ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 5 NOVEMBER 1942
OPGENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
ABONNEMENT:
Prijs: In ZI«rik»e rf 1.60, eld.r. K1.90
per kwartaal. Weekabonnementen reep.
13 en 15 cant. Losse nummers 5 cent
Verschijnt lederen werkdag.
1797 - 1889
UitgaveN.V. Zierikzeesche {Nieuwsbode, Zierikzee; Schuithaven B 94,
Telet. 32, Giro no. 137677 - Directeur-Administrateur (Adverteutiechei)
A. J. de Looze, Zierikzee - Hoofdredacteur: M. J. Hosten, Zierikzee
998TB JAARGANG Ho. 15082
r i ADVERTENTIES
Advertenties 10 een! per millimeter; In
gezonden mededeellngen 00 cent per
millimeter; kleine advertentlgn 84 oent,
BIJ contract belangrijke korting. K 2620
DE STRIJD IN DEN KAUKASUS
Mislukte pogingen der Sovjets
om do Don over te steken
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelde Woensdag mede:
In het Westen van den Kaukasus en
-in den Terek-sector duren de zware ge
vechten voort. Gevechtsvliegers hebben
de haven van Tuapse met goede uitwer
king aangevallen. In Staliragjrad gingen
de zuiveringsgevechten verder. Daarbij
werd. een vijandelijke gevechtsgroep in
gesloten. De tegenaanvallen der sovjets
mislukten. Duikbommenwerpers vielen
troepenconcentraties ten Westen van de
boebt van de Wolga aan. Tijdens een
mislukte landingspoging ten Noorden van
de stad verloor de vijand wederom een
kanonneerboot. Aan het Don-front ver
ijdelden Hongaarsche troepen herhaalde
vijandelijke pogingen om de rivier over
te steken en sloegen plaatselijke aanval
len af. Bij Woronesj is een bolsjewisti
sche gevechtsgroep in een verbitterd ge
vecht op korten afstand vernietigd. Op
het Ladogameer hebben Duitscbe vlieg
tuigen twee sleepbooten en een vracht
boot tot zinken gebracht.
Het achtste Britsche leger heeft ook
gisteren aan het front van El Alamein
onnopboudelijke aanvallen gedaan, met
numeriek sterkere infanterie en pantser-
strijdkrachten en met krachtigen steun
van artillerie en luchtmacht. Het Duitsch-
Italiaansehe pantserleger sloeg in een
tegenaanval een vijandelijke stormaanval
wederom af. Lichte Duitsche gevechts
vliegtuigen vielen de vliejgjvelden Lucca
en Halfar op Malta aan. Aan de Noord
westkust van Duitschland werd overdag
een viermotorige bommenwerper en aan
de Kanaalkust een jachtvliegtuig neerge
schoten.
Lichte gevechtsvliegtuigten deden aan
vallen op voor den oorlog belangrijke
doelen in het Zuidoosten en Zuidwesten
van Engeland.
Itailaanseh weermachtsbericht
Britsche aanvallen bij El Alamein
Het 892e communiqué van het Italiaan-
sche opperbevel luidt:
Aan het front van El Alamein verhin
derden de hardnekkige tegenstand en
den ontembaren moed der troepen van
de Spil ook gisteren den vijand eenig
resultaat te behalen bij zijn hevige her
haalde aanvallen ondernomen door sterke
gepantserde strijdkrachten en luchtmacht.
De vliegvelden van Malta werden door
Duitsche bommenwerpers getroffen. Een
Spitfire werd door de begeleidende ja
gers neergeschoten.
AMERIKAANSCHE
OORLOGSLITERATUUR
Publiek op zoek naar de overwinning
Dé oorlog heeft ook in de Ver. Staten
de belangstelling voor strategische pro
blemen enorm doen toenemen. Allerlei
schrijvers geven de meest uiteenloopen-
de meeningen ov^r het verloop van den
strijd ten beste.
