NIEUWSBODE
s VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1942
OPGENOl
Z1ERIKZEESCHE COURANT
ABONNEMENT
Prijs: ln Zierikzee [ƒ1.60, elderi [ƒ1.90
ptr kwartaal. Weekabonnementen resp.
13 en 16 cent. Losse nummers 5 cent.
Verschijnt lederen werkdag.
1797 - 1889
UitgaveN.V. Zierikzeeache [Nieuwsbode, '[Zierikzea, Schuithaven B 94,
Telef. 32, Giro no. 137677 - Directeur-Administrateur (Advertentiechef)
A. J. de Eooze, Zierikzee - Hoofdredacteur: M. J. Kosten, Zierikzee
993TB JAARQAHQ So. 15029
ADVERTENTIES
Advertentlên 10 cent per millimeter; In
gezonden meueuealingen to cent par
millimeter; kleine advertentiën 84 cent,
BIJ contract belangrijke korting.
K 2620
DE WORSTELING
OM STALINGRAD
Bij Kaluga mislukten Sorjetaauvallen
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelde Donderdag mede:
Ten Zuidoosten van Anapa werden ver
scheidene taai verdedigde hoogtestellin
gen stormenderhand veroverd. Voor No-
vorossiik werden een motorboot en een
mijnenveger door bonïmen tot zinken ge
bracht. Duitsche motortorpedobooten
brachten in de Zwarte zee van een kon
vooi twee tankschepen, twee schepen en
zes groote lichters met een gezamelijken
inhoud van 15400 brt. tot zinken. Voor
Stalingrad wierpen Duitsche en Rumeen-
sche troepen in nauwe samenwerking
met den luchtmacht den vijand uit krach
tig versterkte kazematstellingen. Tegen
aanvallen werden afgeslagen. Voor den
oorlog belangrijke installaties in en rond
om Stalingrad, alsmede schepen op
Wolga waren het doelwit van zware
luchtaanvallen. Ten Zuidwesten van Kalu
ga en ten Noordwestén.van Medyij. wer
den verscheidene vijandelijke aanvallen
afgeslagen.Ook in het gebied van Rzjèf
mislukten door sterke infanterie en pant
sers trijdkr achten ondernomen vijandelijke
aanvallen.
Hierbij werden door formaties van het
leger en door het geconcentreerde op
treden van formaties gevechtsvliegtuigen
en duikbommenwerpers 109 bolsjewisti
sche tanks vernietigd. Ten Zuiden van
het Ladogameer en voor Leningrad stort
ten herhaalde aanvallen vaii den vijand
ineen. Aan het front van de .Noordelijke
IJszee bestookte de luchtmacht bolsje
wistische geschutstellingen van het Viis-
schersschiereiland, alsmede een steunpunt
voor vliegtuigen bij Moermansk. De bols
jewistische luchtmacht verloor op 1 en
2 September in luchtgevechten en door
luchtartillerie 184 vliegtuigen; een ander
vliegtuig werd op den grond vernield.
Acht eigen vliegtuigen keerden van hun
vlucht naar den vijand niet terug. Aan
het Egyptische front levendige verken
ningsactiviteit. De verliezen aan vijan
delijke tanks, waarvan gisteren melding
is gemaakt, zijn tot 51 gestegen. Duitsche
en Italiaansché jagers schoten gisteren
21 Britsche vliegtuigeir neer. Een Duitsch
vliegtuig ging verloren. In den nacht van
1 op 2 September bombardeerden for
maties Duitsche gevechtsvliegtuigen ver
scheidene Britsche vliegvelden ten Noord
westen en Noordoosten van Kaïro.
Na storingsvluchten overdag zonder
eenige uitwerking :en op groote hoogte
boven West Duitschland, hebben forma
ties van de Britsche luchtmacht in den
afgeloopen nacht de stad Karlsruhe aan
gevallen. De burgerbevolking leed ver
liezen. Vooral in de binnenstad ontstond
materieele schade en schade aan gebou
wen. Volgens de tot dusver ontvangen
rapporten, werden zes der aanvallende
bommenwerpers neergeschoten. Bij aan
vallen in scheervlucht plaatsten gisteren
lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen bom-
treffers van zwaar kaliber op industrie-
en verkeersinstallaties op 'teiland Wight
en aan de Engelsche Zuidkust. In den
nacht van 2 op 3 September werden
voor den oorlog belangrijke doelen in
Midden Engeland gebombardeerd.
Het opperbevel deelde voorts mede:
v Een door het Britsche ministerie van o,ör-
log verstrekte en door het Reuter agent
schap verspreide verklaring van 2 Sèpt.
des avonds deelt mede: In het Duitsche
Weermachtsbericht woirdt gezegd, dat
door de Engelschen bij de onderneming op
Dieppe bevelen zijn gegeven om handén
van gevangenen te binden om zoodoende
te verhinderen dat zij hun papieren ver
nietigden.
