ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
Uit Stac! en Provincie
Donderdag
1 1 Maart'43
Telefoon no. 32
DiiKtenr-Adml^treteni (UNriM waarin opgenomen de Zierikzeesche Courant van 1797-1889 Hoofd
A. J, DE L002E, Ztoftm uitgave N.V. „De Zierikeeoeohe Nienwsbode" M J'
Duitsche aanval bij Charkov
maakt vorderingen
Versoheidene plaatsen veroverd
Het opperbevel van de Duitsche Weer
macht deelde Dinsdag mede:
De winterslag in het Oosten duurt met
onverminderde kracht voort. Ce Duitsche
troepen zijn echter aan het geheele front
meester van den toestand. Ze bevinden
zich in succesvollen aanval, houden op l
andere plaatsen in onwrikbaren afweer
hun stellingen of voeren bevolen bewe-
gingen om zich los te maken van den
vijand in verkor.e frontlinies, volgens de
plannen uit. De Duitsche aanval in het
gebied van Charkov maakt vorderin
gen JDe vijand werd na hevigen strijd
uit de verdedigingslinies geworpen. Tal
rijke plaatsen, o.a. de steden Walki en
Ljubotin, weder stormenderhand veroverd
De afvveerslagen in de gevechtssectoren
van Orel en Star-aja Rusa, duur
den ook gisteren voort. De Duitsche di
visies, gesteund door hel onvermoeid op
treden van de luchtmacht, houiden hier
tegenover de massale infianteriefoirmaües
aanvallenden vijand, onwrikbaar stand en
brachten den vijand ontzaglijke verliezen
toe. Ondanks het in den strijd werpen
van een. groote hoeveelheid artillerie,
pantserwagens en slagvliegtuigen, kon de
vijand op geen enkele plaats terrein
winst behalen.
Aan het Nocrd-Afrikaansche front ver
liep de dag van gisteren over het alge
meen kalm. Jagers schoten boven Tunesië
5 vijandelijke vliegtuigen neer. Vijande
lijke vliegtuigen vielen overdag de kust-
bieden van het bezette gebied in het
Westen en een grensplaats in West-
Duitschland, des nachts de stad Neuren
berg met brand en brisantbommen aan.
De bevolking leed verliezen'. Er ontstond
tamelijk groote schade, vooral "in woon
wijken en aan openbare gebouwen. En
kele cultuur-historische monumenten wer
den vernietigd. Jagers en luchtdoelartil-
lerie van de luchtmacht schoten in totaal
17 vijandelijke vliegtuigen neer.
Italiaanschweermachtsberieht
Sast ia Tunesië
In zijn 1019e communiqué maakt het
Italiaansche opperbevel het volgende bé
kend1:
In Tunesië niets te melden. Duitsche
bommenwerpers vielen >de haven van" Al
giers aan, troffen dé havenwerken en
beschadigden een schip van middelma
tige tonnage. Twee vliegtuigen, die be
hoorden tot de formatie jagers, welke
'des nachts bommen hadden laten vallen
op Palermo, werden neergehaald door
het afweergeschut van Porto Empédocïe.
Militair protocol bij pact
van Saadabad
Hulp sa vrijs doortocht
De Italiaansche bladen vernemen uit
Beiroet, dat het verdrag van Saa
dabad, dat in 1937 tussehén Turkije,
Irak, Irna en Afganistan werd gesloten,
is uitgebreid met een militair protocol.
Dit protocol voorziet dn wederzijidsdhe
militaire hul(p idier verdragsluitende par
tijen, alsmede in het recht op vrijen
doortocht, wanneer de veiligheid van een
der onderteekenaars van het verdrag zou
worden bedreigd.
Het Pact van Saabadlaid werd op 8
Juli 1937 gesloten tussehén Turkije, Irak,
Iran en Afganistan en daar het niet werd
opgezegd, werd de geldigheidsduur op
23 December 1942 automatisch met vijf
jaar verlengd.
