ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Terugvoering in krijgsgevangenschap
BEKENDMAKING
BEWIJZEN VAN VRIJSTELLING
Uit Stad én Provincie
Woensdag
26 Mel '43
Telefoon no. 32
Direotonr.Admlnlitret.nr (Advertontieohef) waarin opgenomen de Zierikzeesche Courant van 1797-1889 Hcofdredaotenr
99ste Jaarg.
No. 15249
A. J. SE LOOZE, Zierikzee
Uitgave N.V. „Se Zierikzeesche NienwBbode"
M. J, KOSTEN, Manhuiestraat, Zierikzee Qdro no. 137677
KALMTE IN HET OOSTEN
Succesvolle luchtgevechten
Het opperbevel der Duitsohe weermacht
maakte Dinsdag bekend:
Van het Oostelijk front wordt slechts
uit enkele sectoren succesvolle eigen
stormtroepactiviteit gemeld. De lucht
macht deed zware aanvallen op lossta-
stions, waar veel soldaten waren en
bombardeerde, aan de middenloop van
do Wolga, een groote fabriek van de
vliegtuigbewapenings-industrie. Bij een
aanval van een formatie vijandelijke slag-
vliegtuigen op een Duitsch vliegveld aan
het front, werden van de elf aanvallende
sovjelvliegtuigen, 10 nog voor het berei
ken van het doel neergeschoten. Bij een
aanval, zonder eenig succes, van een
'krachtige formatie-Britsche gevechtsvlieg
tuigen op een Duitsch konvooi voor de
Nederlandsche kust, schoten bewakings
vaartuigen van de marine zeven meer-
motorige Britsche vliegtuigen neer en be
schadigden vier andere zwaar. Zware
Duitsche gevechtsvliegtuigen bombardeer
den in den afgeioopen nacht de havens
van Bone en Djedjelli. Een koopvaardij
schip kreeg zoo zware treffers, dat aan
genomen kan worden, dat het vernie
tigd is. Luchtdoelartillerie van de lucht
macht schoot boven het Middellandsche
Zeegebied 9 vijandelijke vliegtuigen neer.
Naar definitief is vastgesteld verloor de
Britsche luchtmacht bijl den aanval op
West Duitsch gebied, in den nacht van
23 op 24 Mei, 44 bommenwerpers. For
maties Rumeensche jagers hebben zich
aan het Oostelijk front de laatste dagen
bijzonder onderscheiden. Zij schoten in
de korte periode 31 bolsjewistische vlieg
tuigen in luchtgevechten neer en verniel
den 5 andere op den grond.
Itallaanschweermachisberlcht
Militaire objecten in den Soedan
aangevallen
Het 1095e communiqué van het Italiaan-
sche opperbevel luidt:
Italiaansche vliegtuigen hebben tijdens
een langen en moeilijken aanval op doel
treffende wijze militaire objecten in den
Soedan en in Italiaansch Oost Afrika ge
bombardeerd. De havens van Djedjelli en
Bone werden door Duitsche formaties
gebombardeerd. Een koopvaardijschip
dat ernstig werd getroffen, is zeker tot
zinken gebracht. Vijandelijke luchtactie
aan beide zijden van de Straat van Mes
sina, boven Catania, en boven verschei
dene plaatsen op Sardinië, veroorzaakten
beperkte schade; gevoelige schade te
Reggio di Calabria. Onze jagers, die
hevige gevechten leverden, schoten op
Sicilië en Sardinië .acht bommenwerpers
neer. Tien andere vijandelijke toestellen
werden vernield door batterijen lucht
doelgeschut. De verliezen onder de be
volking door de in dit bericht genoemde
aanvallen bedragen tot dusver in Cata
nia vijf dooden en 19 gewonden.
DE STRIJD BIJ DE ALEOETEN
Het Japansche hoofdkwartier te Tokio
heeft het volgende extra-bericht uitgege
ven:
1. Japansdhe vlooteenheden beschadig
den op 23 Mei 4>ij het eiland Attoe een
vijandelijken kruiser zwaar, boorden een
torpedojager in den grond en schoten
een anderen in brand. Van Japansche
zijde zijn geen verliezen te beklagen.
