ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Uit Stad en Provincie
Donderdag
12 Aug. '43
Telefoon no. 32
Directenr-Adnüd.toaUnr (ASrertMtleeheO waarin opgenomen de Zierikzeesche Courant van 1797-1889 Hcofdrodaotenr
18 z8e Uitgave N.V. ,,De ZlerikzeoBche Nieuwsbode" BOSTEN,
99»te Jaarg,
No. 15314
llanhnlBetraat, Zierikzee 31ro no- 137677
NEDERLAND'S TAAK
IN OOSTLAND
(Vón onzen Haagschen corresp.)
Reeds veel is er geschreven over de
rol, die Nederlanders in het verleden
hebben gespeeld in Oost-Europa, over
den kolonisatie-arbeid, dien zij daar heb
ben verricht, over de dijken, die zjj
daar bouwden, over de landen, door
hen ontgonnen, over de kerken en bè-
roemde gebouwen, door Nederlanders
daar ontworpen en gebouwd, over de
hooge cultuur, die zij in Oost-Europa uit
droegen. Velen zullen echter het ant
woord moeten schuldig blijven, als men.
op den man af, de vraag stelt: Wat
hebben de Nederlanders daar nu precies
gedaan? Gebrek aan lectuur is wel de
hoofdoorzaak van deze onwe'endhe'.di en
dat gebrek vond op zijn beurt weer ver
klaring in de omstandigheid, dat de be
langstelling voor dit onderwerp zeer ge
ring was, omdat de publieke opinie en
Nederland's activiteit in het algemeen
minder op het Oosten georiënteerd waren
Het is daarom een goede gedachte ge;
weest van de Deutsch-Niederlandischen
Gesellschaft, een uitvoerige publicatie te
wijden aan hetgeen Nederland in de af-
gèloopen eeuwen in het Duitsche Oosten
tot stand heeft gebracht. .,Die Nieder!a"de
und der deutsche Osten", door Hans
Egon Wolfram, Verlag Joh. Kasper
Co., Berlin W9.
In een bestek van 84 bladzijden, met
tal van goede illustraties verlucht, wordt
hier een overzichtelijk beeld gegeven van
hetgeen Nederlandsche menschen in Oost-
land gestadig wisten op te bouwen. Het
beek is een welsprekend getuigenis van
Nederlandsche „kracht en Nederlandsche
cultuur en vormt daarom een bemoedi
ging voor allen, die nog aan de toekomst
van onze rijk-gevarieerde volkskracht
mcchten twijfelen.
Onwillekeurig heeft zich bij velen de
gedachte vastgezet, dat Nederland geen
Nederland meer zou zijn, als het niet
over koloniën beschikt. Welnu, de kolo
niën hebben wij in dezen oorlog verloren
en nu achten talloos velen onze bestaans
mogelijkheid in de toekomst bedreigd,.
Men vergeet daarbij echter, dat Neder
land in het verleden reeds groot, wel
varend en rijk was, toen er van kolo
niën nog geen sprake was. Wij hebben
weliswaar steeds de behoefte gevoeld
om de enorme economische en cultureele
reservekrachten uit ons overbevolkte land
naar een groot-ére ruimte in den vreemde
uit te dragen, maar daarom behoeft deze
ruimte hu nog juist niet Indië te heeten.
Eeuwen voordat de Nederlanders in groe
ten getale naar Indië» voeren, trokken
onze voorouders, bijzonder die uit de
zestiende eeuw, naar het Duitsche Oos
ten, waar zij het respect voor de Neder
landsche cultuur en voor Neerland's eco
nomische kracht voor altijd wisten te
verwerven en wel in een dusdanigen
omvang, dat wij een wereldnaam won
nen, die zich evenzeer gehandhaafd zou
hebben als onze voorouders nimmer een
voet in Indië hadden gezet. Hiermede
willen wij niet betoogen, dat het verlies
van onze Oost geen zware slag voor ons
geweest zou .zijn. Integendeelwie dezen
slag niet aanvoelt, toont een bedenkelijk
tekort aan vaderlandsliefde en aan res
pect voor het moeizaam verworven erf
deel onzer vaderen. Maar daarom behoeft
mén zich nog niet blind te staren op-
het verre Indië, terwijl wij dicht aan
onze grenzen een domein hebben, waar
onze voorouders evenveel roem behaal
den als zij, die later naar Indië togen. In
Nederlands verleden vormt Indië slechts
een pnderdeel en men zou kortzichtig
zijn als men dit onderdeel met het ge
heel zou verwarren.