„De strategische discussies tijden^ den
eersten Wereldoorlog waren stormen In
een glas water vergeleken bij de intel-
leetueele gevechten, die thans plaats
hebben. Er heerschlt een ware Babylo
nische spraakverwarring. Kolonel Ker-
nan wil eenvoudig in Italië binnenval
len. De aanhangers van Mac Arthur mee-
nen door van eiland tot eiland over te
springen JTokio te kunnen bereiken. Vol
gens Stefansson kan Engeland de Sov
jet-Unie het beste helpen door in Moer-
mansk te landen en ide Finnen te lijf
te gaan. En- nu wijst Alexander Kiralfy
in zijn boek op de beteekenis van Kam-
sjatka. In ieder geval is de sprong van
Kamstjatka naar Tokio korter als van
Sydney in Australië. AI deze boeken
echter kunnen, hoewel zij op zichzelf
belangwekkend zijn, de totale oorlogs
inspanning slechts schaden, als hun spe
ciale onderwerp niet in het algemeen»
beeld van den oorlog wordt gevoegd".
Aldus lucht een Amerikaansch criticus
zijn hart over de nieuwe oorlogslitera
tuur in de Ver. Staten. Zonder uitzon
dering behandelt deze de vraag: „Hoe
kunnen wij den oorlog winnen?" en
daarbij geniet de Stille Oceaan meer
belangstelling dan het Europeesebe oor-
logstooneel. De Japansehe successen héb
ben nu eenmaal een stérkere reactie ten
gevolge dan die der spil in Europa en
bovendien bestaat voor ©en strijd in
den Stillen Oceaan geen precedent, zbo-
dat de amateur-strategen hier hun fan
tasie deu vrijen loop kunnen laten.
De geografische ontdekkingsreizen der
militair-politieke schrijvers hebben de
geopolitiek in de mode gebracht. Veel
is er op dit gebied nog niet [geschreven
en het moeilijk leesbare „America's Stra
tegy in World Politics" van Nicholas
John Spykman is slechts in uittreksel'
verkrijgbaar. Groot succes had een uit
gever dan ook door herdrukken van den
„geopolitus" Homer Lea uit den tijd
vóór den eersten wereldoorlog het licht
te doen Zien.
Homer Lea, die een werkzaam aan
deel nam in den val van de Chinee-
sche Mantsjoedynastie, schreef in 1909
zijn „The Valor of Ignorance". In dit
boek worden vele voorspellingen geuit
omtrent de militaire kracht van Japan,
die thans in vervulling zijn gegaan. Nog
geen werkelijkheid geworden is dé visie,
die Leain zijn „The Day of the Saxon"
over den ondergang van het Britsche
Rijk geeft. Diat Zou worden overgeno
men door „Teutonen, Slaven en Japan
ners", want de oorlog van de toekomst
zou er een tusschen rassen zijn. Britseh-
Indië Was het kemstuk van het Rijk
en indien dit verloren ging, zou de be
langrijkste levenslijn van het Rijk ver
broken en Australië geïsoleerd zijn.
Deze wonderlijke figuur, die in zijn
vaderland weinig aandacht vond, schreef
Zijn boeken met het doel zijn landslie-
den wakker Ite schudden. Thans, na der
tig jaren, schijnt hij zijn doel eindelijk
te bereiken. Verschillende deskundigen
van dezen tijd knoopen hun beschouwin
gen aan die van Homer Lea vast.
Kolonel Keman is evenals Homer Lea
overtuigd, dat oorlogen tenslotte op het
land beslist worden. In zijn werk „De
fence will not win the War" ontwikkelt
hij' de stelling, dat ide Ver. Staten in
1932 Japan uit Noord-China hadden moe
ten aanvallen om het verlies der Philip-
(T. De muildier-transportcolonne van een eenheid der Duitsche berg artillerie zorgt
voor het munitietransport naar de batterfjen, door modder van moeras van de J
Wolchow. (88 Zeffmer OS Pax Bolland s) j
pijnen te voorkomen. Als hij uit zijn
theorieën Conclusies voor de toekomst
wil trekken, blijft Kernan in gebreke.
Ook hier wreekt zich de in de Ver.
Staten ver doorgevoerde specialiseering.
