NIEUWSBODE VRIJDAG 30 OCTOBER 1942 OPOEHOl ZÏEtóKZEESCHE COURANT ABONNEMENT: Prijs: In Zterikxee K 1.60, eldmi Kl.90 per kwartaal. Weekabonnementen reep. 13 en 15 cent. Losse nummers 5 cent. Verschijnt lederen werkdag. 1797 - 1839 Uitgave: N.V. jZierikzeesche Nieuwsbode,'JZierikzeeJ Schuithaven3BS94, Telei. 32, Giro no. 137677 - Directeur-Administrateur (Advertëntiechef A. J. de Looze, Zierikzee - HoofdredacteurM. J. Kosten, Zierikzee 999TB JAAR3AHG Ho. 15077 1 'ADVERTENTIES: Advertentiên 10 cent per millimeter; in- geronden mededeellngen SO cent per millimeter; kleine advertentiên 84 cent. BIJ contract belangrijke korting. K 2620 DE SLAG IN EGYPTE De verschillen met verige offensieven De herleefde strijd in Noord-Afrika, door het Duitsche opperbevel den slag in Egypte genoemd, moet uiteraard als een militaire gebeurtenis worden ge waardeerd, die ver boven haar locale beteekenis uitgaat. Zelfs is het niet on mogelijk, dat hij in de oorlogsgeschie denis onder de gebeurtenissen van de eerste orde kan worden gerangschikt. De Engeischen zijn hun groote offen sief begonnen met krachten, welke in omvang belangrijk uitgaan boven die waarmee destijds Wavell en Auchinleck opereerden. Zulks betreft zoowel het aan tal troepen als de hoeveelheid strijdmid delen. Het offensief voltrekt zich op een terrein, dat een principieele en be langrijk onderscheid vertoont met de vo rige strijdtooneelen in No,ord-Afrika. Toenmaals werden de militaire operaties gekenmerkt door de buitengewone uit gestrektheden van het gebied, waarin de acties plaats vonden. Dit gebied was de woestijn, de Cyrenaica en de Libische woestijn. Hier was zoowel voor de bijna geheel gemotoriseerde legers van de spil als die van de Engelschen de mogelijk heid geboden voor groot opgezette pjn- singelingsmanoeuvres, voor het in hoogen graad ontplooien van de tanklegers, voor insluiting van vijandelijke formaties door bliksemsnelle bewegingen van de woestijn uit. Dit maakt de aanvankelijke successen, welke de vroegere offensieven van de -Engelschen opleverden,verklaarbaar, en vooral ook de groote en blijvende suc cessen van de operaties van veldmaar schalk Rommel. Aan het front van El Alamein bestaan dergelijke tactische en strategische mor gelijkheden niet. Het betreft hier een betrekkelijk smal front, vooral wanneer men de aan beide zijden geconcentreer de aantallen manschappen voor pogen houdt, dat van de kust tot Kattaravallei slechts circa 65 km. meet. Bij het begin van deze vallei gaat het tot dusver hooggelegen, ten deele ook rotsachtige terrein plotseling door steile, bijna lood rechte 'hellingen over 'in een gebied, het welk 30 tot 50 meter beneden den zee spiegel ligt, waar operaties, vooral van gemotoriseerde troepen, reeds derhalve uitgesloten zijn omdat het uit zand be staat, hier en daar bedekt met steenen en rotsblokken, verder onderbroken door moerassige gedeelten en ^pgedraogjde zoutmeren, met een voor mensch en dier ondragelijk klimaat. Het front, waar nu wordt gestreden, laat flankeerende en omvattende bewe gingen dus niet ^toe. Wie van de tegen standers hier na lang onderzoek van het •vijandelijke front tot operatieve acties wil overgaan, moet over het geheele front aanvallen. Wat dergelijke aanvallen na maandenlange voorbereidingen van den tegenstander en bij de moderne ver dedigingskunst be teekenen, wordt duide lijk wanneer men denkt aan de gebeur tenissen op het Oostelijke oorlogstopneel. Montgomery heeft nu in den nacht van Vrijdag op Zaterdag j.l. na een krachtige inleiding van de artillerie en het luchtwapen een aanval gewaagd met omvangrijke troepen, ten deele uit uit gezochte élite-manschappen, waaronder