ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ERFENIS-HUWELIJK
Uit Stad en Provincie
Dinsdag 5 Januari 1943
99ste Jaargang No. 15130
waarin opgenomen de Zierikzeesche Courant van 1797 1889
Telefoon no. 32, Giro no. 137677 - Directeur-Administrateur (Advertentiechef)
A. J. DE LOOSE, Sierikzee - HoofdredacteurM, J. HOSTEN, Zlerikzee K 2620
BIJ DE JAARWISSELING
Terugblik van den Rijkscommissaris
op het efgeloopen jaar
De Rijkscommissaris, Rijksminister Seyss
Inquart schrijft: I
Met de jaarwisseling 1942'43 zijn wij
een nieuw tijdvak, maar tevens een
nieuw hoofdstuk van den strijd inge
treden. Een blik terug, een vergelijking
van den militairen toestand hij de jaar
wisseling 1941—'42 met de situatie van I
dit oogenblik bewijst voldoende in wel
ken omvang het den spilmogendheden
mogelijk is geweest in den loop van dit
jaar haar fronten en haar militate situ
atie zoozeer te versterken, dat zij nauwe
lijks meer rechtstreeks kunnen worden
aangevallen.
De verstijving van de in hel Oosten in
opmarsch zijnde Duitsche en verbonden
divisies, tijdens winterkoude, zoo,als die
sedert 150 jaren niet was voorgekomen,
bracht als uitgangstoestand voor het jaar
1942 een positie, die men niet riskanter
kon denken. Het winterfront in het Oos-.
ten, dat tot op dit oogenblik in volle
beweging was geweest, werd zonder mo
gelijkheid bot tijd vergende voorzorgen
en. ondanks alle moeilijkheden in stand
gehouden. Dank zij de tijdens deze win-
terveldslagen bewezen dapperheid en
taaiheid der Duitsche en verbonden sol
daten, konden in den zomer veld tocht
van 1942 het geheele Donetz-, Don-, Krim-
en Koeban gebied aan de bolsjewieken
ontrukt worden, kon de opmarsch tot
aan de Wolga worden voortgezet en
werden belangrijke deelen van den Kau-
kasus bezet.
Terwijl in het Westen de situatie in
hoofdzaak ongewijzigd is gebleven, voor
zoover men niet 'rekent met de voort
durende uitbreiding der kustversterking,
zijn van het Zuidelijk front buiten Europa
in Afrika veranderingen ingetreden. Wij
herinneren ons echter, dat ongeveer een
jaar geleden de Engelschen ook eens
tot aan de Syrte waren gekomen, zonder
dat het hun mogelijk was deze terrein
winst op den duur te houden! Intus-
sc'hen zijn Fransch-Marokko en Algiers
onder begunstiging van Fransche gene
raals, door troepen uit Engeland en de
Ver. Staten bezet. Daar staat tegenover
dat thans Tunis, Corsica en het onbezette
Zuiden van Frankrijk met Toulon door
de troepen van de Spilmogendheden zijn
bezet.
Met bijzonder veel succes is 'in 1942
de duikbo.otoorlog voortgezet. Wij moeten
ons voor oogen houden, dat de Ver.
Staten met een ongeveer 4 millioen ten
omvattende, voor de vaart in volle zee
geschikte koopvaardijvloot dezèn oorlog
zijn ingegaan en in den loop van dit
jaar ongeveer een even groote tonnage,
in hoofdzaak door den duikbootojorlog,
hebben verloren. Men moet toegeven dat
de bouw van nieuwe koopvaardijtonnage
nog opgevoerd kan worden. Ook het aan-
S# W SaT W
vv vv W W vO vv vO v\) <?v
De kunst van converseeren bestaat hier
in: zich aanpassen bij den gedachten gang
van anderen.
Feuilleton
Het
25
Oorspronkelijke Nederlandeche roman
door Henk van Heeswijk
VIII.
