NIEUWSBODE
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1942
OPGENOl
ZIER1KZEESCHE COURANT
DE AANVAL OP WEST-AFRIKA
ABONNEMENT:
Prijs: In ZiertkXM [/1.60, elcter» K 1.90
per kwartaal. Weekabonnementen reap,
13 en 15 cant. Loase nummers 5 cent.
Verschijnt lederen werkdag.
1797 - 1889
Uitgave: N.V. Zlerikzeesohe Nieuwsbode, Zierikzee Sohuithaveu B 94,
Telef. 32, Oiro no. 137677 - Directeur-Administrateur (Advertentiechef)
A. J. de Looze, Zierikzee - Hoofdredacteur: M. J. Hosten, Zierikzee
998TB JAARGANG Ho. 15089
ADVERTENTIES:
Advwtentlên 10 cent per millimeter; In
gezonden mededeelingen 10 cent per
millimeter; kleine adTertenttën 81 cent.
BI) contract belangrijke korting.
K 2620
ORAN, IN ALGIERS. WERD BEZET
DE FRANSCHE VLOOT TE TOULON
Dinsdagochtend hebben de Amerikaan-
sche troepen kans gezien, O ran aain de
'Middellandsche Zeekust binnen te drin
gen en de stad te bezetten.
In het centrum van de stad is het
nog tot kleine schermutselingen gieko
men, maar na drie uur werd geen schot
meer gehoord. Voordat de stad viel,
hadden de Franschen nog krcahtige te
genaanvallen gedaan op de Amerikaan-
sche troepen, die zich in de buitenwij
ken bevonden. Twintig vijandelijke vlieg
tuigen werden neergeschoten.
Nadat uit Vichy gemeld was, dat de
Fransche strijdkrachten ondanks den he-
vigen druk van den vijand, die door
pantserstrijdkrachten gesteund werd, In
het gebied van Oran over het geheel
genomen hun stellingen hadden weten
te handhaven, bracht de Parijsehe zien
der Dinsdagmiddag het bericht, dat de
Franschen ten westen van Oran tot ster
ke tegenaanvallen zouden Zijn overge
gaan. De gevechten duren nog) voort.
Uit Londen meldt SPT dat na de
inneming van Algiers en Oran de voor
naamste gevechten in Algiers gieëindig'd
zijn. Men rekent er in geallieerde krin
gen echter op, dat de Amerikaansche
troepen in het binnenland nog Qp te
genstand Zullen stuiten. Het heftige vuur
van de Fransche marine en kustbatte-
rijen heeft aan Amerikaansche zijde ver
liezen veroorzaakt. Twee transportsche
pen zijn beschadigd en eenige Amerikaan
sche vliegtuigen zijn neerg|eschoten.
Ten aanzien van het Amerikaansche
gerucht dat de Bey; van Tunis den Ame
rika anschen Itroepen Zou hebben toege
staan door Tunis te trekken wordt, naar
SPTi meldt, te Vichy, officieel Verklaard,
dat hierover geen bevestiging! uit Tunis
is ontvangen.
Het Fransche ministerie van voorllch-
ting publiceert het volgende communiqué:
Nadat de commandanten dier Fransche
marine in Toulon de verplichting op zich
hadden genomen zich tegen iedergn aan
valler te verdedigen, hebben de Duit
sche autoriteiten besloten, dat de ver-
sterkingswerken van Toulon niet bezet
worden en dat de Fransche oorlogs
schepen met rust ziullen worden gelaten.
De Fransche omroep deelde Donderdag-
dagmiddag mede, dat na het staken der
gevechten in Casablanca, de strijd
m de rest van Marokko voortduurt.
Woensdag zijn zeer hevige gevechten ge
leverd in de streek van Port Lyauty en
Safi. De Fransche troepen stonden daar
tegenover veel sterkere strijdkrachten, die
bovendien door een sterke vlojot werden
gesteund.
Te Algiers heerschte er gedurende
den nacht veel bedrijvigheid in de lucht.
De Fransche troepen leverden gevechten
op den weg van Algiers naar. Umane.
I Te Constantino is het rustig. Uit
Philipville noch uit Boni worden lan
dingspogingen gemeld.