Geen enkele van de boeken, die sedert
December 1941 verschenen zijn, overtreft
tenslotte in beteekenis het „United we
stand Defenoe of the Western Hemis
phere" van Hansen Baldwin. Deze is
militaire medewerker van de New York
Times en dit boek, in April 1941 ver
schenen, alsmede nog geheel de toen
tertijd heerschende geest van verdedi
ging. Baldwin was even pessimistisch
als Homer Lea 35 jaar geleden. De
Philippijnen zouden niet verdedigd kun
nen worden en de Amerikaansche vloot
in Manilla had geen kans tegen de Ja-
panséhe. Een oorlog op twee Oceanen
zou zeer gevaarlijk zijn, vooral omdat
de Ver. Staten nog niet klaar waren voor
'deelneming aan den oorlog. De vloot wias
weliswaar uitstekend, maar het luchtwa-
pen minder goed en het leger door het
streven Zoo snel mogelijk een massa-
leger uit den grond te stampen, in het
geheel niet voor zijn taak berekend.
POSTCONGRES TE WEENEN
Nieuwe tarieven met ingang
van 1 April 1943 af
In een bijeenkomst van journalisten
heeft de direetehngeneraail der poste
rijen, telegrafie en telefonie, ir, W. L.
Z* v. d. Vegte, een uiteenzetting gege
ven betreffende het in de tweede heilft
van October te Weenen gehouden inter
nationale postcongres.
Het initiatief tot het Weener congres
is yah. Duitschland uitgegaan, onder
steund idoor Italië, dus van ide as, ten
einde te geraken Jot meer samenwerking
op postaal én ï.~en t.-gebeid in Europa.
Zeventien landen zijn er op het congres
vertegenwoordigd geweest. Een der
doeleinden van het congres was aaneen
sluiting van de administraties en vereen
voudiging der internationale diensten.
Daarenboven was er nog een belangrij
ker, een ideeël doel: bevordering der
eenwording van Europa. Het besef is er
levendig geworden, dat Europa één aan
eengesloten saamhoorigheid is. Diit ideëele
doel is op het congres ten volle bereikt.
In de eerste week der samenkomst
is reeds tot ide oprichting van een Euro-
peesche P.T.T.-vereeniging besloten. Een
reglement werd vastgesteld, en op 19
October werd in het prachtige postpaleiis
te Weenen door vertegenwoordigers van
dertien landen de overeenkomst getee-
kend. De overeenkomst gelidt de admini
straties der P.T.T.-bedrijven- Maar de be
moeiing is, 'dit ten slotte te veranderen
in een overeenkomst tusschen de landen
zelve. Men is zich echter bewust, dat
dit tijdens den oorlog niet mogelijk is.
Toen deze grondslag was verkregen-,
waren de volgende stappen veel gemak
kelijker: de P.T.T.Hdiensten voor het pu
bliek goedkooper te maken en ide admï-
nistratiën te vereenvoudigen. Algemeen
werd het beginsel aanvaard, de vrij hooge
Duitsche tarieven te gebruiken als rich-
snoer voor de internationale tarieven in
Europa.
Overeengekomen is dat brieven tot 20
gram door heel Europa, voor zooveel
de landen zijn aangesloten, kunnen wor
den verzonden voor twaalf Reichspfennig
(of v errékemd in ide valuta der landen).
Verleden jaar is er reeds een soortgelijke
regeling tusschen Duitschland en Neder
land tot stand gekomen: het tiencents!
tarief wordt dus hier te lande uitgebreid.
De tarieven zijn verder: van 20—250 gr.
24 Pf., 250-500 gr. 40 Pf., 500—1000 gr-
60 Pf. Er zijn dus van de vele vroegere
tariefstrappen maar vier overgebleven.
Dit beteekent vereenvoudiging en porto
verlaging. Voor briefkaarten is het tarief
genomen van 6 Pf. en voor briefkaarten
met betaald antwoord 12 Pf. Hoe dit
ons land zal worden, moet nog nader
worden bepaald; voorloopig blijft het
briefkaartporto 5 cent.
Een belangrijk besluit is voorts, dat
ta..v. de telegrafie er een eenheidstarief
per woord komt: voor nabuurlanden per
woord 15 Pfennig of overeenkomende
waarde, voor niet aan elkaar grenzende
landen 20 Pf. per woord. Op den duur
komt er één tarief, waarvoor men overal
in Europa heen kan seinen. Dit alles!
gaat dus 1 April 1943 in.