Het verdrag houdt in, dat de ohder-
teekenaars zich 'zullen onthouden van
elke inmenging in eikaars binnenland-
sche aangelegenheden en van alle 'aan-
valshandelingen tegenover elkaar, idat zij
de onschendbaarheid der gemeenschappe
lijke grenzen 'zulen eerbiedigen én in
overleg zullen treden 'bij conflicten van
internationalen aard, welke die gemeen
schappelijke belangen dier vier staten
raken.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Verdere bezuiniging op papier
Teneinde een verdere bezuiniging van
van het papier verbruik te verkrijgen, is
het aantal artikelen, waarvan de vervaar
diging ingevolge de fabricagevoorschrif-
ten voor de p apiér- en papierverwerken-
de industrie is verboden, uitgebreid. Voor
nadere bijzonderheden wordt verwezen
near de Staatscourant van 8 'Maart, waar
in de thans geldlende voorschriften zijn
gepubliceerd.
Twee jneifijas stalen kostbare juweelen
Een bewoonster van Rotterdam is kort.
geleden tot de ontdekking gekomen, dat
de fraaie en kostbare collectie juwee
len, die een waarde vertegenwoordigden
van vele tienduizenden guldiens, uit haar
brandkast, welke in haar woning stond,
was gestolen. De politie is er thans in
geslaagd het misdtrijf oip te helderen.
Zij heeft die hand gelegd op 2 meisjes
die in de woning als dienstboden werk
zaam waren; 'zij hebben kans gezien den
reserve-sleutel in handen te krijgen, waar
mede zij idie kast hebben geopend. Na
den diefstal hebben de meisjes de ju-
..weeLen ;aan haar moeder gegeven. Deze
vrouw woonde in een plaatsje in de
nabijheid' van Rotterdam. Bij huiszoeking
heeft de politie de juweelen onder een
hoop kolengruis gevonden. Zoowél de
dochters als de moeder zijn in bewa
ring gesteld.
Kippenhoudere moeten eieren inleveren
Volgens een officieeie publicatie van
het bedrijfsschap voor pluimvee en eie
ren moeten alle pluimveehouders, die
geen voedertoewijzing voor hun dieren
ontvangen, dit jaar tussohen 15 Maart
jen 1 Juli j25 eieren per kip of per eend
inleveren. Iedere pluimveehouder moet
aan den leveringsplicht voldoen, ook zij
die op hun erf of in hun tuin eenige
kippen hébben lp,open.
Zijn broeder gestoken
In een café te Bergten op Zoom
ontstond een vechtpartij tussehén idle gé-
broeders van H., waarbij 'de messen wer
den getrokken. A. v. H. bracht zijn 38-
jarigen broer J. v. H. verscheidene ste
ken in rug, schouder en borst toe. Het
slachtoffer is in zorgwekkenden toestand
naar het Algemeen Burgergasthuis over
gebracht.
Hoofdrodaotanr K 2620
KOSTEN, Manbuisstraat, Ziorlksoa
■KHMnannriHai
99slo Jaarg.
No. 15186
Ofro no. 187677
ZIERIKZEE. Den leden van het Nuts-
departemenf wérd Dinsdagavond een bij-
zonderen avond verschaft door de lezing
van dr. J. C. Röiier, over „Scheikunde
in vroeger tijden". Na eerst mét een
enkel woord te zijn ingeleid' idoor den
voorzitter, mr. W, Niéuwenhuijzen, be
gon dr. Röhner zijn causerie met te
memoreeren hoe men in het leven van
alle dag telkens in aanraking komt met
de scheikunde, zonder 'zulks onmiddellijk
te beseffen, omdat men er niet meer 'b'ij
nadenkt hoe de dinged, die men gebruikt
uitgevonden móesten worden en de schei
kunde er een groote rol in speelde. De
scheikunde heeft een geweldig groeipro
ces doorloopen. Reeds die denkers onder
de oude volken bemoeiden zich er mee.
Zoo namen de Babyloniërs het water
als oergrondstof aan; daarbij kwamen
lucht en vuur'aOJs' andere elementen, ver
band houdend met de godsdienstige opu
vatting der volken. Grieken en Eg'ypte-
naren kenden vier elementen, n,.1!. vuur,
luchtaarde ;en water. Hun opvattingen
verschilden aanmerkelijk met die van on
zen modernen tijd. lm den Romeinschen
tijd vond de scheikunde haar practiséhe
toepassing reeds in het maken van glas
en aardewerk. Dan komen, in de eerste
eeuwen onzer jaartelling 'de alchemisten,
de goudmakers die niet iin een al te
best blaadje stonden. Maar toch hebben
zij de wetenschap vooruitgebracht door
hun proeven |en onderzoekingen. Bekend
is bun zoeken naar „De steen der wij
zen". Na 1200 begint de alchemie aan
reclamezucht te lijden, terwijl ook die
vorsten er zich mee gingen bemoeien.
