ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Uit Stad en Provincie
Donderdag
2 Sept. '43
Telefoon no. 32
Directou^dmlnlBtratenr (AdvertenüaclioO waarjn opgenomen de Zierikzeesche Courant van 1797—1889 Hoofdredacteur
100ste Jaarg.
No. 15332
L. J. SE LOOZE, Zierikzee
Uitgave N.V. „De Zierikzeesche Hieuwebode"
M. J. KOSTEN, Manhuisstraat, Zierikzee Giro no. 137677
NIEUWE LANDINSPOGINGEN
VERWACHT
in de Middellandsche Zee
De wereld maakt op het oogenblik weer
een van die fazen van spanning door,
waarin de algemeene verwachting be
staat dat zich spoedig gebeurtenissen zul
len aandienen, die het beeld van den
oorlog opnieuw wijzigen.
De Duitsche weermachtsberichten van
de laatste dagen hebben gewaagd van
aanvallen op geallieerde ooriogs- en troe
pentransportschepen in de Middellandsche
Zee. De activiteit van de Duitschers duidt
op 'n verhoogde intensiteit van 't scheep
vaartverkeer van de Engelschen en de
Amerikanen en zulks wordt te Berlijn,
zoo meldt de Berl. corr. van de N.R.C.,
als een van de aanwijzingen beschouwd
dat belangrijke dingen staan te gebeuren.
Verdere en hooger te waardeeren indica
ties zijn echter de door de Duitsche ver
kenning gedane waarnemingen in enkele
havens van het gebied van de Middel
landsche Zee.
Op drie plaatsen zijn aanzienlijke con
centraties van de vijandelijke oorlogs
marine en landingsbooten vastgesteld, n.l.
in Oost-Tunesië, vooral in de haven van
Bizerta en Sicilië met name in Augusta
en tenslotte Oran. Men concludeert daar
uit dat de tegenstander de uitvoering van
bepaalde plannen voorbereidt en dat de
samentrekking van talrijke landingsboo
ten en vlooteenheden in Bizerta en
Augusta enz. in verband moet worden
gebracht met een op handen zijnde,lan
ding in Zuid-Italië, naar verwacht wórdt
in Calabrië en Apulië. De concentratie
in Oran, in welk gebied zich een leger
van 300.000 Franschen zou bevinden, acht
men de voorbode van een landingspoging
op Corsica, wellicht ook Sardinië en
aan de Fransehe Rivièra.
Met betrekking tot de laatste mogelijk,
heid laat men aan Duitsche zijde iedere
combinatie ,of voorspelling achterwege.
Ten opzichte van een eventueele landing
in Zuid-Italië stelt men slechts in het
licht, dat de gebieden van Calabrië in
Apulië in de eerste plaats geen gelegen
heid bieden voor groote operaties, voorts
dat zij niet geschikt zijn voor het aan
leggen van een voldoend aantal groote
vliegvelden en bovendien dat zij door
de verdedigers van het Itaüaansdhte
schiereiland gemakkelijk zouden kunnen
worden afgegrendeld.
CHURCHILL'S RADIOREDE
Naar de Britsche berichtendienst uit
Quebec meldt, heeft CChurohill in de ci
tadel Zijn aangekondigde radioredle ge
houden. Hij prees allereerst de verdien
sten van Canada voor den steun aan het
moederland. Ook Australië, Nieuw-Zee-
land en Zuid-Afrika loofde Churdhill voor
datgene wat deze Dominions tot nu toe
hebben gepresteerd en wat Zij nog' :n
de toekomst besloten zijn te presteeren.
Unie zeide Churchill dat hij de Sovjets
Unie zeide Churdhill dat hij de Sovjet
niet kon laken dat Ziy- vaak hun ontstem
ming hebben geuit over de werkeloos
heid van Groot-Brittannië en de Ver. Sta
ten. Deelneming van Stalin aan de 'Con
ferentie te Quebec zou, zoo zeide Chur
chill, niet doelmatig zijn geweest. Ook
heeft Stalin niet kunnen komen, omdat
hij Ihet opperbevel aan het Oostfront
voert. Men hoopt echter dat binnen af-
zienbaren tijd een conferentie tusschen
Roosevelt. Stalin en Churchill tot stand
zal komen. In het verdere verloop van
Zijn rede sneed Churdhill de kwestie van
de vorming van een tweede front aan.