Kees had z'n wagen wee'1 in elkaar
gezet en was vertrokken. Den morgen
na zijn terugkeer uit Berlijn was er
door beiden met geen woord meer ge
sproken. over de scène van den vorigen
avond. Alsof er niets gebeurd was waren
ze beiden aan het ontbijt gaan zitten
en toen waren beiden weer ieder hun
weg gegaan. Hij had een overall aange
trokken en was aan het werk gegaan met
z'n wagentje. Zij was gaan tennissen; het
weer was nog tamelijk gunstig en daar
van wilde ze profiteeren. Kees had ge
zegd: Natuurlijk, en had zich weer ver
diept in zijn werk. Des avonds, toen
de wagen weer gereed was, had zij ge
vraagd, of het hem ernst was om weer
eenigen tijd op reis te gaan en op het
toestemmend antwoord, was ze naar bo-
ven gegaan en was ze een uurtje later
teruggekomen met twee koffers met
kleeren. Stuur ze terug, als ze vuii
zijn en geef dan je adres, dan kan ik
schoon wasehgoed terugzenden. Dat was
alles, wat ze gezegd had. Den volgenden
tal konvooivaartuigen kan vermeerderd
werden. Zeker is echter, dat het aantal
duikbooten stijgt en wel zeer aanzienlijk
en onafgebroken.
Wanneer wij aan al deze factoren ge-
-lijke kansen geven, komen wij tot het
eindresultaat, dat wij voor het jaar 1943
toch met de mogelijkheid van een ver
mindering der vijandelijke koopvaardij
tonnage met nog weer netto 5 millioen
ton kunnen rekenen. Deze overweging
doet het begrijpelijk voorkomc-n, dat de
Engelschen, ^rmar thans ook reeds de
verantwoordelijke mannen in de Ver.
Staten den duikbootoorlog de gevaar
lijkste situatie noemen.
De ontwikkeling, die door de deelne
ming van Japan in deze wereldworsteling
in hel Oosten tot stand werd gebracht, is
overweldigend gunstig. Uit Oost-Azië en
het Westen van den Stillen Oceaan zijn
alle tegenstanders van de $pilmogend-«a
heden weggeslagen.
Wanneer wij de ontwikkeling van 1942
overzien, mogen wij naast deze mili
taire gebeurtenissen den belangrijken
vooruitgang op economisch gebied, dus
van het b innen laaidsehe front, niet over
het hoofd zien, welke ontstaan is, door
dat thans de rijke levensmiddelengébie-
den van het Oosten, vooral de Oekraïne,
in de Europeesche voedingsruimte zijn
opgenomen en hun effect beginnen te
doen gevoelen. Het dieptepunt van den
voedingstoestand van Europa is achter
den rug.
Overzien wij de gebeurtenissen van
1942 juist, dan kunnen wij zeggen, dat
zij de versteviging en uitbreiding, dus
de consolidatie van de strategische en
economische situatie in het nieuwe
Europa evenals in 't Verre Oosten heb
ben gebracht.
(Slot in het volgend nummer)
AFWEERSTRIJD IN DONGEBIED
Vergoefsehe Sovjet-aanvallen
Het opperbevel van de Weermacht
maakte Zondag bekend-:
Hi het gebied van den Don -duren de
zware afweergevechten voort. De vijand
werd over het geheele front teruggesla
gen en verloor 38 pantserwagens. Bij deze
gevechten heeft de zesde - pantserdivisie
zich bijzonder onderscheiden. Hongaar-
sche troepen sloegen een door krachtige
artillerie ondersteunden aainval der Sov
jets af. Bij een eigen succesvolle aaawalis-
ondememing ten Westen van K a 1 o e g a
werd een vijandelijk bataljon in de pan
gehakt, werden 95 gevechtsstellingen en
kazematten verwoest *en werden gevan
genen gemaakt. Hernieuwde aanvallen van
den vijand op 't steunpunt Welikije Loeki
mislukten als gevolg van den hardnekki
ger tegenstand der bezetting.
Onder gebruikmaking van talrijke pant
serwagens herhaalden de Sovjets ten Z-
westen van het Ilmenineer hun1 vergeef-
sche aanvallen. 26 pantserwagens werden
kapotgeschoten.
In Li bye werden vijandelijke aanval
len door artillerievuur verijdeld. In lucht
gevechten verloren de Britten zes vlieg
tuigen.
Eigen aanvaisacties in Tunis leverden
morgen v^oeg was hij vertrokken. In
zijn eentje had hij zitten ontbijten en
op de tafel had hij. een kort briefje
achtergelaten, waarin hij haar groette
en zeide, dat hij nog wel zou schrijven.