Ongevieer in 1500 komen inieuwe opvat
tingen in de chemie; het wordt ee'n hulp
wetenschap van de medici, die ler een
dankbaar gebruik van maken, hoewel men
tegenwoordig hun opvattingen niet meer
huldigt. Reeds eerder echter kwamen an
dere theorieën naar voren. Zoo ontstond
pl.m. 1800 groote vooruitgang. Men dienke
aan een Franschman Lavoisier de grond
legger van de moderne scheikunde. Be
roemd. is de Wet van Lavoisier nog
steeds een der grondwetten van de schei
kunde. De rol die de zuurstof bij de
verba nding speelt, werd door hem dui
delijk herkend en daarmede was 'de
phlogistontheorie van haar grondslag be
roofd.
Het was prettig naar dr. Röhner te
luisteren, omdat hij zoo leukweg gees
tige opmerkingen wist te plaatsen in zijn
causerie, die anders misschien droog zou
.zijn geworden. Dat was nu niet het ge-
'val. Met volile aandacht heeft men naar.
hem geluisterd. Na de pauze heeft dr.
Röhner met enkele geslaagde proeven
de theoriën bevestigd van sommige schei
kundige samenstellingen, welke voor de
pauze waren 'behandeld. Een hartelijk ap
plaus bél'oonde )dr. Röhner voor den im
teressanten avond, zoodiat mr. Nieuwen-
huijsen een gemakkelijke taak had den
spreker te danken voor het gébcdene.
De gymnastiekvereniging „Rust
Roest" kondigt een tweetal uitvoerin
gen aan op 15 en 16 Maart e.k. waar
voor, p|ls gewoonlijk, groote belangstel
ling bestaat zoowel van de zijde der
donateurs als van een goed deel van
het sportlievend publiek.
BURGH-HAAMSTEDE. Hoewel ook dit
jaar, evenals de laatste jaren, aan het
bekende folkloristische „Strafeest" door
de bevolking geen aandacht werd ge
schonken, werden- we er vandaag weer
J aan herinnerd, doordat ©en 7-tal ruiters
door onze gemeente reed met de be
doeling 'het „Strafeest" in ©ere te houden,
hetgeen zeer is toe te juichen, omdat wij
hopen dat dit feest zoodra de oorlog
weer voorbij zal zljln, op de oude wijzë
gevierd zal worden.
Officieel» Landbouwmededeelingen
voor de Provincie Zeeland
Ann den Nederlandachen SS pa tsfr jager
Oerardus Mooymandie op 16 Ftbr. j l
mU zijn pantserafweerkanon 13 bolsje
wistische pant8erwyge< e heeft vernietigd
in den strfjd ten Zuiden van het Ladoga
meer, is het Ridderkruis verleend
(ON.F-Fotodienst N S,B -Pux s)
Eerst dó Inciter, dan da gaskraan
Hoe vaak steekt;eeh huisvrouw in den
loop- van den' dag het gasstel aan en
-hoe v.aak 'komt het daarbij voor, dat
zij hef doet, zonder dat zij de pan, die
zij opwil zetten, reeds geheel klaar
op het gasstel heeft' staan. Ook wordt
dikwijls eerst het :gas aangestoken en
dan pas de ketel gevuld1. De vlam brandt
dan voor niets. Men moet er op letten,
eerst de gevulde pan of ketel op het
gas plaatsen, dan den lucifer aansteken
en dan pas de gaskraan opendraaien.
Staat de pan eenmaal' op het vuur, dan
draait men de vlam zoo mondig zoover
terug, dat zé niet om de pan heen slaat.
Anders wordt onnoodig gas verspild.
