ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Donderdag
35 Maart '43
Telefoon no. 32
99jt« Ja*rq.
No. 15'98
Dimtear-AdmliilBtratenr (Advortentiechef) waarin opgenomen de Zierikzeesche Courant van 1797-1889 Hoofdredacteur
K 2620
A. J.' DE L00ZE, Ziorikzeo
Jm
Uitgave N.V. „De Zierikzoeeohe Nieuwsbode"
M J. KOSTEN, Manhuisstraat, Zierikzee Giro no. 137677
SOVJETAANVAL
BIJ OREL MISLUKT
Het opperbevel van de Weermacht
maakte Dinsdag bekend:
De eigen aanval ten Westen van
Koersk wint, ondanks moeilijke ter
reinsomstandigheden tegenover hardnek-
kigen tegenstand der Sovjets, verder ter
rein. Ten Zuiden van het Ladogameer
stortten hernieuwde vijandelijke aanval
len in verbitterde gevechten ineen.
Van het geheele overige hecht aaneen
gesloten Oostelijke front werden siechts
gevechtshandelingen van plaatselijke be-
teekenis gemeld.
De in Januari van het Noorden en
Zuiden uit 'begonnen vijandelijke groote
aanval, ter afsnoerjng van het gebied
om Orel, is op den vastgbesloten te
genstand der Duitsche troepen gestrand
In de acht weken durende zware ge
vechten van den winterslag om Orel ver
loren de Sovjets 10.594 gevangenen en
meer dan 150.000 man aan bloedige ver
liezen; 1061 pantserwagens, 485 stukken
geschut en een ongetelde hoeveelheid
andere wapens van allerlei aard werden
buit gemaakt of vernietigd.
In Zuid- en midden-Tunis duren 'de
hevige gevechten voort. Tegenaanvallen
van Duitsche troepen wierpen den vij
and op eenige plaatsen terug. In andere
sectoren van het front leveren DuitsCh-
Itaüaansche afdeelingen, door het lucht-
wapen ondersteund, zware afweerge' ech
ten. 15 vijandelijke vliegtuigen werden
boven het gebied van de Middellandsche
Zee neergeschoten, drie eigen toestellen
worden vermist.
Vijandelijke bommenwerpers vielen gis
teren van groote hoogte Noordduitsch
kustgebied aan. De bevolking vooral te
W i 1 h e 1 m s h a v e n, leed verliezen. Ja
gers en luchtdoelartillerie der Marine
schoten vijf vijandelijke bommenwerpers
neer. Zware Duitsche gevechtsvliegtuigen
bombardeerden in den afgeloopen nacht
het scheepsbouwcentrum en de ravitail-
leeringshaven Hartlepool aan de Engel-
sche Oostkust.
.DE EPILOOG
VAN DEN WINTERSLAG"
Luitenant.generaal Ditmar heeft over
het onderwerp „Epiloog van den winter
slag" een radiorede gehouden, waarin
hij o.a. het volgende zeide:
,,Daar, waar wij in den aanval zijn, vor
men wij het slot van de succesrijke te
genoffensieven, die met de herovering
van Charkow haar hoogtepunt bereikten
en die de gevaarlijke bres der Sovjets
in ons nieuwe afweerfront naar het Wes
ten in de richting van den Dnjepr teniet
deed. Ook deze tegenoffensieven zullen
weldra geëindigd zijn, omdat overal de
krijgsoperaties voor de naaste toekomst
bepaald worden door de wet van het
jaargetijde. De winterslag zelf kan, wat
(betreft zijn uiterlijk verloop, tenminste
als afgesloten beschouwd worden. Thans
kunnen wij met dankbare voldoening con-
stateeren, dat alle aanvalssectoren van
Orel via Gzjatsk, Rzjew en Toropets tot
aan het Ilmen- en Ladogameer standge
houden hebben. Overal kwam vroeg of
laat de bolsjewistische stormloop tot
staan, nog voordat het operatieve doel
bereikt was.
