ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1942
OPGENOt
ZIERIKZEESCHE COURANT
ABONNBMRNTi
Prijs: in Zierikzee ƒ1.60, elder* ƒ1.90
per kwartaal. Weekabonnementen resp.
13 en 15 cent. Losse nummers 5 cent.
Verschijnt lederen werkdag.
17Q7 - 1R8Q
UitgaveN V. Zierikzeesche "Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94,
Telef. 32, Giro no. 137677 - Directeur-Administrateur (Advertentiechei
A, J. de Looze, Zierikzee - HootdredacteurM. J, Kosten, Zierikzee
99^TE JAARGANG Nc 15046
AOVBi/T riM
Advertentiën 10 cent per millimeter; In
gezonden mededeelingen 10 cent per
millimeter; kleine advertentiên 84 cent.
BIJ contract belangrijke korting.
h 2620
IN EN OM STALINGRAD
duren de hevige gevechten voort
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte Woensdag bekend:
In den Kaukasus werden onze aanval
len voortgezet en sterke vijandelijke
tegenaanvallen afgeslagen. Voor een ha
ven aan den Kaukasus werd een drijvend
doik en een vrachtschip van middelbare
tonnage door ^omtreffers beschadigd. De
gevechten in en om Stalingrad
gaan met onverminderde hevigheid voort.
In het centrum der stad werd, ondanks
hardnekkigen tegenstand, terrein gewon
nen. Vijandelijke tegenaanvallen mislukten
Ten Noordwesten van Woronesj verloor
de vijand in felle afweergevechten 25
pantserwagens. In den eentralen en Noor
delijken frontsector werden eigen plaat
selijke aanvalsacties met succes uitge
voerd. Sterke formaties gevechtsvliegtui
gen vielen overdag en des nachts op
slagplaatsen en spoorlijnen der sovjets
in het gebied om R z j e f met vernieti
gende uitwerking aan. Aan de kusten
van het Vissehersschièreiland bombar
deerden duikbommenwerpers een be
langrijk steunpunt der sovjets. In lucht
gevechten schoten Duitsche en Finsehe
jagers ih het hooge Noorden, zonder
eigen verliezen, 19 vijandelijke machines
omlaag. Aan de kust van het Kanaal
werden bij aanvallen van zwakke Brit-
sche strijdkrachten 4 vijandelijke machi
nes neergeschoten. In Zuid-Engeland be
stookten lichte Duitsche gevechtsvliegtuig
gen overdag belangrijke militaire doelen"
met bommen van zwaar kaliber. Bij Do
ver werden 3 versperringsballons neer
geschoten.
Itallaansch weermachtsbericht
Kalmte aan het Egyptische front
Het 849e communiqué van het Itali-
a ansche opperbevel luidt:
Matige activiteit van de artillerie aan
het Egyptische front Duitsche jagers
schoten in luchtgevechten twee Britsene
toestellen neer, waarvan ©en in, Noord
Afrika en een boven Kreta. Een vijande
lijke aanval op Bengasi veroorzaakte
eenige schade en maakte eenige slacht
offers. Onze formaties duikbommenwer
pers vielen het vliegveld Halfar op Malta
met brisant- en 'brandbommen aan. Een
van onze machines is niet teruggekeerd.
DE MISLUKTE AANVAL
OP DJALO
door geblindeerde Britsche auto's
Betreffende den strijd in de oase Dj aio,
wordt nader medegedeeld:
De oase D j aio ligt -in de Sahara op
een afstand van ongeveer 400 km ten
Zuiden van Benghazi, aan den weg die
naar Koefra leidt. Het bezit van deze
oase heeft, hoewel het ten gevolge van
den afstand, die de oase van de kust
scheidt, nooit een belangrijken invloed
op de operaties heeft uitgeoefend, niet
temin een onbetwistbare waarde, want
Dj aio beheerscht een van de belangrijk
ste karavaanwegen, die de Afrikaansche
woestijn doorkruisen.
Het garnizoen werd op 16 September
bij het aanbreken van den dag door aan
zienlijke, uit geblindeerde auto's be
staande strijdkrachten van den tegen
stander aangevallen, die uit de Libysche
Sahara kwamen. De eerste aanval stuitte
op den tegenstand van de Italia ansche
troepen en werd onmiddellijk afgesla
gen. Dit noopte den vijand al zijn strijd
middelen te gebruiken en de forten in
tensief met artillerie te beschieten. De
luchtmacht van de As greep snel in den
strijd in en tijdens stoutmoedige acties
op1 geringe hoogte slaagden de vlieg
tuigen er in^ een groot aantal gemoto
riseerde eenheden onschadelijk te maken.
