ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1942
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
ABONNEMENTi
Prijs: In Zierikzee 'f 1.60, elder* ^1.90
por kwartaal. Weekabonnementen resp.
13 en 16 cent. Ldsse nummers 5 cent.
Verschijnt lederen werkdag.
1797 - 1889
Uitgave: N.V. Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B594,
Telef. 32, Giro no. 137677 - Directeur-Administrateur (Advertentiechef)
A. J. de Looze, Zierikzee - Hoofdredacteur: M. J. Kosten, Zierikzee
-993TB JAARGANG Ho. 15028
ADVERTENTIES
^p|tdYirt«nt!6n 10 cent per millimeter; ln-
gaxonden meucucollngen 10 cent per
millimeter; kleine advertentiën 84 oent.
BIJ contract belangrijk* korting.
A
K 2620
DE STRIJD OM STAUNGRAD
Bij Kaluga ou Rzjef mislukten
Sovjet-aanvallen
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelde Woensdag het volgende
mede: Ten Zuidoosten van Anapa vor
dert de aanval van Duitsche en Rumeen-
-sche troepen op den taai strijdenden
vijand in versterkte hoogtestellingen. Voor
Stalingrad won de aanval in hevige
gevechten, terrein. Snelle formaties, die
ten Noorden van de stad tot aan de
Wolga zijn doorgedrongen, sloegen ver
scheidene door vrij sterke strijdkrachten
ondernomen tegenaanvallen van den vij
and af. Op de Wolga werd door de
luchtdoelartillerie een motorschip van 500
tot zinken gebracht. x£en verkennings
vliegtuig bracht in de delta van de
Wolga ten Zuiden van Astrakan een
bolsjewistisch tankschip tot zinken. Ten
Zuidwesten van Kaluga en bij Rzjef wer
den verscheidene plaatselijke aanvallen
van de bolsjewisten afgeslagen én 'gereed
staande troepen door artillerievuur en
aanvallen van de luchtmacht uiteenge
slagen.
Ten Z. van het Ladogameer mislukten
nieuwe vijandelijke aanvallen met zware
bloedige verliezen. Op het meer werd
door bomtreffers een bolsjewistische tor
pedoboot tot zinken gebracht en 2 trans
portvaartuigen beschadigd. Gevechtsvlieg
tuigen vielen overdag en des nachts een
belangrijk spoorwegknooppunt ten Noord
westen van Moskou aan. Ontploffingen en
zware branden werden bij het vertrek
waargenomen. In den af geloop en nacht
vlogen bolsjewistische vliegtuigen boven
het gouvernement-generaal en boven Oost
Pruisen, waar zij vhl. woonwijken in de
stad Warschau aanvielen. Er ontstonden
verscheidene branden. Bij aanvallen van
Duitsche en ItaliaansChe snelle troepen
op de Britsche stellingen in Egypte, wer
den 30 vijandelijke tanks vernietigd. In
het kader van deze gevechten werden
op 31 Augustus en 1 September in lucht
gevechten door Duitsche en Italiaansdie
jagers 51, door luchtdoelartillerie 4
Britsche vliegtuigen neergeschoten. Een
Duitsche duikboot bracht in de Middel-
landsche Zee een schip van 4000 brt.
uit een konvooi tot zinken.'
Bij vluchten overdag boven de bezette
gebieden in het Westen, verloor de Brit
sche luchtmacht gisteren twee jachtvlieg
tuigen. In den afgeloopen nacht viel de
Britsche luchtmacht verscheidene plaat
sen in de Saar Paltz aan. De burgerbe
volking leed verliezen. In woonwijken
vooral in Saa^lautem ontstond-materieele
schade -en schade aan gebouwen. Twee
der aanvallende vliegtuigen werden neer
geschoten. Lichte Duitsche gevechtsvlieg
tuigen plaatsten op een troepenkamp aan
de Engelsche Zuidkust -bomtreffers van
zwaar kaliber. Bij nacht werden voor
den oorlog belangrijke installaties m de
Midlands en in Noord-Oost Engeland met
brisant- gn brandbommen bestookt en
verscheidene branden veroorzaakt.
DE KRIJGSGEVANGENEN
VAN DIEPPE
Het opperbevel van de weermacht deelt
voorts nog het volgende mede:
In het bij Dieppe buitgemaakte bevel,
aanhangsel I, alineaj 4, nummer b 2 wordt
gezegd: „Waar het ook maar mogelijk
is, moeten de handen van dé gevangenen
worden samengebonden, opdat zij hun
papieren niet kunnen vernietigen. In het
officieele communiqué van het opperbevel
van de weermacht van 30 Augustus 1942
werd o.a. deze passage van het Engel
sche operatiebevel gepubliceerd. De En
gelsche regeering heeft hierover gezwe
gen.