I Naar Havas-Ofi meldt, is de gouver
neur-generaal van Algerië, Chatel, te
I Algiers aangekomen. ZooaJs bekend
is Algiers door Engelsch-Amerikaansche
troepen bezet.
DE STRIJD IN DEN KAUKASUS
Aanvallen der luchtmacht op het
Britsch-Amerikaansche eskader
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte ^Donderdag bekend:
In den Kaukasus vonden bij Alagir
gevechten van vrij1 grooten omvang plaats
In den sector van Tuapse werden ver
scheidene belangrijke bergtoppen stor
menderhand veroverd. Gevechtsvliegtui
gen vielen vijandelijke spoorweginstalla-
ties en vliegvelden aan de kust aan. In
Stalingrad joegen stoottroepen in ver
bitterde a an valsge vechten den vijand we
derom uit huizenblokken en steunpunten.
Artillerie van het leger en luchtdoelartil
lerie der luchtmacht brachten op de
Wolga vijf groote schepen voor het over
zetten van troepen en vrachtschepen tot
zinken. Artilleriestellingen en ravitaillee-
ringsverbindingen ten Oosten der rivier
werden door luchtaanvallen Zwaar ge
troffen.
Aan het Don-front kwam het in den
sector der Rumeensche troepen tot plaat
selijke afweeTgevechten. Tijdens het ver
loop daarvan werd de vijand) gedeeltelijk
in gevechten op korten afstand terugge
slagen. Over het geheele. Oostfront gleen
gevechtsacties, behalv© krachtige aanval
len der luchtmacht op transportschepen,
troepen en ravitailleeringsopslagpilaatsen
van den vijand. De uitwerking hiervan
zal geruimen tijd merkbaar blijven. Een
nachtelijke aanval op het belangrijke ver-
keerknooppunt Torskok veroorzaakte
groote branden. In de baai van Kroon-
stadt vernietigde een kustbatterrij1 der
marine een sovjetduikboot door verschei
dene treffers.
In Noor d-A f r i k a zijn de Duitsch-Ita-
liaansehe troepen aan de Lybisch-Egyp-
tische grens in hevige gfevechten gewik
keld met sterke vijandelijke pantsertrijd-
krachten .Duitsche jachtvliegtuigen scho
ten 5 Britsche vliegtuigen neer. Tijdens
aanvallen overdag en des nachts van
de luchtmacht op de Amerikaansch-Brit-
sche oorlogsschepen voor Algiers, wer
den een vliegkampschip, e©n kruiser, een
groote koopvaarderr door bommen van
zwaar kaliber getroffen. De haven van
Algiers en een vliegveld in de nabijheid
der stad, waar zich vele vijandelijke
vliegtuigen bevonden, vormden het doel
van andere bomaanvallen. In de baai
van Bougie werden in voortdurende aan
vallen twee transportschepen van teza
men 16.000 brt. tot zinken gebracht en
12 groote koopvaarders en een passa
giersschip ten deele zwaar beschadigd;
een vliegkampschip, een zwar© kruiser
pn een torpedojager .werden getroffen.
Alle vliegtuigen keerden van dezen aan
val op hun steunpunten terug.
Duitsche duikbooten 'brachten in. een
aanval op Amrikaansche en Britsche
tramsportschepen in het Westelijk deel
der Middelllamidsehe zee een troepéntrams-
portschip van 19.000 brt., een transport
schip van 12000 brt. en een vrachtschip
van 4000 brt. tot zinken. Van een forma
tie oorlogsschepen, die bestond uiit een
vliegkampschip en beveüigingsvaartui'gen,
werden 2 oorlogsschepen, w.o. een tor
pedojager door torpedotreffers bescha
digd.
Voor Algiers werd een beveailii-
gingsvaartuig getorpedeerd. In de wa
teren1 van Casablanca plaatsten duikboo-
ten torpedotreffers op een vrachtschip
en twee andere schepen van een konvooi.