2. Het Japansche duikbootwapen heeft
sedert 12 Mei zijn aanvallen op' de voor
de Aleoeten opereerende Amerikaansche
oorlogsschepen, resp. andere vaartuigen
voortgezet en aan vijandelijk slagschip en
een kruiser zwaar en twee oorlogssche
pen van onbekend type aanzienlijk 'be
schadigd.
Oproep van den N.A.D.
Begin Juni 1943 vertrekt een corps
van den Nederlandschen Arbeids
dienst naar Oostlanid, teneinde bin
nen de grenzen van het Groot-
Duitsche Rijk in N.A.D.-verband
boscharbeid te verrichten. Geduren
de den inzet, welke vermoedelijk
3 maanden zal duren, blijven de
vrijwilligers onder bevel van den
commandant van den N.A.D., ge
kleed in N.A.D.-uniform en vallen
zij onder het straf- en tuchtrecht,
dat in den N.A.D'. van toepassing is.
Voor het vertrek vindt nog een
vooropleiding plaats van ongeveer
4 weken te „Waterloo", Oud-Leus
den bij Amersfoort.
Slechts voor hen, die reeds> in
den N.A.D. hebben gediend is de
mogelijkheid opengesteld, zich hier
voor op te geven.
Aanmelding kan tot 1 Juni per
soonlijk geschieden bij de aanmel-
dingsbureaux, dan wei schriftelijk
aan den commandant vain den N.A.D.,
stafafdeel'img 7, Luybenstraat 40—42
te 's-Hertogenbosch.
Aanmeldingen, welke na 1 Juni
1943 binnen komen, worden ter
zijde gelegd.
ERNSTIGE WAARSCHUWING
i
Het heeft de aandacht van de p.olitie
getrokken, dat zich een levendige han
del in oude radio-ontvangtoestellen be
gint te ontwikkelen, met het doel, om'
deze in te leveren en het eigen toestel
te behouden. Daar bewijfeld wordt, of
het publiek wel ten volle beseft, dat
zij, die aldus handelen, zich aan zware
straffen blootstellen, komt het den po-
litie-autoriteiten gewenscht voor om thans
nu de voorgeschreven-4evering nabij is, j
nog een ernstige waarschuwing tot het I
publiek te richten.
Zooals bekend is, Zijn sedert '13 Mei
1943, bij beschikking van den Höheren
SS- und Polizeiführer, alle radio-ontvang-
toestèllen, -toebehoonen en -onderdeelen
met onmiddellijke werking verbeurd1 ver
klaard en is sedertdien ieder beschikken
over deze verbeurdverklaarde Zaken, als
mede de beschadiging daarvan verboden
De houders zijn verplicht deze zaken ,op
nader bekend te maken data in te le
veren. Ook. 'zijn verbaden het afstaan
en het in houderschap nemen van ra
dio-ontvangtoestellen, -toebehooren en
-onderdeelen.
Ludisprekers, behoorende bij aanslui
tingen op radiodistributiecentrales, uislui
tend daarbij te gebruiken, zijn alleen uit
gezonderd.
Al wie in strijd handelt met de be
palingen dier beschikking, wordt gestraft
met gevangenisstraf van ten hoogste 5
jaren en met geldboete tot een onbej
perkt bedrag, voo Zoover niet volgens1
andere bepalingen een zwaardere straf
is' verbeurd.
LUCHTBESCHERMING
EEN NATIONAAL BELANG
VoorlichtingseursiHsen in hat
geheele ^land
„Weet u, waar uw blokhoofd woont?"
„Weet u het telefoonnummer van de
luchtbescherming
„Is er een emmer water bij de hand?"
„Staan er zakken zand gereed?"
„Is er al voor een vuurzweep gezorgd?"
„Weet u waar u het veiligst is bij een
luchtaanval?"
Het antwoord op al deze vragen, waar
aan yje nog een lange reeks zouden kun
nen -toevoegen, zal door velen in ons
land met een openhartig ,;neen" beant
woord worden.