Nu zwierf hij met zijn wagentje weer
door Duitschland en kruiste het van
Noord tot Zuid door, onbewust van het
geen er thuis gebeurde. Want in die
weken gebeurde het, dat zijn vrouw be
zoek kreeg van een ouden kennis, iemand,
die ze reeds heelemaal vergeten scheen.
In Amstelveen woonde een jongeman,
die qens verloofd was geweest met Jo
Bergsma. Aanvankelijk had hij zich niet al
te veel van de verbreking dezer ver
loving aangetrokken. Wat had je aan
een meisje, als je toch werkloos was!
ün het was ook wel eens aardig, om
weer een poosje vrijgezel te zijn.
Maar werkloos zijn en geen meisje te
hebben, die je op haar kosten van tijd
tot tijd eens mee naar een mooie film
is niet zoo plezierig. Wim begon in te
zien, dat hij eigenlijk onredelijk was ge
weest en dat hij in de eerste plaats
er voor moest zorgen werk te vinden.
Toen hij dan ook actief begon te solli-
eiteeren, duurde het niet zoo heel lang,
of hij stond weer in een helderwitte
jas achter de toonbank, woog pondjes
suiker en onsjes 'kaas af en fietste weer
vroolijk fluitend met een mand vol bood
schappen door de Amsterdamsche straten
Toen hij den eersten Zaterdag met een
behoorlijk loon thuiskwam, schoof vader
van Laar twee rijksdaalders terug met
de woorden: „Wie flinkt werkt en goed
nieuwe terreinwinst op. Dag en nacht
hebben Duitsche duikbommenwerpers de
vernielingen der havenwerken van Böne
voortgezet. In de haven werd een koop
vaardijschip van 10.000 brt. tot zinken
gebracht. Voorts werden spoorwegwèrken
en een vliegtuigsteunpunt in het grens
gebied van Tunis en Algiers doel
treffend gebombardeerd. In luchtgevech
ten verloren de Britten 15 vliegtuigen.
Aan onze zijde werdén geen verliezen
geleden.
Een Duitsche duikboot heeft een Ame-
rikaansch munitieschip van 8000 brt., dat
deel uitmaakte van een konvooi, dat Oran
binnenliep, in den grond geboord.
De overdag uitgevoerde aanvallen door
snelle Duitsche gevechtsvliegtuigen op 't
Engelsche kustgebied werden ook giste
ren met succes voortgezet.
NIE UWJA ARSBOODSCHAP
VAN DEN FÜHRER
Uit het Hoofdkwartier van den Führer
wordt gemeld: Bij ie jaarwisseling heeft
de Führer een Nieuwjaarsoproep gericht
tot het Duitsche Volk, waarin hij onder
meer zegt:
„Voor de vierde maal dwingt mij hei'
lot een Nieuwjaarsopifoep tot het Duit
sche Volk te richten, in deze vier jaren
is het echter ook het Duitsche Volk
duidelijk geworden, dat het in dezen
strijd gaat om te zijn of niet te .zijn.
Verder verklaarde de Führer o weber
meer dat het Nationaal Socialistische
Duitschland noch overwonnen zal wor
den, noch ooit van zins is te capitu-
leeren, maar dat het integendeel vast
besloten is, vervuld door den geest van
den grootsten tijd der Duitsche historie,
dezen strijd slechts te eindigen met een
duidelijke overwinning. De veiligste waar
borgen voor deze bezinning en de kracht
van den daarvoor neodigen wil' wordt
geboden door de Nationaal Socialistische
Partij met hare organisaties en' vooral
door het door de partij opgevoede Vol'k.
Ten slotte verklaarde de Führer: „Een
maal zal in dezen strijd een mogendheid
als eerste vallen. Dat dit niet Duitschland
is, dat weten wij. Zoo zal dan eindelijk
die lange vrede komen, waarnaar wij
vurig verlangen ten behoeve van den
grooten opbouw van onze Volksgemeen
schap en daarmede als eeni'ge waardigen
dank voor onze doode helden".