Het in het weermachtsbericht van 11
November genoemde vijandelijke schip,
da/t in het Noordelijk deel van den Atlam-
tischen Oceaan door een duikboot was
beschadigd, is naar uit een aanvullend
bericht met bijzonderheden omtrent den
aanval blijkt, niet een slagschip van de
Queen Elisabeth-Masse, doch het passa
giersschip „Queen Elisabeth" van 85000
brt.
Duitsche pantser- en gemotoriseerde
troepen hebben in de vroege ochtend
uren de Fransche MtddeUandschezeekust
bereikt. De beweging iln ZuiduFr,ankrijilc
verloopt zonder wrijving.
Itallaansch weermachtsbericht
Corsika door Italiaansche troepen bezet
Het 900e communiqué van het Italiaan-
sche opperbevel luidt:
Om de kust van Zuid-Frankrijk tegen
Engelsch-Amerikaansche ontschep ingspo-
gingen te beschermen, zijn gisteren troe
pen van het vierde leger het niet-bezette
Frankrijk binnengetrokken. Na door Nizza
te zijn getrokken, bereikten zij de Rhone.
De houding der bevolking is rustig. Te-
zelfder tijd gingen gepantserde afdeee-
Iingen, na op Noord- en Zuid-Corsika
gelijktijdig twee landingten te hebben
ondernomen, over fat het bezetten van
het eiland. Ook op Corsika bèwaart de
bevolking de grootste kalmte.
Aan de grens tusschen Lybië en Egypt©
heeft de vijand aanvallen ondernomen
met aanzienlijke pantserstrijdkrachten.
Zware gevechten zijn gaande. Door Duit
sche jagers werden vijf vliegtuigen neer
geschoten. Afdeelingen Italiaansohe vlieg
tuigen hebben qpnieuw met suüces vij
andelijke vlootstrijdkrachten aan de kust
van Fransch Noord-Afrika aangevallen.
Een vliegkampschip en 2 groote schepen
werden door torpedo's getroffen. Ten
Noorden van kaap Bon heeft een onzer
verkenningsvliegtuigen in een gevecht met
twee jagers er een neergeschoten. In het
Oosten der Middellandsche Zee werd een
groote Britsche torpedojager door onze
torpedovliegtuigen getroffen. Hij werd
zinkend gezien. Nachtelijke bomaanvallen
zijn gedaan op de vliegvelden van Malta.
Twee van onze Vliegtuigen zijn niet te
ruggekeerd van de operaties der afge-
loopen twee dagen.
PROTEST VAN PÉTAIN
Berlijn beschouwt het
van formeelen aard&ai
Naar Woensdag in de Wilhemstrasse
is medegedeeld, heeft het Fransche staats
hoofd, maarschalk Pétain, tegen het bin
nenrukken van Duitsche trioepen in Jbet
niet-bezette Fransche gebied, zich be
roepend .op de wap enstilst andso ver een
komst geprotesteerd.
Anderzijds heeft de Fransche iregeering
den haar ondergeschikten militairen en
politie-organen opdracht gegeven, geen
tegenstand te bieden tegen het binnen
rukken der Duitsche troepen en kalmte
en bezonnenheid t'e bewaren.
Dit wordt in Duitsche politieke krinh
gen als een aanwijzing beschouwd, dat
het protest van het Fransche staatshoofd
slechts formeel is en dat de brief van
den Führer aan maarschalk Pétain zijn
indruk op de leden der Fransche regee
ring niet heeft gemist.
Van juridisch standpunt bezien wordt
er omtrent het protest van maarschalk
Pétain in de Wilhemstrasse op gewezen,
dat door den overval van Amerikaansche
troepen op Fransch. gebied Algiers is
immers ©en integreerend deel van het
Fransche moederland de basis, waar
op de wapenstilstatidsovereenkojnst werd
gesloten, belangrijk gewijzigd isdaar
door den inval der Amerikanen in het
Middellandsche Zee-gebied de strategi
sche positie belangrijk is veranderd, het
geen onmogelijk door de verantwoorde
lijke leiders van de As over het hoofd
kon wprdqn gezien. Onder die omstan
digheden zou men te Berlijn de houding
van maarschalk Petain als een zuiver
formeele juridische handeling willen zien.