,I'k geloof' zoo 'zfeide hij, ,dat de dag
niet ver meer is, waarop de Britsch-
Amerikaansche troepen over het Kanaal
zullen steken en in Frankrijk tegen de
Duitschers zullen vechten. Een dergelijke
onderneming, zoo voegde hij er echter
aan toe, zal men slechts toelaten wan
neer men tevoren overtuigd is van het
succes''.
Nadat Churdhill zich in prij'ztende be
woordingen had uitgelaten over het op
treden van partisanen in enkele Balkan-
landen, wees hi) er op dat 'de strijd
in den Stillen Oceaan het voornaamste
onderwerp van besprekingen in Quebec
had gevormd. Hij eindigde zijn red'e met
de waarschuwing niet al te optemistisch
te oordeelen.
Itallaansch weermachtsberlcht
Luchtaanvallen op vele steden
Het 1194e communiqué van het Ita-
liaansche hoofdkwartier luidt:
Vijandelijke vliegtuigen hebben gisteren
Piso, Pescara, Salerno, Concenza en Ca-
tanzaro gebombardeerd1. Er werd aan
zienlijke schade aangericht en er vielen
talrijke slaehotffers onder de burgerbe
volking. Italiaansche en Diuitsche jagers
Rebben 4 Inadhines neergeschoten. 35 toe
stellen werden vernietigd door batterijen
luchtdoelgeschut. Tijdens een luchtaanval
die de vijand ondernam in de buurt
van het eiland Santa Maura (Grieken
land) is een vliegtuig getroffen door het
artillerievuur der Kon. marine neerge
stort. j
Toespraak van dan Paus
bij den aanvang van het 5e oorlogsjaar
Paus Pius XII heeft gisteren voor den j
Vaticaansc-hen zender, ter gelegenheid van
den aanvang van het vijfde oorlogsjaar,
een toespraak totde wereld gehouden.
De Paus begon met op te merken, dat
de 'wereld reeds gedurende 4 jaar ge- j
teisterd wordt door een vernietigenden
oorlog. Hij herinnerde er aan hoe hij
toen, vóór de vijandelijkheden begonnen,
tot alle staatshoofden en volkeren warme
oproepen gericht had, teneinde een der
gelijk onheil te vermijden. Het woord
van den Paus werd echter niet gehoord.
De geest van het geweld triomfeerde,
maar deze triomf werd een nederlaag.
Diezelfde liefde jegens alle volken, die
toen den oproep van den Paus heeft
bezield, bezielt thans het woord dat de
Paus in het belang van de geheele we
reld spreekt. De oorlog gaat zijn hoogte
punt tegemoet en zijn tragische realiteit
doet zich overal gevoelen. De Paus merkt
op dat na zooveel verscheurde verdra
gen en niet nagekomen beloften en na
zooveel tegenstrijdige wijzigingen in de
gevoelens en de handelingen, het her
trouwen tusschen de naties is vermin-*
derd. De Paus richt zich tot allen wier
taak het is een initia^ef te nemen tot
het aangaan van een vredesadcoord en
zegt dat de werkelijke macht niet moe
ten vreezen grootmoedig te z'ijn, aan
gezien Zij altijd de middelen bezitter}
om zich te waarborgen tegen elke ver
keerde interpretatie van haar wil tot
vrede en tegen andere mogelijke terug
slagen.
