ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
1
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1942 ZIERIKZEESCHE^COÜRAHT
ABONNEMENT1797 - 1S89
Prijs: ln Zierikzee 160, elder* ^1.90 Uitgave: N.V. Zierikzeesche Nieuwsbode,*Zierikzee, Schuithaven B 94,
Telei. 32, Giro no. 137677 - Directeur-Administrateur (Advertentiechef)
A. J. de Looze, Zierikzee - Hoofdredacteur: M. J. Hosten, Zierikzee
per kwartaal. Weekabonnementen reap,
IS en 15 cent. Losse nummers 6 cent.
Verschijnt lederen werkdag.
999TB JAARGANG So. 15048
ADVERTENTIES
Advertentiên 10 cent per millimeter; In
gezonden mededeelingen 10 cent per
millimeter: kleine advertentiên 84 cent.
Bij contract belangrijke korting.
K 2620
NIEUWE TERREINWINST
IN DEN KAUKASUS
Vergeefse!» poging dar Sovjets
om don Don over to stoken
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelde Vrijdag mee:
In het Zuiden van den Kaukasus hebben
Duitsche en verbonden troepen in aan
vallen op hardnekkig verdedigde stellin
gen, nieuw terrein gewonnen en verschei
dene tegenaanvallen afgeslagen. Bij de
bestrijding van scheepsdoelen voor de
Kaukasische kust zijn twee vrachtsche
pen door bomtreffers zwaar beschadigd,
ïn het stadsgebied van Stalingrad
namen de aanvalstroepen in taaien strijd
can de huizen verder versterkte steun
punten. Ontlastingsaanvallen op het Noor
delijk pntgrendelingsfront werden in hard
nekkige gevechten afgeweerd en daarbij
zijn 36 tanks vernield. Vliegvelden ten
Oosten van Stalingrad zijn bij dag en
nacht gebombardeerd. Nachtelijke bom
aanvallen staken wederom olietanks bij
Saratow in brand.
In het mondingsgebied van de Wolga
en ten Oosten van de rivier zijn twee
tankbooten in den grond geboord. Twee
vrachtschepen werden beschadigd en een
munitietrem tot ontploffing gebracht. Aan
het Don-front' sloegen Italiaansche troe
pen een poging van den vijand om de
rivier over te steken af. Bij" Woronesj,
herhaalde de vijand zijn vergeefsehe aan
vallen. In den centralen en Noordelijken
frontsector werd de eigen aanvalsactivi-
teit voortgezet. Vijandelijke tegenaanval
len en plaatselijke aanvallen dér bolsje
wisten ten Zuidoosten van het Ilmen-
meer, zijn in het afweervuur ineenge
stort. In het Oostelijk deel der Middel-
landsche zee heeft een Duitsche duik
boot een transportzeilschip in den grond
geboord.
Britsehe bommenwerpers hebben in den
afgeloopen nacht stormigs vluchten onder
nomen over de Oostzee en de "Noordzee.
Nachtjagers hebben één vliegtuig, marine-
afweergeschut en voorposten booten, vijf
Britsehe vliegtuigen neergeschoten. Na
doeltreffende aanvallen in scheervlucht
van lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen
overdag op militaire doelen aan de Zuid
kust van Engeland, is in den afgeloopen
nacht aan de Zuidkust van Engeland,
een verkeersknooppunt in het Zuidwesten
van het eiland met bommen bestookt.
Bij ikrachtige vijandelijke ontlastingsaan
vallen in het gebied van Stalingrad; heeft
zich de Brandenburgsche 76e divisie in
fanterie bizonder onderscheiden.
DE WOLGA BIJ STALINGRAD
In een breedte van 8 km stroomt de
Wolga langs Stalingrad. Op dit punt
heeft deze grootste rivier van Europa
reeds een 3000 km langen weg van da
Waldaihoogten afgelegd om voorbij Star
lingrad nog 400 'km steppegebied tot de
Kaspische Zee te doorstroomen. Bij Sta
lingrad verandert het stroombed van de
Wolga geheel van karakter. In zijn ge-
heelen bovenloop vertoont dit een ty
pisch verschil tusschen den hoogen weste
lijken oever en de lage overzijde van
de rivier. Vooral tusschen Kazan en Sta
lingrad is dit verschijnsel zeer opvallend
Stalingrad ligt nog juist op den heuvei-
aehtigen rechteroever. De stad strekt zich
over een lengte van 20 'km langs de rivier
uiit. De Wolga maakt ten zuiden der stad
een groote bocht naar het oosten en in
de aldus ontstane kromming liggen een.
aantal moerassige eilanden.