En jiiermede bevinden wij ons midden
in een hoogst actueel ^onderwerp, dat
het geheele Nederlandsche volk raakt
en over leven en dood van velen beslist.
Reeds drie jaar ondervindt ons land
de gevolgen van den luchtoorlog, doen
de maatregelen, die voor onze veiligheid'
zijn getroffen, zijn nog steeds onvol
doende. De" fout ligt niet bij den dienst
van de luchtbescherming, doch in de
mentaliteit .yan velen, die, in weerwil
van alle leed, dat in ons land reeds door
brisant- en brandbommen werd veroor
zaakt, nog in de meening leven, dat zij
toch niet getroffen zullen warden. Aan
dit zorgeloos optimisme, dat reeds aan
verscheidene menschen het leven heeft
gekost, paart zich nog de besluiteloosheid
van anderen, die meenen, dat er tegen
bommen toch niets valt te doen.
Doch als plotseling de alarmsirenes
loeien, de bommenwerpers boven de hui
zen cirkelen, de mitrailleurkogels op de
daken en straten ketsen, brisantbommen
geheele rijen huizen verwoesten en tal
rijke brandbommen in een ommezien in
vele woningen tegelijkertijd een begin
van brand doen ontstaan, die weldra één
vuurzee kan worden, dan roepen al deze
onvoorbereide burgers radeloos om de
luchtbescherming. Doch dan is het voor
velen te laat, omdat de luchtbescherming
onmogelijk op alle plaatsen tegepjk kan
zijn.
De hoofdinspecteur voor de luchtbe
scherming, luitenant-kolonel van Baten
burg, heeft ons dezer dagen aangetoond,
dat dagelijks menschenlevens verloren
gaan en waardevolle bezittingen vernield
worden, alleen omdat de bevolking zelve
niet onmiddellijk weet in te grijpen en
bij luchtaanvallen alle zelfbeheersching
verliest doordat men geen voorzorgsmaat
regelen had getroffen.
Het is daarom een waarlijk nationaal
belang, dat aan dezen wantoestand een
radicaal einde wordt gemaakt. Wij zijn
het aan onszelf, aan onze gezinnen en
onze medemenschen verplicht, de gevol
gen van den luchtoorlog tot de kleinste
verhoudingen terug 4e brengen. De Hoofd
inspectie voor de Luchtbescherming heeft
daarom het alleszins toe te juichen plan
opgesteld, de bevolking van geheel Ne
derland beter voor de lichten en tege
lijkertijd een actie te voeren, die beoogt
in alle woningen van het land de ver-
eisc'hte voorzorgsmaatregelen te nemen.
Voorlichtingsgroepen van de lucht
bescherming zullen als instructeurs
optreden en onder leiding van de
burgemeesters Cursussen organisee-
ren, waartoe de geheele bevolking
zal worden opgeroepen. In de mees
te steden zullen deze oproepen nog
in den loop van deze en de vol
gende maand verzonden worden.
De ^sprekers worden gerecruteerd
uit de kringen van de politie, de
brandweer, den Geneeskundigen
Dienst en uit de groepen van vak- j
leiders, wijkhoofden, blokhoofden i
etc.
De voorlichting zal allereerst aantoo-
nen, dat er tegen het bommengevaar wel
degelijk iets te doen is en dat veel
onheil, ook bij zware luchtaanvallen, voor
komen kan worden. Verder wordt aan de
bevolking geleerd, hoe men zich bij
luchtaanvallen moet gedragen. Wij stip
pen hier enkele punten aan.
1. Allereerst moet men weten, waar i
men zich bij luchtalarm moet i
bevinden. De straat moet vrijgemaakt
worden. Ieder behoort de dichtsbijzijnde
en veiligste schuilplaats op te zoeken,
zoowel in de éigen woning als op den
openbaren weg. Uiteraard gaat men zich
niet opzettelijk in gevaar begeven en is
het plicht, zooveel mogelijk dekking te
zoeken tegen mitrailleurkogels, bomscher
ven éii luchtdruk van inslaande bommen.