Ondanks de ongelijkheid der krachten
duurde de strijd' verscheiden dagen voort,
maar alle pogingen van den vijand liepen
dood op de dappere verdediging van
het garnizoen.
Ondertusschen werden maatregelen door
het opperbevel getroffen en een ge
motoriseerde colonne werd snel naar de
oase gezonden. De colonne, die de vrij'
ernstige moeilijkheden met bewonderens
waardige wilskracht overwon, kwam gis
termorgen op het slagveld aan. Dit was
voor den vijand voldoende om zijn of
fensieve bedoelingen op te geven en
den strijd vermijdend, den weg naar het
Zuiden in te slaan. De Italia ansche en
Duitsche vliegers gingen voort de terug
trekkende vijandelijke formaties met mi
trailleurs en granaten aan te vallern,
waarbij zij dezen opnieuw gevoelig© ver
liezen toebrachten.
De zilveren medaille voor militaire
verdienste, die op het slagveld aan den
commandant van Dj aio werd overhan
digd, vormt een welverdiende belooning
voor dezen commandant, die door zijn
voorbeeld Zijn soldaten tot hun dappere
houding heeft geïnspireerd.
TIEN EEUWEN AL AZHAR
Grootst© universiteit van den Islam
Onlangs vierde de Mohammedaansche
universiteit Al Azhar te Kaïro onder
groote belangstelling haar duizendjarig
bestaan. Uit alle landen, waarover de
Islam zich in den loop der eeuwen heeft
verspreid, waren delegaties- aanwezig.
Want deze universiteit met haar eerbied
waardig verleden heeft zich de laatste
jaren in nog sterkere mate dan vroeger
tot het geestelijk centrum van het Mo
hammedaansche nationalisme ontwikkeld.
Al Azhar werd in 972 als een moskee
gesticht door de dynastie der Fatimiden
Volgens de Mohammedaansche tijdreke
ning, die met maanjaren rekent, is dit
thans juist tien eeuwen geleden. Reeds
enkele jaren na de stichting ontstond er
een universiteit, die vooral in de veer
tiende en vijftiende eeuw groote ver
maardheid genoot. Naar alle deelen der
toentertijd bekende wereld trokken ju
risten en predikers, die in Al Azhar
hun opleidings hadden gekregen. Na de
Turksche bezetting van Egypte verloor
de universiteit haar beteekenis, totdat in
het begin der negentiende eeuw met de
opkomst van het moderne Egypte een
nieuw tijdperk van bloei aanbrak. Al
Azhar werd wederom een geestelijk cen
trum van den Islam, waar ook de natio
nale bewegingen dn het Nabije Oosten
voedsel vonden. Uiteraard was dit voor-
Tobroek eeil tweede Dieppe. In nauwe samenwerking tu8schen Duitsche en Italiaansche
strijdkrachten werden de Britsche troependie by Tobroek waren geland, na een
ewaren, snellen strfjd vernietigd of gevangen genomen. Britache krijgsgevangenen
komen per vrachtauto in Tobroek aan, om in teil kamp te worden ondergebracht
(P.K, Baucr-Atl.-H-P.H. v
al na den Wereldoorlog, toen het Turk
sche Rijk ineenstortte, het geval. Ook met
de Mohammedanen in Britsch-Indië .en
Oost-Azie onderhoudt Al Azhar nauwe
v betrekkingen.
Aan Al Azhar studeeren thans ruim
10.000 studenten De voornaamste leer
vakken zijn nog altijd theologie en rechts
wetenschappen, maar in het kader der
hervorming,-die rector Sjeikh el Maragki
heeft doorgevoerd, wordt ook meer aan
dacht geschonken aan moderne talen.
Deze hervorming heeft ten doel de uni
versiteit haar plaats als propagandacen-
trale van den Islam ook in dezen tijd
te doen- behouden.