Het opperbevel van de weermacht heeft
derhalve bepaald, dat alle bij Dieppe ge
vangen genomen Britsche officieren en
soldaten van 3 September 1942 om 14.00
uur af geboeid zullen worden. Het motief
vóór deze behandeling is den gevangenen
medegedeeld.
Deze' maatregel zal pas worden opge
heven, zoodra de Britsche jregeering de
in het .bovengenoemde bevel uitgevaar
digde bepaling inzake het boeien van
Duitsche krijgsgevangenen In een offici
eele jnededeeiing intrekt.
Het opperbevel van de Weermacht ver
klaart voorts, dat voortaan alle. Wild
Westmethoden van deze soort, welke
een beleediging en miskenning van dap
pere soldaten vormen, onmiddellijk met
de scherpste repressailles beantwoord
worden. De Duitsche troepen hebben tot-
dusver—talrijke fotografische opnamen-
van Dieppe bewijzen het de gevangen
Britten als een fatsoenlijken vijand be
handeld en verzorgd. Het staat aan het
Britsche commando te beoordeelen, of
deze door -dit commando veroorzaakte
verandering in de behandeling van ge
vangenen na de ervaringen van Dieppe
meer Duitsche dan Britsche gevangenen
zal treffen.
WEGEN EN PASSEN
IN DEN KAUKASUS
Langs welke wegen men den natuur
lijken wal Van het Kaukasus-gebergte kan
overschrijden, is sirudis eeuwen voor alle
volksverhuizingen enmilitaire expedities
een beslissend vraagstuk o geweest. Het
meest heleend is wel ide Groesinisehe hieir-
weg, welke ook de laatste 'jaren de
eenige was, die voor buitenlanders open
stond. Deze weg is het geheele jaar door
begaanbaar. -r
Men kan nu zes wegen noemen, die
voor een tocht over het gebergte in
aanmerking komen. Twee van deze we
gen gaan echter om het gebergte heen.
De eene leidt van de straat van Kertsj
•langs de Zwarte Zee over Noworossisk
en Toeapse naar Poti en Batoem, waar
de buisleiding van Bakoe de Zwarte Zee
bereikt. Langs dezen 500 km langen weg
is een spoorbaan aangelegd. De tweede
weg leidt langs ide Kaspische Zee. De
spoorweg, die van Rojstow komt, bereikt
bij Maehatsj-Kala de Kaspische Zee en
leidt over een afstand van 400 Ion naar
Bakoe en nog verder naar het dal van
de Koera. De derde weg is eigenlijk
een verkorting van den eersten. De spoor
weg die van Armamir langs Maikop naar
Toeapse loopt, doorkruist het gebergte
in het N.W. over den slechts 409 m.
hoogen :Goitsj-pas en sluit zich in Toeapse
bij den eersten aan.
De overige wegen zijn zuivere pas-
wegeq die het karakter van het hoog
gebergte dragen. Daar is allereerst ide
zeer belangrijke Groesinisehe of Georgi
sche heirweg, die het gebergte bijna in
het mididen in de richting Noord-Zuid
doorsnijdt op een plaats, waar het niet
alleen bijzonder sma'l, maar ook buiten
gewoon hoog is. Hij werd van 1811 tot
1854 gebouwd als militaire weg en ten
dienste van het postverkeer. Hij leidt
in den beginne langs den bovenloop jjsm
7fOWOR055IJ5jC
POTEMSHSKAM,
SPOORWEGEN
GEBERGTE
9 OLIE PIJPLEIDINGEN
i 1 OLIE VELDEN
^O^^AJKOP.
PJATCOft^
=Z WAR TF ZEE"- V, O W v
~\_SC 1NALTSJIK 6.
soesroE^^i W.L AbikAWKAS$
- -j Y:\KÓETAIS,-f
I 80TLIK
A 'S. "fbsBA A\
V.
T U R KIJE
kaaEt van pelt
0 (4251)
\jf W<IRÖWAL
'V^^ERIWAN
den wilidschuimenden Terek door de zeer
diepe en gemakkelijk te versperren Da-
rial-kloof (den „gordel" van den Kauka-
sus) en aan den voet van den Kasbek
voorbij 'naar den 2345 m. hoogen Kruis-
pas; vervolgens door het dal van de
Aragwa en later door, at van de Koera
waar het zacht golvende heuvelland van
TifLis. De weg is 213 km lang en gaat
door diepe ravijnen en langs halsbreken
de kronkelingen naar boven, door een
streek van zwart granietgesteente zonder
vegetatie. Het is echter een echte rijweg
Verder is, er nog de oude Qssetische
heirweg, de oude ka'ravaanstraat van de
volksverhuizingen tusschen Klein-Azië ert
de Russische vlakten, de weg dien de
Romeinen ten tijde van Pompejus be
treden hebben, waarover de Arabische
legers van den Islam hebben gemar
cheerd en waarlangs ide Mongolenstorm
voortbruiste. Hij loopt over den 2829 m.
hoogen Mamison-pas, is thans echter ge
heel vervallen en nauwelijks bruikbaar.