De terreinwinst uitgedrukt in vierkante
mijlen is ongetwijfeld veel lager dan
de bolsjewist gehoopt had te bereiken
en wat hij tenminste gehoopt had te
bereiken toen hem door het oorlogsgeluk
het verrassende succes aan die Wolga en
den Don in dien schoot werd geworpen.
De bezetting van het Oostelijke deel der
Oekraine en de vernietiging van de hier
strijdende Duitsche troepen met alle hier.
aan vastgeknoopte verwachtingen vaneen
algemeenen zegevierenden opmarsch is
totaal mislukt.
Ook de bolsjewisten zijn onderworpen
aan de wet van culminatie in iederen
aanval. Zij hebben hierbij zeer duidelijk
de grootste fouten gemaakt, die een le
gerleiding maar kan maken, n.l. het écla
tante onderschatten van den vijand. Daar
bij is niet het feit beslissend dat hun
hierdoor een zware nederlaag werd toe
gebracht, doch de manier waarop dit
geschiedde. De vernietiging van sterke,
doch afzonderlijke en op Zichzelf aan
gewezen formaties werkt verhelderend
voor het falen van 'de bolsjewistische
leiding op een beslissend tijdstip.
De vergeefsche pogingen der bolsjewis
ten om hun positie aan de Donets te
herstellen, zijn ook in een ander opzicht
kenmerkend. Het snelle aanrukken van
talrijke formaties van andere fronten in
plaats van den slag te voeren met de
operatieve reserve duidt voor het eerst
aan, dat ook de hun ter beschikking
staande massa's niet onuitputtelijk zijn.
De overmacht aan menschen en deels
ook aan wapens bij den vijand was oor
zaak van het feit, dat ons in de eerste
plaats de volledige superioriteit ontzegd
bleef. Komt deze hinderpaal te vervallen,
dan volgt veel, misschien wel alles van
zelf".
Italiaansch weermacht sberlcht
Luchtaanval op Medina
Het 1032e communiqué van het Ita-
liaansche hoofdkwartier luiidt: In Tune-
Ter gelegenheid
van den helden-
gedenkdag vond
Zondag op den
Grebbebcg een
plechtige her
denking plaats
van de gevallen
Germaanschc
strijders. Over
zicht tijdens deze
plecht gheid.
(CN.F /J Zey-
lemaker-Pax sj
15 SCHEPEN GETORPEDEERD
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte Woensdag het volgende
bekendDuitsche duikbooten hebben de
vijandelijke ravitailleering voor het front
in Afrika nieuwe verliezen toegebracht.
Zij boorden van een konvooi dat van
Amerika naar Gibraltar onderweg was
en van konvooien op de Middéllandsdhe
Zee de laatste dagen 15 schepen van
tezamen 73.000 brt. in den grond. Twee
andere schepen werden door torpedo's
beschadigd.
sië duren ide hevige gevechten in den
centralen en Zuidelijken sector voort. Bij
een door strijdkrachten van de Spil on
dernomen tegenaanval werden 40 pant
serwagens vernield en 170 gevangenen
gemaakt. Onze jagers schoten 2 Spit
fires neer. Elf vijandelijke toestellen wér
den door Duitsche jagers neergeschoten.
De havens van Böne en Philippeville wer
den wederom door vliegtuigen gebom
bardeerd. Een vijandelijke jager werd
neergeschoten. Ben formatie van dertig
Amerikaansdie bommenwerpers heeft tal
rijke brisant- en brandbommen laten val
len op Messina. Tot dusver heeft men
6 dooden en 32 gewonden onder de
burgerbevolking geteld. Openbare gebou
wen en particuliere huizen leden veel
schade. Bij mitrailleursanvallen op trei
nen en plaatsen op Sicilië werden onder
de burgerbevolking 2 personen gedood
en 3 gewond. In het plaatsje Monca
stortte een vijandelijk vliegtuig neer.