NIEUWJAARSTOESPRAAK
VAN Ir. MUSSERT
De Leider der N.S.B., Ir. Mussert, heeft
op Nieuwjaarsdag een toespraak tot het
Nederlandsche Volk gehouden, waarin hij
onder andere zeide:. „In ons Volksleven
zal ook 1942 met een zwarte kool zijn
a an ge teekend. Indië werd bezet als ge
volg van onwettige oorlogsverklaring,aan
Japan door de emigranten, wier namem
wij niet eens meer kennen noch ons her
inneren willen. De bombardementen door
Engelschen en Amerikanen brachten dood
en verderf in honderden gezinnen, die
met den oorlog iniets van doen hadden.
De verarming schrijdt verder, ook in ons
land, dat ingeschakeld is in de oorlogs
productie. Zoo ging het jaar 1.942 aan
ons voorbij met veel somberte, doch niet
zender licht, want op 10 December mocht
ik van den Führer vernemen, dat hij
Ons Volk niet als vijandig zal behan
delen, dat hij de hooge waarde van Ons
Volk erkenfen dat er niet met ons ge
handeld zal worden als eens geschiedde:
Bij ons, over ons, zonder ons en dat
een Nederlandsche stem gehoord zal wor
den bij de uitbakening van de toekomst
van Europa. Van hoe groote waarde deze
toezegging is, zal later blijken. Een jaar
boordevol onzekerheid gaan wij tegemoet,
omdat ons vaderland een deel van Euro
pa is, is een welvarend Nederland in een
verwoest Europa onbestaanbaar en is er
voor ons maar één weg: Die van de
solidariteit der Europeesche volkeren.
Onwrikbaar verbonden gevoel ik mij j
aan den Führer, als Uermaansche Führer
die met den Duce van Italië en met de
andere verbonden Europeesche naties
Europa voor den ondergang behoedt. God
heeft hem nog bijtijds gezonden om de
zen ondergang te verhoeden. Aan de
overwinning van Europa moet Nederland
deelachtig zijn, terwille van zijn toekomst,
zooals Finland en zooals Hongarije dit
reeds zijn. Dit is de eenige mogelijkheid
om te komen tot een herrijzenis van Ons
Vaderland. Het is daarom mijn plicht
dezen koers met vaste hand te zeilen,
zooals dit reeds door mij gedaan is
sedert 1935, toen ik voor de eerste maal
sprak over de Europeesche solidariteit.
Tenslotte zeide Mussert: „Staande op
den drempel van het nieuwe jaar wensch
ik U, Mijne volksgenooten, sterkte in het
dragen van Uwe moeilijkheden en dank
ik iedereen, die in 1942 arbeidde en 1
offerde voor Ons Volk en ik spreek de
hoop uit, dat het jaar 1943 het begin
van de herrijzenis van Ons Volk zal
brengen. Veel heil en zegen in het nieuwe
jaar! f
HAAMSTEDE. De installatie van den
nieuwen burgemeester, dhrI J. P. C. Boot,
zal plaats vinden op Donderdag 7 Jan.
a.s., des' voormiddags 10 uur, in het ge
meentehuis te Haamstede. Door middel
van luidsprekers bij het gemeentehuis op
gesteld, zal het mogelijk zijn de geheele
plechtigheid te kunnen volgen, terwijl
door de plaatselijke radiodistributie de
installatie zal worden uitgezonden.
Afdeelingen van de W.A. en Jeugd
storm zullen voor den nieuwen burge
meester defileeren. Na afloop der in
stallatie is er voor belangstellenden ge
legenheid den burgemeester geluk te
wenschen in Hotel Bom.
STAVENISSE. Oudejaarsdag heeft in
onze gemeente in de nabijheid van den
Provincialen steiger een zeer ernstig on
geval plaats gehad, dat aan drie jónge
menschen het leven heeft gekost,
Ondanks herhaalde, ernstige waarschu
wingen in de pers om zich vooral niet
bezig te houden met aangespoelde of
andere, vaak onschuldig uitziende pro
jectielen of iets dergelijks, waren de
jongens toch zoo onvoorzichtig om aan
één aan den binnenkant van den zeedijk
gedeponeerd projectiel teprutsen. Plot
seling klonk een hevige knal en een
vreeseilijk drama had zich voltrokken.