Voor het temperen gebruike men piet
de hoofd/kraan, maar de 'kraan van h^t
gasstel' zelf. Op die manier voorkomt
men rantsoenoverschirdjdiing en bespaart
men zich zélf den last van een boete
of wat erger ;is afsluiting van den
gastoevoer. Bezuinigt dus, het is urn eigen
belang.
Wederom Duitsche
duikbootsuccessen
Het Opperbevel der Duitsche Weer
macht deelde Woensdag mede:
In de sneeuwstormen van het Noorden
van den Atlantische^ Oceaan, de zonne
gloed' van dien evennachtslijn en de herfst
stormen 'bij Kaap 'de Góede Hoop hébben
Duitsche duikbo.oten in de afgeloopen 5
dagen in 'zware hardnekkige gevechten
28 schepen met een gezamenlijken in
houd van 134.000 ton tot zinkein gebracht.
6 andere schepen werden getorpedeerd.
OUD-VOSSEMEER- Burg. Stand over
Februari. Geboren: Leebdert Comelis, z.
van P- M."Voshol en J. M. de Korte;
Hubértus Wilhelmus, z. van W. B,oo-
gaart en J. Havermains; Pieteraell'a Stof-
felina, d. van J. P. A. Hollander en E.
W- v. Dealen; Izaak, z. van J. A. Rogge
band en J. P. van D,aaien. Gehuwd: M.
P. de Vrieze, 33 j., en T..C. Gakeer, 22
j- Overleden: Maatje Margaretha Hen-
drikse, 49 j., eehtg.e van J. Berkheij; Jan
van de Reest, 76 j., wedm. van M'. C.
Nelisse.
Ingekomen: L. B. Minheer© van Eind
hoven; M'. M. Hendriks© van St-Anna-
land; M. J. Minheer© van Nieuw- en St.-
Joostland; J. A. J. J. Capelle van St.~
Aninaland; J. F. Rijsteribil van Bergen-
op Zoom-
Ten huize van dhr. M. J. Ampt
werd onder voorzitterschap' vam Dr. Duin-
leer een al gemeen e ledenvergadering ge
houden van d© Ver- voor Zieken-
huisverpleging Thoien en St.-Phi-
lipsland. Na een woord van welkom re
leveerde de voorzitter in het kort de
belangrijkste gebeurtenissen die zich in
het afgeloopen kalenderjaar hebben voor
gedaan- Spr. stipte o.a. aan de verhoo
ging van de uitkeeringen en het feit
dat gedurende het Ie kwartaal 1942 geen
contributie werd geheven. Na voorlezing
van het' rapport der kascom'missie werd
de rekening 1942 goedgekeurd in ont
vangst op ee'n bedrag van f 1635.796°, in
uitg- f7678.98; ;nadeelig saMo f 743.18'.
Aan contributie werd ontv- f 6672.975.
Het ledental bedroeg 2771. Getal ver
pleeg dagen 1038 voor 90 opgenomen pa
tiënten.
SCHERPENISSE, Er worden pogingen
in het werk gesteld om een vereeniging
op te richten van kweekers van biggen.
Men wil fl'radhten wederom zoo spoedig
mogelijk een flinke, gezoiidle varkenssta
pel te verkrijgen.
In een gehouden ledenvergadering
der Ger. Gem. is besloten de door den
Kerkeraad dezer gemeente gesloten on-
derharudsche verkoop van een woning
niet goed te keuren en alzoo als omge
daan te beschouwen.
Verpliohte Koolzaad-Elauwmaanzaadteelt
Velen van hem, die een blauwmaan-
zaadteeltplicht hebben, schijnen niet te
weten over welke oppervlakte ze het
percentage land moeten berekenen, dat
met blauwmaanzaad moet worden be-
teeld.
Zoo vragen zij zich af en dit is
wel het voornaamste punt, ten aanzien
waarvan er twijfel of onwetendheid
heerscht of zij ook de uien en wijn-
peen bij him „bouwland" moeten rekenen
Indien het geen specifieke tuinbouw
bedrijven betreft, moet dit inderdaad ge
beuren. De desbetreffende bepaling luidt
namelijk zóó, dat ook de grove tuinbouw-
gewassen in dit verband als „bouwland"
worden beschouwd, voor zoover een
„landbouwer'' deze verbouwt.