Paus Pius XII heeft kardinaal staats
secretaris Maglione per brief opdracht
gegeven, dat in de kerken der wereldi
openbare gebeden voor den vrede mioeten
worden gehouden.V_
In het dorp Winslow (Buckingham
shire) is een vliegtuig neergestort, aldus
meldt de Britsche berichtendienst. Het
toestel kwam terecht op een huis, ten
gevolge waarvan behalve de bemanning
nog 13 personen om het leven kwamen.
ZWARE GEVECHTEN
BIJ BJELGOROD
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte Woensdag bekend:
Van het Koebanbruggenhoofd en den
Mioessector worden slechts vrij zwakke
bolsjewistische aanvallen gemeld.. Een
eigen aanvalsoperatie bereikte het ge
stelde doel. In het gebied van Bjelgorod
duren »de zware afwisselende, gevechten
voort. Krachtige vijandelijke doorbraak
pogingen met behulp van infanterie en
tanks, werden afgeslagen, waarbij een
groot aantal tanks werden stuk gescho
ten. In den sector ten Westen van Orel
stortten eveneens talrijke vijandelijke aan
vallen ineen. Hierbij werden alleen in het
gebied van een pantserdivisie 61 bols
jewistische tanks stuk geschoten. Ook
in het gebied ten Zuiden en Zuidwesten
van Wjasma, zette de vijand zijn door
braakpogingen met onverminderde kracht
voort. Afgezien van enkele zuiver plaat
selijke bressen, bleef het front hecht in
Duitsche handen.
Ten Zuiden van het Ladogameer deed
de vijand plaatselijke aanvallen, die even
eens afgeslagen werden. Aan het Oostelijk
front werden gisteren 348 tanks stuk ge
schoten. De luchtmacht mengde zich op
andere zwaartepunten, met krachtige for
maties gevechtsvliegtuigen en vliegende
artillerie, in den slag en ontlastte de
hevig strijdende troepen. In het hooge
Noorden veroverden Duitsche bergjagers
in het ontoegankelijke oerwioudterrein een
door den vijand taai verdedigde heuvel-
stelling en behield deze' ondanks talrijke
met krachtigen steun van artillerie en
en luchtmacht gevoerde tegenaanvallen.
De bolsjewisten leden daarbij zware ver
liezen.
Op Sicilië sloegen onze troepen in den
Noordelijken sector vijandelijke aanval
len in bewegelijke gevechtsvoering af.
Van den centraien en Zuidelijken sector
worden slechts activiteit van verken-
nings- en stoottroepen van den vijand ge
meld. Bij nachtelijke aanvallen van zwa
re Duitsche gevechtsvliegtuigen c^i de
vijandelijke transportvloot voor Augusta
en Syracuse, werden 4 schepen, met een
gezamenlijken inhoüd van 21.000 ton ver
nietigend getroffen en 7 andere groote
schepen, w.o. een oorlogsscchip, zwaar
beschadigd. Overdag bestookten Duitsche
slagvliegtuigen in een verrassenden aan
val op de Noord- en Zuidoostkust van 't
eiland ontladingen van den vijand in zijn
'ravatailleeringssteunpunten. Zij beschadig
den m'et bommen en mitrailleurvuur een
torpedojager, 4 transportschepen en een
groot aantal landingsbooten.
In den afgeloopen nacht wierp de vij
and birsant- en brandbommen op het
stadsgebied van Nürnberg. Er ontstond
brandschade en vernielingen in woonwij
ken, aan cultuurmonumenten en open
bare gebouwen. Nachtjagers en ludhtdoel-
artillerie schoten, volgens tot nu toe ont
vangen rapporten, 14 der aanvallende
bommenwerpers neer. Snelle Duitsche ge
vechtsvliegtuigen vielen in den nacht van
10 op 11 Augustus, zonder 'zfelf verlieztew
te lijden, miitaire doelen in midden-En-
geland met succces aan.