Gedeeltelijk ontvleesd en ontzaglijk ver
minkt lagen de drie ontzielde lichamen
aan de helling van den dijk tot zeer
groote ontsteltenis van de vele passa
giers, die in de onmiddellijke nabijheid'
van de ontploffing op de aankomst van
de Zierikzeesche boot Stonden te wach
ten. Eén der wachtende reizigers werd
nog door een scherf in de borst gewond.
Na medisch onderzoek bleek deze ver
wonding gelukkig niet van, ernstigen aard
te zijn.
De deelneming met de wel zoo zwaar
beproefde famüie's is algemeen. Dat toch
de rijpere jeugd de zoo noodige leering
uit dit tragisch ongeval moge trekken
n.l'.„Handen af van zoo vaak onschuldig
uitziende projectielen". Eén ondoordachte
of roekelooze handeling kan de vreese-
lijkste gevolgen hebben en gelijk m het
geval is, tal van menschep in rouw en
groote droefenis storten.
De namen der slachtoffers zijn: Mars.
Smits Joli.z., 19 jaar; Danker v. Ouden
aarde, 18 jaar en Henk Zachatriasse, 15 j.
WANNEER VERDUISTEREN?
Heden (Din.-dag) zon onder 16 41
Morgen (Woensdag) zon op 8 50zon
onder 16 42
Tus8clien zonoiidergang en zonsopgang
moet worden verduisterd.
Maan op 822; maan onder 17 04
(Nieuwe Maas)
Eerste kwartier Woensdag 18 Januari
Volle maan Donderdag 21 Janua i
Laatste kwartier Vrijdag 29 Januari
Nieuwe maan Vrijdag 5 Februari
SPORT
Op den 31 Dec. en 1 Jan. 1942—1943
gehouden Nat. Konijnen-Tentoonstelling te
St.-P h i 1 ips 1 an d, onder keurmeester
A. Graumans uit Soest, behaalde J. H.
Bakker te Zierikzee 4 eerste, 1 derde
3 vierde, een vijfde en een 6de prijs en
nog vele ©ereprijzen.
""TELEGRAMMEN
ERNSTIGE TREINBOTSING.
In den nacht van( 3 (op| 4 Januari is in
de vroege ochtenduren tusschen Han
nover en Wunstorf een sneltrein op oen
andere sneltrein gereden, die voor een
signaal had gestopt. Door de botsing
werden wagons van beide sneltreinen
versplinterd, resp. zwaar beschadigd.
Voorloopig zijn er 20 dooden en 20
zwaargewonden te betreuren. De gewon
den werden naar het rèservelazaret te
Hannover en naar een ziekenhuis te
Hannover vervoerd.
GEWELDIGE HITTE IN ZUID-AMERIKA
Geheel Zuid-Amerika wordt op het
oogenblik door een hittegolf geteisterd.
In de Noordelijke provinciën van Bra
zilië heeft de thermometer een record
hoogte van 44 graden bereikt. Ook uit het
Zuidelijke deel van Brazilië komen als
gevolg van de aanhoudende droogte be
richten over schade aan den oogst, die
op sommige plaatsen voor 50 pet. is
verloren gegaan. De verwachting is, dat
de ongewone warmte nog zal aanhouden.
Radioprogramma
Woensdag 6 Januari
HILVERSUM I. 415.5 m.
7.15 Het Méistersextet, gr.; 7.30 BNO:
Nieuwsberichten; 7.40 Een vroolijke mor
gengroet, gr.; 8.30 BNO: Nieuwsberich
ten; 8.40 Wij brengen U heden; 8.50 Mar-
~schen en walsen van groote componisten,
gr.; Van 9.30—9.37 Spiegel van den dag,
opn-;- 10 Barnabas von Geczy, en zijn
orkest, gr.; 10.30 Arsenaal der apothe
kers; 10.45 Wim Ripken en zijn orkest;
11.30 Viool en piano; 12 Almanak; 12.05
Dick Wiliebrandts en zijn dansorkest;
12,45 BNO: Nieuwsberichten; 13 BNO:
Actueele beschouwing; 13.10 „Ars Nova
et Antiqua", opn.; 14 Bertus van Dinte-
ren en zijn orkest en gr.m.; 15 Drie
koningen; 15,15 Halfweg, gevarieerd pro
gramma; 16.45 BNO: Nieuwsberichten; 17
Pianovoordracht; 17.30 De Dictatrice van
Hollywood, luisterspel; 17.45 Amusements
orkest; 18,30 BNO: Nieuwsberichten; 18.40
Gerard van Krevelen en zijn orkest; 19
Wat niet in de krant staat. Van 19.15
alleen voor de radio-centrales, die over
een lijnverbinding met de studio beschik
ken; 19.15 Noord- en Zuid-Europa ont
moeten elkaar, gr.; 20.25 Kwintetconcert,'
gr.; 21 Minder bekende werken van W.