En tenslotte 1 moet men nog den Soe-
choemscben heirweg noemen, die over
den 2767 m. hoogen Kloechor-pasleidt
naar Soechoem aan de Zwarte Zee;
deze weg is pas voor een deel als rij
weg aangelegd.
Itallaansch weermachtsbericht
Treffen tusschen pantsereenheden
in Egypte
Hét communiqué van het Italiaansehe
opperbevel van .Woensdag luidt: Giste
ren hebben Italiaansehe en JDuitsehe af-
deelingen pantserauto's aan het Egypti
sche front enkele uitvallen gedaan, waar
bij de vijand 30 pantservoertuigen verloor
De luchtmacht van de as ontplooide groor
te bedrijvigheid- tegen vooruitgeschoven
formaties en de achterhoede van den
vijand. Tijdens luchtgevechten zijn de bei
de lpatste dagen 51 vliegtuigen neerge
schoten door Italiaansehe en Duitsche
jagers. Vier 'stortten neer, getroffen door
het, luchtafweergeschut. Britsche vliegtui
gen hebben aanvallen gedaan pp Sicilië,
waarbij enkele nederzettingen en een
passagierstrein met machinegeweren wer
den beschoten. Een onzer duikjjooten is
niet op haar basis teruggekeerd. De fa
milies der opvarenden zijn verwittigd.
Onze vlootstrijdkrachten hebben eenvij
andelijke duikboot tof zinken gebracht.
Rosenberg over dezen oorlog
Op den derden verjaardag Van het
uitbnèken van den oorlog, schetst Alfred
Rosenberg, minister voor ide bezette ge
bieden, in die Völkisehe Beobachter een
beeld van al' hetgeen, waarom het in
dezen oorlóg gaat.
Ter inleiding schrijft hij, dat 1 Sep
tember 1939 een conflict werd voort
gezet, icïat reeds in Augustus 1914 zijn
begin van wereldhistorische beteekenis
had. Hij vervolgt:
Het nationaal-socialisme heeft het be
sef van dezen nieuwen dertigjarigen oor
log op het gebied der wereldbeschouwing
gewekt. Dit bewustzijn van een oorlog,
waarvan de oogmerken ver uitgaan
boven dezen tijd, leeft in het geheele
Duitsche volk en inspireert de geheele
Duitsche weermacht met revolutionnair
besef. i J
Rosenberg wijst er dan op, hoezeer
het Jodendom in de geheele wereld',
versterkt door de gevluchte parasieten
uit Duitsehland, in tallooze commissies
en organisaties tegen Duitsehland en het
nationaal-socialisme heeft gestookt. Hij__
vervolgt: men wilde een volk van 70
millioen Duitsche werkers, dat geduldig
de eene schatting na de andere voor
de wereldbeurs opbracht. Men wilde
evenwel niet ien nooit toelaten, dat dit
Duitsche volk weer een sterken levens
wil en het beschikkingsrecht over de
eiger. krachten bezat.
Daartegenover hebben de geldbüidel-
mogendheden in het Westen moeten con-
sl'ateeren, dat dit eens door hen uitge
plunderde Duitsehland, onder leiding van
Adolf Hitler de kracht (heeft bezeten
om de werkloosheid in toenemende mate
te overwinnen en een nieuwe sociale ge
dachte te verwezenlijken en wel van
dien aard, dat alle democratische op
lichterij werd uitgeschakeld.
Het nationaal-socialistische Rijk beleed
de aristocratische wetten der natuur, die
rassen en volken geschapen heeft en
in mededinging in stand gehouden wil
zien. Tegenover het nat. soc. Rijk nu
hebben in bondgenootschap met demo
cratie en marxisme al degenen gestaan,
die volken en rassen slechts beschouwen
als objecten en niet als Zelfstandige
dragers der culturen naar hun aard.
De 19-jarige violist, Dick de Reus, concertmeester van het Concertgebouworkest
te Amsterdam, vertolkt op 3 September a.s. het vioolconcert van Paganini voor
de radio HilvIJ, 19.20 uur). De jeugdige kunstenaar, die onlangs den Prix
d'Excellence en den Jubileumprfjjs van Toonkunst verwierf, vertelt onzen verslag
gever hoe zffn viooltalent door' een advertentie in de dagbladen ontdekt werd.
Ned Omroep/Vermeulen V.N.P. Pax Holland e)
DE ONTSLUITING VAN
CENTRAAL-AFRIKA
Bouw van den Trans-Sahara spoorweg
vordert gestadig
De directeur-generaal van den Fran»
schen Trans-Sahara spoorweg heeft on
langs enkele bijzonderheden medegedeeld
over den bouw van dezen, voor de ont
sluiting van ide Fransche koloniën in
West-Afrika zoo belangrijken spoorweg.