OPENING ZIEKENHUIS N00RDG0UWE
De wordirgsgeschiadenis
der urgente uitbreidirg
Dinsdagmiddag is het nieuwe zieken
huis te Noordgouwe met eenige plech
tigheid geopend in de wachtkamer der
inrichting welke met vele geschonken
bloemstukken was versierd. Hier verwel
komde de heer J. J. Geluk, voorzitter
van het bestuur van het ziekenhuis voor
Schouwen-Duiveland, de aanwezigen, spe
ciaal de secretaris-generaal van binnen-
landsche zaken, mr. dr. Frederics, Jhr.
de Casembroot, als vertegenwoordiger van
het Prov. Bestuur, de wnd. griffier der
Staten, dr. W. H. Ittman, pl.v. Inspec
teur van Volksgezondheid, verschillende
doktoren en burgemeesters.
Spreker wees op de tegenstrijdig
heid in deze gebeurtenis gelegen, n.l.
dat aan de ©ene zijde tegenwoordig dui
zenden menschen een wreed en dood ster
ven, terwijl hier gepoogd zal worden
veel pijn ien ellende te verzachten. Ook
hier zal worden gevochten, maar met
de wapenen tot het behoud van een
menschenleven; ook hier zijn strijdende
partijen, niet tegen, maar met elkaar.
Spr. releveerde dan uitvoerig de ge
schiedenis van het oude en de totstand
koming van het nieuwe ziekenhuis. De
weg was lang en moeilijk. Het getuigt
van een vooruitzienden blik van de op
richters nu 40 jaar geleden, dat zij den
moed hebben gehad hier te Noordgouwe
een ziekenhuis te stichten. In 1930 werd
de behoeft© aan uitbreiding en meer mo
derne inrichting gevoeld. In 1939 werd
een eigen chirurg benoemd en van toen
steeg het aantal patiënten, waardoor de
uitbreiding urgent werd. Spr. gewaagde
van de verleende rentelooze voorschot
ten ad f30.000, de verhooging van de
gemeentesubsidies ad 35 cent per in
woner en de omvorming in een semi-
overheidsbedrijf. Ook de bouwers onder
vonden den ongunst van dezen tijd; Zij
verdienen dank voor hun volharding om
,de goede materialen te bemachtigen. Na
jaren van werken en strijd kan de ope
ning geschieden van een naar de eischen
des tijds ingericht ziekenhuis.
Begonnen met een huisarts-chirurg en
drie verpleegsters, heeft men thans een
chirurg, een internist, een röntgenoloog
en bijna 20 verpleegsters; in den aan
vang kon men 15 patiënten opnemen,
thans ruim 50. Toch is het bestuur nog
niet voldaan; reeds is besloten tot den
bouw van een barak voor t b.c.-patiënten.
Waarom is uitbreiding noodzakelijk ge
worden, waarom zijn nieuwe installaties
aangeschaft? De vooruitgang der weten
schap zelf., de vooruitgang der toepas
singen daarvan, de. toenemende zorg voor
gezondheid eh hygiene, het toenemende
bewustzijn van de maatsc'happe ij ..e ver- I
antwoordelijkheid, dat zijn de punten,
die het groeiproces van het ziekenhuis
wezen kunnen verklaren. Moge dit zie
kenhuis met zijn staf van geneesheerera
en verpleegsters, zoo. besloot spr., vol
doen aan de taak, die wij allen verwach
ten, dat' het zal vervullen.
Er. Frederike verricht de opening
Daarna was het woord aan den secre
taris-generaal van binnenlandsche zaken,
mr. dr. Frederiks, die hulde bracht aan
het bestuur van het ziekenhuis, dat de
schouders onder de plannen tot uitbrei
ding had gezet ©n geslaagd was. Spr.
had zelf alles meegeleefd wat met deze
kwestie te maken had. Uitbreiding bleek
noodzakelijk, maar toen kwam de vraag
waar het ziekenhuis zou komen te staan.