Aan. alle volken moet men de hoop
geven op een waardigen vrede en voorts
moet er overeenstemming aan den dag
treden tusschen de beginselen en de be
sluiten, alsmede de bewering van een
rechtvaardigen vrede en de feiten. De
Paus besloot zijn toespraak met den
wensch uit te spreken dat de leiders der
volken door God moeten worden ver
licht en door hun matiging en wijsheid
mogen worden geïnspireerd, opdat zij
den volken de hoop kunnen geven
dat het lo,opende jaar niet moge ein
digen in het teeken van moordpartijen
en verwoestingen, maar integendeel het
begin moge betèekenen van een nieuwe
eeuwige verzoening, samenwerking en op
bouw. 1 1 j
Aanvallen aan de Koeban
stortten Ineen
Groot-Berlijn opnieuw aangevallen
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte Woensdag bekend:
Verscheidene vijandelijke aanvallen op
stellingen van Rumeensche troepen a&n
het Koebanbruggehoofd stootten ineen. In
het gebied ten Westen van de Mioes
ten Westen van Charkov, in het gebied
van Rylsk, Ssefsk en ten Westen van
Wjasma, mislukten talrijke bolsjewisti
sche aanvallen, deels in hevige gevechten
van man tggen man. Eigen tegenaanval
len leverden succes op. In den Noorde
lijken fctector van het front verliep de
dag over het algemeen kalm. De bolsje
wisten verloren gisteren 184 tankis, Voor
de haven van Jeisk, aan de zee van
Azov, brachten lichte Duitsche vlootstrijd-
krachten een vijandelijke kanonneerboot
tot zinken. Bij de gevechten in het gebied
van Isjoem heeft zich het 11e regiment
pantser jagers, onder bevel van den gene
raal der pantsertroepen, HenriCi, bijzon
der onderscheiden.
Batterijen vérdragend geschut der ma
rine nam een vijandelijke formatie oor
logsschepen onder vuur en schoot een
vaartuig in brand. In den afgeloo'pen
nacht vielen sterke Britsche luchtstrijd
krachten opnieuw het gebied van Groot-
Berlijn aan. Onze nachtjagers sloegen, in
samenwerking met batterijen luchtdoel
geschut en zoeklichten, de concentraties
vijandelijke bommenwerpers uiteen, zoo
dat de door den vijand beoogde gecon
centreerde uitwerking achterwege bleef.
In enkele stadswijken, alsmede in de
omgeving van de rijkshoofdstad ontston
den voor een deel aanzienlijke vernielin
gen. Enkele vijandelijke storingsvliegtui
gen wierpen lukraak bommen op andere
'plaatsen van het rijksgebied. Strijdkrach
ten van de luchtverdediging schoten vol
gens de tot dusver ontvangen rappor
ten 47 Britsche bommenwerpers neer. 8
andere vliegtuigen verloor de vijand gis
teren overdag boven de bezette gebieden
in het Westen.
Marine en luchtmacht brachten in de
maand Augustus tot zinken: 2 kruisers, 6
torpedojagers, een duikboot, een mijnen
veger en 5 motortorpedobojoten en be
schadigden een slagschip, 10 kruisers, 9
torpedojagers, 5 moliortorpedobooten, als
mede 5 andere oorlogsschepen. Voorts
werden 70 koopvaardijschepen met een
gezarnenlijken inhoud van 377000 brt.,
alsmede 4 transportzeilschepen vernie
tigd en 125 andere schepen met een in
houd van 580000 brt. getroffen. De be
schadiging aan een deel van de getroffen
ooriogs- en koopvaardijschepen, was zoo
zwaar, dat aangenomen kan worden, dat
ook deze verloren zij'n gegaan.
De prorftuin van het Zuid Hollandich
Glasdistrict beschikt over een der meeit
moderne laboratoria voor bodemonderzoek
hetgeen voor de voeuselvoorzieneng van
zeer groot belang ia Duizenden monster
worden scheikundig onderzochtwaarna
vastgesteld wordt wdke stoffen voor een
bepaalde bodemgesteldheid moeten worden
toegevoegdof welke schadelffke bestand,
deebn vervorderd moeien worden. Tfjdens
het onderzoek
O.N GISchimmdpenningh Pax s
HET MIOESFRONT
Taganrog in het middelpunt
De gebeurtenissen aan het Oostelijk
front staan klaarblijkelijk nog altijd vn
het teelten van de elastische verdediging.
De Duitschers hebben Taganrog, het Zui
delijks te steunpunt van het Mioesfront,
volgens het plan ontruimd «en daardoor
is deze sector in het middelpunt der be
langstelling gekomen- Het brandpunt van
den striid ligt ^venwel onveranderd iln
het gebied van Ohark-of, waar de hevige
afweergevechten zonder onderbreking
voortduren.