nieuw* opgestelde Engelsche divisies, voorts bestaande uit Zuid-Afrikaansehe, Australische en Indische contingenten en tenslotte eenige Amerikaansche, Gaullis tische en Grieksche regimenten. Reeds de zeer sterke en diep aangelegde mij- nengordels berokkenen den Engelschen, die vermoedelijk niet dezelfde ervaring in het opruimen van mijnenvelden heb ben als de Duitschers, groote moeilijk heden en belangrijke verliezen. Op de plaatsen waar het gelukt is zich door de mijnversperringen te werken, schijnt men toch niet verder te zijn gekomen dan de vooruitgeschoven Duitsche pos ten, daar van Duitsche zijde in het licht is gesteld, dat de tegenstanders op geen enkele plaats tot dusver in contact zijn gekomen met de voornaamste Duitsch- Italiaansche strijdlinie. Voor deze acties, welke zich dus in hoofdzaak op het Duitsche voorterrein afspelen, moesten de Engelschen sterke formaties van het tankwapen in den strijd werpen, die, zonder dat de t^nks van Rommel zich in de gevechten hebben gemengd, reeds aanzienlijke verliezen hebben moeten lij den. Volgens Duitsche gegevens bedroe gen de verliezen der Engelschen aan tanks gemiddeld 60 per dag, n.l. voor de eerste vier dagen ongeveer 250 stuks, hetgeen naar de Berlijnsche berekening bijna een kwart moet zijn van de tank krachten, waarover Montgomery beschikt. NALTSJIKilIN; DEN KAUKASUS BESTORMD Verscheidene Sovjetdivisiee werden hier uiteengeslagen Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakte Donderdag bekend: In het Westen van den Kaukasus heb ben Duitsche troepen vijandelijke tegen- aanvaller. afgewezen op de borgstellin gen de laatste dagen veroverd1, waarbij 'zij doeltreffend werden gesteund, door de luchtmacht. Kroatische jagers schoten Ztes sovjet- vl:egtuigen, bij één eigjen verlies, neer. Ten Westen van den Terek hebben Ru- meensche bergtroepen, gezamenlijk met Du:tsche bergjagers, de door den vijand krachtig versterkte en taai verdedigde stad N alts j ik bestormd. De ten N.- Oosten van Naltsjik ingesloten vijande lijke strijdkrachten werden in den strijd vernietigd of gevaniglen genomen. Daar door zijn binnen vier dagen verscheidene sovjet-divisies uiteengeslagen, tot nu toe meer dan 7000 gevangenen gjemaakt, 66 stukken geschut, 38 tanks en een groote hoeveelheid ander oorlogstuig buit ge maakt of vernietigd. Te Stalingrad hebben onze troe pen, na den afweer van verscheidene tegenaanvallen, een deel van het indus- tieterrein en blokken huizten bestormd. Ontjastingsaanvallen van sterke, door tanks, gesteunde, vijandelijk© strijdkrach ten op Duitsche stellingen ten Zuiden, van de stad, bezweken, ZooaLs tot dus ver nog steeds onder zeer zWare bloe dige verliezen voor den vijand1. Afgezien van sterke activiteit boven de stad, bom bardeerde de luchtmacht bij! dag en nacht vijandelijke vliegvelden, batterijstellingen en transportwegen. In het Noordwesten van de Kaspische 'zee zijn twee tank- booten en een ander vrachtschip in brand gestoken of zwaar beschadigd'. De vijand verloor gisteren 44 vliegtuigen; twee eigen toestellen worden vermist. De verbitterde worsteling in Egypt© heeft zich na de vijf dagen van den afweerslag nog verhevigd. Ondanks de Zwaarste aanvallen en het ongewoon groote munitfeverbruxk kon de vijand als gevolg van den krachtigen afweer der Duitsche en Italiaansche troepen geen succes behalen. Vele honderden gevan genen werden gemaakt. De aanval op de vliegvelden van Malta werden voor gezet. In Zuid-Engeland hebben Duit sche gevechtsvliegtuigen gisteren aanval len gedaan op industrie-, verkeers- en haveninstallaties. Dr. Dietrich over veranderingen in de strategie Onder het opschrift „Veranderingen in de strategie" publiceert de Völkischer Beobachter een nieuw1 artikel van Rijks perschef dr. Dietrich, waarin ter inleiding gezegd wordt, dat het wereldburgerdom van de democratie niet in staat is den werkelijken oorlogstoestand te begrijpen Dr. Dietrich wijst er op, dat de tenden tie van de tegenstanders van Duitsch land er naar uit gaat te verklaren, dat alles zal komen als in 1914—1918, en schrijft: „Hier zien wij1 ons geplaatst te genover de eerste van de denkfouten, die uitgaande van verkeerde voorstellin gen over den aard van dezen oorlog leiden tot bedrieglijke conclusies omtrent zijn einde. In den wereldoorlog bleek de wijde ruimte de beste bondgenoot te zijn van onzen tegenstander. In dezen oorlog echter, die Duitschland door de ruimte- grijpende overwinning van zijn wapenen, door de positie van Italië in de Middel landsche Zee en door de deelneming van Japan aan den oorlog uit zijn nauwheid te voorschijn heeft gebracht, blijkt de wijde ruimte vijandig voor de gealli eerden". „Reeds de volledige ineenstorting van hun blokkade-verwachtingen", zoo gaat de Rijksperschef voort, „bewijlst", dat de ruimtelijke en verkeersstrategische per spectieven fundamenteel anders zijn dan zij geloofden. Thans hebben de militaire beheersching van continent en zijn Wes telijke kusten, van de IJszee tot aan de Golf van Biscaye niet slechts de blok kade van Duitschland geschrapt van de kaarten van den generalen staf der Brit- sche zeelords, maar den mogendheden van de spil de mogelijkheid gegeven de kracht van haar continentale Europeesche positie in de waagschaal hunner we reldwijde strategie te werpen". De Rijksperschef maakt er opmerk zaam op, dat de groote militaire be teekenis de ruimtelijke uitbreiding van de continentale .ojorlogstqoneelen geeft aan hun transport- en verkeersmiddelen, die door het voordeel van de binnenlinie, door de «lichtheid van het spoorwegnet en het aaneengesloten verkeersnet van continentaal Europa beveiligd zijn, terwijl in tegenstelling daarmede de verbin dingswegen van de geheele wereld uit eengetrokken liggen en blootgesteld zijn aan de voortdurende bedreiging van de mogendheden van de spil. „Wij zien", zoo besluit dr. Dietrich, „dat de mogendheden van de spil en hun biondgenooten op het schaakbord van het spel der krachten beschikken /over goede en solide posities voor den eindstrijd". Itallaansch weermachtsbericht De veldslag tij El Alamein duurt voort Het communiqué van het Italiaansche opperbevel van Donderdag luidt: De hevige veldslag, die sedert vijf da gen geleverd wordt aan het front van El Alamein, heeft ook gisteren nieuwe en felle aanvallen van den vijand zien, waar tegenover de strijdkrachten van de Spil een verbeten weerstand boden. Weer werden eenige tientallen pantserwagens verhield en verscheidene honderden ge vangenen gemaakt. Tijdens doeltreffende aanvallen in scheervlueht, hebben Itali aansche en Duitsche luchtformaties mi- tra illeurvuur en bombardementengericht op troepenconcentraties en strijdmiddelen in de linies van den tegenstander. Twee Britsche vliegtuigen werden neergescho ten door Duitsche' vliegers, twee andere door afweerbatterijen. De vliegvelden Luca en La Veneza zijn gebombardeerd door de luchtmacht van de spil. Een Spitfire .vloog in brand, getroffen do,or Duitsche jagers. Een formatie 4-moitoirige Liberator-machines, die trachtte de ha ven Navarmo aan te vallen, is opgevan gen door onze jagers en werd gedwon gen haar bommen in zee te laten vallen. Een vijandelijk vliegtuig, herhaaldelijk ge troffen, stortte in zee. NIEUWE WEGEN IN HET NABIJE OOSTEN Oorlog dwingt Engeland tot aanleg van strategische