De stad kon zich zoodoende niet aan
de overzijde van de Wolga uitbreiden.
Ook de talrijke wegen en spoorwegen,
die Stalingrad uit westelijke richting be
reiken, vinden geen voortzetting over de
rivier. Een spoorbrug is niet aanwezig,
zooals dat bij de stroomopwaarts gelegen
steden. Saratow en Syrsan het geval is.
Voor rij verkeer was een brug gebouwd,
die aansloot op twee wegen door het
moerassig gebied. Deze bereiken na 100
'km iden grooten spoorweg tusschen Astra
kan en Saratow, die de groote bocht
van de rivier afsnijdt.
Voorbij Stalingrad stroomt de steeds
breeder wordende Wolga door het ge
heel vlakke steppegebied. In* talrijke ri
vierarmen vloeit de enorme watermassa
voort om tenslotte bij Astrakan de Kas
pische Zee te bereiken. (V.P.B.)
Japansche vlooteenheden
op den Atlantischen Oceaan
Het Keizerlijk Japansch hoofdkwartier
deelt het volgende sensationeele bericht
mede: Een deel van de Japansche vloot-
strijdkr achten heeft den Atlantischen
Oceaan bereikt en neemt thans deel aan
de strategische operaties in nauwe sa
menwerking met de vlootstrijdkrachten
van de as.
Gemeld wordt, dat een Japansche duik
boot, die op den Atlantischen Oceaan
opereerde, onlangs een bezoek heeft ge
bracht aan een Duitsche vlootbasis en
vervolgens weer naar de strategische
wateren is vertrokken. In het commu
niqué wordt er den nadruk op gelegd',
dat deze operaties van de Japansche
vloot op den Atlantischen Oceaan te'
zamen met de Duitsche vlootoperatias
op den Indischen Oceaan van zeer groo
te beteekenis Zijn, aangezien zulks duidt
op een gemeenschappelijk optreden van
de Japansche vloot 'en de vloot van
de asmogendheden tegen de vijanden van
de spilmogendheden.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelt mede:
Krachtens de gemeenschappelijke o.or
logvoering ter zee door de landen van
het idrie-mogendheden-pact hebben Ja
pansche oorlogsschepen contact gezocht
met de op den Atlantischen Oceaan ope-
reerende formaties van de strijdkrachten
van de spil. Nadat Duitsche vlootstrijd
krachten reeds sinds Japan's deelneming
aan den oorlog met Japansche eenhe
den op den Indischen Oceaan samenge
werkt hebben, is door het verschijnen
van Japansche duikbooten thans voor
hét eerst ook op den Atlantaischen Oce
aan een samenwerking tot stand geko
men. Deze gebeurtenis is met betrek
king tot de krijgsverrichtingen van fun-
damenteele beteekenis. Ben der Japan
sche duikbooten is naar een Duitsdh.
steunpunt uitgestuurd en inmiddels weer
naar haar operatie-gebied vertrokken.
Itallaansch weermacht sbericht
Gibraltar uit da lucht bestookt
Het 851e communiqué van het Italiaan
sche opperbevel luidt:
De gevechten om Stalingrad. Infanterie in stormaanval op Stalingrad, leder
huis is een vesting(P,K, Sieboldt P BZ'R Pax Holland s)
In Egypte artillerievuur en bedrijvig
heid van luchtformaties. Vannacht heb
ben onze lange afstandbommenwerpefs
de basis Gibraltar aangevallen. Branden
werden veroorzaakt in de doelen. Alle
vliegtuigen keerden op hun basis terug.