2. Vervolgens dient een ieder op de
hoogte te zijn van de beschrijding van I
het brandgevaar. De ervaring heeft
aangetoond, dat brandbommen op het
oogenblik het ergste wapen zijn in den
luchtoorlog. Als de brandbommen bij dui
zenden worden uitgeworpen en de bevol
king zelve niet onmiddellijk ingrijpt, staat
de luchtbescherming machteloos. Vele
brandbommen kunnen in eeji ommezien
onschadelijk gemaakt worden en zelfs de
phosphor-xubher-bommen, die een vertrek
met vloeibaar vuur bespuiten, kunnen bij
kordaat optreden gemakkelijk hun ge
vaarlijk karakter verliezen; dikwijls zijn
een vuurzweep en een emmer water al
afdoende. Het spreekt vanzelf, dat juist
op dit gebied de meeste voorzorgsmaat- j
regelen genomén moeten, worden. Hoe
zeer de bevolking kan medewerken, blijkt
wel hieruit, dat onlangs in een stad
waar circa 10000 brandbommen gewor
pen werden, slechts 14 uitslaande bran- j
den waren, doordat de parate bevolking
reeds de meeste bommen onschadelijk
had gemaakt. In een andere stad daaren-
tegen brandden tal van woningen af, om- j
dat de onvoorbereide bevolking radeloos -
de huizen verliet en aan het vuur vrij
spel gaf.
3. Ook de zorg voor gekwetsten -
is belangrijk. Menschen, die in brand
geraakt zijn, moeten onmiddellijk gehol
pen worden. Zij, die veel bloed verliezen,
doordat een slagader is geraakt, kunnen
behouden worden als er maar iemand
is, die de opening dichtdrukt. Maar ver
der geldt de regelblijf van alle gekwet
sten af, want menigeen kon niet meer
gered worden, doordat hij onoordeel
kundig werd weggedragen.
Wordt vervolgd)m
Ten vervolge op de op 29 April 1913 in de dagbladpers gepubliceerde bekend
making van den Wehrmaohtbefehlehaber in den Niederlanden betreffende terug
voering in krijgsgevangenschap van de voormalige Nederlandsche weermacht, wor
den, bij deze, voor aanmelding opgeroepen
Eet dienstplichtig en reserve-personeel beneden den rang van officier
van het r e g i m e n t grenadiers en alle in de jaren 1939 en 1910
uit dit regiment voortgekomen onderdeelen,. voor zoo
ver hedoeld perseneel in Mei 1910 in werkelijken militairen dienst was,
Bedoeld personeel moet zich melden in het „Wehrmachtslager" te Amersfoort,
Zonnebloemstraat, en wel
Degenen, die geboren zijn in de jaren 1921 tot en met 1915 cp 29 Mei 1913;
Degenen, die geboren zijn in de jaren 1911 tot en met 1901 op 1 Juni 1913;
op beide dagen tnsschen 8 en 12 nnr.
Bij de aanmelding moeten worden overgelegd het persoonsbewijs, de distri
butiestamkaart en voor zoover mogelijk militaire identiteitspapieren.
Degenen, waaronder ook begrepen de in Duitschland werkende „grensgangers",
voor wie een „Bescheinignng" (verklaring van onmisbaarheid) is afgegeven,
moeten dit bewijs bij hnn werkgever of bij de instantie, die hun belangen be
hartigt, opvragen en bij de aanmelding toonen, Na de melding moet de „Bescheini-
gung" zoo spoedig mogelijk weder aan den werkgever resp, de instantie, die de
belangen behartigt, worden teruggegeven. De werkgevers zijn verplicht degenen,
die zich moeten melden, daarvoor in de gelegenheid te stellen en hun het loon
(salaris) gedurende den verzuimden tijd nit te betalen.
De Nederlandsche spoorwegen verleenen aan allo voor de aanmelding opge
roepen personen vrij vervoer derde klas. Degenen, die tot aanmelden verplicht
"zijn, moeten zich hiervoor vervoegen aan de loketten, c.q, bij den stationschef
van het station van vertrek.