Daarover ontwikkelde zich een gewel
dige strijd, die vaak met heftigheid werd
gevoerd, maar waaruit Noordgouwe als
overwinnaar te voorschijn kwam. Toen,
dit eenmaal was bepaald, brak de oor
log uit. Juist toen heeft het bestuur ge
toond dat ze Zeeuwen waren: doorzet
tend en vasthoudend, fat men slaagde.
Een woord van hulde is daarvoor hier
op zijn plaats. Ook de bouwers hebben
het niet gemakkelijk gehad, maar ook zij
zetten door tot het doel bereikt werd.
Dank bracht spr. aan de burgemeesters
van S'öhouwen-Duive'and voor hunne me
dewerking in de omzetting van bestuurs
apparaat, zoodat het Ziekenhuis nu een
semi-overheidsbedrijf is geworden en
daarmede het ziekenhuis van het ei"and.
Mocht in de naaste toekomst weer tot
uitbreiding worden overgegaan, dan kan
men op spr's medewerking rekenen. Spr.
hoopte, dat het nieuwe ziekenhuis zijn
rol zal vervullen waarvoor het in de
wereld is gekomen en ten volle zal be
vredigen.
Jhr. A. F. C. de Casembroot sprak na
mens het prov. bestuur zijn beste wen-
sdhen ijit bij deze opening, welke een
enorme verte er ng be eekent verge eken
bij het tijdperk van 40 jaar ge'eden. Deze
verbetering is tot stand gekomen door
ijver en toewijding van menschen uit
Schouwen-Duiveland, de streek waar
mede het Prov. Bestuur steeds meeleeft.
Spr. besloot met den wensch, dat de
inrichting tot zegen zal mogen strekken
voor deze streek.
De strijdbijl begraven
De burgemeester van Zierikzee, jhr.
mr. J. Sdhuurbeque Boeije, herinnerde
aan den strijd die gestreden is over de
plaats waar het nieuwe ziekenhuis zou
komen te staan. Maar de strijdbijl is
j begraven en zwaarden zijn tot sikkelen
omgesmeed. Het ziekenhuis is van par
ticuliere vereeniging, ^overheidsbedrijf ge
werden en daarin is de kracht gevonden
om plannen van verschillende strekking
door te zetten en uit te voeren, ml.
internistische behandeling, de komende
bouw voor lijders aan besmettelijke ziek
ten en tb.o. Deze plannen hebben een
goeden fin. grondslag en we mogen zeg
gen, dat het ziekenhuis een goeden tijd
tegemoet gaat. Spr. wenschte den voor
zitter geluk met dezen dag, een mijlpaal
in Noordgouwe en in het bestuur van
het ziekenhuis.
Dr. Ar is bracht dank aan het oude
bestuur, dat steeds aan zijn verzoeken
voldeed en waardoor bet ziekenhuis een
instrumentarium en een operatie-afdee-
ling kreeg, die voor menige groote plaats
niet behoeft onder te doen. Naast het
bestuur dankte hij vooral de oudere kern
van het verpleegsterspersoneel, dat on
der vaak moeilijke omstandigheden haar
taak heeft vervuld. Die taak was boven
alle Lof verheven. Zoodra het maar
eenigszins moge ijk is, zal de huisvesting
der zusters beter worden, dan zij nu
kan zijn. Spr. droeg op dezen dag de
leiding van het ziekenhuis over aan dr.
van den Bijl, die nu geneesheer-directeur
is geworden. Ook dr. Axis hoopte, dat
hier zegenrijk werk voor de lijdende
menschheid zal kunnen worden verricht.