Italiaansch weermachtsbericht
Falie afweerstrijd op Sicilië
Het 1173e communiqué van het Itali-
aansc'he weermachtsbericht luidt:
De Italiaansch-Duitsche troepen leve
ren felle verdedigingsgevechten in den
centralen en Noordelijken sector va,n het
Siciliaansche front, ten einde den op-
marscih van den vijand in bedwang te
houden. Messina is door de vijandelijke
luchtmacht herhaalde malen intensief ge
bombardeerd. Italiaansche torpedovlieg
tuigen vielen convooien aan in de wateren
van Sicilië, waarbij zij een lichte kruiser
en een tweetal schepen van middelbare
tonnage troffen, terwijl bommenwerpers
des nachts met succes aanvallen deden
op de havens Palermo en Syracuse. In de
haven van Augusta en langs de Noordkust
van het ejjand hebben Duitsche vlieg
tuigen ernstige schade toegebracht aan
vier transportschepen met een.totalen in
houd van 17000 ton en een torpedojager
Stapf PaZ
De jeugd is wetr-
baar, wanneer z$
bewust weet te
leven en reeds jong
weetwat er inde
wereld te koop is.
Uit 6 Oermaantche
landen komen jon-
gens it wcerspórt-
kampen bf} elkaar.
Op de zg. „Eeima-
bendevertéllen
zjj elkaar de ge
schiedenis van hun
land en van den
strjfd, die daar
moet worden ge
streden voor een
beter toekomst.
Blffft niet achter,
maar meld je aan
voor het volgende
uréersportkamp t
UtrechtKoningslaan 9.
en aan ^enige landingsvaartuigen. Een
Engelsch vliegtuig wérd aan de kust van
Sardinië door een van onze duikboot-
jagers neergeschoten. In een aanvulling
op het weermachtsbericht wordt nog ge
meld: De door den vijand ondernomen
aanval op de steden Turijn, Milaan en
Genua, waarvan melding is gemaakt in
het weermachtsbericht 1170, hebben vol
gens de tot dusver binnengekomen rap
porten de volgende slachtoffers gemaakt
onder de burgerbevolking: in Turijn 12
dooden en 48 gewonden; in Milaan 101
dooden en 267 gewonden en in Genua
11 dooden en 37 gewonden.
ZIEKENVERVOER VAN
VERPLICHT VERZEKERDEN
De commissaris belast met het toezicht
op de ziekenfondsen, heeft aan de alge-
meene ziekenfondsen een circulaire ge-
zondlen, waarin ten 'behoeve van de ver
strekking van ziekenvervoer aan verplicht
verzekerden bepaalde regelen worden
vastgesteld, zulks in afwachting van een
nadere wijziging en aanvulling van het
ingevolge het ziekenfondsbesluit uitge
vaardigde tweede uitvoeringsbesluit.
Deze regelen komen in hoofdzaak).hier
op neer, dat een algemeen ziekenfonds,
slechts ziekenvervoer mag verstrekken,
indien de behandelende geneeskundige
blijkens een door hem onderteekende ver
klaring, vaiT oordeel is, dat de ziek:e<
uit medisch oogpunt wordt genoopt, zich
te laten vervoeren, en tevens uit medisch
oogpunt wordt verhinderd, hierbij van
een openbaar middel van vervoer ge
bruik te mak;en.
Behalve in geval van spoed geschiedt
ziekenvervoer ten behoeve van een ver
plicht verzekerde vo,or rekening van een
algemeen ziekenfonds slachts na machti
ging door het algemeen ziekenfonds, waar
bij- de verplicht-vèrzekerde is ingeschre
ven. Bij het algemeen ziekenfonds moet
een aanvrage tot verkrijging van zoo
danige 'machtiging 'Vergezeld van de bo
venbedoelde geneeskundige verklaring,
worden ingediend.
Heeft ziekenvervoer plaats gevonden
zonder voorafgaande machtiging van het
algemeen ziekenfonds en beslist dit fonds
later dat het niet een spoedgeval heeft
betroffen, dan komen de kosten van dat
vervoer niet voor rekening van het fón'ds.