Tot de grove tuinbouwgewassen wor
den gerekend: zaaiuien, wdjnpeen, spruit-
kool ed.
Voefcoekje
Er wordt nogeens nadrukkelijk op ge
wezen, dat het verhandelen van rundvee
alleen is toegestaan door diegenen die
in het bezit zijn van een handelaars-
boekje. Wie op het veeboekjenog
handelt brengt zichzelf ongetwijfeld in
ernstige moeilijkheden. Of men in aan
merking kan komen om een zakboekje
te krijgen is o.m. afhankelijk gesteld van
het feit pf men voorheen ook z'n beroep
maakte van den handel in rundvee. De
z.g. g e 1 e ig e m. h e i d s h a m d e 1 a a r s in
fok- of slachtvee zullen dan ook genood
zaakt zijn dien handel stil' te leggen.
Eventueele verzoekenom een zak
boekje te krijgen moeten uitsluitend ge
richt worden tot het Bedrijfschap voor
Vee en Vleesch te 's-Gravenhage, Laan
van Meerdervoort 53.
De tekst in de Veeregistratieverorde-.
ning 1942 luidt als volgt:
„Het is verboden eenige aanteekenimg
op voor handelsdoeleinden bestemd rund
vee 'betrekking hebbende in het vee
boekje te stellen".
Nuchtere kalveren
Tot oip heden werden deze geleverd
op de .gebruikelijke veelevertngsmarkten,
uitbetaald naar levend gewicht en even
eens in mindering gebracht op den
vleesch-aamslag volgens het levend ge
wicht.
Hierin is thans wijziging gekomen. De
nuchtere kalveren dienen via de daar
voor aangewezen handelaren te worden
geleverd rechtstreeks op de aangewezen
abattoirs of centrale slachtplaatsen. Uit
betaling vindt plaats naar het geslacht
gewicht, terwijl in mindering komt op
den vleeschaanslag een kwantum van
5/3 x het aantal kg geslacht gewicht.
Veo inventarisatie
Er is een aanvang gemaakt met het
houden van een telling van de aanwe
zige runderen, schapen en v a r-
I kens. De opzichters zullen op de be-
drijventevens een formulier invullen ten
einde een overzicht te krijgen van de
arbeidskrachten in den land- en tuinbouw
i Eieren
Thans is vastgesteld dat in het tijdvak
van 15 Maart tot 1 Juli 1943 door de
kippen- en eendenhouders resp. 25 (vijf
en twintig) kippen- of eendeneieren per
dier moeten worden geleverd en wel van
de kippen/eenden die op 7 Februari 1943
-aanwezig waren.
Een ieder van wie bekend is dat pluim
vee wordt gehouden' ontvangt een aan-
slagkaart thuis. Anderen zijn verplicht
schriftelijk op te geven aan de Afdeeling
Pluimvee van het Kantoor van den Voed-
selcommissaris te Goes hoeveel kippen
en/of eenden in voorraad worden gehou
den, waarna een kaart wordt toegezonden
De eieren moeten worden afgeleverd
aan den op de kaart vermelden verza
melaar. Met nadruk wordt erop 'gewezen
dat de verzamelaars niet verplicht zijn
de eieren op het bedrijf af te halen. De
pluimveehouder daarentegen is wel ver
plicht de eieren op de ontvangstplaats
van den verzamelaar te bezorgen of te
doen bezorgen. Het veel gebruikte mo
tief „de verzamelaar heeft de eieren niet
gehaald" heeft thans zijn beteekenis ver
loren.
DE WND. PROV. VOEDSELCOM-
MISSARIS VOOR ZEELAND.
ST-MAARTENSDIJK. Algemeen© jaar-
verdageriïig van „Het H'roéne Kruis", in
Hötel van. Iwaarden, onder vooxzitter-
van den heer Bastiaanse. Aanwezig wa
ren 27 leden. De voorzitter opent de
vergadering met een woord van welkom
tot de aanwezigen. Spr. zegt, dat de-
vereeniging de voille sympathie der bur
gerij geniet. Als bewijs daarvan kan wor
den aangevoerd, dat het voorstel op de
laatstgehouden buitengewone vergade
ring, tot het verhoogen der min. contri
butie, zonder slag of stoot werd aange
nomen. Zelfs die leden, die vrijwillig meer
contributie betaalden dan verplicht was,
verhoogdea eveneens hun bedrag.