De ontruiming van T a g a n ro g is vol
gens Duitsche berichten ten uitvoer, ge
bracht zonder dat de Sovjets deze ma
noeuvre konden verhinderen of er zelfs
ook maar iets van merkten, Zoordat 'de
aftocht der Duitsche troepen was beëin
digd1. In militaire kringen te Berlijn stelt
men deze achterwaartsdhe beweging voor
als een tactiek, waardoor het strategische
doel der' Sovjets, den uitersten Zuide
lijken vleugel der Duitsche verdedigings
linie af te snijden, illusoir is gemaakt.
Wel is waar deelt het weermaehts-
bericht van het Opperk'ommando mede,
dat de z'ware afweerstrijkl op dezlen front-
sector wordt 'voortgezet, maar er wordt
aan toegevoegd, dat de Sovjets hier troe
pen laten aantreden, die aan :a'ndere front-
sectoren z'ijn onttrokken en dat de re
serves der Sovjets, die hier aan de ope
raties deelnemen, van den tweeden en
derden rang Zijn. Uit verschillende waar
nemingen leidt men aan DuitsCche zijde
•echter af, dat de Sovjets van plan zijn
aan het Mioesfront nog verdere reser
ves in den strijd te werpen.
In het gebied van Gharkof houden de
zware gevechten eveneens in onvermin
derde mate aan. Op1 de meeste plaatsen
waar de Sovjets het Duitsche verdedi
gingssysteem waren binnengedrongen,
konden Zij worden afgesneden; op' som
mige punten 'zijn de verwoede gevech
ten met binnengedrongen Vijandelijke for
maties nog aan den gang. Opmerkelijk
is de sterkte van de luchtmacht, die de
aanvallen der Sovjets bij Chark'of onder
steunt,
Deensch kabinet vroeg ontslag
Koningspaar op kastool tij Kopenhagen
Naar officieel wordt medegedeeld, heeft
net ministerie Sc'avenius op 29 Augustus
bij den koning zijn ontslagaanvrage inge
diend en terstond opgehouden te fun-
geeren. Het beheer aan de ministeriën en
secretariaten-generaal wordt voorloppig
geleid door de betrokken hoofden van
departementen, secretarissen-generaal of
directeuren. Voor zijn aftreden heeft het
ministerie een verklaring afgelegd, waarin
het zich tot het volk richt met de aan
maning, rust en bezonnenheid aan den
dag te leggen en waarin het alle ambte
naren in openbaren dienst oproept, op
hun post te blijven en hun werk in het
welzijn van land en volk voort te zetten.
In zake het afkondigen van den staat
van beleg in Denemarken wordt in be
voegde Duitsche kringen verklaard: De
beveiliging van de Deensche kust in een
in verband met het seizoen belangrijk
oogenblik, maakte dit evenzeer noodza
kelijk als de beveiliging van de rust en
orde tegen elementen, die aan den voor
avond van het vijfde oorlogsjaar de aan
dacht op zich probeeren te vestigen. Dat
het Deensche volk in zijn Oivergroote
meerderheid zijn kalme en bezonnen hou
ding bewaart, behoeft nauwelijks betoog.
De tot dusver uit' Kopenhagen ontvangen
inlichtingen bevestigen dit. Aan den an
deren kant dulden de wetten van den
oorlog geen toegevendheid. De Duitsche
weermacht, die de bescherming van Dene
marken op zich heeft genomen, zal deze
taak blijven vervullen, zoolang de opriteg
niet ten einde is.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Kinderuitzending Nederl. Volksdissst
Ook gedurende de wintermaanden be
staat gelegenheid om kinderen uit onze
provincie naar Nederlandsche tehuizen te
Zenden. Op het programma van dezen
winter komen de tehuizen „Hellendoom"
van 12 Nov. tot 17 Ded. 1943 en „Soes-
terberg" van 22 Nov. tot 18 Dec. 1943,
voor. Het schoolverzuim kan voor de
kinderen geen beletsel zijn, daar de kin
deren juist door de periode, welke zij
in id'e kindertehuizen doorbrengen, uit-
gerust weer op school verschijnen en
zo,o dus gemakkelijk den achterstand in
kunnen halen.