In toonaangevende Duitsche kringen
verklaart men, dat het oprukken van
Duitsche troepen in het niet-bezette
Frankrijk geen bezetting is, doch een
doortrekken naar de voorste loopgraven
aan het front van de Middellandsche Zee.
Men verwacht hier, dat Frankrijk in zijn
eigen belang voor den maatregel van de
As begrip zal toionen, daar volgens de
hier heerschende opvatting, Frankrijk er
geen belang bij kan hebben zijn Euro-
peesch gebied opnieuw het tooneel van
bloedige gevechten te laten worden, het
geen niet kon uitblijven, indien men den
Amerikanen of Engelsehen zou toestaan
daar voet te krijgen. Verder verklaart
men te Berlijn, dat de stap van de As-
mogendheden in het algemeen Euro-
peeseh belang is. Nadrukkelijk wordt er
op gewezen, dat het niet, zooals de
vijandelijke propaganda beweert, een uit
Duitsch initiatief voortvloeiende stap is,
doch een gemeenschappelijke actie van de
AS. i
BRITSCHE TROONREDE
Nieuwe oorlogswetgeving aangekondigd
Bij de opening van de nieuwe zittings
periode van het Britsche parlement heeft
de koning, volgens den Britschen berich
tendienst verklaard, dat hij met trots
keek naar de indrukwekkende, steeds
krachtiger wordende oorlogsinspanningen
van het geheele imperium.
Verder zeide hij, dat zijn strijdkrachten
ter zee, te land en in de lucht evenals
voorheen het hoofd zullen weten te bie
den aan de eischen, welke voortvloeien
uit de uitbreiding van den oorlog.
Sprekende over den tijd na den oorlog
verklaarde de koning, dat de verklaring
van de vereenigde naties, welke geba
seerd is op de beginselen van het At
lantic Charter, den grondslag vormt,
waarop de internationale maatschappe
lijke orde na den oorlog zal kunnen
worden opgebouwd. Als eersten stap
hiervoor heeft de xegeering met de ge
allieerden ruggespraak gehouden om zich
voor te bereiden voor de dringende
eischen.
Als eerste zorg voor de regeering
noemde de koning het beschikbaar stel
len van middelen voor het behalen van
de eindoverwinning. Hij kondigde een
nieuwe oorlogswetgeving aan, waarvan
de inleiding wordt gevormd door de
reeds uitgewerkte, noodzakelijke maat
regelen vo;or den vredestijd.
De koning besloot zijn rede met de
volgende verklaring: Onze vijanden blij
ven nog machtig en wij kunnen geen
gemakkelijke taak verwachten. Al onze
kracht en vastberadenheid zullen wij
noodig hebben om de overwinning te be
halen.
Lord-kanselier Simon heeft de rede
van den koning bij de sluiting van het
parlement voorgelezen. Hierin werd o.a.
gezegd, dat het het onveranderlijke be
sluit is van het Britsche volk en zijn
geallieerden, om den oorlog naar vijan
delijk gebied over te brengen. (D.N.B.)
NIEUWE LEENING
RUIMSCHOOTS OVERTEEKEND
Desnoods nieuwe maatregelen
tegen speculatie
De uitgifte van de nieuwe 31/2 pet.
staatsleening 1942, waarop Dinsdag ten
bedrage van f600 millioen de inschrij
ving open stond, is een groot succes ge
worden, aldus was de verheugende me-
dedeeling van den secretaris-generaal van
het departement van Financiën, mr. M.
M. Rost van Tonningen, op de vraag,
die een redacteur van het A.N.P. hem
in verband met den uitslag van de ©mis
sie Woensdagmorgen voorlegde. Van het
totale bgdrag ad fl milliard was f400
millioen bij Rijksfondsen en instellingen
geplaatst. Op het overblijvende bedrag
van f600 millioen stond de vrije inschrij
ving open. Hierop werd ingeschreven
voor een bedrag van f850 a f860 mil
lioen.
Met vreugde constateerde mr. Rost van
Tonningen, dat Ihet publiek, door op een
dergelijke wijze in te schrijven, zichzelf
helpt en den staat, want door de op
brengst van deze leening en door de zeer
sterk gestegen staatsontvangsten wordt
het overgroote gedeelte van de uitgaven
van den staat voor ongeveer een jaar
gedekt, zoowel wat de gewone als de
buitengewone uitgaven betreft.