DE AMERIKA ANSCHE
VLOOTVERL'EZEN
Het Keizerlijke Japansche hoofdkwar
tier heeft het volgende bekend gemaakt:
Op 31 Augustus j.l. is een Amerikaan-
sche kruiser van 9050 ton zwaar bescha
digd, toen een Japansche duikboot een
verrassenden aanval ondernam in de Na-
zanbaai van het tot de Aleoeten behoo-
rende eiland Atka. Japansche torpedo
jagers hebben half September in dezelf
de wateren twee Amerikaansche duikboo-
ten tot zinken, gebracht. Bevoegde Ja
pansche kringen verklaren dat (hiermede
de totale vlootveriiezen dier Vereenigde
Staten sedert het uitbreken van den oor
log gebracht zijn op 63 oorlogsschepen^
die of wel tot zinken gebracht of be
schadigd zijn, te weten 6 slagschepen,
7 vliegkampschepen, 14 kruisers, 8 tor
pedojagers en 2 bewakingsvaartuigen tot
zinken gebracht en 5 slagschepen, 2
vliegkampschepen, 10 kruisers, 6 torpedo
jagers en 3 bewakingsvaartuigen zwaar
beschadigd. De verliezen tot dusverre
geleden door het Amerikaansche vloot-
personeel zullen ongeveer de helft van
da vooroorlogsche sterkte der Vereenig
de Staten bedragen. Het aantal omge
komen officieren en manschappen raamt
men op circa 14000. Voorts wordt er
op gewezen dat 64 Engelsche, Ameri
kaansche en Nederiandsche duikbooten
tot zinker, gebracht en 38 zwaar be
schadigd zijn.
Verplichte tariefopgave voor
lijn- en bodediensten
Zooals reeds eerder bekend is ge
maakt zullen op korten termijn tarieven
voor het vervoer van goederen met lijn
en bodediensten worden vastgesteld. In
verband hiermede heeft de secretaris-ge
neraal van waterstaat aan de vakgroep
goederenvervoer van de bedrijfsgroep
wegvervoer machtiging verleend, om door
middel van vastgestelde formulieren van
de exploitanten van deze lijn- en bode
diensten verplichte opgave van de be-
noodigde gegevens te vierlan)glen. Deze
verplichte opgave geldt voor alle onder
nemers van lijn- en bodediensten, onver
schillig; of zij deze diensten uitvoeren
met auto's, paardenwagens, bakfietsen,
dan wel' met handwagens.
De vakgroep heeft naar de haar be
kende adressen inmiddels reeds de be
treffende formiluieren verzonden. Onder
nemers, die nog geen formulieren moch
ten hebben ontvangen, zijn verplicht deze
onverwijld aan te vragen bij de vakgroep
goederenvervoer, Groot Hertoginnelaan 16
te 's-Gravenhage, (telefoon 390010).
Het generaal pardon voor het
Ned. Arbeidsfront loopt af
Aan een mededeeling van den pers
dienst van het Nederiandsche Arbeids
front wordt het volgende ontleend:
Ter gelegenheid van de stichting van
het Nederiandsche Arbeidsfront op 1 Mei
1942 is door den leider van dit front
een generaal-pardon afgekondigd.
Door dit generaal-pardon is voor hen,
die op 15 Juli 1940 nog lid van een
-erkende vakorganisatie waren, doch sinds
dien uittraden, de mogelijkheid geopend
op zeer gunstige voorwaarden alsnog
toe te treden als lid van het Nederiand
sche Arbeidsfront. Voor hen zullen na
melijk ter verkrijging van de rechten,
die bij de reglementen van het Neder
iandsche Arbeidsfront zijn omschreven,
de jaren, welke zij lid waren van hun
vakorganisatie, bij de berekening van de
uitkeeringen ten volle meetellen.
Opl 1 October a.s. zal de mogelijkheid
om van dit generaal-pardon gebruik te
maken echter onherroepelijk voorbij zijn.
Aanvragen, welke na 30 September op
de kantoren van het Nederiandsche Ar
beidsfront worden ontvangen, zullen dan
ook als nieuwe aanmeldingen worden
beschouwd.
OPBOUW ACHTER
HET OOSTFRONT
Een landbouwbedrijf onder artillerievuur
Door een der talrijke bosschen in het
moerassige gebied voert de weg langs
vernielde hoeven naar een groot land
bouwbedrijf, dat niet alleen belangstel
ling verdient, omdat het voortdurend on
der het vuur der zware Russische artil
lerie ligt. Nadat wij de eerste korenvel
den gepasseerd zijn, waar het gemaaide
graan op transport wacht, houdt de auto
voor een uit boomstammen gebouwde
poort stil. Na een kort gesprek met
de wacht staan wij tegenover den leider
van het bedrijf.