Ouders, die hun kinderen uitgezonden
willen hebben, kunnen zich melden bij
hun blok-, wijk- of buurtschapshoofd en
op de bijkantoren te Goes, Zierikzee
en Terneuzen.
Heffing van opcenten door de provincie
Blijkens een in de Staatscourant ge
publiceerde beschikking van den secre
taris-generaal van binnenlands'ohe zakten
en van financiën wordt aan de provinciën
bevoegdheid' verleend op de boofdlsom
der personeele belast ng ten hoogste 50
opcenten te heffen. Deze opcenten wor
den op alle aanslagen tot een gelijk! ge
tal geheven.
Voorts is hel getal der opcenten, dat
de provinciën ten hoogste mogen heffen
op de hoofdsom ider grondbelasting, ver
hoogd tot zestig.
Steenkolen en cokeprijzen gewijzigd
De dienst van den gemachtigde voor de
prijzen deelt mede: in het kader van ook
op ander gebied doorgevoerde aanpassing
van prijzen in het bezette Nederlandsche
gebied aan het in Duitschland geldende
prijspeil zullen de verkoopprijzen van de
Nederlandsche mijnen voor steenkolen,
briketten en c'okes, met ingang van 1
September, een wijziging ondergaan. De
gemachtigde voor 'de prijzen heeft zijn
goedkeuring aan deze aanpassing ver
leend, welke een vrij ingrijpende veran
dering van de bestaande prijzenstructuur
voor de kolen inhoudt. De aanpassing
brengt voor een aantal soorten en kwali
teiten een niet onbelangrijke prijsverhoo-
ging met zich mede. Daartegenover zijn
enkele andere prijzen verlaagd. Dit laat
ste geldt speciaal voor bepaalde soorten
huisbrandkoJen met name magere en es-
aiootjes 2 en 3.
Met het oog op de bij den kleinhandel
aanwezige voorraden worden de detail-
huisbrandprijzen eerst met ingang van
15 September aangepast aan de gewijzig
de inkoopsprijzen. Tot dien datum mogen
de tot dusver geldende maximumprijzen
aan verbruikers van kolen en cokes vopr
huisbranddoeleinden niet worden over
schreden. Het spreekt vanzelf, 'dat het
aanhouden van voor 1 September 1943
gekochte -voorraden met het doel deze
later tegen hoogere prijzen te verkoppen
niet geoorloofd is. De nieuwe maximum
verkoopsprijzen vojor den kleinhandel zul
len tijdig worden bekend gemaakt.
Gevaarlijk kinderspel
Te Raalte was het driejarig dochtertje
nan den heer Winkelman met kame
raadjes aan het spelen op den onbewaak-
ten overweg bij den Parallelweg. De kin
deren legden geldstukken op de rails en
lieten die dan plat rijden door 'de pas-
seerende treinen. Toen de trein van 1
uur naar Almelo naderde, kon de kleine
echter niet snel genoeg meer weg komen,
met het gevolg dat zij werd overreden.
Ze werd met ernstige wonden aan het
hoofd en een voet opgenomen en naar
het r.k, ziekenhuis te Raalte vervoerd.
Ernstig ongeluk
Twee jongelui, die den trein hadden ge
mist begaven zich Zondagavond' te voet
van Enschede naar Hengelo. In verband'
met den verboden tijd volgden zij de
route langs de spoorlijn. In het donker
van den nacht arriveerden Zij in hun
woonplaats. Dicht bij1 huis moesten zij
een viaduct passeeren. Zij! bemerkten niet,
dat tusschen de spoorlijnen een opening
was, waardoor beiden vier meter omlaag
stortten. De 18-jarige S. viel op' een
WANNEER VERDUISTEREN
Heden verdaiateren van 20 nnr 30
tot 6 nnr 45.
De maan komt op om 9 aar 22 en gaat
onder om 21 nnr 47.
lente kwartier Dinsdag 7 September.
Volle maan Dinsdag 14 September.
Laatste kwartier Dinsdag 21 Sept
Nieuwe maan Woensdag 29 September.
trottoirband en overleed kort daarna. De
19-j. de V. werd met ernstige kwetsuren
in het ziekenhuis opgenomen.