Er wordt een onderzoek ingesteld,
of inderdaad een soortgelijk bevel is ge
geven. Met nadruk wordtontkend dat
de handen van ©enigen Duitschen gevan
gene zijn gebonden. Ieder soortgelijk
bevel zal, indien het gegeven mocht zijn
worden herriepen. Op grond van deze
verklaring heeft het opperbevel van de
weermacht de op 2 September des mid
dags aangekondigde maatregelen tegeri de
Britsche krijgsgevangenen ingetrokken.
De tekst van deze Engelsche verklaring
zal den Britschen krijgsgeyangenein even
eens worden medegedeeld.
Italiaansch weermachtsbericht
Intensieve activiteit van verkenningsaf-
deelingen aan het géheele Egyptische
front. Tijdens de gevechten» vermeld m
het weermachtsbericht van gisteren, zijn
de verliezen van den vijand gestegen tót
51 tanks en 20 ^pantserauto's. Formaties
der luchtmacht van de as hebben met
succes hun aanvallen op vijandelijke con
centraties vernieuwd.
In felle gevechten werden 21 Britscae
vliegtuigen neergeschoten door Italiaan
sché en Duitsche jagers, drie door batte-,
rijen luchtdoelgeschut; vijf onzer toestel
len zijn niet van hun operaties der beide
laatste dagen teruggekeerd. Tijdens die
laatste operaties aan het Egyptischee
front heeft de 91e - eskadrille van het
vierde regiment -j-aggcp- zijm-tide vlieg
tuig neergeschoten.
WAPEN-OPSLAGPLAATSEN
IN N.-IERLAND GEVONDEN
De Britsche nieuwsdienst meldt uit Bel
fast, aldus het D.N.B. uit Stockholm, dat
de Noord-Iersche politie twee wapenop
slagplaatsen van dusdanigen omvang
heeft ontdekt, dat duidelijk is dat een
grootscheepsche opstand in het voorne
men heeft gelegen, waarschijnlijk als ver
geldingsmaatregel voor de arrestatie van
den Ier Thomas Williams.
De eene opslagplaats is de grootste, die
men ooit ih Noord-Ierland heeft gevon
den. O.a. heeft men Lewis-machijiege-
weren, machinepistolen, granaten, muni
tie en ontplofbare stoffen aangetroffen.
E; bestaat geen twijfel, aldus het be
richt uit Belfast, dat deze wapens moes
ten worden verdeeld onder die leden der
I.R.A. en men meent, dat dit tot op ze
kere hoogte reeds, is geschied.
De politie van Ulster heeft verklaard,
dat men moet zijn voorbereid op even-
tueele incidenten. Vooral verwacht men
een bestorming van de gevangenis. De
„legerraad" van de I.R.A. heeft een waar
schuwing gepubliceerd, waarin woirdt ge
zegd, dat de Amerikaansche soldaten de
verantwoordelijkheid moeten dragen, als
zij worden betrokken bij onlusten van
eenigerlei aard.
teren 13 personen gearresteerd. Zij zou
den betrokken zijn geweest bij een schiet
partij om een boerderij, waarbij „iemand
werd gedood. 1
Verspreiden van communistische
lectuur voor helt Obergericht
Proces- tegen acht Nederlanders
„Dit is wel het moeilijkste verhoor,
dat ik hier te lande heb meegemaakt",
zeide de president van het Dtuitsdhe
Obergericht in den loop van het Woens
dagmorgen te Utrecht aangevangen
proces tegen acht Nederlanders. Zij wor
den beschuldigd van October 1941 tot
ongeveer Mei 1942 geregeld en ten deele
samenwerkend strafbare handelingen te
hebben gepleegd, die de openbare orde
of het openbare leven in het bezette
Nederlandsche gebied, in gevaar kunnen
brengen. Volgens de tenlastelegging heb-
'ben zij Buitsch-v'ijandige geschriften en
afbeeldingen gepubliceerd, verspreid of
tot verspreiding in him bezit gehad. Zij
hebben zich té verantwoorden wegens
overtreding van art. 1 van de verorde
ning tot afweer van sabotagehandelin
gen van 16 October 1941 en art.- 8 der
verordening van den Rijkscommissaris in
zake de Ordnungsschutz.
Deze zaak, zoo begon de president',
aldus -de Tel., heeft een communistisch
karakter. De communistische partij hier
te lande heeft vroeger nauwelijks een
rol gespeeld. Toch is deze partij met
illegale acties 'doorgegaan, toe.n zij ver
boden werd. Veel leden heeft de com
munistische partij nooit gehad, maar
wel veel handlangers. Dat ziet men ook
weer aan deze zaak.
