangewezen de heeron
M. Blom Lz., A. D. Dalebout en M. G
Geleijnse. Na rondvraag sluiting
HAAMSTEDE. Voor de Ver. van Oud
leerlingen van de Tuinbouwschool „Pior
mona" hield de heer Phaff, lambtenaar
bij den PJantenziektenkundigen Dienst te
Goes Maandagavond in de Tuinbouw
school een inleiding over „Schurftbestrij-
ding". Na een kort welkomstwoord door
den voorzitter, hield de heer Phaff een
korte inleiding over het onderwijs en
behandelde daarna de ontwikkeling van
de. schurftzwam, waarbij hij vooral de
schade door deze zwam veroorzlaakt naar
voren bracht. Vervolgens behandelde hij
de bestrijding van deze zw.am, waarbij
hij de verschillende methoden besprak.
Vooral de methode-Quanjer werd uitvoe
rig besproken, terwijl ook aan de Zwit-
sersche methode met 5 °/o Bordeauxsche
pap uitvoerig aandacht werd geschonken.
Van de gelegenheid tot vragen stellen
werd een druk gebruik gemaakt, waar
bij de inleider vaak gelegenheid kreeg op
bepaalde onderdeelen dieper in te gtaan.
De voorzitter dankte aan het eind den
heer Phaff voor zijn mooie inleiding,
waardoor het een zeer leerdam ge avond
was geworden.
BROUWERSHAVEN. In den ouderdom
van 62 jajar is plotseling te Amsterdam
overleden de Haagsche binnenhuisarchi
tect en meubelontwerper Com. van der
Sluis. In het huis van Jacob Cats in Brou
wershaven 4 Juni 1881 geboren zou hij
schilder worden en bezocht daartoe de
Academie in den Haag, maar de binnen
huisarchitectuur trok hem meer aian, waar
toe hij zich voor studie naar Parijs be
gaf. Met Thorn Prikker, Henri van de
Velde en Lebeau was hij van 1899—1902
verbonden aan „Arts land Crafts" te Den
Haag. In 1903 vertrok hij naar het buiten
land en drie jaar lang was hij ontwer
per op fabrieken en teekembureaux in
België, Frankrijk, Engeland en Duitseh-
land. In 1906 vestigde hij zich in Den
Ha?g. Vooral bekend is hij geworden
dioior zijn geslaagd streven om ook het
serie-meubel behalve van goede kwaliteit
ook van goed artistiek begrip te doen
zijn.
SIRJANSLAND. ïn de vacature van dhr
J. Klink, die als president-kerkvoogd be
dankte, is thans dhr. A. Hanse, kerk
voogd, gekozen.
ST.-PHILIPSLAND. Burgerlijke Stand
over December. GeborenArie, z van
M. Breeman en C. Vaders; Magdalena
Jacoba, d. v,an W. van der Sluis en
A. van der Klooster; Adriaan Pieter,
z. van M. C. van der Est en M. D.
Quist; Dana, d. van C. Reijngoudt en
Maatje Bakker; Cornelia, d. van Izaak
Quist en J. T. Moerland; Adriaan, z.
van J. van Dijke en Hendrika Faasse.
Overleden: Krijn Anthonie Schoonaard,
70 j., echtg. van Louisse Hooglander;
Handrik Kaashoek, 61 j., echtg. van Ma
ria van Popering.
Ingekomen: P. J. Wagemaker .vian Am
sterdam; L. J. Quist van Halsteren.
Vertrokken: G. A. van Herk naar 's-
Hertogenbosc'h; M. C. Mol naar Burgb.
THOLEN. Burgerlijke Stand. Geboren;
Margaretha, d. van G. J. Dragt en M.r
Eggersman; Leendert Pieter, z. van C. de
Regt en I. N. Bijl. Overleden: J.. M.
Voshol, 28 j., echtg. van S. J. Anthonisse;
L. Barrevoets, 62 j„ echtgenoot van D.
Adriaanse.
SIGNAAL.
Op Ide titelpagina van de nieuwe af
levering staat een Russische vrijwilliger
afgebeeld, een luitenant der Koeb'an Ko
zakken, voor een muur waarop z'n (door
hem zelf geschreven naam staat. Het 'is
(de muur van de gevangenis, waarin hij
eens door de G.P.Oe werd ingesloten-
Deze foto één van (de 100 is ken
merkend voor den verderen inhoud van
deze aflevering, welke als Extra-Oost
nummer wordt aangekondigd.
Hierin word't een tip van den sluier
opgelicht, welke lange jaren (de tragiek
van een 26-jarig Sovjetregime bedekte.
Het blad toont echter vooral in woord
en beelid objectief en gedocumenteerd
wat (de gevolgen van den Duitschen
strijd waren in deze Oostelijke gebieden.
HUIZE „GRAVENSTEENTE LEIDEN
Ook voor het behoud van deee kuituur-
waarden strfjden onze vrQwilligtri.
«7. L./ff. P s)
KEURINGEN
Het SS-Ersatzkommando deelt mede
Iedere gezonde Nederlander, in den
leeftijd van 17—46 jaar, kan zich aanmel
den, teneinde gekeurd te worden voor
Waffen-SS, SS-Wachtb atalj on in Amers
foort, Landstorm Nederland, Kriegsraa-
rine en de Germaansche SS in Nederland
P Tijdeas de keuringen worden alle in
lichtingen verstrekt mot betrekking tot
do verzorging van familieleden, duurder
opleiding, extra levensmiddelen etc.
Personen, tussehen 19-30 jaar, die
aantnaldingsplichtig zijn voor de tewerk
stelling, kunnen zich eveneens aanmelden
en warden gedurende hun verbintenis
van de tewerkstalling vrijgesteld,
Officier in de Waffen-SS kan ieder
worden, die na minstens ©en jaar dienst
tijd zijn geschiktheid voor de officiers
opleiding heeft bewezen. Zijn schoolop
leiding is niet doorslaggevend, beslissend
voor bevordering zijn karakter, gedrag,
prestatie.
21.1.44 9—12 uur, Assen, Concerthuis
a.d. Vaart; 15—18 uur, Groningen, Heere
straat 46.
22.1.44 9—12 uur, Leeuwarden, Huize
Schaaf, Breedstraat.
23.1.44 9—14 uur, Amsterdam, Dam 4.
24.1.44 9—13 uur, Utrecht. N.V.-Huis,
Oudegracht 246.
25.1.44 9—14 uur, Amersfoort, Pol.
Durchgangslager, Leusdlerweg.
26.1.44 9—14 uur, Den Haag, Dierentuin.
Benoordenhoiitschftw^g.