DE GEVECHTEN
N STALINGRAD
Een strijd op de puinhoopen
De gevechten om de stad Stalingrad
woeden nog in alle hevigheid voort. De
toestand aldaar wordt gekenmerkt door
een langzaam terrein winnen van de
Duitsche troepen- in een strijd om stra
ten en huizen, zooals die in de moderne
oorlogsgeschiedenis, ook in dezen oorlog,
nog niet is voorgekomen. De gevechten
zijn van een hardnekkigheid, en men
mag wel aannemen tevens van een
wreedheid, zonder weerga. Ook verge
lijkingen met den strijd om Sebastopol
schijnen niet geheel juist. Toen gold het
buitengewóón hevige gevechten in het
gebied van een zeer sterk verdedigde
stad, doch de strijd om de stad zelf was
een aangelegenheid van betrekkelijk kor
ten duur. In tegenstelling hiermee nemen
de gevechten dm en in Stalingrad aan
hevigheid en taaiheid toe bij eiken stap
voorwaarts der aanvallende troepen. Van
daar de lange duur van. denstrijd
Blijkens fnontberichten voltrekken de
gevechten zich op het oogenblik eigen
lijk op de puinhoopen van de stad. Reeds
in vroegere stadia van den slag om
Stalingrad heeft het Duitsche luchtwapen
door regelmatige aanvallen van sterke
formaties en later de artillerie door het
vuren van alle kalibers, aanzienlijke ver
woestingen aangericht. De verbitterde ge
vechten in de stad zelf hebben het werk
der vernieling in snel tempo voortgezet.
Berichten uit MgsIcow'. spreken reeds van
een slag op de ruïnes, welke uiteraard
den verdedigers groote voordeden biedt
en anderzijds den aanval in de door tot
ontploffing gebrachte mijnen nauwelijks
begaanbare straten buitengewoon be
moeilijkt. Daarenboven nemen de bol
sjewisten, ervaren als zij zijn in de
- tactiek van juist deze verdedigingsge
vechten, alle middelen te baat, om hun
positie 'in Stalingrad te handhaven.
Sterke mijn versperringen zijn aangebracht
voor de tot vestingen geworden verdedi
gingscentra, in de ruïnes van de huizen
blokken en verwoeste fabrieken, waar
bovendien talrijke lichte en middelzware
stukken geschut staan opgesteld. Ook
Sowjet-Russische artillerie aan den Oos
telijken oever van de Wolga mengt zich
in den strijd.
Voorts wordt de toestand bij Stalin
grad gekenmerkt doof onverpoosde Sow1-
jet-Russische aanvallen ten Noorden van
de stad, in dat deel van het Duitsche
front, dat met een grooten boog naar
het Oosten het eigen front in de stad
'beschermen moet. Deze aanvallen worden
ondernomen met aanzienlijke krachten en
materieel. De gevechten in de stad schij
nen er tol: dusver echter niet door te
zijn geïnfluenceerd en verder dan tot
kleine deuken in de voornaamste strijd-
linie zullen de Sowjet-troepen niet zijn
gekomen.
Men neemt aan, dat de weersomstan
digheden voorloopig niet van beslis-
senden invloed zullen zijn op de ge
vechten in dezen sector, althans wat
het Duitsche front betreft. Algemeen
wordt namelijk verwacht, dat in de af
geloopen weken de achterwaartsche ver
bindingen van de Duitsche legers uit
gebreid, resp. hersteld zijn, zoodat de
Duitsche verzorging met reserves en
materieel zo,o regelmatig mogelijk ver
kropen kan.
DE EMIGRANTEN
EN ZWITSERLAND
J Naar wij in de Frankfurter Ztg. lezen
heeft bondsraad von Steiger, hoofd van
I het departement -van justitie en politie
Dinsdag te Bern het standpunt van de
£witsersehe regeering uiteengezet inzake
de vraag of en hoeveel emigranten Zwit
serland moet opnemen. Meeningsverschil-
Ien hierover waren veroorzaakt door het
feit, dat in de zomermaanden van Frank
rijk uit groote aantallen politieke vluch
telingen de Zwitschersche grens hadden
overschreden. Bondsraad von Steiger ver
klaarde, dat sedert het voorjaar van 1942
vooral uit Nederland en België een aan
drang van vluchtelingen begonnen was,
reden waarom de bondsraad op 4 Aug.