De president begon hierna met bet
verhoor de verdachten. Tlereëht staan
de volgende person .ji: F. A. Kolder,
38 jaar, metaalarbeider te Amsterdam;
de 57-jarige loodgieter W. E. T. Valen
tin te Amsterdam; de 24-jarige metaal
bewerker K. den Braven te-Amsterdam;
de 25-jarige spoorwegarbeider G. Schuur
man te Amsterdam; de 26-jarigè schilder
Greefkes te Amsterdam; de 23-jarige bak
ker L. Roodenburg te Amsterdam; de
33-jarige bouwvakarbeider P. D'. Ver
stieten te Amsterdam en de 21-jarige
M. van der Steen te Utrecht.
De lijdelijke toelage van 6 pet.
aan Overheidspersoneel
Gebleken -is,, dat bij de toekenning van
een lijdelijke toelage van 6 pet. aan
overheidspersoneel in verband met
dure tijden in sommige gevallen bui
ten beschouwing zijn gelaten de inkom
sten uit pensioen, wachtgeld of nonaetivi-
3 ton V00r ©en Rembrandt, Op een veiling, welke Dinsdag te 's Qravenhage
werd gehoudenbracht een werk van Rembrandt, „de clementie van keizer Titus",
het vroegste historiestuk van den grooten meesterhet geweldig bedrag van 300 000
gulden op. Schimmelpenningh/Pax-Holland s)
teitsbezoldiging ten aanzien van het
grensbedrag van f 2000. Zulks is niet in I
overeenstemming met de bedoeling van j
de betreffende beschikking van de secre-
tarissen-generaal van binnenlandsche za
ken en van financiën. Hieraan heeft nl.
de overweging ten- grondslag gelegen,
dat het noodzakelijk moest worden ge
acht, het lager bezoldigd gehuwd per
soneel, waarvan moest worden aange
nomen, dat het door den nood der tijden
niet meer volledig in staat was, zich het
voor het levensonderhoud van het gezin
benoiodigde rantsoen te verschaffen, ma
terieel eenigermate tegemoet te komen.
Daarom zullen degenen, die. boven hun
bruto-wedde of bruto-lóon nog pensioen,
wachtgeld of non-activiteitsbezoldiging
genieten tot een zoodanig bedrag dat
daardoor te zamen met de bruto-wedde
of het bruto-loon, de grens van f 2000
'sjaars wordt bereikt of overschreden,
niet voor deze tijdelijke toelage in aan
merking dienen te komen.
De secretaris-generaal van binnenland
sche zaken heeft zich thans tot de be
trokken instanties gewend met een schrij
ven, waarbij in overweging wordt gege
ven deze gedragslijn voor zoover „zij
niet reeds werd gevogd— toe te passen
met ingang van 1 September 1942. Terug
vordering van voor dien datum eventueel
Na de mislukte invasie-poging bij Dieppe. Duitsche soldaten, die meehielpen
aan het veradelen der Britsch Amerikaansche invasie pogingbezichtigden een van
de 28 zware by de landing vernietigde pantserwagens.
(Transatlantic!Recla S3 PR Roth Pax-Holland s)
OPLEVING VAN DEN STRIJD
IN EGYPTE
Berlijn acht het groote offensief
nog niet begonnen
In buitenlandsche kringen te Berlijn,
aldus S.P.T., volgt men met groote be
langstelling de ontwikkeling van ^de ge
beurtenissen in Egypte. Reeds eenige da
gen ^geleden wezen verscheidene teekenen
op een spoedige herleving van den strijd,
temeer daar, volgens berichten uitKavro,
de weersomstandigheden gunstig kun
nen worden genoemd. Het is in Egypte
thans volle maan, de hitte is belangrijk
minder geworden en zandstormen zijn
in dezen tijd van het jaar niet te ver
wachten. Ook aan Engelsche zijde schijnt
men niet stil te zitten. In Kaïro vinden
sedert eenige dagen militaire besprekin
gen plaats tusschen generaal Alexander,
generaal Wilson en nog verscheidene
andere Britsche en Amerikaansche hooge
officieren.
Inmiddels hebben de feiten deze ver
moedens bewaarheid. In Londen heeft
men officieel bekendgemaakt, dat "^de
strijdkrachten v'dn maarschalk Rommel,
ondersteund door infanterie en tanks,
sinds Maandagmorgen tegen de Zuide
lijke flank van het achtste Britsche leger
oprukken. In buitenlandsche kringen te
Berlijn beschouwt men deze opleving van
den strijd in Egypte met des te grootere
interesse, omdat de nieuwbenoemde Brit
sche opperbevelhebber, generaal Alexan
der, van wien de Engelschen groote ver
wachtingen schijnen te koesteren, kan
toonen wat hij met maarschalk Rommel
als tegenstander waard is.