ZUINIG MET ELECTRICITEIT
De overheid doet nogmaals een beroep
op allen, om zoo zuinig mogelijk om te
gaan met electriciteit. Doe ook niet, alsof
u voor u alleen een verlichting van de
geheele kamer noodig hebt, doch zoek
een hoekje uit, waarin u onder i het
schijnsel van een kleinere lamp even
goed en misschien nog wel zoo bast
van uw lectuur kunt genieten- Contro
leer eens per dag of eenmaal per tyree
of drie dagen den electriciteitsmeter, en
zorg vooral daarmee te beginnen bij den
aanvang van een nieuwe periode. Het
electriciteitsbedrijf gaat onverbiddelijk
tot afsluiting van iden toevoer over, wan
neer men heeft verzuimd bijtijids de
noodige maatregelen te treffen.
In Amerika,ansche marinekringen, al
dus meldde SPT Zaterdag, is men van
oordeel dat het Japansehe opperbevel
de actie bij de Salomons-eilanden maan
denlang heeft voorbereid. Op deze eilan
den staan thans ongeveer 30.000 man
Japansehe troepen, waarvan dé meeste
op Guadalcanal De Amerikaansche stel-
linngen op het eiland zfijln 9 k}jn. lang en
5 k.m. breed. Zij worden van 3 kanten
door de Japanners aangevallen.
Wanneer verduisteren
Heden (Donderdag): zon onder
17 05. Morgen (Vrjjdag) zon
op 7.43zon onder 17.03
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Maan op 4.31onder 16.31.
Nieuwe maan Zondag 8 Nov.
Eerste kwartier Zondag 15
Nov. Volle maan Zondag 22
Nov. Laatste kwartier Dinsdag
1 Dec.
VERGOEDING VAN
RIJKSWEGE BIJ EVACUATIE
Van vele zijden worden thans vragen
gesteld, omtrent de tegemoetkomingen,
waarop geëvacueerden aanspraak kun
nen maken. Van bevoegde zijde wordt
hieromtrent het volgende medegedeeld:
I. Transportkosten. Wanneer
ontruiming van een bepaald gebiedsdeel
of bepaalde woningen wordt gelast, ko-
mem de uitgaven, vallende op het ver
voer van personen en bagage van de i
woonplaats naar bet aangewezen evacu- j
cuatie-oord voor rekening van het rijk.
Aan de geevacueerden, die zelf in hun
huisvesting voorzien, worden op aan-
vrage, gericht tot den burgemeester van
de gemeente, waar men onderdak v.indt,
van rijkswege vergoed de kosten van
vervoer in de laagste klasse van het
door hen gebezigde openbaar middel van
vervoer, alsmede van medegenomen lijf- j
goederen en huisraad, mits tot geen groo-
ter gewicht dan bij de regeling van de
evacuatie werd toegestaan. Dit vindt
overeenkomstige toepassing bij verplaat
sing binnen' de gemeenten
Vergoeding van huur èn opslag
II. Waar ieldere geëvacueer
de verder recht o p heeft. Indien
de verplaatsing geschiedt op overheids
bevel (dus niet in geval van eigenmach
tig uitwijken), heeft de betrokkene aan
spraak op de voügende tegemoetkomingen
a) kosten opslag inboedel. Uitgaven
wegens opslag inboedel worden door het
rijk vergoed tot een maximum over
een jaar berekend van 20 pet. van de
huurwaarde van de ontruimde woning,
vastgesteld, overeenkomstig de wet op de
personeele belasting 1896
b) vergoeding huurwaarde der verla
ten woning- In verband met de toene
mende woningschaarschte verdient het
aanbeveling de ontruimde woning, voor
zoover de door de Duitsche weermacht
genomen maatregelen dit toelaten, aan
te houden, zoodat men bij terugkeer
weer zijn eigen woning ter beschikking
heeft. De huur wordt gedurende den tijd
dat de evacuatie duurt, van rijkswege
vergoed. Bij eigen woningen wordt ver
goed de huurwaarde, berekend op den
voet van de wet op de personeele belas
ting 1896. De vergoeding zoowel van
huur als van eigen woningen bedraagt
echter over een jaar berekend
niet meer dan vier maal het belasting
vrije maximum, genoemd in artikel 12
van deze wet.
c) kosten inlichting nieuwe woning.