besloten had terug te keeren tot de
verordening van 1939 krachtens welke
emigranten naar de grens moeten wor
den teruggeleid. Hierdoor was de stro,om
uit België en Nederland gestopt. Daaren
tegen was uit onbezet Frankrijk een nog
grooter stroom komen opzetten, waarmee
per dag een tachtig honderd vluch
telingen binnenkwamen. De bondsraad
stelde zich op het standpunt, dat het
asylrecht vrij en onafhankelijk, maar niet
als juridische verplichting moet worden
toegepast. Hier werd het kader van het
begrip asylrecht te buiten gegaan door
de grensoverschrijdingen op groote schaal
welke bovendien een gevaar beteekenden
voor de binnenlandsche veiligheid des
lands. De mogelijkheid de vluchtelingen
naar andere landen te doen doorreizen,
was bijna geheel verdwenen. In 1942
hebben slechts 30 vluchtelingen een door-
reisvergunning naar de Vereenigde Sta
ten, 31 naar Brazilië en vijf naar Argen
tinië gekregen. Het aantal vluchtelingen
van voor den oorlog, 7100, was tot 30
Juli 1942 met 1200 gestegen. Thans her
bergt Zwitserland reeds 9600 vluchtelin
gen, daargelaten de 12.000 in Zwitserland
geïnterneerde Polen.
Gelet op de alarmeerende berichten
van de laatste dagen, aldus von Steiger,
acht £e bondsregeering uitbreiding van
de militaire politie noodzakelijk.
De vluchtelingen, die reeds illegaal het
land zijn binnengekomen, moeten eerst
in ontvangstkampen worden onderge
bracht, daarna in arbeidskampen worden
verplieht tot arbeid in het nationale be
lang.
Donderdagavond is te Helsinki een of
ficieel© verklaring uitgegeven; waarin on
der andere de onveranderde richtlijnen
der" buitenlandsche politiek- van de Fin-
sche regeering naar voren zijn gebracht,
zooals die 'bij verschillende gelegenheden
door leidende Finsch© staatslieden zijn
vastgelegd. In verband met de van ze
kere zijde in pers en radiouitzendingen
afgelegde verklaringen, voljgiens welke het
gezantschap in Washington had mede
gedeeld dat Finland' naar een afzonder
lijken vrede met de Sovjetunie streeft,
wordt verwezen naar die onveranderde
buitenlandsche -politiek van Finland. Dien
aangaande wordt verklaard* dat al der
gelijke verklaringen en conclusies onjuist
en ongegrond %ijn.
De regeering van Ecuador zou bevel
hebben gegeven den opperbevelhebber
van de luchtmacht kolonel Jorge Paez,
te prresteeren. Jorge Paez wordt er van
beschuldigd op' Zijn reis naar de Ver.
Staten, waar hij voor rekening van het
leger vliegtuigmateriaal zou koppen, een
groot bedrag aan geld verduisterd te
hebben.
Wanneer verduisteren?
Heden (Zaterdag): zon onder
19 31 Morgen (Zondag) ion
on 7.33; zon onder 19.29
Maandagzon op 7.34
zon onder 19.27"
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang mpet worden ver
duisterd.
Maan onder 10.32; op 21.06.
Maandag Maan onder 11.37;
op 21.35.
Laatste kwartier Vrgdag 2 Oct
Nieuwe maan Zaterdag 10 Oct.
Eerste kwartier Zaterdag 17
October. Volle maan Zaterdag
24 October.
DISTRIBUTIENIEUWS
De volgende bonnen zjjn na
Zaterdag 26 Sept. niet meer
geldig:
48 brood, beschuit, vleesch,
aardappelenmelktabak,
cigaretten, 51 res. (taptemelk).
De geldigheidsduur van de
volgende bonnen is verlengd:
t/m Woensdag 30 September:
335, 336 Algemeen (Zeep),
L-Zeep, L-Toiletzeep.
Over de gevechten op Madagascar is
Donderdagavond te Vichy hét volgende
officieel© communiqué uitgegeven:
De heroïeke strijd op Madagascar wordt
voortgezet. Tananarive is op den 23en
September om 17 uur door de Britten
bezet. De inneming van de hoofdstad
door 'den vijand na veertien dagen on-
gelijken strijd sluit de eerste étappe
van den tegenstand af. Ondanks den val
van Tananarive bereiden onze troepen
zich er op voor den tweeden sector van
het eiland met dezelfde heldhaftig© zelf*
verloochening te verdedigen.