Deze regeling treedt op 1 September
1943 in werking. Dit neemt echter niet
weg dat ook thans reeds de verplicht!
verzekerde, die züekcnvervoer noodig
heeft, zich eerst tot z)ijn algemeen zie
kenfonds heeft te wenden.
Extra rantsoenen voor bij zonderen arbeid
Voor vrouwen en jeuefdige personen.
Met ingang van 5 September a.s. ko
men ook vrouwen en jeugdige personen
in aanmerking voor extra rantsoenen we
gens bijzonderen arbeid. Met ingang van
dien datum kunnen derhalvé Zioowiel man
nelijke als vrouwelijke personen van 16
jaar en ouder toeslagkaarten voor 'Zweren
arbeid of langdurigen en nachtarbeid en
extra-bonnen voor oogst werkzaamheden
verkrijgen.
Voor toeslagkaarten voor zeer zlwaren
arbeid komen uitsluitend mannen en vrou
wen van 18 jaar en ouder in aanmer
king.
Ned. Arbeidsfront
li
De afdeeiing Vreugde en Arbeid
is zeer werkzaam geweest op allerlei
gebied van ontspanning en ontwikkeling.
In een 10-tal bedrijven in Zeeland woirdt
aan bedrijfsspoirt gedean. In een vain
de komende zomermaanden zal een be-
drijfssportdag worden georganiseerd.
Het ligt in de bedoeling in de toekomst
tot het oprichten van avondspoirtcursus-
sen, het organiseeren van B. V. boksde-
monstratie en 't houden van zwemwed
strijden over te gaan. De onderafdeeling)
cultureele ontspanning bracht
in de afgeloopen winter een dertigtal
ontspanningsavonden en een 10-tal film
avonden. Voor het komend winterseizoen
slaan drie series van 10 avonden klaar,
alsmede 2 series filmavonden. Voor Mid
delburg en Goes zijn speciale avonden
ingelascht.
In .de naaste toekomst zal op het ge
bied van bedrijfsfeesten getracht worden
meerdere bedrijven hiertoe te brengen.
Volksontwikkeling organiseert o.a. een
aantal cursussen in vreemde talen. Bo
vendien zullen excursies worden gehou
den. Ook is deze afdeeling bezig contact
te zoeken met sprekers voor ontwikke-
lingsa vonden.
Een huisvl ij ttentoo-n stelling
zal ook worden voorbereid. Hef oprichten
van zangvereenigingen en misschien een
enkele muziekvereeniging wordt overwo-"'
gen. Bedrijfsbibliotheken mogen zich in
groeiende belangstelling verheugen.
Tot de taak van den dienst Rechtsbe
scherming behoort o.m. er voor te zorgen,
dat de vrede in de bedrijfsgemeenschap
wordt in stand gehouden en dat de
sociale wetten juist worden uitgevoerd.
Bij moeilijkheden in een bedrijf, zal eerst
de sociale voorman moeten trachten de
zaak in orde te brengen en indien het
Het Oosten als korenschuur van Enropa
De door de
Duitsche troepen
bezette Oostelfjkc
gebieden brachten
meer dan de helft
der broodgraan- en
vleetchvoorziening
der Sovjets en b$na
de g-heele suiker-
voorziening op.
Millioenen tonnen
graan, vleesch en
suiker, die Ut dus
ver naar minder
vruchtbare ge
bieden der Sov
jetunie werden
verzondenkomen
thans de voedsel
voorziening van
Euroj a ten goede.
Europa is sterker
door den landbouw
in het Oosten, welke ieder jaar meer vruchten afwerpt. Edele tabakssoorten rffpen
in de Krim. (AtljE Pax s)
hem niet gelukt, zal de dienst R echt s-
bescherming het geschil trachten te
regelen. Slechts in uiterste gevallen zal
een rechtsactie worden ingesteld.
Vooral yoor kwesties op Sociaal Verze-
keringsgebied betreffende onjuiste of te
late uitkeeringen wordt in vele gevallen
de hulp van de dienst Rechtsbescherming
ingeroepen.