K1 e e d i n g. Voor zooveel mogelijk uniform, anders burgerkleeding. Dringend
wordt aangeraden, daagsche en Zondagsche kleeren, wollen dekens, ondergoed
antra schoeisel, alsmede kookgerei en lepel mede brengen. De gezamenlijke bagage
mag niet meer bedragen dan twee normale handkoffers.
Van aanmelding zijn vrijgesteld personen, die zich op 25 Mei 1913 voor den
Arbeiiseinsatz in Duitschland of in de door de Dnitsohe weermacht bezette ge
bieden buiten Nederland bevinden.
Wie geen gevolg geeft aan de oproeping van den Wehrmachtbefehlehaber in
den Niederlanden, of zich op andere wijze aan de terugvoering in krijgsgevangen
schap tracht te onttrekken, moet rekenen op de strengste maatregelen. Dit geldt
ook voor personen, die de betrokkenen bij dergelijke pogingen steunen.
Belangrijk© aanwijzing voor de
verordening inzake de
aanmeldingsplicht
Morgen (Donderdag 27 Mei 1943)
moeten zich alle lui de maaodien
Jan., Fébr., Maart en April van
liet jaar 1923 geboren mannen
overeenkomstig den iin dit blad
gepubiioeerden oproep op het be
voegde arbeidsbureau, resp. het
bevoegde bijkantoor van 9—12 en
van 14—16 uur, persoonlijk' aanmel
den, waarbij zij' het ingevulde aan-
meldingsformiuMer en de andere
identiteitspapieren en gegevens
moeten medebrengen.
De distributiestamkaart moet mee
gebracht worden. De werkgevers
zijn verplicht de tot aanmelding
verplichte personen gedurende den
tijd idle zij' hiervoor nondig hebben,
van werk vrij te stellen en het
salaris, resp. loon dooir te betalen.
Aanmelidingspliichtigen en werkge
vers maken zich strafbaar wanneer
zij handelen in strijd met de bepa
lingen der verordening of trachten
deze te ontduiken".
De Duitsche en Nederlandsche instan- J
ties (Dienststellen) hebben ieder in hun
ressort nagegaan, welke Nederlandsche
staatsburgers voor de behartiging van de
belangen van de Duitsche weermacht en
ten 'behoeve van het Niederlandsohe be
stuur en het oeconomische leven, in het
bijzonder den landbouw en de voedsel-»
voorziening, in hun tegenwoordigen werk
kring gehandhaafd moeten blijven en
c-ventueel van de terugvoering in krijgs-
gevangenschap vrijgesteld dienen te wor- J
den. Voor deze personen reiken de in-
stanties, die hun belangen behartigen,
Bescheinigungen" (bewijzen van vrijstel-
ling) uit. Deze bewijzen Zijn vo,or de
werknemers in het bezit van de werk
gevers en voor de werkgevers in het
bezit van de instantie, die hun belangen
behartigt.
Zoodra een werknemer of werkgever
'zich moet melden, hetzij bij een Duit- j
sche militaire instantie (bij oproeping van
den Wehrmachtbefehlshaber in den Nie-
derlanden), dan wel b'ij een art>éidsbu^
reau (melding voor den Arbeitseinzatz),
dient hij de „Bescheinigung" tijdig op
te vragen bij de instantie, waar deze
wordt bewaard en moet hijideZe bij de
melding persoonlijk toonen. Na de mel
ding moet die „Bescheinigung'.' weder di
rect aan den hiervorengenoemden werk
gever of de instantie, welke de belangen
behartigt, worden teruggegeven. Het be
zit van 'n „Bescheinigung" (Freistellungs-
schein) ontheft niemand van de verplich
ting om zich in voorkomend geval per
soonlijk te melden.
De werkgevers zijn persoonlijk aan
sprakelijk vodr de naleving van de ge
geven aanwijzingen en in het bijzonder
vo.or het voorkomen van onrechtmat/g
gebruik van de „Bescheinigungen".