„WAT OP HET SPEL STAAT"
Artikel van clr. Göbbels in
„Das Eeich"
Minister Göbbels schrijft in het week-
blad Das Reich onder het opschrift „Wat
op het spel staat" een artikel waarin
hij zegt, dat de oorlog de diepere be
teekenis heeft, dat hij den grondslag van
het bestaan' der volken opnieuw, regelt.
Alle oorlogshandelingen moeten hierop
worden gericht, wil ide oorlog niet zijn
uitgangspunt en doel verliezen.
De minister betoogt, dat men de Duit
sche regeering niet kan- verwijten, dat
zij in dezen oorlog ooit tegen genoemde
stelling heeft gezondigd. Zij heeft zich 1
steeds beperkt tot 'een omschrijving van
haar oogmerken in dien zin, dat zij
strijdt voor de vrijheid, de onafhanke-
lijkheid en de noodige leef- en beweeg- j
ruimte voor haar volk.
De meeste oorlogshandelingen zijn haar j
rechtstreeks opgedrongen. Haar offensie- 1
ven vonden steeds hun oorsprong in den j
national©!! wensch tot zelfverdediging en
na de nederlaag van den vijand onder
scheidde zij zich eveneens door gematig
de beperking van haar eisehen. die uit
sluitend waren gericht op het zuiver
doelmatige -en onmiddellijk gewenschte.
Daaruit valt ook te verklaren, aldus
dr. Göbbels, dat de oorlog door Duitsch-
land zonder eenig wraakgevoel gevoerd
is en wordt. De oorlog is voor ons een
te ernstige zaak, dan dat wij hem zou
den toevertrouwen aan brieschende heet
hoofden. Niemand zal ons kunnen aan
wrijven, dat wij de ontbinding, vernie
tiging en oeconomische of physieke li
quidatie van een volk, dat voor onze
wapens is bezweken, als oorlogsdoel heb
ben geproclameerd.
Als voorbeeld vermeldt dr. Göbbels
hier de behandeling van Frankrijk te
Compiègne, die volgens hem zoo gema
tigd was, dat zij ongeveer het tegendeel
vormde van datgene, wat vriend en vij
and hadden verwacht.
De redenen daarvan liggen voor de
hand. Geheel afgescheiden van het feit,
dat een ander optreden toch eigenlijk
niet te rijmen zou vallen met ons volkska
rakter, voelen wij ons in den oorlog
nog steeds in zekeren zin verantwoor
delijk tegenover - den toekomstige» vre
de. Wij vergeten nimmer, dat de vol
ken van Europa ook na dezen oorlog
nog steeds in een volkomen nieuwe orde
ning van hun belangen, weer naast elkan
der moeten1 leven. De oorlog is niet het
normale, maar het abnormale. Woede en
wraak zijn in den regel slechte raadge
vers.
Toen deze oorlog begon, aldus dr.
Göbbels, beseften wij ten slotte waarom
•het zou gaan. Wij hebben den blik nog
slechts voorwaarts gericht, maar nooit
meer terug. Wij weten precies, waar
onze kans ligt, wij behoeven nog slechts
te lepren inzien, waar voor ons het ge
vaar dreigt. Wij hebben te doen met een
tegenstander, die geen middel zal schu
inen om ons te verpletteren. Daarom
mogen wij ook onze kracht niet voor
een deel ongebruikt laten, als wij ons
tegen hem verweren.
Een enkele uitbarsting nu en dan van
de Britsch-Joodsehe wraakfantasie vatten
wij niet al te tragisch op. Wei zien daarin
niet slechts een uitling van woede en
wraakzucht, maar ook van onmacht Wij
hebben onze tegenstanders steeds te rech
ter tijd onderkend. De wapenen vormen
den besten waarborg tegen overmanning
Onze moeders weten thans, waarvoor
haar zoons ginds strijden en onze vrou
wen, waarvoor haar mannen aan het
front staan. Iedere arbeider en elke boer
beseffen ten volle, waartoe hij den hamer
zwaait en den ploeg door de aarde drijft
Millioenem kinderen kijken ons aan. In
hen ziet de vijand onze toekomst en in
hen wil hij haar vernietigen. Uit den
mond van den- vijand hebben wij verno»
men, wat op het spel staat