In de kosten van inrichting van een
nieuwe woning als tijdelijke huisves
ting wordt van rijkswege een tege
moetkoming verleend, die afhankelijk is
van de huurwaarde 'der woning en va
rieert van f40 bij een minimum huur
waarde van f 150 of lager tot f 100 bif
een van f500 of meer, met dien ver
stande, dat nooit een hooger© bijdrage
wordt verleend, dan de werkelijk ge
maakte kosten, terwijl eventueel in min
dering wordt gebracht hetgeen van over
heidswege in natura werd verstrekt. Ook
hier wordt de huurwaarde bepaald op
den voet van de wet op, de personeele
belasting 1896.
Gevallen van vergoeding kosten
huisvesting en verzorging
Worden dei vorengenoemde vergoedin
gen verleend aan iederen geëvacueerde,
die op, overheidsbevel 2ijn woning ver
laten moet, daarnaast voorziet het rijk,
ingeval van evacuatie doch alleen bij
gebleken behoefte in de kosten van
huisvest ng en verzorging Hiervoor gei
den de volgende regelen:
1) Bij huisvesting in een afzonderlijke
woning, gepaard gjaande met het voeren
van een eigen huishouding, wordt voor
rijksrekening een steunbedrag uitgekeerd
berekend volgens de in de gemeente van
hulpverleening geldende steunregeling
voor verzekerde werkloozen, verhoogd
voor het geval dq geëvacueerde is onder
gebracht in een gemeente van lagere
steunklasse dan die der gemeente van
herkomst, met 'het halve verschil tusschen
beide klassen. Daarenboven bestaat aan
spraak o, ftftiitkeering van b-steun, op
brandstoffenbijslag, melkbonnen voorkin
deren, verstrekking van goedkoope le
vensmiddelen en andere emolumenten op
den voet als geldend voor verzekerde
werkloozen.
2) Bij" onderbrenging in gezinnen van
derden wordt voor rijksrekening een in-
kwartieringsgeld uitgekeerd, dat vari
eert al naar gelang huisvesting met
voeding, huisvesting zonder voeding en
voeding zon.der huisvesting wordt ver
strekt.
3) Bij huisvesting in gestichten, in
richtingen en noodverblijven, wordt in
dergelijke gevallen omtrent de te beta
len vergoeding een afzonderlijke regeling
getroffen tusschen het bestuur der in
richting en den directeur van het eva
cuatiebureau, waaronder de gemeente van
hulpverleening ressorteert.
4) Zakgeld. In geval van onderbren
ging in gezinnen van derden of in ge
stichten wordt aan de geëvacueerden
daarenboven een zakgeld uitgekeerd.
5) Zieken en ziekenhuisverpleging. De
onder 1, 2 ejn 3 genoemde geëvacueerden
worden door de zorg van de gemeente
van hulpverleening verzekerd tegen ziek
te ziekenhuisverpleging daaronder be
grepen. De premie komt voor rekening
van het rijk. Kosten wegens ziekte, die
in dergelijke gevallen niet uit verzeke
ring kunnen worden bestreden, neemt
het rijk eveneens voor zijn rekening.
Ziekenhuisverpleging kan echter uitslui
tend op medisch voorschrift plaats heb
ben.
Op de uitkeerimgen wegens huisvesting
en verzorging worden eigen (of gezims)
inkomsten binnen zekere grenzen in min
dering gebracht.
Op de van rijkswege gesteunde ge
ëvacueerden, die tot arbeid in staat zijn,
rust de plicht, passenden arbeid te aan
vaarden, zoodra de gelegenheid daartoe
zich voordoet of men daartoe wordt aan
gewezen. Zij, die daarvoor in aanmerking
komen, dienen bij het gewestelijk ar
beidsbureau ingeschreven te worden en
te blijven.
OverfcruggingBsteun
Een belangrijke sociale maatregel, die
in de pTactijk reeds menigmaal een nut
tig effect heeft opgeleverd, is de zooge
naamde „overbruggingssteun". Deze steun
wordt verleend ten behoeve van bedrij
ven hetzij van geëvacueerden, hetzij'
van derden die door ontruimingsmaat
regelen in moeilijkheden geraken.
De vorenstaande uitkeeringen en ver
goedingen zijn geregeld in een rond"
schrijven van den secretaris-generaal van
het Departement van Binnenlandsche
Zaken van 1 September 1942. Nadere
inlichtingen daaromtrent zijn te verkrij
gen bij de gemeentebesturen, alsmede
bij de gewestelijk» evacuatiebufleaux,