In 1942 hebben zich 2093 personen voor
hulp of advies tot den dienst Rechtsbe
scherming gewond. In dat tijdvak werden
ruim 850 geschillen in behandeling ge
nomen, waarbij voor de leden een finan
cieel resultaat van f 4510.01 werd bereikt.
In de eierste 6 maanden van 1943 wend
den zich- ruim 1500 personen tot den
dienst Rechtsbescherming. In datzelfde
tijdvak werden ruim 400 geschillen aan
hangig gemaakt en werd een financieel
resultaat van fl 8.414.33 bereikt.
'j_ja-'-üiiAL =3
Bede Max Blokzijl
ZIERIKZEE. Voor de op 9 Augustus
in de Korenbeurs aangekondigde lezing
van den heer Max Blokzijl bestond, toen
de heer J. Molema de bijeenkomst met
een kort inleidend woord opende, groote
belangstelling. De heer Blokzijl herinner
de aan zijn radiopraatjes,, die hij gere
geld houdt, nadat hij 21/2 jaar geleden
uit Diuitschland, waar hij 23 jaar jour-
nalistieken arbeid had verricht, in ons
vaderland was teruggekeerd. In Diuitsoh-
land heeft hij den oorlog van 1917 tot
1918 en den revolutietijd medebeleefd1,
waaraan hij artikelen wijdde, verzameld
in een boek: „Ik was er zelf bij".,
Het opnemen van de artikelen van zijn
hand in de Hollandsere pers ging goed
totdat in Duitschland -het Nationaal-Socia-
lisme aan de macht kwam. Toen ging
het mis. Veel voorlichtende ccopy, werd
niet geplaatst, nog meer bleef in de pen,
omdat men deze voorlichting niet wensch}-
te, totdat in 1937 de NSB de helft van
haar kiezers verloor. Nu wilde men
iels meer over de toestanden in Duitsch
land weten. Maar de vrije meeningsuiting
werd niet meer geëerbiedigd en talrijke
verboden en terreurhandelingen maak
ten het leven hier minder aangenaam.
Toen in 1940 de oorlog uitbrak viel er
heelemaal niets meer in de Ned. pers
te bereiken, zoodat spr., die 23 jaar in
Duitschland had gewerkt, ook en vooral
voor de Ned. arbeiders, naar Nederland
terugkeerde en voor de microfoon ging
vertellen, wat hij allemaal had willen
schrijven ter voorlichting van het groote
publiek. Voor deze radiopraatjes bestond
en bestaat groote belangstelling, getuige
ook de eritiek die na de praatjes los
komt, welke spr. zal laten bundelen tot
'n historisch monument uit een tijd dat
het ons volk slecht ging.
Vóór 1940 is de NSB door een golC
van terreur gegaan. Na de bezetting is
deze nog niet voorbij. Zoo is het der)
,'laatsten tijd weer niet erg pluis. Zoo
b.v. in Drente, waar spr. onlangs ver
toefde. Georganiseerde benden in auto's
trokken door de provincie, waar boeren
hoeven van NSB-'ers in brand werden
gestoken en menschen werden doodge
schoten, die tot de Nat. Soc. Bewegingj
behoorden. Terreur zal op gelijke wij'ze
met terreur beantwoord worden. Sommi
gen putten uit de weermachtsberichten
moed en denken dat het Duitschland en
zijn bondgenooten niet meer Zoo goed
gaal. Gevolg: ophitserij en terreur. Spr.
vergeleek den oorlog met een bokswed
strijd. Tijdens den wedstrijd lijkt het
soms, alsof de eerst verliezende tegen
stander weer op krachten komt en beter
partij geeft, maar de uitslag is gunstig
voor hem die de meeste ronden overwin
naar bleef.
In verband met de gebeurtenissen in
Italië vergeleek hij de politieke stelsels
van dit land en Duitschland. Het fascisme
poogde van bovenaf het volk te door
dringen van het nieuwe systeem, terwijl
het Nationaal-Socialisme juist van onder
af begint om de menschen voor de nieu
we idéé te winnen. Wanneer het mocht
gebeuren dat Italië den strijd moest op-
WANNEEB 7BEDUISTEBEN
Heden verduisteren van 2i uur 15
tot 6 uur.