Slechts enkele weken geleden heeft de
ze Duitsche officier, die landbouwer van
beroep is, het schitterend gelegen bedrijf
overgenomen, teneinde de in de nabij
heid gelegerde troepen, vooral de hospi
talen, van versche groenten te voorzien
en de belangen der bevolking te beharti
gen. Bij zijn aankomst bleek het bedrijf
in een vergevorderden staat van verwaar-
loozing te verkeeren, terwijl de gevluchte
sovjets alle papieren betreffende de gren
zen van het ruim 750 ha. groote bedrijf
en de bodemgesteldheid vernietigd had
den.
Door het initiatief van den nieuwen
leider gelukte het een belangrijke hoe
veelheid runderen, paarden en varkens
uit Duitschland aan te voeren. De run
deren werden 's nachts, onder het vuur
der vijandelijke artillerie uitgeladen. Ver
schillende kostbare folczeugen hebben
spoedig na hun aankomst het aanwezige
vee met een flink- aantal biggen ver
meerderd. De in slechten toestand aan
getroffen paarden zullen later dienen om
de akkers te bewerken.
Het vee is thans in keurige stallen
ondergebracht, die door Duitsche solda-
in enkele weken tijds gebouwd zijn. In
den koestal zijn speciale afdeelingén voor
kalveren en jonge stieren aanwezig. In
den paardenstal is ook een zadelmakerij
ondergebracht. Bovendien heeft men nog
de beschikking \over, een klein zuivelbe
drijf, waarin dagelijks de gewonnen melk
verwerkt wordt. Een imker in militair
uniform verzorgt de aangetroffen bijen
korven, zoodat men reeds een belangrijke
hoeveelheid honing ter beschikking van
de hospitalen kon stellen. Verder ver
heugt men zich in het bezit van een
groote moestuin, die bieten, komkommers,
tomaten en verschillende soorten bessen
levert.
Het ligt in de bedoeling dit bedrijf als
modelboerderij dienst te laten doen. Te
vens wordt het als proefboerderij ge
bruikt om te onderzoeken ,of het ge-
Wanneer verduisteren?
Harten (Donderdag) zon od er
19 36 Morden tVrjjdag) z
►i> 7 29; zon onder 19.34
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Maan onder 8.11 op '20 16
Laatste kwartier Vrijdag 2 Oct
Nieuwe maan Zaterdag 10 *ct.
Eerste kwartier Zaterdag 17
October. Volle maan Zaterdag
24 October.
importeerde vee zich in deze moerassige
omgeving kan handhaven dan wel aan al
lerlei ziekten ten prooi zal vallen. Later
kan dan het vee, als het eenmaal ge
acclimatiseerd is, ter beschikking van de
boerenbevolking gesteld worden. Zoo
doende komt het hier verrichte werk
eenmaal de bevolking van het land ten
goede, wanneer de tijd is aangebroken,
dat zij hun landerijen weer zelfstandig
kunnen, beheeren.
Vo-rrangskaarten
De Ned. Volksdienst zal binnenkort
voorrangskaarten uitreiken aan huismoe-
ders, die moeilijk van huis kunnen en
daarom bij den groentehandelaar, win
kelier, enz. niet lang kunnen wachten,
Slechts die huisvrouwen komen in aan
merking, die wegens een groot 'gezin,
ziekte, as. geboorte of anderszins aan
spraak mogen maken op vrijwillige mede
werking en hulp van de andere dames.
De kaarten zullen alleen aan haar wor
den uitgereikt, die dringend medewer
king behoeven.
De toteroon voor kinderen
De bonnen „Reserve 2—61", „Reserve
262", „Reserve 3—61", „Reserve 3—62"
en „Reserve 461", welke voorkomen
op de nieuwe bonkaarten voor Voedings
middelen 11e periode 1942, geven elk
recht op het koopen van 125 gram bo
ter. Deze bonkaarten zijn thans reeds
uitgereikt of zullen binnen enkele dagen
uitgereikt worden. De bovengenoemde
bonnen zijn geldig gedurende het tijd
vak van 13 September tot en met 11
November 1942, zoodat men dus thans
reeds boter op deze bonnen kan be
trekken.