Kinderbijslag leeftijdsgrens verhoogd
Krachlens besluit van den seqr.-generaal
van sociale zaken zal de werkingssfeer
der kinderbijslagwet, met ingang van 1
Jan. 1944, een belangrijke verruiming on
dergaan. Allereerst wordt de leeftijds
grens der kinderen verlegd van 15 tot
18 jaar, waaraan nog de bepaling is toe
gevoegd, dat, wanneer kinderen dagon
derwijs volgen aan een inrichting voor
algemeen vormend of vakonderwijs, de
kinderbijslag zal worden gegeven tot aan
het bereiken van den leeftijd van 21
jaar. Dit laatste moet blijken uit de ver
klaring van het schoolhoofd, over te leg
gen bij de inzending van het aanvraag
formulier voor een kinderbijslagboekje,
dat de werknemer ieder jaar op den
eersten werkdag na den lOden Oct. van
zijn werkgever ter invulling ontvangt.
Voor een juist begrip van zaken zij er
hierbij aan herinnerd, dat voor de be
paling van het recht op kinderbijslag!
in eenig kalenderjaar wordt uitgegaan
van de samenstelling van het gezin en
den leeftijd der kinderen op den lsteai
October van het voorafgaande jaar.
De op 31 Dec. 1943 bestaandé rege
lingen inzake de toekenning van kinder
bijslag, getroffen voor ambtenaren en
arbeidseontraelanten, zullen ook voor het
jaar 1944 als bijzondere regeling worden
erkend. Hieronder voorkomende eventueel
minder gunstige regelingen zullen vóór
1 Jan. 1944 aan. de gewijzigde wettelijke
bepalingen moeten worden aangepast.
LANDBOUW EN VISSCHERü
Land- en tuinbouwdiploma
Tienduizenden jonge middenstanders be
zitten reeds of studeeren voor het mid
denstandsdiploma Algemeene Handels
kennis. Jaarlijks onderwerpen zich dui
zenden aan het examen voor dit diploma"
(in 1943 ruim 24.000), Vergelijken we hier
bij de jonge land- en tuinbouwers, dan
komen deze op dit gebie'd zeer veel
te k'ort. Met de boekhoudkundige kennis,
om over andere noodzakelijke vakken
maar niet te spreken, is het in de land
en t uinbouwkringen vaak bedroevend' ge
steld. Voor een groot deel is dit echter
niet aan eigen schuld te wijten.
Tot op heden was een zeer groote
factor, het gemis aan een eigen Han-
delsexam'en. En daar het doen van exa
men 'en het behalen van een diploma
altijd het sluitstuk is geweest op iedere
willekeurige studie, is dit gemis een
groote rem geweest voor de Land- en
Tuinbouwers. De rem is nu vervallen
door het instellen van het Land- en
Tuinbouwdiploma Algemeene Handelsken
nis. Zie de advertentie in dit blad.
ZONNEMAIRE. Burgerlijke Stand over
Augustus. Geboren: 22. Kornelia Pieter-
nella, d. van P. J. de Vlieger en A. K.
Nuijens. Overleden: 29. Adriaan Hooze,
66 j., echtg. van PieterneUa Jacomina
Neele.
NOORDGOUWE. Burg. Stand over Aug.
Geboren: 24. Jacobus Wiliibrordus Helena,
z. v. J. J. M. Gudde en W. J. L. van
Hoek te Zierikzee; 27. Maatje Camelia
Johanna, d. v. J. P. van Tiggele en
J. A. Sehielfekatte te Nieuwerkerk.
Gehuwd3. Adriaan Cornelis van der
Linde yan Zierikzee en Johanna Jozina
Vis te „Noordgouwe; 20. Leendert Kur-
vink, 26 j. en Klazina Goverina van Ast.
26 j., beiden te Noordgouwe.
Overleden: 4. Cornelis Overdulve, 66 j.
Uit het dageljjksehe
leven der soldaten
in de lagunen van
het Koébanbruggen-
lioofd. Overname
der post van de
postboot. In de rub-
berbooten zijn de
grenadiers de boot
van uit hun steun
punten tegemoet
gegaan en nemen
thans met1 lachende
gezichten het mooiste
geschenk voor de
soldatenpost uit
het vaderlandin
ontvangst.
iPK Heuberger
Of II Pax s)