verbindingen Het Nabije Oosten is de „draaischijf van het Empire". Belangrijke land-, zee- en luchtwegen kruisen dit uitgestrekte gebied tusschen Libye en den Kaukasus, Middellandsche Zee en Indischen Oceaan. Het onderlinge verkeer in deze landen is echter nog slecht ontwikkeld. Eerst nu Rommel aan de poort van Egypte klopt en Duitsche bergjagers den Kauka sus bestijgen, legt Engeland zoo snel mogelijk in. strategisch opzicht gewich tige verbindingen aan. Eeuwenlang was de kameel het eenige vervoermiddel in de eindelooze zand vlakten van het Nabije Oosten, dat tot den wereldoorlog grootendeels tot het Turksche Rijk behoorde. Het langzame, maar taaie schip der woestijn, dat niet van gebaande wegen afhankelijk is, kon in de behoeften der zwervende stammen en kooplieden voldoen. Eerst tegen het einde der negentiende eeuw, toen ook hier de polsslag van het leven sneller begon te kloppen en de moderne tech niek nieuwe mogelijkheden schiep, werd een begin gemaakt, met den aanleg van spoorwegen. De befaamde Bagdadbaan, van Gonstantinopel naar de Perzische Golf, werd een brandpunt van Engelsch- Duitsche rivaliteit. Een spoorweg van Damascus naar Medina vergemakkelijkte het pelgrimsvervoer naar de heilige plaatsen van den Islam. Door het dal van den Nijl begonnen de eerste treinen in het oude Egypte te rijden. Na den wereldoorlog nam het mecha nisch verkeer in sterke mate toe. Be staande spoorlijnen werden verbeterden nieuwe gebouwd. Vooral staten als Tur kije en Iran vertoonden in hun streven naar een al geheele vernieuwing onder krachtige heerschers opmerkelijke acti viteit. In Turkije werden alle deelen ■des lands met elkander verbonden en over de hoogvlakten in het Oosten een aansluiting met het knooppunt Tiflis in Trans-Kaukasië tot stand gebracht. Sjah Reza Pahlewi liet den Trans-Iraanschen spoorweg bouwen, die de Perzische Golf met de Kaspische Zee verbindt. Ook de Bagdadbaan werd eindelijk voltooid. Onder Engelschen invloed staande lan den als Egypte, Palestina, Trans-jordanië en Irak breidden de bestaande lijnen slechts weinig uit. Het vliegtuig en de auto begonnen hier een deel van het 1 verkeer op zich te nemen. Met de mili- taire behoeften, die nog altijd voorname» lijk van het spoorverkeer afhankelijk zijn, werd weinig rekening gehouden en eerst de huidige oorlog heeft hierin verande ring gebracht. Egypto als militaire basis Vooral in Egypte bleek de aanleg van nieuwe verbindingen wegens de aanwe zigheid van het front in de westelijke woestijn en de steeds grooter wordende hoeveelheden materiaal, die via de Roode Zee aankomen, uiterst noodzakelijk. Bij het uitbreken van den oorlog liep een spoorweg van Alexandrië langs de kust van de Middellandsche Zee naar Mersa Matroe en een andere door het Nijldal naar Sjellah bij Assoean. Hier vindt deze lijn zijïn eindpunt om bij de grensplaats Wadi Haifa in denSoedan weer verder naar het Zuiden te voeren. In den loop van den oorlog werd de lijn naar Mersa Matroe tot Tobroek ver lengd, zoodat deze thans den Duitsch- Italiaanschen troepen van groot nut is. Ter ontlasting van het bovendien door luchtaanvallen bedreigde Suez werd Luxor aan de "Nijl met de Roode-Zee- haven El Kosseir verbonden, opdat materiaal en troepen van deze haven door het Nijldal naar de delta vervoerd konden worden. Tenslotte kreeg Ismaïla aan het Suezkanaal een autoweg naar Alexandrië, die dwars door d:e delta loopt en den omweg over Kaïro Oinnjoo- dig maakt. Opmerkelijk zijn ook de plan nen om tusschen Sjellah en Wadi Haifa een spoorlijn te bouwen, waarvan de bouwtijd oip twee jaar en de kosten op ruim 40 millioen pond geschat wor den De moeilijkheden van den aanleg