TONNAGEPROBLEMEN
DER GEALLIEERDEN
Be cijfers verraden de steeds
ernstiger wordende positie
Uit de mededeelingen van het opper
bevel van de Duitsche weermacht weten
wij, dat Duitsche strijdkrachten in dezen
oorlog met inbegrip van de tonnage van
het tweede in de Noordelijke IJszee ge
teisterde konvooi, waarvan j.l, Zondag
in een extra weermachtsbericht melding
werd gemaakt, totnogtoe in totaal 21
millioen bruto register ton aan vijande
lijke scheepsruimte (uitzonderd de sche
pen onder Russische vlag) tot zinken
hebben gebracht. Bij deze tonnage komen
nog tegen de 4 millioen b.r.t., die de
geallieerden door toedoen van de Ja
panners en Italianen hebben verloren.
De vraag, die men zich bij het verne
men van deze indrukwekkende cijfers
waarbij geen rekening is gehouden met
de beschadigde schepen, die veelal voor
reparatie gedurende maanden uil de vaart
moeten worden genomen, stelt is deze:
wat stellen de Angelsaksische mogendhe
den hiertegenover aan nieuwen bouw?
Want het is begrijpelijk, dat het den ge
allieerden, indien zij tegenover de ver
liezen geen voldoende compensatie aan
nieuwe schepen kunnen stellen, steeds
moeilijker zal vallen om de noodige
transporten overzee uit te voeren. En
deze transporten zijn voör hen, vanwege
hun aardrijkskundige positie, van levens
belang.
Bij het uitbreken van den oorlog telde
de wereldkpopvaardijvloot in totaal 68.5
millioen b.r.t., .waarvan voor de overzee-
sche scheepvaart 58 millioen b.r.t. ter be
schikking was. Van, de 68.5 millioen ton
bezaten Duitschland, Japan en Italië te
zamen 13.571.000 ton en Engeland, Engel
sche dominions en de Vereenigde Staten
30.551.000 ton. Zooals bekend vaart van
de schepen van de overige zeevarende
landen een gedeelte eveneens voor de
geallieerden.
En nu de scheepsbouw m de geallieerde
landen. Zoo nu en dan worden uit Ame-
I rikaansche bron cijfers bekend, die op het
oog voor de geallieerden nog al bemoe
digend lijken, doch vice-admiraal Brü-
ninghaus heeft enkele dagen geleden in
de Deutsche Zeitung i. d. Niederl. er
de aandacht op gevestigd, dat er met het
begrip „Ion" bij de tegenstanders, spe- -
ciaal in de Ver. Staten, uit propagandis
tisch oogpunt een spel wordt gedreven,
en op de onkunde van het publiek wordt
gespeculeerd. De voorzitter van de Ame
rikaansche scheepsbouwcommssie admi
raal Land, heeft het in zijn berichten
"over de prestaties der scheepsbouwwer-
ken dikwijls over deadweight tonnen,
j Nu is de verhouding tusschen een dead-
i weight ton en een bruto register ton;zoo
dat de d.w. ton ruim een derde kleiner
is dan een b.r.t., n.l. een schip van 11300
ton deadweight is gelijk aan een schip
I van 7300 ton bruto. Bij den lezer, die
gewend is het scheepsbouwprobleem in
brt. te zien behandeld, wordt de indruk
gewekt, dat het bij de cijfers van Land
om brt. gaat.
Nog erger maakt het een druk gelezen
Amerikaansch tijdschrift, dat onlangs
meldde, dat in Juni 732.000 ton scheeps
ruimte werd gebouwd, d.i. 15 pet. meer
dan in Mei en 5 maal meer dan in Juni
1941. Daarmede zouden de scheepsbou
wers de vastgestelde maandelijksche hoe
veelheid voor de eerste maal hebben
overschreden en in het loopende jaar op
acht millioen 'kunnen komen. Ook hierbij
denkt ieder op het eerste gedicht aan
brt. doch, zoo vervolgt vice-admiraal
BrüninghaUs, met de tonnen van het
Amerikaansche tijdschrift zijn echter met
zekerheid gewichtstonnen bedoeld. Daar
nu een brt. ongeveer gelijk is aan 1.6
gewichtston, zijn genoemde cijfers veel
lager te stellen.