Nieuwe geneesheer^directenr
Dr. van der Bijl riep; bij de aanvaar
ding van zijn taak als geneesheer-direc
teur de medewerking in van bestuur en
geneesheeren, terwijl hij hoopte, dat de
zusters in hem hun vertrouwensman zul
len zien. Dr. van Eldik, oud-voorzitter
der voormalige afdeeling S. en D. der
artsen en meer dan 10 jaar geneesheer
directeur, bood het bestuur zijn harte
lijke gelukwenschen aan, hoewel spreker
liever een volledig nieuw ziekenhuis had
gezien op een der boschrijke landgoede
ren te Schuddebeurs. Alle aanwezige
krachten konden niet worden gebundeld
en hiervan kwam niets. Voor het bestuur
ligt, naar spr. meende, nog een ruim ar
beidsterrein vrij, n.l. naast de internist
een afd. voor inwendige ziekten met de
mogeijkheii vai sto wi se ingsonderzoek
en electro-cardiographie, een zuigelingen-
afdeeling, meerdere kinderboxen en voor
al ruimere mogelijkheid voor het geven
van physisehe therapie. Over de oplos
sing van de chirurgische, verzorging kan
men tevreden zijn. Als persoonlijk ge
schenk bood dr. van Eldik het groot©
handboek voor het ziekenhuiswezen, het
standaardwerk over bouw, inrichting en
exploitatie van ziekenhuizen, aan. De
oud-directrice, mevr. Vermeulen, bood
den voorzitter, den heer Geluk, een fraai
geborduurd wapenschild van onze pro
vincie aan, waarna deze laatste de ver
schillende sprekers dankte voor hunne
goede wenschen en gezonden bloemstuk
ken. Dr. Aris werd speciaal dank ge
zegd voor alles wat hij voor de nieuwe
inrichting heeft gedaan.
Na deze plechtigheden werd een rond
gang gemaakt om de verschillende afdee
lingen te bezichtigen, zonder dat de zie
ken werden gestoord. Voor belangstel
lenden bestaat Vrijdag en Zaterdag tel
kens van 3—5 uur gelegenheid de nieuw
bouw te bekijken, wanneer de dienst
van het ziekenhuis het toelaat.
wanneer verduisteren?
Heden verduisteren v^n 18 uur 58
tot 6 uur 6.
De maan gaat onder om 8 uur 59
en komt op om 0 uur 29
Laatste kwartier Maandag °9 Maart
Nieuwe maaD Zondag 4 April
Eerste kwartier Maandaj? J2 April.
Volle maan Dinsdag 20 April.
^ERSCWIILENDE BFR'CWTFN
Inlevering bankpapier
De ongeldingverkLaring van de bank
biljetten van f 500 en van f 1000, doet
als eerste vraag rijzen: kan de tegen
waarde van de ingeleverde biljetten al
leen word-en gebruikt tot delging van
persoonlijke belastingen geheven door den
Staat?
Het antwoord hierop kan ontkennend
luiden. Blijkens ingewonnen inlichtingen
kan het tegoed dat een belastingplichtige
bij den fiscus verkrijgt, tengevolge van
de inlevering van bedoelde bankbiljetten
niet alleen dienen voor betaling van per
soonlijke belastingen, doch ook voor de
voldoening van omzetbelasting, die een
belasting van geheel anderen aard is,
zoodat de conclusie is gerechtvaardigd,
dat het tegoed ook kan worden gebruikt
voor voldoening van grond- en onderne
mingsbelasting, vereveningsheffing, in
voerrechten en accijnzen, zegel-, regis
tratie-, schenkings- en successierechten.
Ciloradokever in 1942
Het aantal vindplaatsen is t.o.v. 1941
gestegen van 127 365 in 98 (59) ge
meenten, waaibij 85 (51) haarden. De
stijging wordt uitsluitend toegeschreven
aan in de Zeeuwsche wateren aange
spoelde kevers. Uit tbt dusver opgedane
ervaringen blijkt, dat het mogelijk is de
vestiging van den Coloradokever in ons
land geheel tegen te gaan. Hierbij is
evenwel de grootste aandacht van alle
belanghebbenden dringend vereischt.