Het indienen van verzoeken om vrij
stelling aan den Wehrmachtbefehlshaber
in den Niederlanden heeft geen zin.
Op elke „Bescheinigung" moet rechts
boven, schuin, het nummer van het per
soonsbewijs zijn aangebracht.
Nederlanders bij de Duitsche Zeemacht
Voor personen van 18 tot 35 jaar,
die vallen onder dén aanmeldingsplicht
ten behoeve van den arbeidsinzet be
staat. indien zij dit wenschen, gelegen
heid zich aan te melden voor onder-,
zoek voor deiT dienst bij de Duitsche
Zeemacht. Zij worden gedurende hun
diensttijd bij de Duitsche zeemacht vrij
gesteld van den arbeidsinzet.
Nadere inlichtingen worden, door de
ortskommandanturen verstrekt.
SINT-MAARTENSDIJK. Donderdag 27
Mei as., des avonds 8.30 uur in geb'ouwl
„Rehoboth", ds. Bosboom te Hilligers-
b'erg.
KORTGENE. Benoemd tot lid van den
Dijkr'aad voor de waterkeering van den
tal. Leendert Abrahampolder, als verte
genwoordiger van de polders Kats en
Al te klein, L. Mi. de Vos te Kats.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
IJssslmeermug weer present
De berudite IJsselmeermug is weer
verschenen. Groote zwermen zWeven b'o-
ven Enkhuizen. De mug, die andere ja
ren een vies groen insect was, is nu
kleiner van stuk en donkerder van kleur.
Inbreker cp het dak aangeschoten
Een politieagent te Den Bosch ontdekte
op den Graatscheweg twee mannen, die
op één fiets zaten en een zak meevoel
den. Hij sommeerde de mannen af te
stappen, met het onverwachte gevolg,
dat de mannen de fiets en den zak,
welke geheel met tabak was gevuld,
wegwierpen en op de vlucht sloegen.
Het gelukte den agent één van hen,
zekeren L., na een korte achtervolging
te grijpen, doch- de ander was uit het
gezicht verdwenen. Inmiddels had zich
een juist passeerend rechercheur bij de
achtervolging aangesloten. Er ving een
spannende jacht aan. Door tuinen, over
heggen en prikkeldraad, werd de vluch
teling nagezet. Ten einde raad liep de
man een huis binnen en verschanste zich
op het dak.
Van de straat af verzocht de recher
cheur den man naar beneden te komen,
waaraan echter geen gehoor werd ge
geven. Na herhaalde sommaties greep
de rechercheur zijn revolver en loste twee
schoten op den Vluchteling, die in het
been werd getroffen. De man zakte ineen
en kwam ernstig gewond op straal te
recht. Het bleek te zijn de weggeloopen
WANNEER VERDUISTEREN f
Heden verduisteren van 21 uur 45
tot 5 uur 30.
De maan komt op 3 uur 09 en gaat
onder om 14 unr 02
Nieuwe maan Donderdag 3 Juni
Eerste kwartier Vrjjdag 11 Juni.
Volle maan Vrijdag 18 Juni.
Laatste kwartier Donderdag 24 Juni.
regeeringspupil v. d. S. Hij is naar het
ziekenhuis overgebracht. Zijn toestand is
niet levensgevaarlijk.
KERKNIEUWS
Geref. Kerk.
Beroepen te Elburg: Ds. M, den Boer
te OudeschOiOt (Fr.)
ONDERWIJS
Schoolmuseum Middelburg
Uit het verslag over het vereenigings-
jaar 194.-19- van bet Schoolmuseum Mid
delburg blijkt dat bet ledental is gedaald)
van 320 op 312 13 gemeenten, 24 school
besturen en 2 vereen.gingen verleenen
subidie. Wegens gebrek aan voldoende
lokaliteit kan nog geen bezoek worden!
afgewacht, wel kan het benoodigjde ma
teriaal aangevraagd worden. Het finan
cieel verslag 1941-'42\ sluit met een ba
tig slot van f 60.53, waardoor het saldo
tot f 957.48 is gestegen,