Uit het jaarverslag bleek, dat de ver.
bp 1 Jan. 1943 704 leden telde, tegen 722
leden op 1 Januari 1942.
Toitaal geïnde Contributie voor 1943
bedraagt f1284 75. Voor de wijkverple
ging in. 1942 werden 4481 bezoeken afge
legd. Óp het Consultatiebureau voor zui
gelingen werden 355 cönsuLen 'verstrekt.
36 zuigelingen werden ingeschreven. In
1942 werden 287 huis- en verplegings-
bezoeken afgelegd. Door de zuster wer-
.den in totaal 4849 bezoeken afgelegd.
Als bewijs van vooruitgang op medisch
gebied, brengt de secretaris, dhr. Taze-
WANNEEB 7EBEUISTEBEN?
Heden (Woensdag) zon onder 18.36
Morgen (Doh'erdag) zon op 7.04;
zon onder 18 37
Tussehén zonondergang en zonsopgang
moet worden verduisterd.
Maan onder 0 42; maan op 10.23
Eerste kwartier Zaterdag 13 Maart,
Volle maan Maandag 22 Maart:
Laatste kwartier Maandag 29 Maart
Nieuwe maan Zondag 4 April
laar, het volgende ter kennis: Gedurende
de jaren 1835—1840 werd de gemiddelde
leeftijdsgrens voor mannen opgenomen
en deze bedroeg 36.2 jaar, terwijl dit
zelfde 100 jaar later, dus in de jaren
1935—1940 bedroeg 65 5 jaar.
De voorzitter dankte den penningmees
ter, den heer Anth. Hage, voor diens
accuraat beheer. Uit het financieel over
zicht bleek, dat de ver. in de tegenwoor
dige tijdsomstandigheden, gced het hoofd
boven water weet te houden. De reserve
bedroeg op 31 Dec. 1942 f 1393.25.
Bij-de rondvraag brengt de heer Anth.
Kage de wensoheiijkheid ter sprake, dat
de melkgevende koeien op T.B.C. worden
Eeuringen Voor de Waffen SS
en het Logioen
Het SS-Ersatzkommando Niederlande
deelt miede:
Nederlanders van Arisch bloed, in dm
leeftijd van 17—45 jaar (ook gehuwden),
die lichamelijk zoowel als geestelijk goed
ontwikkeld zijn en zich geheel kunnen
geven aan de eischen, die de opleiding
hun stelt, kunnen zich bij de genoemde
adressen vervoegen, teneinde gekeurd te
worden.
Thans bestaat ook de mogelijkheid tot
opleiding en dienstvervulling in Neder
land, in een speciaal wachtbataljon. Ge
zinsleden dezer vrijwilligers hebben ge
lijke voorrechten als diegenen, die die-
wen in de Waffen-SS of het Legioen:
Kostwinnersvergoeding, kostelooze Zie
kenverpleging, extra levensmiddelen enz.
Tijdens deze keuringen kunnen zich
ook diegenen melden, die tot de Ger-
maansche SS in Ned; willen toetreden.
19.3.43 9 Rotterdam, Deutsches Haus,
Westzeedijk.
19.3.43 15 Den Bosch, Hotel Noord-Bra
bant, Markt 45.
20.3.43 9 Roermond, NSDAP, Swalmer-
straat 61.
20.3.43 15 Arnhem, Weverstraat 16b.
i <21.3.43 9 Hengelo, Deutsches Haus.
21.3.43 15 Zwolle, Hotel Peters, Markt.
(22.3.43 9 ^Groningen, Concerthuis, Poelestr.
22.3.43 15 Leeuwarden, Huize Schaaf,
Breedstraat.
De Nadarlandsche vrijwilligers in da
Sovjet-Unie.
(SS P K Spahn O H P s)
123.3.43 9 Amsterdam, School Iepenweg 13
24.3.43 10 Utrecht, Wehrmachtheim, Ma-
riaplein.
25.3.43 10 Amersfoort, Dienstgebouw,
Leusderweg.
26.3.43 10 Den Haag, Café' „Den Hout",
Bezuidenhoutschewég.