De maan gaat onder om 3 uur 7 en
komt op om 19 uur 36.
Volle maan Zondag 15 Augustus.
Laatste kwartier Zondag *2 Augustus.
Nieuwe maan Maandag 30 Augustus
lerste kwartier Diasdag 7 September.
geven, dan zullen wij in het Noordent,
aldus de heer Blokzijl, den strijd uit
vechten! Wat er met Europa zal geschie
den, als er iets anders mocht gebeuren,,
achtte spr. niet twijfelachtig. Europa zal
dan klakkeloos worden overgeleverd aan
de horden uit het Oosten. Wij moeten,
zoo eindigde spr., naar iets anders heen,
naar een betere maatschappij. Wat nu
gebeurt heeft met Nat. Socialisme niets
te maken- Mussert heeft zelfs gevraagd'
de zware verordeningen niet uit te vaar
digen. Op hem rust een zware verant
woordelijkheid, bij zijn plannen om' ons
yodk te dienen. Met een: „Met Mussert
voor volk en vaderland" eindigde de heer
Blokzijl zijn met aandacht gevolgde rede.
Na de pauze werden eenige schrifte
lijk ingediende vragen beantwoord, waar-
Tia de Jeugdstorm en de ouders nog wer
den toegesproken.
Met het gemeenschappelijk zingen van
het 6de couplet van het Wilhelmus werd
de bijeenkomst besloten.
RECHTZAKEN
Arsenicum in de pap
De rechtbank te Haarlem heeft uit-
spraak gedaan in de zaak tegen de 34-
jarige vrouw G. F. v. R. uit Zwanenburg
bij Halfweg, verdacht van moord op haar
echtgenoot. Zij was in Maart j.l. met
hem getrouwd. Reeds na een paar weken
deed ^ij arsenicum door de pap van
haar man, waardoor deze overleed. De
officier van justitie had twaalf jaar ge
vangenisstraf geëischt. De rechtbank ver
oordeelde de vrouw tot acht jaar ge
vangenisstraf met ter beschikkingstelling
van jle regeering.
Biggenhandelaren veroordeeld
Bij de actie van* de Prijsbeheersching
tegen de buitensporig hooge biggenprij-
zen, bleek, dat de verkoopers en hande
laren sinds het inwerkingtreden van de
prijsregeling dieaangaande, bleven pogen
hun prijzen te handhaven.
Sommigen namen hun toevlucht tot het
bekende „staartjes"geld, dat vroeger on
geveer een kwartje per big bedroeg en
diende als fooi voor de dienstbode van
den boer. Dit bedrag nu liep plotseling
cp tot f20.f25.en meer per big
en werd buiten de kwitantie om voldaan.
Anderen bedongen naast den prijs een
zekere hoeveelheid levensmiddelen ofwel
gebruiksartikelen, zooals paardentuig en
landbouwwerktuigen. \y\
Ook wel gebeurde het, dat de biggen-
verkooper, nadat hij vernomen had, dat
controle-ambtenaren zich met zijn zaak
bezigheden, de koopers lot het afleg
gen van onjuiste verklaringen ten aanzien
van den verkoopprijs dwong. Reeds heeft
de Haagsohe Inspecteur voor dè Prijsbe
heersching, die al tal van zaken behan
deld heeft, eenige gevallen van vermoe
delijke meineed ter behandeling doorge
geven naar den Officier van Justitie.
Dat de 'boeten hoog zijn, kan 'bl'ijken
uit de Volgende verpor deel in genM. Ka-
relse, Schore f500; A. L. Haringman,
Veere f500;. A. Mol, Hollestelie B 18 f10
boete, plus verplichting terugbetaling van
1 406; J. Schijve, Zuidzande f250; C. de
Greve le Biervliet f 500; en L. C. Maas,
Nieuw- en Sl.-Joosland f 125.
Hoofdprijzen Staatsloterij
11 Augustus.
20.000 2920 f 5000 8032 f 1500
19951 21788 f 1000: 1340 9796 21943
(400 4897 9107 f 200 15965 flflO
1554 2737 5919 10537 110GG 1979C.