Batypakkatten
De nieuwe, reeds aangekondigde rege
ling voor babypakketten heeft terugwer
kende kracht tot Maart 1942 (gemeld
was 1 Maart j.L) Ter verkrijging van
de bijzondere vergunning kan men bij
den plaatselijken distributiedienst een aan
vraag indienen onder overlegging van
een schriftelijke verklaring van een ge
neeskundige of vroedvrouw, waar it blijkt
dat de bevalling binnen 20 weken zal
plaats vinden en onder overlegging van
een uittreksel uit het bevolkingsregister.
Indien de aanstaande moeder reeds een
bijzondere vergunning voor babybreigaren
vóór 1 Januari 1943 heeft ontvangen,
komt zij niet in aanmerking voor een
bijzondere vergunning voor een baby
pakket.
Vlaavezelonderzoek
Van Rijkswege zal worden opgericht
een centraal instituut voor vlasveze.s. Het
ligt in het voornemen de inste.ling te
vestigen in Standaarbuiten. Het instituut
zal in een bestaand gebouw worden on
dergebracht. Vermoedelijk zal reeds jn
het begin van dezen zomer met de on
derzoekingen worden begonnen.
Laatste holbewconster overleden
,.Mem Leneke", de laatste holbewoon-
ster van ons land, het oude moedertje,
bijna 94 jaar oud, is overleden. Zij had
85 jaar lang in den berg gewoond, in
een grot in de oostelijke helling van
den Si-Pietersberg bij Maastricht.
Jongen bij twist gedood
In de buurt van Hoevelaken ontstond
in het afgeloopen weekeinde tusschen
een 16-jarigen en een 18-jarigen jongen.
Van woorden kwam het tot daden en
op een gegeven oogenblik sloeg de oud
ste den ander met een stok zoo hevig
op het hoofd, dat de getroffene ineen
zakte. Het slachtoffer is toen in zorg-
wekkenden toestand naar een ziekenhu.s
in Utrecht overgebracht, waar hij ;n den
loop van den Zondag is overleden. De
dader is aangehouden.
Hotelbrand
Maandagnacht is brar.d ontstaan ineen
der kamers op de eerste verdieping van
het hotel de Pays-Bas te T e r n e u-
z e n. De vlammeh grepen snel om zich
heen. De plaatselijke brandweer en die
van Sluiskil waren spoedig ter plaatse.
Zij slaagden er weliswaar in het vuur
meester te worden, doch konden niet
verhinderen, dat de bovenverdieping vrij
wel geheel uitbrandde. Het café en de
eetzaal liepen door het blusschingswa'.er
groote schade op. Het grootste gedeel
te van den cefé-inboedel kon geborgen
worden.
Do Nederlandsche vrijwilligers in de Sovjet-Unie. (88 P.K W. Klerk O-H p s)
Reuringen voor de Wafhn SS
en het Legioen
Het SS-Ersatzkommando Niederlande
deelt mede:
Nederlanders van Arisch bloed, in dm
leeftijd van 1745 jaar (ook gehuwden),
die lichamelijk zoowel als geestelijk goed
ontwikkeld zijn en zich geheel kunnen
geven aan de eischen, die de opleiding
hun stelt, kunnen zich bij de genoemde
adressen vervoegen, teneinde gekeurd te
worden-
Thans bestaat ook de mogelijkheid tot
opleiding en dienstvervulling in Neder
land, in een speciaal wachtbataljon. Ge
zinsleden dezer vrijwilligers hebben ge
lijke voorrechten als diegenen, die die
nen in de Waffen-SS of het Legioen:
Kostwinnersvergoeding, kostelooze zie
kenverpleging, extra levensmiddelen enz.
Tijdens deze keuringen kunnen zich
ook diegenen melden, die tot de Ger-
maansche SS in Ned. willen toetreden.
26.3.43 10 Den Haag, Café „Den Hout",
Bezuidenhoutscheweg.