zouden ruimschoots door de voprdeelen worden opgewogen, daar aldus deNijl- delta via dezen spoorweg met Khartoem verbonden zou worden en in Khartoem vindt een der Trans-Afrikawegen zijn eindpunt. Met het transport naar Egypte hangen ongetwijfeld ook de plannen samen om de Hedzjasbaan te herstellen. In den Wereldoorlog werd deze vooral door toe doen van den befaamden Lawrence in de Arabische woestijn vernield. Thans wordt door Engeland en de Ver. Staten bij Ibn Saoed op herstel en verlenging* van Medina tot de Roode Zeehaven Djiddah aangedrongen. Moch Egypte dus verloren gaan, dan kan nog langs dezen Hedzjasbaan een verbinding onderhouden worden. PROGRAMMA VREUGDE EN ARBEID Vooretellingen on cursussen De gemeenschap „Vreugde en Arbeid" van het NAF ontwikkelt thans een groote activiteit; verleden jaar werden 600 voor stellingen in totaal gehouden, d'it ko mende winterseizoen staan er 900 op het programma. Er zullen veertien tour- mée's voor de groote en middelgroote steden worden gehouden met 306 voor- stallingen. Maar ook het platteland wordt niet vergeten: in 36 tournée's zullen 230 voorstellingen worden gehouden. Achttien avonden geeft Vreugde en Arbeid in sa menwerking met den Ned. Omroep. In de hoofdstad worden drie opera-avon- Wanneer verduisteren? Heden (Vrjjdag): zon onder 18.16. Morgen (Zaterdag) zon op 8.33zon onder 18.14 Tusschen zonsondergang en zonsopgang moet worden ver duisterd. Maan onder 14.44; op 23.62. Laatste kwartier Zondag 1 Nov. Nieuwe maan Zondag 8 Nov. Eerste kwartier Zondag 15 Nov. Volle maan Zondag 22 Nov. den' gegeven, in het land zal de Nederl. Kameropera en het Noord-Hollandsch Tooneel1 kunst en verstrooiing brengen. Daarbij komen nog 230 filmvoorstellin gen en 45 kindervoorstellingen. Het as. winterseizoen zullen weer in vele plaatsen sporteursussen worden ge geven. Ter verhooging van de volksge zondheid worden bedrijfssport en vrije- tijdsport (gymnastiek, zwemmen, jiujitsu, boksen en rhythmische gymnastiek) geor ganiseerd. Vermelden wij nog de avond scholen voor volwassenen, waarvoor zeer veel belangstelling bestaat en waarvan het aantal aanmerkelijk wordt uitge breid; naast de leergangen worden weer lezingen, excursies, etc. georgani seerd'. Daarnaast staat de huisvlijtactie onder den toekenden naam „Nijvere handen" op het pfogramma. De af deeling „Reizen en vaeantie" boekte in het zomerseizoen uitmuntende resultaten. Tijdens de win termaanden kan men deelnemen aaneen spaarsysteem. Ook het bedrijf kan de zegells koop en en individueel of in groeps verband kunnen één- of meer daagsche tochtjes worden gemaakt, die gefinan cierd iworden uit het gespaarde bedrag. Ten slotte zij nog vermeld, dat Vreugde ■en Arbeid ;ook voor het verleenen van eerste hulp bij ongelukken een goeden cursus onder bekwame leiding heeft. NIEUWE STAATSLEENING VAN EEN MILLIARD 17. Eoers van uitgifte zon 99 V. Naar het ANP van bevoegde zijde ver neemt, zal Dinsdag 3 November as. het prospectus verschijnen van een Vfa pCt. Nederiandsche staatsleening, grooft 1 mil liard gulden, waarvan bereids 400 mil lioen gulden is geplaatst. De lieeningi heeft een looptijd van 120 jaren en zal worden uitgegeven t^igjen den koers van 991/2' procent. De inschrijving wordt opengesteld op. Dinsdag 19 November, de storting zal moeten geschieden op Dinsdag 1 De cember as. De stukken dezér leening zullen de zelfde beleeningsfaciliteit genieten, als bij de vorige leening is toegestaan. Een Sovjet-station wordt in stormaanval genomenOver de rails trékken de manschappen verder het station binnen (P.K. Plenik-AtUB IP,-H,-b)

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1942 | | pagina 1