A. Mozart, gr. en opn.; 21.45 BNO:
Bij verstandig gebruik kan men met weinig gas veel doen
verdicht, moet ook een paar centen in
zijn portemonnaie hebben". Dien avond
had hij zijn vroegere verloofde willen
opzoeken, maar hij wachtte nog een week.
Dan zou hij een tientje hebben en dan
konden ze samen gezellig een dag uit
gaan. Toen deze week om was en Wim,
netjes opgeknapt Zondagsmorgens naar
het adres van Jo Bergsma ging, was hij
niet weinig verwonderd te hooren, dat
zijn meisje al zes weken geleden plot
seling met al haqr bezittingen was ver
trokken. Waarheen, ja, dat wist men
niet.
Wim stond een beetje raar te kijken,
toen hij dat hoorde, maar in het begin
trok hij er zich niet veel van aan. Geen
handvol, maar een land vol, was z'n
devies en in Amstelveen waren er nog
meisjes genoeg.
De kleine Jo kon hij echter niet ver
geten. Telkens betrapte hij er zichzelf
op, dat hij aan haar dacht. Wel pro
beerde hij elke gedachte aan haar te ver
dringen, maar steeds opnieuw dook haar
beeld weer in zijn gedachten op. Het
werd een obsessie. Na enkele weken kon
hij het niet langer uithouden, want hij
was tot de slotsom gekomen, dat hij
nog4 echt van de kleine Jo hield. Maar
hoe'kwam hij haar adres te weten?
Hij informeerde op het gemeentehuis
van Amstelveen. Het duurde een paar
dagen, maar toen kreeg hij te hooren,
dat Jo Bergsma vertrokken was naar
Aerdenhout Dat gaf tenminste eenig hou
vast.
(Wordt vervolgd)
Keuring voor Waffen SS en Legioen
Het SS-Ersatzkommando deelt ons me
de, dat vrijwilligers voor de Waffen»
SS en het Legioen zich op onderstaan
de data bij de genoemde adressen kun
nen vervoegen teneinde gekeurd te wor
den. Tevens wordt er de aandacht op
gevestigd en wel speciaal voor hen, die
er bezwaar tegen hebben hun dienst
buiten Nederland te vervullen, dat thans
de mogelijkheid bestaat, om dienst te
nemen in een speciaal waclitbataljon- De
opleiding vindt in Nederland plaats, 'ter
wijl de inzet van dit bataljon ook in
Nederland zal blijven. Tijdens de keurin
gen voor de Waffen-SS en het Legioen
kunnen zich ook diegenen- melden, die
tot de Gerrnaansche-SS in Nederland wil
len toetreden.
I 6 Jan. '43, 9 uur: Arnhem, Wever-
straat 16b; 15 uur: Hengelo, Deutsches
Haus.
7 Jan. '43, 9 uur: Zwolle, hotel Pe
ters, Markt. 15 uur: Assen, Friesland
kazerne, Vaart Zuidzijde.
8 Jan. '43, 9 uur: Groningen, Concert
huis, Poeiestraat. 14 uur: Leeuwarden,
huize Schaaf, Breedstraat.
9 Jam '43, 9 uur: Amsterdam, School
Iepenweg 13.
10 Jan. '43, 10 uur: Utrecht, Wehr-
machtheim, Mariaplaats.
11 Jan. '43, 10 uur: Amersfoort, Dienst.
gebouw, Leusderweg.
1 12 Jau. '43, 10 uur: Den Haag, café
j Den Hout, Bezuidenhoutsehewsg.
B{j onze vrjjwitli
yers Belangstellend
kijken de wannen
naar de prestaties
van hun kameraden
(Orbis H P s)