In ieder geval acht men een afweer
van Engelsche zijde niet geheel uitge
sloten, daar de Engelschen thans wel
moeten hebben ingezien, dat een verdet
oprukken, van maarschalk Rommel voor
Egypte noodlottig kan worden. Bomen-
dien zal Churchill tijdens zijn jongste
bezoek aan Kaïro niet alleen een be
leefdheidsbezoek hebben afgelegd.
In Berlijnsche militaire kringen nam
men nog geen stelling ten .aanzien van de
Britsche berichten over een hernieuwd
offensief in Egypte. Militaire deskundigen
wijzen in dit verbpnd op het feit, dat de
Epgelschen -de stellingen bij El Alamein
zeer sterk hebben verdedigd en ook ten
Oosten ervan aanzienlijke troepenmachten
hebben samengetrokken. De Engelschen
hebben de laatste vier weken gebruikt
om hun front zooveel mogelijk te ver
sterken, doch ditzelfde kan ook van
maarschalk Rommel worden gezegd. De
laatste slag in Egypte is geëindigd met
een uitputting van beide tegenstanders
en de gevechtspauze, die daarna is inge
treden, is door beide zijden gebruikt om
weer op verhaal te komen.
Het gaat -er nu maar om wie van
beide partijen deze tijdelijke rust het
beste heeft gebruikt, d.w.z. wie de groot
ste versterkingen, zoowel materieel als
aan menschen, naar het front heeft weten
te dirigeeren. Intussehen gelooven de mi
litaire deskundigen te Berlijn niet, dat
maarschalk Rommel thans zijn groote of
fensief reeds is begonnen. Men neemt
hier aan, dat het hem er alleen om te
doen is de stellingen van El Alamein
geheel in zijn bezit te krijgen, daar deze
stelling kan worden beschouwd, als de
laatste grendel voor Egypte. Zij strekt
zich uit oVer een afstand van 60 tot
80 km. en is in de laatste weken door
de Engelschen sterk uitgebreid, zoodat
wanneer het groote offensief eenmaal
een begin zal nemen met harde en ver
bitterde gevechten rekening zal moeten
worden gehouden.
Wanneer verduisteren?
Heden (Vrjjdag): zon onder
20.23 Morgen (Zaterdag) zod
op 6 56 zon onder 20.20
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Maan op 1.32; onder 17.31.
Nieuwe maan Donderdag 10
Sept. Eerste kwartier Donder
dag 17 September. Volle maan
Donderdag 21 Sept. Laatste
kwartier Vrijdag 2 October.
te veel genoten bedragen zal uiteraard
achterwege kunnen blijven.
Sondagartsendienst Zierikzee
Zondag 6 September:
D-r v. d. Graaf en dr van Leeuwen!.
ONDERWIJS
Toelating Nijverheidsonderwijs
De Secretaris-Generaal van het Depar
tement yan Opvoeding, Wetenschap en
Kuituurbescherming heeft bepaald, dat
tot de eerste klassen van hieronder ge
noemde nijverheidsscholen voor lager
schoolonderwijs alleen zij worden toe
gelaten, die bij den aanvang van den
cursus, welken zij wenschen te volgen,
aan de daarbij vermelde eischen vol
doen.
Voor toelating tot de dagscholen voor
een ambacht of een handwerk en voor
nijverheid, nijverheidskunst en kunstam
bacht is vereischt het doorloopen heb
ben van het eerste leerjaar van de school
voor voortgezet lager onderwijs c.q. van
het zevende leerjaar van de school voor
gewoon lager onderwijs. Voor toelating
tot de dagscholen voor het visscherij-
bedrijf en 'de binnenscheepvaart, voor
huishouden, landbouwhuishouden, vrou
welijke handwerken en maatschappelijk
werk en-voor speciale doeleinden, is de
vereischte het doorloopen hebben van
het zesde leerjaar van de school voor
gewoon lager onderwijs.
Ten slotte moet men voor toelating
tot de avondscholen en cursussen niet
meer leerplichtig 'zijn in gevolge de
leerplichtwet.
De schoonzoon van den Hongaarschen
rijksbestuurder, graaf Julius Karolyi, is
bij een vliegongeval om het leven geko
men. Graaf Karolyi, die voorzitter was
van de Hongaarsche luchtvaartvereeni-
ging, had zich aangemeld voor den mili
tairen vliegdienst. Woensdagmiddag om
ongeveer vijf uur is hij niet zijn toestel
nabij Erd in de Donau gestort. Graaf
Karolyi was 36 jaar oud. Zijn echtge
noot©, Paulette Horthy, is twee jaar ge
leden gestorven.