Door deze leening wordt de verhou
ding van de geconsolideerde tot de vlot
tende schuld in Nederland beduidend
gunstiger dan in de meeste oorlogvoe
rende .landen. Dit is op zichzelf toe te
juichen, omdat de Nederlandsche staat
daardoor een adempauze heeft gekregen,
m.a.w. dat hij veel onafhankelijker van
de credietmarkt is geworden.
De^ Secretaris-Generaal wiaarschuwde
het publiek niet aan inblazingen gevolg
te geven, die het publiek zelf schade
zouden kunnen berokkenen. Degenen, die
in het verleden hebben ingeschreven op
de staatsleeningen en de toegewezen
stukken toen hebben behouden, zijn daar
bij goed gevaren. Hij wees er op, dat de
vijandelijke propaganda in de geallieer
de landen, die zelf op zeer weinig schoo-
ne resultaten kunnen bogen wat de oor-
logsfmanciering betreft, er alle belang
bij heeft om de consolidatie van de Ne
derlandsche staatsfinanciën te verhinde
ren.
DE HOOIKIST IS
UW SPAARPOT I
Wanneer verduisteren 7
Heden (Vrijdag): zon onder
16.52. Morgen (Zaterdag) zon
op 7.58; zon onder 16.50
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Maan op 13.31onder 22.04.
Eerste kwartier Zondag 15
Nov. Volle maan Zondag 22
Nov. Laatste kwartier Dinsdag
1 Dec. Nieuwe maan Dinsdag
8 Dec.
Wie geregeld gas- en electriciteits-
verbruik controleert, kan tijdig zelf
ingrijpen.
Enkele van de inschrijvers van de
vorige staatsleening hebben zich laten
verleiden om de hun toegewezen stukken
tegen een koers lager dan den emissie-
koers te verkoop en. Later zagen zij de
leening tot enkele punten boven den
emissiekoers stijgen. Zij konden het dus
betreuren, dat zij zich hadden laten ver
leiden tot ontijdigen verkoop.
De belegging in staatspapieren, aldus
de secretaris-generaal, waarborgt een vas
te rente van Bi/ï pet., terwijl de aan-
deelen door de nieuw ingevoerde belas
tingen bij de tegenwoordige koersen een
rendement bieden, dat veelal lager, in
verschillende gevallen zelfs belangrijk la
ger is dan dat op staatsfondsen.
Tegen ondoordachte koersstijgingen van
aandeelen Zullen aldus de secretaris
generaal zoo noodig nieuwe rigou
reuze maatregelen worden genomen, o.a.
verlaging van de grens van f 100.000, als
nieuw aangekocht bedrag van aandeelen
in den loop van dit jaar. De aandeelen
kunnen worden gevorderd en ten detri
mente van de bezitters tegen de laagste
koersen van dit jaar verkocht.
De Nederlandsche Bank zal er toe over
gaan om steekproefsgewijze opsporingen
te doen van personen, die denken zich'
aan den aanmeldingsplicht te kunnen ont
trekken, waarbij hier gewezen wordt op
de geldboete van onbegrensde hoogte, die
kan worden opgelegd bij ontduiking van
de voorschriften. Het nemen van derge
lijke maatregelen geschiedt uitsluitend
ten behoeve van den kleinen belegger,
die hierdoor gevrijwaard wordt tegen
aankoopen van aandeelen op een te hoog
niveau, hetgeen later ernstige verliezen
voor hem zou kunnen meebrengen.
De Engelschen hebben een ultimatum
gericht aan den gouverneur van Fransch
Somaliland, waarin de eisch wordt ge
steld, zich onmiddellijk aan de zijde van
Gmot-Brittannië en de Vereenigde Staten
te stellen.
Een neergeaohoten Britsohe „Victors Wellington" bommenwerper, in wfdm
omtrek liggen de resten verspreid. Aan de typische constructie van het gedeelte,
dat men links boven tietkan men met zekerheid vaststellen, dat dit ten Britsche
bommenwerper van genoemd model is. (Stapf Pax Holland