Ondanks ide oorlogsomstandigheden wer
ken enkele duizenden Kabylen, Berbers en
Soedan-negers onder $e leiding van 800
Europeesche ingenieurs en monteurs on-,
afgebroken aan devoltooiing van de
spoorlijn. Met den bouw is men reeds
tot de rand' van de Sahara gevorderd,
waar de spoorlijn bij In-Taseit ge-
splitsir zal worden. Eén tak zal naar
Segoe, de andere naar Niamey leiden.
De ervaringen, die in 't eerste jaar zijn
opgedaan, hebben tot verschillende verbe
teringen aanleiding gegeven. Zo o heeft mne
thans baggermachines in gebruik geno
men, 'die door twee monteurs bediend
worden en hef" werk van 600 grondwer
kers verrichten. Hét probleem van het
stuifzand, ida-t telkens de rails bedekt
is echter nog niet bevredigend opgelost.
De brandstofvoorziening geschiedt zoo
veel mogelijk met ter plaatse beschikbare
middelen, verschillende machines worden
met alcohol gedreven en met plantaar
dige olie gesmeerd:
Economisch zal ide spoorlijn van betee-
kenis worden, zoodra de bodemrijkdom
men i van het Nigergebied naar het
moederland vervoerd kunnen worden.
Men denkt hierbij in de eerste plaats
aan de steenkool bij Kenadza en het
fosfaat van In-Tassit
REDE VAN ROOSEVELT
President Roosevelt heeft Maandag
avond ter gelegenheid van het 'honderd
jarig bestaan van het sanitaire corps
der Amerikaansehe marine, een ziekenhuis
geopend in Maryland. In een toespraak
zeide hij volgens radio Boston, dat dit
ziekenhuis een symbool móest vormen
van den strijd van vele Amerikanen voor
de „zaak der vrijheid".
Oorlogen kunnen niet gevoerd worden
zonder verliezen. Deze verliezen zijn
zeer zwaar en nieuwe verliezen staan
den Ver. Staten nog te wachten. De
artsen moeten er aan werken njeuwe
methoden uit te vinden om gewonden en
zieken binnen korten tijd weer strijd
vaardig te maken. Niet alleen de gewa
pende macht lijdt verliezen, ook met de
burgerbevolking moet rekening gehouden
worden. Er zijn tegenwoordig nog steeds
te veel ongelukken in het burgerlijke
leven. Verleden jaar zijn alleen door
auto-ongelukken 40.000 mensehen ge
dood. Bij ongelukken in de industrie zijn
19.200 personen gedood en 2 millioen
gewond. Dit beteekent een verlies voior
het algemeen, want de dooden en gewon
den zouden hebben kunnen meehelpen
tanks, vliegtuigen en kanonnen *te ver
vaardigen.
Roosevelt erkende, aldus meldt D.N.B.
uit Stockholm, dat de Vereeitigde Staten
reeds in 1940 begonnen zijn op groote
schaal te bewapenen om zoo,als Roose*
Wanneer verduisteren?
Heden (Donderdag)zon onder
20.26. Morgen (Vrjjdag) zon
op 6 55; zon onder 20.23
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Maan op 0.47onder 16.46.
Nieuwe maan Donderdag 10
Sept. Eerste kwartier Donder
dag 17 September. Volle maan
Donderdag 24 Sept. Laatste
kwartier' Vrijdag 2 October.
velt het uitdrukte dbor hem vermoe-
de aanvallen te kunnen weerstaan.
Vervolgens herhaalde Roosevelt de
destijds door hem gegeven lezing van
de incidenten met de Amerikaansehe tor
pedojager „Kearney" en „Reuben James"
in 1941 en gewaagde van den aanval der
Japanners op Pearl Harbor. De dag van
Pearl Harbor, aldus de president, vormt
het duistere uur in de geschiedenis der
Amerikaansehe jnarine. Daarna kwamen
maanden zonder overwinningsberichten.
Roosevelt besloot met een blik terug
op de afgeloopen drie oorlogsjaren. Hij
richtte in dit verhand Telle aanvallen
op Duitsehland, Italië en Japan.
Reuteris speciale correspondent van het
Egyptische woestijn front bericht o.a. over
de 1 buitengewone maar practische klcedfl
blauwe overall, helm, donkere brill, met
een 30 cM. lange, dikke sigaar, witzyden
parasol of parapluie), waarin de premier
de Engelsche pantserbrigade inspecteerde.
De parapluie, welke Churchill op een in
Caïro opgenomen foto draagt, is een ge-
schenk van generaal Smuts.
{Stapf Pax Holland s)
